(1)

Sytuacje, w których różne państwa członkowskie nakładają podatek od tego samego dochodu lub kapitału dwa razy, mogą powodować poważne przeszkody podatkowe dla przedsiębiorstw prowadzących działalność transgraniczną. Stanowią nadmierne obciążenie podatkowe dla przedsiębiorstw i są prawdopodobną przyczyną zakłóceń gospodarczych i obniżenia wydajności , a ponadto negatywnie wpływają na transgraniczne inwestycje i wzrost.

(1)

Zgodnie z zasadą sprawiedliwego i skutecznego opodatkowania wszystkie przedsiębiorstwa muszą płacić podatki w odpowiedniej wysokości w miejscu, w którym osiągają zyski, należy jednak unikać podwójnego opodatkowania i podwójnego nieopodatkowania. Sytuacje, w których różne państwa członkowskie nakładają podatek od tego samego dochodu lub kapitału dwa razy, mogą powodować poważne przeszkody podatkowe , głównie dla małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność transgraniczną , i tym samym negatywnie wpływać na prawidłowość funkcjonowania rynku wewnętrznego . Stanowią nadmierne obciążenie podatkowe , powodują brak pewności prawa i generują zbędne koszty dla przedsiębiorstw oraz są prawdopodobną przyczyną zakłóceń gospodarczych i obniżenia wydajności. Ponadto negatywnie wpływają na transgraniczne inwestycje i wzrost gospodarczy .

(1a)

W dniu 25 listopada 2015 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję w sprawie interpretacji prawa podatkowego i innych środków o podobnym charakterze lub skutkach, w której zakwestionował przydatność Konwencji z dnia 23 lipca 1990 r. w sprawie eliminowania podwójnego opodatkowania w przypadku korekty zysków przedsiębiorstw powiązanych  (1a) („unijnej konwencji arbitrażowej”) oraz uznał, że należy zmienić ten instrument i uczynić go skuteczniejszym bądź też zastąpić unijnym mechanizmem rozwiązywania sporów wyposażonym w skuteczniejsze procedury wzajemnego porozumiewania. W dniu 6 lipca 2016 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję w sprawie interpretacji prawa podatkowego i innych środków o podobnym charakterze lub skutkach, w której podkreślił, że ustanowienie jasnych ram czasowych dla procedur rozstrzygania sporów ma kluczowe znaczenie dla wzmocnienia efektywności tych systemów.

(1b)

W dniu 16 grudnia 2015 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję z zaleceniami dla Komisji dotyczącymi wprowadzenia przejrzystości, koordynacji i konwergencji do polityki opodatkowania osób prawnych w Unii, w której wezwał Komisję, aby zaproponowała przepisy mające służyć usprawnieniu mechanizmów rozstrzygania transgranicznych sporów podatkowych w Unii, koncentrując się nie tylko na sprawach dotyczących podwójnego opodatkowania, ale także na sprawach dotyczących podwójnego nieopodatkowania. Parlament apelował także o bardziej doprecyzowane przepisy, bardziej rygorystyczne harmonogramy i przejrzystość.

(1c)

Próby wyeliminowania podwójnego opodatkowania często prowadziły do powstawania sytuacji „podwójnego nieopodatkowania”, w której przedsiębiorstwa, wykorzystując praktykę erozji bazy podatkowej i przenoszenia zysków, zapewniały sobie opodatkowanie zysków w tych państwach członkowskich, w których podatki od osób prawnych są na poziomie bliskim zeru. Ta utrzymująca się praktyka zakłóca konkurencję, szkodzi przedsiębiorstwom krajowym i osłabia system opodatkowania, odbijając się negatywnie na wzroście gospodarczym i zatrudnieniu.

(2)

Z tego względu konieczne jest , by dostępne w Unii mechanizmy zapewniały rozstrzyganie sporów dotyczących podwójnego opodatkowania i skuteczne wyeliminowanie podwójnego opodatkowania.

(2)

Obecne procedury rozstrzygania sporów są zbyt długotrwałe, kosztowne i często nie kończą się osiągnięciem porozumienia, a niektóre sprawy w ogóle nie są rozpatrywane. Niektóre przedsiębiorstwa są obecnie skłonne raczej zaakceptować podwójne opodatkowanie niż tracić pieniądze i czas na uciążliwe procedury mające wyeliminować podwójne opodatkowanie. Z tego względu podstawowe znaczenie ma to , by dostępne w Unii mechanizmy zapewniały skuteczne, szybkie i możliwe do wyegzekwowania rozstrzyganie sporów dotyczących podwójnego opodatkowania oraz skuteczne i terminowe wyeliminowanie podwójnego opodatkowania , przy czym podatnikom należy regularnie i skutecznie przekazywać informacje na ten temat .

(3)

Obecnie istniejące mechanizmy przewidziane w dwustronnych konwencjach podatkowych nie zapewniają pełnego uwolnienia od podwójnego opodatkowania w odpowiednim czasie we wszystkich przypadkach. Obowiązująca Konwencja w  sprawie eliminowania podwójnego opodatkowania w  przypadku korekty zysków przedsiębiorstw powiązanych (90/436/EWG)  (7) („unijna konwencja arbitrażowa”) ma ograniczony zakres, albowiem ma zastosowanie tylko do sporów dotyczących cen transferowych oraz do przypisania zysków stałym zakładom. Monitorowanie przeprowadzane w ramach wdrożenia unijnej konwencji arbitrażowej ujawniło pewne istotne niedociągnięcia, w szczególności pod względem dostępu do procedury oraz czasu trwania i skutecznego zamknięcia procedury.

(3)

Obecnie istniejące mechanizmy przewidziane w dwustronnych konwencjach dotyczących podwójnego opodatkowania nie zapewniają pełnego uwolnienia od podwójnego opodatkowania w odpowiednim czasie we wszystkich przypadkach. Mechanizmy przewidziane w  tych konwencjach okazują się w  wielu przypadkach długotrwałe, kosztowne, trudno dostępne i nie zawsze prowadzą do porozumienia. Unijna konwencja arbitrażowa ma ograniczony zakres, albowiem ma zastosowanie tylko do sporów dotyczących cen transferowych oraz do przypisania zysków stałym zakładom. Monitorowanie przeprowadzane w ramach wdrożenia unijnej konwencji arbitrażowej ujawniło pewne istotne niedociągnięcia, w szczególności pod względem dostępu do procedury , braku środków odwoławczych, czasu trwania oraz braku ostatecznego wiążącego skutecznego zamknięcia procedury. Te niedociągnięcia stanowią przeszkodę dla inwestycji i należy je wyeliminować.

(3a)

Aby ukształtować sprawiedliwe, jasne i stabilne otoczenie podatkowe oraz zmniejszyć liczbę sporów dotyczących opodatkowania na rynku wewnętrznym, niezbędny jest co najmniej pewien minimalny poziom konwergencji w opodatkowaniu osób prawnych. Wprowadzenie wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych, proponowane przez Komisję  (1a) , stanowi najskuteczniejszy sposób eliminowania ryzyka podwójnego opodatkowania osób prawnych.

(4)

W celu stworzenia bardziej sprawiedliwego otoczenia podatkowego należy poszerzyć przepisy dotyczące przejrzystości oraz wzmocnić środki przeciwdziałające unikaniu opodatkowania. Jednocześnie w duchu sprawiedliwego systemu podatkowego konieczne jest też zapewnienie, aby na podatników nie nakładano dwa razy podatku od tego samego dochodu i aby mechanizmy rozstrzygania sporów były szeroko zakrojone, skuteczne i trwałe. Usprawnienie mechanizmów rozstrzygania sporów dotyczących podwójnego opodatkowania jest też niezbędne z uwagi na ryzyko zwiększonej liczby sporów w sprawie podwójnego lub wielokrotnego opodatkowania dotyczących potencjalnie wysokich kwot, spowodowane bardziej regularnymi i skoncentrowanymi praktykami kontrolnymi stosowanymi przez administracje podatkowe.

(4)

W celu stworzenia bardziej sprawiedliwego otoczenia podatkowego dla przedsiębiorstw prowadzących działalność w Unii należy poszerzyć przepisy dotyczące przejrzystości oraz wzmocnić na szczeblach krajowym, unijnym i globalnym środki przeciwdziałające unikaniu opodatkowania i uchylaniu się od opodatkowania. Unikanie podwójnego nieopodatkowania musi pozostać unijnym priorytetem. Jednocześnie w duchu sprawiedliwego systemu podatkowego konieczne jest też zapewnienie, aby na podatników nie nakładano dwa razy podatku od tego samego dochodu i aby mechanizmy rozstrzygania sporów były szeroko zakrojone, skuteczne i trwałe. Usprawnienie mechanizmów rozstrzygania sporów dotyczących podwójnego opodatkowania ma też zasadnicze znaczenie dla reagowania na ryzyko zwiększonej liczby sporów w sprawie podwójnego lub wielokrotnego opodatkowania dotyczących potencjalnie wysokich kwot, spowodowane bardziej regularnymi i skoncentrowanymi praktykami kontrolnymi stosowanymi przez administracje podatkowe.

(5)

Dlatego wprowadzenie skutecznych i wydajnych ram rozstrzygania sporów podatkowych, zapewniających pewność prawa i  środowisko przyjazne dla biznesu i inwestycji ma zasadnicze znaczenie dla stworzenia sprawiedliwego i skutecznego systemu opodatkowania przedsiębiorstw w Unii. Mechanizmy rozstrzygania sporów dotyczących podwójnego opodatkowania powinny też stanowić zharmonizowane i przejrzyste ramy rozwiązywania problemów związanych z podwójnym opodatkowaniem, a więc dawać korzyści wszystkim podatnikom.

(5)

Dlatego wprowadzenie skutecznych i wydajnych ram rozstrzygania sporów podatkowych, zapewniających pewność prawa i  wsparcie inwestycji ma zasadnicze znaczenie dla stworzenia sprawiedliwego i skutecznego systemu opodatkowania przedsiębiorstw w Unii. Państwa członkowskie powinny przyznać właściwym organom odpowiednie zasoby ludzkie, techniczne i finansowe na ten cel.

(5a)

Unia może stać się wzorem i globalnym liderem w zakresie przejrzystości i koordynacji podatkowej. Mechanizmy rozstrzygania sporów dotyczących podwójnego opodatkowania powinny zatem tworzyć zharmonizowane i przejrzyste ramy rozwiązywania problemów związanych z podwójnym opodatkowaniem, a więc przynosić korzyści wszystkim podatnikom. O ile zainteresowany podatnik nie dowiedzie, że niektóre szczególnie chronione informacje handlowe, przemysłowe lub zawodowe zawarte w orzeczeniu nie powinny być publikowane, Komisja powinna publikować wszystkie ostateczne orzeczenia w całości i udostępniać je we wspólnym formacie danych, również na zarządzanej centralnie stronie internetowej. Publikacja ostatecznych orzeczeń leży w interesie publicznym, gdyż poprawia zrozumienie tego, w jaki sposób należy interpretować i stosować przepisy. Niniejsza dyrektywa uwolni cały swój potencjał jedynie wtedy, gdy podobne przepisy zostaną wprowadzone w państwach trzecich. W związku z tym Komisja powinna popierać ustanowienie wiążących mechanizmów rozwiązywania sporów również na szczeblu międzynarodowym.

(5b)

Skuteczne i efektywne ramy powinny dawać państwom członkowskim możliwość proponowania alternatywnych mechanizmów rozstrzygania sporów, które lepiej uwzględniają specyfikę małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) oraz mogą skutkować niższymi kosztami, mniejszym poziomem biurokracji, większą efektywnością oraz szybszym wyeliminowaniem podwójnego opodatkowania.

(6)

Do wyeliminowania podwójnego opodatkowania należy doprowadzić za pomocą procedury, która przewiduje jako pierwszy krok zgłoszenie sprawy do organów podatkowych zainteresowanych państw członkowskich w celu rozstrzygnięcia sporu w drodze procedury wzajemnego porozumiewania. Jeżeli takie porozumienie nie zostanie osiągnięte w określonym czasie, sprawa powinna zostać skierowana do komisji doradczej lub komisji ds. pozasądowego rozstrzygania sporów, w skład których wchodzą przedstawiciele zainteresowanych organów podatkowych oraz niezależne osoby o ugruntowanej pozycji. Organy podatkowe powinny wydać ostateczne wiążące orzeczenie na podstawie opinii komisji doradczej lub komisji ds. pozasądowego rozstrzygania sporów.

(6)

Do wyeliminowania podwójnego opodatkowania należy doprowadzić za pomocą procedury, która będzie prosta do zastosowania. Pierwszym krokiem będzie zgłoszenie sprawy do organów podatkowych zainteresowanych państw członkowskich w celu rozstrzygnięcia sporu w drodze procedury wzajemnego porozumiewania. Jeżeli takie porozumienie nie zostanie osiągnięte w określonym czasie, sprawa powinna zostać skierowana do komisji doradczej lub komisji ds. pozasądowego rozstrzygania sporów, w skład których wchodzą przedstawiciele zainteresowanych organów podatkowych oraz niezależne osoby o ugruntowanej pozycji figurujące na publicznie dostępnej liście niezależnych osób o ugruntowanej pozycji . Organy podatkowe powinny wydać ostateczne wiążące orzeczenie na podstawie opinii komisji doradczej lub komisji ds. pozasądowego rozstrzygania sporów.

(7a)

Przewidziana w niniejszej dyrektywie procedura rozstrzygania sporów dotyczących podwójnego opodatkowania obejmuje obok innych opcji rozstrzyganie sporów dostępne dla podatnika. Powyższe obejmuje procedury wzajemnego porozumiewania na mocy dwustronnych umów dotyczących podwójnego opodatkowania lub unijnej konwencji arbitrażowej. Procedura rozstrzygania sporów ustanowiona w niniejszej dyrektywie powinna mieć pierwszeństwo przed innymi dostępnymi opcjami, gdyż przewiduje skoordynowane ogólnounijne podejście do rozstrzygania sporów obejmujące jasne i możliwe do wyegzekwowania przepisy, obowiązek wyeliminowania podwójnego opodatkowania oraz określone ramy czasowe.

(7b)

Nie jest obecnie jasne, jak przepisy niniejszej dyrektywy są powiązane z obowiązującymi przepisami w zakresie arbitrażu zawartymi w dwustronnych umowach podatkowych i obowiązującej unijnej konwencji arbitrażowej. Dlatego też Komisja powinna doprecyzować te wzajemne powiązania przepisów, tak aby podatnicy mogli, w stosownych przypadkach, wybrać procedurę najbardziej odpowiednią do danego celu.

(7c)

W znacznej liczbie spraw dotyczących podwójnego opodatkowania biorą udział państwa trzecie. W związku z tym Komisja powinna dołożyć wszelkich starań, aby stworzyć globalne ramy, najlepiej w kontekście OECD. Dopóki takie ramy OECD nie zostaną stworzone, celem Komisji powinna być obowiązkowa – a nie dobrowolna, jak dotychczas – i wiążąca procedura osiągania porozumienia we wszystkich potencjalnych sprawach dotyczących podwójnego opodatkowania w wymiarze transgranicznym.

(10a)

Zakres stosowania niniejszej dyrektywy powinien zostać jak najszybciej rozszerzony. Dyrektywa stanowi wyłącznie ramy rozstrzygania sporów dotyczących podwójnego opodatkowania zysków z działalności gospodarczej. Spory dotyczące podwójnego opodatkowania dochodu, np. emerytur i wynagrodzeń, nie zostały uwzględnione w zakresie jej stosowania, choć skutki dla osób fizycznych mogą być znaczne. Odmienna wykładnia umowy podatkowej przez państwa członkowskie może prowadzić do ekonomicznego podwójnego opodatkowania, na przykład w sytuacji, gdy jedno państwo członkowskie interpretuje dane źródło dochodu jako wynagrodzenie, podczas gdy inne państwo członkowskie interpretuje to samo źródło dochodu jako zysk. W związku z tym różnice interpretacyjne między państwami członkowskimi dotyczące opodatkowania dochodu powinny również zostać objęte zakresem stosowania niniejszej dyrektywy.

(11)

Komisja powinna dokonać przeglądu stosowania niniejszej dyrektywy po upływie pięciu lat, a państwa członkowskie powinny wspierać ten przegląd, dostarczając Komisji stosowne informacje,

(11)

Komisja powinna dokonać przeglądu stosowania niniejszej dyrektywy po upływie pięciu lat, w tym określić, czy dyrektywa powinna nadal być stosowana czy zmieniona. Państwa członkowskie powinny wspierać ten przegląd, dostarczając Komisji stosowne informacje . Na koniec przeglądu Komisja powinna przedłożyć Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie obejmujące ocenę dotyczącą rozszerzenia zakresu niniejszej dyrektywy na wszystkie przypadki podwójnego opodatkowania i podwójnego nieopodatkowania w wymiarze transgranicznym i w stosownym przypadku dołączyć do niego wniosek ustawodawczy w sprawie zmiany dyrektywy ,

a)

imię i nazwisko lub nazwę, adres, numer identyfikacji podatkowej i inne informacje niezbędne do ustalenia tożsamości podatnika lub podatników, którzy złożyli skargę do właściwych organów, oraz wszelkich innych podatników, których sprawa bezpośrednio dotyczy;

a)

imię i nazwisko lub nazwę, adres, numer identyfikacji podatkowej i inne informacje niezbędne do ustalenia tożsamości podatnika lub podatników, którzy złożyli skargę do właściwych organów, oraz wszelkich innych podatników, których sprawa bezpośrednio dotyczy , zgodnie z najlepszą wiedzą osoby składającej skargę ;

d)

mające zastosowanie przepisy krajowe i konwencje w sprawie unikania podwójnego opodatkowania;

(iii)

zobowiązanie podatnika do odpowiadania możliwie jak najszybciej i najpełniej na wszelkie odpowiednie wnioski ze strony właściwych organów oraz do dostarczenia wszelkiej dokumentacji na wniosek właściwych organów;

(iii)

zobowiązanie podatnika do odpowiadania możliwie jak najszybciej i najpełniej na wszelkie odpowiednie wnioski ze strony właściwych organów oraz do dostarczenia wszelkiej dokumentacji na wniosek właściwych organów , z należytym uwzględnieniem przez właściwe organy wszelkich ograniczeń dostępu do żądanych dokumentów i opóźnień wynikłych z niezależnych przyczyn ;

f)

wszelkie konkretne dodatkowe informacje, o które wystąpiły właściwe organy.

f)

wszelkie konkretne dodatkowe informacje, o które wystąpiły właściwe organy , istotne dla sporu dotyczącego opodatkowania .

c)

jedna lub dwie niezależne osoby o ugruntowanej pozycji, mianowane przez każdy właściwy organ z listy osób, o której mowa w ust. 4.

c)

jedna lub dwie niezależne osoby o ugruntowanej pozycji, mianowane przez każdy właściwy organ z listy osób, o której mowa w ust. 4 , z wykluczeniem osób zaproponowanych przez ich własne państwo członkowskie .

b)

osoba posiada lub posiadała duży udział kapitałowy w jednym lub w każdym z podatników bądź jest lub była pracownikiem lub doradcą jednego lub każdego z podatników;

b)

osoba lub osoba będąca członkiem jej rodziny posiada lub posiadała duży udział kapitałowy w jednym lub w każdym z podatników bądź jest lub była pracownikiem lub doradcą jednego lub każdego z podatników;

a)

sześć miesięcy , o których mowa w art. 3 ust. 5;

a)

trzy miesiące , o których mowa w art. 3 ust. 5;

b)

dwa lata , o  których mowa w art. 4 ust. 1.

b)

jeden rok , o  którym mowa w art. 4 ust. 1.