This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52021IP0430
European Parliament resolution of 20 October 2021 on the situation of artists and the cultural recovery in the EU (2020/2261(INI))
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 20 października 2021 r. w sprawie sytuacji artystów i odbudowy życia kulturalnego w UE (2020/2261(INI))
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 20 października 2021 r. w sprawie sytuacji artystów i odbudowy życia kulturalnego w UE (2020/2261(INI))
Dz.U. C 184 z 5.5.2022, p. 88–98
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
5.5.2022 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 184/88 |
P9_TA(2021)0430
Sytuacja artystów i odbudowa życia kulturalnego w UE
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 20 października 2021 r. w sprawie sytuacji artystów i odbudowy życia kulturalnego w UE (2020/2261(INI))
(2022/C 184/06)
Parlament Europejski,
— |
uwzględniając preambułę oraz art. 2, 3 i 4 Traktatu o Unii Europejskiej, |
— |
uwzględniając art. 6 i 167 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, |
— |
uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych, w szczególności jego art. 19, |
— |
uwzględniając zalecenie UNESCO w sprawie statusu artysty, |
— |
uwzględniając Konwencję UNESCO w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego, |
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 22 maja 2018 r. zatytułowany „Budowa silniejszej Europy: rola polityki dotyczącej młodzieży, edukacji i kultury” (COM(2018)0268), |
— |
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 22 maja 2018 r. pt. „Nowy europejski program na rzecz kultury” (COM(2018)0267), |
— |
uwzględniając konkluzje Rady z dnia 15 listopada 2018 r. w sprawie planu prac w dziedzinie kultury na lata 2019–2022 (1), |
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 grudnia 2016 r. w sprawie spójnej polityki UE dla sektora kultury i sektora kreatywnego (2), |
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 czerwca 2007 r. w sprawie społecznego statusu artystów (3), |
— |
uwzględniając swoją rezolucję z 17 września 2020 r. w sprawie odbudowy życia kulturalnego w Europie (4), |
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/790 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie prawa autorskiego i praw pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym oraz zmiany dyrektyw 96/9/WE i 2001/29/WE (5), |
— |
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/13/UE z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących świadczenia audiowizualnych usług medialnych (dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych) (6), |
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/818 z dnia 20 maja 2021 r. ustanawiające program „Kreatywna Europa” (2021–2027) oraz uchylające rozporządzenie (UE) nr 1295/2013 (7), |
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/523 z dnia 24 marca 2021 r. ustanawiające Program InvestEU i zmieniające rozporządzenie (UE) 2015/1017 (8), |
— |
uwzględniając konkluzje niemieckiej prezydencji Rady z dnia 20 listopada 2020 r. w sprawie równości płci w dziedzinie kultury, |
— |
uwzględniając konkluzje Rady z dnia 18 maja 2021 r. w sprawie odbudowy, odporności i zrównoważonego charakteru sektora kultury i sektora kreatywnego, |
— |
uwzględniając Europejski filar praw socjalnych, |
— |
uwzględniając sprawozdanie grupy roboczej ekspertów z państw członkowskich ds. otwartej metody koordynacji z dnia 22 marca 2018 r. w sprawie roli polityki publicznej w rozwijaniu potencjału sektora kultury i sektora kreatywnego w zakresie przedsiębiorczości i innowacji, |
— |
uwzględniając badanie z dnia 1 lutego 2021 r. zatytułowane „The Situation of Artist and Cultural Workers and the post-COVID-19 Cultural Recovery in the European Union – Background Analysis” [Sytuacja artystów i pracowników sektora kultury a odbudowa życia kulturalnego w Unii Europejskiej po pandemii COVID-19 – analiza kontekstowa] opublikowane przez Dyrekcję Generalną Parlamentu ds. Polityki Wewnętrznej (9); |
— |
uwzględniając briefing zatytułowany „The Situation of Artist and Cultural Workers and the post-COVID-19 Cultural Recovery in the European Union: Policy Recommendations” [Sytuacja artystów i pracowników sektora kultury a odbudowa życia kulturalnego w Unii Europejskiej po pandemii COVID-19: zalecenia polityczne] opublikowany dnia 4 maja 2021 r. przez Dyrekcję Generalną Parlamentu ds. Polityki Wewnętrznej (10); |
— |
uwzględniając art. 54 Regulaminu, |
— |
uwzględniając sprawozdanie Komisji Kultury i Edukacji (A9-0283/2021), |
A. |
mając na uwadze fakt, że w swojej rezolucji z dnia 7 czerwca 2007 r. w sprawie społecznego statusu artystów Parlament wyraźnie zwrócił się już do państw członkowskich o opracowanie lub wdrożenie środowiska prawnego i instytucjonalnego w celu wsparcia twórczości artystycznej poprzez przyjęcie lub stosowanie ogółu spójnych i kompleksowych środków dotyczących umów, zabezpieczenia socjalnego, ubezpieczenia zdrowotnego, podatków bezpośrednich i pośrednich oraz zgodności z przepisami europejskimi, |
B. |
mając na uwadze, że w rezolucji z dnia 17 września 2020 r. w sprawie odbudowy życia kulturalnego w Europie Parlament ponownie podkreślił potrzebę poprawy warunków pracy osób zawodowo związanych z kulturą i pracą twórczą oraz wezwał Komisję do ustanowienia europejskich ram warunków pracy w sektorze kultury i sektorze kreatywnym; |
C. |
mając na uwadze, że kultura ma nieodłączną wartość jako wyraz człowieczeństwa, demokracji i zaangażowania obywatelskiego, które mogą mieć kluczowe znaczenie w dążeniu do zrównoważonego rozwoju; |
D. |
mając na uwadze, że kultura i wolność sztuki znacząco przyczyniają się do aktywności społeczeństwa i umożliwiają wszystkim segmentom społeczeństwa wyrażanie swojej tożsamości, przyczyniając się do spójności społecznej i dialogu międzykulturowego i torując drogę do coraz ściślejszej Unii Europejskiej, jak również odgrywając kluczową rolę we wspieraniu transformacji cyfrowej i ekologicznej; |
E. |
mając na uwadze, że kultura, sztuka, dziedzictwo kulturowe i różnorodność kulturowa mają wielką wartość dla społeczeństwa europejskiego z perspektywy kulturowej, edukacyjnej, demokratycznej, środowiskowej, społecznej, praw człowieka i gospodarczej, w związku z czym powinny być promowane i wspierane; mając na uwadze, że europejski sektor kultury i sektor kreatywny w znacznym stopniu przyczyniają się do tworzenia wspólnej tożsamości europejskiej i naszych wartości, naszego zdrowia psychicznego i bogactwa gospodarczego, a w perspektywie długoterminowej do tworzenia europejskiej sfery publicznej; |
F. |
mając na uwadze, że europejski sektor kultury i sektor kreatywny odpowiadają za od 4 do 7 % unijnego PKB i zapewniają 8,7 mln miejsc pracy w UE; |
G. |
mając na uwadze, że dotychczas Unia miała ograniczone kompetencje w dziedzinie kultury; mając na uwadze, że Parlament musiał bardzo zabiegać o znaczne zwiększenie budżetu programu „Kreatywna Europa”; mając na uwadze, że „Kreatywna Europa” to jedyny program Unii poświęcony kulturze; mając na uwadze, że finansowanie tego programu jest nadal zdecydowanie niewystarczające do zaspokojenia potrzeb europejskich artystów oraz całego sektora kultury i sektora kreatywnego; |
H. |
mając na uwadze, że w skład sektora kultury i sektora kreatywnego wchodzą głównie mikroprzedsiębiorstwa, małe i średnie organizacje i przedsiębiorstwa o ograniczonym dostępie do rynków finansowych oraz artyści prowadzący działalność na własny rachunek, pracownicy sektora kultury, freelancerzy i przedsiębiorcy, którzy powszechniej pracują w niepełnym wymiarze czasu pracy i powszechniej uzyskują nieregularne i mieszane dochody z różnych źródeł; |
I. |
mając na uwadze, że poziom samozatrudnienia jest w sektorze kultury i sektorze kreatywnym wyższy (33 %) niż wśród zatrudnionych w całej gospodarce (14 %) i że pracownicy sektora kultury i sztuki częściej pracują w niepełnym wymiarze godzin, co utrudnia im dostęp do środków wsparcia i siatek bezpieczeństwa socjalnego oraz zmniejsza ogólną odporność osób samozatrudnionych sektorze kultury i sektorze kreatywnym; |
J. |
mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich niektóre osoby zawodowo związane z kulturą i pracą twórczą nie posiadają żadnego statusu prawnego; |
K. |
mając na uwadze, że środki ograniczające rozprzestrzenianie się wirusa podjęte w reakcji na pandemię COVID-19 poważnie osłabiły delikatny ekosystem kulturowy i kreatywny, zagrażając w ten sposób twórczości i ekspresji kulturalnej i artystycznej oraz ograniczając wkład sztuki i kultury w nasz dobrostan, różnorodność kulturową, demokrację i nie tylko; mając na uwadze, że w 2020 r. sektor kultury i sektor kreatywny odnotowały straty w obrotach wynoszące ponad 30 %, czyli łączną stratę w wysokości 199 mld EUR, przy czym straty w sektorach muzyki i sztuk widowiskowych wynoszą odpowiednio 75 % i 90 % (11); |
L. |
mając na uwadze, że kultura jest ekosystemem, który nie tylko generuje wysoką wartość gospodarczą (odpowiada za 4,4 % unijnego PKB, jeśli chodzi o całkowity obrót, i zatrudnia około 7,6 mln osób), ale i ma istotny wpływ na społeczeństwo, przyczyniając się do tworzenia demokratycznych, zrównoważonych, wolnych, sprawiedliwych i integracyjnych społeczeństw oraz odzwierciedlając i wzmacniając naszą europejską różnorodność, wartości, historię i swobody; |
M. |
mając na uwadze, że jednoznacznie udowodniono, iż treści kulturowe rozpowszechniane podczas lockdownów wymuszonych pandemią COVID-19 znacznie poprawiły stan psychiczny obywateli Europy i zapobiegły pogorszeniu się problemów ze zdrowiem psychicznym spowodowanych przedłużającą się izolacją; |
N. |
mając na uwadze, że trzeba wspierać kulturę tradycyjną i artystów działających w tej dziedzinie w celu ochrony dziedzictwa kulturowego; |
O. |
mając na uwadze, że opracowanie wielowymiarowych europejskich ram warunków pracy w sektorze kultury i sektorze kreatywnym będzie wymagało ich dostosowania do polityki UE w dziedzinie zatrudnienia, konkurencji, rynku wewnętrznego, polityki społecznej, praw podstawowych i równości, praw autorskich oraz finansowania kultury, a także stałego monitorowania postępów państw członkowskich pod względem poprawy warunków pracy w sektorze kultury i sektorze kreatywnym oraz wymiany najlepszych praktyk, przy pełnym poszanowaniu dziedzin kompetencji Unii Europejskiej i jej państw członkowskich; |
P. |
mając na uwadze, że od czasu zawartego w rezolucjach z czerwca 2007 r., listopada 2016 r. i września 2020 r. apelu Parlamentu o poprawę sytuacji artystów nie poczyniono znacznych postępów, a większość zawartych w nich postulatów pozostaje wciąż aktualna, w szczególności w świetle znacznych różnic między systemami wsparcia dla artystów i pracowników sektora kultury w różnych państwach członkowskich oraz faktu, że sytuacja artystów uległa pogorszeniu, a zatem większość postulatów Parlamentu nabrała pilnego charakteru; |
Q. |
mając na uwadze, że kryzys związany z COVID-19 uwypuklił istniejące już wcześniej słabości sektora kultury i sektora kreatywnego charakteryzujących się okresowością, niejednorodnością i niestałością, niepewnością źródeł utrzymania artystów i pracowników sektora kultury, a także napiętymi budżetami wielu instytucji kulturalnych i niewystarczającym finansowaniem publicznym; sprawił on ponadto, że sytuacja artystów oraz osób zawodowo związanych z kulturą i pracą twórczą stała się jeszcze trudniejsza, ponieważ utrata zarobków przez freelancerów i przez pracowników zatrudnionych na niestandardowych warunkach, którzy przeważają w sektorze kultury i w sektorze kreatywnym, w wielu przypadkach nie została złagodzona przez słabe lub nieistniejące krajowe systemy zabezpieczenia społecznego ani za pomocą specjalnych środków wsparcia; |
R. |
mając na uwadze, że utrzymujące się skutki pandemii uniemożliwiły większości artystów i osób zawodowo związanych z kulturą i pracą twórczą prowadzenie działalności i utrzymanie miejsc pracy, a jednocześnie zrodziły poczucie niepewności co do jutra, co już teraz prowadzi do ucieczki specjalistów z sektora, co z kolei wywrze długotrwały wpływ na całokształt i różnorodność europejskiego sektora kultury i sektora kreatywnego oraz zniechęci młodych ludzi i osoby pochodzące ze zmarginalizowanych grup do pracy w tych sektorach i ograniczy kreatywność całego europejskiego społeczeństwa i całej unijnej gospodarki; |
S. |
mając na uwadze, że wiele państw członkowskich uchwaliło solidne środki nadzwyczajne, aby pomóc sektorowi kultury i sektorowi kreatywnemu w przetrwaniu kryzysu; mając jednak na uwadze, że wsparcie to znacznie różniło się w poszczególnych państwach członkowskich i nie zawsze było odpowiednie dla wszystkich sektorów kultury i sektorów kreatywnych, a czasem przychodziło z opóźnieniem, co zagraża istnieniu niektórych branż; mając na uwadze, że wsparcie to nie było dostępne dla niektórych kategorii pracowników sektora kultury, artystów i osób zawodowo zajmujących się mediacją kulturową ze względu na ich szczególny status zatrudnienia i nie było wystarczające, by zapewnić trwałe warunki pracy; mając na uwadze, że spóźnione, a czasem niewystarczające wsparcie publiczne sprawiło, że sektor ten musiał polegać sam na sobie, co uwypukla zapotrzebowanie na właściwie funkcjonujące mechanizmy wsparcia służące ochronie praw socjalnych artystów i pracowników sektora kultury oraz ochronie różnorodności form wyrazu kulturowego; |
T. |
mając na uwadze, że mobilność transgraniczna pozostaje zasadniczym elementem kariery artystów i pracowników sektora kultury; mając jednak na uwadze, że większość obecnych instrumentów finansowania wspierających mobilność w niewystarczającym stopniu stymuluje mobilność zrównoważoną pod względem środowiskowym i społecznym oraz utrudnia zachowanie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym artystów i pracowników sektora kultury; |
U. |
mając na uwadze, że w planie prac Rady na rzecz kultury na lata 2019–2022 za priorytet uznano stworzenie ekosystemu wspierającego artystów oraz osoby zawodowo związane z kulturą i pracą twórczą, a także uznano potrzebę wspólnych działań w tej dziedzinie; mając na uwadze, że pilnie potrzeba takich wspólnych działań; |
V. |
mając na uwadze, że w UE współistnieje kilka definicji artystów i pracowników sektora kultury, co utrudnia potencjalną harmonizację; mając na uwadze, że wielu pracowników sektora kultury i sektora kreatywnego, w tym między innymi pisarzy, tłumaczy literatury, producentów i techników, cierpi z powodu niepewności wynikającej z braku spójnej definicji ich statusu; |
W. |
mając na uwadze, że w kilku państwach członkowskich obowiązują przepisy przyznające artystom specjalny status, który gwarantuje im dostęp do świadczeń społecznych; mając jednak na uwadze, że przepisy te różnią się znacznie w poszczególnych państwach członkowskich, co utrudnia wzajemne uznawanie statusu artystów i osób zawodowo związanych z kulturą i pracą twórczą, jak również współpracę transgraniczną i mobilność, stawiając przeszkody twórczości, ekspresji i swobodnemu przepływowi kulturalnemu i artystycznemu, a ostatecznie europejskiej różnorodności kulturowej i zrównoważonemu rozwojowi społecznemu; |
X. |
mając na uwadze, że wsparcie finansowe na rzecz sektora kultury i sektora kreatywnego różni się znacznie w poszczególnych państwach członkowskich pod względem wielkości budżetów, kluczowych priorytetów i wartości, co przyczynia się do dalszych rozbieżności pod względem trwałości karier pracowników sektora kultury w różnych krajach i utrudnia inkluzywność, trwałość i równowagę współpracy transgranicznej i mobilności; |
Y. |
mając na uwadze, że artystów i osoby zawodowo związane z kulturą i pracą twórczą zazwyczaj charakteryzuje angażowanie się w nietypowe modele pracy ze względu na charakter samego sektora i często podlegają oni niepewnym warunkom pracy, co utrudnia im dostęp do pełnej ochrony socjalnej i wyklucza ich ze świadczeń emerytalnych, opieki zdrowotnej i zasiłku dla bezrobotnych; |
Z. |
mając na uwadze, że wynagrodzenia artystów i osób zawodowo związanych z kulturą i pracą twórczą są często niestałe i niepewne, pochodzą z różnych źródeł, takich jak umowy, opłaty licencyjne i dotacje, co sprawia, że ich dochody są wysoce nieprzewidywalne, stawia ich w niepewnej sytuacji i osłabia ich odporność; |
AA. |
mając na uwadze, że pandemia COVID-19 i lockdowny poważnie ograniczyły potencjalne źródła dochodów ogromnej większości artystów, wykonawców i pracowników sektora kultury; mając na uwadze, że bieżące dochody z praw autorskich i praw pokrewnych stały się jednym z niewielu pozostałych źródeł dochodów; mając na uwadze, że w wielu państwach członkowskich takie prawa nie są należycie przestrzegane przez platformy dystrybucyjne, które wywierają presję na posiadaczy praw, aby w ramach umów zrzekali się swoich praw, czasami na zawsze, co poważnie ogranicza ich zdolność do utrzymania się z owoców ich pracy; |
AB. |
mając na uwadze, że autorzy, wykonawcy i wszyscy twórcy kultury powinni mieć dostęp do gwarantowanych minimalnych standardów zabezpieczenia społecznego, w tym ubezpieczenia pracowniczego i zdrowotnego oraz świadczeń emerytalnych, aby mogli w pełni skoncentrować się na procesie artystycznym i na twórczości; |
AC. |
mając na uwadze, że brak rokowań zbiorowych i stawiane im przeszkody w przypadku artystów samozatrudnionych i osób zawodowo związanych z kulturą i pracą twórczą dodatkowo osłabiają ich pozycję na rynku pracy i prowadzą do braku odpowiedniej ochrony socjalnej i do długoterminowego negatywnego wpływu na ich pozycję i bezpieczeństwo; mając na uwadze, że zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi stanowi dla większości twórców i artystów w Europie istotne źródło dochodów zapewniające im stałe wynagrodzenie i powinno także chronić ich przed nieuczciwymi praktykami dużych i dominujących spółek medialnych i platform transmisji strumieniowej; |
AD. |
mając na uwadze, że transgraniczna mobilność jest istotnym elementem pracy artystów, autorów, wykonawców oraz wszystkich osób zawodowo związanych z kulturą i pracą twórczą, lecz często utrudniają ją biurokratyczne procedury, brak jasnych informacji oraz setki przepisów i wymogów administracyjnych w poszczególnych państwach członkowskich, zwłaszcza jeśli chodzi o ochronę socjalną i podatki, jak również skomplikowane i kosztowne procedury dotyczące specyficznych potrzeb transportowych podatnego na uszkodzenia sprzętu artystycznego; mając na uwadze, że te bariery dla transgranicznej mobilności kulturalnej podważają zasadę swobodnego przepływu; |
AE. |
mając na uwadze, że dotacje publiczne uważa się za najistotniejszą i najskuteczniejszą formę wsparcia finansowego dla sektora kultury i sektora kreatywnego, lecz często są one niewystarczające, obciążone nadmierną biurokracją i trudne do uzyskania, szczególnie dla zmarginalizowanych grup, a także bywają przyznawane arbitralnie jako narzędzie wpływów politycznych, co zniechęca aspirujących artystów i twórców do składania wniosków; mając ponadto na uwadze, że dostęp do dotacji publicznych jest utrudniony także z powodu braku nadrzędnej europejskiej strategii Komisji dotyczącej finansowania sektora, z racji różnorodności źródeł finansowania w obrębie wieloletnich ram finansowych oraz ze względu na to, że sektora ten pozostaje poza głównym nurtem polityki; |
AF. |
mając na uwadze, że freelancerzy są w najbardziej niepewnej sytuacji pod względem dostępu zarówno do systemów socjalnych, jak i do krajowych i unijnych dotacji, funduszy i innych możliwości finansowania; |
AG. |
mając na uwadze, że pandemia COVID-19 uwypukliła zależność artystów od publicznego i prywatnego krótkoterminowego wsparcia finansowego oraz od średnioterminowego wsparcia opartego na projektach, a także mając na uwadze, że uwidoczniło to zasadnicze trudności strukturalne w sektorze; |
AH. |
mając na uwadze, że dostęp do finansowania pozostaje głównym wyzwaniem w szczególności dla mniejszych podmiotów z sektora kultury i sektora kreatywnego, w tym indywidualnych artystów, kolektywów artystycznych oraz osób zawodowo związanych z kulturą i z pracą twórczą, które często nie spełniają kryteriów wymaganych przy pożyczkach i gwarancjach bankowych, co czyni jeszcze istotniejszym dostęp do dotacji publicznych i prywatnych oraz ich dostępność; ponownie podkreśla znaczenie wspierania wszystkich sektorów kultury, w tym zawodów związanych z mediacją kulturową, które odgrywają istotną rolę pośrednika między społeczeństwem a dziełami artystycznymi lub dziedzictwem kulturowym i zapewniają w ten sposób dostęp do kultury i jej upowszechnianie wśród szerokiej publiczności; |
AI. |
mając na uwadze, że w czasie kryzysu wielu prywatnych inwestorów i publicznych fundatorów mniej hojnie wspierało projekty kulturalne, zwłaszcza te o wymiarze transgranicznym, lub całkowicie wstrzymało takie wsparcie; mając na uwadze, że uwydatnia to znaczenie pewnego i stałego finansowania publicznego; |
AJ. |
mając na uwadze, że edukacja i kultura mają zasadnicze znaczenie w budowaniu integracyjnych i spójnych społeczeństw dla wszystkich, wspieraniu integracji i utrzymaniu europejskiej konkurencyjności; |
AK. |
mając na uwadze, że dostawcy usług transmisji strumieniowej spoza UE zwiększyli inwestycje w infrastrukturę sektora kultury i sektora kreatywnego państw członkowskich z myślą o tworzeniu nowych treści przeznaczonych do dystrybucji w internecie; |
AL. |
mając na uwadze, że artyści często są narażeni na rasizm, ksenofobię, dyskryminację i wykluczenie ze względu na ich postrzeganą tożsamość będącą wynikiem rasizmu strukturalnego i instytucjonalnego oraz działania pozorowanego, co skutkuje napiętymi relacjami i utrudnioną współpracą z właściwymi instytucjami, a także ogranicza ich wolność artystyczną; |
AM. |
mając na uwadze, że artyści z niepełnosprawnościami są wykluczeni z polityki i finansowania w ramach sektora kultury i sektora kreatywnego, gdyż nie uwzględnia się przykładowo ich ograniczonej mobilności lub wyzwań związanych ze zbiurokratyzowanymi procedurami finansowania; |
AN. |
mając na uwadze, że chociaż udział kobiet w sektorze kultury i sektorze kreatywnym jest wysoki, nadal zderzają się one z dyskryminacją ze względu na płeć, z brakiem dostępu, luką płacową między kobietami a mężczyznami oraz z przeszkodami w reprezentacji i widoczności; mając na uwadze, że kobiety rzadko sprawują kluczowe funkcje kreatywne i zajmują stanowiska decyzyjne w instytucjach kultury; mając na uwadze, że artystki są często uciszane i poddawane nieproporcjonalnej krytyce w związku ze swoją pracą i że artystki oraz artyści LGBTIQ+ częściej padają ofiarą ataków lub podlegają ograniczeniom; |
AO. |
mając na uwadze, że artyści i pracownicy sektora kultury ze zmarginalizowanych grup – w tym kobiety, osoby młode, przedstawiciele mniejszości rasowych, etnicznych i geograficznych, osoby ze środowisk wrażliwych pod względem społeczno-gospodarczym, osoby z niepełnosprawnościami, osoby LGBTIQ+ – mają trudniejszy dostęp do kariery artystycznej i kulturalnej oraz mniejsze szanse na długotrwałą karierę w tym sektorze; mając na uwadze, że pandemia COVID-19 uderzyła szczególnie mocno w kobiety i pogłębiła istniejące już wcześniej przeszkody w dostępie, równym wynagrodzeniu, reprezentacji i widoczności napotykane przez te grupy w sektorze kultury i w sektorze kreatywnym; |
AP. |
mając na uwadze, że wolność słowa i wolność sztuki zapisane w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej są obecnie w kilku państwach członkowskich zagrożone w rezultacie ingerencji państwa i ograniczeń o podłożu politycznym, a niekiedy ogranicza się je przepisami antyterrorystycznymi lub na podstawie zarzutów, że dzieła artystyczne naruszają uczucia religijne lub symbole narodowe, bądź w wyniku uznania ich za obraźliwe lub niestosowne, co skutkuje również autocenzurą; |
AQ. |
mając na uwadze, że w czasie kryzysu krajowe programy pomocy, w szczególności pomocy dla pracowników sektora kultury i sektora kreatywnego, którzy nie podlegają krajowym definicjom artystów, w tym między innymi dla freelancerów, takich jak pisarze i autorzy, były i nadal są fragmentaryczne; |
AR. |
mając na uwadze, że w świetle skutków pandemii całe pokolenie młodych artystów oraz pracowników sektora kultury będzie miało trudności ze znalezieniem pracy w sektorze kultury lub podjęciem studiów artystycznych w związku z zawężaniem się zakresu możliwości; mając na uwadze, że artyści poniżej 30. roku życia są bardziej narażeni na bezrobocie, częściej podejmują nieodpłatną pracę i pracują w warunkach wyzysku, takich jak niewypłacane pensje i umowy niegwarantujące pewności zatrudnienia; |
1.
wzywa Komisję i państwa członkowskie do uznania nieodłącznej wartości kultury oraz zasadniczego znaczenia kultury dla społeczeństwa, jego rozwoju i naszego dobrobytu, gospodarki i inkluzywności oraz do przełożenia tego uznania na odpowiednie i stałe wsparcie finansowe i strukturalne;
2.
ubolewa nad tym, że działalność kulturalna często jest uważana za nieistotną; przypomina, że kultura odgrywa kluczową rolę w społeczeństwie, tym bardziej w czasie kryzysu, i wzywa w związku z tym do jak najszybszego ponownego otwarcia wszystkich przestrzeni kultury; przyznaje, że aby sektor kultury i sektor kreatywny mogły przetrwać obecne trudności, trzeba nie tylko zapewnić im natychmiastowe wsparcie i wprowadzić wszystkie niezbędne środki nadzwyczajne, lecz również rozważyć uporządkowaną odnowę tego kluczowego sektora dzięki wsparciu strukturalnemu w postaci innowacyjnych programów i środków z budżetu, ale i dzięki stworzeniu młodemu pokoleniu możliwości kształcenia się w tej dziedzinie;
3.
wzywa Komisję do dalszego rozwijania i wzmacniania w ramach polityki branżowej ram ekosystemu sektora kultury i sektora kreatywnego w postaci spójnej, konkurencyjnej i długoterminowej strategii, aby zwiększyć ich konkurencyjność, strategiczną wartość dla europejskiej gospodarki i europejskiego stylu życia oraz umożliwić wykorzystanie ich potencjału pod względem tworzenia miejsc pracy i wzrostu gospodarczego; podkreśla tkwiący w sektorze kultury i sektorze kreatywnym potencjał pod względem zatrudnienia ludzi młodych i pod względem reindustrializacji, a w szczególności coraz większe możliwości w tych sektorach, które stwarza młodym ludziom środowisko cyfrowe;
4.
wzywa Komisję i państwa członkowskie do uwzględnienia sektora kultury i sektora kreatywnego we wszystkich narzędziach wsparcia finansowego, takich jak InvestEU i NextGenerationEU; podkreśla wagę przeznaczania tych zasobów w oparciu o specyfikę poszczególnych sektorów i rozmiary potencjalnych beneficjentów, aby zapewnić kompatybilne rozwiązania, które nie spowodują dalszych nierówności w UE;
5.
wzywa państwa członkowskie i Komisję do uznania europejskiej wartości dodanej współpracy transgranicznej oraz do zniesienia barier dla zrównoważonej i inkluzywnej mobilności transgranicznej artystów i pracowników sektora kultury w UE oraz między UE a państwami spoza UE;
6.
wzywa Komisję i państwa członkowskie do udzielenia wsparcia i do dostarczenia autorom, wykonawcom, innym osobom zawodowo związanym z pracą twórczą oraz pracownikom sektora kultury i sektora kreatywnego jasnych informacji i wytycznych dotyczących mobilności, a także do przeglądu i w razie potrzeby do zmiany wymogów administracyjnych we wszystkich państwach członkowskich, w tym dotyczących wiz, opodatkowania, zabezpieczenia społecznego i dostępu do szkoleń oraz uznawania tytułów lub stopni wykształcenia artystycznego, włącznie z kształceniem i szkoleniem zawodowym oraz kwalifikacjami akademickimi, a także do unijnych programów i funduszy, które mogą zaspokajać ich potrzeby, takich jak „Kreatywna Europa”, w tym także i tych, które nie są bezpośrednio lub konkretnie ukierunkowane na sektor kultury i sektor kreatywny; wzywa do stworzenia specjalnych programów poświęconych mobilności młodych twórców i innowatorów, by promować wymiany i innowacje w dziedzinie kultury i kreatywności;
7.
z zadowoleniem przyjmuje stworzenie punktów informacyjnych ds. mobilności mających zapewnić pomoc artystom i pracownikom sektora kultury oraz wspierać zrównoważoną mobilność; apeluje do wszystkich państw członkowskich o stworzenie na swoim terytorium co najmniej jednego takiego punktu informacyjnego ds. mobilności, by zaoferować artystom i osobom zawodowo związanym z kulturą i pracą twórczą bezpłatne i dostosowane do potrzeb wsparcie; zaleca Komisji, by dostarczyła spójnych i bardziej wszechstronnych informacji o mobilności dostoswanych do potrzeb transgranicznych pracowników sektora kultury oraz autorów, wykonawców i twórców za pośrednictwem takich inicjatyw jak zaktualizowane zestawy narzędzi i przewodniki;
8.
wzywa Komisję do dostarczenia artystom przejrzystych informacji na temat aspektów mobilności związanych ze stosunkami między UE a Zjednoczonym Królestwem;
9.
potępia fakt, że większość państw członkowskich nie wdrożyła dyrektywy (UE) 2019/790 w sprawie praw autorskich na jednolitym rynku cyfrowym w terminie, który upłynął 7 czerwca 2021 r.; ubolewa, że Komisja opublikowała wytyczne zaledwie trzy dni przed terminem wdrożenia; uważa, że świadczy to o potrzebie przyjęcia rozporządzenia obejmującego również kwestie proceduralne;
10.
zachęca państwa członkowskie, aby umożliwiły osobom zawodowo związanym z kulturą i pracą twórczą odliczanie od podatku wydatków biznesowych związanych z ich działalnością artystyczną, a także kosztów związanych ze sprzętem lub szkoleniem (podnoszeniem kwalifikacji i zmianą kwalifikacji);
11.
podkreśla zapotrzebowanie na szczegółowe, zestawione według płci, porównywalne dane i statystyki dotyczące zatrudnienia i dochodów w sektorze kultury i sektorze kreatywnym;
12.
zachęca do większej synergii między sektorem kultury a sektorem edukacji oraz do propagowania większego udziału szkół i placówek artystycznych i kulturalnych w działaniach w ramach programu Erasmus+ oraz w innych działaniach w ramach unijnych programów, zarówno przeznaczonych dla uczniów, jak i dla nauczycieli; apeluje do państw członkowskich, aby w pełni uwzględniły i propagowały dostęp do edukacji, kształcenia i szkolenia zawodowego oraz kwalifikacji akademickich w dziedzinach sztuki w ramach holistycznego podejścia do odbudowy sektora kultury i sektora kreatywnego oraz całego społeczeństwa; zauważa, że ważne jest zapewnienie dostępu do uczenia się przez całe życie, zmiany kwalifikacji i podnoszenia kwalifikacji oraz szkoleń poprzez m.in. programy mentorskie, a także opracowanie ogólnounijnych materiałów szkoleniowych dotyczących przejścia od nauki do zatrudnienia w sektorze kultury i sektorze kreatywnym;
13.
wzywa państwa członkowskie do transpozycji dyrektywy (UE) 2019/790 w sprawie praw autorskich na jednolitym rynku cyfrowym z mocnym naciskiem na ochronę dzieł kultury i utworów oraz osób je tworzących, a w szczególności do zagwarantowania autorom i wykonawcom odpowiedniego, godziwego i proporcjonalnego wynagrodzenia; apeluje do Komisji o ścisłe monitorowanie skutecznego wdrażania tych kluczowych zasad;
14.
zwraca uwagę na znaczenie licencji terytorialnych w modelu biznesowym większości podmiotów sektora kultury i sektora kreatywnego; przypomina o śródokresowym przeglądzie rozporządzenia w sprawie nieuzasadnionego blokowania geograficznego, którego ma dokonać Komisja; zwraca uwagę na konieczność uwzględnienia, przed rozważeniem jakichkolwiek działań następczych, opinii podmiotów praw autorskich we wszelkich dyskusjach na temat treści chronionych prawem autorskim; przypomina, że przychody z praw autorskich stanowią podstawę godziwego wynagrodzenia nie tylko artystów i twórców, lecz także wielu małych podmiotów sektora kultury i sektora kreatywnego; przypomina, że jakakolwiek radykalna zmiana w tej dziedzinie może mieć dla wielu z nich dramatyczne skutki;
15.
wyraża ubolewanie, że wciąż nie doszło do transpozycji dyrektyw (UE) 2019/790 i 2019/789 (12) na szczeblu krajowym i że tylko kilka państw członkowskich korzysta z przewidzianej w art. 18 możliwości wdrożenia mechanizmów odpowiedniego wynagrodzenia; wzywa państwa członkowskie do stworzenia na podstawie art. 18 dyrektywy (UE) 2019/790 skutecznych mechanizmów wynagradzania;
16.
wzywa Komisję do promowania zbiorowego zarządzania prawami autorskimi w ramach wdrażania niedawno przyjętych dyrektyw w sprawie prawa autorskiego, a także w jej przyszłych inicjatywach mających na celu zapewnienie twórcom godziwego wynagrodzenia, a społeczeństwu szerokiego dostępu do dzieł kulturalnych i kreatywnych;
17.
wzywa Komisję do skutecznego wdrożenia inicjatyw na rzecz równości płci, włączenia społecznego i integracji w dziedzinie kultury i w dziedzinie audiowizualnej za pośrednictwem programu „Kreatywna Europa” oraz do monitorowania ich wyników;
18.
zwraca się do Komisji o ocenę wpływu platform strumieniowej transmisji muzyki w Europie, aby zapewnić przejrzystość algorytmów rekomendacji, ponieważ w dużym stopniu determinują one to, jakie treści są słuchane i oglądane przez ich konsumentów na listach odtwarzania i interfejsach użytkownika, oraz o rozważenie wprowadzenia pozytywnych obowiązków promowania różnorodności kulturowej i możliwości wyszukiwania utworów europejskich w ich usługach;
19.
zdecydowanie potępia stereotypy, seksizm i molestowanie seksualne w sektorze kultury i sektorze kreatywnym;
20.
z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy niektórych państw członkowskich mające na celu wspieranie równości płci w procesie wyboru na wyższe stanowiska w publicznych placówkach kulturalnych;
21.
uznaje kluczową rolę kultury i sztuki w promowaniu różnorodności kulturowej i w tworzeniu inkluzywnych społeczeństw oraz w walce z wszelkimi formami dyskryminacji;
22.
podkreśla, że obecna pandemia uwypukliła znaczenie sfery cyfrowej i zwiększyła zależność artystów i użytkowników od dominujących platform cyfrowych; podkreśla w związku z tym, że potrzeba większej przejrzystości; przypomina, że dla niektórych artystów i twórców uzależnionych głównie od wydarzeń publicznych ta zmiana paradygmatu gospodarczego stanowi wyzwanie pod względem stabilności dochodów; jest zaniepokojony faktem, że w ramach tego nowego modelu biznesowego wielu artystów i twórców nie może uzyskać takich samych dochodów, gdyż praktyka narzucania klauzul wykupu przez dominujące lub duże platformy transmisji strumieniowej pozbawia autorów opłat licencyjnych oraz utrudnia odpowiednie i proporcjonalne wynagradzanie twórców; zwraca się zatem do Komisji o ocenę sytuacji i podjęcie środków mających na celu zadbanie o to, by przychody były należycie i sprawiedliwie rozdzielane między wszystkich twórców, artystów i posiadaczy praw;
23.
z zadowoleniem przyjmuje wstępną ocenę skutków Komisji i niedawne konsultacje społeczne w sprawie układów zbiorowych dla osób samozatrudnionych, w ramach których analizowana jest możliwość usunięcia wynikających z prawa konkurencji przeszkód w rokowaniach zbiorowych dla osób samozatrudnionych i freelancerów; wzywa w związku z tym Komisję do przyjęcia jak najszerszego podejścia, aby zapewnić dostęp do rokowań zbiorowych wszystkim samozatrudnionym, w tym artystom i pracownikom sektora kultury; zachęca Komisję do dalszej oceny obowiązujących zasad pomocy państwa i ich zastosowania do sektora kultury i sektora kreatywnego oraz ewentualnej potrzeby ich dostosowania; wzywa państwa członkowskie do uznania prawa do zrzeszania się wszystkich pracowników sektora kultury i sektora kreatywnego oraz do sprzyjania rokowaniom zbiorowym;
24.
zwraca uwagę, że nietypowe formy zatrudnienia (praca w niepełnym wymiarze godzin i umowy na czas określony, praca tymczasowa oraz samozatrudnienie zależne od sytuacji gospodarczej) są w sektorze mediów i kultury powszechne, co często stawia artystów i pracowników sektora kultury w sytuacji niepewnego zatrudnienia; podkreśla pilną potrzebę rozwiązania długotrwałych konfliktów w sektorze kultury i w sektorze kreatywnym; zachęca państwa członkowskie do wykorzystania pozytywnej konwergencji w celu ustanowienia względem artystów i pracowników sektora kultury minimalnych standardów w odniesieniu do warunków pracy, godziwego wynagrodzenia i zabezpieczenia społecznego, a jednocześnie do uznania specyfiki sektora kultury i sektora kreatywnego, takiej jak praca sezonowa i niemonetarna wartość kreatywności;
25.
wzywa Komisję do przedstawienia propozycji europejskiego statusu artysty tworzącej wspólne ramy warunków pracy i minimalne standardy wspólne dla wszystkich państw UE – przy pełnym poszanowaniu obowiązków państw członkowskich i UE dotyczących rynku pracy i polityki kulturalnej – w drodze przyjęcia lub stosowania szeregu spójnych i kompleksowych wytycznych dotyczących między innymi, ale nie wyłącznie, umów, środków zbiorowej reprezentacji i zbiorowego zarządzania, zabezpieczenia społecznego, ubezpieczenia zdrowotnego i zasiłków dla bezrobotnych, systemu emerytalnego, podatków bezpośrednich i pośrednich, barier pozataryfowych i asymetrii informacji; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje zbliżające się rozmowy między państwami członkowskimi na temat statusu artystów w ramach otwartej metody koordynacji jako pierwszy krok; wzywa do powołania grupy roboczej w ramach otwartej metody koordynacji w celu ułatwienia wymiany najlepszych praktyk między państwami członkowskimi oraz monitorowania postępów w poprawie warunków pracy artystów;
26.
wzywa Komisję do rozpoznania istniejących definicji artystów i pracowników sektora kultury w państwach członkowskich w celu wypracowania wspólnego sposobu rozumienia tych pojęć, które znajdzie odzwierciedlenie w kształtowaniu polityki UE i statystykach dotyczących kultury; zauważa, że taka definicja powinna uwzględniać zorientowany na proces charakter pracy kulturalnej i pracochłonność na różnych etapach procesu twórczego; uważa, że taka definicja powinna być również dostosowana do zalecenia UNESCO z 1980 r. w sprawie statusu artysty;
27.
wzywa do zwiększenia możliwości transgranicznego przenoszenia i do uznawania umiejętności, kwalifikacji i dyplomów w dziedzinie kultury i kreatywności, aby ułatwić mobilność osób działających w sektorze kultury i sektorze kreatywnym;
28.
wzywa państwa członkowskie i Komisję do wspierania programów i inicjatyw szkolenia zawodowego na rzecz rozwoju kariery wszystkich autorów, wykonawców i twórców kultury, w szczególności do wspierania ich w nabywaniu umiejętności cyfrowych, przedsiębiorczych i innych w celu korzystania z cyfrowych możliwości promowania ich dzieł i współpracy z innymi artystami;
29.
wzywa wszystkie państwa członkowskie do wywiązywania się z odpowiedzialności i obowiązku wspierania i obrony wolności artystycznej, aby przestrzegać podstawowego prawa do wolności wypowiedzi oraz zapewnić obywatelom UE swobodne korzystanie z twórczości artystycznej i udział w kulturze, a także wzywa Komisje do ukarania tych państw członkowskich, które nie wywiązują się z obowiązków; zachęca Komisję do prowadzenia dalszych badań na ten temat i przygotowania planu działania na rzecz lepszej ochrony wolności wypowiedzi artystycznej w Europie; wzywa państwa członkowskie do wspólnego ustanowienia zorganizowanego dialogu między artystami, ekspertami prawnymi i odpowiednimi zainteresowanymi stronami w celu określenia wspólnych norm wolności wypowiedzi artystycznej oraz opracowania i wdrożenia odpowiednich wytycznych;
30.
z zadowoleniem przyjmuje niedawne konkluzje Rady w sprawie odbudowy, odporności i zrównoważonego charakteru sektora kultury i sektora kreatywnego, w szczególności w odniesieniu do apelu o sprawiedliwy i zrównoważony rynek pracy oraz ochronę socjalną dla pracowników sektora kultury i sektora kreatywnego, a także potrzeby gwarantowania dochodów artystów; wzywa państwa członkowskie do działań na rzecz sprawnego wdrożenia tych konkluzji;
31.
wzywa państwa członkowskie do zapewnienia pełnego dostępu artystów i pracowników sektora kultury do ochrony socjalnej niezależnie od ich statusu zatrudnienia, w tym dostępu do zasiłku dla bezrobotnych, opieki zdrowotnej i świadczeń emerytalnych; wzywa państwa członkowskie i Komisję do podjęcia konkretnych działań w odniesieniu do poszczególnych kategorii zawodów kreatywnych, aby zaradzić problemowi niestabilnych dochodów, nieodpłatnej pracy i niepewności zatrudnienia oraz zapewnić minimalny standard dochodów w tych zawodach;
32.
wzywa państwa członkowskie do należytego uwzględniania wyjątkowej sytuacji artystów z grup zmarginalizowanych podczas opracowywania wszelkich odnośnych strategii politycznych, programów finansowania i działań, a także do usunięcia wszelkich przeszkód w osiągnięciu równości płci w tym sektorze, w szczególności przez wprowadzenie środków umożliwiających równy dostęp, uczestnictwo i reprezentację wszystkich osób związanych zawodowo z kulturą i artystów;
33.
wzywa państwa członkowskie do zwiększenia wsparcia dla sektora kultury i sektora kreatywnego poprzez wzmocnienie inwestycji publicznych oraz zachęcanie do prywatnych inwestycji w sektorze kultury i w sektorze kreatywnym oraz do partnerstw publiczno-prywatnych; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia artystom i wszystkim twórcom kultury łatwiejszego dostępu do finansowania;
34.
wzywa państwa członkowskie do dywersyfikacji źródeł wsparcia dla sektora kultury i sektora kreatywnego i do zagwarantowania, że nie zostaną wprowadzone żadne cięcia finansowe ani nie dojdzie do ograniczenia istniejących funduszy, ponieważ sektor nadal zmaga się z następstwami ostatnich cięć;
35.
wzywa Komisję i państwa członkowskie do ułatwienia dostępu do publicznych dotacji i pożyczek dzięki zmniejszeniu obciążeń administracyjnych na wszystkich etapach składania wniosków i sprawozdań oraz do zagwarantowania przejrzystości; podkreśla, jak ważne jest sprzyjanie synergii między wszystkimi odnośnymi programami finansowania UE, w których przewidziano konkretne kwoty dla sektora kultury i sektora kreatywnego, takimi jak „Horyzont Europa”, „Kreatywna Europa”, InvestEU, „Cyfrowa Europa”, fundusze w ramach polityki spójności i Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, aby lepiej je wykorzystać na wsparcie artystów i pracowników sektora kultury oraz zapewnić nowe, dostępne i w miarę możliwości stałe źródła finansowania;
36.
podkreśla wagę przeznaczenia odpowiedniej części środków na rzecz odbudowy gospodarczej na potrzeby sektora kultury i sektora kreatywnego; ponawia swój apel do Komisji i państw członkowskich o uwzględnienie kultury w krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności oraz o przeznaczenie na kulturę co najmniej 2 % puli środków budżetowych przeznaczonych na Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności z konkretnymi, sprzyjającymi włączeniu społecznemu środkami, które będą dostępne dla wszystkich i nikogo nie pominą; jest poważnie zaniepokojony tym, że w przypadku niektórych państw członkowskich w przedłożonym planie przeznaczono dla tego sektora niższy odsetek funduszy lub nie przewidziano dla niego żadnych środków; wzywa Komisję do opublikowania danych dotyczących kwot i przeznaczenia środków zarezerwowanych w planach, aby zapewnić przejrzystość i ułatwić demokratyczny nadzór;
37.
ponownie podkreśla znaczenie wspierania wszystkich sektorów kultury, w tym zawodów związanych z mediacją kulturową, które odgrywają istotną rolę jako łącze między społeczeństwem a dziełami artystycznymi lub dziedzictwem kulturowym i zapewniają w ten sposób dostęp do kultury i jej upowszechnianie wśród szerokiej publiczności;
38.
podkreśla, że sektor kultury i sektor kreatywny pandemia dotknęła jako pierwsze, dotknęła je najsilniej i że sektory te jako ostatnie ulegną odbudowie, a biorąc pod uwagę ograniczenia dotyczące liczby uczestników wydarzeń kulturalnych, oczekuje się, że odbudowa sektora kultury i sektora kreatywnego będzie jeszcze powolniejsza; podkreśla, że odbudowa sektora kultury i sektora kreatywnego powinna odbywać się równolegle z transformacją w kierunku ich zrównoważonego rozwoju; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania szybkiej odbudowy całego ekosystemu kultury oraz do wzmocnienia odporności, konkurencyjności i innowacyjności sektora kultury i sektora kreatywnego w perspektywie długoterminowej, a także do wzmocnienia tych sektorów poprzez zapewnienie wszystkim, a zwłaszcza najbardziej wrażliwym podmiotom, sprawiedliwego i zorganizowanego wsparcia oraz pomnożyć możliwości zatrudnienia dla artystów, autorów, wykonawców, pracowników sektora kultury i pracowników zajmujących się mediacją kulturową poprzez wspieranie współpracy w różnych dziedzinach, jak również poprzez zagwarantowanie kompleksowego monitorowania sytuacji społeczno-gospodarczej w sektorze kultury i sektorze kreatywnym za pomocą europejskich ram warunków pracy, aby jak najlepiej stawić czoła wszelkim poważnym kryzysom w przyszłości oraz wspierać ich transformację cyfrową i ekologiczną;
39.
podkreśla, że wszelkie działania podjęte w ramach pomocy sektorowi kultury i sektorowi kreatywnemu w odbudowie powinny mieć na celu nie tylko ożywienie gospodarcze, ale także powinny być wykorzystywane do poprawy warunków pracy artystów i pracowników sektora kultury, podnoszenia kwalifikacji i przekwalifikowania tych pracowników, aby umożliwić im włączenie się w epokę cyfrową i świat cyfrowy, oraz powinny być wykorzystywane na inwestycje w potencjał innowacji ekologicznych w sektorze kultury i sektorze kreatywnym, by stały się one siłą napędową zrównoważonego rozwoju oraz wczesnymi użytkownikami i inicjatorami przełomowych technologii potrzebnych do przeciwdziałania zmianie klimatu; podkreśla wyzwania dla sektora kultury i sektora kreatywnego związane z cyfryzacją, a zatem potrzebę ciągłego opracowywania nowych koncepcji i przekształcania modeli biznesowych w celu opracowania rozwiązań rynkowych opartych na dużych zbiorach danych, przetwarzaniu w chmurze, ICT, sztucznej inteligencji i silnej roli platform internetowych; podkreśla znaczenie dostępu do danych o odbiorcach i do systemów rekomendacji treści oraz ich przejrzystości dla posiadaczy praw w europejskim sektorze kultury i sektorze kreatywnym; podkreśla w związku z tym znaczenie gwarantowanego finansowania cyfryzacji, zachowania i dostępności w internecie treści kulturalnych i kreatywnych oraz naszego europejskiego dziedzictwa kulturowego;
40.
wzywa Komisję i państwa członkowskie do gromadzenia i udostępniania wiarygodnych danych na temat najlepszych praktyk i metod dystrybucji pomocy na rzecz sektora kultury i sektora kreatywnego; wzywa ponadto do wymiany najlepszych praktyk na temat najskuteczniejszych sposobów dystrybucji środków na odbudowę w perspektywie krótko- i średnioterminowej, aby zapewnić ich maksymalny zasięg w sektorze kultury i w sektorze kreatywnym i nie pominąć żadnego artysty ani pracownika sektora kultury;
41.
podkreśla znaczenie wynagrodzenia autorów i wykonawców pracujących w internecie lub poza nim, w szczególności przez wspieranie rokowań zbiorowych;
42.
wzywa Komisję do ciągłego monitorowania sektora kultury i sektora kreatywnego za pomocą regularnych badań sytuacji artystów w celu uzyskania dokładnych, wiarygodnych, aktualnych i sektorowych danych na poziomie europejskim, aby opracować solidny proces kształtowania polityki, a także lepiej poznać sektor kultury i sektor kreatywny i lepiej przygotować się na wypadek przyszłych kryzysów;
43.
z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w czasie kryzysu wiele ekosystemów pracowników i organizacji sektora kultury dostosowało się do nowych cyfrowych formatów dystrybucji, wykorzystując innowacyjne sposoby docierania do odbiorców; zwraca jednak uwagę, że zaangażowanie cyfrowe nie powinno zastępować osobistego doświadczania kultury;
44.
zachęca do promowania wykorzystywania nowych technologii, takich jak sztuczna inteligencja, aby artyści mogli odkrywać nowe sposoby tworzenia i rozpowszechniania twórczości oraz czerpać większe korzyści z możliwości oferowanych przez środowisko cyfrowe;
45.
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.
(1) Dz.U. C 460 z 21.12.2018, s. 12.
(2) Dz.U. C 238 z 6.7.2018, s. 28.
(3) Dz.U. C 125 E z 22.5.2008, s. 223.
(4) Dz.U. C 385 z 22.9.2021, s. 152.
(5) Dz.U. L 130 z 17.5.2019, s. 92.
(6) Dz.U. L 95 z 15.4.2010, s. 1.
(7) Dz.U. L 189 z 28.5.2021, s. 34.
(8) Dz.U. L 107 z 26.3.2021, s. 30.
(9) Badanie „The Situation of Artist and Cultural Workers and the post-COVID-19 Cultural Recovery in the European Union” [Sytuacja artystów i pracowników sektora kultury a odbudowa życia kulturalnego w Unii Europejskiej po pandemii COVID-19], Dyrekcja Generalna ds. Polityki Wewnętrznej, Departament Tematyczny B ds. Polityki Strukturalnej i Polityki Spójności, 1 lutego 2021 r.
(10) Briefing „The Situation of Artist and Cultural Workers and the post-COVID-19 Cultural Recovery in the European Union” [Sytuacja artystów i pracowników sektora kultury a odbudowa życia kulturalnego w Unii Europejskiej po pandemii COVID-19], Dyrekcja Generalna ds. Polityki Wewnętrznej, Departament Tematyczny B ds. Polityki Strukturalnej i Polityki Spójności, 4 maja 2021 r.
(11) Ernst & Young, Rebuilding Europe: The cultural and creative economy before and after the COVID-19 crisis, styczeń 2021 r.
(12) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/789 z dnia 17 kwietnia 2019 r. ustanawiająca przepisy dotyczące wykonywania praw autorskich i praw pokrewnych mające zastosowanie do niektórych transmisji online prowadzonych przez organizacje radiowe i telewizyjne oraz do reemisji programów telewizyjnych i radiowych oraz zmieniająca dyrektywę Rady 93/83/EWG (Dz.U. L 130 z 17.5.2019, s. 82).