KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 29.7.2016

COM(2016) 489 final

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

z wykonania rozporządzenia (EU) nr 692/2011 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie europejskiej statystyki w dziedzinie turystyki

Spis treści

1.    Wprowadzenie    

2.    Przegląd europejskiej statystyki w dziedzinie turystyki    

3.    Środki wykonawcze i akty delegowane    

4.    Wykonanie rozporządzenia    

5.    Środki podjęte w celu zmniejszenia obciążeń dla przedsiębiorstw    

6.    Perspektywy    

7.    Wnioski    

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I

RADY

z wykonania rozporządzenia (EU) nr 692/2011 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie europejskiej statystyki w dziedzinie turystyki

1.Wprowadzenie

W rozporządzeniu (UE) nr 692/2011 w sprawie europejskiej statystyki w dziedzinie turystyki 1 ustanowiono wspólne ramy w zakresie systematycznego opracowywania, tworzenia i rozpowszechniania statystyki w dziedzinie turystyki w Unii Europejskiej. Rozporządzenie to odzwierciedla zmiany, jakie zaszły w gospodarce turystycznej i aktywności turystów od czasu wejścia w życie dyrektywy Rady 95/57/WE 2 , i stanowi odpowiedź na związane z nimi zmiany potrzeb użytkowników.

Artykuł 7 rozporządzenia brzmi następująco: „W terminie do dnia 12 sierpnia 2016 r., a następnie co pięć lat Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie z oceny na temat danych statystycznych zestawianych zgodnie niniejszym rozporządzeniem, a w szczególności na temat ich przydatności i obciążenia dla przedsiębiorstw”.

Niniejsze sprawozdanie jest pierwszym sprawozdaniem złożonym na podstawie powyższego artykułu.

Sekcja 2 niniejszego sprawozdania zawiera przegląd europejskiej statystyki w dziedzinie turystyki, w szczególności wymogów określonych w rozporządzeniu.

Sekcja 3 zawiera przegląd i uzasadnienie przyjętych środków wykonawczych i aktów delegowanych.

W sekcji 4 podsumowano wykonanie rozporządzenia w odniesieniu do ustalonych kryteriów jakości dotyczących statystyk publicznych.

Sekcja 5 dotyczy środków podjętych w celu zmniejszenia obciążeń dla przedsiębiorstw.

W sekcji 6 przeanalizowano środki, które można byłoby rozważyć w celu uaktualnienia ram prawnych w świetle wniosków sformułowanych we wcześniejszych sekcjach. Oceniono też skutki, jakie nowe potrzeby użytkowników i nowe źródła danych mogą mieć dla systemu statystyki w dziedzinie turystyki ustanowionego w rozporządzeniu.

2.Przegląd europejskiej statystyki w dziedzinie turystyki

Branża turystyczna Unii Europejskiej zajmuje ważne miejsce w gospodarce wszystkich państw członkowskich, gdyż działalność turystyczna stanowi duże źródło zatrudnienia. W celu dokonania jakiejkolwiek oceny jej konkurencyjności konieczne jest posiadanie obszernej wiedzy o rozmiarach turystyki, jej cechach, profilu i wydatkach turystów oraz o korzyściach, jakie przynosi gospodarkom państw europejskich. Rozporządzenie (UE) nr 692/2011 w sprawie europejskiej statystyki w dziedzinie turystyki stanowi główną podstawę zharmonizowanej statystyki publicznej dotyczącej podaży i popytu w turystyce. Rozporządzenie to obejmuje z jednej strony dane dotyczące pojemności i wykorzystania turystycznych obiektów noclegowych w UE, a z drugiej strony – dane dotyczące podróży odbytych przez rezydentów UE. Te pierwsze dane są zazwyczaj gromadzone wśród przedsiębiorstw w sektorze zakwaterowania (dane miesięczne i roczne przekazywane Komisji przez państwa członkowskie w postaci zagregowanych tabel); te drugie natomiast są zwykle gromadzone poprzez badania gospodarstw domowych (dane roczne przekazywane częściowo w postaci zagregowanych tabel, a częściowo w postaci danych jednostkowych).

Poza ścisłym zakresem stosowania rozporządzenia Eurostat regularnie publikuje informacje na temat turystyki o charakterze bardziej gospodarczym na podstawie powiązanej statystyki dotyczącej przedsiębiorstw lub statystyki społecznej.

Kompleksowe zbiory danych, tabele podsumowujące i odpowiednie artykuły znajdują się na stronie internetowej Eurostatu i są łatwo dostępne poprzez domenę dotyczącą statystyki w dziedzinie turystyki 3 .

3.Środki wykonawcze i akty delegowane

Rozporządzenie (UE) 692/2011 stanowi, że Komisja określa w formie aktów wykonawczych ustalenia w zakresie sprawozdań dotyczących jakości i ich strukturę (art. 6 ust. 4) oraz praktyczne ustalenia dotyczące przekazywania danych (art. 9 ust. 2 i 3). W tym celu przyjęto rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 1051/2011 4 .

Rozporządzenie (UE) nr 692/2011 upoważnia Komisję do przyjmowania aktów delegowanych:

dotyczących zmian w definicjach w celu dostosowania tych definicji do zmian w definicjach międzynarodowych (art. 2 ust. 2));

dotyczących zmian w zakresie terminów przekazywania danych w celu uwzględnienia zmian gospodarczych, społecznych i technicznych (art. 9 ust. 5)); oraz

dotyczących dostosowania załączników w celu uwzględnienia zmian gospodarczych, społecznych i technicznych. Komisja nie może jednak zmienić określonych w załącznikach przepisów dotyczących nieobowiązkowego charakteru wymaganych danych i ograniczenia zakresu (art. 3 ust. 2)).

Jak dotąd Komisja przyjęła jeden akt delegowany, rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 253/2013 5 , które służyło zmianie niektórych definicji dotyczących poziomu osiągniętego wykształcenia w celu odzwierciedlenia zmian wprowadzonych do Międzynarodowej Standardowej Klasyfikacji Kształcenia (ISCED).

Zgodnie z wymogami art. 11 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 692/2011 w dniu 20 stycznia 2016 r. Komisja przyjęła sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień 6 .

4.Wykonanie rozporządzenia

Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 692/2011 państwa członkowskie gromadzą, opracowują, przetwarzają i przekazują zharmonizowane statystyki dotyczące podaży i popytu w turystyce. Komisja ocenia jakość przekazanych danych i publikuje dane na stronie internetowej Eurostatu w postaci tabel, wielowymiarowych baz danych lub artykułów analitycznych. W niniejszej sekcji oceniono wykonanie rozporządzenia na podstawie standardowych kryteriów jakości statystyki europejskiej.

4.1. Przydatność

Przydatność dotyczy stopnia, w jakim dane statystyczne zaspokajają obecne i potencjalne potrzeby ich użytkowników.

Lepsze zaspokajanie potrzeb użytkowników jest głównym celem rozporządzenia (UE) nr 692/2011. Obecnie tworzona europejska statystyka w dziedzinie turystyki przynosi poprawę pod względem kompletności i aktualności danych dostępnych dla użytkowników. Na przykład większość danych miesięcznych jest przekazywana w ciągu 8 tygodni od miesiąca odniesienia, podczas gdy wcześniej termin przekazania danych wynosił od 3 do 6 miesięcy. Rozporządzenie lepiej oddaje zmieniony charakter aktywności turystycznej, w tym coraz większe znaczenie krótkich podróży i wizyt jednodniowych, wzrastające znaczenie niewynajmowanych miejsc zakwaterowania lub zakwaterowania w mniejszych obiektach oraz wzrastający wpływ Internetu na sposób dokonywania rezerwacji przez turystów i na branżę turystyczną.

Rozporządzenie wymaga także przekazywania Komisji danych jednostkowych w odniesieniu do części danych. W porównaniu z przekazywaniem danych zagregowanych innowacja ta pozwala na bardziej szczegółowe i elastyczne analizowanie zjawisk gospodarczych i społecznych w sektorze turystyki. Turystyka w Europie ma w przeważającym stopniu charakter wewnątrzeuropejski, co oznacza, że dane jednostkowe pochodzące ze zharmonizowanej statystyki europejskiej dotyczącej popytu w zakresie turystyki wyjazdowej są źródłem statystyki dotyczącej popytu w zakresie turystyki przyjazdowej w docelowych państwach członkowskich, bez konieczności nakładania dodatkowych obciążeń, pozwalając tym samym uniknąć powielania obserwacji przepływów turystycznych. Eurostat opracował sprawozdania z analizy dotyczące turystyki przyjazdowej na podstawie przepływów wyjazdowych obserwowanych przez inne państwa. Dostępność danych jest jednak ograniczona – w przypadku niektórych państw – wskutek małej liczebności próby podróży z określonych państw pochodzenia, co wpływa w szczególności na dostępność danych dotyczących mniej popularnych państw docelowych. Szereg państw bada, czy źródło to można byłoby wykorzystać w celu częściowego zastąpienia aktualnych (kosztownych) badań na granicach lub jako dane wejściowe na potrzeby innej statystyki publicznej (np. element związany z podróżami w statystyce bilansu płatniczego w rachunku usług).

Należy zapewnić, aby statystyka europejska mogła być w przyszłości wykorzystywana do oceny makroekonomicznego znaczenia turystyki i jej wpływu na środowisko. W tym celu w art. 5 rozporządzenia (UE) nr 692/2011 wspomniano o badaniach pilotażowych na potrzeby opracowywania, tworzenia i upowszechniania zharmonizowanych tabel rachunków satelitarnych turystyki oraz opracowywania danych przedstawiających wpływ turystyki na środowisko. Jeżeli chodzi o zharmonizowane tabele, Eurostat poprosił państwa członkowskie o dobrowolne przekazywanie dostępnych danych krajowych dotyczących wymiaru makroekonomicznego turystyki (przy użyciu akceptowanych na całym świecie zasad sporządzania rachunków satelitarnych turystyki). Wyniki zostały opublikowane w publicznie dostępnych dokumentach roboczych. Jest to znaczący krok w kierunku zapewnienia zharmonizowanych danych na szczeblu UE. Jeżeli chodzi o aspekt ekologiczny, Eurostat śledzi działania m.in. Europejskiej Agencji Środowiska, OECD i Światowej Organizacji Turystyki ONZ i dostarcza dane wejściowe do systemów wskaźników dotyczących turystyki zrównoważonej. Ze względu na presję, aby wykorzystywać zasoby do wdrażania wymagań rozporządzenia w odniesieniu do regularnego tworzenia danych, w ciągu ostatnich lat wprowadzenie szerzej zakrojonego programu badań pilotażowych nie było jednak możliwe.

Informacje zwrotne otrzymane od użytkowników po wejściu w życie rozporządzenia i zwiększeniu ilości otrzymywanych danych były na ogół pozytywne. Europejska statystyka w dziedzinie turystyki wspiera procesy decyzyjne europejskich przedsiębiorstw, administracji lokalnych, regionalnych i krajowych oraz instytucji europejskich lub innych międzynarodowych zainteresowanych stron (OECD, Światowej Organizacji Turystyki ONZ). Niezależnie od dotychczasowych osiągnięć rozporządzenia nadal istnieją luki w europejskiej statystyce w dziedzinie turystyki, na przykład w zakresie lepszego uwzględnienia wymiaru (makro-)ekonomicznego i nowych zjawisk w sektorze turystyki (np. współkonsumpcji).

4.2. Dokładność

Dokładność dotyczy stopnia, w jakim dane szacunkowe są zbliżone do nieznanych wartości faktycznych.

Zgodnie z zasadą pomocniczości państwa członkowskie mają swobodę decydowania o najbardziej efektywnych i skutecznych sposobach gromadzenia i przetwarzania danych stosownie do systemów krajowych i dostępnych źródeł krajowych, pod warunkiem że „państwa członkowskie podejmują wszelkie środki, które uznają za właściwe, w celu utrzymania odpowiedniej jakości wyników” (art. 8).

Co roku państwa członkowskie składają sprawozdanie na temat jakości danych. Te sprawozdania zawierające metadane są dostępne na stronie internetowej Eurostatu. Bardziej szczegółowe sprawozdania na temat jakości są dostępne wyłącznie do użytku wewnętrznego.

Od wejścia w życie rozporządzenia wymóg poddawania danych przez państwa członkowskie szerszej kontroli poprawności doprowadził do poprawy ogólnej jakości danych (w tym zmniejszenia ilości brakujących danych). Bardziej zaawansowane usługi kontroli poprawności danych (dodanie kontroli spójności danych rok do roku i danych znajdujących się w bazie danych) jeszcze bardziej poprawiły jakość wyników.

Niemniej jednak nadal istnieją pewne problemy z dokładnością, które wymagają ciągłego monitorowania.

Dane dotyczące pojemności i wykorzystania turystycznych obiektów noclegowych (zwykle gromadzone wśród przedsiębiorstw) mogą mieć w pewnym stopniu niedostateczny zasięg, a mianowicie jeżeli chodzi o podmioty nieujęte w rejestrze. Bardziej zharmonizowane podejście do stosowania progów (zob. również sekcja 5) ograniczyło te niespójności w całej UE. Ponadto podjęto działania w celu lepszego dostosowania rejestrów prowadzonych przez administracje ds. turystyki do ogólnego rejestru przedsiębiorstw prowadzonego przez krajowe urzędy statystyczne. W ostatnich latach korzystanie w coraz większym stopniu z zakwaterowania wynajmowanego za pośrednictwem platform tzw. współkonsumpcji uwypukliło kwestię zasięgu. Pomiar tego zjawiska będzie stanowił wyzwanie w nadchodzących latach.

Dane dotyczące podróży turystycznych (gromadzone od gospodarstw domowych) są oparte na badaniach próby, a zatem mogą na nie wpływać znane ograniczenia takich badań: błąd próby (obserwuje się jedynie podzbiór populacji) i błąd systematyczny (np. błędy braku odpowiedzi). Szczególnym problemem wpływającym na statystykę w dziedzinie turystyki jest błąd odtwarzania przeszłości lub efekt pamięci – prowadzi to do niedoszacowania faktycznych przepływów turystycznych wskutek niezamierzonego zaniżania danych przez respondentów. Wytyczne mające na celu zminimalizowanie tego efektu udostępniono państwom członkowskim w podręczniku metodologicznym dotyczącym statystyki w dziedzinie turystyki (zob. także sekcja 4.6).

4.3. Aktualność i terminowość

Aktualność dotyczy okresu pomiędzy momentem uzyskania informacji a wydarzeniem lub zjawiskiem, które opisują; terminowość dotyczy odstępu czasu pomiędzy momentem, w którym dane zostały udostępnione, a datą docelową, do której dane powinny były zostać przedłożone.

Dane dotyczące turystyki nie są udostępniane w ściśle określonych terminach ani według kalendarza publikacji, ale w sposób ciągły, zgodnie z tempem przyjmowania i weryfikacji danych otrzymanych od państw członkowskich. Na ogół w ciągu kilku dni po przekazaniu danych Komisji statystyki są dostępne dla użytkowników. Niedawne zmiany wewnętrznego systemu Eurostatu służącego do opracowywania danych doprowadziły do szybszego udostępniania danych liczbowych obejmujących wszystkie państwa członkowskie.

Rozporządzenie (UE) nr 692/2011 przyczyniło się do poprawy aktualności statystyki w dziedzinie turystyki za sprawą skróconych terminów przekazywania danych. Państwa członkowskie osiągały dobre wyniki pod względem dotrzymywania skróconych terminów przekazywania danych – ponad 90 % zbiorów danych miesięcznych otrzymano przed upływem terminu. Jedynie 1,5 % danych napływa z opóźnieniem wynoszącym więcej niż tydzień. Jeśli chodzi o bardziej kompleksowe dane roczne, 86 % danych dotyczących zakwaterowania jest przekazywane w terminie sześciu miesięcy, natomiast jeżeli chodzi o dane dotyczące podróży (wraz ze zbiorami danych jednostkowych), kilka państw członkowskich przekazało je z ponad tygodniowym opóźnieniem. We wszystkich przypadkach zaobserwowano poprawę od pierwszego roku odniesienia określonego w rozporządzeniu. Wyjątkowe przypadki nieprzekazania danych są ściśle śledzone poprzez monitorowanie zgodności w ramach Europejskiego Systemu Statystycznego.

4.5. Dostępność i przejrzystość

Dostępność i przejrzystość dotyczą warunków i sposobów uzyskiwania, wykorzystywania i interpretowania danych przez użytkowników.

Wszystkie dane przekazane przez państwa członkowskie oraz odpowiednie zagregowane dane dotyczące całej UE są bezpłatnie dostępne na stronie internetowej Eurostatu 7 . W celu zachowania poufności dane jednostkowe wykorzystuje się do sporządzania szczegółowych tabel, które są następnie publikowane. W pewnych ściśle określonych warunkach i za zgodą państw członkowskich dane jednostkowe mogą jednak zostać w przyszłości udostępnione do celów badawczych.

Użytkownicy mogą uzyskać dostęp do europejskiej statystyki w dziedzinie turystyki przez trzy główne kanały na stronie internetowej Eurostatu:

1.w dziale „Most popular tables” znajdują się uprzednio zdefiniowane dwuwymiarowe tabele, które zaspokajają najczęstsze potrzeby w zakresie danych w sposób szybki i przejrzysty dla użytkowników rzadziej z nich korzystających lub mniej wyspecjalizowanych;

2.w dziale „Complete database” dostępne są wielowymiarowe tabele, które umożliwiają użytkownikom bardziej zaawansowane i szczegółowe wyszukiwanie danych; na życzenie użytkownika Eurostat dostarcza zindywidualizowane wyciągi danych odpowiadające na bardzo konkretne lub szczegółowe potrzeby w zakresie danych;

3.regularnie aktualizowane artykuły umożliwiają łatwy wgląd w statystykę w dziedzinie turystyki, łącząc wykresy, tabele i analizy dotyczące wielu różnych zagadnień związanych z turystyką.

Kilka razy w roku publikacji danych towarzyszą szeroko rozpowszechniane komunikaty prasowe. Dane uzyskane na mocy rozporządzenia (UE) nr 692/2011 często są uzupełniane danymi z innych źródeł statystyki publicznej, aby przedstawić bardziej kompleksowy obraz zmian gospodarczych i w zakresie zatrudnienia w sektorze turystyki. Ponadto statystyka w dziedzinie turystyki uwzględniana jest w ogólnych publikacjach Eurostatu takich jak regionalny rocznik statystyczny. Z wewnętrznych sprawozdań monitorujących Eurostatu dotyczących aktywności na stronie internetowej wynika, że statystyka w dziedzinie turystyki często znajduje się wśród najczęściej wykorzystywanych obszarów statystyki europejskiej. Świadczy to o przydatności i dostępności tych danych. Na przykład pod względem liczby odwiedzin w 2015 r. artykuł o turystyce w regionalnym roczniku statystycznym zajął drugie miejsce po danych liczbowych dotyczących PKB poszczególnych regionów.

Dostępności i przejrzystości statystyki w dziedzinie turystyki sprzyja także wykorzystanie nowoczesnych narzędzi do wizualizacji, aby zapewnić użytkownikom szybki wgląd w cechy sektora turystyki. W tego rodzaju narzędzia wyposażono wirtualne obserwatorium turystyki prowadzone przez Komisję.

4.6. Porównywalność

Porównywalność dotyczy pomiaru skutków wywołanych przez różnice w stosowanych koncepcjach statystycznych, w narzędziach i procedurach pomiaru, w przypadku gdy porównywane są dane statystyczne z różnych obszarów geograficznych, dziedzin sektorowych lub z różnych okresów.

W europejskiej statystyce w dziedzinie turystyki stosuje się wysoki stopień harmonizacji pojęć, definicji, klasyfikacji i metodyki. Kwestie metodyki omawia się w specjalnej grupie roboczej ds. statystyki w dziedzinie turystyki, która promuje również wymianę doświadczeń i wspólnych praktyk w obrębie Unii Europejskiej i poza nią.

Aby zapewnić harmonizację, w rozporządzeniu (UE) nr 692/2011 ustanowiono podstawowe zasady dotyczące definicji (art. 2), tematów badań i cech wymaganych danych (art. 3) oraz zakresu obserwacji (art. 4). Podstawą codziennych działań w zakresie harmonizacji jest podręcznik metodologiczny dotyczący statystyki w dziedzinie turystyki (art. 10). Podręcznik ten jest przygotowywany przez Eurostat – w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi – i zawiera on zalecenia dotyczące tworzenia statystyki w dziedzinie turystyki. Pierwsze wydanie tego podręcznika opublikowano w 2011 r. Od tego czasu w podręczniku dwukrotnie wprowadzono znaczne zmiany. Podręcznik okazał się bardzo przydatnym repozytorium pod względem zharmonizowanej statystyki w UE. Stanowi on również dokument referencyjny dla użytkowników danych i podmiotów sporządzających statystyki w dziedzinie turystyki spoza UE. Ten ostatni fakt przyczynia się do realizacji dążenia Eurostatu, by stać się wiodącym dostawcą wysokiej jakości statystyk na temat Europy.

Statystyka w dziedzinie turystyki jest dość porównywalna w czasie oraz między państwami i regionami. Przejście z dyrektywy 95/57/WE na rozporządzenie (UE) nr 692/2011 spowodowało w większości państw tylko nieznaczne przerwanie szeregów danych. Takie przerwy są udokumentowane na potrzeby użytkowników poprzez metadane znajdujące się na stronie internetowej Eurostatu i w stosownych publikacjach.

4.7. Spójność

Spójność dotyczy możliwości łączenia danych na różne sposoby i do różnych celów z zachowaniem ich wiarygodności.

W możliwym zakresie europejska statystyka w dziedzinie turystyki wykazuje dobry poziom spójności z danymi tworzonymi przez organizacje krajowe i międzynarodowe. Współpraca międzysektorowa w ramach Europejskiego Systemu Statystycznego również przyczyniła się do poprawy spójności statystyki w dziedzinie turystyki z powiązanymi danymi gospodarczymi, społecznymi lub dotyczącymi przedsiębiorstw.

Na poziomie wewnętrznym służby Komisji zajmujące się kontrolą poprawności danych w odniesieniu do statystyki w dziedzinie turystyki gwarantują spójność między danymi miesięcznymi a rocznymi, między danymi liczbowymi dotyczącymi udziału w turystyce a statystyką demograficzną czy też między różnymi cechami charakterystycznymi podróży turystycznych.

5.Środki podjęte w celu zmniejszenia obciążeń dla przedsiębiorstw

Ograniczanie obciążenia sprawozdawczością stron odpowiedzialnych za dostarczanie danych statystycznych, w szczególności MŚP, odbywa się poprzez trzy główne kanały.

Po pierwsze, art. 8 rozporządzenia (UE) 692/2011 pozwala państwom członkowskim korzystać z następujących źródeł danych: badań, danych administracyjnych i odpowiednich procedur szacunków statystycznych. Niektóre państwa gromadzą dane od przedsiębiorstw (na przykład dane dotyczące pojemności i wykorzystania turystycznych obiektów noclegowych) poprzez badanie próby (zamiast przeprowadzania pełnego spisu). Inne państwa korzystają z danych administracyjnych posiadanych przez organy lokalne, zamiast zwracać się bezpośrednio do dostawców usług zakwaterowania.

Po drugie, załącznik I do rozporządzenia umożliwia państwom członkowskim ograniczenie zakresu obserwacji określonego w art. 4 lit. a), tak aby obejmował wyłącznie obiekty powyżej określonego progu pojemności (a mianowicie te, które mają co najmniej 10 miejsc noclegowych). Państwa członkowskie, których udział w łącznej rocznej liczbie noclegów w turystycznych obiektach noclegowych w UE wynosi mniej niż 1 %, mogą jeszcze bardziej ograniczyć zakres obserwacji, tak aby obejmował tylko turystyczne obiekty noclegowe liczące 20 lub więcej miejsc noclegowych. Ten ostatni próg ma zastosowanie do 12 państw członkowskich. Wspomniane ograniczenie zakresu zwalnia wiele MŚP działających w sektorze turystycznych obiektów noclegowych z obowiązku sprawozdawczego wynikającego z rozporządzenia.

Ponadto aby umożliwić elastyczność w odniesieniu do wykorzystywanych źródeł danych, podział danych dotyczących wykorzystania miejsc noclegowych według klasy wielkości jest nieobowiązkowy.

6.Perspektywy

6.1. Utrzymanie przydatności i jakości europejskiej statystyki w dziedzinie turystyki

Dane wymagane na mocy rozporządzenia (UE) 692/2011 powinny odzwierciedlać zmieniające się potrzeby użytkowników w świetle zmian w sektorze turystyki, przy jednoczesnym uwzględnieniu obciążenia dostawców danych.

W perspektywie średnioterminowej może to wymagać zmiany rozporządzenia, na przykład w celu uaktualnienia określonych zmiennych i podziałów, wprowadzenia nowych wymogów lub usunięcia obowiązujących wymogów, którym obecnie przypisuje się niższy priorytet. W odniesieniu do tej ostatniej kwestii może to dotyczyć wymogów w zakresie danych nieobowiązkowych lub przekazywanych co trzy lata bądź metadanych rocznych i sprawozdań na temat jakości. W trakcie tego procesu trzeba będzie również wziąć pod uwagę (w szczególności w celu dokonywania lepszej i bardziej regularnej oceny makroekonomicznego znaczenia turystyki oraz jej wpływu na środowisko) wyniki badań pilotażowych (art. 5 rozporządzenia).

Każda inicjatywa lub każdy wniosek będą koncentrować się na jakości w połączeniu z postrzeganą przydatnością dla użytkowników oraz na wpływie na zmniejszenie obciążenia dla administracji lub przedsiębiorstw.

Takie zmiany będą również związane z szukaniem dalszej synergii z innymi dziedzinami statystyki (np. z badaniami podróży, międzynarodowym handlem usługami, korzystaniem ze zintegrowanych rejestrów). W nadchodzących latach pozycja statystyki w dziedzinie turystyki w zmodernizowanych systemach statystyki dotyczącej przedsiębiorstw i statystyki społecznej będzie wymagała ponownej oceny. Dotyczy to w szczególności uwzględnienia statystyki w dziedzinie turystyki w dwóch planowanych rozporządzeniach ramowych – w sprawie integracji statystyk dotyczących przedsiębiorstw oraz w sprawie integracji europejskiej statystyki społecznej.

6.2. Wpływ nowych źródeł i metod

W ostatnich latach statystyka w dziedzinie turystyki zajmowała czołową pozycję w Europejskim Systemie Statystycznym pod względem badania nowych źródeł i metod pozyskiwania danych. Na przykład przeprowadzono badanie możliwości wykorzystywania danych dotyczących pozycjonowania z systemów telefonii ruchomej do celów statystyki w dziedzinie turystyki. Duże zbiory danych mają duży potencjał pod względem statystyki w dziedzinie turystyki: informacje uzyskane od operatorów sieci ruchomych, z systemów rezerwacji, z wyszukiwarek internetowych i działań w internecie, z elektronicznych kart płatniczych i z mediów społecznościowych mogłyby stanowić źródło danych na potrzeby systemu statystyki w dziedzinie turystyki. W dłuższej perspektywie takie nowe źródła danych mogą prowadzić raczej do rewolucji niż ewolucji, jeżeli chodzi o sposób tworzenia europejskiej statystyki w dziedzinie turystyki. Częściowe przejście z gromadzenia danych na łączenie danych będzie poważnym wyzwaniem dla podmiotów sporządzających statystyki. Zmiana ta może jednak zapewnić bogatszą i bardziej aktualną wiedzę o turystyce przy bardziej szczegółowym podziale według czasu i miejsca. Te nowe metody najprawdopodobniej będą bardziej opłacalne i zmniejszą obciążenie dla przedsiębiorstw. Wykorzystanie nowych metod i źródeł poza istniejącymi bardziej tradycyjnymi badaniami przyczyni się do lepszego zrozumienia tych aspektów sektora turystyki, które wcześniej były w mniejszym stopniu – lub nie były wcale – uwzględnione (jak na przykład nowe formy wynajmu zakwaterowania w ramach tzw. współkonsumpcji).

6.3. Rozszerzenie statystyki w dziedzinie turystyki na dodatkowe państwa

Dalsze wykonanie rozporządzenia (UE) nr 692/2011 w państwach członkowskich UE i EFTA będzie skoncentrowane na poprawie jakości i zarządzaniu obciążeniem. Ponadto kontynuowane będą działania mające na celu ustanowienie systemu opracowywania, tworzenia i rozpowszechniania europejskiej statystyki w dziedzinie turystyki w krajach objętych procesem rozszerzenia i potencjalnych krajach kandydujących. Biorąc pod uwagę znaczenie sektora turystyki dla gospodarki i rynku pracy w wielu państwach, które kwalifikują się do wsparcia z Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej, dostosowanie ich systemów statystycznych do prawodawstwa UE w zakresie statystyki w dziedzinie turystyki ma duże znaczenie.

7.Wnioski

Wspólne wysiłki państw członkowskich w zakresie wykonania rozporządzenia (UE) nr 692/2011 doprowadziły do zwiększenia ilości i poprawy jakości statystyk w dziedzinie turystyki. Od 2012 r. kompletność i aktualność danych znacznie się poprawiły.

Europejską statystykę w dziedzinie turystyki przewidzianą w rozporządzeniu można uznać za sprawnie funkcjonującą i zapewniającą przydatne dane różnym zainteresowanym stronom z branży turystycznej oraz administracji lokalnej, regionalnej, krajowej lub międzynarodowej. Ponieważ jednak aktywność turystyczna i struktura sektora turystyki stale się zmieniają i dostępne stają się nowe źródła danych i metody, ważnym wyzwaniem w okresie najbliższych pięciu lat pozostanie ścisłe monitorowanie bieżącego tworzenia danych na mocy rozporządzenia (UE) nr 692/2011.

(1)

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 692/2011 z dnia 6 lipca 2011 r. w sprawie europejskiej statystyki w dziedzinie turystyki i uchylające dyrektywę Rady 95/57/WE (Dz. U. L 192 z 22.7.2011, s. 17).

(2)

 Dyrektywa Rady 95/57/WE z dnia 23 listopada 1995 r. w sprawie zbierania informacji statystycznych w dziedzinie turystyki (Dz.U. L 291 z 6.12.1995, s. 32).

(3)

http://ec.europa.eu/eurostat/web/tourism

(4)

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 1051/2011 z dnia 20 października 2011 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 692/2011 w sprawie europejskiej statystyki w dziedzinie turystyki w zakresie struktury sprawozdań dotyczących jakości i przekazywania danych (Dz.U. L 276 z 21.10.2011, s. 13), zmienione rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) nr 81/2013 z dnia 29 stycznia 2013 r. zmieniającym rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 1051/2011 w odniesieniu do zbiorów danych jednostkowych do przekazywania danych (Dz.U. L 28 z 30.1.2013, s. 1).

(5)

 Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 253/2013 z dnia 15 stycznia 2013 r. zmieniające załącznik II do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 692/2011 odnośnie do dostosowań w następstwie zmiany Międzynarodowej Standardowej Klasyfikacji Kształcenia ISCED w zakresie przekazywanych zmiennych oraz podziałów (Dz.U. L 79 z 21.3.2013, s. 5).

(6)

COM(2016) 4.

(7)

  http://ec.europa.eu/eurostat/web/tourism/