Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52021DC0749

    Wniosek ZALECENIE RADY w sprawie skoordynowanego podejścia na rzecz ułatwienia bezpiecznego swobodnego przemieszczania się podczas pandemii COVID-19 i zastępujące zalecenie (UE) 2020/1475

    COM/2021/749 final

    Bruksela, dnia 25.11.2021

    COM(2021) 749 final

    2021/0396(NLE)

    Wniosek

    ZALECENIE RADY

    w sprawie skoordynowanego podejścia na rzecz ułatwienia bezpiecznego swobodnego przemieszczania się podczas pandemii COVID-19 i zastępujące zalecenie (UE) 2020/1475

    (Tekst mający znaczenie dla EOG)


    UZASADNIENIE

    1.KONTEKST WNIOSKU

    Przyczyny i cele wniosku

    Prawo obywateli Unii do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium Unii Europejskiej jest jednym z najbardziej cenionych osiągnięć Unii i ważnym motorem jej gospodarki. Jednocześnie pandemia COVID-19 nadal stanowi nadzwyczajne zagrożenie dla zdrowia publicznego w całej Unii.

    W reakcji na wybuch pandemii COVID-19 państwa członkowskie przyjęły różne środki mające na celu ograniczenie rozprzestrzeniania się wirusa, z których część – np. ograniczenia dotyczące wjazdu lub wymóg poddania się testom w kierunku zakażenia SARS-CoV-2 przez osoby przekraczające granicę – miała wpływ na prawo obywateli Unii do swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium państw członkowskich. Przy przyjmowaniu i stosowaniu ograniczeń swobody przemieszczania się państwa członkowskie mają obowiązek przestrzegania zasad prawa UE 1 , w szczególności zasady proporcjonalności i niedyskryminacji.

    Jednostronne środki w tej dziedzinie spowodowały znaczne zakłócenia, ponieważ przedsiębiorstwa i obywatele stanęli w obliczu szerokiego wachlarza rozbieżnych i szybko zmieniających się środków. Jest to szczególnie szkodliwe w sytuacji, w której gospodarka europejska już dotkliwie odczuła skutki pandemii. Takie rozbieżności mogą również podważyć zaufanie społeczeństwa do środków ochrony zdrowia, w szczególności szczepień, co z kolei może pogorszyć sytuację epidemiologiczną.

    W dniu 13 października 2020 r. Rada, aby zapewnić większą koordynację wśród państw członkowskich, przyjęła zalecenie Rady (UE) 2020/1475 w sprawie skoordynowanego podejścia do ograniczania swobodnego przepływu w odpowiedzi na pandemię COVID-19 2 . W zaleceniu tym określono skoordynowane podejście w następujących kluczowych kwestiach: stosowanie wspólnych kryteriów i progów przy podejmowaniu decyzji o wprowadzeniu ograniczeń swobody przemieszczania się, mapowanie ryzyka przeniesienia COVID-19 przy użyciu uzgodnionych kodów kolorystycznych oraz skoordynowane podejście do ewentualnych środków, które można właściwie stosować wobec osób przemieszczających się między obszarami, w zależności od poziomu ryzyka przeniesienia zakażenia na tych obszarach. To zalecenie Rady zostało następnie zaktualizowane w świetle rozwoju sytuacji epidemiologicznej 3 .

    Aby w dalszym stopniu ułatwić bezpieczne swobodne przemieszczanie się podczas pandemii COVID-19, w dniu 14 czerwca 2021 r. Parlament Europejski i Rada przyjęły rozporządzenie (UE) 2021/953 4 ustanawiające ramy unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID na potrzeby wydawania, weryfikowania i uznawania interoperacyjnych zaświadczeń o szczepieniu, o wyniku testu i o powrocie do zdrowia w związku z COVID-19 5 . Aby jak najlepiej wykorzystać ramy unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID, w tym samym dniu Rada zmieniła również zalecenie Rady (UE) 2020/1475 6 . Zgodnie ze zmienionymi zasadami osoby zaszczepione i ozdrowieńcy powinni być zwolnieni z ograniczeń stosowanych zgodnie z zaleceniem Rady.

    Od czerwca 2021 r. miały miejsce dwa istotne wydarzenia mające wpływ na sytuację epidemiologiczną, a tym samym na swobodne przemieszczanie się w Unii. Po pierwsze, znacznie wzrósł wskaźnik wyszczepienia: łączny odsetek osób w pełni zaszczepionych w całej populacji Unii wynosił na dzień 19 listopada 2021 r. ponad 65 % 7 , podczas gdy w chwili przyjęcia ostatniej zmiany i rozporządzenia (UE) 2021/953 odsetek ten wynosił jeszcze poniżej 30 % 8 .

    Niemniej jednak w poszczególnych państwach członkowskich i regionach oraz w niektórych grupach ludności utrzymują się duże różnice w poziomie zaszczepienia. Na dzień 19 listopada 2021 r. odsetek osób w pełni zaszczepionych wśród ogółu ludności w państwach członkowskich wynosił od 23,9 % do 81,4 % (28,6 % do 92,6 % w populacji dorosłych). Jest to poważny problem, ponieważ stwarza to szerokie możliwości do dalszego rozprzestrzeniania się wirusa i wywoływania choroby, w szczególności wśród osób niezaszczepionych.

    Dzięki dostępnym obecnie szczepionkom przeciwko COVID-19, które zapewniają ochronę przed poważną chorobą, utratą życia i długoterminowymi skutkami zakażenia, znacznie większa część ludności, w porównaniu z czerwcem 2021 r., jest lepiej chroniona przed poważnym zachorowaniem i śmiercią na skutek COVID-19. Szczepienia są zatem niezwykle ważnym, choć nie jedynym, narzędziem w walce przeciwko COVID-19 i konieczne są starania, aby nadal zwiększać poziom zaszczepienia.

    Po drugie, wdrażanie unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID postępuje w szybkim tempie. Do listopada 2021 r. państwa członkowskie UE wydały ponad 650 mln unijnych cyfrowych zaświadczeń COVID 9 . Unijne cyfrowe zaświadczenie COVID jest zatem powszechnie dostępnym, wiarygodnym i uznawanym narzędziem ułatwiającym swobodne przemieszczanie się podczas pandemii COVID-19. Według badania Eurobarometru opublikowanego we wrześniu 2021 r. około dwie trzecie (65 %) respondentów zgodziło się ze stwierdzeniem, że unijne cyfrowe zaświadczenie COVID jest najbezpieczniejszym środkiem umożliwiającym swobodne podróżowanie po Europie w czasie pandemii COVID-19 10 . Prawie wszystkie państwa członkowskie korzystają z unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID również do celów krajowych.

    Ramy unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID są z powodzeniem stosowane nie tylko przez państwa członkowskie UE, trzy państwa należące do Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależące do UE 11 i Szwajcarię 12 , lecz również przez 20 innych państw trzecich i terytoriów 13 , a oczekuje się, że w przyszłości do tego systemu przystąpi jeszcze więcej państw trzecich. W rezultacie ramy unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID są jedynym systemem działającym na wielka skalę na arenie międzynarodowej 14 .

    Jednocześnie sytuacja epidemiologiczna w Unii, charakteryzująca się wysokim i rosnącym łącznym wskaźnikiem zgłoszonych przypadków, pozostaje trudna, co uzasadnia utrzymanie lub ponowne wprowadzenie środków mających na celu ochronę zdrowia publicznego. Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) zaleca dalsze zwiększanie poziomu zaszczepienia przeciwko COVID-19 we wszystkich kwalifikujących się grupach wiekowych, a także utrzymanie środków pozafarmaceutycznych, takich jak stosowanie masek ochronnych, poprawa wentylacji w zamkniętych pomieszczeniach i utrzymywanie dystansu fizycznego, jako głównych narzędzi ograniczania dalszego rozprzestrzeniania się wirusa i jego wariantów 15 .

    W świetle tych zmian należy ponownie dostosować wspólne podejście określone w zaleceniu Rady (UE) 2020/1475, co jest też zgodne z postulatem Rady Europejskiej zawartym w jej konkluzjach z dnia 22 października 2021 r. 16 Kluczowym czynnikiem decydującym powinien być w szczególności status danej osoby potwierdzający fakt zaszczepienia, wynik testu lub powrót do zdrowia po przebyciu COVID-19, który poświadcza unijne cyfrowe zaświadczenie COVID. Ponieważ unijne cyfrowe zaświadczenia COVID mogą być bezpiecznie wydawane, weryfikowane i uznawane, osoby korzystające z prawa do swobodnego przemieszczania się w obrębie Unii, które posiadają ważne unijne cyfrowe zaświadczenie COVID, nie powinny podlegać dodatkowym ograniczeniom swobody przemieszczania się, takim jak dodatkowe testy w kierunku zakażenia SARS-CoV-2. W szczególności nie należy wymagać od takich osób poddania się kwarantannie, ponieważ stanowi ona istotne ograniczenie swobody przemieszczania się.

    Podejście to jest poparte zaleceniami wydanymi przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) 17 , zgodnie z którymi w pełni zaszczepieni podróżni i podróżni, którzy powrócili do zdrowia po przebyciu COVID-19 w ciągu 6 miesięcy poprzedzających podróż, nie powinni podlegać dodatkowym ograniczeniom. Osoby, które nie należą do tych dwóch kategorii, powinny mieć możliwość podróżowania w oparciu o negatywny wynik testu w kierunku zakażenia SARS-CoV-2.

    Aby ułatwić korzystanie z prawa do swobodnego przemieszczania się w Unii, konieczne jest ustalenie wspólnej interpretacji warunków, które muszą spełniać trzy rodzaje unijnych cyfrowych zaświadczeń COVID (o szczepieniu, o wyniku testu i o powrocie do zdrowia), aby mogły być uznawane. Powinna ona uwzględniać najnowsze wydarzenia, w szczególności sytuację epidemiologiczną i rozpoczęcie wprowadzania dawek przypominających szczepionki.

    W związku z rozpoczęciem podawania dawek przypominających coraz więcej państw członkowskich przyjmuje przepisy określające, przez jaki okres uznawane są zaświadczenia o szczepieniu wydane po serii szczepień pierwotnych, biorąc pod uwagę fakt, że wynikające ze szczepienia ochrona przed zakażeniem COVID-19 i łagodny przebieg choroby w razie ewentualnego zakażenia wydają się z czasem słabnąć. Przepisy te mają zastosowanie albo wyłącznie do celów krajowych, albo też na potrzeby przedstawiania zaświadczeń o szczepieniu do celów podróży.

    W dniu 24 listopada 2021 r. ECDC wydało szybką ocenę ryzyka 18 , w której wskazano, że państwa UE/EOG powinny pilnie rozważyć podanie dawki przypominającej osobom w wieku 40 lat i powyżej, a w pierwszej kolejności osobom najbardziej narażonym i osobom starszym, a także, że powinny również rozważyć podanie dawki przypominającej wszystkim osobom dorosłym w wieku 18 lat i powyżej, które serię szczepień podstawowych zakończyły co najmniej 6 miesięcy wcześniej, w celu zwiększenia ochrony przed zakażeniem ze względu na zmniejszającą się odporność. Mogłoby to potencjalnie ograniczyć przenoszenie zakażenia w populacji i zapobiec dodatkowym hospitalizacjom i zgonom.

    Aby uniknąć rozbieżnych i zakłócających środków, Komisja proponuje ustanowienie, do celów podróży, standardowego okresu uznawania zaświadczeń o szczepieniu wynoszącego 9 miesięcy. Propozycja ta uwzględnia wytyczne ECDC dotyczące podawania dawek przypominających począwszy od 6 miesięcy od zakończenia serii szczepień pierwotnych i przewiduje dodatkowy okres trzech miesięcy na dostosowanie krajowych kampanii szczepień i umożliwienie obywatelom dostępu do tych szczepień. Aby zapewnić skoordynowane podejście, państwa członkowskie nie powinny uznawać zaświadczeń o szczepieniu wydanych po zakończeniu serii szczepień pierwotnych, jeżeli od podania wskazanej w nich dawki upłynęło więcej niż 9 miesięcy.

    Standardowy okres uznawania wynoszący 9 miesięcy powinien mieć zastosowanie do zaświadczeń wydanych po zakończeniu serii szczepień pierwotnych. Państwa członkowskie powinny niezwłocznie podjąć wszelkie niezbędne kroki w celu zapewnienia dostępu do szczepień tym grupom ludności, których poprzednio wydane zaświadczenia o szczepieniu zbliżają się do granicy standardowego okresu uznawania, z pełnym uwzględnieniem krajowych decyzji w sprawie ustalania priorytetów w odniesieniu do szczepień dla różnych grup ludności w świetle polityki krajowej i sytuacji epidemiologicznej.

    Jak podaje ECDC, czas obserwacji po podaniu dawek przypominających w dostępnych badaniach jest krótki i konieczne jest dalsze monitorowanie danych w celu określenia czasu trwania odporności na zakażenie po dawce przypominającej oraz prawdopodobieństwa łagodnego lub ciężkiego przebiegu choroby w razie ewentualnego zakażenia. Jak dotąd nie ma badań dotyczących konkretnie skuteczności dawki przypominającej przeciwko przenoszeniu SARS-CoV-2, w związku z czym obecnie nie jest możliwe określenie okresu uznawania dla takich dawek. Pojawiające się dane na temat skuteczności takich dawek przypominających w przywracaniu wysokiej ochrony przed zakażeniem wskazują jednak, że mogą one mieć również istotny wpływ na ograniczenie dalszego przenoszenia zakażenia i można racjonalnie oczekiwać, że ochrona w wyniku szczepień przypominających może trwać dłużej niż ochrona w wyniku szczepień podstawowych.

    Proponowane podejście wymaga dokładnego i ścisłego monitorowania, aby ocenić, na podstawie nowo pojawiających się dowodów naukowych, czy konieczne są dostosowania lub zmiany. Na podstawie takich dowodów Komisja może, w razie potrzeby, przedstawić wniosek o zastosowanie odpowiedniego okresu uznawania również w odniesieniu do zaświadczeń wydanych po podaniu dawki przypominającej. Należy zauważyć, że chociaż na tym etapie szczepionki nadal stanowią bardzo skuteczną ochronę przed poważnym przebiegiem choroby, hospitalizacją i śmiercią, ochrona przed zakażeniem i przenoszeniem zakażenia może z czasem ulec zmniejszeniu. Ponadto zaobserwowano nieznaczny spadek ochrony u osób starszych i osób z klinicznymi czynnikami ryzyka w kierunku poważniejszego przebiegu choroby.

    Jak wskazano powyżej, środki niezbędne w związku z pandemią COVID-19 powinny zatem być stosowane na poziomie jednostkowym, a nie regionalnym, co oznacza, że podróżni posiadający ważne zaświadczenie zasadniczo nie powinni podlegać dodatkowym ograniczeniom. Jednocześnie kolorystyczna mapa obszarów ryzyka przedstawiająca sytuację epidemiologiczną na poziomie regionalnym powinna zostać zachowana w dostosowanej formie, ponieważ jest użytecznym i łatwym do zrozumienia narzędziem dla społeczeństwa i organów państw członkowskich. Oprócz funkcji informacyjnej mapa powinna stanowić podstawę do przyjmowania szczegółowych przepisów dotyczących przemieszczania się z obszarów o szczególnie niskim lub szczególnie wysokim poziomie występowania wirusa.

    Podróżni przybywający z obszarów, na których wirus rozprzestrzenia się w bardzo wolnym tempie, nie powinni, zgodnie z zasadą proporcjonalności, podlegać żadnym ograniczeniom. Tacy podróżni nie powinni zatem być zobowiązani do posiadania unijnego cyfrowego zaświadczenie COVID ani do przeprowadzania testów w kierunku zakażenia SARS-CoV-2 podczas korzystania z prawa do swobodnego przemieszczania się wewnątrz Unii. Pozostaje to bez uszczerbku dla stosowania mapy na potrzeby krajowe w państwach członkowskich (np. wstęp na imprezy, wejście do restauracji itp.). Oczywiście wielu takich podróżnych będzie jednak posiadało zaświadczenie, zazwyczaj zaświadczenie o szczepieniu.

    Z drugiej strony należy zwrócić szczególną uwagę na obszary, na których wirus rozprzestrzenia się w bardzo szybkim tempie, biorąc pod uwagę zwiększone prawdopodobieństwo przewleczenia wirusa z tych obszarów, a także obciążenie, jakiego doświadczają publiczne systemy opieki zdrowotnej na tych obszarach w wyniku długich okresów utrzymywania się wysokiej liczby przypadków. Aby ograniczyć te zagrożenia dla zdrowia publicznego, państwa członkowskie powinny odradzać wszelkie podróżne inne niż niezbędne do i z takich obszarów. Ponadto osoby nieposiadające zaświadczenia o szczepieniu lub o powrocie do zdrowia, przybywające z takich obszarów, powinny być zobowiązane do przeprowadzenia testu i poddania się kwarantannie/samoizolacji.

    Ewentualne nowo pojawiające się warianty SARS-CoV-2 nadal budzą obawy i powinny być uważnie monitorowane. ECDC regularnie ocenia nowe dowody dotyczące wykrytych wariantów, zgromadzone w wyniku zwiadu epidemiologicznego, badań wariantów opartych na zasadach genomowych lub na podstawie innych źródeł naukowych 19 . W celu uzyskania aktualnych i dokładnych informacji na temat pojawiania się i występowania wariantów SARS-CoV-2 budzących obawy lub będących przedmiotem zainteresowania ważne jest również, aby państwa członkowskie utrzymały lub osiągnęły wystarczająco wysokie wskaźniki sekwencjonowania. Niewystarczające wskaźniki sekwencjonowania ograniczają zdolność wykrywania krążących wariantów budzących obawy, zanim wywrą one wpływ na ogólną sytuację epidemiologiczną. W tym kontekście należy brać pod uwagę ramy definiowania i oceny kryteriów, które mogłyby skutkować uruchomieniem interwencji w zakresie zdrowia publicznego w odpowiedzi na warianty budzące obawy, opracowywane obecnie przez europejską grupę ekspertów ds. wariantów SARS-CoV-2 20 , kiedy tylko ramy te będą dostępne.

    Na przykładzie wariantów SARS-CoV-2 „Alfa” i „Delta” wykazano, jak negatywny wpływ nowe warianty SARS-CoV-2 mogą mieć na sytuację epidemiologiczną. Powstrzymanie rozprzestrzeniania się danego wariantu po jego wykryciu w Unii może być co prawda bardzo trudne, jednak biorąc pod uwagę potencjalne skutki, Komisja proponuje procedurę skoordynowanego podejścia, pozwalającą na opóźnienie rozprzestrzeniania się nowych wariantów w Unii. Procedura ta powinna mieć również zastosowanie do sytuacji, w których państwa członkowskie nakładają, zgodnie z prawem Unii, ograniczenia, ponieważ sytuacja epidemiologiczna na danym obszarze szybko się pogarsza, w szczególności na obszarach już poważnie dotkniętych.

    Biorąc pod uwagę zakres zmian do podejścia określonego w zmienionym zaleceniu Rady (UE) 2020/1475, Komisja proponuje zastąpienie go nowym zaleceniem Rady, a nie jego kolejną zmianę. Ponadto Komisja proponuje powiązanie okresu stosowania tego zalecenia z rozporządzeniem (UE) 2021/953, ponieważ oba instrumenty mają wygasnąć po zakończeniu pandemii COVID-19 i ustaniu konieczności związanych z pandemią, dalszych ograniczeń swobody przemieszczania się.

    Spójność z przepisami obowiązującymi w tej dziedzinie polityki

    Niniejsze zalecenie służy wykonywaniu istniejących przepisów związanych z ograniczeniami swobody przemieszczania się ze względu na zdrowie publiczne.

    Spójność z innymi politykami Unii

    Niniejsze zalecenie jest zgodne z innymi politykami Unii, w tym w zakresie zdrowia publicznego i kontroli na granicach wewnętrznych.

    2.PODSTAWA PRAWNA, POMOCNICZOŚĆ I PROPORCJONALNOŚĆ

    Podstawa prawna

    Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w szczególności jego art. 21 ust. 2, art. 168 ust. 6 i art. 292.

    Pomocniczość

    Na podstawie art. 292 TFUE Rada jest uprawniona do przyjmowania zaleceń. Zgodnie z tym artykułem Rada stanowi na wniosek Komisji we wszystkich przypadkach, gdy Traktaty przewidują przyjmowanie aktów przez Radę na wniosek Komisji.

    Zasada ta ma zastosowanie w obecnej sytuacji, ponieważ spójne podejście jest konieczne, aby uniknąć zakłóceń spowodowanych jednostronnymi i niewystarczająco skoordynowanymi środkami ograniczającymi swobodne przemieszczanie się w Unii. Art. 21 ust. 1 TFUE stanowi, że każdy obywatel Unii ma prawo do swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium państw członkowskich, z zastrzeżeniem ograniczeń i warunków ustanowionych w Traktatach i w środkach przyjętych w celu ich wykonania. Jeżeli dla osiągnięcia tego celu działanie Unii okazuje się konieczne, Parlament Europejski i Rada, stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą, mogą wydać przepisy ułatwiające wykonywanie tych praw.

    Na podstawie art. 168 ust. 6 TFUE Rada, na wniosek Komisji, może również przyjąć zalecenia służące zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzkiego przy określaniu i urzeczywistnianiu wszystkich polityk i działań Unii.

    Proporcjonalność

    Przyjęcie jednostronnych lub nieskoordynowanych środków może prowadzić do niespójnych i fragmentarycznych ograniczeń swobodnego przemieszczania się, co skutkuje niepewnością wśród obywateli Unii co do korzystania z praw przysługujących im w UE. Wniosek nie wykracza poza to, co jest konieczne i proporcjonalne do osiągnięcia zamierzonego celu.

    3.WYNIKI OCEN EX POST, KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI I OCEN SKUTKÓW

    Oceny ex post/oceny adekwatności obowiązującego prawodawstwa

    Nie dotyczy.

    Konsultacje z zainteresowanymi stronami

    We wniosku uwzględniono dyskusje prowadzone regularnie z państwami członkowskimi, dostępne informacje na temat zmieniającej się sytuacji epidemiologicznej oraz odnośne dowody naukowe.

    Ocena skutków

    Nie dotyczy.

    Prawa podstawowe

    Swoboda przemieszczania się jest prawem podstawowym zapisanym w art. 45 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. Z zastrzeżeniem zasady proporcjonalności, ograniczenia mogą być wprowadzone wyłącznie wtedy, gdy są konieczne i rzeczywiście odpowiadają celom interesu ogólnego uznawanym przez Unię lub potrzebom ochrony praw i wolności innych osób. W art. 21 Karty zakazuje się ograniczeń ze względu na przynależność państwową w zakresie stosowania Traktatów.

    Wszelkie ograniczenia swobody przemieszczania się w Unii uzasadnione względami zdrowia publicznego muszą być konieczne, proporcjonalne i oparte na obiektywnych i niedyskryminacyjnych kryteriach. Muszą być odpowiednie dla zapewnienia realizacji wyznaczonego celu i nie wykraczać poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.

    4.WPŁYW NA BUDŻET

    Brak.

    5.ELEMENTY FAKULTATYWNE

    Szczegółowe objaśnienia poszczególnych przepisów wniosku

    Skoordynowane ramy współpracy między państwami członkowskimi powinny koncentrować się na posiadaniu unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID. Podróżni posiadający zaświadczenie spełniające określone warunki nie powinni podlegać dodatkowym ograniczeniom swobody przemieszczania się:

    posiadanie ważnego zaświadczenia o szczepieniu powinno być uznawane, jeżeli zaświadczenie wskazuje, że upłynęło wystarczająco dużo czasu od pełnego zaszczepienia, jak zdefiniowano w zaleceniu, oraz pod warunkiem, że od daty szczepienia upłynęło nie więcej niż 9 miesięcy, jeżeli zaświadczenie zostało wydane po zakończeniu serii szczepień pierwotnych,

    posiadanie ważnego zaświadczenia o wyniku testu powinno być uznawane, jeżeli zaświadczenie mieści się w standardowym okresie ważności zdefiniowanym w zaleceniu,

    posiadanie ważnego zaświadczenia o powrocie do zdrowia powinno być uznawane, jeżeli zaświadczenie wskazuje, że od daty pierwszego dodatniego wyniku testu upłynęło mniej niż 180 dni.

    Odniesienie do unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID powinno również obejmować zaświadczenia COVID-19 wydawane obywatelom Unii i członkom ich rodzin przez państwa trzecie objęte tzw. „decyzjami o równoważności”, przyjętymi na podstawie art. 3 ust. 10 lub art. 8 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2021/953 w celu ułatwienia korzystania z prawa do swobodnego przemieszczania się w Unii.

    Od osób, które nie posiadają unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID, może być wymagane przeprowadzenie testu w kierunku zakażenia SARS-CoV-2 przed przybyciem lub po przybyciu.

    Kwarantanna powinna być wymagana jedynie w wyjątkowych okolicznościach określonych w zaleceniu, a mianowicie:

    w przypadku podróżnych nieposiadających zaświadczenia o szczepieniu ani zaświadczenia o powrocie do zdrowia, przybywających z obszarów, na których wirus rozprzestrzenia się w bardzo szybkim tempie lub

    w reakcji na nowy wariant SARS-CoV-2 budzący obawy lub będący przedmiotem zainteresowania.

    W ograniczonej liczbie przypadków osoby korzystające z prawa do swobodnego przemieszczania się nie powinny być zobowiązane do posiadania unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID:

    osoby podróżujące w związku z pełnioną przez nie niezbędną funkcją lub w związku z koniecznością 21 oraz społeczności transgraniczne,

    osoby podróżujące z obszarów, na których wirus rozprzestrzenia się w bardzo wolnym tempie, biorąc pod uwagę ograniczone ryzyko przeniesienia wirusa.

    Ponadto specjalne przepisy powinny mieć zastosowanie do dzieci korzystających z prawa do swobodnego przemieszczania się:

    dzieci poniżej 12. roku życia, podróżujące z obszarów innych niż obszary, na których wirusa rozprzestrzenia się w bardzo szybkim tempie, nie powinny mieć obowiązku posiadania unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID,

    dzieci w wieku od 6 do 12 lat, podróżujące z obszarów, na których wirus rozprzestrzenia się w bardzo szybkim tempie, posiadające ważne unijne cyfrowe zaświadczenie COVID, niezależnie od tego, czy jest to zaświadczenie o szczepieniu, o wyniku testu czy o powrocie do zdrowia, lub negatywny wynik testu w kierunku zakażenia SARS-CoV-2 nie powinny mieć obowiązku poddania się kwarantannie/samoizolacji,

    dzieci poniżej 6. roku życia, podróżujące z obszarów, na których wirus rozprzestrzenia się w bardzo szybkim tempie, powinny być zwolnione z wymogu poddania się związanej z podróżą kwarantannie/samoizolacji albo przeprowadzania testów w kierunku zakażenia SARS-CoV-2.

    Aby zareagować na wyzwanie stwarzane przez warianty SARS-CoV-2 budzące obawy lub będące przedmiotem zainteresowania, a w szczególności aby zapewnić skoordynowane podejście do działań mających na celu opóźnienie rozprzestrzeniania się nowego wariantu w Unii, należy usprawnić i uprościć tzw. „procedurę hamulca bezpieczeństwa”:

    jeżeli państwo członkowskie uzna za konieczne wprowadzenie środków w odniesieniu do podróży z innego państwa członkowskiego z powodu pojawienia się nowego wariantu budzącego obawy lub będącego przedmiotem zainteresowania albo z powodu szybko pogarszającej się sytuacji epidemiologicznej w tym państwie członkowskim lub jego regionie, powinno ono jak najszybciej poinformować o tym Komisję i Radę,

    należy zorganizować debatę w ramach zintegrowanych uzgodnień Rady dotyczących koordynacji działań w sytuacjach nadzwyczajnych i kryzysowych (IPCR), dając danemu państwu członkowskiemu możliwość przedstawienia uzasadnienia swoich środków. Także Komisja, w oparciu o bieżące działania w zakresie nadzoru prowadzone przez ECDC, może sugerować zorganizowanie takiej debaty,

    przy tej okazji Komisja może zaproponować skoordynowane podejście do podróży z dotkniętego państwa członkowskiego lub regionu, mające na celu w szczególności opóźnienie rozprzestrzeniania się wariantu wewnątrz UE (np. wymogi dotyczące testów dla osób zaszczepionych lub ozdrowieńców, wymogi dotyczące kwarantanny dla wszystkich podróżujących/nieszczepionych itp.),

    IPCR może następnie zalecić wdrożenie tych środków przez wszystkie państwa członkowskie. Sytuacja powinna być następnie regularnie analizowana, a Komisja lub państwa członkowskie mogą zaproponować zniesienie konkretnych zastosowanych środków,

    ponadto ECDC powinno nadal publikować swoje mapy dotyczące wariantów SARS-CoV-2, w szczególności mapy dotyczące wskaźników sekwencjonowania i dystrybucji wariantów.

    Aby nadal dostarczać opinii publicznej i organom państw członkowskich informacji na temat rozwoju sytuacji epidemiologicznej w całej Unii, należy zachować kolorystyczną mapę obszarów ryzyka w podziale na regiony. Biorąc pod uwagę postępy w zakresie poziomu zaszczepienia, należy jednak dostosować kryteria i progi stosowane przy tworzeniu tej mapy. Kryterium nowych przypadków należy ważyć wskaźnikiem wyszczepienia w tym samym regionie, aby uwzględnić fakt, że szczepienia zmniejszają ryzyko przeniesienia SARS-CoV-2. Na przykład na obszarze, na którym zaszczepiona jest połowa populacji, wskaźnik ważony powinien wynosić 75 % wskaźnika zgłoszonych przypadków. Uzyskanemu wskaźnikowi ważonemu należy przypisać kod kolorystyczny 22 z wykorzystaniem progów modelu oceny ryzyka opracowanego przez ECDC 23 w odniesieniu do 14-dniowego wskaźnika zgłoszonych przypadków, z wyjątkiem regionów, w których wskaźnik przeprowadzonych testów jest niewystarczający. Szczegóły dotyczące mapy należy zawrzeć w załączniku do zalecenia.

    Kolorystyczna mapa obszarów ryzyka powinna być wykorzystywana nie tylko do zbierania informacji, lecz również do określania, do celów przedstawionych powyżej, obszarów, na których wirus rozprzestrzenia się w bardzo wolnym tempie (kolor zielony), i obszarów, na których wirus rozprzestrzenia się w bardzo szybkim tempie (kolor ciemnoczerwony) 24 .

    2021/0396 (NLE)

    Wniosek

    ZALECENIE RADY

    w sprawie skoordynowanego podejścia na rzecz ułatwienia bezpiecznego swobodnego przemieszczania się podczas pandemii COVID-19 i zastępujące zalecenie (UE) 2020/1475

    (Tekst mający znaczenie dla EOG)

    RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

    uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 21 ust. 2, art. 168 ust. 6 i art. 292 zdanie pierwsze i drugie,

    uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

    a także mając na uwadze, co następuje:

    (1)Obywatelstwo Unii zapewnia każdemu obywatelowi Unii prawo do swobodnego przemieszczania się.

    (2)Art. 21 ust. 1 Traktatu stanowi, że każdy obywatel Unii ma prawo do swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium państw członkowskich, z zastrzeżeniem ograniczeń i warunków ustanowionych w Traktatach i w środkach przyjętych w celu ich wykonania. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2004/38/WE 25 nadaje temu prawu skuteczność. Również art. 45 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „Kartą”) zawiera postanowienia zapewniające swobodę przemieszczania się i pobytu. Ponieważ działanie Unii okazuje się niezbędne do osiągnięcia celu określonego w art. 21 Traktatu, a Traktaty nie przewidują uprawnień koniecznych do działania w tym celu, Rada może przyjąć przepisy z zamiarem ułatwienia korzystania z prawa do swobodnego przemieszczania się i przebywania.

    (3)Zgodnie z art. 168 ust. 1 Traktatu przy określaniu i urzeczywistnianiu wszystkich polityk i działań Unii należy zapewnić wysoki poziom ochrony zdrowia ludzkiego.

    (4)W dniu 30 stycznia 2020 r. dyrektor generalny Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) ogłosił stan zagrożenia zdrowia publicznego o zasięgu międzynarodowym w związku z globalnym występowaniem nowego koronawirusa powodującego chorobę koronawirusową z 2019 r. (COVID-19). W dniu 11 marca 2020 r. WHO ogłosiło, że COVID-19 można scharakteryzować jako pandemię.

    (5)Aby ograniczyć rozprzestrzenianie się wirusa, państwa członkowskie przyjęły różne środki, z których część – np. ograniczenia dotyczące wjazdu lub wymóg poddania się testom w kierunku zakażenia SARS-CoV-2 przez osoby przekraczające granicę – miała wpływ na prawo obywateli Unii do swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium państw członkowskich.

    (6)Ponieważ pandemia COVID-19 spowodowała bezprecedensowy stan zagrożenia zdrowia, ochrona zdrowia publicznego stała się nadrzędnym priorytetem zarówno dla Unii, jak i dla jej państw członkowskich. Powołując się na ochronę zdrowia publicznego, państwa członkowskie mogą przyjmować środki ograniczające swobodę przemieszczania się w obrębie Unii. Zgodnie z art. 168 ust. 7 Traktatu określanie krajowej polityki zdrowotnej, w tym organizacja i świadczenie usług zdrowotnych i opieki medycznej, należy do obowiązków państw członkowskich i w związku z tym może się różnić w poszczególnych państwach członkowskich. Chociaż państwa członkowskie posiadają kompetencje do podejmowania decyzji w sprawie najwłaściwszych środków ochrony zdrowia publicznego, należy zapewnić koordynację takich środków, tak by zagwarantować korzystanie z prawa do swobodnego przemieszczania się i jednocześnie móc zwalczać poważne transgraniczne zagrożenie zdrowia, jakim jest COVID-19.

    (7)Przy przyjmowaniu i stosowaniu ograniczeń swobody przemieszczania się państwa członkowskie powinny przestrzegać zasad prawa Unii, w szczególności zasady proporcjonalności i niedyskryminacji. Niniejsze zalecenie ma na celu ułatwienie stosowania tych zasad, w sposób skoordynowany, w wyjątkowej sytuacji spowodowanej pandemią COVID-19.

    (8)Jednostronne środki w tej dziedzinie mogą powodować znaczne zakłócenia, jeżeli przedsiębiorstwa i obywatele stają w obliczu szerokiego wachlarza rozbieżnych i szybko zmieniających się środków. Jest to szczególnie szkodliwe w sytuacji, w której gospodarka Unii już dotkliwie odczuwa skutki pandemii.

    (9)Skoordynowane podejście ma na celu uniknięcie ponownego wprowadzenia kontroli na granicach wewnętrznych. Zamykanie granic lub całkowite zakazy podróżowania oraz zawieszenie lotów, transportu lądowego i przepraw wodnych nie znajdują uzasadnienia, gdyż bardziej ukierunkowane i skoordynowane środki, takie jak zaświadczenia COVID-19 lub przeprowadzanie testów, są wystarczająco skuteczne i powodują mniej zakłóceń. Dzięki systemowi uprzywilejowanych korytarzy 26 przepływy w transporcie powinny przebiegać sprawnie, szczególnie na potrzeby zapewnienia swobodnego przepływu towarów i usług, a więc unikania przerw w łańcuchu dostaw.

    (10)Aby zapewnić lepszą koordynację między państwami członkowskimi, w dniu 13 października 2020 r. Rada przyjęła zalecenie (UE) 2020/1475 27 . W zaleceniu ustanowiono skoordynowane podejście w następujących kluczowych kwestiach: stosowanie wspólnych kryteriów i progów przy podejmowaniu decyzji o wprowadzeniu ograniczeń swobody przemieszczania się, mapowanie ryzyka przeniesienia COVID-19 przy użyciu uzgodnionych kodów kolorystycznych oraz skoordynowane podejście do ewentualnych środków, które można właściwie stosować wobec osób przemieszczających się między obszarami, w zależności od poziomu ryzyka przeniesienia zakażenia na tych obszarach. W dniu 1 lutego 2021 r. Rada przyjęła zalecenie (UE) 2021/119 28 zmieniające zalecenie (UE) 2020/1475 w związku z bardzo wysokim poziomem przenoszenia zakażeń w społeczności w całej Unii, być może związanym ze zwiększoną zdolnością do przenoszenia się ze strony nowych wariantów SARS-CoV-2 budzących obawy.

    (11)W dniu 14 czerwca 2021 r. Parlament Europejski i Rada przyjęły rozporządzenie (UE) 2021/953 w sprawie ram wydawania, weryfikowania i uznawania interoperacyjnych zaświadczeń o szczepieniu, o wyniku testu i o powrocie do zdrowia w związku z COVID-19 (unijne cyfrowe zaświadczenie COVID) w celu ułatwienia swobodnego przemieszczania się w czasie pandemii COVID-19 29 . Ramy te ustanowiono w celu ułatwienia posiadaczom unijnych cyfrowych zaświadczeń COVID korzystania z prawa do swobodnego przemieszczania się w czasie pandemii COVID-19. Rozporządzenie to ma również przyczynić się do ułatwienia stopniowego i skoordynowanego znoszenia ograniczeń swobody przemieszczania się, wprowadzonych przez państwa członkowskie, zgodnie z prawem Unii, w celu ograniczenia rozprzestrzeniania się SARS-CoV-2.

    (12)Rozporządzenie (UE) 2021/953 zaczęło obowiązywać z dniem 1 lipca 2021 r. Od tego dnia osoby, które zostały zaszczepione, przeprowadziły test lub powróciły do zdrowia, mają prawo do uzyskania unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID po zaszczepieniu, przeprowadzeniu testu lub powrocie do zdrowia w państwie członkowskim. Aby jak najlepiej wykorzystać ramy dotyczące unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID, w dniu 14 czerwca 2021 r. Rada przyjęła zalecenie (UE) 2021/961 30 zmieniające zalecenie (UE) 2020/1475.

    (13)Od czerwca 2021 r. miały miejsce dwa istotne wydarzenia mające wpływ na swobodne przemieszczanie się w Unii. Po pierwsze, znacznie wzrósł wskaźnik wyszczepienia: łączny odsetek osób w pełni zaszczepionych w całej populacji Unii wynosił na dzień 19 listopada 2021 r. ponad 65 % 31 , podczas gdy w chwili przyjęcia ostatniej zmiany zalecenia (UE) 2020/1475 i rozporządzenia (UE) 2021/953 odsetek ten wynosił jeszcze poniżej 30 % 32 . Dzięki dostępnym obecnie szczepionkom przeciwko COVID-19 znacznie większa część ludności jest lepiej chroniona przed poważnym zachorowaniem i śmiercią na skutek COVID-19. Po drugie, wdrażanie unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID postępuje w szybkim tempie. Do listopada 2021 r. państwa członkowskie UE wydały ponad 650 mln unijnych cyfrowych zaświadczeń COVID. Unijne cyfrowe zaświadczenie COVID jest zatem powszechnie dostępnym, wiarygodnym i uznawanym narzędziem ułatwiającym swobodne przemieszczanie się podczas pandemii COVID-19. Ramy unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID są stosowane nie tylko przez państwa członkowskie UE, trzy państwa należące do Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależące do UE i Szwajcarię 33 , lecz również przez 20 innych państw trzecich i terytoriów, a oczekuje się, że w przyszłości do tego systemu przystąpi jeszcze więcej państw trzecich. Jednocześnie sytuacja epidemiologiczna w Unii pozostaje trudna, co uzasadnia utrzymanie środków mających na celu ochronę zdrowia publicznego.

    (14)W świetle tych zmian należy ponownie dostosować wspólne podejście określone w zaleceniu Rady (UE) 2020/1475, co jest też zgodne z postulatem Rady Europejskiej zawartym w jej konkluzjach z dnia 22 października 2021 r. 34 Kluczowym czynnikiem decydującym powinien być w szczególności status danej osoby potwierdzający fakt zaszczepienia, wynik testu lub powrót do zdrowia po przebyciu COVID-19, który poświadcza unijne cyfrowe zaświadczenie COVID. Ponieważ unijne cyfrowe zaświadczenia COVID mogą być bezpiecznie wydawane, weryfikowane i uznawane, podróżni posiadający ważne unijne cyfrowe zaświadczenie COVID nie powinni podlegać dodatkowym ograniczeniom swobody przemieszczania się, takim jak dodatkowe testy w kierunku zakażenia SARS-CoV-2. W szczególności osoby podróżujące w obrębie Unii zasadniczo nie powinny być zobowiązane do poddania się kwarantannie, ponieważ stanowi to istotne ograniczenie swobody przemieszczania się.

    (15)Podejście to jest poparte zaleceniami wydanymi przez WHO 35 , zgodnie z którymi w pełni zaszczepieni podróżni i podróżni, którzy powrócili do zdrowia po przebyciu COVID-19 w ciągu sześciu miesięcy poprzedzających podróż, nie powinni podlegać dodatkowym ograniczeniom. Osoby, które nie należą do tych dwóch kategorii, powinny zasadniczo mieć możliwość podróżowania w oparciu o negatywny wynik testu w kierunku zakażenia SARS-CoV-2.

    (16)Aby ułatwić swobodne przemieszczanie się w Unii, konieczne jest ustalenie wspólnej interpretacji warunków, które te trzy rodzaje unijnych cyfrowych zaświadczeń COVID powinny spełniać, aby mogły być uznawane.

    (17)Zaświadczenia o szczepieniu wydane w odniesieniu do szczepionki przeciwko COVID-19, która uzyskała pozwolenie na dopuszczenie do obrotu wydane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 726/2004 36 , powinny być uznawane po upływie co najmniej 14 dni od pełnego zaszczepienia. Osoby, które otrzymały drugą dawkę szczepionki przeciwko COVID-19 w schemacie dwudawkowym, w tym w przypadku podania dwóch dawek różnych szczepionek przeciwko COVID-19 zgodnie z krajowymi strategiami szczepień, oraz osoby, które otrzymały szczepionkę jednodawkową, należy uznać za w pełni zaszczepione. Bez uszczerbku dla kompetencji państw członkowskich w zakresie określania strategii szczepień osoby, które po wcześniejszym zakażeniu SARS-CoV-2 otrzymały jedną dawkę dwudawkowej szczepionki przeciwko COVID-19 posiadającej pozwolenie na dopuszczenie do obrotu wydane zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 726/2004, należy również uznać, w kontekście podróży, za w pełni zaszczepione, jeżeli w zaświadczeniu o szczepieniu wskazano, że cykl szczepienia został ukończony po podaniu jednej dawki.

    (18)Wiele państw członkowskich zapowiedziało rozpoczęcie lub już rozpoczęło podawanie dodatkowych dawek szczepionki przeciwko COVID-19, uzupełniających standardową serię szczepień pierwotnych – tj. szczepień mających zapewnić wystarczającą ochronę na początkowym etapie – w szczególności osobom, które mogły nie zareagować odpowiednio na serię szczepień pierwotnych. Wiele państw członkowskich zapowiedziało również rozpoczęcie lub już rozpoczęło podawanie dawek przypominających osobom, które zareagowały odpowiednio na szczepienie pierwotne, ale które wykazują oznaki słabnącej odporności.

    (19)W dniu 4 października 2021 r. Komitet ds. Produktów Leczniczych Stosowanych u Ludzi Europejskiej Agencji Leków stwierdził, że osobom z poważnie osłabionym układem odpornościowym można podać dodatkową dawkę szczepionki przeciwko COVID-19 Comirnaty i Spikevax co najmniej 28 dni po podaniu drugiej dawki 37 . Komitet ocenił również dane dotyczące szczepionki Comirnaty wskazujące na wzrost poziomów przeciwciał u osób w wieku 18–55 lat w przypadku podania dawki przypominającej około 6 miesięcy po podaniu drugiej dawki. Na podstawie tych danych Komitet stwierdził, że podanie dawek przypominających szczepionki Comirnaty można rozważyć co najmniej 6 miesięcy po podaniu drugiej dawki w przypadku osób w wieku 18 lat i starszych. W dniu 25 października 2021 r. Komitet stwierdził, że dawka przypominająca szczepionki Spikevax może być podawana osobom w wieku 18 lat i starszym. Wynika to z danych wskazujących na to, że trzecia dawka szczepionki Spikevax podana od sześciu do ośmiu miesięcy po drugiej dawce doprowadziła do wzrostu poziomu przeciwciał u osób dorosłych, u których poziom przeciwciał spadał. Dawka przypominająca składa się z połowy dawki zastosowanej w ramach szczepienia pierwotnego. Jak stwierdziła Europejska Agencja Leków, organy ds. zdrowia publicznego na szczeblu krajowym mogą wydawać oficjalne zalecenia dotyczące stosowania dawek przypominających, uwzględniające pojawiające się dane dotyczące skuteczności oraz ograniczone dane dotyczące bezpieczeństwa. Drugi informacyjne dotyczące szczepionek Comirnaty 38 i Spikevax 39 zostały odpowiednio zaktualizowane w celu uwzględnienia tych zaleceń.

    (20)Aby uniknąć rozbieżnych, mylących lub technicznie niekompatybilnych podejść stosowanych przez poszczególne państwa członkowskie, Komisja przyjęła w dniu 17 listopada 2021 r. decyzję wykonawczą (UE) 2021/2014 40 ustanawiającą jednolite zasady dotyczące zaświadczeń o szczepieniu, o których mowa w art. 3 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (UE) 2021/953, wydawanych po podaniu dodatkowych dawek szczepionki przeciwko COVID-19.

    (21)W tym kontekście w dniu 24 listopada 2021 r. Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób opublikowało szybką ocenę ryzyka dotyczącą oceny obecnej sytuacji epidemiologicznej w odniesieniu do SARS-CoV-2, prognozy dla sezonu świątecznego pod koniec roku oraz strategii reagowania w UE/EOG 41 . Zgodnie z oceną Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób państwa UE/EOG powinny pilnie rozważyć podanie dawki przypominającej osobom w wieku 40 lat i powyżej, a w pierwszej kolejności osobom najbardziej narażonym i osobom starszym, powinny również rozważyć podanie dawki przypominającej wszystkim osobom dorosłym w wieku 18 lat i powyżej, które serię szczepień podstawowych zakończyły co najmniej 6 miesięcy wcześniej, w celu zwiększenia ochrony przed zakażeniem ze względu na spadającą odporność; działania te mogłyby potencjalnie zmniejszyć przenoszenie się wirusa w populacji i zapobiec dodatkowym hospitalizacjom i zgonom.

    (22)Z dostępnych obecnie dowodów dotyczących skuteczności szczepionki „w świecie rzeczywistym” i okresu ochrony wynika, że wszystkie szczepionki dopuszczone w Unii dają obecnie wysoką ochronę przed hospitalizacją, poważnym przebiegiem choroby i śmiercią na skutek COVID-19, choć istnieją pewne dowody na nieznaczny spadek poziomu ochrony u osób starszych i u osób z klinicznymi czynnikami ryzyka wystąpienia poważniejszych chorób.

    (23)W związku z rozpoczęciem podawania dawek przypominających coraz więcej państw członkowskich przyjmuje przepisy określające, przez jaki okres należy uznawać zaświadczenia o szczepieniu wydane po serii szczepień pierwotnych, biorąc pod uwagę fakt, że ochrona przed zakażeniem COVID-19 wydaje się z czasem słabnąć. Przepisy te mają zastosowanie albo wyłącznie do celów krajowych, albo też na potrzeby przedstawiania zaświadczeń o szczepieniu do celów podróży. Aby uniknąć rozbieżnych i zakłócających środków, konieczne jest ustanowienie, do celów podróży, standardowego okresu uznawania zaświadczeń o szczepieniu.

    (24)Ten standardowy okres uznawania zaświadczeń wydanych po zakończeniu serii szczepień pierwotnych powinien wynosić 9 miesięcy. Uwzględnia to wytyczne ECDC dotyczące podawania dawek przypominających począwszy od 6 miesięcy od zakończenia serii szczepień pierwotnych i przewiduje dodatkowy okres trzech miesięcy na dostosowanie krajowych kampanii szczepień i umożliwienie obywatelom dostępu do tych szczepień. Aby zapewnić skoordynowane podejście, państwa członkowskie nie powinny uznawać zaświadczeń o szczepieniu wydanych po zakończeniu serii szczepień pierwotnych, jeżeli od podania wskazanej w nich dawki upłynęło więcej niż 9 miesięcy. W tym standardowym okresie uznawania zaświadczenia o szczepieniu, które zostały wydane po zakończeniu serii szczepień pierwotnych, powinny być nadal uznawane przez państwo członkowskie, nawet jeżeli w tym państwie członkowskim podawane są już dawki dodatkowe.

    (25)Państwa członkowskie powinny niezwłocznie podjąć wszelkie niezbędne kroki w celu zapewnienia dostępu do szczepień tym grupom ludności, których poprzednio wydane zaświadczenia o szczepieniu zbliżają się do granicy standardowego okresu uznawania, z pełnym uwzględnieniem krajowych decyzji w sprawie ustalania priorytetów w odniesieniu do szczepień dla różnych grup ludności w świetle polityki krajowej i sytuacji epidemiologicznej.

    (26)Jak podaje Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób, czas obserwacji po podaniu dawek przypominających w dostępnych badaniach jest krótki i konieczne jest dalsze monitorowanie danych w celu określenia czasu trwania odporności na zakażenie oraz prawdopodobieństwa łagodnego lub ciężkiego przebiegu choroby w razie ewentualnego zakażenia po dawce przypominającej. Jak dotąd nie ma badań dotyczących konkretnie skuteczności dawki przypominającej przeciwko przenoszeniu SARS-CoV-2, w związku z czym obecnie nie jest możliwe określenie okresu uznawania dla takich dawek. Pojawiające się dane na temat skuteczności takich dawek przypominających w przywracaniu wysokiej ochrony przed zakażeniem wskazują jednak, że mogą one mieć również istotny wpływ na ograniczenie dalszego przenoszenia zakażenia i można racjonalnie oczekiwać, że ochrona w wyniku szczepień przypominających może trwać dłużej niż ochrona w wyniku szczepień podstawowych.

    (27)Komisji należy zlecić monitorowanie i regularną ponowną ocenę podejścia dotyczącego okresu uznawania, w celu oceny, czy konieczne mogą być dostosowania lub zmiany, na podstawie nowo pojawiających się dowodów naukowych, w tym w odniesieniu do okresu uznawania zaświadczeń wydanych po podaniu dawki przypominającej.

    (28)Aby ułatwić swobodne przemieszczanie się w Unii, należy utrzymać standardowe okresy ważności dla zaświadczeń o wyniku testu. Próbka potrzebna do przeprowadzenia testu molekularnego z wykorzystaniem amplifikacji kwasu nukleinowego (NAAT) powinna być pobrana nie później niż 72 godziny przed przybyciem, aby wynik testu mógł być uznany. Krótszy okres ważności, który wynosi nie więcej niż 48 godzin, jest uzasadniony w przypadku szybkich testów antygenowych wymienionych w załączniku I do wspólnego unijnego wykazu szybkich testów antygenowych w kierunku COVID-19, uzgodnionego przez Komitet ds. Bezpieczeństwa Zdrowia 42 .

    (29)W ciągu ostatnich kilku miesięcy skuteczność kliniczna szybkich testów antygenowych uległa poprawie. W maju 2021 r. techniczna grupa robocza ds. testów diagnostycznych w kierunku COVID-19 powołana przez Komitet ds. Bezpieczeństwa Zdrowia 43 , odpowiedzialna za prowadzenie wspólnego unijnego wykazu szybkich testów antygenowych, wprowadziła bardziej uporządkowaną, spójną i sprawną procedurę aktualizacji tego wykazu. Ponadto w dniu 21 września 2021 r. techniczna grupa robocza uzgodniła dodatkowe definicje i kryteria, które należy uwzględnić w niezależnych badaniach walidacyjnych oceniających skuteczność kliniczną szybkich testów antygenowych w diagnostyce COVID-19. Do celów wydawania zaświadczeń o wyniku testu w formacie unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID powinny być akceptowane tylko szybkie testy antygenowe przeprowadzone na próbkach z nosa, jamy ustno-gardłowej lub przewodu nosowo-gardłowego. Techniczna grupa robocza uzgodniła, że z wykazu wykluczone zostaną szybkie testy antygenowe oparte wyłącznie na alternatywnych rodzajach próbek, takich jak ślina. Ponadto wykaz nie obejmuje ani szybkich testów antygenowych na próbkach łączonych, ani szybkich testów antygenowych do samodzielnego wykonania, co jeszcze bardziej zwiększa prawdopodobieństwo jednolitego działania tych testów. W dniu 10 listopada 2021 r. Komitet ds. Bezpieczeństwa Zdrowia uzgodnił najnowszą, siódmą aktualizację wspólnego wykazu. Biorąc pod uwagę te ulepszenia, wszystkie państwa członkowskie powinny, do celów podróży, uznawać zarówno zaświadczenia o wyniku testu wydane na podstawie testu NAAT, jak i zaświadczenia o wyniku testu wydane na podstawie szybkiego testu antygenowego wymienionego we wspólnym unijnym wykazie.

    (30)W świetle dowodów potwierdzających zalecenie, zgodnie z którym osoby, które powróciły do zdrowia po potwierdzonym laboratoryjnie przebyciu COVID-19, nie muszą przeprowadzać związanych z podróżą dodatkowych testów w kierunku zakażenia SARS-CoV-2 ani poddawać się związanej z podróżą samoizolacji lub kwarantannie przynajmniej w ciągu pierwszych 180 dni od pierwszego dodatniego wyniku testu NAAT, posiadacze takich zaświadczeń o powrocie do zdrowia powinni być również zwolnieni z dodatkowych ograniczeń związanych z podróżą w tym okresie.

    (31)System unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID oferuje możliwość automatycznego stosowania zasad walidacji do zbiorów danych dotyczących zaświadczeń, zapewniając szybkie, wiarygodne i przewidywalne stosowanie przepisów dotyczących podróży. Aby ułatwić stosowanie zasad walidacji unijnych cyfrowych zaświadczeń COVID, państwa członkowskie powinny korzystać ze standaryzowanej funkcjonalności przetwarzania reguł biznesowych, oferowanej przez system unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID 44 .

    (32)Od czasu przyjęcia rozporządzenia (UE) 2021/953 Komisja przyjęła szereg aktów wykonawczych, ustanawiających, że zaświadczenia COVID-19 wydawane przez określone państwo trzecie obywatelom Unii i członkom ich rodzin należy uznawać za równoważne zaświadczeniom wydawanym przez państwa członkowskie zgodnie z tym rozporządzeniem, co ma ułatwić posiadaczom tych zaświadczeń swobodne przemieszczanie się. W przypadku gdy niniejsze zalecenie odnosi się do unijnych cyfrowych zaświadczeń COVID wydanych zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2021/953, należy przez to rozumieć również zaświadczenia objęte takimi aktami wykonawczymi, wydawane przez państwa trzecie obywatelom Unii i członkom ich rodzin. Aby ułatwić swobodne przemieszczanie się, należy również zachęcać państwa członkowskie do wydawania unijnych cyfrowych zaświadczeń COVID zgodnie z art. 8 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2021/953 osobom objętym tym przepisem, które zostały zaszczepione w państwach trzecich, w szczególności w państwach trzecich, których zaświadczenia nie są objęte takimi aktami wykonawczymi.

    (33)Jak stwierdzono w art. 3 ust. 6 rozporządzenia (UE) 2021/953, posiadanie unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID nie jest warunkiem koniecznym do korzystania z prawa do swobodnego przemieszczania się. W związku z tym osoby nieposiadające unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID nadal powinny mieć możliwość podróżowania, ale mogą, w razie konieczności, zostać zobowiązane do przeprowadzenia testu w kierunku zakażenia SARS-CoV-2 przed przybyciem lub po przybyciu w celu zmniejszenia ryzyka zawleczenia zakażenia.

    (34)Niniejsze zalecenie dotyczy korzystania z unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID w celu ułatwienia swobodnego przemieszczania się w Unii w okresie pandemii COVID-19. Nie nakazuje ono jednak, ani nie zakazuje korzystania z zaświadczeń COVID-19 do celów krajowych, takich jak wstęp na imprezy, wejście do obiektów lub dostęp do miejsca pracy. Jak zauważono w motywie 48 rozporządzenia (UE) 2021/953, w przypadku gdy państwo członkowskie zdecyduje się na stosowanie unijnych cyfrowych zaświadczeń COVID do innych celów, podstawa prawna takich zastosowań krajowych musi być przewidziana w prawie krajowym, które musi być zgodne między innymi z wymogami dotyczącymi ochrony danych. Jak zauważono w motywie 49 rozporządzenia (UE) 2021/953, w przypadku gdy państwo członkowskie przyjęło system zaświadczeń COVID-19 do celów krajowych, powinno ono zapewnić możliwość korzystania również z unijnych cyfrowych zaświadczeń COVID i ich pełnego uznawania. Ma to służyć temu, by posiadacze takich zaświadczeń udający się do innego państwa członkowskiego w ramach korzystania z prawa do swobodnego przemieszczania się nie musieli uzyskiwać dodatkowego zaświadczenia krajowego.

    (35)Niektóre kategorie podróżnych korzystających z prawa do swobodnego przemieszczania się nie powinny, ze względu na swoją szczególną sytuację lub pełnioną przez siebie niezbędną funkcję, być zobowiązane do posiadania unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID. Jednocześnie wykaz takich kategorii podróżnych mógłby zostać ograniczony w porównaniu z zaleceniem (UE) 2020/1475, mając na uwadze to, że wiele osób podróżujących w związku z pełnioną przez siebie niezbędną funkcją lub w związku z koniecznością zostało już zaszczepionych. Wykaz ten powinien obejmować w szczególności pracowników sektora transportu lub dostawców usług transportowych, pacjentów podróżujących ze szczególnych względów zdrowotnych, marynarzy, osoby przekraczające granice codziennie lub często w celu wykonywania pracy lub uczęszczania do szkoły, odwiedzania bliskich krewnych, korzystania z opieki medycznej lub opiekowania się bliskimi, a także dzieci poniżej 12 lat.

    (36)W związku z postępami poczynionymi w zakresie poziomu zaszczepienia i z pomyślnym wprowadzaniem unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID środki dotyczące podróży związane z COVID-19 powinny być stosowane na poziomie jednostkowym, a nie regionalnym, co oznacza, że podróżni korzystający z prawa do swobodnego przemieszczania się, posiadający ważne zaświadczenie, zasadniczo nie powinni podlegać dodatkowym ograniczeniom. Jednocześnie należy nadal publikować kolorystyczną mapę obszarów ryzyka, obrazującą sytuację epidemiologiczną na poziomie regionalnym, ponieważ jest ona użytecznym i łatwym do zrozumienia narzędziem dla społeczeństwa i organów państw członkowskich. Kryteria i progi stosowane przy tworzeniu tej mapy, określone w zaleceniu Rady (UE) 2020/1475, należy jednak dostosować w celu położenia większego nacisku na nowo zgłaszane przypadki COVID-19 jako kluczowe kryterium służące aproksymacji ryzyka zawleczenia przez podróżnego zakażenia SARS-CoV-2. Kryterium to należy ważyć wskaźnikiem wyszczepienia w tym samym regionie, aby uwzględnić fakt, że szczepienia zmniejszają ryzyko przeniesienia SARS-CoV-2. Uzyskanemu wskaźnikowi ważonemu należy przypisać kod kolorystyczny z wykorzystaniem progów modelu oceny ryzyka, opracowanego przez ECDC, z wyjątkiem regionów, w których wskaźnik przeprowadzonych testów jest niewystarczający. Szczegóły dotyczące mapy należy zawrzeć w załączniku do zalecenia. Mapa powinna być publikowana co tydzień przez Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób na podstawie danych dostarczonych przez państwa członkowskie.

    (37)Biorąc pod uwagę ograniczone ryzyko, jakie stwarzają podróżni będący nosicielami wirusa, przybywający z obszarów, na których wirus rozprzestrzenia się w bardzo wolnym tempie, podróżni tacy nie powinni, zgodnie z zasadami konieczności i proporcjonalności, podlegać żadnym ograniczeniom, a zatem nie powinni być również zobowiązani do posiadania unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID ani do przeprowadzania testów w kierunku zakażenia SARS-CoV-2.

    (38)Szczególną uwagę należy zwrócić na obszary, na których wirus rozprzestrzenia się w bardzo szybkim tempie, biorąc pod uwagę zwiększone prawdopodobieństwo zawleczenia wirusa z tych obszarów, a także to, że dłuższe okresy utrzymywania się wysokiej liczby zakażeń mogą stanowić poważne obciążenie dla publicznych systemów opieki zdrowotnej na tych obszarach. Aby ograniczyć te zagrożenia dla zdrowia publicznego, państwa członkowskie powinny odradzać wszelkie podróżne inne niż niezbędne do i z takich obszarów. Ponadto osoby nieposiadające zaświadczenia o szczepieniu lub zaświadczenia o powrocie do zdrowia, przybywające z takich obszarów, powinny podlegać wymogowi przeprowadzenia testu w kierunku zakażenia SARS-CoV-2 przed podróżą, a także poddania się kwarantannie/samoizolacji po przybyciu. W odniesieniu do osób odbywających podróż niezbędną, w szczególności pracowników sektora transportu i dostawców usług transportowych, powinny mieć zastosowanie wyjątki w celu ograniczenia zakłóceń na rynku wewnętrznym i zachowania funkcjonowania uprzywilejowanych korytarzy.

    (39)Aby nie rozdzielać podróżujących rodzin, dzieci poniżej 12. roku życia, które posiadają ważne unijne cyfrowe zaświadczenie COVID, niezależnie od tego, czy jest to zaświadczenie o szczepieniu, o wyniku testu, czy o powrocie do zdrowia, albo które posiadają negatywny wynik testu w kierunku zakażenia SARS-CoV-2, nie powinny być zobowiązane do poddania się związanej z podróżą kwarantannie/samoizolacji. Ponadto dzieci poniżej szóstego roku życia powinny być zwolnione z wymogu poddania się związanej z podróżą kwarantannie/samoizolacji lub przeprowadzenia związanych z podróżą testów w kierunku zakażenia SARS-CoV-2.

    (40)Pojawianie się nowych wariantów SARS-CoV-2 nadal budzi obawy i powinno być uwzględniane przez państwa członkowskie w kontekście ograniczeń swobody przemieszczania się w odpowiedzi na pandemię COVID-19. Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób regularnie ocenia nowe dowody dotyczące wykrytych wariantów, zgromadzone w wyniku zwiadu epidemiologicznego, badań wariantów opartych na zasadach genomowych lub na podstawie innych źródeł naukowych 45 . Dotyczy to w szczególności wariantów budzących obawy, w odniesieniu do których dostępne są jasne dowody wskazujące na istotny wpływ na zdolność do przenoszenia się, zjadliwość lub odporność, które te cechy mogą wpływać na sytuację epidemiologiczną w UE/EOG, oraz wariantów będących przedmiotem zainteresowania, w odniesieniu do których dostępne są dowody dotyczące właściwości genomowych, dowody epidemiologiczne lub dowody in vitro, mogące sugerować istotny wpływ na zdolność do przenoszenia się, zjadliwość lub odporność, które to cechy mogą mieć rzeczywisty wpływ na sytuację epidemiczną w UE/EOG. Aby przedstawić sytuację pod względem udziału wariantów budzących obawy i wariantów będących przedmiotem zainteresowania w UE/EOG, a także udostępnić dane dotyczące wskaźników sekwencjonowania, Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób publikuje również co tydzień mapy i inne dane 46 . Uzyskanie aktualnych i dokładnych informacji na temat pojawiania się i występowania wariantów SARS-CoV-2 budzących obawy lub będących przedmiotem zainteresowania wymaga, aby państwa członkowskie utrzymały lub osiągnęły wystarczająco wysokie wskaźniki sekwencjonowania. Niewystarczające wskaźniki sekwencjonowania ograniczają zdolność wykrywania krążących wariantów budzących obawy, zanim wywrą one wpływ na ogólną sytuację epidemiologiczną. Jednocześnie ważne jest, aby państwa członkowskie uwzględniały różnice we wskaźnikach sekwencjonowania, tak aby nie zniechęcać do utrzymywania wysokiego poziomu sekwencjonowania.

    (41)Warianty SARS-CoV-2 „Alfa” i „Delta”, z których ten drugi stał się dominującym wariantem w Unii, pokazały, jak negatywny wpływ nowe warianty SARS-CoV-2 mogą mieć na sytuację epidemiologiczną. Powstrzymanie rozprzestrzeniania się danego wariantu po jego wykryciu w Unii może być co prawda bardzo trudne, jednak biorąc pod uwagę potencjalne skutki, należy mimo wszystko ustanowić procedurę hamulca bezpieczeństwa dla skoordynowanego podejścia, której celem byłoby opóźnienie rozprzestrzeniania się nowych wariantów w Unii. Aby zapewnić koordynację między państwami członkowskimi procedura ta powinna mieć również zastosowanie do sytuacji, w których państwa członkowskie nakładają, zgodnie z prawem Unii, ograniczenia, ponieważ sytuacja epidemiologiczna na danym obszarze szybko się pogarsza, w szczególności na obszarach już poważnie dotkniętych.

    (42)Jak określono w rozporządzeniu (UE) 2021/953, jeżeli państwo członkowskie, zgodnie z prawem Unii, wymaga od posiadaczy unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID poddania się po wjeździe na jego terytorium kwarantannie lub samoizolacji albo przeprowadzenia testu w kierunku zakażenia SARS-CoV-2, lub jeżeli nakłada ono inne ograniczenia na posiadaczy takich zaświadczeń, na przykład z powodu szybko pogarszającej się sytuacji epidemiologicznej w państwie członkowskim lub w regionie państwa członkowskiego, w szczególności z powodu wariantu SARS-CoV-2 budzącego obawy lub będącego przedmiotem zainteresowania, państwo to ma obowiązek odpowiednio poinformować o tym Komisję i pozostałe państwa członkowskie, w miarę możliwości na 48 godzin przed wprowadzeniem takich nowych ograniczeń. W tym celu państwo członkowskie musi przedstawić powody i zakres takich ograniczeń, określając zaświadczenia, których posiadacze podlegają takim ograniczeniom lub są z nich zwolnieni, oraz podać datę i czas trwania takich ograniczeń, w tym również wykazać zgodność z zasadami proporcjonalności i niedyskryminacji.

    (43)Taka procedura hamulca bezpieczeństwa mogłaby być uruchamiana albo przez państwo członkowskie, na podstawie informacji przedkładanych zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2021/953, albo przez Komisję, na podstawie regularnej oceny nowych dowodów dotyczących wariantów wirusa, przeprowadzanej przez Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób. Jej wynikiem może być zgoda, w oparciu o wniosek Komisji, na stosowanie, przez ograniczony okres, dodatkowych ograniczeń w podróżowaniu z danych obszarów, takich jak wymogi dotyczące testów lub kwarantanny/samoizolacji dla podróżnych. Należy brać pod uwagę ramy definiowania i oceny kryteriów, które mogłyby skutkować uruchomieniem interwencji w zakresie zdrowia publicznego w odpowiedzi na warianty budzące obawy, opracowywane obecnie przez europejską grupę ekspertów ds. wariantów SARS-CoV-2 47 , kiedy tylko ramy te będą dostępne.

    (44)Aby zachować funkcjonowanie uprzywilejowanych korytarzy, wymogi dotyczące testów nakładane na pracowników sektora transportu i dostawców usług transportowych w wyniku uruchomienia procedury hamulca bezpieczeństwa powinny być ograniczone do szybkich testów antygenowych, a kwarantanna/samoizolacja nie powinny być wymagane. Takie wymogi dotyczące testów nie powinny prowadzić do zakłóceń w transporcie. W przypadku wystąpienia zakłóceń w transporcie lub łańcuchu dostaw wszelkie takie wymogi dotyczące systematycznego testowania powinny zostać natychmiast zniesione lub uchylone.

    (45)Ustalanie kontaktów zakaźnych jest nadal głównym filarem walki z rozprzestrzenianiem się wirusa, zwłaszcza w związku z pojawianiem się nowych wariantów. Jednocześnie skuteczne i szybkie ustalanie kontaktów zakaźnych jest trudniejsze, gdy musi być prowadzone transgranicznie oraz w odniesieniu do dużej liczby pasażerów podróżujących blisko siebie. Dla ułatwienia opracowano wspólny formularz cyfrowej karty lokalizacji pasażera (PLF) 48 , a państwa członkowskie są zachęcane do korzystania z tego wspólnego formatu w celu ułatwienia podróżowania. Należy również zachęcać państwa członkowskie do przyłączenia się do platformy wymiany PLF, utworzonej na podstawie decyzji wykonawczej Komisji (UE) 2021/858 49 , aby zwiększyć ich zdolności w zakresie transgranicznego ustalania kontaktów zakaźnych w odniesieniu do wszystkich rodzajów transportu. Platforma wymiany PLF umożliwia bezpieczną, szybką i skuteczną wymianę danych między właściwymi organami państw członkowskich, pozwalając na przekazywanie informacji z istniejących krajowych systemów cyfrowych PLF oraz odpowiednich informacji epidemiologicznych pozostałym właściwym organom w sposób interoperacyjny i automatyczny.

    (46)W przypadku gdy PLF są wykorzystywane również do celów innych niż ustalanie kontaktów zakaźnych, na przykład do ustalenia, czy przybywający podróżny powinien przeprowadzić test w kierunku zakażenia SARS-CoV-2, nieprzedłożenie PLF przed przybyciem nie powinno skutkować odmową wjazdu do danego państwa, ponieważ stanowiłoby to poważne ograniczenie swobodnego przemieszczania się. W stosownych przypadkach od takich podróżnych można jednak wymagać poddania się innym środkom, takim jak test w kierunku zakażenia SARS-CoV-2 wykonywany po przybyciu.

    (47)Jasne, terminowe i wyczerpujące informowanie społeczeństwa ma zasadnicze znaczenie dla ograniczenia skutków wszelkich wprowadzanych ograniczeń swobody przemieszczania się, ponieważ zapewnia przewidywalność, pewność prawa i przestrzeganie przepisów przez obywateli, Państwa członkowskie powinny terminowo przekazywać takie informacje, w tym za pośrednictwem platformy internetowej „Re-open EU” 50 . Należy również zachęcać państwa członkowskie do publikowania na platformie „Re-open EU” informacji na temat korzystania z unijnych cyfrowych zaświadczeń COVID na ich terenie ze względu na znaczenie takich informacji dla podróżnych z innych państw członkowskich.

    (48)W związku ze zmieniającą się sytuacją epidemiologiczną i w miarę coraz większej dostępności istotnych dowodów naukowych Komisja, wspierana przez Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób, powinna regularnie dokonywać przeglądu niniejszego zalecenia i przekazywać swoje ustalenia do rozpatrzenia Radzie, w razie potrzeby wraz z wnioskiem dotyczącym zmiany zalecenia.

    (49)Biorąc pod uwagę fakt, że niniejsze zalecenie dostosowuje i rozwija wspólne podejście na rzecz ułatwienia bezpiecznego swobodnego przemieszczania się w czasie pandemii COVID-19, należy zastąpić zalecenie Rady (UE) 2020/1475.

    (50)Aby zapewnić wystarczająco dużo czasu na wdrożenie skoordynowanego podejścia określonego w niniejszym zaleceniu, zalecenie to powinno być stosowane od dnia 10 stycznia 2022 r.

    (51)Zgodnie z zasadą proporcjonalności mechanizmy ustanowione w niniejszym zaleceniu należy ściśle ograniczyć pod względem zakresu i czasu do ograniczeń przyjętych w odpowiedzi na obecną pandemię. Najpóźniej w chwili zaprzestania stosowania rozporządzenia (UE) 2021/953 niniejsze zalecenie również powinno przestać być stosowane,

    PRZYJMUJE NINIEJSZE ZALECENIE:

    Zasady ogólne

    Przy przyjmowaniu i stosowaniu środków ochrony zdrowia publicznego w odpowiedzi na pandemię COVID-19 państwa członkowskie powinny koordynować swoje działania w oparciu o następujące zasady:

    1.Wszelkie ograniczenia swobodnego przepływu osób obrębie Unii wprowadzone w celu ograniczenia rozprzestrzeniania się COVID-19 powinny opierać się na szczególnych i ograniczonych względach interesu publicznego, a mianowicie na ochronie zdrowia publicznego. Konieczne jest, aby tego rodzaju ograniczenia stosowano zgodnie z ogólnymi zasadami prawa Unii, w szczególności z zasadami proporcjonalności i niedyskryminacji. Żaden z zastosowanych środków nie powinien zatem wykraczać poza to, co jest ściśle niezbędne do ochrony zdrowia publicznego.

    2.Wszelkie ograniczenia tego rodzaju należy znieść, gdy tylko pozwoli na to sytuacja epidemiologiczna.

    3.Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby wszelkie wymogi nakładane na obywateli i przedsiębiorstwa stanowiły konkretny wkład w działania na rzecz zdrowia publicznego służące zwalczaniu pandemii i nie stwarzały nadmiernego ani niepotrzebnego obciążenia administracyjnego.

    4.Nie może istnieć żadna dyskryminacja między państwami członkowskimi, na przykład wynikająca ze stosowania mniej restrykcyjnych przepisów dotyczących podróży do sąsiedniego państwa członkowskiego i z tego państwa w porównaniu z podróżami do innych państw członkowskich, w których panuje taka sama sytuacja epidemiologiczna, i z tych państw.

    5.Ograniczenia nie mogą być dyskryminujące, tzn. powinny mieć zastosowanie w tym samym stopniu do powracających obywateli danego państwa członkowskiego. Ograniczenia nie mogą opierać się na kryterium obywatelstwa danej osoby.

    6.Państwa członkowskie powinny zawsze przyjmować własnych obywateli i obywateli Unii oraz członków ich rodzin zamieszkujących na ich terytorium. Państwa członkowskie zasadniczo nie powinny odmawiać wjazdu innym osobom podróżującym z innych państw członkowskich i powinny ułatwiać szybki tranzyt przez swoje terytoria.

    7.Państwa członkowskie powinny zwracać szczególną uwagę na specyfikę regionów transgranicznych, regionów najbardziej oddalonych, eksklaw i obszarów odizolowanych geograficznie oraz na potrzebę współpracy na szczeblu lokalnym i regionalnym.

    8.Państwa członkowskie powinny unikać zakłóceń w łańcuchach dostaw i podróżach niezbędnych oraz powinny utrzymywać przepływy transportowe zgodnie z systemem uprzywilejowanych korytarzy.

    9.Państwa członkowskie powinny regularnie wymieniać informacje na temat wszystkich kwestii objętych zakresem stosowania niniejszego zalecenia.

    10.Ograniczenia nie powinny mieć formy zakazów świadczenia niektórych usług transportowych.

    Skoordynowane ramy na rzecz ułatwiania bezpiecznego swobodnego przemieszczania się podczas pandemii COVID-19

    11.Podróżni posiadający ważne unijne cyfrowe zaświadczenie COVID wydane na podstawie rozporządzenia (UE) 2021/953, spełniające warunki wymienione w pkt 12, nie powinni podlegać dodatkowym ograniczeniom swobody przemieszczania się. W szczególności osoby podróżujące w obrębie Unii nie powinny być zobowiązane do poddawania się kwarantannie.

    W tym kontekście do akapitu pierwszego powinny mieć zastosowanie następujące odstępstwa:

    a)wyłączenia określone w pkt 16;

    b)wyłączenia określone w pkt 19 lit. a) w odniesieniu do osób przybywających z obszarów, na których wirus rozprzestrzenia się w bardzo wolnym tempie, w przypadku których jest mało prawdopodobne, że ich przyjazd doprowadzi do znacznego zwiększenia liczby przypadków zawleczonych;

    c)dodatkowe środki określone w pkt 19 lit. c) w odniesieniu do osób przybywających z obszarów, na których wirus rozprzestrzenia się w bardzo szybkim tempie, w przypadku których jest prawdopodobne, że ich przyjazd doprowadzi do znacznego zwiększenia liczby przypadków zawleczonych;

    d)dodatkowe środki uzgodnione zgodnie z pkt 25, mające na celu opóźnienie rozprzestrzeniania się nowych wariantów SARS-CoV-2 budzących obawy lub będących przedmiotem zainteresowania.

    12.Unijne cyfrowe zaświadczenie COVID powinno być akceptowane, jeżeli można zweryfikować jego autentyczność, ważność i integralność, oraz jeżeli spełnia ono następujące warunki:

    a)zaświadczenie o szczepieniu wydane zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2021/953 w odniesieniu do szczepionki przeciwko COVID-19 objętej przepisem art. 5 ust. 5 akapit pierwszy tego rozporządzenia i zgodnie z którym minęło co najmniej 14 dni od pełnego zaszczepienia. Pełne zaszczepienie należy rozumieć jako:

    otrzymanie drugiej dawki szczepionki w przypadku szczepionek dwudawkowych,

    otrzymanie szczepionki jednodawkowej,

    otrzymanie, zgodnie ze strategią szczepień państwa członkowskiego szczepienia, jednej dawki szczepionki dwudawkowej, po wcześniejszym przejściu zakażenia SARS-CoV-2,

    otrzymanie dodatkowej dawki po zakończeniu serii szczepień pierwotnych,

    pod warunkiem że od daty szczepienia wskazanej w zaświadczeniu upłynęło mniej niż 9 miesięcy, jeżeli zaświadczenie zostało wydane po zakończeniu serii szczepień pierwotnych.

    W okresie 9 miesięcy zaświadczenia o szczepieniu wydane po zakończeniu serii szczepień pierwotnych powinny być nadal akceptowane do celów podróżowania w ramach korzystania z prawa do swobodnego przemieszczania się, nawet jeżeli w danych państwach członkowskich stosowane są dawki dodatkowe.

    Państwa członkowskie powinny zapewnić dostęp do szczepień dawkami przypominającymi tym grupom populacji, których zaświadczenia o szczepieniu zbliżają się do granicy standardowego okresu uznawania.

    Państwa członkowskie mogą również akceptować zaświadczenia o szczepieniu wydane zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2021/953 w odniesieniu do szczepionek przeciwko COVID-19 objętych przepisem art. 5 ust. 5 akapit drugi rozporządzenia w sprawie unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID.

    Na podstawie dalszych dowodów naukowych Komisja powinna regularnie dokonywać ponownej oceny podejścia określonego w lit. a);

    b)zaświadczenie o wyniku testu wydane zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2021/953 wskazujące ujemny wynik testu uzyskany:

    nie później niż 72 godziny przed przybyciem w przypadku testu z wykorzystaniem amplifikacji kwasów nukleinowych (NAAT) lub

    nie później niż 48 godzin przed przybyciem w przypadku szybkiego testu antygenowego (RAT) wymienionego we wspólnym i zaktualizowanym wykazie szybkich testów antygenowych w kierunku COVID-19 51 ustanowionym na podstawie zalecenia Rady z dnia 21 stycznia 2021 r. 52

    Do celów podróżowania w ramach korzystania z prawa do swobodnego przemieszczania się państwa członkowskie powinny akceptować oba rodzaje testów.

    Państwa członkowskie powinny dążyć do zapewnienia, aby zaświadczenia o wyniku testu były wydawane jak najszybciej po pobraniu próbki testowej;

    c)zaświadczenie o powrocie do zdrowia wydane zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2021/953 wskazujące, że od daty pierwszego dodatniego wyniku testu NAAT upłynęło mniej niż 180 dni.

    13.Państwa członkowskie powinny korzystać ze standaryzowanej funkcjonalności przetwarzania reguł biznesowych oferowanej przez system unijnych cyfrowych zaświadczeń COVID.

    14.W przypadku gdy niniejsze zalecenie odnosi się do unijnych cyfrowych zaświadczeń COVID wydanych zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2021/953, należy przez to rozumieć również zaświadczenia objęte aktem wykonawczym przyjętym na podstawie art. 3 ust. 10 lub art. 8 ust. 2 tego rozporządzenia, wydawane przez państwa trzecie obywatelom Unii i członkom ich rodzin. Państwa członkowskie zachęca się również do wydawania zaświadczeń o szczepieniu na podstawie art. 8 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2021/953.

    15.Osoby nieposiadające unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID wydanego zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2021/953 mogą być zobowiązane do przeprowadzenia, przed przybyciem lub po przybyciu, testu NAAT lub szybkiego testu antygenowego wymienionego we wspólnym i zaktualizowanym wykazie.

    Wyłączenia

    16.Od następujących kategorii podróżnych nie należy wymagać posiadania ważnego unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID wydanego zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2021/953:

    a)następujące kategorie osób podróżujących w związku z koniecznością lub z pełnioną przez siebie niezbędną funkcją, podczas wykonywania tej funkcji:

    pracownicy sektora transportu lub dostawcy usług transportowych, w tym kierowcy i załogi pojazdów towarowych, którzy przewożą towary do użytku na danym terytorium, jak również ci, którzy jedynie przemieszczają się tranzytem,

    pacjenci podróżujący ze szczególnych względów zdrowotnych,

    marynarze;

    b)osoby mieszkające w regionach przygranicznych i przekraczające granicę codziennie lub często w celu wykonywania pracy, prowadzenia działalności gospodarczej, edukacji, kontaktów z rodziną, opieki medycznej lub sprawowania opieki;

    c)dzieci poniżej 12 roku życia.

    Unijna kolorystyczna mapa obszarów ryzyka oraz wyłączenia i dodatkowe środki na jej podstawie

    17.Na podstawie danych dostarczonych przez państwa członkowskie Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób powinno publikować mapę państw członkowskich w podziale na regiony, wskazującą potencjalne ryzyko, że osoba podróżująca z danego regionu jest zakażona SARS-CoV-2, zgodnie z systemem oznaczeń kolorystycznych. Mapa ta powinna również zawierać dane z Islandii, Liechtensteinu, Norwegii, a także – gdy tylko pozwolą na to warunki 53 – Konfederacji Szwajcarskiej.

    Kolorystyczna mapa obszarów ryzyka powinna opierać się na kryteriach, progach i kodach kolorystycznych określonych w załączniku. Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób powinno również nadal publikować osobne mapy pozostałych wskaźników epidemiologicznych.

    18.Co tydzień Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób powinno publikować zaktualizowane wersje map i dane stanowiące ich podstawę.

    19.Kolorystyczna mapa obszarów ryzyka powinna służyć do dostarczania społeczeństwu i organom państw członkowskich informacji na temat rozwoju sytuacji epidemiologicznej w całej Unii. Ponadto państwa członkowskie powinny, w oparciu o kolorystyczną mapę obszarów ryzyka, stosować następujące środki:

    a)od osób podróżujących z obszarów sklasyfikowanych jako „zielone” nie należy wymagać posiadania ważnego unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID wydanego zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2021/953;

    b)państwa członkowskie powinny zniechęcać do wszelkich podróży innych niż niezbędne do obszarów sklasyfikowanych jako „ciemnoczerwone” oraz z takich obszarów;

    c)od osób nieposiadających zaświadczenia o szczepieniu ani zaświadczenia o powrocie do zdrowia, przybywających z obszarów sklasyfikowanych jako „ciemnoczerwone”, powinno się wymagać przeprowadzenia przed wyjazdem testu NAAT lub szybkiego testu antygenowego wymienionego we wspólnym i zaktualizowanym wykazie oraz poddania się kwarantannie/samoizolacji przez dziesięć dni po przybyciu. Kwarantanna/samoizolacja powinna zakończyć się wcześniej, jeżeli dana osoba przeprowadzi test w kierunku zakażenia SARS-CoV-2, najwcześniej piątego dnia po przybyciu, a wynik testu będzie ujemny.

    Jeżeli takie osoby są objęte pkt 16 lit. a) lub b), nie powinny być one zobowiązane do poddania się samoizolacji/kwarantannie, ale mogą być zobowiązane do posiadania zaświadczenia o ujemnym wyniku testu. W drodze odstępstwa pracownicy sektora transportu i dostawcy usług transportowych nie powinni być zobowiązani do poddania się samoizolacji/kwarantannie ani do posiadania zaświadczenia o negatywnym wyniku testu podczas wykonywania tej niezbędnej funkcji.

    Dzieci poniżej 12. roku życia posiadające ważne unijne cyfrowe zaświadczenie COVID lub zaświadczenie o negatywnym wyniku testu w kierunku zakażenia SARS-CoV-2, przybywające z obszarów sklasyfikowanych jako „ciemnoczerwone”, nie powinny być zobowiązane do poddania się kwarantannie/samoizolacji. Ponadto dzieci poniżej szóstego roku życia powinny być zwolnione z wymogu poddania się związanej z podróżą kwarantannie/samoizolacji albo przeprowadzenia związanych z podróżą testów w kierunku zakażenia SARS-CoV-2.

    Postępowanie w przypadku wariantów budzących obawy lub będących przedmiotem zainteresowania oraz procedura hamulca bezpieczeństwa

    20.Państwa członkowskie powinny zwrócić szczególną uwagę na rozprzestrzenianie się nowych wariantów SARS-CoV-2 budzących obawy lub będących przedmiotem zainteresowania, w szczególności wariantów, które zwiększają zdolność do przenoszenia się lub dotkliwość choroby albo wpływają na skuteczność szczepionki. W tym celu państwa członkowskie powinny wykorzystywać dane i oceny ryzyka publikowane przez Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób, dotyczące wariantów budzących obawy lub będących przedmiotem zainteresowania w UE/EOG.

    W celu wsparcia państw członkowskich Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób powinno nadal publikować informacje i mapy dotyczące wariantów SARS-CoV-2 budzących obawy lub będących przedmiotem zainteresowania, w szczególności dotyczące wskaźników sekwencjonowania i dystrybucji wariantów.

    21.Aby uzyskać aktualne i dokładne informacje na temat pojawiania się i rozprzestrzeniania wariantów SARS-CoV-2 budzących obawy lub będących przedmiotem zainteresowania, państwa członkowskie powinny osiągnąć lub utrzymać wysokie wskaźniki sekwencjonowania, najlepiej na poziomie pozwalającym na wykrycie wariantów stanowiących 1 % lub mniej krążących wirusów.

    Państwa członkowskie powinny co tydzień przekazywać dane na temat wyników sekwencjonowania dodatnich przypadków SARS-CoV-2 i wskaźników sekwencjonowania, również na szczeblu regionalnym, tak aby zapewnić możliwość ukierunkowania środków na te regiony, w których są one absolutnie niezbędne.

    22.Jeżeli państwo członkowskie wymaga od podróżnych, w tym od posiadaczy unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID, poddania się, po wjeździe na jego terytorium, kwarantannie/samoizolacji lub przeprowadzenia testu w kierunku zakażenia SARS-CoV-2, lub jeżeli nakłada ono inne ograniczenia na posiadaczy takich zaświadczeń w odpowiedzi na pojawienie się nowego wariantu SARS-CoV-2 budzącego obawy lub będącego przedmiotem zainteresowania, państwo to powinno odpowiednio poinformować o tym Komisję i pozostałe państwa członkowskie, między innymi przez przekazanie informacji, o których mowa w art. 11 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2021/953. W miarę możliwości informacje takie należy przekazywać 48 godzin przed wprowadzeniem takich nowych ograniczeń. Takie środki powinny w miarę możliwości mieć zasięg jedynie regionalny.

    Zasada ta powinna mieć również zastosowanie do sytuacji, w których państwo członkowskie nakłada dodatkowe wymogi dotyczące kwarantanny/samoizolacji lub testów, zgodnie z prawem Unii, ze względu na szybko pogarszającą się sytuację epidemiologiczną w państwie członkowskim lub na określonym obszarze tego państwa członkowskiego, w szczególności na obszarze sklasyfikowanym już jako „ciemnoczerwony”. W takim przypadku przekazywane informacje powinny jasno wskazywać, dlaczego dodatkowe środki są konieczne i proporcjonalne.

    23.Jeżeli państwo członkowskie uruchomi procedurę hamulca bezpieczeństwa i w związku z tym nałoży na pracowników sektora transportu i dostawców usług transportowych obowiązek przeprowadzania testów w kierunku zakażenia COVID-19, należy stosować szybkie testy antygenowe bez wymogu kwarantanny i nie powinno to prowadzić do zakłóceń w transporcie. W przypadku wystąpienia zakłóceń w transporcie lub łańcuchu dostaw, państwo członkowskie powinno natychmiast znieść lub uchylić wszelkie wymogi dotyczące systematycznego testowania, aby zapewnić funkcjonowanie uprzywilejowanych korytarzy.

    24.W oparciu o informacje przekazane zgodnie z pkt 22 Rada, w ścisłej współpracy z Komisją i przy wsparciu Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób, powinna dokonać przeglądu sytuacji w skoordynowany sposób. Podczas takiego spotkania koordynacyjnego zainteresowane państwo członkowskie powinno przedstawić uzasadnienie dla wprowadzenia swoich środków.

    Komisja, w oparciu o regularną ocenę nowych dowodów dotyczących wariantów, prowadzoną przez Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób, oraz ramy opracowane przez europejską grupę ekspertów ds. wariantów SARS-CoV-2, kiedy tylko będą dostępne, może również zaproponować przeprowadzenie w Radzie dyskusji na temat nowego wariantu SARS-CoV-2 budzącego obawy lub będącego przedmiotem zainteresowania lub na temat szybko pogarszającej się sytuacji epidemiologicznej w którymś z państw członkowskich lub w którymś regionie państwa członkowskiego.

    25.Podczas dyskusji na podstawie pkt 24 Komisja mogłaby, w razie potrzeby i w stosownych przypadkach, zaproponować Radzie uzgodnienie skoordynowanego podejścia do podróży z odnośnych obszarów, przede wszystkim w celu opóźnienia rozprzestrzeniania się danego wariantu w Unii, przy czym podejście takie mogłoby obejmować wymogi dotyczące testów lub kwarantanny/samoizolacji dla podróżnych.

    26.Wszelkie sytuacje skutkujące przyjęciem środków na podstawie niniejszego punktu powinny być poddawane regularnym przeglądom. Komisja lub państwa członkowskie mogą zaproponować zniesienie środków wprowadzonych zgodnie ze skoordynowanym podejściem dotyczących nowych wariantów SARS-CoV-2 budzących obawy lub będących przedmiotem zainteresowania.

    Karta lokalizacji pasażera i ustalanie kontaktów zakaźnych

    27.Państwa członkowskie mogą rozważyć nałożenie na osoby, które wjeżdżają na ich terytorium środkami transportu zbiorowego z wcześniej przydzielonym miejscem do siedzenia lub kabiną, wymogu przedłożenia karty lokalizacji pasażera (PLF), z zachowaniem wymogów w zakresie ochrony danych. W tym celu państwa członkowskie powinny korzystać ze wspólnego formularza cyfrowej karty lokalizacji pasażera opracowanego w ramach „EU Healthy Gateways” 54 i dołączyć do platformy wymiany PLF w celu zwiększenia swoich zdolności w zakresie transgranicznego ustalania kontaktów zakaźnych w odniesieniu do wszystkich rodzajów transportu.

    28.Jeżeli u podróżującego, w momencie przybycia do miejsca docelowego, wystąpią objawy, należy przeprowadzić test, postawić diagnozę, odizolować tę osobę i ustalić kontakty zakaźne zgodnie z lokalną praktyką, przy czym nie należy odmawiać takiej osobie wjazdu. Informacje o przypadkach wykrytych w momencie przybycia należy niezwłocznie przekazywać organom ds. zdrowia publicznego państw, w których dana osoba przebywała w ciągu ostatnich 14 dni, na potrzeby ustalenia kontaktów zakaźnych, przy użyciu platformy wymiany PLF, tam gdzie ma to zastosowanie, lub systemu wczesnego ostrzegania i reagowania w pozostałych przypadkach.

    Komunikacja i informowanie społeczeństwa

    29.Zgodnie z art. 11 rozporządzenia (UE) 2021/953 państwa członkowskie powinny przekazywać odpowiednim zainteresowanym stronom i ogółowi społeczeństwa jasne, wyczerpujące i aktualne informacje na temat wszelkich środków mających wpływ na prawo do swobodnego przemieszczania się oraz wszelkich wymogów towarzyszących, takich jak konieczność przedłożenia PLF, jak najwcześniej przed wejściem w życie nowych środków. Co do zasady informacje te powinny być publikowane co najmniej 24 godziny przed wejściem w życie danych środków, przy uwzględnieniu, że konieczna jest pewna elastyczność w sytuacjach zagrożenia epidemicznego. Informacje powinny być również publikowane w formacie nadającym się do odczytu maszynowego.

    30.Informacje te powinny być regularnie aktualizowane przez państwa członkowskie, a także udostępniane na platformie internetowej „Re-open EU”, na której powinna być dostępna mapa regularnie publikowana przez Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób zgodnie z pkt 17. W stosownych przypadkach państwa członkowskie powinny również publikować na platformie „Re-open EU” informacje na temat stosowania unijnych cyfrowych zaświadczeń COVID do celów krajowych.

    31.Treść środków, ich zakres geograficzny i kategorie osób, do których mają one zastosowanie, powinny być jasno opisane.

    Przepisy końcowe

    32.Niniejsze zalecenie powinno być regularnie poddawane przeglądowi przez Komisję przy wsparciu Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób. Komisja powinna regularnie przekazywać Radzie informacje na ten temat.

    33.Zalecenie (UE) 2020/1475 zastępuje się niniejszym zaleceniem.

    34.Niniejsze zalecenie powinno być stosowane od dnia 10 stycznia 2022 r.

    35.Niniejsze zalecenie przestanie być stosowane najpóźniej w tym samym czasie, co rozporządzenie (UE) 2021/953.

    Sporządzono w Brukseli dnia […] r.

       W imieniu Rady

       Przewodniczący

    (1)    W szczególności art. 21 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz dyrektywa 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, zmieniająca rozporządzenie (EWG) nr 1612/68 i uchylająca dyrektywy 64/221/EWG, 68/360/EWG, 72/194/EWG, 73/148/EWG, 75/34/EWG, 75/35/EWG, 90/364/EWG, 90/365/EWG i 93/96/EWG (Dz.U. L 158 z 30.4.2004, s. 77).
    (2)    Dz.U. L 337 z 14.10.2020, s. 3.
    (3)    Zalecenie Rady (UE) 2021/119 z dnia 1 lutego 2021 r. zmieniające zalecenie (UE) 2020/1475 w sprawie skoordynowanego podejścia do ograniczania swobodnego przepływu w odpowiedzi na pandemię COVID-19 (Dz.U. L 36I z 2.2.2021, s. 1).
    (4)    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/953 z dnia 14 czerwca 2021 r. w sprawie ram wydawania, weryfikowania i uznawania interoperacyjnych zaświadczeń o szczepieniu, o wyniku testu i o powrocie do zdrowia w związku z COVID-19 (unijne cyfrowe zaświadczenie COVID) w celu ułatwienia swobodnego przemieszczania się w czasie pandemii COVID-19 (Dz.U. L 211 z 15.6.2021, s. 1).
    (5)    Wraz z nim przyjęto rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/954 z dnia 14 czerwca 2021 r. w sprawie ram wydawania obywatelom państw trzecich legalnie przebywającym lub zamieszkującym na terytoriach państw członkowskich w czasie pandemii COVID-19 interoperacyjnych zaświadczeń o szczepieniu, o wyniku testu i o powrocie do zdrowia w związku z COVID-19 (unijne cyfrowe zaświadczenie COVID), oraz weryfikowania i uznawania takich zaświadczeń (Dz.U. L 211 z 15.6.2021, s. 24).
    (6)    Zalecenie Rady (UE) 2021/961 z dnia 14 czerwca 2021 r. zmieniające zalecenie (UE) 2020/1475 w sprawie skoordynowanego podejścia do ograniczania swobodnego przepływu w odpowiedzi na pandemię COVID-19 (Dz.U. L 213I z 16.6.2021, s. 1).
    (7)     https://vaccinetracker.ecdc.europa.eu/public/extensions/COVID-19/vaccine-tracker.html#summary-tab  
    (8)    Dane za 24 tydzień 2021 r., dostępne pod adresem: https://vaccinetracker.ecdc.europa.eu/public/extensions/COVID-19/vaccine-tracker.html#uptake-tab  
    (9)    Dokładne dane liczbowe można znaleźć w sprawozdaniu Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady na podstawie art. 16 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/953 w sprawie ram wydawania, weryfikowania i uznawania interoperacyjnych zaświadczeń o szczepieniu, o wyniku testu i o powrocie do zdrowia w związku z COVID-19 (unijne cyfrowe zaświadczenie COVID) w celu ułatwienia swobodnego przemieszczania się w czasie pandemii COVID-19 (COM(2021) 649 final).
    (10)    Dostępne pod adresem: https://www.europarl.europa.eu/at-your-service/files/be-heard/eurobarometer/2021/soteu-flash-survey/soteu-2021-report-en.pdf
    (11)    Islandia, Liechtenstein i Norwegia.
    (12)    Obywatele Unii i obywatele Szwajcarii korzystają, na zasadzie wzajemności, z prawa wjazdu i pobytu na podstawie Umowy między Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Konfederacją Szwajcarską, z drugiej strony, w sprawie swobodnego przepływu osób (Dz.U. L 114 z 30.4.2002, s. 6).
    (13)     https://ec.europa.eu/info/live-work-travel-eu/coronavirus-response/safe-covid-19-vaccines-europeans/eu-digital-covid-certificate_en#recognition-of-covid-certificates-from-third-non-eu-countries  
    (14)    COM(2021) 649 final.
    (15)     https://www.ecdc.europa.eu/sites/default/files/documents/covid-19-rapid-risk-assessment-16th-update-september-2021.pdf  
    (16)    Dok. EUCO 17/21.
    (17)    Dokument WHO-2019-nCoV-Policy-Brief-Risk-based-international-travel-2021.1, dostępny pod adresem: https://www.who.int/publications/i/item/WHO-2019-nCoV-Policy-Brief-Risk-based-international-travel-2021.1  
    (18)     https://www.ecdc.europa.eu/en/publications-data/rapid-risk-assessment-sars-cov-2-november-2021  
    (19)     https://www.ecdc.europa.eu/en/covid-19/variants-concern  
    (20)     https://ec.europa.eu/transparency/expert-groups-register/screen/expert-groups/consult?lang=en&groupId=3791&fromMeetings=true&meetingId=27935  
    (21)    Lista ta jest bardziej ograniczona niż wcześniej, ponieważ w międzyczasie wiele osób odbywających podróż niezbędną miało możliwość zaszczepienia się.
    (22)    Zielony, pomarańczowy, czerwony, ciemnoczerwony, ciemnoszary, jeżeli wskaźnik przeprowadzonych testów jest niewystarczający, lub szary, jeżeli dostępne dane są niewystarczające.
    (23)    Jak opisano w załączniku 2 do 15. aktualizacji oceny ryzyka związanego z COVID-19 przeprowadzonej przez ECDC, dostępnym na stronie internetowej: https://www.ecdc.europa.eu/sites/default/files/documents/RRA-15th-update-June%202021.pdf  
    (24)    Standardowe zasady powinny mieć zatem zastosowanie do osób podróżujących z obszarów „pomarańczowych”, „czerwonych”, „ciemnoszarych” lub „szarych”.
    (25)    Dyrektywa 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, zmieniająca rozporządzenie (EWG) nr 1612/68 i uchylająca dyrektywy 64/221/EWG, 68/360/EWG, 72/194/EWG, 73/148/EWG, 75/34/EWG, 75/35/EWG, 90/364/EWG, 90/365/EWG i 93/96/EWG (Dz.U. L 158 z 30.4.2004, s. 77).
    (26)    Komunikat Komisji w sprawie ulepszenia mechanizmu uprzywilejowanych korytarzy dla transportu w celu utrzymania dobrej kondycji gospodarki w okresie ponownego nasilenia się pandemii COVID-19 (COM(2020) 685 final).
    (27)    Zalecenie Rady (UE) 2020/1475 z dnia 13 października 2020 r. w sprawie skoordynowanego podejścia do ograniczania swobodnego przepływu w odpowiedzi na pandemię COVID-19 (Dz.U. L 337 z 14.10.2020, s. 3).
    (28)    Zalecenie Rady (UE) 2021/119 z dnia 1 lutego 2021 r. zmieniające zalecenie (UE) 2020/1475 w sprawie skoordynowanego podejścia do ograniczania swobodnego przepływu w odpowiedzi na pandemię COVID-19 (Dz.U. L 36I z 2.2.2021, s. 1).
    (29)    Dz.U. L 211 z 15.6.2021, s. 1.
    (30)    Zalecenie Rady (UE) 2021/961 z dnia 14 czerwca 2021 r. zmieniające zalecenie (UE) 2020/1475 w sprawie skoordynowanego podejścia do ograniczania swobodnego przepływu w odpowiedzi na pandemię COVID-19 (Dz.U. L 213I z 16.6.2021, s. 1).
    (31)     https://vaccinetracker.ecdc.europa.eu/public/extensions/COVID-19/vaccine-tracker.html#summary-tab  
    (32)     https://vaccinetracker.ecdc.europa.eu/public/extensions/COVID-19/vaccine-tracker.html#uptake-tab  
    (33)    Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2021/1126 z dnia 8 lipca 2021 r. ustanawiająca równoważność zaświadczeń COVID-19 wydawanych przez Szwajcarię z zaświadczeniami wydawanymi zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/953 (Dz.U. L 243 z 9.7.2021, s. 49).
    (34)    Dok. EUCO 17/21.
    (35)    Dokument WHO-2019-nCoV-Policy-Brief-Risk-based-international-travel-2021.1, dostępny pod adresem: https://www.who.int/publications/i/item/WHO-2019-nCoV-Policy-Brief-Risk-based-international-travel-2021.1  
    (36)    Rozporządzenie (WE) nr 726/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. ustanawiające unijne procedury wydawania pozwoleń dla produktów leczniczych stosowanych u ludzi i do celów weterynaryjnych i nadzoru nad nimi oraz ustanawiające Europejską Agencję Leków (Dz.U. L 136 z 30.4.2004, s. 1).
    (37)     https://www.ema.europa.eu/en/news/comirnaty-spikevax-ema-recommendations-extra-doses-boosters  
    (38)     https://www.ema.europa.eu/en/documents/product-information/comirnaty-epar-product-information_en.pdf  
    (39)     https://www.ema.europa.eu/en/documents/product-information/spikevax-previously-covid-19-vaccine-moderna-epar-product-information_en.pdf  
    (40)    Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2021/2014 z dnia 17 listopada 2021 r. zmieniająca decyzję wykonawczą (UE) 2021/1073 ustanawiającą specyfikacje techniczne i zasady do celów wdrożenia ram zaufania unijnych cyfrowych zaświadczeń COVID ustanowionych rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/953 (Dz.U. L 410 z 18.11.2021, s. 180).
    (41)     https://www.ecdc.europa.eu/en/publications-data/rapid-risk-assessment-sars-cov-2-november-2021  
    (42)    Dostępne pod adresem: https://ec.europa.eu/health/sites/default/files/preparedness_response/docs/covid-19_rat_common-list_en.pdf  
    (43)     https://ec.europa.eu/health/security/crisis-management/twg_covid-19_diagnostic_tests_pl
    (44)     https://ec.europa.eu/health/sites/default/files/ehealth/docs/eu-dcc_validation-rules_en.pdf  
    (45)     https://www.ecdc.europa.eu/en/covid-19/variants-concern  
    (46)     https://covid19-country-overviews.ecdc.europa.eu/#4_EUEEA:_variants_of_concern  
    (47)     https://ec.europa.eu/transparency/expert-groups-register/screen/expert-groups/consult?lang=en&groupId=3791&fromMeetings=true&meetingId=27935  
    (48)     https://www.euplf.eu/en/home/index.html  
    (49)    Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2021/858 z dnia 27 maja 2021 r. zmieniająca decyzję wykonawczą (UE) 2017/253 w odniesieniu do ostrzeżeń uruchamianych w związku z poważnymi transgranicznymi zagrożeniami zdrowia oraz na potrzeby ustalania kontaktów zakaźnych pasażerów zidentyfikowanych na podstawie kart lokalizacji pasażera (Dz.U. L 188 z 28.5.2021, s. 106).
    (50)     https://reopen.europa.eu/pl  
    (51)    Dostępne pod adresem: https://ec.europa.eu/health/sites/default/files/preparedness_response/docs/covid-19_rat_common-list_en.pdf  
    (52)    Zalecenie Rady z dnia 21 stycznia 2021 r. w sprawie wspólnych ram stosowania i walidacji szybkich testów antygenowych oraz wzajemnego uznawania wyników testów na COVID-19 w UE (Dz.U. C 24 z 22.1.2021, s. 1).
    (53)    Z zastrzeżeniem umowy między UE a Konfederacją Szwajcarską o współpracy w dziedzinie zdrowia publicznego, w tym w sprawie udziału Konfederacji Szwajcarskiej w Europejskim Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 851/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. ustanawiającym Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (Dz.U. L 142 z 30.4.2004, s. 1).
    (54)     https://www.euplf.eu/en/home/index.html  
    Top

    Bruksela, dnia 25.11.2021

    COM(2021) 749 final

    ZAŁĄCZNIK

    do

    wniosku dotyczącego zalecenia Rady

    w sprawie skoordynowanego podejścia na rzecz ułatwienia bezpiecznego swobodnego przemieszczania się podczas pandemii COVID-19 i zastępującego zalecenie (UE) 2020/1475


    ZAŁĄCZNIK
    Unijna mapa obszarów ryzyka

    1.Mapa obszarów ryzyka powinna opierać się na następujących kryteriach:

    a)„14-dniowy wskaźnik zgłoszonych przypadków”, tj. całkowita liczba nowo zgłoszonych przypadków COVID-19 na 100 000 mieszkańców w ciągu ostatnich 14 dni w ujęciu regionalnym;

    b)„wskaźnik wyszczepienia”, tj. łączny odsetek osób w pełni zaszczepionych w cyklu szczepień pierwotnych w całej populacji w ujęciu regionalnym;

    c)„wskaźnik przeprowadzonych testów”, tj. liczba testów w kierunku zakażenia COVID-19 na 100 000 mieszkańców, przeprowadzonych w ciągu ostatniego tygodnia.

    2.Aby obliczyć ogólny wynik, 14-dniowy wskaźnik zgłoszonych przypadków (C) powinien być ważony wskaźnikiem wyszczepienia (V) dla danego regionu. Jeżeli wartość dla któregokolwiek z tych dwóch kryteriów nie jest dostępna na poziomie regionalnym, należy zastosować wartość z poziomu krajowego.

    Do obliczenia należy zastosować następujący wzór:

    (C+C*(100-V)/100)/2 = wskaźnik ważony

    3.Obszary na mapie obszarów ryzyka oznacza się następującymi kolorami:

    a)zielony, jeżeli wskaźnik ważony jest niższy niż 40;

    b)pomarańczowy, jeżeli wskaźnik ważony jest niższy niż 100, ale równy 40 lub wyższy;

    c)czerwony, jeżeli wskaźnik ważony jest niższy niż 300, ale równy 100 lub wyższy;

    d)ciemnoczerwony, jeżeli wskaźnik ważony wynosi co najmniej 300;

    e)ciemnoszary, jeżeli wskaźnik przeprowadzonych testów wynosi 600 lub mniej;

    f)szary, jeżeli dostępne dane nie są wystarczające do oceny wg lit. a)–e).

    Top