—

ocenę istotnych kwestii środowiskowych i kwestii z zakresu bezpieczeństwa oraz zagrożeń stwarzanych przez obiekty unieszkodliwiania odpadów,

—

przeprowadzanie kontroli w terenie w celu sprawdzenia zakładu, warunków panujących w obiekcie, odpowiedniego wyposażenia, w tym czy jest odpowiednio utrzymywany, stosownej dokumentacji i danych elektronicznych, środków i systemów wewnętrznych oraz procesów operacyjnych,

—

przeprowadzanie rozmów z personelem pracującym w obiekcie unieszkodliwiania odpadów,

—

poszerzanie wiedzy operatorów na temat odpowiednich wymogów prawnych oraz wpływu działań operatorów na środowisko,

—

pobieranie próbek,

—

w stosownych przypadkach wykorzystywanie technik obserwacji Ziemi i innych form zdalnego nadzoru, w tym form wykorzystujących czujniki in situ,

—

weryfikowanie systemów samodzielnego monitorowania przez operatorów,

—

sprawdzanie dokumentów i danych elektronicznych, w tym sprawozdań operatorów, w sposób inny niż poprzez kontrole w terenie,

—

sprawdzanie środków i systemów wewnętrznych operatora oraz procesów operacyjnych w sposób inny niż poprzez kontrole w terenie,

—

sprawdzanie gwarancji finansowych lub równoważnych,

—

rejestrowanie faktycznych informacji na temat niezgodności,

—

identyfikowanie przyczyn wykrytego przypadku niezgodności i możliwych rodzajów wpływu tej niezgodności na środowisko i zdrowie ludzkie,

—

sporządzanie opisu wykrytego przypadku niezgodności, zwłaszcza okoliczności (w tym osób), które doprowadziły do niezgodności, w celu ustalenia w największym możliwym zakresie, jakie działania należy podjąć, by zapewnić zgodność, i umożliwić przeprowadzenie takich działań, m.in. poprzez współpracę i dzielenie się ustaleniami z innymi odpowiednimi właściwymi organami.

a)

dostępność właściwych organów zajmujących się kontrolą całego terytorium państwa członkowskiego oraz całego zakresu obiektów unieszkodliwiania odpadów objętych art. 7 dyrektywy 2006/21/WE;

b)

niezależność właściwych organów i ich zdolność do wykonywania wszystkich zadań niezbędnych do przeprowadzenia kontroli;

c)

uprawnienia właściwych organów do prowadzenia kontroli, w tym prawo do wchodzenia na teren obiektów i badania kluczowych aktywów, dokumentów i danych elektronicznych;

d)

dostępność odpowiednich zasobów, personelu i wyposażenia, którymi dysponują właściwe organy w celu przeprowadzenia inspekcji;

e)

ustalenia, jakimi właściwe organy dysponują w zakresie współpracy i koordynacji swoich działań z innymi odpowiednimi organami, w szczególności z innymi organami odpowiedzialnymi za zgodność z zezwoleniami wymaganymi w ramach prawodawstwa krajowego lub unijnego z zakresu ochrony środowiska, które ma zastosowanie lub jest odpowiednie dla obiektów objętych art. 7 dyrektywy 2006/21/WE;

f)

poziom wiedzy, doświadczenia i kompetencji potrzebny inspektorom do przeprowadzenia kontroli, w szczególności w odniesieniu do projektu, budowy, eksploatacji i zamknięcia obiektów unieszkodliwiania odpadów;

g)

organizacja szkoleń w celu zaktualizowania wiedzy inspektorów;

h)

wszelkie niezbędne wsparcie udzielane przez operatorów właściwym organom, by umożliwić im prowadzenie kontroli, w tym kontroli w terenie, pobierania próbek i gromadzenia informacji niezbędnych do wykonywania czynności zgodnie z art. 17 dyrektywy 2006/21/WE.

a)

planowanie kontroli z wyprzedzeniem poprzez opracowanie planu lub planów na właściwym poziomie administracyjnym w oparciu o ogólną ocenę odpowiednich kwestii i zagrożeń z zakresu środowiska i bezpieczeństwa w związku z obiektami unieszkodliwiania odpadów, a także – gdy są już dostępne informacje na temat zgodności – w oparciu o ogólną ocenę stanu zgodności obiektów unieszkodliwiania odpadów, które to obiekty działają na obszarze objętym planem. Takie plany można w stosownych przypadkach zintegrować lub połączyć z innymi planami kontroli;

b)

okresowy przegląd oraz, w stosownych przypadkach, aktualizacja planu lub planów kontroli;

c)

objęcie przez plan lub plany kontroli wszystkich obiektów unieszkodliwiania odpadów zgodnie z art. 7 dyrektywy 2006/21/WE;

d)

włączenie do każdego planu kontroli następujących elementów:

a)

przeprowadzanie kontroli rutynowych w regularnych odstępach czasu w oparciu o odpowiednią ocenę ryzyka danego obiektu unieszkodliwiania odpadów;

b)

właściwa częstotliwość kontroli w terenie w oparciu o odpowiednią ocenę ryzyka danego obiektu unieszkodliwiania odpadów, odzwierciedlająca także potencjalnie wysokie zagrożenie, jakie niosą ze sobą obiekty kategorii A;

c)

stosowanie następujących kryteriów oceny ryzyka w odniesieniu do obiektów unieszkodliwiania odpadów:

d)

odnotowywanie przez inspektora, w stosownych przypadkach, odpowiednich wyników kontroli przeprowadzonych na podstawie innych mających zastosowanie przepisów unijnych;

e)

dostarczenie operatorowi – w przypadku gdy kontrole w terenie zapowiada się z wyprzedzeniem – harmonogramu kontroli oraz szczegółów na temat informacji i wszelkiego innego wsparcia, które operator będzie musiał zapewnić;

f)

w przypadku wykrycia niezgodności lub zagrożenia wystąpieniem niezgodności – przeprowadzenie dochodzenia oraz, w stosownych przypadkach, przekazanie jego wyników innym organom, w szczególności w celu:

g)

w przypadku zawieszenia eksploatacji obiektu unieszkodliwiania odpadów z uwagi na niezgodność z warunkami zezwolenia – podjęcie dalszych działań kontrolnych w celu osiągnięcia wyników w zakresie ochrony środowiska i innych wyników, które miały zostać zapewnione w ramach warunków zezwolenia.

a)

przeprowadzanie kontroli nierutynowych, w tym kontroli w terenie, jak najszybciej po tym, jak właściwy organ otrzyma poważne skargi dotyczące niezgodności z wymogami zezwolenia lub w inny sposób dowie się o poważnych wypadkach, incydentach lub innych przypadkach niezgodności, niezależnie od tego, czy takie wydarzenia należy zgłaszać zgodnie z art. 11 ust. 3 lub art. 12 ust. 6 dyrektywy 2006/21/WE; w szczególności w celu:

b)

odnotowywanie przez inspektora, w stosownych przypadkach, odpowiednich wyników kontroli przeprowadzonych na podstawie innych mających zastosowanie przepisów unijnych;

c)

prowadzenie kontroli nierutynowych jak najszybciej w odniesieniu do ponownego rozpatrzenia lub aktualizacji zezwolenia, a w stosownych przypadkach przed takim ponownym rozpatrzeniem lub aktualizacją zezwolenia.

a)

przeprowadzenie odpowiedniej liczby niezapowiedzianych kontroli w terenie, w szczególności w przypadkach, gdy są one istotne dla wykrycia problemów lub ekspozycji na ryzyko bądź konieczności zareagowania na naglącą sytuację;

b)

na ile to wykonalne w praktyce – wzięcie pod uwagę, podczas podejmowania decyzji w sprawie niezapowiedzianych kontroli w terenie, kwestii związanych z bezpieczeństwem i zdrowiem oraz ewentualnej konieczności obecności personelu operacyjnego w obiekcie unieszkodliwiania odpadów.

a)

odpowiednia dokumentacja wszystkich działań kontrolnych;

b)

po każdej kontroli w terenie w obiekcie posiadającym zezwolenie sporządzenie sprawozdania z kontroli w obiekcie na piśmie i przechowywanie go w identyfikowalnej formie w łatwo dostępnej i utrzymywanej w odpowiedni sposób bazie danych;

c)

uwzględnienie w sprawozdaniu z kontroli w terenie celu kontroli, zebranych danych, informacji i ustaleń, ich oceny oraz wniosku, czy dany obiekt unieszkodliwiania odpadów spełnia odpowiednie warunki zezwolenia oraz czy powinno się podjąć dalsze działania;

d)

ukończenie sprawozdania z kontroli w terenie w terminie dwóch miesięcy od takiej kontroli, o ile podczas tej kontroli nie dokonano poważniejszych ustaleń – w takim wypadku konieczne może być uzgodnienie innego terminu;

e)

w stosownych przypadkach dostarczenie operatorowi, przed sfinalizowaniem sprawozdania z kontroli w terenie lub po jego sfinalizowaniu, możliwości przedstawienia uwag;

f)

udostępnianie opinii publicznej informacji o wynikach kontroli w terenie oraz, w stosownych przypadkach, innych działań wchodzących w zakres kontroli zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/4/WE (2).

a)

wdrożenie środków podjętych w celu zmniejszenia wpływu na środowisko w czasie eksploatacji obiektu unieszkodliwiania odpadów i po jego zamknięciu, w tym, jeżeli jest to wymagane, środków dotyczących zanieczyszczonej wody i odcieku;

b)

zgodność lokalizacji, projektu i budowy obiektu unieszkodliwiania odpadów z elementami dotyczącymi bezpieczeństwa i środowiska określonymi w zezwoleniu;

c)

zawartość, dostępność i skuteczność systemu samodzielnego monitorowania służącego do regularnego monitorowania i przeprowadzania samodzielnych kontroli przez operatorów oraz planowanego przekazywania danych z monitorowania właściwemu organowi;

d)

wdrożenie środków w zakresie zarządzania, utrzymywania i nadzoru planowanych w celu zapewnienia fizycznej stabilności obiektu oraz zapobiegania zanieczyszczeniu gleby, powietrza, wód powierzchniowych lub gruntowych w perspektywie krótko- i długoterminowej, jak również w celu zminimalizowania ewentualnych szkód w krajobrazie;

e)

dostępność odpowiednich zasobów ludzkich oraz kompetencje pracowników odpowiedzialnych za zarządzanie środowiskowe i bezpieczeństwo obiektu unieszkodliwiania odpadów;

f)

adekwatność planu dotyczącego zamknięcia, o którym mowa w art. 5 ust. 3 lit. f) dyrektywy 2006/21/WE;

g)

w przypadku gdy właściwy organ wymaga gwarancji finansowej lub jej ekwiwalentu – adekwatność gwarancji finansowej lub jej ekwiwalentu pod względem jej kwoty i formy; czy istnieje potrzeba przeglądu i weryfikacji klasyfikacji danego obiektu unieszkodliwiania odpadów jako obiektu kategorii A;

h)

zgodność z wszelkimi innymi warunkami zezwolenia i innymi właściwymi wymogami określonymi w dyrektywie 2006/21/WE.

a)

niekorzystne skutki obiektu unieszkodliwiania odpadów dla środowiska i zdrowia ludzkiego oraz środki podjęte w celu zmniejszenia wpływu na środowisko; w szczególności, czy obiekt unieszkodliwiania odpadów był odpowiednio wybudowany, zarządzany i utrzymywany w celu zapewnienia jego fizycznej stabilności oraz zapobiegania zanieczyszczeniu lub skażeniu gleby, powietrza, wód powierzchniowych lub podziemnych w perspektywie długo- i krótkoterminowej, jak również w celu zmniejszenia w możliwie najszerszym zakresie szkód wyrządzanych krajobrazowi, a także sposób, w jaki te skutki korespondują z warunkami zezwolenia oraz informacje zawarte w ocenie oddziaływania na środowisko, jeżeli ocena taka jest wymagana;

b)

zgodność ilości, charakterystyki i klasyfikacji odpadów składowanych w obiekcie unieszkodliwiania odpadów z elementami określonymi w zezwoleniu;

c)

zgodność szacunkowego wytwarzania odcieku, w tym zawartości zanieczyszczeń w odcieku ze składowanych odpadów, oraz bilansu wodnego obiektu unieszkodliwiania odpadów z elementami określonymi w zezwoleniu;

d)

zmiany strukturalne i operacyjne w obiekcie unieszkodliwiania odpadów: sprawdzenie 1) zarządzania zasobami wodnymi; 2) jakości geotechnicznych robót budowlanych (np. budowa wzniesionej tamy/wału); 3) zarządzania systemami bezpieczeństwa geotechnicznego (przykładowo monitoring pokrycia powierzchni, stabilności i bezpieczeństwa); 4) ilości i charakterystyki odpadów składowanych w porównaniu z prognozami zawartymi w planie gospodarki odpadami; 5) możliwości tworzenia się odcieku ze składowanych odpadów, włącznie z zawartością substancji zanieczyszczającej w odcieku w porównaniu z przewidywaniami zawartymi w planie gospodarki odpadami; 6) bilansu wodnego obiektu unieszkodliwiania odpadów w porównaniu z prognozami w planie gospodarki odpadami; oraz 7) zastosowanych technik w zakresie zarządzania bezpieczeństwem i środowiskiem i monitorowania środowiska, jak też adekwatności tych technik;

e)

przyjęcie środków zalecanych lub nałożonych w następstwie poprzednich kontroli;

f)

wymagane w zezwoleniu sprawozdania i oświadczenia związane z kontrolą dotyczącą bezpieczeństwa i kwestii środowiskowych;

g)

wyniki, kompletność i wydajność programu samodzielnego monitorowania służącego do regularnego monitorowania i zgłaszania wszelkich danych z monitorowania (w stosownych przypadkach) właściwemu organowi, a także sposób zarządzania tym programem;

h)

wizualne nieprawidłowości w obiekcie;

i)

reprezentatywność próby i charakterystykę odpadów wydobywczych;

j)

role, obowiązki i kompetencje pracowników odpowiedzialnych za zarządzanie środowiskowe i zarządzanie bezpieczeństwem w obiekcie unieszkodliwiania odpadów, a także dostępność wystarczających zasobów ludzkich oraz szkolenie zapewniane personelowi;

k)

procedury powiadamiania właściwego organu o wszelkich zdarzeniach, które mogą wpłynąć na stabilność obiektu unieszkodliwiania odpadów oraz o wszelkich istotnych niekorzystnych skutkach dla środowiska ujawnionych w drodze stosownych procedur kontroli i monitorowania;

l)

adekwatność planu dotyczącego zamknięcia, o którym mowa w art. 5 ust. 3 lit. f) dyrektywy 2006/21/WE oraz zgodność wszelkich działań w zakresie stopniowego zamykania obiektu z tym planem;

m)

w przypadku gdy właściwy organ wymaga gwarancji finansowej lub jej ekwiwalentu – adekwatność kwoty i formy gwarancji finansowej lub jej ekwiwalentu do obliczonych kosztów wypełnienia obowiązków operatora wynikających z zezwolenia, w tym ustaleń dotyczących zamknięcia i fazy poeksploatacyjnej obiektu oraz rekultywacji terenu, na który wywarł wpływ ten obiekt;

n)

klasyfikacja danego obiektu unieszkodliwiania odpadów jako obiektu kategorii A lub obiektu niespełniającego kryteriów kategorii A;

o)

zgodność z wszelkimi innymi warunkami zezwolenia i innymi właściwymi wymogami określonymi w dyrektywie 2006/21/WE.

a)

niekorzystny wpływ obiektu unieszkodliwiania odpadów na środowisko i zdrowie ludzkie i środki podjęte w celu zmniejszenia takiego wpływu po zamknięciu obiektu, w tym – jeżeli jest to wymagane – środki dotyczące zanieczyszczonej wody i odcieku;

b)

wdrożenie planu dotyczącego zamknięcia, o którym mowa w art. 5 ust. 3 lit. f) dyrektywy 2006/21/WE;

c)

rekultywacja terenu, na który miał wpływ obiekt unieszkodliwiania odpadów;

d)

adekwatność planu i ustaleń dotyczących utrzymywania, monitorowania i kontroli obiektu unieszkodliwiania odpadów w fazie poeksploatacyjnej, a także wdrożonych w tej fazie środków naprawczych, w tym funkcjonowanie i adekwatność sprzętu służącego do monitorowania, nadzoru i kontroli;

e)

w przypadku gdy właściwy organ wymaga gwarancji finansowej lub jej ekwiwalentu – adekwatność kwoty i formy gwarancji finansowej lub jej ekwiwalentu do obliczonych kosztów wypełnienia obowiązków operatora wynikających z zezwolenia, w tym zakończenia ustaleń dotyczących zamknięcia i fazy poeksploatacyjnej obiektu oraz pozostałej rekultywacji terenu, na który wywarł wpływ ten obiekt;

f)

klasyfikacja danego obiektu unieszkodliwiania odpadów jako obiektu kategorii A lub obiektu niespełniającego kryteriów kategorii A;

g)

zgodność z wszelkimi innymi warunkami zezwolenia i innymi właściwymi wymogami określonymi w dyrektywie 2006/21/WE.

a)

niekorzystny wpływ obiektu unieszkodliwiania odpadów na środowisko i zdrowie ludzkie i środki podjęte w celu zmniejszenia takiego wpływu po zamknięciu obiektu, w tym – jeżeli jest to wymagane – środki dotyczące zanieczyszczonej wody i odcieku;

b)

zgodność między, z jednej strony, niekorzystnym wpływem, o którym mowa w lit. a), a z drugiej strony, warunkami zezwolenia i informacjami zawartymi w ocenie oddziaływania na środowisko, jeżeli jest ona wymagana;

c)

zgodność wytwarzania odcieku, w tym zawartości zanieczyszczeń w odcieku ze składowanych odpadów, oraz bilansu wodnego obiektu unieszkodliwiania odpadów oraz, jeśli jest to wymagane, postępowania z zanieczyszczoną wodą i odciekiem, z elementami określonymi w zezwoleniu;

d)

wdrożenie planu dotyczącego zamknięcia, o którym mowa w art. 5 ust. 3 lit. f) dyrektywy 2006/21/WE;

e)

adekwatność planu dotyczącego zamknięcia, o którym mowa w art. 5 ust. 3 lit. f) dyrektywy 2006/21/WE, w szczególności w odniesieniu do zapotrzebowania na dodatkowe środki dotyczące zamknięcia i rekultywacji w oparciu o ocenę ryzyka środowiskowego i ocenę skutków;

f)

rekultywacja terenu, na który miał wpływ obiekt unieszkodliwiania odpadów; adekwatność planu i ustaleń dotyczących utrzymywania, monitorowania i kontroli obiektu unieszkodliwiania odpadów w fazie poeksploatacyjnej, a także wdrożonych w tej fazie środków naprawczych, w tym funkcjonowanie i adekwatność sprzętu służącego do monitorowania, nadzoru i kontroli oraz adekwatność przekazywania wszystkich danych z monitorowania właściwemu organowi;

g)

procedura powiadamiania właściwego organu o wszelkich zdarzeniach lub zmianach, które mogą wpłynąć na stabilność obiektu unieszkodliwiania odpadów oraz o wszelkich istotnych niekorzystnych skutkach dla środowiska ujawnionych w drodze stosownych procedur kontroli i monitorowania;

h)

w przypadku gdy właściwy organ wymaga gwarancji finansowej lub jej ekwiwalentu – adekwatność kwoty i formy gwarancji finansowej lub jej ekwiwalentu do obliczonych kosztów wypełnienia obowiązków wynikających z zezwolenia, w tym zakończenia ustaleń dotyczących fazy poeksploatacyjnej obiektu, działań naprawczych oraz rekultywacji terenu, na który wywarł wpływ ten obiekt;

i)

klasyfikacja danego obiektu unieszkodliwiania odpadów jako obiektu kategorii A lub obiektu niespełniającego kryteriów kategorii A;

j)

zgodność z wszelkimi innymi warunkami zezwolenia i innymi właściwymi wymogami określonymi w dyrektywie 2006/21/WE.

a)

rodzaj i stan środków ochrony przed erozją;

b)

adekwatność pod względem elementów projektowania hydrologicznego, takich jak bilans wodny, dostępna wolna przestrzeń (odległość pionowa (wysokość) między normalnym operacyjnym poziomem stawu a koroną tamy);

c)

skład, stan i integralność struktury plaży, w tym obecność depresji, zagęszczenie odpadów przeróbczych, kontrolę pyłu;

d)

zmiany w koronie lub skarpie tamy przy porównaniu stanu obecnego ze stanem przewidzianym w projekcie;

e)

funkcjonowanie i stan systemu odwadniania oraz struktur geotechnicznych (takich jak geomembrany, tamy) i urządzeń (przykładowo służących do monitorowania struktury tamy);

f)

obszary wycieków i przecieków oraz ilość materiału, które wyciekł;

g)

wszelkie wykryte uszkodzenia;

h)

drzewa i roślinność na tamie.

a)

adekwatność dostępu do linii i punktów zrzutu;

b)

uszkodzenia urządzeń budowlanych i kontrolnych;

c)

przeciek w urządzeniach zrzutu lub w ich pobliżu;

d)

erozja ujścia/zrzutu w skarpie odpowietrznej;

e)

roślinność wewnątrz lub w pobliżu urządzeń zrzutu;

f)

sprzęt służący do regulacji zrzutu;

g)

urządzenia zrzutu awaryjnego;

h)

zasilanie awaryjne;

i)

tempo wzrostu zrzutów do stawu osadowego i związane z nim tempo podnoszenia się poziomu stawu (mierzone w metrach/rok);

j)

system rozmieszczania odpadów przeróbczych;

k)

system zarządzania zasobami wodnymi.

a)

wietrzenie skał;

b)

jakość i ilość wody przeciekowej;

c)

adekwatność środków podjętych w celu zmniejszenia wpływu na środowisko obiektów unieszkodliwiania skał płonnych;

d)

poprawność i skuteczność działań w zakresie rekultywacji prowadzonych na podstawie stosownych zobowiązań prawnych.