This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 62007CJ0301
Judgment of the Court (Second Chamber) of 6 October 2009.#PAGO International GmbH v Tirolmilch registrierte Genossenschaft mbH.#Request for a preliminary ruling from Oberster Gerichtshof.#Case C-301/07.
Wyrok Trybunału (druga izba) z dnia 6 października 2009 r.
PAGO International GmbH przeciwko Tirolmilch registrierte Genossenschaft mbH.
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Oberster Gerichtshof (Austria).
Znaki towarowe – Rozporządzenie (WE) nr 40/94 – Artykuł 9 ust. 1 lit. c) – Znak towarowy cieszący się renomą we Wspólnocie – Geograficzny zasięg renomy.
Sprawa C-301/07.
Wyrok Trybunału (druga izba) z dnia 6 października 2009 r.
PAGO International GmbH przeciwko Tirolmilch registrierte Genossenschaft mbH.
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Oberster Gerichtshof (Austria).
Znaki towarowe – Rozporządzenie (WE) nr 40/94 – Artykuł 9 ust. 1 lit. c) – Znak towarowy cieszący się renomą we Wspólnocie – Geograficzny zasięg renomy.
Sprawa C-301/07.
Zbiór Orzeczeń 2009 I-09429
ECLI identifier: ECLI:EU:C:2009:611
z dnia 6 października 2009 r. ( *1 )
„Znaki towarowe — Rozporządzenie (WE) nr 40/94 — Artykuł 9 ust. 1 lit. c) — Znak towarowy cieszący się renomą we Wspólnocie — Geograficzny zasięg renomy”
W sprawie C-301/07
mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 234 WE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Oberster Gerichtshof (Austria) postanowieniem z dnia 12 czerwca 2007 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu , w postępowaniu
PAGO International GmbH
przeciwko
Tirolmilch registrierte Genossenschaft mbH,
TRYBUNAŁ (druga izba),
w składzie: C.W.A. Timmermans, prezes izby, J.C. Bonichot, K. Schiemann, J. Makarczyk i L. Bay Larsen (sprawozdawca), sędziowie,
rzecznik generalny: E. Sharpston,
sekretarz: B. Fülöp, administrator,
uwzględniając procedurę pisemną i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 5 czerwca 2008 r.,
rozważywszy uwagi przedstawione:
— |
w imieniu PAGO International GmbH przez C. Hauera, Rechtsanwalt, |
— |
w imieniu Tirolmilch registrierte Genossenschaft mbH przez G. Schönherra, Rechtsanwalt, |
— |
w imieniu Komisji Wspólnot Europejskich przez W. Wilsa oraz H. Krämera, działających w charakterze pełnomocników, |
po zapoznaniu się z opinią rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 30 kwietnia 2009 r.,
wydaje następujący
Wyrok
1 |
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 9 ust. 1 lit. c) rozporządzenia Rady (WE) nr 40/94 z dnia 20 grudnia 1993 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz.U. 1994, L 11, s. 1 zwanego dalej „rozporządzeniem”). |
2 |
Wniosek ten został złożony w ramach sporu pomiędzy PAGO International GmbH (zwaną dalej „PAGO”) a Tirolmilch registrierte Genossenschaft mbH (zwaną dalej „Tirolmilch”) w przedmiocie wspólnotowego znaku towarowego, którego właścicielem jest PAGO. |
Ramy prawne
3 |
Artykuł 1 ust. 2 rozporządzenia stanowi: „Wspólnotowy znak towarowy ma charakter jednolity. Wywołuje on ten sam skutek w całej Wspólnocie; może on być zarejestrowany […], być przedmiotem […] decyzji stwierdzającej wygaśnięcie praw właściciela znaku lub unieważnienie znaku, a jego używanie może być zakazane jedynie w odniesieniu do całej Wspólnoty. Zasadę tę stosuje się, jeżeli niniejsze rozporządzenie nie stanowi inaczej”. |
4 |
Artykuł 9 ust. 1 lit. c) stanowi: 1. „Wspólnotowy znak towarowy przyznaje właścicielowi wyłączne prawa do tego znaku. Właściciel znaku jest uprawniony do zakazania wszelkim stronom trzecim, które nie posiadają jego zgody, używania w obrocie handlowym: […]
|
5 |
Artykuł 5 ust. 2 pierwszej dyrektywy Rady 89/104/EWG z dnia 21 grudnia 1988 r. mającej na celu zbliżenie ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do znaków towarowych (Dz.U. 1989, L 40, s. 1, zwanej dalej „dyrektywą”) jest zredagowany w następujący sposób: „Każde państwo członkowskie może również postanowić, że właściciel jest uprawniony do zakazania wszelkim osobom trzecim, które nie posiadają jego zgody, używania w obrocie handlowym: oznaczenia identycznego lub podobnego do wspólnotowego znaku towarowego w odniesieniu do towarów lub usług, które nie są podobne do tych, dla których zarejestrowano wspólnotowy znak towarowy, w przypadku gdy cieszy się on renomą we Wspólnocie [w państwie członkowskim] i w przypadku gdy używanie tego oznaczenia bez uzasadnionej przyczyny powoduje nienależną korzyść z powodu lub jest szkodliwe dla odróżniającego charakteru lub renomy wspólnotowego znaku towarowego [powoduje czerpanie nienależnej korzyści z odróżniającego charakteru lub renomy wspólnotowego znaku towarowego bądź też działa na ich szkodę]”. |
Postępowanie przed sądem krajowym i pytania prejudycjalne
6 |
PAGO od 2001 r. jest właścicielką wspólnotowego graficznego znaku towarowego odnoszącego się w szczególności do napojów owocowych i soków owocowych. Istotnym elementem tego znaku jest wyobrażenie zielonej butelki szklanej z charakterystyczną etykietą i zakrętką. PAGO sprzedaje na terytorium Austrii sok owocowy pod nazwą „Pago” w tego typu butelkach. Wspólnotowy znak towarowy PAGO jest bardzo znany w tym państwie członkowskim. |
7 |
Tirolmilch sprzedaje mleczny napój owocowy na bazie serwatki o nazwie „Lattella”. Napój ten był na początku sprzedawany w kartonowych pojemnikach. Następnie rozlewano go również do szklanych butelek. Dwa kształty butelek przypominają pod wieloma względami wspólnotowy znak towarowy PAGO. W reklamie Tirolmilch wykorzystuje obraz przedstawiający — podobnie jak wspólnotowy znak towarowy PAGO — butelkę obok napełnionej szklanki. |
8 |
PAGO wniosła do Handelsgericht Wien (sądu handlowego w Wiedniu) o zarządzenie środka tymczasowego zakazującego Tirolmilch promowania, oferowania do sprzedaży, sprzedaży lub wykorzystywania w inny sposób jej napoju w spornych butelkach oraz jego reklamowania poprzez wykorzystywanie obrazu przedstawiającego butelki ze szklanką napełnioną sokiem. |
9 |
Handelsgericht Wien uwzględnił żądanie. W następstwie odwołania od wydanego postanowienia żądanie PAGO zostało oddalone przez Oberlandesgericht Wien (wyższy sąd krajowy w Wiedniu). PAGO wniosła więc skargę rewizyjną do Oberster Gerichtshof (sądu najwyższego). |
10 |
Sąd ten uznał, iż nie istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd w przypadku butelek wykorzystywanych przez Tirolmilch i wspólnotowego znaku towarowego PAGO, nawet na podstawie całościowej oceny, ponieważ na nalepianych na spornych butelkach etykietach widnieją odpowiednio nazwy „Pago” i „Lattella”, obydwie bardzo znane w Austrii. |
11 |
Jako że PAGO podnosi jednak, iż w rozumieniu art. 9 ust. 1 lit. c) rozporządzenia Tirolmilch czerpie nienależną korzyść z odróżniającego charakteru i renomy wspólnotowego znaku towarowego PAGO w Austrii, Oberster Gerichtshof zastanawia się nad znaczeniem sformułowania „cieszy się […] renomą we Wspólnocie” użytego w przywołanym przepisie rozporządzenia. |
12 |
Sąd ów zakłada, iż analogicznie do tego, co Trybunał orzekł w wyroku z dnia 14 września 1999 r. w sprawie C-375/97 General Motors, Rec. s. I-5421 w odniesieniu do zawartego w art. 5 ust. 2 dyrektywy wyrażenia „cieszy się […] renomą we Wspólnocie [w państwie członkowskim]”, wystarczy, aby wspólnotowy znak towarowy cieszył się renomą w „istotnej części” Wspólnoty. |
13 |
Ponieważ jednak PAGO domaga się wydania nakazu zaprzestania używania znaku obejmującego całą Wspólnotę, a jej znak towarowy ma renomę jedynie w Austrii, Oberster Gerichtshof zastanawia się, czy można wydać całkowity zakaz, mimo że wspólnotowy znak towarowy ma renomę tylko w jednym państwie członkowskim, lub czy w przypadku renomy w jednym tylko państwie członkowskim można wydać „zakaz” w rozumieniu art. 9 ust. 1 lit. c) rozporządzenia ograniczony do tego państwa. |
14 |
W tych okolicznościach Oberster Gerichtshof postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:
|
W przedmiocie pytań prejudycjalnych
15 |
Tytułem wstępu należy zauważyć, że w postępowaniu przed sądem krajowym wspólnotowy znak towarowy, którego właścicielem jest PAGO, obejmuje napoje owocowe oraz soki owocowe, podczas gdy towar sprzedawany przez Tirolmilch jest napojem owocowym na bazie serwatki. |
16 |
Z postanowienia odsyłającego nie wynika, aby sąd krajowy dokonał już oceny w przedmiocie podobnego charakteru spornych towarów. |
17 |
W celu udzielenia temu sądowi odpowiedzi użytecznej w każdym wypadku zaznaczyć należy, iż art. 9 ust. 1 lit. c) rozporządzenia w istocie chroni wspólnotowy znak towarowy w odniesieniu do towarów lub usług, które nie są podobne do tych, dla których zarejestrowano ten wspólnotowy znak towarowy. |
18 |
Pomimo jednakże jego brzmienia oraz zważywszy na ogólną systematykę i cele systemu, w jaki wpisuje się art. 9 ust. 1 lit. c) rozporządzenia, ochrona mających renomę wspólnotowych znaków towarowych nie może być mniejsza w przypadku używania oznaczenia dla towarów lub usług identycznych lub podobnych aniżeli w przypadku używania oznaczenia dla towarów lub usług niepodobnych (zob. analogicznie wyrok z dnia 9 stycznia 2003 r. w sprawie C-292/00 Davidoff, Rec. s. I-389, pkt 24, 25, w szczególności w odniesieniu do art. 5 ust. 2 dyrektywy). |
19 |
Należy więc przyznać, iż art. 9 ust. 1 lit. c) rozporządzenia chroni mający renomę wspólnotowy znak towarowy również w odniesieniu do towarów lub usług, podobnych do tych, dla których zarejestrowano wspólnotowy znak towarowy (ten sam wyrok, analogicznie, pkt 30). |
W przedmiocie pytania pierwszego
20 |
W pierwszym z zadanych pytań prejudycjalnych sąd krajowy zmierza co do zasady do uzyskania od Trybunału po pierwsze, wyjaśnienia znaczenia wyrażenia „cieszy się […] renomą we Wspólnocie”, za pomocą którego w art. 9 ust. 1 lit. c) rozporządzenia ustanowiono jedną z dwóch przesłanek, jakie wspólnotowy znak towarowy musi spełnić, aby mógł korzystać z ochrony przewidzianej w tym przepisie, a po drugie, wskazania, czy przesłanka ta jest spełniona w wymiarze geograficznym, gdy wspólnotowy znak towarowy cieszy się renomą tylko w jednym państwie członkowskim. |
21 |
Pojęcie „renoma” zakłada pewien stopień znajomości we właściwym kręgu odbiorców. |
22 |
Właściwym kręgiem jest krąg odbiorców, zainteresowany wspólnotowym znakiem towarowym, czyli w zależności od sprzedawanych towaru lub usługi, bądź to ogół odbiorców, bądź węższy ich krąg, przykładowo dane środowisko zawodowe (zob. analogicznie ww. wyrok w sprawie General Motors, pkt 24 w odniesieniu do art. 5 ust. 2 dyrektywy). |
23 |
Nie można wymagać, aby znak towarowy był znany określonemu odsetkowi tak zdefiniowanego kręgu odbiorców (ten sam wyrok, analogicznie, pkt 25). |
24 |
Wymagany stopień znajomości należy uważać za osiągnięty, gdy wspólnotowy znak towarowy znany jest znaczącej części kręgu odbiorców zainteresowanych towarami lub usługami, których on dotyczy (ten sam wyrok, analogicznie, pkt 26). |
25 |
Przy badaniu tej przesłanki sąd krajowy musi uwzględnić całokształt istotnych okoliczności sprawy, czyli w szczególności udział danego znaku towarowego w rynku, intensywność, zasięg geograficzny i długotrwałość jego używania, a także nakłady poczynione przez właściciela w celu jego wypromowania (ten sam wyrok, analogicznie, pkt 27). |
26 |
W świetle okoliczności sporu w postępowaniu przed sądem krajowym, do sądu krajowego należy sprawdzenie, czy sporny znak towarowy znany jest znaczącej części kręgu odbiorców zainteresowanych towarami lub usługami, których on dotyczy. |
27 |
Przesłankę dotyczącą renomy należy uważać za spełnioną w ujęciu terytorialnym, gdy wspólnotowy znak towarowy cieszy się renomą w istotnej części obszaru Wspólnoty (zob. analogicznie ww. wyrok w sprawie General Motors, pkt 28). |
28 |
Należy przypomnieć, że Trybunał orzekł już, iż jeżeli chodzi o znak towarowy Beneluks, dla celów art. 5 ust. 2 dyrektywy wystarczy, aby renoma występowała w istotnej części obszaru Beneluksu, która może odpowiadać w danym przypadku części jednego z państw Beneluksu (ww. wyrok w sprawie General Motors, pkt 29). |
29 |
Jako że w niniejszej sprawie chodzi o wspólnotowy znak towarowy, którego renoma występuje na całym obszarze państwa członkowskiego, a mianowicie Austrii, w świetle okoliczności postępowania przed sądem krajowym można uznać, iż spełniony jest wymóg terytorialny nałożony w art. 9 ust. 1 lit. c) rozporządzenia. |
30 |
Na pierwsze pytanie prejudycjalne powinno się zatem odpowiedzieć, że art. 9 ust. 1 lit. c) rozporządzenia należy interpretować w ten sposób, iż aby wspólnotowy znak towarowy mógł korzystać z ochrony przewidzianej w tym przepisie, musi być znany znaczącej części kręgu odbiorców zainteresowanych towarami lub usługami, których on dotyczy, na istotnej części obszaru Wspólnoty, oraz że w świetle okoliczności postępowania przed sądem krajowym obszar przedmiotowego państwa członkowskiego można uznać za stanowiący istotną część obszaru Wspólnoty. |
W przedmiocie drugiego pytania prejudycjalnego
31 |
Biorąc pod uwagę odpowiedź udzieloną na pierwsze pytanie prejudycjalne oraz okoliczności postępowania przed sądem krajowym, nie ma potrzeby udzielenia odpowiedzi na pytanie drugie. |
W przedmiocie kosztów
32 |
Dla stron postępowania przed sądem krajowym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed tym sądem; do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż poniesione przez strony postępowania przed sądem krajowym, nie podlegają zwrotowi. |
Z powyższych względów Trybunał (druga izba) orzeka, co następuje: |
Artykuł 9 ust. 1 lit. c) rozporządzenia Rady (WE) nr 40/94 z dnia 20 grudnia 1993 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego należy interpretować w ten sposób, iż aby wspólnotowy znak towarowy mógł korzystać z ochrony przewidzianej w tym przepisie, musi być znany znaczącej części kręgu odbiorców zainteresowanych towarami lub usługami, których on dotyczy, na istotnej części obszaru Wspólnoty Europejskiej, oraz że w świetle okoliczności postępowania przed sądem krajowym obszar przedmiotowego państwa członkowskiego można uznać za stanowiący istotną część obszaru Wspólnoty. |
Podpisy |
( *1 ) Język postępowania: niemiecki.