KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 7.2.2018

COM(2018) 57 final

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

z wykonywania przez Komisję uprawnień w zakresie przyjmowania aktów delegowanych powierzonych jej na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 1217/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. ustanawiającego sieć zbierania danych rachunkowych o dochodach i działalności gospodarczej gospodarstw rolnych w Unii Europejskiej

1.    WPROWADZENIE

Rozporządzenie Rady (WE) nr 1217/2009 1 określa przepisy w zakresie ustanawiania sieci zbierania danych rachunkowych o dochodach i działalności gospodarczej gospodarstw rolnych w Unii Europejskiej.

Art. 19a rozporządzenia uprawnia Komisję do przyjęcia aktów delegowanych w celu określenia treści dodatkowych informacji, które państwa członkowskie przedkładają Komisji, dotyczących konkretnych aspektów ustanowienia sieci zbierania danych rachunkowych o dochodach i działalności gospodarczej gospodarstw rolnych w Unii Europejskiej, takich jak: wykaz okręgów FADN, zasady określania progów i planów, okresu odniesienia dla standardowej produkcji, typu rolniczego i gromadzenia danych.

2.    PODSTAWA PRAWNA

Niniejsze sprawozdanie jest wymagane na podstawie art. 19a rozporządzenia Rady (WE) nr 1217/2009. Zgodnie z przywołanym przepisem uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych powierzono Komisji na okres pięciu lat, począwszy od dnia 20 grudnia 2013 r., a Komisja ma obowiązek sporządzić sprawozdanie na temat przekazanych uprawnień.

3.    WYKONYWANIE PRZEKAZANYCH UPRAWNIEŃ

Od czasu wejścia w życie rozporządzenia Rady (WE) nr 1217/2009 Komisja przyjęła dwa akty delegowane: rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 1198/2014 2 i rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2017/2278 3 .

Rozporządzenie Rady (WE) nr 1217/2009 uprawnia Komisję do przyjmowania rozporządzeń delegowanych ustanawiających przepisy dotyczące danych wykorzystywanych do określania dochodów i analizy działalności gospodarczej gospodarstw rolnych, tak aby zapewnić zharmonizowane ramy dotyczące informacji, które mają być przekazywane przez państwa członkowskie.

Zgodnie z art. 3, art. 5 ust.1, art. 5a ust. 1, art. 5b ust. 2 i 3 oraz art. 8 ust. 3 rozporządzenia akt delegowany powinien w szczególności ustanowić przepisy:

a) w celu aktualizacji wykazu okręgów FADN,

b) w celu ustalenia wartości progowych na potrzeby wyznaczania pola obserwacji,

c) w celu ustanowienia planów wyboru gospodarstw przekazujących dane,

d) w celu określenia okresu odniesienia dla standardowej produkcji, określania ogólnych i głównych typów rolniczych oraz

e) w celu określenia głównych rodzajów danych rachunkowych gromadzonych na podstawie sprawozdań z gospodarstw, jak również ogólnych zasad, którymi należy kierować się w tym względzie.

3.a    Przekazanie uprawnień z tytułu art. 3 rozporządzenia (WE) nr 1217/2009 w zakresie wykazu okręgów FADN w poszczególnych państwach członkowskich.

FADN to okręgi sieci danych rachunkowych gospodarstw rolnych, jak określono w art. 2 rozporządzenia Rady (WE) nr 1217/2009, będące terytorium danego państwa członkowskiego, lub dowolną częścią terytorium, wytyczone w celu wyboru gospodarstw przekazujących dane. Wykaz takich okręgów znajduje się w załączniku I do rozporządzenia.

Art. 3 zapewnia możliwość aktualizacji wykazu okręgów FADN na wniosek danego państwa członkowskiego i uprawnia Komisję do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 19a, w celu zmiany wykazu znajdującego się w załączniku I.

W dniu 31 maja 2017 r. Niemcy zwróciły się o połączenie okręgów Schleswig-Holstein i Hamburg w jeden okręg FADN: Schleswig-Holstein/Hamburg.

Komisja skorzystała z wspomnianego uprawnienia, przyjmując rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2017/2278 4 zmieniające załącznik I w zakresie wykazu okręgów FADN w danym państwie członkowskim, poprzez połączenie niemieckich okręgów Schleswig-Holstein i Hamburg w jeden niepodzielny okręg FADN: Schleswig-Holstein/Hamburg.

W załączniku I wykaz okręgów FADN w odniesieniu do Niemiec otrzymuje brzmienie:

„Niemcy

1. Schleswig-Holstein/Hamburg

2. Niedersachsen

3. Bremen

4. Nordrhein-Westfalen

5. Hessen

6. Rheinland-Pfalz

7. Baden-Württemberg

8. Bayern

9. Saarland

10. Berlin

11. Brandenburg

12. Mecklenburg-Vorpommern

13. Sachsen

14. Sachsen-Anhalt

15. Thüringen”.

Komisja przyjęła rozporządzenie delegowane w dniu 4 września 2017 r. i weszło ono w życie siódmego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 12 grudnia 2017 r. Rozporządzenie stosuje się począwszy od roku obrachunkowego 2018 w odniesieniu do sieci danych rachunkowych gospodarstw rolnych.

3.b    Przekazanie uprawnień z tytułu art. 5 rozporządzenia (WE) nr 1217/2009 w zakresie przepisów dotyczących ustalania progu dla wielkości ekonomicznej gospodarstw przekazujących dane.

Wartości progów wyznaczające pole obserwacji powinny umożliwić uzyskanie reprezentatywnych wyników dla pola obserwacji. Wartości progów powinny umożliwiać jak najlepszy stosunek kosztów do korzyści i być określone w sposób umożliwiający włączenie w pole obserwacji gospodarstw, które reprezentują możliwie największy udział wartości produkcji rolnej, użytków rolnych i siły roboczej z prorynkowo zorientowanych gospodarstw.

Art. 5 rozporządzenia Rady (WE) nr 1217/2009 uprawnia Komisję do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 19a, ustanawiając przepisy dotyczące ustalania progu wyrażonego w euro, odpowiadającego jednej z dolnych granic dla klas wielkości ekonomicznych określonych w unijnej typologii gospodarstw rolnych zdefiniowanej w art. 5b tego samego rozporządzenia, ponieważ pole obserwacji, o którym mowa w art. 1 ust. 2, obejmuje gospodarstwa rolne o wielkości ekonomicznej równej lub większej niż wymieniony powyżej próg.

Komisja skorzystała z tego uprawnienia, przyjmując rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 1198/2014 5 , by wskazać na to, że:

Próg, o którym mowa w art. 5 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1217/2009, zapewnia reprezentowanie w polu obserwacji możliwie największego udziału wartości produkcji rolnej, użytków rolnych i siły roboczej z prorynkowo zorientowanych gospodarstw.

Komisja przyjęła rozporządzenie delegowane w dniu 1 sierpnia 2014 r. i weszło ono w życie siódmego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 7 listopada 2014 r. Rozporządzenie stosuje się począwszy od roku obrachunkowego 2015 w odniesieniu do sieci danych rachunkowych gospodarstw rolnych.

3.c    Przekazanie uprawnień z tytułu art. 5a rozporządzenia (WE) nr 1217/2009 w zakresie przepisów dotyczących sporządzania planu wyboru gospodarstw przekazujących dane dla każdego państwa członkowskiego.

Plan wyboru powinien zawierać minimalną liczbę elementów wskazujących sposób uzyskiwania reprezentatywnej próby, umożliwiającej realizację celów badania sieci danych rachunkowych gospodarstw rolnych.

Art. 5a rozporządzenia Rady (WE) nr 1217/2009 uprawnia Komisję do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 19a, określając przepisy, zgodnie z którymi każde państwo członkowskie sporządza plan wyboru gospodarstw przekazujących dane, który zapewnia próbę rachunkową reprezentatywną dla pola obserwacji. Przepisy te zapewniają, by plany wyboru gospodarstw przekazujących dane:

– były sporządzane na podstawie najnowszych danych statystycznych,

– były przedstawiane zgodnie z unijną typologią gospodarstw rolnych oraz

– określały w szczególności podział gospodarstw przekazujących dane na kategorie gospodarstw oraz szczegółowe zasady ich wyboru.

Komisja skorzystała z tego uprawnienia, przyjmując rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 1198/2014, aby wskazać, że plan wyboru gospodarstw przekazujących dane, który ma zostać sporządzony przez każde państwo członkowskie, zawiera elementy, które mają zapewnić uzyskanie próby rachunkowej reprezentatywnej dla pola obserwacji. W szczególności plan:

a) jest oparty na najnowszych statystycznych źródłach odniesienia;

b) wyjaśnia procedurę stratyfikacji pola obserwacji według okręgów wymienionych w załączniku I do rozporządzenia (WE) nr 1217/2009, jak również według typów rolniczych i klas wielkości ekonomicznej, o których mowa w art. 5b ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1217/2009;

c) zapewnia podział gospodarstw w polu obserwacji według typów rolniczych i klas wielkości ekonomicznej, o których mowa w art. 5b ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1217/2009, odpowiadający przynajmniej głównym typom;

d) wskazuje metody statystycznego określania procentowego udziału zakresu próby w stosunku do zbiorowości dla poszczególnych warstw, procedury wyboru gospodarstw przekazujących dane oraz liczbę gospodarstw przekazujących dane, które zostaną wybrane dla każdej przyjętej warstwy.

Komisja przyjęła rozporządzenie delegowane w dniu 1 sierpnia 2014 r. i weszło ono w życie siódmego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 7 listopada 2014 r. Rozporządzenie stosuje się począwszy od roku obrachunkowego 2015 w odniesieniu do sieci danych rachunkowych gospodarstw rolnych.

3.d    Przekazanie uprawnień z tytułu art. 5b rozporządzenia (WE) nr 1217/2009 w zakresie określenia okresu odniesienia dla standardowej produkcji oraz określenia ogólnych i głównych typów rolniczych.

Wartość standardowej produkcji opiera się na średnich danych z danego okresu odniesienia. Wartości te należy regularnie aktualizować w celu uwzględnienia tendencji gospodarczych, tak aby typologię tę można było nadal z powodzeniem stosować. Częstotliwość aktualizacji powinna być powiązana z latami, w których przeprowadza się w Unii badania struktury gospodarstw rolnych.

Ogólne i główne typy rolnicze powinny być przypisane w sposób umożliwiający utworzenie jednorodnych grup gospodarstw o mniejszym lub większym stopniu zagregowania, umożliwiając porównywanie sytuacji grup gospodarstw.

Art. 5b rozporządzenia Rady (WE) nr 1217/2009 uprawnia Komisję do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 19a, określających okres odniesienia dla standardowej produkcji oraz dotyczących określenia ogólnych i głównych typów rolniczych.

Typ rolniczy gospodarstwa określa się na podstawie względnego udziału standardowej produkcji poszczególnych działalności rolniczych tego gospodarstwa w całkowitej standardowej produkcji gospodarstwa. Gospodarstwa rolne klasyfikowane są w jednolity sposób zgodnie z unijną typologią gospodarstw rolnych, w zależności od typu rolniczego, wielkości ekonomicznej i znaczenia innej działalności zarobkowej bezpośrednio z nimi związanej. Typologię stosuje się w szczególności do prezentacji według typu rolniczego oraz według klasy wielkości ekonomicznej, danych zebranych dzięki badaniom struktury gospodarstw rolnych w Unii, a także w ramach FADN.

Określa się relację między ogólnymi a głównymi typami rolniczymi oraz określonymi typami specjalizacji rolniczych odpowiadającymi głównym typom rolniczym. Wielkość ekonomiczna gospodarstwa ustalana jest na podstawie jego całkowitej standardowej produkcji. Informacje o standardowej produkcji oraz dane dotyczące jej określania przekazywane są Komisji przez agencję łącznikową wyznaczoną przez każde państwo członkowskie zgodnie z art. 7 tego samego rozporządzenia lub przez organ, któremu przekazano to zadanie.

Komisja skorzystała z tego uprawnienia, przyjmując rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 1198/2014, by wskazać okres odniesienia dla standardowej produkcji w następujący sposób:

Do celów obliczenia wartości standardowej produkcji dla celów badania struktury gospodarstw rolnych w Unii na rok N (...), okres odniesienia składa się z pięciu kolejnych lat od roku N-5 do roku N-1. Wartość standardowej produkcji określa się, stosując średnie dane podstawowe obliczone w okresie odniesienia, o którym mowa w akapicie pierwszym, i powszechnie określane jako „standardowa produkcja N-3”. Należy ją aktualizować w celu uwzględnienia tendencji ekonomicznych co najmniej przy każdym przeprowadzanym badaniu struktury gospodarstw rolnych w Unii.

Załącznik I do rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 1198/2014 zawiera następujący wykaz ogólnych i głównych typów rolniczych oraz relacji między nimi:

Komisja przyjęła rozporządzenie delegowane w dniu 1 sierpnia 2014 r. i weszło ono w życie siódmego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 7 listopada 2014 r. Rozporządzenie stosuje się począwszy od roku obrachunkowego 2015 w odniesieniu do sieci danych rachunkowych gospodarstw rolnych.

3.e    Przekazanie uprawnień z tytułu art. 8 rozporządzenia (WE) nr 1217/2009 w zakresie ustalania najważniejszych rodzajów danych rachunkowych, które mają być zbierane, oraz ogólnych zasad zbierania danych

Dane przekazywane w sprawozdaniach z gospodarstw rolnych powinny umożliwiać uzyskanie obrazu gospodarstw przekazujących dane w odniesieniu do czynników produkcji oraz dokonanie oceny poziomu dochodów z działalności rolniczej, a także odzwierciedlać techniczne, ekonomiczne i socjalne warunki tych gospodarstw. Należy określić w tym celu najważniejsze rodzaje danych rachunkowych, które mają być zbierane, oraz ogólne zasady zbierania danych.

Art. 8 rozporządzenia Rady (WE) nr 1217/2009 uprawnia Komisję do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 19a, w zakresie ustalania najważniejszych rodzajów danych rachunkowych, które mają być zbierane, oraz ogólnych zasad zbierania danych. 

Dane dotyczą jednego gospodarstwa rolnego i jednego 12-miesięcznego roku obrachunkowego; dane te dotyczą jedynie tego gospodarstwa rolnego. Dane te odnoszą się do działalności rolniczej samego gospodarstwa i innej niż rolnicza działalności gospodarczej bezpośrednio związanej z danym gospodarstwem.

Komisja skorzystała z tego uprawnienia, przyjmując rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 1198/2014, aby wskazać, że ogólne i główne typy rolnicze oraz relacja między nimi są określone w załączniku I. Poza tym, jeśli chodzi sprawozdanie z gospodarstwa rolnego, najważniejsze rodzaje danych rachunkowych, które mają być zbierane, oraz ogólne zasady zbierania danych są określone w załączniku II do tego rozporządzenia.

Załącznik II do rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 1198/2014 zawiera przegląd najważniejszych rodzajów danych rachunkowych, które mają być zbierane na potrzeby sprawozdań z gospodarstw rolnych, i ogólne zasady zbierania danych, jak następuje:

Sprawozdanie z gospodarstwa rolnego – najważniejsze rodzaje danych rachunkowych, które mają być zbierane

– Ogólne informacje o gospodarstwie, takie jak dane dotyczące jego lokalizacji, statusu, typu i klasyfikacji.

– Rodzaj działalności: zestawienie danych dotyczących sposobów wykorzystywania obszarów użytków rolnych przez gospodarstwo.

– Siła robocza: dane charakteryzujące siłę roboczą gospodarstwa, takie jak liczba osób pracujących w gospodarstwie, długość czasu pracy i rodzaj zatrudnienia.

– Aktywa: dane opisujące aktywa gospodarstwa, w podziale na kategorie, wykorzystywane w jego działalności w ciągu roku obrachunkowego.

– Kwoty i inne uprawnienia: dane odnoszące się do kwot i innych uprawnień związanych z działalnością gospodarstwa w ciągu roku obrachunkowego.

– Zadłużenie: dane odnoszące się do zadłużenia gospodarstwa w ciągu roku obrachunkowego.

– Podatek od wartości dodanej: dane dotyczące zastosowanych w odniesieniu do gospodarstwa systemów podatku od wartości dodanej („VAT”).

– Nakłady: dane dotyczące kosztów produkcji związanych z działalnością gospodarstwa, takich jak koszty bezpośrednie i koszty pośrednie poniesione w związku z produkcją w ciągu roku obrachunkowego.

– Uprawy: dane dotyczące produkcji i wykorzystania upraw w gospodarstwie.

– Produkcja zwierzęca: dane dotyczące produkcji i wykorzystania zwierząt w gospodarstwie.

– Produkty pochodzenia zwierzęcego i usługi: dane dotyczące produkcji i wykorzystania produktów pochodzenia zwierzęcego i usług w gospodarstwie.

– Działalność gospodarcza inna niż rolnicza bezpośrednio związana z gospodarstwem: dane dotyczące wszelkich rodzajów działalności innych niż rolnicze, bezpośrednio związanych z gospodarstwem i wywierających na nie wpływ ekonomiczny, w trakcie wykonywania których wykorzystywane są zasoby gospodarstwa (powierzchnia, budynki, maszyny, produkty rolne) lub produkty pochodzące z gospodarstwa.

– Subsydia: dane dotyczące subsydiów otrzymanych przez gospodarstwo w ciągu roku obrachunkowego.

Sprawozdanie z gospodarstwa rolnego — ogólne zasady zbierania danych

a) rok obrachunkowy obejmujący kolejne 12 miesięcy, o którym mowa w art. 8 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 1217/2009, kończy się w okresie od dnia 31 grudnia do dnia 30 czerwca włącznie;

b) dane zamieszczone w sprawozdaniu z gospodarstwa rolnego uzyskuje się z ksiąg rachunkowych gospodarstwa, obejmujących zapisy dokonywane systematycznie i regularnie w okresie całego roku obrachunkowego;

c) dane zamieszczone w sprawozdaniu z gospodarstwa rolnego powinny być podane w wartościach finansowych, w euro lub krajowych jednostkach monetarnych, w fizycznych miarach wagi, objętości, powierzchni, ilości a także w innych odpowiednich jednostkach;

d) dane rachunkowe wyraża się w wartościach pieniężnych bez podatku VAT;

e) dane rachunkowe w wartościach pieniężnych podaje się bez uwzględniania dotacji i subsydiów, które zapisuje się oddzielnie. Przez dotacje i subsydia rozumie się wszystkie formy pomocy bezpośredniej z funduszy publicznych, które skutkowały określonym wpływem pieniężnym.

Komisja przyjęła rozporządzenie delegowane w dniu 1 sierpnia 2014 r. i weszło ono w życie siódmego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 7 listopada 2014 r. Rozporządzenie stosuje się począwszy od roku obrachunkowego 2015 w odniesieniu do sieci danych rachunkowych gospodarstw rolnych.

4.    PODSUMOWANIE

Komisja wykonywała przekazane jej uprawnienia w sposób poprawny i zwraca się do Parlamentu Europejskiego i Rady o zapoznanie się z niniejszym sprawozdaniem.

(1)

ROZPORZĄDZENIE RADY (WE) nr 1217/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. ustanawiające sieć zbierania danych rachunkowych o dochodach i działalności gospodarczej gospodarstw rolnych we Wspólnocie Europejskiej (Dz.U. L 328 z 15.12.2009, s. 27).

(2)

ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) nr 1198/2014 z dnia 1 sierpnia 2014 r. uzupełniające rozporządzenie Rady (WE) nr 1217/2009 ustanawiające sieć zbierania danych rachunkowych o dochodach i działalności gospodarczej gospodarstw rolnych w Unii Europejskiej (Dz.U. L 321 z 7.11.2014, s. 2).

(3)

ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2017/2278 z dnia 4 września 2017 r. zmieniające załącznik I do rozporządzenia Rady (WE) nr 1217/2009 ustanawiającego sieć zbierania danych rachunkowych o dochodach i działalności gospodarczej gospodarstw rolnych w Unii Europejskiej (Dz.U. L 328 z 12.12.2017, s. 1).

(4)

 Zob. przypis 3.

(5)

Zob. przypis 2.