Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 62011CJ0098

    Wyrok Trybunału (czwarta izba) z dnia 24 maja 2012 r.
    Chocoladefabriken Lindt & Sprüngli AG przeciwko Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) (OHIM).
    Odwołanie - Wspólnotowy znak towarowy - Bezwzględna podstawa odmowy rejestracji - Brak charakteru odróżniającego - Oznaczenie trójwymiarowe tworzone przez kształt zająca z czekolady z czerwoną wstążeczką.
    Sprawa C-98/11 P.

    Court reports – general

    ECLI identifier: ECLI:EU:C:2012:307

    WYROK TRYBUNAŁU (czwarta izba)

    z dnia 24 maja 2012 r. ( *1 )

    „Odwołanie — Wspólnotowy znak towarowy — Bezwzględna podstawa odmowy rejestracji — Brak charakteru odróżniającego — Oznaczenie trójwymiarowe tworzone przez kształt zająca z czekolady z czerwoną wstążeczką”

    W sprawie C-98/11 P

    mającej za przedmiot odwołanie w trybie art. 56 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wniesione w dniu 28 lutego 2011 r.,

    Chocoladefabriken Lindt & Sprüngli AG, z siedzibą w Kilchberg (Szwajcaria), reprezentowana przez R. Langego, Rechtsanwalt,

    wnosząca odwołanie,

    w której drugą stroną postępowania jest:

    Urząd Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) (OHIM), reprezentowany przez G. Schneidera, działającego w charakterze pełnomocnika,

    strona pozwana w pierwszej instancji,

    TRYBUNAŁ (czwarta izba),

    w składzie: J.C. Bonichot, prezes izby, A. Prechal, K. Schiemann (sprawozdawca), C. Toader i E. Jarašiūnas, sędziowie,

    rzecznik generalny: V. Trstenjak,

    sekretarz: L. Hewlett, główny administrator,

    uwzględniając procedurę pisemną i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 2 lutego 2012 r.,

    podjąwszy, po wysłuchaniu rzecznika generalnego, decyzję o rozstrzygnięciu sprawy bez opinii,

    wydaje następujący

    Wyrok

    1

    W odwołaniu Chocoladefabriken Lindt & Sprüngli AG (zwana dalej „Lindt”) wnosi o uchylenie wyroku Sądu Unii Europejskiej z dnia 17 grudnia 2010 r. w sprawie T-336/08 Chocoladefabriken Lindt & Sprüngli przeciwko OHIM (Kształt zająca z czekolady z czerwoną wstążeczką) (zwanego dalej „zaskarżonym wyrokiem”), na mocy którego Sąd oddalił skargę o stwierdzenie nieważności decyzji Czwartej Izby Odwoławczej Urzędu Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) (OHIM) z dnia 11 czerwca 2008 r. (sprawa R 1332/2005-4) dotyczącą rejestracji oznaczenia trójwymiarowego tworzonego przez kształt zająca z czekolady z czerwoną wstążeczką jako wspólnotowego znaku towarowego.

    Ramy prawne

    2

    W stosunku do niniejszego sporu zastosowanie znajdują przepisy rozporządzenia Rady (WE) nr 40/94 z dnia 20 grudnia 1993 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz.U. 1994, L 11, s. 1).

    3

    Zgodnie z art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94 nie są rejestrowane znaki towarowe, które pozbawione są jakiegokolwiek charakteru odróżniającego.

    4

    Na podstawie art. 7 ust. 3 wspomnianego rozporządzenia art. 7 ust. 1 lit. b) tego rozporządzenia nie ma zastosowania, jeżeli w następstwie używania znak towarowy uzyskał charakter odróżniający w odniesieniu do towarów lub usług, dla których wystąpiono o rejestrację.

    Okoliczności powstania sporu

    5

    W dniu 18 maja 2004 r. Lindt dokonała w OHIM zgłoszenia wspólnotowego znaku towarowego na podstawie rozporządzenia nr 40/94. Znak towarowy, o którego rejestrację wystąpiono, stanowi odtworzone poniżej oznaczenie trójwymiarowe przedstawiające kształt zająca z czekolady z czerwoną wstążeczką, w którym zgodnie ze specyfikacją zawartą w zgłoszeniu występują kolory czerwony, złoty i brązowy:

    Image

    6

    Towary, dla których wystąpiono o rejestrację, należą do klasy 30 w rozumieniu Porozumienia nicejskiego dotyczącego międzynarodowej klasyfikacji towarów i usług dla celów rejestracji znaków z dnia 15 czerwca 1957 r., ze zmianami, i odpowiadają następującemu opisowi: „czekolada, wyroby czekoladowe”.

    7

    Decyzją z dnia 14 października 2005 r. ekspert OHIM odrzucił zgłoszenie wspólnotowego znaku towarowego na podstawie art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94, uznając, że rozpatrywane oznaczenie było pozbawione charakteru odróżniającego. Ponadto w jego ocenie znak, o którego rejestrację wystąpiono, nie uzyskał charakteru odróżniającego w następstwie używania zgodnie z art. 7 ust. 3 tego rozporządzenia, ponieważ przedstawione w tym zakresie dowody dotyczyły jedynie Niemiec.

    8

    W dniu 10 listopada 2005 r. wnosząca odwołanie wniosła do OHIM odwołanie od decyzji eksperta OHIM.

    9

    Mocą decyzji z dnia 11 czerwca 2008 r. Czwarta Izba Odwoławcza OHIM oddaliła odwołanie. Uznała zasadniczo, że żaden z elementów składających się na znak towarowy, o którego rejestrację wystąpiono, czyli kształt, pozłacana folia ani czerwona wstążeczka z dzwonkiem, niezależnie od tego, czy rozpatrywać je razem, czy osobno, nie może nadać temu znakowi charakteru odróżniającego. Kształt zająca jest bowiem jednym z typowych kształtów, jakie mogą przybierać wyroby czekoladowe, przede wszystkim w okresie Wielkanocy. W rezultacie zdaniem Izby Odwoławczej znak, o którego rejestrację wystąpiono, jest pozbawiony charakteru odróżniającego w rozumieniu art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94 na całym obszarze Unii Europejskiej, jako że nie ma podstaw, by przypuszczać, iż konsumenci mieszkający w Niemczech i w Austrii postrzegają rozpatrywany kształt inaczej niż konsumenci zamieszkali w innych państwach członkowskich.

    10

    Ponadto w ocenie Czwartej Izby Odwoławczej OHIM przedstawione przez wnoszącą odwołanie dokumenty, dotyczące wyłącznie Niemiec, nie pozwalały na ustalenie, że znak, o którego rejestrację wystąpiono, uzyskał w odniesieniu do towarów objętych zgłoszeniem charakter odróżniający w następstwie używania na całym obszarze Unii, zgodnie z art. 7 ust. 3 rozporządzenia nr 40/94.

    Postępowanie przed Sądem i zaskarżony wyrok

    11

    Pismem, które wpłynęło do sekretariatu Sądu w dniu 18 sierpnia 2008 r., Lindt wniosła skargę na decyzję OHIM z dnia 11 czerwca 2008 r., podnosząc dwa zarzuty dotyczące, odpowiednio, naruszenia art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94 i naruszenia art. 7 ust. 3 tego rozporządzenia.

    12

    Co się tyczy zarzutu pierwszego, Sąd, ustaliwszy, że znak, o którego rejestrację wystąpiono, składa się z trzech elementów, a mianowicie kształtu siedzącego zająca, pozłacanej folii, w którą owinięty jest zając z czekolady, oraz czerwonej, plisowanej wstążeczki, na której zawieszony został dzwonek, rozpatrzył każdy z tych elementów pod kątem ich ewentualnego charakteru odróżniającego, a następnie przystąpił do całościowej oceny wspomnianego znaku.

    13

    Jeżeli chodzi o kształt siedzącego tudzież przycupniętego zająca, Sąd przychylił się do ustaleń dokonanych w tym zakresie przez Czwartą Izbę Odwoławczą OHIM i w pkt 34 zaskarżonego wyroku stwierdził, że wspomniany kształt można uznać za typowy dla zajęcy z czekolady, a co za tym idzie – za pozbawiony charakteru odróżniającego.

    14

    W odniesieniu do pozłacanej folii Sąd doszedł do wniosku, w pkt 38 zaskarżonego wyroku, że sprzedawany przez wnoszącą odwołanie zając z czekolady nie jest jedynym, który jest opakowany w pozłacaną folię, i przypomniał w pkt 39 tego wyroku, że ewentualna oryginalność nie wystarczy do ustalenia charakteru odróżniającego.

    15

    W zakresie dotyczącym czerwonej, plisowanej i zawiązanej na supełek wstążeczki, na której zawieszono dzwonek, Sąd wskazał w pkt 44 zaskarżonego wyroku, że akta sprawy nie zawierają żadnych dowodów mogących podważyć ustalenia Czwartej Izby Odwoławczej OHIM lub eksperta tego urzędu, który stwierdził, że jest przyjęte, by figurki zwierząt z czekolady lub ich opakowania przyozdabiać supełkami, wstążeczkami lub dzwonkami, a w rezultacie dzwonki czy supełki są w kontekście figurek zwierząt z czekolady elementami zwyczajnymi.

    16

    W ramach całościowej oceny znaku towarowego, o którego rejestrację wystąpiono, Sądu uznał w pkt 48 zaskarżonego wyroku, że cechy połączenia kształtu, kolorów i plisowanej wstążeczki z dzwonkiem nie odbiegają wystarczająco od cech podstawowych kształtów często używanych jako opakowania czekolady i wyrobów czekoladowych, a konkretnie zajęcy z czekolady. W związku z tym takie cechy nie mogą zostać zapamiętane przez właściwy krąg odbiorców jako wskazówka pochodzenia handlowego. W istocie opakowanie w kształcie siedzącego zająca w kolorze złotym, przyozdobionego plisowaną wstążeczką z dzwonkiem, nie odbiega znacząco od opakowań omawianych towarów stosowanych powszechnie w obrocie, kojarzonych w sposób naturalny z typowym kształtem opakowania wspomnianych towarów.

    17

    W pkt 49 zaskarżonego wyroku Sąd zauważył, że elementy graficzne, w szczególności oczy, wąsy i łapy, także nie czynią rozpatrywanego oznaczenia godnym ochrony, co słusznie stwierdziła też Czwarta Izba Odwoławcza OHIM. Chodzi tu bowiem o elementy powszechne, występujące zwykle we wszystkich kształtach figurek zająca z czekolady, które nie są na tak dużym poziomie artystycznym, by konsument mógł w nich dostrzec wskazówkę pochodzenia omawianych towarów.

    18

    Sąd stwierdził w pkt 51 zaskarżonego wyroku, że wnoszącej odwołanie nie udało się podważyć prawdziwości faktów notoryjnych i okoliczności ustalonych przez OHIM ani dowieść, że znak, o którego rejestrację wystąpiono, ma samoistny charakter odróżniający.

    19

    Sąd uznał zatem w pkt 59 zaskarżonego wyroku, że Czwarta Izba Odwoławcza OHIM prawidłowo stwierdziła, iż znak, o którego rejestrację wystąpiono, jest pozbawiony charakteru odróżniającego w rozumieniu art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94. W konsekwencji Sąd oddalił zarzut pierwszy.

    20

    Co się tyczy zarzutu drugiego, w pkt 67 zaskarżonego wyroku Sąd odrzucił argument wnoszącej odwołanie, że poza Niemcami zając wielkanocny z czekolady jest prawie w ogóle nieznany i z tego względu w innych państwach członkowskich ma samoistny charakter odróżniający. W ocenie Sądu jest powszechnie wiadome, że zające z czekolady, sprzedawane przede wszystkim w okresie Wielkanocy, wcale nie są nieznane poza Niemcami.

    21

    Sąd uznał zatem w pkt 68 zaskarżonego wyroku, że należy przyjąć, iż w braku konkretnych przesłanek przeciwnych wrażenie, jakie będzie wywierał w odczuciu konsumenta tworzony przez oznaczenie trójwymiarowe znak, o którego rejestrację wystąpiono, będzie takie samo w całej Unii, a co za tym idzie – jest on pozbawiony charakteru odróżniającego na całym obszarze Unii.

    22

    W pkt 69 zaskarżonego wyroku Sądu stwierdził, że aby można było dokonać rejestracji na podstawie art. 7 ust. 3 rozporządzenia nr 40/94, wspomniany znak towarowy musi uzyskać charakter odróżniający w następstwie używania w całej Unii.

    23

    Tymczasem w pkt 70 zaskarżonego wyroku Sąd wskazał, że nawet jeśli wnosząca odwołanie wykaże, iż rozpatrywane oznaczenie uzyskało charakter odróżniający w następstwie używania w trzech państwach członkowskich, które wymienia, a mianowicie w Niemczech, w Austrii i w Zjednoczonym Królestwie, to przedstawione przez nią dokumenty nie mogą stanowić dowodu na to, że w momencie dokonania zgłoszenia omawianego znaku do rejestracji owo oznaczenie uzyskało charakter odróżniający we wszystkich państwach członkowskich.

    24

    W tych okolicznościach Sąd orzekł w pkt 71 zaskarżonego wyroku, że nie było potrzeby badać, czy dokumenty te faktycznie dowodziły istnienia charakteru odróżniającego omawianego oznaczenia uzyskanego w następstwie używania w trzech państwach członkowskich przywołanych przez wnoszącą odwołanie, ponieważ i tak nie wystarczyłoby to do wykazania uzyskania przez to oznaczenie charakteru odróżniającego w następstwie używania w całej Unii.

    25

    W konsekwencji zarzut drugi również został oddalony przez Sąd.

    Żądania stron

    26

    W odwołaniu Lindt wnosi do Trybunału o uchylenie zaskarżonego wyroku i o obciążenie OHIM kosztami postępowania.

    27

    OHIM wnosi do Trybunału o oddalenie odwołania i o obciążenie Lindt kosztami postępowania.

    W przedmiocie odwołania

    28

    Na poparcie odwołania Lindt podnosi dwa zarzuty dotyczące, po pierwsze, naruszenia art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94 i po drugie, naruszenia art. 7 ust. 3 tego rozporządzenia.

    W przedmiocie zarzutu pierwszego, dotyczącego naruszenia art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94

    Argumentacja stron

    29

    Wnosząca odwołanie zarzuca Sądowi, że orzekł, iż rozpatrywane oznaczenie trójwymiarowe jest pozbawione charakteru odróżniającego, oraz że swoją analizę oparł na ustaleniach OHIM, które w rzeczywistości nie są niczym innym jak ogólnymi domniemaniami.

    30

    Wnosząca odwołanie nie zgadza się z następującym stwierdzeniem Sądu zawartym w pkt 29 zaskarżonego wyroku:

    „W pierwszej kolejności, jeżeli chodzi o kształt siedzącego tudzież przycupniętego zająca, Izba Odwoławcza uznała, że z akt sprawy administracyjnej przed OHIM wynikało, iż zające stanowią jeden z typowych kształtów, jakie mogą przybierać wyroby czekoladowe, przede wszystkim w okresie Wielkanocy; okoliczność ta jest bezsporna między stronami. Izba Odwoławcza rozciąga to stwierdzenie nie tylko na Niemcy i Austrię, ale również na inne państwa Unii”.

    31

    To stwierdzenie OHIM jest czystym przypuszczeniem, które zostało wyraźnie zakwestionowane przez wnoszącą odwołanie w piśmie procesowym z dnia 6 czerwca 2007 r. złożonym w OHIM. Zdaniem wnoszącej odwołanie OHIM i Sąd powinny były przeprowadzić tę analizę bardziej szczegółowo, tak aby prawidłowo wykonać kontrolę sprawowaną przez nie zgodnie z rozporządzeniem nr 40/94.

    32

    Wnosząca odwołanie nie zgadza się także z wnioskiem, do którego Sąd doszedł w pkt 38 zaskarżonego wyroku, a zgodnie z którym używanie pozłacanej folii dla wielkanocnych zajęcy z czekolady jest na rynku powszechne. Wnosząca odwołanie zauważa, że stwierdzono istnienie tylko trzech innych produktów, które są opakowane w pozłacaną folię. Jednocześnie dwa z nich są obecne na rynku tylko dlatego, że wnosząca odwołanie wyraziła na to zgodę. Tak ograniczona liczba towarów nie może prowadzić do stwierdzenia, że omawiana cecha jest powszechna na rynku. Dokonana w tym zakresie ocena prawna jest zatem błędna.

    33

    Wnosząca odwołanie przypomina, że zgodnie z orzecznictwem Trybunału znak towarowy, który znacząco odbiega od zwyczajów danego sektora, posiada wymagany charakter odróżniający (wyrok z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawach połączonych C-456/01 P i C-457/01 P Henkel przeciwko OHIM, Rec. s. I-5089). Jej zdaniem Sąd błędnie przyjął za punkt wyjścia, że znak, o którego rejestrację wystąpiono, odpowiadał normie lub zwyczajom panującym w rozpatrywanej branży. Sąd doszedł do tego wniosku, wychodząc z błędnego założenia, że nie miało znaczenia, iż wspomniane zające znajdują się na rynku tylko z powodu porozumień zawartych z wnoszącą odwołanie. Dokonana przez Sąd ocena prawna, zgodnie z którą chodzi tutaj o zwyczajny kształt, opiera się na istnieniu trzech innych produktów charakteryzujących się podobnym elementem. Ocena ta nie jest prawidłowa pod względem prawnym.

    34

    Ponadto wnosząca odwołanie podnosi, że fakt, iż znak, o którego rejestrację wystąpiono, wykazuje charakter odróżniający, znajduje potwierdzenie w tym, że został on zarejestrowany w 15 państwach członkowskich.

    35

    OHIM nie zgadza się z argumentacją wnoszącej odwołanie i przypomina na wstępie, że odwołanie ogranicza się do kwestii prawnych. Tymczasem niniejsze odwołanie opiera się głównie na twierdzeniu faktycznym wnoszącej odwołanie, które zostało już starannie rozpatrzone i szczegółowo omówione we wcześniejszych instancjach. Dotyczy ono zwyczajnego charakteru kształtu zająca i pozłacanej folii w branży wyrobów czekoladowych.

    36

    OHIM uważa, że zarzucając Sądowi utrzymanie w mocy decyzji wcześniejszych instancji bez wysuwania względem nich krytyki, wnosząca odwołanie ma w rzeczywistości na celu ponowne dokonanie oceny stanu faktycznego, tak więc odnoszący się do tej kwestii argument winien zostać odrzucony jako niedopuszczalny. Kwestia dotycząca tego, czy występujące na rynku kształty zająca są podobne lub czy z punktu widzenia właściwego konsumenta między rozpatrywanym tu kształtem zająca a innymi kształtami zająca istnieje na tyle duża różnica, że rozpatrywany tu kształt będzie miał charakter odróżniający, mieści się w zakresie oceny sposobu postrzegania konsumenta, a zatem odnosi się do oceny stanu faktycznego.

    37

    Sposób, w jaki konsument postrzega opakowywanie omawianych wyrobów czekoladowych w pozłacaną folię, także stanowi kwestię oceny okoliczności faktycznych, która poza ewentualnymi wypadkami przeinaczenia nie może być przedmiotem badania na etapie postępowania odwoławczego. A zatem właściwy w tym względzie argument również powinien zostać odrzucony z powodu niedopuszczalności.

    38

    W każdym wypadku, zdaniem OHIM, okoliczności faktyczne nie zostały przeinaczone przez Sąd.

    39

    Odnosząc się bardziej szczegółowo do zarzutu pierwszego, OHIM przypomina, że tylko znak, który w sposób znaczący odbiega od normy lub zwyczajów branżowych i w związku z tym może pełnić podstawową funkcję wskazywania pochodzenia, nie jest pozbawiony charakteru odróżniającego w rozumieniu art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94 (wyroki: z dnia 12 stycznia 2006 r. w sprawie C-173/04 P Deutsche SiSi-Werke przeciwko OHIM, Zb. Orz. s. I-551, pkt 31; z dnia 22 czerwca 2006 r. w sprawie C-24/05 P Storck przeciwko OHIM, Zb. Orz. s. I-5677, pkt 26).

    40

    W ocenie OHIM Sąd w zastosowaniu powyższego orzecznictwa słusznie stwierdził brak charakteru odróżniającego znaku, o którego rejestrację wystąpiono. Sąd nie polegał wyłącznie na decyzjach niższych instancji, ale wnikliwie rozpatrzył argumenty wnoszącej odwołanie, jak również poszczególne dokumenty składające się na akta sprawy przed Czwartą Izbą Odwoławczą OHIM.

    Ocena Trybunału

    41

    Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94 nie są rejestrowane „znaki towarowe, które pozbawione są jakiegokolwiek odróżniającego charakteru”. Z utrwalonego orzecznictwa wynika, że charakter odróżniający znaku towarowego w rozumieniu tego przepisu należy oceniać, po pierwsze, w stosunku do towarów lub usług, dla których znak towarowy został zgłoszony, i po drugie, przez uwzględnienie sposobu postrzegania go przez właściwy krąg odbiorców (zob. w szczególności ww. wyrok w sprawie Henkel przeciwko OHIM, pkt 35; wyroki: z dnia 22 czerwca 2006 r. w sprawie C-25/05 P Storck przeciwko OHIM, Zb. Orz. s. I-5719, pkt 25; z dnia 25 października 2007 r. w sprawie C-238/06 P Develey przeciwko OHIM, Zb. Orz. s. I-9375, pkt 79).

    42

    Tylko znak, który w sposób znaczący odbiega od normy lub zwyczajów branżowych i w związku z tym może pełnić podstawową funkcję wskazywania pochodzenia, nie jest pozbawiony charakteru odróżniającego w rozumieniu art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 40/94 (ww. wyrok w sprawie Deutsche SiSi-Werke przeciwko OHIM, pkt 31).

    43

    W niniejszej sprawie z pkt 12–14 zaskarżonego wyroku wynika, że dokonując oceny charakteru odróżniającego znaku, o którego rejestrację wystąpiono, Sąd prawidłowo ustalił i zastosował kryteria określone przez właściwe w tym zakresie orzecznictwo.

    44

    Przypomniawszy bowiem główne cechy, jakimi charakteryzuje się ustalenie charakteru odróżniającego trójwymiarowego znaku towarowego tworzonego przez kształt towaru, Sąd dokonał szczegółowej analizy każdego z trzech elementów znaku, o którego rejestrację wystąpiono, a mianowicie kształtu siedzącego zająca, pozłacanej folii, w którą jest owinięty zając z czekolady, oraz czerwonej, plisowanej wstążeczki, na której zawieszono dzwonek, która to analiza skłoniła go do wyciągnięcia w pkt 34, 38 i 44 zaskarżonego wyroku wniosku, że każdy z tych elementów pozbawiony jest charakteru odróżniającego.

    45

    Sąd doszedł do tego samego wniosku także w odniesieniu do całościowego wrażenia wywieranego przez znak, o którego rejestrację wystąpiono, potwierdzając w pkt 47 zaskarżonego wyroku rozstrzygającą w ten sam sposób decyzję Czwartej Izby Odwoławczej OHIM.

    46

    W następstwie przeprowadzonej analizy Sąd stwierdził więc w pkt 51 zaskarżonego wyroku, że wnoszącej odwołanie nie udało się podważyć prawdziwości faktów notoryjnych i okoliczności ustalonych przez OHIM ani dowieść, że znak, o którego rejestrację wystąpiono, ma samoistny charakter odróżniający.

    47

    Taki wniosek był wynikiem przeprowadzonej przez Sąd analizy argumentów zarówno wnoszącej odwołanie, jak i OHIM, a zatem nie można Sądowi zarzucać – wbrew temu, co utrzymuje wnosząca odwołanie – że oparł się wyłącznie na domniemaniach i twierdzeniach OHIM. Przeciwnie, należy stwierdzić, że przed wyciągnięciem wniosku, iż znak, o którego rejestrację wystąpiono, jest pozbawiony charakteru odróżniającego, Sąd dokonał oceny zarówno przyjętych praktyk branżowych, jak i sposobu postrzegania przeciętnego konsumenta, opierając się na kryteriach wynikających z utrwalonego orzecznictwa.

    48

    Ponadto wnosząca odwołanie zarzuca Sądowi, że orzekł, iż kształt wielkanocnego zająca z czekolady, podobnie jak pozłacane opakowanie, są powszechnie spotykane na rynku i odpowiadają zwyczajom rozpatrywanej branży.

    49

    Należy stwierdzić, że argument ten ma w rzeczywistości na celu skłonienie Trybunału do zastąpienia oceny stanu faktycznego dokonanej przez Sąd własną oceną. Domagając się nowej oceny charakteru odróżniającego znaku, o którego rejestrację wystąpiono, wnosząca odwołanie podważa, nie podnosząc jednak przeinaczenia okoliczności faktycznych w tym zakresie, prawdziwość ustaleń dokonanych przez Sąd, które dotyczą zagadnień o charakterze faktycznym i nie podlegają kontroli Trybunału w ramach odwołania.

    50

    Jeżeli chodzi o wysuniętą przez wnoszącą odwołanie tezę, że dokonanie rejestracji w charakterze znaku towarowego w 15 państwach członkowskich potwierdza charakter odróżniający znaku, o którego rejestrację wystąpiono na podstawie rozporządzenia nr 40/94, należy zauważyć, że Sąd nie naruszył prawa, orzekając w pkt 55 zaskarżonego wyroku – zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału – że wcześniejsze rejestracje dokonane w państwach członkowskich stanowią okoliczność, która w kontekście rejestracji wspólnotowego znaku towarowego jedynie może być brana pod uwagę, a zgłoszony znak towarowy winien być oceniany wyłącznie na podstawie właściwego rozporządzenia Unii, a z tego wynika, że OHIM ani nie jest zobowiązany stosować się do wymogów ustanowionych przez właściwe organy krajowe i do przeprowadzanej przez nie oceny, ani nie ma obowiązku dopuszczenia do rejestracji danego znaku jako wspólnotowego znaku towarowego na podstawie dokonanych przez te organy ustaleń (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie Develey przeciwko OHIM, pkt 72, 73).

    51

    Z powyższego wynika, że zarzut pierwszy należy w części odrzucić jako niedopuszczalny, a w pozostałej części oddalić jako bezzasadny.

    W przedmiocie zarzutu drugiego, dotyczącego naruszenia art. 7 ust. 3 rozporządzenia nr 40/94

    Argumentacja stron

    52

    Wnosząca odwołanie zarzuca Sądowi, iż ten orzekł w pkt 70 zaskarżonego wyroku, że dla dopuszczenia do rejestracji rozpatrywanego znaku na podstawie sposobu, w jaki mógł być on używany, znak ten musiał w następstwie używania uzyskać charakter odróżniający we wszystkich państwach członkowskich. W jej przekonaniu teza ta jest błędna z dwóch powodów.

    53

    Po pierwsze, Sąd nie uwzględnił faktu, że charakter odróżniający znaku, o którego rejestrację wystąpiono, musiał zostać uzyskany w następstwie używania tylko w tych państwach członkowskich, w których nie posiadał on samoistnego charakteru odróżniającego. Tymczasem znak, o którego rejestrację wystąpiono, wykazywał samoistny charakter odróżniający w 15 państwach członkowskich. Uzyskanie przez rozpatrywany znak charakteru odróżniającego w następstwie używania nie powinno zatem być wymagane w odniesieniu do tych państw. Sąd powinien był zatem dojść do wniosku, że znak ten posiada charakter odróżniający – samoistny lub uzyskany w następstwie używania – w przeważającej części Unii. W chwili dokonania zgłoszenia rozpatrywanego znaku do rejestracji Unia składała się z 25 państw członkowskich, reprezentujących łącznie 465,7 miliona mieszkańców. Omawiany znak miał charakter odróżniający – samoistny lub uzyskany w następstwie używania – w sumie dla 351,3 miliona mieszkańców, co stanowiło 75,4% populacji Unii w składzie istniejącym w tamtym momencie.

    54

    Po drugie, wnosząca odwołanie podnosi, że zgodnie z art. 1 ust. 2 rozporządzenia nr 40/94 wspólnotowy znak towarowy ma charakter jednolity i wywołuje ten sam skutek w całej Unii. A zatem, jeżeli chodzi o dokonywanie oceny, czy znak może zostać zarejestrowany, a zwłaszcza jego charakteru odróżniającego, Unia powinna być uznawana za jednolity wspólny rynek. Oparcie się na rozpatrywanych odrębnie rynkach krajowych jest błędne. Kwestia uzyskania przez znak charakteru odróżniającego winna być rozstrzygana w odniesieniu do całej populacji, bez rozróżnienia na poszczególne rynki krajowe. Jednocześnie, jeżeli znak uzyska charakter odróżniający dla przeważającej części populacji Unii postrzeganej jako całość, powinno to wystarczyć też do przyznania mu ochrony na całym obszarze europejskiego rynku.

    55

    OHIM nie zgadza się z argumentami wnoszącej odwołanie, ponieważ przywoływane przez nią liczby, których źródło nie zostało sprecyzowane, w żaden sposób nie prowadzą do wniosku, że Sąd naruszył prawo.

    56

    Zdaniem OHIM w pkt 64 i nast. zaskarżonego wyroku Sąd prawidłowo zastosował orzecznictwo, zgodnie z którym, po pierwsze, uzyskanie przez znak towarowy charakteru odróżniającego w następstwie używania na podstawie art. 7 ust. 3 rozporządzenia nr 40/94 wymaga, aby przynajmniej znacząca część właściwego kręgu odbiorców identyfikowała dzięki niemu dane towary lub usługi jako pochodzące z określonego przedsiębiorstwa, a po drugie, co się tyczy terytorialnego zakresu uzyskania charakteru odróżniającego, znak towarowy może zostać zarejestrowany na podstawie tego przepisu jedynie wówczas, gdy wykazane zostanie, że znak ten uzyskał charakter odróżniający w następstwie używania w tej części Unii, w której początkowo nie miał takiego charakteru.

    57

    W tym kontekście Sąd doszedł do wniosku, że nie ma potrzeby sprawdzania, czy przedstawione przez wnoszącą odwołanie dokumenty faktycznie dowodziły, że znak, o którego rejestrację wystąpiono, uzyskał w następstwie używania charakter odróżniający w przywołanych przez tę ostatnią trzech państwach członkowskich, ponieważ tak czy inaczej nie mogło to wystarczyć do wykazania uzyskania przez ten znak w następstwie używania charakteru odróżniającego w całej Unii.

    58

    W rezultacie OHIM wnosi o odrzucenie zarzutu drugiego jako oczywiście bezzasadnego.

    Ocena Trybunału

    59

    Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 7 ust. 3 rozporządzenia nr 40/94 bezwzględna podstawa odmowy rejestracji, o której mowa w art. 7 ust. 1 lit. b) tego rozporządzenia, nie stoi na przeszkodzie rejestracji danego znaku, jeżeli znak ten uzyskał charakter odróżniający w następstwie jego używania w odniesieniu do towarów objętych zgłoszeniem.

    60

    Trybunał orzekł już w przeszłości, że znak towarowy może zostać zarejestrowany na podstawie art. 7 ust. 3 rozporządzenia nr 40/94 tylko wówczas, gdy wykazane zostanie, iż uzyskał on charakter odróżniający w następstwie używania w tej części Unii, w której początkowo nie miał takiego charakteru (zob. ww. wyrok z dnia 22 czerwca 2006 r. w sprawie C-25/05 Storck przeciwko OHIM, pkt 83).

    61

    To właśnie w zastosowaniu tego orzecznictwa Sąd doszedł do wniosku, zawartego w pkt 69 zaskarżonego wyroku, że znak, o którego rejestrację wystąpiono, musiał uzyskać w następstwie używania charakter odróżniający w całej Unii. Wniosek ten nie narusza prawa, ponieważ – jak wynika z pkt 51 w związku z pkt 68 zaskarżonego wyroku – wnoszącej odwołanie nie udało się wykazać, że wspomniany znak miał samoistny charakter odróżniający, a stwierdzenie to dotyczyło całego obszaru Unii. Z tego też względu nie można uwzględnić argumentu wnoszącej odwołanie ani danych statystycznych dostarczonych przez nią na poparcie tego argumentu, zgodnie z którym znak, o którego rejestrację wystąpiono, ma samoistny charakter odróżniający w 15 państwach członkowskich, w związku z czym uzyskanie w tych państwach charakteru odróżniającego w następstwie używania nie może być wymagane.

    62

    Co się tyczy argumentu wnoszącej odwołanie, zgodnie z którym skoro wspólnotowy znak towarowy ma jednolity charakter, ocena uzyskania przez znak charakteru odróżniającego w następstwie używania nie powinna się opierać na rozpatrywanych odrębnie rynkach krajowych, należy zauważyć, że nawet jeżeli zgodnie z orzecznictwem przypomnianym w pkt 60 niniejszego wyroku prawdą jest, iż uzyskanie przez znak charakteru odróżniającego w następstwie używania musi zostać wykazane dla części Unii, w której nie miał on początkowo takiego charakteru, to wymaganie dowodu takiego uzyskania dla każdego z państw członkowskich osobno byłoby zbyt wygórowane.

    63

    Niemniej w przypadku niniejszej sprawy Sąd nie naruszył prawa, ponieważ tak czy inaczej wnosząca odwołanie nie wykazała w sposób ilościowo zadowalający uzyskania przez znak, o którego rejestrację wystąpiono, charakteru odróżniającego w następstwie używania na całym obszarze Unii.

    64

    Dlatego zarzut drugi należy oddalić jako bezzasadny.

    65

    W tych okolicznościach niniejsze odwołanie musi zostać oddalone.

    W przedmiocie kosztów

    66

    Zgodnie z art. 69 § 2 regulaminu postępowania, mającym zastosowanie do postępowania odwoławczego na podstawie art. 118 tego regulaminu, kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ OHIM wniósł o obciążenie Lindt kosztami postępowania, a ta ostatnia przegrała sprawę, należy obciążyć ją kosztami postępowania.

     

    Z powyższych względów Trybunał (czwarta izba) orzeka, co następuje:

     

    1)

    Odwołanie zostaje oddalone.

     

    2)

    Chocoladefabriken Lindt & Sprüngli AG zostaje obciążona kosztami postępowania.

     

    Podpisy


    ( *1 ) Język postępowania: niemiecki.

    Top