This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52016AR6940
Opinion of the European Committee of the Regions on the Proposal for a new European Consensus on Development — Our World, our Dignity, our Future
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Wniosek dotyczący nowego konsensusu europejskiego w sprawie rozwoju „Nasz świat, nasza godność, nasza przyszłość”
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Wniosek dotyczący nowego konsensusu europejskiego w sprawie rozwoju „Nasz świat, nasza godność, nasza przyszłość”
Dz.U. C 207 z 30.6.2017, p. 39–44
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
30.6.2017 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 207/39 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Wniosek dotyczący nowego konsensusu europejskiego w sprawie rozwoju „Nasz świat, nasza godność, nasza przyszłość”
(2017/C 207/08)
|
ZALECENIA POLITYCZNE
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
Wprowadzenie
1. |
Uznaje, że w przyjętym przez ONZ we wrześniu 2015 r. programie działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 ustanawia się nowe i ambitne ramy zobowiązań, w których wzywa się wszystkie państwa członkowskie do ukierunkowanych na zmiany wysiłków na rzecz zrównoważonych strategii w zakresie rozwoju sprzyjających włączeniu społecznemu, zarówno na szczeblu krajowym, jak i międzynarodowym. |
2. |
Uważa, że program działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 od początku miał mieć charakter uniwersalny, dlatego zobowiązuje wszystkie kraje, a także UE i jej państwa członkowskie, do przeglądu krajowych polityk i zobowiązań międzynarodowych z myślą o uzgodnieniu ich z celami programu działań; zwraca jednak uwagę na fakt, że zadania tego nie należy wykonywać jedynie na poziomie krajowym, lecz również w obszarze polityk i kompetencji należących do samorządów lokalnych i regionalnych UE. |
3. |
Podkreśla, że UE i jej państwa członkowskie powinny odgrywać kluczową rolę w rozwijaniu i wdrażaniu programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030; w tym względzie pozytywnie ocenia kroki poczynione dzięki komunikatowi „Kolejne działania mające zapewnić Europie zrównoważoną przyszłość – Europejskie działanie na rzecz zrównoważoności” oraz globalnej strategii na rzecz polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE. |
4. |
Uważa, że program działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 należy rozumieć jako wielopodmiotowy program na różnych poziomach, skierowany do wszystkich władz publicznych różnych szczebli (lokalnych, regionalnych, krajowych i międzynarodowych) oraz angażujący te władze, a także inne, odmienne od władz, podmioty społeczne; jednocześnie zwraca uwagę na fakt, że wiele celów programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 wpływa bezpośrednio na obszary działania i kompetencje władz szczebla niższego niż krajowy, dlatego ich realizacja wymaga promowania pełnego zaangażowania regionów i władz lokalnych w transpozycję celów zrównoważonego rozwoju i w opracowanie strategii politycznych umożliwiających ich realizację. |
5. |
Zgadza się z Komisją co do potrzeby opracowania nowego konsensusu w sprawie rozwoju, który stanowiłby przegląd i aktualizację ustaleń z 2005 r., w celu sprostania wyzwaniom związanym z programem działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030, a także zmianom, jakie zaszły na całym świecie i w systemie współpracy na rzecz rozwoju. |
6. |
Zgadza się z Komisją co do faktu, że najlepszym sposobem na poczynienie postępów w ramach programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 jest wzmocnienie koordynacji polityki w zakresie współpracy UE i jej państw członkowskich; nalega jednak na to, że w związku z wszechstronnym charakterem programu działań do roku 2030 i wzajemnymi powiązaniami istniejącymi między jego celami, należy również promować postępy w zakresie spójności polityk Unii i państw członkowskich. |
Globalne wyzwania oraz program działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030
7. |
Stwierdza, że postępująca globalizacja sprawiła, że stoimy wobec bardziej złożonego i zintegrowanego świata, w którym zmienia się charakter i podział władzy na skalę międzynarodową; ponadto zwiększa się zróżnicowanie krajów rozwijających się, zmienia się rozmieszczenie ubóstwa na świecie, zwiększają się nierówności w państwach i poszerza obszar międzynarodowych dóbr publicznych; zdaje sobie sprawę, że program działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 to zrozumiała próba zareagowania na wspomniane przemiany oraz wyzwania związane z propagowaniem rozwoju w nadchodzących dziesięcioleciach. |
8. |
Uznaje uniwersalny charakter programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 zobowiązujący wszystkie kraje i społeczeństwa do wspólnych wysiłków na rzecz uzgodnienia swoich polityk z wyznaczonymi w programie celami; zwraca jednak uwagę na potrzebę podejmowania tego rodzaju wysiłków na wszystkich poziomach działań publicznych, w tym również na szczeblu samorządów lokalnych i regionalnych. |
9. |
Potwierdza, że przyświecające celom zrównoważonego rozwoju zamiary zmuszają do wykroczenia poza ramy prac związanych z oficjalną pomocą rozwojową (ODA); zdaje sobie sprawę, że choć oficjalna pomoc rozwojowa będzie nadal kluczowym źródłem finansowania najbiedniejszych krajów oraz mechanizmem wyzwalającym zmiany w innych państwach, to nowy program działań zobowiązuje do poszerzenia horyzontów oraz uwzględnienia innych źródeł i instrumentów nienależących do ODA. |
10. |
Rozumie, że potrzeba uruchomienia zasobów i potencjału wykraczających poza pomoc zobowiązuje do bardziej strategicznych działań w ramach różnych systemów i rodzajów współpracy działających obecnie na poziomie międzynarodowym; choć współpraca północ–południe będzie nadal odgrywać znaczącą rolę, należałoby w większym stopniu skoordynować ją z takimi systemami współpracy, jak południe–południe lub opartymi na trójkącie; zwraca również uwagę na znaczącą rolę, jaką w nowym programie działań może odegrać współpraca zdecentralizowana dzięki wymianie doświadczeń podmiotów szczebla niższego niż krajowy w dziedzinie ich konkretnych kompetencji; wreszcie, zdaje sobie sprawę, że UE i państwa członkowskie powinny ściślej współpracować w ramach różnych mechanizmów współpracy regionalnej i wielostronnej, zgodnie z wielopoziomowym podejściem, na którym opiera się program działań do roku 2030. |
11. |
Uważa, że ze względu na swój ambitny i wszechstronny charakter program działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 wymaga udziału większej liczby bardziej różnorodnych podmiotów, w tym władz lokalnych i regionalnych, jak również organizacji społeczeństwa obywatelskiego, przedsiębiorstw, fundacji, wyższych uczelni lub ośrodków analitycznych, m.in. po to, by zmobilizować i wykorzystać wartość dodaną, jaką każdy z tych podmiotów posiada dzięki własnym doświadczeniom i obszarowi działania. |
Reakcja Unii Europejskiej
12. |
Popiera propozycję przyjęcia przez UE i jej państwa członkowskie zdecydowanego i aktywnego zobowiązania dotyczącego wdrożenia programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030, do czego niezbędne jest propagowanie spójnego uwzględnienia celów zrównoważonego rozwoju we wszystkich politykach publicznych stosowanych w UE na różnych szczeblach – unijnym, krajowym, regionalnym i lokalnym; podkreśla potrzebę stopniowego dostosowywania polityk i zachęt, na podstawie których działają podmioty, zgodnie z założeniami programu działań. |
13. |
Zgadza się, że działania zewnętrzne UE mają kluczowe znaczenie dla realizacji celów zrównoważonego rozwoju, dlatego cieszy się z postępów poczynionych w celu wykonania tego zadania dzięki priorytetom określonym w Traktacie o Unii Europejskiej (art. 21 ust. 2 TUE) i w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (art. 208 TFUE); popiera wniosek Komisji dotyczący osiągnięcia tego, by nowy konsensus europejski w sprawie rozwoju przyczynił się do realizacji priorytetów działań zewnętrznych Unii Europejskiej, zgodnie z ich definicją w globalnej strategii na rzecz polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Unii Europejskiej. |
14. |
Popiera Komisję w jej zamiarze zwiększenia koordynacji polityki rozwoju z innymi politykami wspólnotowymi o wymiarze międzynarodowym, takimi jak m.in. pomoc humanitarna, handel, integracja regionalna, zdrowie, edukacja, energia, rybołówstwo, rolnictwo, ochrona środowiska, nauka i technologia, migracja i azyl czy europejska polityka sąsiedztwa; podkreśla jednak, że większa koordynacja nie wystarczy, ponieważ należy również zwiększyć spójność tych polityk z uzgodnionymi na szczeblu międzynarodowym celami w zakresie rozwoju. |
15. |
Zgadza się z Komisją, że skuteczność wymaga wspólnej reakcji wpisującej się w kryteria Unii Europejskiej; podkreśla jednak, że w ten sposób należy zorganizować nie tylko współpracę między UE a jej państwami członkowskimi, lecz również między państwami członkowskimi a władzami lokalnymi i regionalnymi, do których należą kompetencje niezbędne do realizacji celów zrównoważonego rozwoju. |
16. |
Popiera wniosek Komisji dotyczący osadzenia współpracy Unii Europejskiej i państw członkowskich na rzecz rozwoju na podejściu opartym na prawach, w ramach którego najważniejszym elementem byłby człowiek, na którego ukierunkowane byłyby wszystkie wysiłki w dziedzinie rozwoju; rozumie ponadto, że podejście to jest spójne z celami zrównoważonego rozwoju i z zobowiązaniem do „niepozostawiania nikogo w tyle” zapisanym w programie działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030, z myślą o objęciu postępami w dziedzinie rozwoju grup społecznych znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji. |
17. |
Zgadza się z Komisją co do położenia nacisku na równość płci, która powinna zajmować centralne miejsce w tym podejściu oraz leżeć u podstaw wszystkich działań w ramach współpracy na rzecz rozwoju UE i jej państw członkowskich, jak również w ramach współpracy zdecentralizowanej, co wiąże się nie tylko z działaniami wymierzonymi w istniejące obecnie w tej dziedzinie nierówności, lecz również z promowaniem, na wszystkich szczeblach, praw i upodmiotowienia kobiet oraz ich dostępu do edukacji. |
Nasze wspólne priorytety
18. |
Rozumie, że jednym z kluczowym celów polityki na rzecz rozwoju UE i państw członkowskich jest wspieranie walki krajów z ubóstwem, z uwzględnieniem poprawy poziomu świadczenia podstawowych usług socjalnych całej ludności oraz poziomu jakości tych usług, zgodnie z programem działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030; zwraca jednak uwagę na fakt, że znaczną część tych usług świadczą zdecentralizowane organy administracji, dlatego kluczowe znaczenie dla realizacji celów zrównoważonego rozwoju ma wsparcie udzielane samorządom lokalnym i regionalnym. |
19. |
Zgadza się z celem programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 dotyczącym budowania społeczeństw sprzyjających włączeniu społecznemu poprzez walkę z nierównościami społecznymi i propagowanie spójności społecznej; jednocześnie uważa, że zdecentralizowane organy administracji odgrywają kluczową rolę w identyfikowaniu procesów wykluczenia społecznego i marginalizacji, na których opierają się te nierówności, a także w poprawie prowadzących do nich okoliczności. |
20. |
Uznaje znaczenie budowania pokojowych i dobrze zarządzanych społeczeństw poprzez likwidowanie przemocy i braku bezpieczeństwa oraz wzmacnianie skutecznych i przejrzystych instytucji; zwraca uwagę na to, że proces ten powinien obejmować organy terytorialne jak najbliższe obywatelom, dzięki wspieraniu instytucji lokalnych i regionalnych, co sprzyjałoby ugruntowaniu mechanizmów umożliwiających uczestnictwo i demokratyczną kontrolę społeczeństwu zaangażowanemu w realizację celów rozwoju zrównoważonego zawartych w programie działań do roku 2030; w związku z tym podstawowym wymiarem działań i strategii poszczególnych podmiotów – zarówno rządowych, jak i pozarządowych – należących do międzynarodowego systemu współpracy na rzecz rozwoju powinna stać się edukacja na rzecz globalnego obywatelstwa. |
21. |
Zgadza się z celem programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 dotyczącym zapewnienia procesom rozwoju warunków w zakresie zrównoważenia środowiskowego poprzez ulepszenie zarządzania zasobami naturalnymi i ochrony najbardziej delikatnych ekosystemów; również w tym przypadku kluczowe znaczenie dla realizacji tej polityki mają władze lokalne i regionalne, w ramach starań o pogodzenie zrównoważoności z postępem gospodarczym i społecznym odnośnych społeczności; cel ten nabiera szczególnego znaczenia w kontekście 11. celu zrównoważonego rozwoju dotyczącego potrzeby budowania „bezpiecznych, odpornych i zrównoważonych miast i osiedli ludzkich sprzyjających włączeniu społecznemu”. |
22. |
Uważa, że ważne jest zachęcanie krajów do wejścia na drogę zrównoważonego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu i tworzącego godne miejsca pracy, zgodnie z zapisami programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030; zwraca uwagę na rolę, jaką mogą odegrać władze lokalne i regionalne w upowszechnianiu takich procesów poprzez tworzenie bazy produkcyjnej na dobrze określonych obszarach i zawieranie porozumień przez podmioty, z udziałem małych i średnich przedsiębiorstw lokalnych. |
23. |
Podsumowując, zwraca uwagę na znaczenie, jakie w krajach partnerskich mają zdecentralizowane organy administracji publicznej dla skutecznego wdrożenia programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030; kładzie szczególny nacisk na rolę, jaką współpraca zdecentralizowana może odegrać w przekazywaniu doświadczeń i potencjału między tego rodzaju podmiotami; wnosi, by w nowym konsensusie europejskim w sprawie rozwoju uznawano i wzmacniano różne warianty tego rodzaju współpracy. |
Partnerstwo – Unia Europejska jako siła napędowa wdrażania programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030
24. |
Zgadza się, że mimo iż każdy kraj jest odpowiedzialny za własny rozwój, cele zrównoważonego rozwoju można zrealizować jedynie pod warunkiem utworzenia globalnego sojuszu jednoczącego wszystkie kraje, instytucje wielostronne i pozostałe podmioty społeczne, w ramach którego prowadzono by wspólne działania na rzecz opracowania zrównoważonych strategii rozwoju sprzyjających włączeniu społecznemu, zgodnie z zapisami programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030; jednocześnie potwierdza, że władze lokalne i regionalne powinny uczestniczyć w tych wspólnych wysiłkach wnosząc do ich obszaru działań własny potencjał i zasoby. |
25. |
Kładzie nacisk na kluczową rolę, jaką współpraca zdecentralizowana może odegrać w ugruntowaniu wielostronnych sojuszy mających na celu propagowanie zmian w krajach rozwijających się w znaczeniu zawartym w programie działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030; w nowym konsensusie europejskim w sprawie rozwoju należy uznać wkład tego wariantu współpracy i jego charakter uzupełniający w stosunku do innych wariantów. |
26. |
Podkreśla znaczenie działania Unii Europejskiej i jej państw członkowskich na rzecz procesów koordynacji, podziału zadań i spójności między podmiotami w ramach tego globalnego sojuszu; zdaje sobie sprawę, że cel ten będzie łatwiej osiągnąć, jeżeli Unia Europejska i państwa członkowskie wzmocnią wspólny program w dziedzinie współpracy na rzecz rozwoju, począwszy od wspólnych wizji wynegocjowanych z krajami partnerskimi; zwraca jednak uwagę na potrzebę udziału władz lokalnych i regionalnych w tym procesie dialogu i uzgodnień. |
27. |
Podobnie rozumie, że wysiłek w zakresie koordynacji powinien przełożyć się na aspekty operacyjne podczas uruchamiania wspólnych programów orientacyjnych w krajach partnerskich; podkreśla również, że należałoby w miarę możliwości działać wspólnie na poziomie krajowym, regionalnym lub międzynarodowym, z myślą o zwiększeniu skumulowanego wpływu działań Unii Europejskiej i jej państw członkowskich; ponadto podkreśla, że również podmioty współpracy zdecentralizowanej powinny uczestniczyć w procesach opracowywania i wdrażania tych programów oraz w ich monitorowaniu i ewaluacji. |
28. |
Apeluje, aby w miarę możliwości w krajach partnerskich wykorzystywano jako rodzaj współpracy bezpośrednie wsparcie budżetowe lub unijne fundusze powiernicze, ułatwiające koordynację pomiędzy podmiotami i umożliwiające bardziej zintegrowane i elastyczne wykorzystywanie zasobów w krajach partnerskich. |
29. |
Zgadza się z Komisją co do znaczenia uruchomienia na dużą skalę środków publicznych i prywatnych, krajowych i międzynarodowych na cele programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030, zgodnie z planem działania z Akry; rozumie, że w tym celu należy wykorzystać zasoby publiczne w celu uruchomienia zasobów prywatnych i wykorzystania ich do efektu dźwigni, z myślą o rozwoju poprzez innowacyjne instrumenty finansowe i różnego rodzaju instrumenty łączone (połączenie darowizny z kredytami); zwraca jednak uwagę na potrzebę odpowiedniego zapewnienia, że uruchomione zasoby: a) mają jasny cel w zakresie rozwoju; b) wpisują się w priorytety państwa partnerskiego; c) cechują się wyraźną dodatkowością w stosunku do zasobów publicznych; d) podlegają skutecznym mechanizmom kontroli pod względem ich wykorzystania/przeznaczenia, jak też podlegają stopniowej weryfikacji pod kątem realizacji zadeklarowanych celów rozwoju. |
30. |
Podkreśla znaczenie, jakie dla współpracy na rzecz rozwoju UE i państw członkowskich ma uczestnictwo, zmobilizowanie i włączenie jak największej liczby podmiotów wspierających cele zrównoważonego rozwoju, w tym m.in. władz lokalnych i regionalnych, sektora prywatnego, społeczeństwa obywatelskiego i środowisk naukowych, które czerpałyby z własnych zdolności, doświadczeń i zasobów; zwraca uwagę na fakt, że współpraca zdecentralizowana jest rodzajem współpracy szczególnie wskazanym do propagowania i organizowania tego rodzaju wielostronnych sojuszy bazujących na danym terytorium. Wzywa Komisję i państwa członkowskie, by wspierały lokalne i regionalne organy administracji publicznej, tak aby te mogły włączać cele zrównoważonego rozwoju do swoich strategii. Podkreśla, że współpraca zdecentralizowana zapewnia otoczenie szczególnie sprzyjające tworzeniu przestrzeni dla globalnego obywatelstwa z myślą o tym, by obywatele prowadzili refleksję na temat celów zrównoważonego rozwoju, uczestniczyli w strategiach publicznych służących wdrażaniu tych celów oraz w monitorowaniu realizacji programu działań do roku 2030. |
31. |
Wskazuje na znaczenie, jakie ma wzmocnienie zdolności technicznych i instytucjonalnych państw partnerskich, by państwa te mogły zachęcać do przechodzenia na zrównoważone strategie w zakresie rozwoju sprzyjające włączeniu społecznemu, zgodnie z zapisami programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030; podkreśla, że proces ten powinien objąć również zdecentralizowane organy administracji państw partnerskich. |
32. |
Podkreśla, że w ramach współpracy na rzecz rozwoju UE i jej państw członkowskich należy rozdzielać zasoby według jasnych i przejrzystych zasad, z uwzględnieniem potrzeb, braków strukturalnych i zdolności do uruchamiania alternatywnych zasobów państw partnerskich; jednocześnie kładzie nacisk na fakt, że zasoby i działania powinny być zgodne z zobowiązaniem do „niepozostawiania nikogo w tyle”. |
33. |
Zwraca uwagę na to, że zgodnie z powyższym, kraje o najniższych dochodach, a w szczególności kraje najsłabiej rozwinięte (kraje LDC), jak również kraje znajdujące się w niestabilnej sytuacji lub w sytuacji pokonfliktowej, powinny być priorytetowymi beneficjentami najbardziej korzystnych elementów pomocy międzynarodowej udzielanej przez UE i jej państwa członkowskie. |
34. |
Ostrzega jednak, że liczne kraje o średnich dochodach cierpią na poważne ograniczenia strukturalne, ich sytuacja wewnętrzna jest bardzo różnorodna, instytucje są słabe, a społeczeństwa podzielone; współpraca na rzecz rozwoju, w tym współpraca finansowa, może pomóc tym krajom przezwyciężyć swoje ograniczenia i propagować proces zrównoważonego rozwoju zwiększającego również ich zdolność do bardziej aktywnego uczestnictwa w realizacji programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030. |
35. |
Zdaje sobie sprawę, że uporządkowana migracja może stanowić dźwignię postępu zarówno dla kraju pochodzenia, jak i dla kraju przyjmującego, oprócz korzyści, jakie może ona przynieść samym migrantom; uważa, że należy włączyć uporządkowane zarządzanie migracjami w cele działań na rzecz rozwoju, starając się zapewnić odpowiednie przepisy i wsparcie w celu ochrony praw człowieka migrantów na całym szlaku migracyjnym i w kraju przyjmującym oraz w celu zaoferowania im szans w krajach pochodzenia, z myślą o zmniejszeniu presji niekontrolowanych przepływów migracyjnych. |
36. |
Stwierdza, że instrumenty służące współpracy na rzecz rozwoju wykraczają poza konkretny obszar pomocy międzynarodowej i obejmują rozwiązania, które – choć nie są tak namacalne, jak oficjalna pomoc rozwojowa – mogą potencjalnie tworzyć szanse na rozwój; uważa, że współpraca na rzecz rozwoju UE i jej państw członkowskich powinna aktywnie włączać tę grupę rozwiązań instrumentalnych i dostosować źródła wykorzystanych instrumentów do warunków panujących w poszczególnych państwach członkowskich, w tym w krajach o średnich dochodach. |
37. |
Popiera wniosek Komisji dotyczący uruchomienia ambitnego Planu inwestycji zewnętrznych z myślą o uruchomieniu inwestycji prywatnych, wzmocnieniu pomocy technicznej służącej odpowiedniemu przygotowaniu projektów władz lokalnych i przedsiębiorstw oraz o utworzeniu dobrego otoczenia dla przedsiębiorstw, przy należytym uwzględnieniu priorytetów władz lokalnych i regionalnych w zakresie rozwoju terytorialnego; uważa, że plan ten powinien wpisywać się w cele wyznaczone w programie działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 i ułatwiać udział władz lokalnych i regionalnych z myślą o zapewnieniu właściwego wdrożenia tego planu. |
38. |
Zgadza się z Komisją w kwestii znaczenia wsparcia dla systemów integracji regionalnej w celu umożliwienia wzmocnienia procesów rozwoju zaangażowanych państw i poprawy dostarczania regionalnych dóbr publicznych, z myślą o skuteczniejszej realizacji programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030; przyjmuje do wiadomości przegląd polityki sąsiedztwa z punktu widzenia nowych priorytetów zapisanych w tym programie. Równocześnie zwraca uwagę, że w ramach tej polityki trzeba za pomocą odpowiednich środków wsparcia zacieśniać współpracę między regionami. |
Zwiększenie wpływu działań Unii Europejskiej
39. |
Podkreśla potrzebę dalszych wysiłków podejmowanych w celu poprawy skuteczności współpracy na rzecz rozwoju przy zastosowaniu ustaleń przyjętych na szczytach w Rzymie, Paryżu, Akrze i Pusanie; jednocześnie stwierdza, że aby wysiłki w dziedzinie współpracy przyniosły efekty i odzwierciedlały potrzeby danego obszaru i jego mieszkańców, ważne jest wspieranie rozwoju zdolności instytucjonalnych w krajach partnerskich i zachęcanie tych krajów m.in. do tego, by w swych krajowych dokumentach planowania uwzględniały główne priorytety władz lokalnych i regionalnych. |
40. |
Przyjmuje do wiadomości, że za pomocą samej współpracy na rzecz rozwoju nie sfinansuje się przemian, jakich wymaga program działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030; dlatego podkreśla, że UE i jej państwa członkowskie powinny wykorzystać współpracę w charakterze dźwigni umożliwiającej zdobycie dodatkowych zasobów pochodzących z innych źródeł, a także w charakterze katalizatora służącego zmianie zachęt i wspieraniu pozytywnych przemian w krajach rozwijających się. |
41. |
Ponownie stwierdza, że jeżeli kraje UE chcą być wiarygodnym punktem odniesienia na świecie, muszą wypełniać swoje zobowiązania; dlatego zdaje sobie sprawę, że powinny one założyć osiągnięcie celów przyjętych przez UE w ramach międzynarodowej agendy na rzecz finansowania rozwoju, i stoi na stanowisku, że powinny wypełnić swoje zobowiązania podjęte w Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, w tym porozumienia dotyczące finansowania ochrony środowiska. |
42. |
Potwierdza, że warto dostosować współpracę do zasięgu instrumentów i działań, które, wykraczając poza pomoc, są wprowadzane do systemu międzynarodowego z myślą o wsparciu dla procesów rozwoju; w tym względzie zgadza się, że warto monitorować wysiłki OECD służące opracowaniu nowego miernika finansowania rozwoju, w tym utworzenie pojęcia całkowitego oficjalnego wsparcia na rzecz zrównoważonego rozwoju (ang. Total Official Support for Sustainable Development). |
43. |
Zgadza się, że w odniesieniu do wielu problemów wspomnianych w programie działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 brak skutecznych rozwiązań technicznych, dlatego należy poszukiwać alternatywnych rozwiązań opartych na kreatywności, propagowaniu wiedzy oraz innowacjach technologicznych i społecznych; uważa, że współpraca zdecentralizowana może odegrać w tym obszarze ważną rolę poprzez przekazywanie uzyskanych doświadczeń w ramach szczebla lokalnego i regionalnego. |
44. |
Stwierdza, że nie uda się zrealizować programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 bez znaczącego zwiększenia spójności polityk, z uwzględnieniem wpływu, jaki na cele w zakresie rozwoju wywierają wszystkie polityki publiczne; nalega ponadto na fakt, że postępy w dziedzinie spójności powinny mieć miejsce zarówno w ramach obszarów działań publicznych (horyzontalnych), jak i między poziomami sprawowania rządów (lokalnym, regionalnym, krajowym i unijnym) dzięki zastosowaniu podejścia obejmującego wszystkie organy administracji (whole of government) w strategiach i programach publicznych w perspektywie krótko-, średnio- i długoterminowej. |
45. |
Zwraca uwagę na potrzebę udziału wszystkich podmiotów unijnej współpracy w wysiłkach na rzecz przejrzystości, które to wysiłki powinny dotyczyć uruchamianych przez nie zasobów; zdaje sobie sprawę, że władze publiczne (szczebla unijnego, krajowego, regionalnego i lokalnego) muszą odegrać znaczącą rolę w tych wysiłkach, z myślą o zwiększeniu swojej odpowiedzialności i jakości swoich działań. |
46. |
Jest zdania, że osadzenie działań na konkretnym terytorium, przy udziale podmiotów zamieszkujących ten obszar i opierając się na zdecentralizowanej współpracy, może być najlepszym sposobem na upowszechnianie pełnego i różnorodnego procesu przechodzenia na zrównoważone modele rozwoju sprzyjające włączeniu społecznemu. |
47. |
W związku z powyższym Komitet Regionów ponawia swoją ofertę wniesienia wkładu w realizację programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030, a także ofertę wymiany wiedzy i doświadczeń z pozostałymi organami władzy publicznej oraz z ich odpowiednikami w krajach rozwijających się, za pośrednictwem przeznaczonej dla władz lokalnych i regionalnych platformy informacyjnej i dyskusyjnej (portalu) na temat rozwoju, a także za pośrednictwem organizowanej co dwa lata konferencji na temat współpracy zdecentralizowanej oraz forów międzynarodowych: Eurośródziemnomorskiego Zgromadzenia Samorządów Lokalnych i Regionalnych (ARLEM-u) oraz Konferencji Władz Lokalnych i Regionalnych Partnerstwa Wschodniego (CORLEAP-u). Komitet Regionów pragnie wspierać i koordynować współpracę zdecentralizowaną władz lokalnych i regionalnych Unii Europejskiej z władzami lokalnymi i regionalnymi krajów sąsiadujących w ramach konkretnych inicjatyw, takich jak np. inicjatywa nikozyjska na rzecz Libii. |
48. |
Uważa, że konieczne jest prowadzenie wiarygodnej polityki komunikacji na temat rozwoju zrównoważonego, aby sprzyjać lepszemu rozumieniu wyzwań i niezbędnych do wdrożenia strategii oraz uzyskać bardziej świadome i czynne wsparcie ze strony obywateli, traktując współpracę na rzecz rozwoju i zaangażowanie w realizację programu działań ONZ do roku 2030 jako inwestycję w przyszłość. Należy także wyjaśnić obywatelom UE znaczenie celów współpracy na rzecz rozwoju, informując o obopólnych korzyściach wynikających z tej polityki, takich jak tworzenie stref stabilności regionalnej. Ponadto istnieje potrzeba zwiększenia dostrzegalności działań różnych podmiotów zaangażowanych w ten proces, takich jak władze lokalne i regionalne, w tym regiony najbardziej oddalone, które od wielu lat z powodzeniem rozwijają politykę współpracy z sąsiednimi krajami. |
Działania następcze w związku z podjętymi zobowiązaniami
49. |
Popiera propozycję, by wszystkie podmioty współpracy stopniowo dostosowywały swoje systemy sprawozdawczości oraz wskaźniki monitorowania do treści programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030; wspiera również opracowywanie wspólnych sprawozdań podsumowujących, w których przedstawiano by postępy poczynione w dziedzinie programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030, a następnie przedstawiano je Forum Politycznemu Wysokiego Szczebla ds. Zrównoważonego Rozwoju ONZ; nalega na aktywny udział władz lokalnych i regionalnych w opracowywaniu tych sprawozdań poprzez informowanie o działaniach prowadzonych w obszarach ich kompetencji dzięki współpracy zdecentralizowanej. |
50. |
Zgadza się co do potrzeby wzmocnienia systemów statystycznych w celu monitorowania programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030; zwraca uwagę na fakt, że wzmocnienie to jest również potrzebne w kontekście opracowywania informacji regionalnych i lokalnych, z myślą o zagwarantowaniu, że postępy docierają do wszystkich sektorów i na wszystkie obszary. |
Bruksela, dnia 8 lutego 2017 r.
Markku MARKKULA
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów