KOMISJA EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 30.7.2024
COM(2024) 345 final
2024/0204(NLE)
Wniosek
DECYZJA RADY
w sprawie stanowiska, jakie ma być zajęte w imieniu Unii Europejskiej w ramach Rady Stabilizacji i Stowarzyszenia ustanowionej na mocy Układu o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Bośnią i Hercegowiną, z drugiej strony, w odniesieniu do zmiany protokołu 2 do tego układu, dotyczącego definicji pojęcia „produkty pochodzące” oraz metod współpracy administracyjnej, w zakresie przenikalności między Regionalną konwencją w sprawie paneurośródziemnomorskich preferencyjnych reguł pochodzenia a przejściowymi regułami pochodzenia
UZASADNIENIE
1.Przedmiot wniosku
Niniejszy wniosek dotyczy decyzji określającej stanowisko, jakie należy zająć w imieniu Unii w ramach Rady Stabilizacji i Stowarzyszenia Układu o stabilizacji i stowarzyszeniu między UE a Bośnią i Hercegowiną w związku z planowanym przyjęciem decyzji zmieniającej protokół 2 do Układu o stabilizacji i stowarzyszeniu między UE a Bośnią i Hercegowiną.
2.Kontekst wniosku
2.1.Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Bośnią i Hercegowiną, z drugiej strony
Celem Układu o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Bośnią i Hercegowiną, z drugiej strony („układ”) jest wspieranie wysiłków podejmowanych przez Bośnię i Hercegowinę w celu ukończenia procesu ustanawiania funkcjonującej gospodarki rynkowej. Układ wszedł w życie w dniu 1 czerwca 2015 r.
2.2.Rada Stabilizacji i Stowarzyszenia
Rada Stabilizacji i Stowarzyszenia ustanowiona zgodnie z postanowieniami art. 115 układu może podjąć decyzję w sprawie zmiany postanowień protokołu 2 dotyczącego definicji pojęcia „produkty pochodzące” i metod współpracy administracyjnej (art. 4 protokołu 2). Rada Stabilizacji i Stowarzyszenia podejmuje decyzje i formułuje zalecenia w drodze porozumienia między obiema Stronami.
2.3.Planowany akt Rady Stabilizacji i Stowarzyszenia
Rada Stabilizacji i Stowarzyszenia ma przyjąć – na następnym posiedzeniu lub w drodze wymiany listów – decyzję w sprawie zmiany postanowień protokołu 2 dotyczącego definicji pojęcia „produkty pochodzące” i metod współpracy administracyjnej („planowany akt”).
3.Stanowisko, jakie ma być zajęte w imieniu Unii
Podczas pierwszego posiedzenia technicznego dotyczącego przejściowych reguł pochodzenia, które odbyło się w Brukseli 5 lutego 2020 r., większość umawiających się stron Regionalnej konwencji w sprawie paneurośródziemnomorskich preferencyjnych reguł pochodzenia („konwencja”) uzgodniła, aby do czasu przyjęcia zmienionych reguł konwencji stosować te reguły („przejściowe reguły pochodzenia”) na przejściowych zasadach dwustronnych równolegle z regułami konwencji.
Z dniem 1 września 2021 r. weszła w życie sieć dwustronnych protokołów w sprawie reguł pochodzenia między umawiającymi się stronami konwencji. Na podstawie tych protokołów zastosowanie mają – również między UE a Bośnią i Hercegowiną – reguły przejściowe.
Celem przejściowych reguł pochodzenia jest wprowadzenie bardziej złagodzonych reguł ułatwiających uzyskiwanie przez towary preferencyjnego statusu pochodzenia. Ponieważ przejściowe reguły pochodzenia są zasadniczo bardziej złagodzone niż reguły konwencji, to towary spełniające reguły konwencji – z wyłączeniem niektórych produktów rolnych klasyfikowanych do działów 2, 4–15, 16 (z wyjątkiem przetworzonych produktów rybołówstwa) oraz 17–24 systemu zharmonizowanego – mogą również być kwalifikowane jako pochodzące na podstawie przejściowych reguł pochodzenia, ponieważ w odniesieniu do tych produktów przejściowe reguły pochodzenia są inne lub bardziej rygorystyczne niż reguły konwencji.
Przejściowe reguły pochodzenia mają zastosowanie równolegle z regułami pochodzenia określonymi w konwencji, tworząc dwie odrębne strefy kumulacji.
Reguły przejściowe przewidują przenikalność między tymi dwoma zestawami reguł pochodzenia, umożliwiając wystawienie retrospektywnego dowodu pochodzenia na podstawie dowodu wystawionego zgodnie z regułami konwencji, przy spełnieniu warunku, że dane produkty spełniają wymogi obu zbiorów reguł.
Obecne postanowienie reguł przejściowych dotyczące przenikalności między tymi dwoma zestawami reguł pochodzenia (art. 21 ust. 1 lit. d) dodatku A do Protokołu w sprawie reguł pochodzenia) skutkuje uciążliwą procedurą celną, która uniemożliwia przedsiębiorcom pełne czerpanie korzyści wynikających ze stosowania reguł przejściowych równolegle z konwencją.
Strony uzgodniły, że zaczną stosować reguły przejściowe z wyprzedzeniem, aby dostosować przepływy handlowe i praktyki celne do zbliżającego się wejścia w życie zmiany konwencji (na której reguły przejściowe się opierają). Należy zatem ułatwić stosowanie przenikalności przez pozostały okres stosowania reguł przejściowych do czasu wejścia w życie zmiany konwencji.
Należy zatem zmienić art. 8 dodatku A do protokołu 2 w celu ułatwienia stosowania istniejącej przenikalności pomiędzy konwencją a przejściowymi regułami pochodzenia.
Rada powinna określić stanowisko, jakie UE ma zająć w Radzie Stabilizacji i Stowarzyszenia.
Proponowana zmiana ma charakter techniczny, odnosi się do obecnie obowiązujących przejściowych reguł pochodzenia między stronami i nie zmienia istoty protokołu w sprawie reguł pochodzenia. W związku z tym nie ma potrzeby przeprowadzenia oceny skutków.
4.Podstawa prawna
4.1.Proceduralna podstawa prawna
4.1.1.Zasady
Art. 218 ust. 9 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) określa tryb przyjmowania decyzji ustalających „stanowiska, które mają być zajęte w imieniu Unii w ramach organu utworzonego przez umowę, gdy organ ten ma przyjąć akty mające skutki prawne, z wyjątkiem aktów uzupełniających lub zmieniających ramy instytucjonalne umowy”.
Pojęcie „akty mające skutki prawne” obejmuje akty, które mają skutki prawne na mocy przepisów prawa międzynarodowego dotyczących danego organu. Obejmuje ono ponadto instrumenty, które nie są wiążące na mocy prawa międzynarodowego, ale mogą „w sposób decydujący wywrzeć wpływ na treść przepisów przyjętych przez prawodawcę Unii”.
4.1.2.Zastosowanie w niniejszej sprawie
Rada Stabilizacji i Stowarzyszenia jest organem utworzonym na mocy umowy, a mianowicie Układu o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Bośnią i Hercegowiną, z drugiej strony.
Akt, który ma przyjąć Rada Stabilizacji i Stowarzyszenia, stanowi akt mający skutki prawne.
Planowany akt nie uzupełnia ani nie zmienia ram instytucjonalnych układu.
W związku z tym proceduralną podstawą prawną proponowanej decyzji jest art. 218 ust. 9 TFUE.
4.2.Materialna podstawa prawna
4.2.1.Zasady
Materialna podstawa prawna decyzji przyjętej w trybie art. 218 ust. 9 TFUE jest uzależniona głównie od celu i treści planowanego aktu, którego dotyczy stanowisko, jakie ma być zajęte w imieniu Unii. Jeżeli planowany akt ma dwojaki cel lub dwa elementy składowe, a jeden z tych celów lub elementów da się określić jako główny, zaś drugi ma jedynie poboczny charakter, decyzja przyjęta w trybie art. 218 ust. 9 TFUE musi mieć jedną materialną podstawę prawną, a mianowicie podstawę, której wymaga główny lub dominujący cel lub element składowy.
4.2.2.Zastosowanie w niniejszej sprawie
Główny cel i treść planowanego aktu odnoszą się do wspólnej polityki handlowej.
Materialną podstawą prawną proponowanej decyzji jest zatem art. 207 ust. 4 akapit pierwszy TFUE.
4.3.Podsumowanie
Podstawą prawną proponowanej decyzji powinien być art. 207 ust. 4 akapit pierwszy w związku z art. 218 ust. 9 TFUE.
5.Wpływ na budżet
Uproszczenie dotyczące przenikalności między konwencją a przejściowymi regułami pochodzenia nie ma wymiernego wpływu na budżet UE, ponieważ jego zakres dotyczy przede wszystkim ułatwień w handlu i ugruntowania nowoczesnych praktyk w działaniach organów celnych. Uproszczenie dotyczy obszarów, które pozostają w gestii władz, nie wpływając na istotę reguł uzyskiwania przez towary preferencyjnego statusu pochodzenia, a jednocześnie ułatwiając stosowanie istniejącej zasady przenikalności.
6.Publikacja planowanego aktu
Ponieważ akt Rady Stabilizacji i Stowarzyszenia zmieni protokół 2 do układu, po przyjęciu należy go opublikować w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
2024/0204 (NLE)
Wniosek
DECYZJA RADY
w sprawie stanowiska, jakie ma być zajęte w imieniu Unii Europejskiej w ramach Rady Stabilizacji i Stowarzyszenia ustanowionej na mocy Układu o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Bośnią i Hercegowiną, z drugiej strony, w odniesieniu do zmiany protokołu 2 do tego układu, dotyczącego definicji pojęcia „produkty pochodzące” oraz metod współpracy administracyjnej, w zakresie przenikalności między Regionalną konwencją w sprawie paneurośródziemnomorskich preferencyjnych reguł pochodzenia a przejściowymi regułami pochodzenia
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 207 ust. 4 akapit pierwszy w związku z jego art. 218 ust. 9,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1)Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Bośnią i Hercegowiną, z drugiej strony („układ”) został zawarty przez Unię na mocy decyzji Rady i Komisji (UE, Euratom) 2015/998 i wszedł w życie w dniu 1 czerwca 2015 r.
(2)Zgodnie z art. 117 układu Rada Stabilizacji i Stowarzyszenia może przyjmować decyzje. Zgodnie z art. 4 protokołu 2 do układu Rada Stabilizacji i Stowarzyszenia ustanowiona na mocy art. 115 układu („Rada Stabilizacji i Stowarzyszenia”) może postanowić o wprowadzeniu zmian do tego protokołu.
(3)Na najbliższym posiedzeniu Rada Stabilizacji i Stowarzyszenia ma przyjąć decyzję zmieniającą protokół 2 do układu.
(4)Należy ustalić stanowisko, które ma być zajęte w imieniu Unii w ramach Rady Stabilizacji i Stowarzyszenia, gdyż jej decyzja będzie wiążąca dla Unii.
(5)Podczas pierwszego posiedzenia technicznego dotyczącego przejściowych reguł pochodzenia, które odbyło się w Brukseli 5 lutego 2020 r., większość umawiających się stron Regionalnej konwencji w sprawie paneurośródziemnomorskich preferencyjnych reguł pochodzenia („konwencja”) uzgodniła, aby do czasu przyjęcia zmienionych reguł konwencji stosować te reguły („przejściowe reguły pochodzenia”) na przejściowych zasadach dwustronnych równolegle z regułami konwencji.
(6)Stosowanie przejściowych reguł pochodzenia zapewnia dostosowanie przepływów handlowych i praktyk celnych do czasu wejścia w życie w dniu 1 stycznia 2025 r. zmienionych reguł konwencji, na których opierają się przejściowe reguły pochodzenia.
(7)Weszła już w życie sieć dwustronnych protokołów w sprawie reguł pochodzenia między umawiającymi się stronami konwencji. Na podstawie tych protokołów od dnia 1 września 2021 r. mają zastosowanie przejściowe reguły pochodzenia.
(8)Celem przejściowych reguł pochodzenia jest wprowadzenie bardziej złagodzonych reguł ułatwiających uzyskiwanie przez towary preferencyjnego statusu pochodzenia. Ponieważ przejściowe reguły pochodzenia są zasadniczo bardziej złagodzone niż reguły konwencji, to towary spełniające reguły konwencji – z wyłączeniem niektórych produktów rolnych klasyfikowanych do działów 2, 4–15, 16 (z wyjątkiem przetworzonych produktów rybołówstwa) oraz 17–24 systemu zharmonizowanego – mogą również być kwalifikowane jako pochodzące na podstawie przejściowych reguł pochodzenia. Przejściowe reguły pochodzenia mają zastosowanie równolegle z regułami pochodzenia określonymi w konwencji, tworząc dwie odrębne strefy kumulacji. W związku z tym, aby ułatwić stosowanie przenikalności między konwencją a przejściowymi regułami pochodzenia, przewidzianej w art. 21 ust. 1 lit. d) dodatku A do protokołu 2 do układu, należy zmienić art. 8 dodatku A do protokołu 2 do układu,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Artykuł 1
Stanowisko, jakie ma być zajęte w imieniu Unii w ramach Rady Stabilizacji i Stowarzyszenia, ustanowionej na mocy Układu o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Bośnią i Hercegowiną, z drugiej strony, w odniesieniu do zmiany protokołu 2 do tego układu opiera się na projekcie decyzji Rady Stabilizacji i Stowarzyszenia załączonym do niniejszej decyzji.
Artykuł 2
Niniejsza decyzja skierowana jest do Komisji.
Sporządzono w Brukseli dnia r.
W imieniu Rady
Przewodniczący
