This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 42020X0241
UN Regulation No 118 – Uniform technical prescriptions concerning the burning behaviour and/or the capability to repel fuel or lubricant of materials used in the construction of certain categories of motor vehicles [2020/241]
Regulamin ONZ nr 118 – Jednolite przepisy techniczne dotyczące palności materiałów używanych w konstrukcji niektórych kategorii pojazdów samochodowych oraz ich odporności na działanie paliw lub smarów [2020/241]
Regulamin ONZ nr 118 – Jednolite przepisy techniczne dotyczące palności materiałów używanych w konstrukcji niektórych kategorii pojazdów samochodowych oraz ich odporności na działanie paliw lub smarów [2020/241]
PUB/2019/216
Dz.U. L 48 z 21.2.2020, p. 26–59
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
In force
21.2.2020 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
L 48/26 |
Jedynie oryginalne teksty EKG ONZ mają skutek prawny w świetle międzynarodowego prawa publicznego. Status i datę wejścia w życie niniejszego regulaminu należy sprawdzać w najnowszej wersji dokumentu EKG ONZ dotyczącego statusu TRANS/WP.29/343, dostępnej pod adresem http://www.unece.org/trans/main/wp29/wp29wgs/wp29gen/wp29fdocstts.html
Regulamin ONZ nr 118 – Jednolite przepisy techniczne dotyczące palności materiałów używanych w konstrukcji niektórych kategorii pojazdów samochodowych oraz ich odporności na działanie paliw lub smarów [2020/241]
obejmujący wszystkie obowiązujące teksty w tym:
Suplement 1 do serii poprawek 03 – data wejścia w życie: 16 października 2018 r.
Niniejszy dokument służy wyłącznie do celów dokumentacyjnych. Autentycznymi i prawnie wiążącymi tekstami są:
— |
ECE/TRANS/WP.29/2013/12 |
— |
ECE/TRANS/WP.29/2016/14 |
— |
ECE/TRANS/WP.29/2017/16 |
— |
ECE/TRANS/WP.29/2017/18 oraz |
— |
ECE/TRANS/WP.29/2018/24 |
SPIS TREŚCI
REGULAMIN
1. Zakres
2. Definicje: Ogólne
3. Wystąpienie o homologację
4. Homologacja
5. Część I: Homologacja typu pojazdu w odniesieniu do palności części stosowanych w pomieszczeniu wewnętrznym, komorze silnika i w każdym oddzielnym przedziale grzewczym oraz w odniesieniu do palności kabli elektrycznych i osłon na kable lub przewodów na kable stosowanych w pojeździe lub odporności na działanie paliw lub smarów materiałów izolacyjnych stosowanych w komorze silnika i w każdym oddzielnym przedziale grzewczym
6. Część II: Homologacja typu części w odniesieniu do jej palności lub jej odporności na działanie paliw lub smarów
7. Zmiana typu i rozszerzenie homologacji
8. Zgodność produkcji
9. Sankcje z tytułu niezgodności produkcji
10. Ostateczne zaniechanie produkcji
11. Nazwy i adresy placówek technicznych odpowiedzialnych za przeprowadzanie badań homologacyjnych oraz nazwy i adresy organów udzielających homologacji typu
12. Przepisy przejściowe
ZAŁĄCZNIKI
1. Dokument informacyjny pojazdu
2. Dokument informacyjny części
3. Zawiadomienie dotyczące homologacji typu pojazdu
4. Zawiadomienie dotyczące homologacji typu części
5. Układy znaków homologacji
6. Badanie określające szybkość spalania poziomego materiałów
7. Badanie określające topliwość materiałów
8. Badanie określające szybkość spalania pionowego materiałów
9. Badanie określające odporność materiałów na działanie paliw lub smarów
10. Badanie określające odporność kabli elektrycznych na rozprzestrzenianie się płomienia
1. ZAKRES
1.1. Niniejszy regulamin stosuje się do palności (zapalności, szybkości spalania i topliwości) oraz odporności na działanie paliw lub smarów materiałów stosowanych w pojazdach kategorii M3, klasy II i III (1).
Homologacje typu udzielane są zgodnie z:
1.2. Częścią I – Homologacja typu pojazdu w odniesieniu do palności lub odporności na działanie paliw lub smarów części stosowanych w pomieszczeniu wewnętrznym, komorze silnika i w każdym oddzielnym przedziale grzewczym oraz w odniesieniu do palności kabli elektrycznych i osłon na kable lub przewodów na kable stosowanych do ochrony kabli elektrycznych w pojeździe.
1.3. Częścią II – Homologacja części instalowanej w pomieszczeniu wewnętrznym, komorze silnika i w każdym oddzielnym przedziale grzewczym w odniesieniu do jej palności lub odporności na działanie paliw lub smarów.
2. DEFINICJE: OGÓLNE
2.1. „Producent” oznacza osobę lub podmiot odpowiedzialny wobec organu udzielającego homologacji typu za wszystkie aspekty procesu homologacji typu oraz za zapewnienie zgodności produkcji. Nie jest istotne, czy osoba lub jednostka bezpośrednio uczestniczy we wszystkich etapach wytwarzania pojazdu lub części podlegających procesowi homologacji.
2.2. „Pomieszczenie wewnętrzne” oznacza jakiekolwiek pomieszczenie przeznaczone dla pasażerów, kierowców lub załogi ograniczone zwróconymi do wewnątrz powierzchniami:
a) |
sufitu; |
b) |
podłogi; |
c) |
ściany przedniej, ściany tylnej i ścian bocznych; |
d) |
drzwi; |
e) |
szyb zewnętrznych. |
2.3. „Komora silnika” oznacza przedział, w którym silnik został zainstalowany, i w którym można zainstalować ogrzewacz spalinowy.
2.4. „Oddzielny przedział grzewczy” oznacza przedział ogrzewacza spalinowego znajdujący się poza pomieszczeniem wewnętrznym i komorą silnika.
2.5. „Materiały produkcyjne” oznaczają wyroby w postaci materiałów masowych (np. zwojów materiałów tapicerskich) lub wstępnie ukształtowanych części, dostarczane producentowi do zamontowania w typie pojazdu homologowanym zgodnie z niniejszym regulaminem lub dostarczane do warsztatów do celów konserwacji lub naprawy pojazdu.
2.6. „Siedzenie” oznacza konstrukcję, wraz z wykończeniem, która może, ale nie musi, być integralną częścią konstrukcji pojazdu, przeznaczoną na miejsce siedzące dla jednej dorosłej osoby. Pojęcie to obejmuje zarówno pojedyncze siedzenie, jak i część siedzenia kanapowego przeznaczoną na miejsce siedzące dla jednej dorosłej osoby.
2.7. „Grupa siedzeń” oznacza siedzenie kanapowe albo oddzielne siedzenia, zestawione razem bokami (tzn. tak, że przednie zamocowania jednego siedzenia znajdują się w jednej linii lub przed tylnymi zamocowaniami i w jednej linii lub za przednimi zamocowaniami drugiego siedzenia), służące do siedzenia dla jednej lub kilku dorosłych osób.
2.8. „Siedzenie kanapowe” oznacza kompletną konstrukcję z wykończeniem, przeznaczoną do siedzenia dla więcej niż jednej dorosłej osoby.
2.9. „Materiał instalowany w pozycji pionowej” oznacza materiały zainstalowane w pomieszczeniu wewnętrznym, komorze silnika i każdym oddzielnym przedziale grzewczym pojazdu o nachyleniu przekraczającym 15 procent od płaszczyzny poziomej, gdy pojazd ma masę w stanie gotowym do jazdy i stoi na gładkim i poziomym podłożu.
2.10. „Kabel elektryczny” oznacza kabel jednożyłowy lub wielożyłowy, w stosownych przypadkach osłonięty, ekranowany lub nieekranowany, co najmniej dwie żyły obok siebie i połączone, skręcone lub splecione, w tym żyły tworzące jeden zestaw umożliwiający przesył sygnałów elektrycznych z jednego urządzenia do drugiego.
2.11. „Osłona na kable” oznacza każdą część, która łączy pojedyncze kable w kable wielożyłowe lub wiązkę kabli elektrycznych.
2.12. „Przewód na kable” oznacza każdą część, która przykrywa kable elektryczne, aby nimi kierować (np. rurki, kanały) lub przymocować kable elektryczne do pojazdu.
3. WYSTĄPIENIE O HOMOLOGACJĘ
3.1. O homologację typu pojazdu lub części w zakresie niniejszego regulaminu występuje producent.
3.2. Do wniosku należy dołączyć dokument informacyjny zgodny ze wzorem przedstawionym w załączniku 1 i załączniku 2.
3.3. Placówce technicznej odpowiedzialnej za przeprowadzenie badań homologacyjnych należy przedstawić, co następuje:
3.3.1. W przypadku homologacji pojazdu: pojazd reprezentatywny dla typu, którego dotyczy wniosek o homologację.
3.3.2. W przypadku części, które już zostały homologowane: wykaz numerów homologacji typu i oznaczenia typu producenta dla tych części załącza się do wniosku o homologację typu pojazdu.
3.3.3. W przypadku części bez homologacji typu:
3.3.3.1. Próbki (których liczba określona jest w załącznikach 6 do 9) części wykorzystanych w pojeździe reprezentatywne dla typu, którego dotyczy wniosek o homologację.
3.3.3.2. Ponadto należy dostarczyć placówce technicznej jedną próbkę do wykorzystania w przyszłości jako materiał referencyjny.
3.3.3.3. W przypadku takich urządzeń, jak siedzenia, zasłony, ścianki działowe itd. próbki określone w pkt 3.3.3.1 oraz jedno kompletne urządzenie, tak jak określono powyżej.
3.3.3.4. Próbki muszą być wyraźnie i trwale oznaczone nazwą handlową lub znakiem towarowym wnioskodawcy oraz oznaczeniem typu.
4. HOMOLOGACJA
4.1. Jeżeli typ dostarczony do homologacji na podstawie niniejszego regulaminu spełnia wymogi odpowiednich części niniejszego regulaminu, należy udzielić homologacji tego typu.
4.2. Każdemu homologowanemu typowi nadaje się numer homologacji. Dwie pierwsze jego cyfry (obecnie 03, co odpowiada serii poprawek 03) oznaczają serię poprawek obejmujących ostatnie główne zmiany dostosowujące regulamin do postępu technicznego przed datą udzielenia homologacji. Ta sama Umawiająca się Strona nie może przydzielić tego samego numeru innemu typowi pojazdu lub części zgodnie z definicjami niniejszego regulaminu.
4.3. Zawiadomienie o udzieleniu lub rozszerzeniu homologacji typu na podstawie niniejszego regulaminu należy przesłać Umawiającym się Stronom Porozumienia stosującym niniejszy regulamin na jednym z formularzy zgodnych ze wzorami zamieszczonymi odpowiednio w załącznikach 3 lub 4 do niniejszego regulaminu.
4.4. Na każdym pojeździe zgodnym z typem homologowanym na mocy niniejszego regulaminu, w sposób widoczny i w miejscu łatwo dostępnym, określonym w formularzu homologacji, umieszcza się międzynarodowy znak homologacji zawierający:
4.4.1. okrąg otaczający literę „E”, po której następuje numer identyfikujący państwo, które udzieliło homologacji (2);
4.4.2. numer niniejszego regulaminu, literę „R” i liczbę „I” wskazującą część I niniejszego regulaminu, myślnik i numer homologacji umieszczone z prawej strony okręgu określonego w pkt 4.4.1.
4.4.3. Jeżeli pojazd jest zgodny z typem pojazdu homologowanym zgodnie z jednym lub większą liczbą regulaminów stanowiących załączniki do Porozumienia w państwie, które udzieliło homologacji na podstawie niniejszego regulaminu, symbol podany w pkt 4.4.1 nie musi być powtarzany. W takim przypadku regulaminy, zgodnie z którymi udzielono homologacji w danym państwie, należy umieścić w kolumnach po prawej stronie symbolu opisanego w pkt 4.4.1.
4.4.4. Znak homologacji musi być czytelny i nieusuwalny.
4.4.5. Znak homologacji umieszcza się na tabliczce znamionowej pojazdu zamontowanej przez producenta lub w jej pobliżu.
4.5. Materiały produkcyjne nie muszą być oznaczone indywidualnie. Jednakże opakowania, w których są one dostarczone, muszą być opatrzone w czytelny sposób międzynarodowym znakiem homologacji zawierającym:
4.5.1. okrąg otaczający literę „E”, po której następuje numer identyfikujący państwo, które udzieliło homologacji2;
4.5.2. numer niniejszego regulaminu, literę „R” i liczbę „II” wskazującą część II niniejszego regulaminu, myślnik i numer homologacji umieszczone z prawej strony okręgu określonego w pkt 4.4.1.
4.5.3. W pobliżu tego okręgu:
4.5.3.1. Symbole wskazujące kierunek instalowania materiału:
|
dla kierunku poziomego (zob. pkt 6.2.1); |
|
dla kierunku pionowego (zob. pkt 6.2.3 i 6.2.4); |
|
dla kierunku poziomego i pionowego (zob. pkt 6.2.1, 6.2.3 i 6.2.4). |
4.5.3.2. Symbol „V” wskazujący, że materiał spełnia wymogi określone w pkt 6.2.2.
4.5.4. Znak homologacji musi być czytelny i nieusuwalny.
4.6. Części mogą być opatrzone znakiem homologacji typu przewidzianym w ust. 4.5.
4.6.1. Jeśli oznakowanie występuje, to oznakowanie kompletnych części, takich jak siedzenia, ścianki działowe, półki na bagaż itp., musi zawierać symbol „CD” wskazujący, że część homologowano jako kompletne urządzenie.
4.7. Przykładowe układy znaków homologacji przedstawiono w załączniku 5 do niniejszego regulaminu.
5. CZĘŚĆ I: HOMOLOGACJA TYPU POJAZDU W ODNIESIENIU DO PALNOŚCI CZĘŚCI STOSOWANYCH W POMIESZCZENIU WEWNĘTRZNYM, KOMORZE SILNIKA I W KAŻDYM ODDZIELNYM PRZEDZIALE GRZEWCZYM ORAZ W ODNIESIENIU DO PALNOŚCI KABLI ELEKTRYCZNYCH I OSŁON NA KABLE LUB PRZEWODÓW NA KABLE STOSOWANYCH W POJEŹDZIE LUB ODPORNOŚCI NA DZIAŁANIE PALIW LUB SMARÓW MATERIAŁÓW IZOLACYJNYCH STOSOWANYCH W KOMORZE SILNIKA I W KAŻDYM ODDZIELNYM PRZEDZIALE GRZEWCZYM
5.1. Definicja
Do celów części I niniejszego regulaminu:
5.1.1. „Typ pojazdu” oznacza pojazdy, które nie różnią się pod takimi istotnymi względami jak oznaczenie typu producenta.
5.2. Specyfikacje
5.2.1. Aby uzyskać homologację typu materiały wewnątrz i nie więcej niż 13 mm poza pomieszczeniem wewnętrznym, materiały komory silnika, materiały każdego oddzielnego przedziału grzewczego oraz kable elektryczne i osłony na kable lub przewody na kable stosowane w pojeździe, którego dotyczy wniosek o homologację, muszą spełniać wymogi określone w części II niniejszego regulaminu.
5.2.2. Materiały lub wyposażenie stosowane w pomieszczeniu wewnętrznym, komorze silnika i każdym oddzielnym przedziale grzewczym lub w urządzeniach homologowanych jako części, kablach elektrycznych i osłonach na kable lub przewodach na kable stosowanych w pojeździe muszą być tak zainstalowane, aby zmniejszyć do minimum ryzyko powstania i rozprzestrzeniania się płomieni.
5.2.3. Takie materiały lub wyposażenie są montowane wyłącznie zgodnie z ich planowanym przeznaczeniem i badaniami, którym je poddano (patrz pkt 6.2.1, 6.2.2, 6.2.3, 6.2.4, 6.2.5, 6.2.6 i 6.2.7), szczególnie w odniesieniu do ich palności i topliwości (w kierunku poziomym/pionowym) oraz ich odporności na działanie paliw lub smarów.
5.2.4. Kleje używane do przymocowania materiałów stosowanych wewnątrz do ich konstrukcji nośnej nie mogą zwiększać palności materiałów.
6. CZĘŚĆ II: HOMOLOGACJA TYPU CZĘŚCI W ODNIESIENIU DO JEJ PALNOŚCI LUB JEJ ODPORNOŚCI NA DZIAŁANIE PALIW LUB SMARÓW
6.1. Definicje
Do celów części II niniejszego regulaminu:
6.1.1. „Typ części” oznacza części, które nie różnią się pod względem tak istotnych aspektów, jak:
6.1.1.1. oznaczenie typu przez producenta,
6.1.1.2. zamierzone zastosowanie (tapicerka siedzenia, wykładzina sufitowa, izolacja itp.),
6.1.1.3. materiał(-y) zasadniczy(-e) (np. wełna, tworzywo sztuczne, guma, materiały wieloskładnikowe),
6.1.1.4. liczba warstw w przypadku materiałów złożonych, oraz
6.1.1.5. inne właściwości, o ile wywierają one dostrzegalny wpływ na spełnienie wymagań określonych w niniejszym regulaminie.
6.1.2. „Szybkość spalania” oznacza stosunek długości części spalonej mierzonej zgodnie z załącznikiem 6 lub 8 do niniejszego regulaminu do czasu potrzebnego do spalenia tego odcinka. Wyraża się ją w milimetrach na minutę.
6.1.3. „Materiał złożony” oznacza materiał składający się z kilku warstw podobnych lub różnych materiałów, których płaszczyzny są ściśle ze sobą związane metodą klejenia, powlekania, spawania, zgrzewania itp. Jeżeli różne materiały połączone są ze sobą w sposób nieciągły (na przykład za pomocą szycia, spawania dielektrycznego czy nitowania), wówczas nie uznaje się ich za materiały złożone.
6.1.4. „Powierzchnia licowa” oznacza stronę materiału, która po jego zamontowaniu w pojeździe jest skierowana do przedziału pasażerskiego, komory silnika i każdego oddzielnego przedziału grzewczego.
6.1.5. „Tapicerka” oznacza kombinację wewnętrznej wyściółki i zewnętrznego materiału wykończeniowego, które razem tworzą pokrycie ramy siedzenia.
6.1.6. „Wykładzina” oznacza materiały, które (razem) stanowią podłoże i pokrycie wykańczające sufitu, ścian i podłogi.
6.1.7. „Materiał(-y) izolacyjny(-e)” oznacza(-ją) materiał(-y) stosowany(-e) do ograniczania przenikania ciepła przez przewodzenie, promieniowanie lub konwekcję oraz do wygłuszania komory silnika i każdego oddzielnego przedziału grzewczego.
6.1.8. „Odporność na działanie paliw lub smarów” oznacza odporność materiałów na działanie paliw lub smarów mierzoną zgodnie z przepisami załącznika 9 do niniejszego regulaminu.
6.2. Specyfikacje
6.2.1. Następujące materiały poddawane są badaniom opisanym w załączniku 6 do niniejszego regulaminu:
a) |
materiały i materiały złożone instalowane w pozycji poziomej w pomieszczeniu wewnętrznym; oraz |
b) |
materiały izolacyjne instalowane w pozycji poziomej w komorze silnika lub w każdym oddzielnym przedziale grzewczym. |
Wynik badania uznaje się za zadowalający, jeżeli, biorąc pod uwagę najgorsze wyniki badania, szybkość spalania poziomego wynosi nie więcej niż 100 mm/minutę lub gdy płomień zgaśnie przed osiągnięciem ostatniego punktu pomiarowego.
Materiały spełniające wymogi określone w pkt 6.2.3 uważane są za spełniające wszystkie wymogi określone w niniejszym punkcie.
6.2.2. Następujące materiały poddawane są badaniom opisanym w załączniku 7 do niniejszego regulaminu:
a) |
materiały i materiały złożone instalowane na wysokości większej niż 500 mm nad poduszką siedzenia oraz na suficie pojazdu; |
b) |
materiały izolacyjne instalowane w komorze silnika lub w każdym oddzielnym przedziale grzewczym. |
Wynik badania uznaje się za zadowalający, jeżeli, uwzględniając najgorszy wynik, nie utworzyła się kropla zapalająca watę bawełnianą.
6.2.3. Następujące materiały poddawane są badaniom opisanym w załączniku 8 do niniejszego regulaminu:
a) |
materiały i materiały złożone instalowane w pozycji pionowej w pomieszczeniu wewnętrznymi; |
b) |
materiały izolacyjne instalowane w pozycji pionowej w komorze silnika lub w każdym oddzielnym przedziale grzewczym. |
Wynik badania uznaje się za zadowalający, jeżeli, biorąc pod uwagę najgorsze wyniki badania, szybkość spalania pionowego wynosi nie więcej niż 100 mm/minutę lub gdy płomień zgaśnie przed zniszczeniem jednej z pierwszych nici znacznikowych.
6.2.4. Materiały osiągające średnie CFE (krytyczny strumień ciepła do wygaśnięcia) o wartości nie mniejszej niż 20 kW/m2 w przypadku badania przeprowadzanego zgodnie z normą ISO 5658-2 (3) uznaje się za zgodne z pkt 6.2.2 i 6.2.3, pod warunkiem że nie zaobserwowano płonących kropli, biorąc pod uwagę najgorsze wyniki badania.
6.2.5. Wszystkie materiały izolacyjne instalowane w komorze silnika i każdym oddzielnym przedziale grzewczym muszą być poddawane badaniu opisanemu w załączniku 9 do niniejszego regulaminu.
Wynik badania uznaje się za zadowalający, jeżeli, uwzględniając najgorszy wynik badania, wzrost masy badanej próbki nie przekracza 1 g.
Dopuszczalne są otwory konieczne ze względów technicznych, np. rurki lub elementy konstrukcyjne, które muszą przechodzić przez materiał, pod warunkiem że ochrona jest zapewniona (np. środek uszczelniający, taśma).
6.2.6. Każdy używany w pojeździe kabel elektryczny o długości większej niż 100 mm musi przejść badanie odporności na rozprzestrzenianie się płomienia opisane w załączniku 10 do niniejszego regulaminu. Alternatywnie do tych wymogów można stosować procedurę badania opisaną w normie ISO 6722-1:2011, pkt 5.22. Sprawozdania z badań i homologacje części uzyskane zgodnie z normą ISO 6722:2006, pkt 12 pozostają ważne.
Wystawienie na działanie płomienia badawczego musi się zakończyć:
1) |
dla kabli jednożyłowych:
lub |
2) |
w przypadku osłoniętych, ekranowanych i nieekranowanych kabli jedno- lub wielożyłowych o sumie rozmiarów przewodów nie większej niż 15 mm2:
lub |
3) |
w przypadku osłoniętych, ekranowanych i nieekranowanych kabli jedno- lub wielożyłowych o sumie rozmiarów przewodów większej niż 15 mm2
Kable elektryczne zgodne z pkt 2) mogą być badane w całości lub oddzielnie. Kable elektryczne zgodne z pkt 3) muszą być badane oddzielnie. Wynik badania uznaje się za zadowalający, jeżeli, biorąc pod uwagę najgorszy wynik badania, płomień spalania materiału izolacyjnego gaśnie w ciągu 70 sekund i co najmniej 50 mm izolacji w górnej części próbki testowej pozostanie niespalone. |
6.2.7. Wszystkie osłony na kable lub przewody na kable o długości przekraczającej 100 mm poddaje się badaniu w celu określenia szybkości spalania materiałów, jak określono w załączniku 8. Wynik badania uznaje się za zadowalający, jeżeli, biorąc pod uwagę najgorsze wyniki badania, szybkość spalania pionowego wynosi nie więcej niż 100 mm/minutę lub gdy płomień zgaśnie przed zniszczeniem jednej z pierwszych nici znacznikowych.
6.2.8. Przeprowadzenie badań określonych w załącznikach 6–8 nie jest wymagane w odniesieniu do następujących materiałów:
6.2.8.1. części wykonane z metalu lub szkła;
6.2.8.2. poszczególne akcesoria siedzenia, o masie materiału niemetalowego mniejszej niż 200 g; jeżeli całkowita masa niemetalowego materiału tych części przekracza 400 g na jedno siedzenie, wówczas każdy materiał musi zostać poddany badaniom;
6.2.8.3. elementy, których powierzchnia lub objętość nie przekracza odpowiednio:
6.2.8.3.1. 100 cm2 lub 40 cm3 dla elementów, które są połączone z pojedynczymi miejscami siedzącymi;
6.2.8.3.2. 300 cm2 lub 120 cm3 na rząd siedzeń i, maksymalnie, na metr wnętrza pomieszczenia wewnętrznego dla tych elementów, które są rozmieszczone w pojeździe i które nie są połączone z pojedynczymi miejscami siedzącymi;
6.2.8.4. elementy, w odniesieniu do których nie jest możliwe pobranie próbek o wymiarach określonych w pkt 3.1 załącznika 6, pkt 3 załącznika 7 i pkt 3.1 załącznika 8.
7. ZMIANA TYPU I ROZSZERZENIE HOMOLOGACJI
7.1. O każdej zmianie typu pojazdu lub części w związku z niniejszym regulaminem należy powiadomić organ udzielający homologacji typu, który udzielił homologacji typu pojazdu lub części. Organ ten może:
7.1.1. uznać za mało prawdopodobne, aby dokonane zmiany miały istotne negatywne skutki, i uznać, że pojazdy lub części nadal spełniają odpowiednie wymagania; lub
7.1.2. zażądać kolejnego sprawozdania z badań od placówki technicznej odpowiedzialnej za ich przeprowadzenie.
7.2. Umawiająca się Strony Porozumienia stosujące niniejszy regulamin zostają powiadomione o potwierdzeniu lub odmowie udzielenia homologacji, z wyszczególnieniem zmian, zgodnie z procedurą określoną w pkt 4.3 powyżej.
7.3. Organ udzielający homologacji typu, który udziela rozszerzenia homologacji, nadaje numer seryjny każdemu formularzowi zawiadomienia sporządzonego do celów takiego rozszerzenia i powiadamia o nim pozostałe Strony Porozumienia z 1958 r. stosujące niniejszy regulamin na formularzu zawiadomienia zgodnego ze wzorem przedstawionym w załączniku 3 lub 4 do niniejszego regulaminu.
8. ZGODNOŚĆ PRODUKCJI
Procedury zgodności produkcji muszą być zgodne z procedurami określonymi w dodatku 1 do Porozumienia (E/ECE/TRANS/505/Rev.3) i następującymi wymogami:
8.1. Pojazdy/części homologowane zgodnie z niniejszym regulaminem muszą być produkowane w sposób zapewniający ich zgodność z typem homologowanym poprzez spełnienie wymogów określonych w odpowiednich częściach niniejszego regulaminu.
8.2. Organ, który udzielił homologacji typu, może w dowolnym czasie dokonać weryfikacji metod kontroli zgodności produkcji, stosowanych w każdym zakładzie produkcyjnym. Weryfikacji takich dokonuje się zazwyczaj co dwa lata.
9. SANKCJE Z TYTUŁU NIEZGODNOŚCI PRODUKCJI
9.1. Homologacja udzielona w odniesieniu do typu pojazdu/części zgodnie z niniejszym regulaminem może zostać cofnięta w razie niespełnienia wymogów określonych powyżej.
9.2. Jeżeli Umawiająca się Strona Porozumienia stosująca niniejszy regulamin postanowi o cofnięciu uprzednio przez siebie udzielonej homologacji, niezwłocznie powiadamia o tym fakcie na formularzu zawiadomienia zgodnym ze wzorami przedstawionymi w załączniku 3 lub 4 do niniejszego regulaminu, pozostałe Umawiające się Strony stosujące niniejszy regulamin.
10. OSTATECZNE ZANIECHANIE PRODUKCJI
Jeżeli posiadacz homologacji ostatecznie zaniecha produkcji typu pojazdu homologowanego zgodnie z niniejszym regulaminem, informuje o tym organ udzielający homologacji typu, który udzielił homologacji. Po otrzymaniu stosownego zawiadomienia organ ten powiadamia o tym pozostałe Strony Porozumienia z 1958 r. stosujące niniejszy regulamin na formularzu zawiadomienia zgodnym ze wzorem przedstawionym w załączniku 3 lub 4 do niniejszego regulaminu.
11. NAZWY I ADRESY PLACÓWEK TECHNICZNYCH ODPOWIEDZIALNYCH ZA PRZEPROWADZANIE BADAŃ HOMOLOGACYJNYCH ORAZ NAZWY I ADRESY ORGANÓW UDZIELAJĄCYCH HOMOLOGACJI TYPU
Strony Porozumienia z 1958 r. stosujące niniejszy regulamin przekazują sekretariatowi Organizacji Narodów Zjednoczonych nazwy i adresy placówek technicznych odpowiedzialnych za przeprowadzanie badań homologacyjnych oraz organów udzielających homologacji typu, którym należy przesyłać wydane w innych państwach formularze poświadczające udzielenie, rozszerzenie, odmowę udzielenia lub cofnięcie homologacji.
12. PRZEPISY PRZEJŚCIOWE
12.1. Począwszy od oficjalnej daty wejścia w życie serii poprawek 01, żadna z Umawiających się Stron stosujących niniejszy regulamin nie może odmówić udzielenia homologacji zgodnie z niniejszym regulaminem zmienionym serią poprawek 01.
12.2. Po upływie 24 miesięcy od oficjalnej daty wejścia w życie serii poprawek 01 Umawiające się Strony stosujące niniejszy regulamin są zobowiązane udzielać homologacji tylko w przypadku, gdy typ pojazdu lub typ części, który ma być homologowany, odpowiada wymogom niniejszego regulaminu zmienionego serią poprawek 01.
12.3. Po upływie 60 miesięcy od oficjalnej daty wejścia w życie serii poprawek 01 Umawiające się Strony stosujące niniejszy regulamin mogą odmówić pierwszej krajowej lub regionalnej rejestracji (pierwszego dopuszczenia do ruchu) pojazdu niespełniającego wymogów niniejszego regulaminu zmienionego serią poprawek 01.
12.4. Nawet po dacie wejściu w życie serii 01 poprawek do niniejszego regulaminu homologacje części zgodne z poprzednimi seriami poprawek do niniejszego regulaminu pozostają ważne i są nadal akceptowane przez Umawiające się Strony stosujące niniejszy regulamin.
12.5. Umawiające się Strony stosujące niniejszy regulamin nie mogą odmówić udzielenia rozszerzenia homologacji udzielonych zgodnie z serią 00 poprawek do niniejszego regulaminu.
12.6. Począwszy od oficjalnej daty wejścia w życie serii poprawek 02 żadne z Umawiających się Stron stosujących niniejszy regulamin nie mogą odmówić udzielenia homologacji zgodnie z niniejszym regulaminem zmienionym serią poprawek 02.
12.7. Po upływie 48 miesięcy od oficjalnej daty wejścia w życie serii poprawek 02 Umawiające się Strony stosujące niniejszy regulamin są zobowiązane udzielać homologacji tylko w przypadku, gdy typ części, który ma być homologowany, odpowiada wymogom niniejszego regulaminu zmienionego serią poprawek 02.
12.8. Po upływie 60 miesięcy od oficjalnej daty wejścia w życie serii poprawek 02 Umawiające się Strony stosujące niniejszy regulamin udzielają homologacji tylko w przypadku, gdy typ pojazdu zgłoszonego do homologacji spełnia wymogi niniejszego regulaminu zmienionego serią poprawek 02.
12.9. Po upływie 96 miesięcy od oficjalnej daty wejścia w życie serii poprawek 02 Umawiające się Strony stosujące niniejszy regulamin mogą odmówić pierwszej krajowej rejestracji (pierwszego dopuszczenia do ruchu) pojazdu niespełniającego wymogów niniejszego regulaminu zmienionego serią poprawek 02.
12.10. Nawet po dacie wejścia w życie serii 02 poprawek homologacje części zgodne z poprzednimi seriami poprawek do niniejszego regulaminu pozostają ważne i są nadal akceptowane przez Umawiające się Strony stosujące niniejszy regulamin.
12.11. Począwszy od oficjalnej daty wejścia w życie serii poprawek 03 żadne z Umawiających się Stron stosujących niniejszy regulamin nie mogą odmówić udzielenia homologacji zgodnie z niniejszym regulaminem zmienionym serią poprawek 03.
12.12. Począwszy od 1 września 2019 r., Umawiające się Strony stosujące niniejszy regulamin są zobowiązane udzielać homologacji tylko w przypadku, gdy typ pojazdu lub typ części, który ma być homologowany, odpowiada wymogom niniejszego regulaminu zmienionego serią poprawek 03.
12.13. Począwszy od 1 września 2021 r., Umawiające się Strony, stosujące niniejszy regulamin, mogą odmówić pierwszej krajowej rejestracji (pierwszego dopuszczenia do ruchu) pojazdu niespełniającego wymogów niniejszego regulaminu zmienionego serią poprawek 03.
12.14. Nawet po dacie wejścia w życie serii 03 poprawek homologacje części zgodne z poprzednimi seriami poprawek do niniejszego regulaminu pozostają ważne i są nadal akceptowane przez Umawiające się Strony stosujące niniejszy regulamin.
(1) Zgodnie z definicją zawartą w ujednoliconej rezolucji w sprawie budowy pojazdów (R.E.3), dokument ECE/TRANS/WP.29/78/Rev.6, pkt 2.
(2) Numery identyfikujące Umawiające się Strony Porozumienia z 1958 r. podano w załączniku 3 do ujednoliconej rezolucji w sprawie budowy pojazdów (R.E.3), dokument ECE/TRANS/WP.29/78/Rev.6 - http://www.unece.org/trans/main/wp29/wp29wgs/wp29gen/wp29resolutions.html
(3) Norma ISO 5658-2:2006 Reakcja na próby ogniowe. Rozprzestrzenianie płomienia – Część 2: Rozprzestrzenianie boczne dla produktów stosowanych w budownictwie i transporcie w konfiguracji pionowej.
ZAŁĄCZNIK 1
DOKUMENT INFORMACYJNY POJAZDU
Zgodnie z ust. 3.2 niniejszego regulaminu dotyczącego homologacji typu pojazdu w odniesieniu do palności części stosowanych w pomieszczeniu wewnętrznym, komorze silnika i w każdym oddzielnym przedziale grzewczym lub odporności na działanie paliw lub smarów materiałów izolacyjnych stosowanych w komorze silnika i w każdym oddzielnym przedziale grzewczym.
1. OGÓLNE
1.1. Marka (nazwa handlowa producenta): …
1.2. Typ i ogólny(-e) opis(-y) handlowy(-e): …
1.3. Środki pozwalające na identyfikację typu, jeśli są one oznaczone na pojeździe: …
1.4. Położenie tego oznaczenia: …
1.5. Kategoria pojazdu (1): …
1.6. Nazwa i adres producenta:…
1.7. Adresy zakładów montujących: …
2. OGÓLNE WŁAŚCIWOŚCI KONSTRUKCYJNE POJAZDU
2.1. Fotografie lub rysunki reprezentatywnego pojazdu:
3. NADWOZIE
Wyposażenie wnętrza lub materiały izolacyjne
3.1. Siedzenia
3.1.1. Numer:…
3.2. Materiały stosowane w pomieszczeniu wewnętrznym z podaniem dla każdego materiału następujących informacji:
3.2.1. Numer homologacji typu części (o ile jest dostępny): …
3.2.2. Marka: …
3.2.3. Oznaczenie typu: …
3.2.4. Badanie zgodnie z pkt 6.2.1, 6.2.2, 6.2.3, 6.2.4 (2): …
3.2.5. W przypadku materiałów niehomologowanych
3.2.5.1. Podstawowe materiały/oznaczenie:. ../. ..…
3.2.5.2. Materiał złożony/jednolity (2), liczba warstw (2): …
3.2.5.3. Rodzaj obicia (2): …
3.2.5.4. Maksymalna/minimalna grubość … mm
3.3. Materiały stosowane do izolacji w komorze silnika lub oddzielnego przedziału grzewczego z podaniem dla każdego materiału następujących informacji:
3.3.1. Numer homologacji typu części (o ile jest dostępny): …
3.3.2. Marka: …
3.3.3. Oznaczenie typu: …
3.3.4. Badanie zgodnie z pkt 6.2.1, 6.2.2, 6.2.3, 6.2.4, 6.2.5 (2): …
3.3.5. W przypadku materiałów niehomologowanych
3.3.5.1. Podstawowe materiały/oznaczenie:. ../. …
3.3.5.2. Materiał złożony/jednolity (2), liczba warstw (2): …
3.3.5.3. Rodzaj obicia (2): …
3.3.5.4. Maksymalna/minimalna grubość …mm
3.4. Kable elektryczne z określeniem dla każdego typu następujących informacji:
3.4.1. Numery homologacji typu części, o ile są dostępne: …
3.4.2. Marka: …
3.4.3. Oznaczenie typu: …
3.4.4. W przypadku materiałów niehomologowanych
3.4.4.1. Podstawowe materiały/oznaczenie:. ../. …
3.4.4.2. Materiał złożony/jednolity (2), liczba warstw (2): …
3.4.4.3. Rodzaj obicia (2): …
3.4.4.4. Maksymalna/minimalna grubość … mm
(1) Zgodnie z definicją w załączniku 7 do ujednoliconej rezolucji w sprawie budowy pojazdów (R.E.3) (TRANS/WP.29/78/Rev.6, pkt 2).
(2) Niepotrzebne skreślić.
ZAŁĄCZNIK 2
DOKUMENT INFORMACYJNY CZĘŚCI
Zgodnie z pkt 3.2 niniejszego regulaminu dotyczącego homologacji typu części stosowanej w pomieszczeniu wewnętrznym, komorze silnika i w każdym oddzielnym przedziale grzewczym w odniesieniu do jej palności lub odporności na działanie paliw lub smarów materiałów izolacyjnych stosowanych w komorze silnika i w każdym oddzielnym przedziale grzewczym.
1. OGÓLNE
1.1. Marka (nazwa handlowa producenta): …
1.2. Typ i ogólny(-e) opis(-y) handlowy(-e): …
1.3. Nazwa i adres producenta: …
1.4. W przypadku części i oddzielnych zespołów technicznych położenie isposób mocowania znaku homologacji: …
1.5. Adresy zakładów montujących: …
2. MATERIAŁY STOSOWANE WEWNĄTRZ
2.1. Materiały przeznaczone do instalacji w pozycji poziomej/pionowej (1)
Materiały przeznaczone do instalacji na wysokości większej niż 500 mm nad poduszką siedzenia lub na suficie pojazdu: dotyczy/nie dotyczy (1)
2.2. Podstawowe materiały/oznaczenie:. ../. …
2.3. Materiał złożony/jednolity (1), liczba warstw (1): …
2.4. Rodzaj obicia (1): …
2.5. Maksymalna/minimalna grubość … mm
2.6. Numer homologacji typu, o ile jest dostępny: …
3. MATERIAŁY IZOLACYJNE
3.1. Materiały przeznaczone do instalacji w pozycji poziomej/pionowej (1)
3.2. Podstawowe materiały/oznaczenie:. ../. …
3.3. Materiał złożony/jednolity (1), liczba warstw (1): …
3.4. Rodzaj obicia (1): …
3.5. Maksymalna/minimalna grubość … mm
3.6. Numer homologacji typu, o ile jest dostępny: …
4. KABLE ELEKTRYCZNE
4.1. Materiały używane na: …
4.2. Podstawowe materiały/oznaczenie:. ../. …
4.3. Materiał złożony/jednolity (1), liczba warstw (1): …
4.4. Rodzaj obicia (1): …
4.5. Maksymalna/minimalna grubość … mm
4.6. Numer homologacji typu, o ile jest dostępny: …
(1) Niepotrzebne skreślić.
ZAŁĄCZNIK 3
ZAWIADOMIENIE
(Maksymalny format: A4 (210 × 297 mm))
(1) |
wydane przez: |
Nazwa organu administracji: |
|
……… |
|
|
Dotyczące (2): |
udzielenia homologacji |
|
rozszerzenia homologacji |
|
odmowy udzielenia homologacji |
|
cofnięcia homologacji |
|
ostatecznego zaniechania produkcji |
typu pojazdu zgodnie z regulaminem ONZ nr 118
Nr homologacji … |
Nr rozszerzenia … |
Powód rozszerzenia: … |
|
SEKCJA I
OGÓLNE
1.1. Marka (nazwa handlowa producenta): …
1.2. Typ: …
1.3. Sposób identyfikacji typu, jeśli oznaczono na pojeździe/części/oddzielnym zespole technicznym (2), (1): …
1.3.1. Położenie tego oznaczenia: …
1.4. Kategoria pojazdu (2): …
1.5. Nazwa i adres producenta: …
1.6. Umiejscowienie znaku homologacji: …
1.7. Adresy zakładów montujących: …
Sekcja II
1. Informacje dodatkowe (o ile występują)
2. Placówka techniczna odpowiedzialna za przeprowadzanie badań: …
3. Data sprawozdania z badania: …
4. Numer sprawozdania z badania: …
5. Ewentualne uwagi: …
6. Miejscowość: …
7. Data: …
8. Podpis: …
9. Do pakietu informacyjnego, przedłożonego organowi udzielającemu homologacji typu, załączony jest spis treści, który może być udostępniony na życzenie.
(1) Numer identyfikujący państwo, które udzieliło homologacji/rozszerzyło homologację/odmówiło udzielenia homologacji/cofnęło homologację.
(2) Niepotrzebne skreślić (w niektórych przypadkach, jeśli zastosowanie ma więcej niż jedna pozycja, skreślenia nie są konieczne).
(1) Jeżeli sposób identyfikacji typu zawiera znaki niezwiązane z opisem typów pojazdów, części lub oddzielnych zespołów technicznych objętych niniejszym dokumentem informacyjnym, takie znaki w dokumencie przedstawia się symbolem „?” (np. ABC??123??).
(2) Zgodnie z przepisami załącznika 7 do Rezolucji zbiorowej w sprawie konstrukcji pojazdów (R.E.3) (dokument TRANS/WP.29/78/Rev.6/pkt 2).
ZAŁĄCZNIK 4
ZAWIADOMIENIE
(Maksymalny format: A4 (210 × 297 mm))
(1) |
wydane przez : |
Nazwa organu administracji: |
|
……… |
|
|
Dotyczące (2): |
udzielenia homologacji |
|
rozszerzenia homologacji |
|
odmowy udzielenia homologacji |
|
cofnięcia homologacji |
|
ostatecznego zaniechania produkcji |
typu części zgodnie z regulaminem ONZ nr 118
Nr homologacji … |
Nr rozszerzenia … |
Powód rozszerzenia: … |
|
SEKCJA I
OGÓLNE
1.1. Marka (nazwa handlowa producenta): …
1.2. Typ: …
1.3. Sposób identyfikacji typu, jeśli oznaczono na urządzeniu (3): …
1.3.1. Położenie tego oznaczenia: …
1.4. Nazwa i adres producenta: …
1.5. Umiejscowienie znaku homologacji: …
1.6. Adresy zakładów montujących: …
SEKCJA II
1. Informacje dodatkowe (w stosownych przypadkach): zob. dodatek 1
2. Placówka techniczna odpowiedzialna za przeprowadzanie badań: …
3. Data sprawozdania z badania: …
4. Numer sprawozdania z badania: …
5. Ewentualne uwagi: …
6. Miejscowość: …
7. Data: …
8. Podpis: …
9. Do pakietu informacyjnego, przedłożonego organowi udzielającemu homologacji typu, załączony jest spis treści, który może być udostępniony na życzenie.
(1) Numer identyfikujący państwo, które udzieliło homologacji/rozszerzyło homologację/odmówiło udzielenia homologacji/cofnęło homologację.
(2) Niepotrzebne skreślić (w niektórych przypadkach, jeśli zastosowanie ma więcej niż jedna pozycja, skreślenia nie są konieczne).
(3) Jeżeli sposób identyfikacji typu zawiera znaki niezwiązane z opisem typów pojazdów, części lub oddzielnych zespołów technicznych objętych niniejszym dokumentem informacyjnym, takie znaki w dokumencie przedstawia się symbolem „?” (np. ABC??123??).
DODATEK 1
Dodatek do formularza zawiadomienia nr … dotyczącego udzielenia homologacji typu części zgodnie z regulaminem ONZ nr 118
1. Informacje dodatkowe
1.1. Materiały stosowane wewnątrz
1.1.1. Możliwy kierunek instalowania części: poziomy/pionowy/pionowy i poziomy (1)
1.1.2. Spełnia wymogi określone w pkt 6.2.2: dotyczy/nie dotyczy (1)
1.1.3. Zgodność została sprawdzona w odniesieniu do części homologowanych dla kompletnych urządzeń: tak/nie (1)
1.1.4. Wszelkie ograniczenia w odniesieniu do wymogów użytkowych i instalacyjnych: …
1.2. Materiały izolacyjne
1.2.1. Możliwy kierunek instalowania części: poziomy/pionowy/pionowy i poziomy (1)
1.2.2. Zgodność została sprawdzona w odniesieniu do części homologowanych dla kompletnych urządzeń: tak/nie (1)
1.2.3. Wszelkie ograniczenia w odniesieniu do wymogów użytkowych i instalacyjnych: …
1.3. Kable elektryczne
1.3.1. Wszelkie ograniczenia w odniesieniu do wymogów użytkowych i instalacyjnych: …
2. Uwagi: …
(1) Niepotrzebne skreślić.
ZAŁĄCZNIK 5
UKŁADY ZNAKÓW HOMOLOGACJI
PRZYKŁAD 1
(zob. część I niniejszego regulaminu)
a = min. 8 mm
Powyższy znak homologacji umieszczony na pojeździe wskazuje, że dany typ pojazdu uzyskał homologację w Niderlandach (E4) zgodnie z częścią I regulaminu ONZ nr 118 pod numerem homologacji 031234. Dwie pierwsze cyfry (03) numeru homologacji wskazują, że homologacji udzielono zgodnie z wymogami serii poprawek 03 do regulaminu ONZ nr 118.
PRZYKŁAD 2
(zob. część II niniejszego regulaminu)
a = min. 8 mm
Powyższy znak homologacji umieszczony na części wskazuje, że dany typ uzyskał homologację w Niderlandach (E4) zgodnie z częścią II regulaminu ONZ nr 118 pod numerem homologacji 031234. Dwie pierwsze cyfry (03) numeru homologacji wskazują, że homologacji udzielono zgodnie z wymogami serii poprawek 03 do regulaminu ONZ nr 118.
|
Dodatkowy symbol wskazuje możliwy kierunek instalowania części: |
|
Dodatkowy symbol wskazuje, że materiał spełnia wymogi określone w pkt 6.2.2. |
|
Dodatkowy symbol wskazuje, że homologowano kompletne urządzenia, takie jak siedzenia, ściany działowe itd. |
Dodatkowych symboli używa się wyłącznie, jeżeli mają one zastosowanie.
ZAŁĄCZNIK 6
BADANIE OKREŚLAJĄCE SZYBKOŚĆ SPALANIA POZIOMEGO MATERIAŁÓW
1. DOBÓR PRÓBEK I ZASADA BADANIA
1.1. |
Badaniom należy poddać pięć próbek materiału izotropowego lub dziesięć próbek w przypadku materiału nieizotropowego (po pięć dla każdego kierunku). |
1.2. |
Próbki są pobierane z materiału podlegającego badaniu. W przypadku materiałów o różnej szybkości spalania w różnych kierunkach materiału każdy kierunek musi zostać zbadany. Próbki należy pobrać i umieścić w aparaturze badawczej, tak aby można było zmierzyć największą szybkość spalania. Jeśli materiał jest dostarczany z metra, to należy odciąć część o długości co najmniej 500 mm i szerokości równej szerokości materiału. Z tej części pobiera się próbki znajdujące się w odległości co najmniej 100 mm od krawędzi materiału i w równej odległości względem siebie. Próbki pobiera się w taki sam sposób z produktów gotowych, o ile kształt produktu na to pozwala. Jeśli grubość produktu przekracza 13 mm, należy ją zmniejszyć do 13 mm za pomocą obróbki mechanicznej od strony, która nie jest widoczna w odpowiednim przedziale (pomieszczeniu wewnętrznym, komorze silnika lub oddzielnym przedziale grzewczym). Jeżeli nie jest to możliwe, to badanie, po uzgodnieniu z placówką techniczną, przeprowadza się na materiale o początkowej grubości, a informację o tym podaje się w sprawozdaniu z badań.
Materiały złożone (zob. pkt 6.1.3) bada się tak, jak gdyby były one jednolite. W przypadku materiałów wykonanych z nakładanych warstw o różnym składzie, które nie są materiałami złożonymi, wszystkie warstwy materiału znajdujące się na głębokości do 13 mm od powierzchni zwróconej przodem do odpowiedniego przedziału są badane indywidualnie. |
1.3. |
Próbkę umieszcza się poziomo w uchwycie U-kształtnym i poddaje działaniu określonego płomienia przez 15 sekund w komorze spalania, gdzie płomień działa na wolną końcówkę próbki. W badaniu określa się, czy i kiedy płomień gaśnie lub czas, w którym płomień przebywa mierzoną odległość. |
2. PRZYRZĄDY
2.1. |
Komora spalania (rys. 1), najlepiej ze stali nierdzewnej i o wymiarach podanych na rys. 2. W przedniej ścianie komory znajduje okno obserwacyjne wykonane z materiału odpornego na płomień; może ono stanowić przednią ścianę komory i być tak skonstruowane, aby umożliwiało dostęp do jej wnętrza.
Spód komory posiada otwory wentylacyjne, zaś naokoło strony wierzchniej znajduje się szczelina odpowietrzająca. Komora spalania jest postawiona na czterech nóżkach o wysokości 10 mm. Na jednym z końców komory może znajdować się otwór służący do wprowadzania uchwytu, do którego przytwierdzona jest próbka, otwór po przeciwnej stronie jest przeznaczony dla linii gazowej. Stopiony materiał spływa do rynienki (zob. rys. 3), która jest umieszczona na dnie komory pomiędzy otworami odpowietrzającymi, tak aby nie zakrywała żadnego z nich. |
Rysunek 1
Przykładowa komora spalania z uchwytem do próbek i z miską ociekową
Rysunek 2
Przykładowa komora spalania
(Wymiary w milimetrach)
Rysunek 3
Typowa wanienka ściekowa
(Wymiary w milimetrach)
2.2. |
Uchwyt do próbek składający się z dwóch płytek lub ramek metalowych w kształcie litery U, wykonany z materiału odpornego na korozję. Wymiary są podane na rys. 4.
Dolna płytka wyposażona jest w kołki, a górna w odpowiadające im otwory dla zapewnienia właściwego trzymania próbki. Kołki służą także jako punkty pomiarowe na początku i na końcu odcinka palenia. Nad dolną ramką U-kształtną znajduje się wspornik w postaci żaroodpornych drutów o średnicy 0,25 mm, rozciągniętych na ramce w 25-milimetrowych odstępach (zob. rys. 5). Dolna płaszczyzna próbek musi znajdować się 178 mm nad płytą podłogi. Odległość przedniej krawędzi uchwytu do próbek od końca komory wynosi 22 mm; odległość wzdłużnych boków uchwytu od ścian komory wynosi 50 mm (wszystkie wymiary dotyczą wnętrza) (zob. rys. 1 i 2). |
Rysunek 4
Przykładowy uchwyt na próbkę
(Wymiary w milimetrach)
Rysunek 5
Przykładowy wycinek konstrukcji dolnej ramki w kształcie litery U z uwzględnieniem drutów zabezpieczających
(Wymiary w milimetrach)
2.3. Palnik gazowy
Jako małe źródło ognia wykorzystuje się palnik Bunsena o średnicy wewnętrznej 9,5 mm ±0,5 mm. Jest on umieszczony w komorze badawczej w taki sposób, że środek jego dyszy znajduje się 19 mm poniżej środka dolnej krawędzi otwartego końca próbki (zob. rys. 2).
2.4. Gaz do badania
Gaz zasilający palnik ma wartość kaloryczną około 38 MJ/m3 (np. gaz ziemny).
2.5. |
Metalowy grzebień o długości co najmniej 110 mm z siedmioma lub ośmioma gładkimi, zaokrąglonymi zębami o długości 25 mm. |
2.6. |
Stoper zapewniający dokładność do 0,5 sekundy. |
2.7. |
Szafa wyciągowa. Komora spalania może być umieszczona w szafie wyciągowej, pod warunkiem że jej wewnętrzna objętość będzie co najmniej 20 razy, ale nie więcej niż 110 razy większa niż objętość komory spalania i że wysokość, szerokość lub długość szafy nie będzie 2,5 razy większa od dwóch pozostałych wymiarów. Przed badaniem należy zmierzyć pionową prędkość powietrza w szafie wyciągowej w odległości 100 mm przed i za ostatecznym miejscem umieszczenia komory spalania. Prędkość ta musi mieścić się w granicach od 0,10 do 0,30 m/s w celu uniknięcia ewentualnej uciążliwości produktów spalania dla operatora. Dopuszcza się zastosowanie szafy wyciągowej z naturalną wentylacją i z odpowiednią prędkością powietrza. |
3. PRÓBKI
3.1. Kształt i wymiary
3.1.1. |
Kształt i wymiary próbek są podane na rys. 6. Grubość próbki odpowiada grubości badanego produktu. Nie jest większa niż 13 mm. Należy tak pobierać próbkę, o ile to możliwe, aby miała ona taki sam przekrój na całej długości. |
Rysunek 6
Próbka
(Wymiary w milimetrach)
3.1.2. |
Jeżeli kształt i wymiary produktu nie pozwalają na pobranie próbki podanego rozmiaru, wówczas zachowane muszą być następujące wymiary minimalne:
|
3.1.3. Wielkość próbki należy określić w sprawozdaniu.
3.2. Kondycjonowanie
Próbki są kondycjonowane co najmniej przez 24 godziny, ale nie dłużej niż 7 dni w temperaturze 23 °C ± 2 °C i wilgotności względnej 50 ± 5 % i są przechowywane w tych warunkach aż do chwili rozpoczęcia badań.
4. PROCEDURA
4.1. |
Próbki z puszystą lub włochatą powierzchnią umieścić na płaskiej powierzchni i przeczesać dwukrotnie pod włos grzebieniem (pkt 2.5). |
4.2. |
Umieścić próbkę w uchwycie (pkt 2.2) w taki sposób, aby strona licowa była skierowana do dołu w kierunku płomienia. |
4.3. |
Wyregulować płomień gazu do wysokości 38 mm, korzystając z podziałki wewnątrz komory spalania, przy zamkniętym wlocie powietrza palnika. Przed rozpoczęciem pierwszego badania płomień pali się przez 1 min dla jego stabilizacji. |