7.6.2014   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 169/27

(1)

W swoim komunikacie z dnia 3 marca 2010 r. zatytułowanym „Europa 2020 – Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” („strategia »Europa 2020« ”), Komisja podkreśliła potrzebę stworzenia dogodnych warunków inwestowania w wiedzę i innowację w celu osiągnięcia w Unii inteligentnego i zrównoważonego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu. Zarówno Parlament Europejski, jak i Rada zatwierdziły tę strategię.

(2)

W rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1291/2013 (3) ustanowiony został „Horyzont 2020” – program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji (2014–2020) („program »Horyzont 2020« ”). Program „Horyzont 2020” ma na celu osiągnięcie większego wpływu na badania naukowe i innowacje poprzez przyczynienie się do wzmocnienia partnerstw publiczno-publicznych, w tym poprzez uczestnictwo Unii w programach podjętych przez kilka państw członkowskich zgodnie z art. 185 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

(3)

Partnerstwa publiczno-prywatne powinny dążyć do zapewnienia ściślejszej synergii, zwiększenia koordynacji i unikania zbędnego powielania unijnych, międzynarodowych, krajowych i regionalnych programów badawczych oraz powinny w pełni przestrzegać ogólnych zasad programu „Horyzont 2020”, w szczególności dotyczących otwartości i przejrzystości. Należy ponadto zapewnić otwarty dostęp do publikacji naukowych.

(4)

Decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady nr 912/2009/WE (4), Wspólnota postanowiła wnieść wkład finansowy na rzecz Europejskiego programu badań metrologicznych („EMRP”) odpowiadający wkładowi państw uczestniczących, jednak w kwocie nieprzekraczającej 200 000 000 EUR, w okresie realizacji siódmego programu ramowego Wspólnoty Europejskiej w zakresie badań, rozwoju technologicznego i demonstracji (2007–2013), ustanowionego decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1982/2006/WE (5).

(5)

W kwietniu 2012 r. Komisja przedstawiła Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie z oceny śródokresowej Europejskiego programu badań metrologicznych – EMRP. Ocena [śródokresowa] została przeprowadzona przez zespół ekspertów trzy lata po rozpoczęciu realizacji programu. Zgodnie z ogólną opinią zespołu ekspertów EMRP jest właściwie zarządzanym, wspólnym europejskim programem badawczym, za pośrednictwem którego udało się już osiągnąć stosunkowo wysoki poziom integracji pod względem nauki, zarządzania i finansów. Zespół ekspertów zauważył jednak ograniczone wykorzystanie w przemyśle, ograniczone otwarcie na doskonałą bazę naukową poza instytutami metrologicznymi oraz niewystarczającą zdolność budowania potencjału. Zespół ekspertów był także zdania, że poprzez realizację EMRP można utworzyć europejską przestrzeń badawczą w zakresie metrologii o bardziej integracyjnym charakterze.

(6)

Zgodnie z decyzją Rady 2013/743/UE (6) można udzielić dalszego wsparcia na rzecz EMRP.

(7)

Europejski program na rzecz innowacji i badań w dziedzinie metrologii („program EMPIR”), dostosowany do strategii „Europa 2020” oraz jej inicjatyw przewodnich, w szczególności do inicjatywy „Unia innowacji”, „Europejska agenda cyfrowa”, „Europa efektywnie korzystająca z zasobów” oraz „Polityka przemysłowa w erze globalizacji”, będzie programem o bardziej ambitnym i integracyjnym charakterze, wdrażanym przez dziesięć lat (2014–2024) przez 28 państw uczestniczących. W ramach udoskonaleń w stosunku do poprzedniego programu realizacja programu EMPIR będzie obejmowała działania dotyczące innowacji i wykorzystania w przemyśle, badań do celów opracowywania norm, standaryzacji i regulacji oraz budowania potencjału.

(8)

Państwa uczestniczące zamierzają wnosić wkład w realizację programu EMPIR przez czas jego trwania, czyli w okresie 2014–2024. Aby uwzględnić czas trwania programu „Horyzont 2020”, zaproszenia do składania wniosków na mocy programu EMPIR należy ogłosić najpóźniej do dnia 31 grudnia 2020 r. W należycie uzasadnionych przypadkach zaproszenia do składania wniosków można ogłosić do dnia 31 grudnia 2021 r.

(9)

Działania w ramach programu EMPIR powinny być zgodne z celami i priorytetami w zakresie badań naukowych i innowacji zawartymi w programie „Horyzont 2020” oraz z zasadami i warunkami ogólnymi określonymi w art. 26 rozporządzenia (UE) nr 1291/2013.

(10)

Należy ustanowić pułap udziału finansowego Unii w programie EMPIR przez czas trwania programu „Horyzont 2020”. W ramach tego pułapu wkład Unii powinien być równy wkładowi państw uczestniczących na rzecz programu EMPIR, aby uzyskać znaczny efekt dźwigni i zapewnić silniejszą integrację programów państw uczestniczących.

(11)

Zgodnie z celami rozporządzenia (UE) nr 1291/2013 każde państwo członkowskie oraz każde państwo stowarzyszone w ramach programu „Horyzont 2020” powinno być uprawnione do udziału w programie EMPIR.

(12)

Wkład finansowy Unii powinien być uzależniony od złożenia przez państwa uczestniczące formalnych zobowiązań do wnoszenia wkładu w realizację programu EMPIR oraz od wywiązywania się przez nie z tych zobowiązań. Wkłady państw uczestniczących na rzecz programu EMPIR powinny obejmować wkład na poczet kosztów administracyjnych z pułapem w wysokości 5 % budżetu programu EMPIR. Państwa uczestniczące powinny zobowiązać się do zwiększenia w razie potrzeby swojego wkładu na rzecz programu EMPIR poprzez ustanowienie rezerwowej zdolności finansowania w wysokości 50 % ich zobowiązań, aby zapewnić możliwość finansowania przez te państwa swoich podmiotów krajowych, krajowych instytutów metrologicznych i instytucji desygnowanych, uczestniczących w wybranych projektach.

(13)

Wspólna realizacja programu EMPIR wymaga struktury wykonawczej. Państwa uczestniczące uzgodniły utworzenie struktury służącej realizacji EMRP i utworzyły w 2007 r. EURAMET e.V. („EURAMET”) – regionalną europejską organizację ds. metrologii i stowarzyszenie nienastawione na zysk, utworzone na mocy prawa niemieckiego. EURAMET wypełnia także zadania i obowiązki związane z szerszą harmonizacją metrologii na poziomie europejskim i światowym. Członkami EURAMET mogą być wszelkie krajowe instytucje metrologiczne w Europie, natomiast podmiotami stowarzyszonymi mogą być instytucje desygnowane. Członkostwo w EURAMET nie jest uzależnione od istnienia krajowych programów badań metrologicznych. Ponieważ zgodnie ze sprawozdaniem dotyczącym śródokresowej oceny EMRP okazało się, że struktura zarządzania EURAMET charakteryzuje się efektywnością i wysoką jakością realizacji EMRP, EURAMET powinien zająć się także realizacją programu EMPIR. EURAMET powinien zatem być odbiorcą wkładu finansowego Unii.

(14)

Aby zapewnione zostało osiągnięcie celów programu EMPIR, EURAMET powinien zapewniać wsparcie finansowe głównie w formie dotacji przyznawanych uczestnikom w ramach działań wybranych na poziomie EURAMET. EURAMET odpowiada za dokonanie wyboru wspomnianych działań w drodze zaproszeń do składania wniosków. Lista rankingowa powinna być wiążąca pod względem wyboru wniosków oraz przydziału finansowania z wkładu finansowego Unii oraz z wkładów państw uczestniczących na poczet projektów w ramach programu EMPIR.

(15)

Wkład finansowy Unii powinien być zarządzany zgodnie z zasadą należytego zarządzania finansami oraz odpowiednimi zasadami zarządzania pośredniego określonymi w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 (7) oraz w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) nr 1268/2012 (8).

(16)

Aby chronić interesy finansowe Unii, Komisja powinna mieć prawo do zmniejszenia, zawieszenia lub zakończenia wnoszenia wkładu finansowego Unii, jeżeli program EMPIR realizowany jest niewłaściwie, częściowo lub z opóźnieniem bądź jeżeli państwa uczestniczące nie wnoszą swojego wkładu w finansowanie programu EMPIR, wnoszą go częściowo lub z opóźnieniem. Prawa te należy przewidzieć w umowie o delegowaniu zadań, która ma zostać zawarta między Unią a EURAMET.

(17)

W celu uproszczenia należy zmniejszyć obciążenia administracyjne dla wszystkich stron. Należy unikać podwójnych audytów i nieproporcjonalnej ilości dokumentacji oraz sprawozdań. Przy prowadzeniu audytów należy w stosownych przypadkach uwzględnić specyfikę programów krajowych.

(18)

Audyty beneficjentów funduszy unijnych przeprowadzane zgodnie z niniejszą decyzją powinny zapewnić ograniczenie obciążenia administracyjnego zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1291/2013.

(19)

Udział w działaniach pośrednich finansowanych w ramach programu EMPIR podlega przepisom rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1290/2013 (9). Ze względu na szczególne potrzeby operacyjne programu EMPIR niezbędne jest jednak uwzględnienie odstępstw od tego rozporządzenia zgodnie z jego art. 1 ust. 3.

(20)

Państwa uczestniczące wnoszą wkład przede wszystkim w formie finansowania instytucjonalnego krajowych instytutów metrologicznych oraz instytucji desygnowanych uczestniczących w wybranych projektach. Wkład państw uczestniczących powinien także obejmować wkład pieniężny na poczet kosztów administracyjnych programu EMPIR. Część wkładu Unii powinna zostać przydzielona podmiotom innym niż krajowe instytuty metrologiczne oraz instytucje desygnowane uczestniczące w wybranych projektach. Przy obliczaniu wkładu finansowego Unii na rzecz krajowych instytutów metrologicznych oraz instytucji desygnowanych uczestniczących w projektach w ramach programu EMPIR należy zapewnić, aby wkład Unii na rzecz programu EMPIR nie przekraczał wkładu państw uczestniczących. Biorąc pod uwagę fakt, że finansowanie instytucjonalne krajowych instytutów metrologicznych oraz instytucji desygnowanych przez państwa uczestniczące odpowiada kosztom pośrednim związanym z projektami w ramach programu EMPIR i nie jest zwracane przez wkład Unii, zryczałtowana stawka finansowania kwalifikowalnych kosztów pośrednich krajowych instytutów metrologicznych oraz instytucji desygnowanych powinna zostać dostosowana poprzez porównanie ze zryczałtowaną stawką określoną w rozporządzeniu (UE) nr 1290/2013. Zryczałtowana stawka finansowania kwalifikowalnych kosztów pośrednich krajowych instytutów metrologicznych oraz instytucji desygnowanych powinna zostać określona na podstawie całkowitych kosztów pośrednich zadeklarowanych jako koszty kwalifikowalne przez krajowe instytuty metrologiczne oraz instytucje desygnowane uczestniczące w projektach w ramach programu EMRP, które są stabilne i stanowią wiarygodne przybliżenie kosztów pośrednich, jakie poniosą krajowe instytuty metrologiczne i instytucje desygnowane uczestniczące w projektach w ramach programu EMPIR. Ponieważ te koszty pośrednie stanowią 140 % całkowitych kwalifikowalnych kosztów bezpośrednich krajowych instytutów metrologicznych oraz instytucji desygnowanych, z wyłączeniem kwalifikowalnych kosztów bezpośrednich związanych z podwykonawstwem oraz wkładów rzeczowych wniesionych nieodpłatnie i niewykorzystywanych w obiektach beneficjentów, zryczałtowana stawka finansowania pośrednich kosztów krajowych instytutów metrologicznych oraz instytucji desygnowanych powinna zostać obniżona z poziomu 25 %, określonego w rozporządzeniu (UE) nr 1290/2013, do poziomu 5 %. W związku z tym należy przewidzieć odstępstwo od art. 29 tego rozporządzenia w odniesieniu do krajowych instytutów metrologicznych oraz instytucji desygnowanych. Pozostałe podmioty uczestniczące w projektach w ramach programu EMPIR powinny być finansowane zgodnie ze tym rozporządzeniem.

(21)

Zaproszenia do składania wniosków w programie EMPIR powinny być również ogłaszane w jednym portalu dla uczestników, jak również za pośrednictwem pozostałych elektronicznych środków upowszechniania programu „Horyzont 2020” zarządzanych przez Komisję.

(22)

Stosowność modelu finansowania w odniesieniu do zasady dopasowania pomiędzy funduszami unijnymi i pozaunijnymi należy poddać ponownej ocenie w trakcie przeprowadzania oceny okresowej programu EMPIR.

(23)

Należy chronić interesy finansowe Unii z zastosowaniem proporcjonalnych środków w całym cyklu wydatkowania, w tym poprzez zapobieganie nieprawidłowościom, ich wykrywanie i analizowanie, odzyskiwanie środków utraconych, niewłaściwie wypłaconych lub nieodpowiednio wykorzystanych oraz, w stosownych przypadkach, poprzez nakładanie kar administracyjnych i finansowych zgodnie z rozporządzeniem (UE, Euratom) nr 966/2012.

(24)

Komisja powinna przeprowadzić ocenę okresową dotyczącą przede wszystkim jakości i skuteczności programu EMPIR oraz postępów w osiąganiu wyznaczonych celów, a także przeprowadzić ocenę końcową i powinna sporządzić sprawozdanie z tych ocen.

(25)

Na wniosek Komisji EURAMET oraz państwa uczestniczące powinni przekazać Komisji wszelkie informacje, które musi ona uwzględnić w sprawozdaniach z oceny programu EMPIR.

(26)

Celem niniejszej decyzji jest uczestnictwo Unii w programie EMPIR, a mianowicie zapewnienie wsparcia w dostarczaniu odpowiednich, zintegrowanych oraz dostosowanych do celu rozwiązań w zakresie metrologii oraz w tworzeniu zintegrowanego europejskiego systemu badań metrologicznych o masie krytycznej, charakteryzującego się aktywnym zaangażowaniem na szczeblu regionalnym, krajowym, europejskim i międzynarodowym, którego same państwa członkowskie nie są w stanie osiągnąć w sposób wystarczający. Skala i złożoność wymogów w zakresie metrologii wymaga inwestycji wykraczających poza podstawowe budżety krajowych instytutów metrologicznych i ich instytucji desygnowanych przeznaczone na badania. Idea doskonałości, będąca wymogiem badań w odniesieniu do najnowocześniejszych rozwiązań w zakresie metrologii i rozwoju takich rozwiązań, jest upowszechniana na poziomie transgranicznym, dlatego też nie można jej realizować wyłącznie na szczeblu krajowym. W związku z tym, ponieważ wspomniany cel można zrealizować w lepszy sposób na szczeblu Unii poprzez zintegrowanie krajowych działań we wspólne podejście europejskie, zbliżenie odrębnych krajowych programów badawczych, wspieranie tworzenia wspólnych strategii badawczych i finansowych na szczeblu transgranicznym, osiąganie masy krytycznej wymaganych podmiotów i inwestycji, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza decyzja nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu,

a)

wykazania przez państwa uczestniczące, że program EMPIR jest ustanowiony zgodnie z załącznikami I i II;

b)

wyznaczenia EURAMET e.V. („EURAMET”) przez państwa uczestniczące lub krajowe instytuty metrologiczne wyznaczone przez państwa uczestniczące jako struktury odpowiedzialnej za realizację programu EMPIR oraz za przyjmowanie, przyznawanie i monitorowanie wkładu finansowego Unii;

c)

zobowiązania się przez każde państwo uczestniczące do wnoszenia wkładu w finansowanie programu EMPIR oraz ustanowienia rezerwowej zdolności finansowania w wysokości 50 % kwoty zobowiązania;

d)

wykazania przez EURAMET jego zdolności do realizacji programu EMPIR, w tym do przyjmowania, przyznawania i monitorowania wkładu finansowego Unii, w ramach zarządzania pośredniego budżetem Unii zgodnie z art. 58, 60 i 61 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 966/2012; oraz

e)

ustanowienia modelu zarządzania programem EMPIR zgodnie z załącznikiem III.

a)

realizacji przez EURAMET celów programu EMPIR określonych w załączniku I oraz działań określonych w załączniku II zgodnie z zasadami uczestnictwa i upowszechniania, o których mowa w art. 5;

b)

utrzymywania właściwego i skutecznego modelu zarządzania, zgodnie z załącznikiem III;

c)

spełniania przez EURAMET wymogów w zakresie sprawozdawczości określonych w art. 60 ust. 5 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 966/2012; oraz

d)

wywiązania się z zobowiązań, o których mowa w ust. 1 lit. c) niniejszego artykułu.

a)

wkłady wniesione dzięki finansowaniu instytucjonalnemu krajowych instytutów metrologicznych i instytucji desygnowanych uczestniczących w projektach w ramach programu EMPIR;

b)

wkłady finansowe na poczet kosztów administracyjnych programu EMPIR.

a)

wymogi dotyczące wkładu EURAMET w zakresie wskaźników efektywności określonych w załączniku II do decyzji 2013/743/UE;

b)

wymogi dotyczące wkładu EURAMET w odniesieniu do monitorowania, o którym mowa w załączniku III do decyzji 2013/743/UE;

c)

konkretne wskaźniki efektywności związane z funkcjonowaniem EURAMET;

d)

wymogi obowiązujące EURAMET w zakresie przekazywania informacji na temat kosztów administracyjnych i szczegółowych danych dotyczących realizacji programu EMPIR;

e)

ustalenia dotyczące przekazywania danych koniecznych do zapewnienia możliwości wywiązania się przez Komisję z jej obowiązków w zakresie upowszechniania informacji i sprawozdawczości;

f)

przepisy dotyczące publikacji przez program EMPIR zaproszeń do składania wniosków, w szczególności ogłaszania tych zaproszeń w jednym portalu dla uczestników, jak również za pośrednictwem pozostałych elektronicznych środków upowszechniania programu „Horyzont 2020” zarządzanych przez Komisję.