This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52016AR0585
Opinion of the European Committee of the Regions — Legislative proposals amending waste directives
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Wnioski ustawodawcze zmieniające dyrektywy w sprawie odpadów
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Wnioski ustawodawcze zmieniające dyrektywy w sprawie odpadów
Dz.U. C 17 z 18.1.2017, p. 46–59
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
18.1.2017 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 17/46 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Wnioski ustawodawcze zmieniające dyrektywy w sprawie odpadów
(2017/C 017/09)
|
ZALECANE POPRAWKI
Poprawka 1
Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywy 2000/53/WE w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji, 2006/66/WE w sprawie baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów i 2012/19/UE w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, COM(2015) 593 final – 2015/0272 (COD)
Artykuł 2
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
Zmiana dyrektywy 2006/66/WE |
Zmiana dyrektywy 2006/66/WE |
||||
W dyrektywie 2006/66/WE wprowadza się następujące zmiany: |
W dyrektywie 2006/66/WE wprowadza się następujące zmiany: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Uzasadnienie
Głównym celem przedmiotowej dyrektywy jest minimalizacja negatywnego wpływu baterii na środowisko przez unikanie uwalniania niebezpiecznych substancji (metali ciężkich) do środowiska. Ustanawia ona zasady dotyczące wprowadzania baterii do obrotu i specjalnych metod ich unieszkodliwiania.
Państwa członkowskie wspierają badania nad przyjaznymi dla środowiska i opłacalnymi metodami recyklingu wszystkich rodzajów baterii i akumulatorów. Baterie organiczne są bateriami nowej generacji, które nie zawierają substancji niebezpiecznych. Działalność badawczo-rozwojowa prowadzona jest w całej Europie. Baterie te nie tylko zbudowane są z bezpiecznych dla środowiska komponentów, ale także posiadają ogromny potencjał gospodarczy oraz szeroki zakres stosowania.
Bez proponowanej poprawki baterie organiczne, mimo iż są przyjazne dla środowiska, będą podlegać specjalnym wymogom dotyczącym unieszkodliwiania konwencjonalnych baterii. Stanowiłoby to przeszkodę dla innowacji technologicznych wspierających cele środowiskowe i nie pozwalałoby na udział tych innowacji w tworzeniu wzrostu gospodarczego i zatrudnienia w Europie. Z tego względu baterie organiczne powinny być wyłączone z zakresu przedmiotowej dyrektywy.
Poprawka 2
Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 1999/31/WE w sprawie składowania odpadów, COM(2015) 594 final – 2015/0274 COD
Artykuł 1 pkt 6
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
||||
„Artykuł 15 |
„Artykuł 15 |
||||
Sprawozdawczość |
Sprawozdawczość |
||||
1. Państwa członkowskie zgłaszają Komisji dane dotyczące wdrażania art. 5 ust. 2 i 5 za każdy rok kalendarzowy. Zgłaszają te dane drogą elektroniczną w terminie 18 miesięcy od zakończenia roku sprawozdawczego, którego dotyczą zebrane dane. Dane są zgłaszane w formacie określonym przez Komisję zgodnie z ust. 5. Pierwsze sprawozdanie obejmuje dane za okres od dnia 1 stycznia [enter year of transposition of this Directive + 1 year] r. do dnia 31 grudnia [enter year of transposition of this Directive + 1 year] r. |
1. Państwa członkowskie zgłaszają Komisji dane dotyczące wdrażania art. 5 ust. 2 i 5 za każdy rok kalendarzowy. Zgłaszają te dane drogą elektroniczną w terminie 18 miesięcy od zakończenia roku sprawozdawczego, którego dotyczą zebrane dane. Dane są zgłaszane w formacie określonym przez Komisję zgodnie z ust. 5. Pierwsze sprawozdanie obejmuje dane za okres od dnia 1 stycznia [enter year of transposition of this Directive + 1 year] r. do dnia 31 grudnia [enter year of transposition of this Directive + 1 year] r. |
||||
2. Państwa członkowskie zgłaszają dane dotyczące realizacji celów określonych w art. 5 ust. 2 do dnia 1 stycznia 2025 r. |
2. Państwa członkowskie zgłaszają dane dotyczące realizacji celów określonych w art. 5 ust. 2 do dnia 1 stycznia 2025 r. |
||||
3. Danym zgłaszanym przez państwo członkowskie zgodnie z niniejszym artykułem towarzyszy sprawozdanie z kontroli jakości. |
3. Danym zgłaszanym przez państwo członkowskie zgodnie z niniejszym artykułem towarzyszy sprawozdanie z kontroli jakości. |
||||
4. Komisja dokonuje przeglądu danych zgłoszonych zgodnie z niniejszym artykułem i publikuje sprawozdanie dotyczące wyników tego przeglądu. Sprawozdanie to obejmuje ocenę organizacji gromadzenia danych, źródeł danych i metody stosowanej przez państwa członkowskie, jak również kompletności, rzetelności, aktualności oraz spójności tych danych. Ocena może zawierać konkretne zalecenia dotyczące usprawnień. Sprawozdanie to jest sporządzane co trzy lata. |
4. Komisja dokonuje przeglądu danych zgłoszonych zgodnie z niniejszym artykułem i publikuje sprawozdanie dotyczące wyników tego przeglądu. Sprawozdanie to obejmuje ocenę organizacji gromadzenia danych, źródeł danych i metody stosowanej przez państwa członkowskie, jak również kompletności, rzetelności, aktualności oraz spójności tych danych. Ocena może zawierać konkretne zalecenia dotyczące usprawnień. |
||||
5. Komisja przyjmuje akty wykonawcze ustanawiające format zgłaszania danych zgodnie z ust. 1. Takie akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 17 ust. 2 niniejszej dyrektywy.” |
5. Komisja przyjmuje akty wykonawcze ustanawiające format zgłaszania danych zgodnie z ust. 1. Takie akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą określoną w art. 17 ust. 2 niniejszej dyrektywy. |
||||
|
6. W możliwych przypadkach i zgodnie z zasadą lepszego stanowienia prawa jakikolwiek dodatkowy obowiązek sprawozdawczy wynikający z niniejszej dyrektywy powinien zostać spełniony przede wszystkim poprzez wykorzystanie lub udoskonalenie istniejących krajowych obowiązków sprawozdawczych, jeżeli można zagwarantować, że informacje przekazywane na temat odpadów będą ujednolicone zgodnie z wymogami. Tworzenie nowych struktur raportowania wyłącznie po to, by spełnić wymagania niniejszej dyrektywy powinno być ostatecznością, w szczególności w odniesieniu do władz lokalnych i regionalnych. Państwa członkowskie i Komisja wspólnie oceniają dodatkowe potrzeby w zakresie sprawozdawczości, zanim państwa członkowskie wprowadzą przepisy wykonawcze w celu spełnienia obowiązków sprawozdawczych wynikających z niniejszej dyrektywy. ” |
Uzasadnienie
Jest to zgodne z pakietem w sprawie lepszego stanowienia prawa i sporządzoną niedawno opinią KR-u w sprawie wdrożenia zobowiązań środowiskowych UE. Informacje powinny być ujednolicone, tak by można było je porównać na etapie przyjmowania środków poprawiających gospodarowanie odpadami.
Poprawka 3
Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2008/98/WE w sprawie odpadów, COM(2015) 595 final – 2015/0275 (COD)
Artykuł 1 pkt 8
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||
„Artykuł 8a |
„Artykuł 8a |
||||||||||||||||||||||||
Ogólne wymagania dotyczące systemów rozszerzonej odpowiedzialności producenta |
Ogólne wymagania dotyczące systemów rozszerzonej odpowiedzialności producenta |
||||||||||||||||||||||||
[…] |
[…] |
||||||||||||||||||||||||
2. Państwa członkowskie podejmują środki niezbędne do zapewnienia, by posiadacze odpadów objęci systemami rozszerzonej odpowiedzialności producenta ustanowionymi zgodnie z art. 8 ust. 1 byli informowani o dostępnych systemach zbierania odpadów oraz zapobieganiu powstawaniu odpadów. Państwa członkowskie podejmują również środki w celu stworzenia zachęt dla posiadaczy odpadów do uczestnictwa w systemach selektywnej zbiórki, przede wszystkim poprzez bodźce ekonomiczne i regulacje, w stosownych przypadkach. |
2. Państwa członkowskie podejmują środki niezbędne do zapewnienia, by posiadacze odpadów objęci systemami rozszerzonej odpowiedzialności producenta ustanowionymi zgodnie z art. 8 ust. 1 byli informowani o dostępnych systemach zwrotu, uznanych zakładach ponownego użycia, dopuszczonych zakładach zajmujących się przygotowaniem do ponownego użycia oraz o systemach zbierania odpadów oraz zapobieganiu powstawaniu odpadów. Państwa członkowskie podejmują również środki w celu stworzenia zachęt dla posiadaczy odpadów, producentów i sprzedawców detalicznych do uczestnictwa w systemach selektywnej zbiórki, przede wszystkim poprzez bodźce ekonomiczne i regulacje, w stosownych przypadkach. |
||||||||||||||||||||||||
3. Państwa członkowskie podejmują niezbędne środki w celu zapewnienia, by wszystkie organizacje utworzone w celu realizacji zobowiązań rozszerzonej odpowiedzialności producenta w imieniu producenta produktów: |
3. Państwa członkowskie podejmują niezbędne środki w celu zapewnienia, by wszystkie organizacje utworzone w celu realizacji zobowiązań rozszerzonej odpowiedzialności producenta w imieniu producenta produktów: |
||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||
4. Państwa członkowskie podejmują niezbędne środki w celu zapewnienia, by wysokość wkładów finansowych płaconych przez producentów w celu przestrzegania ich zobowiązań wynikających z rozszerzonej odpowiedzialności producenta: |
4. Państwa członkowskie podejmują niezbędne środki w celu zapewnienia, by wysokość wkładów finansowych płaconych przez producentów w celu przestrzegania ich zobowiązań wynikających z rozszerzonej odpowiedzialności producenta: |
||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||
5. Państwa członkowskie ustanawiają odpowiednie ramy monitorowania i egzekwowania w celu zagwarantowania, by producenci produktów przestrzegali swoich zobowiązań wynikających z rozszerzonej odpowiedzialności producenta, środki finansowe były właściwie wykorzystywane, a wszystkie podmioty zaangażowane we wdrożenie systemu przekazywały wiarygodne dane. |
5. Państwa członkowskie ustanawiają odpowiednie ramy monitorowania i egzekwowania w celu zagwarantowania, by producenci produktów przestrzegali swoich zobowiązań wynikających z rozszerzonej odpowiedzialności producenta, środki finansowe były właściwie wykorzystywane, a wszystkie podmioty zaangażowane we wdrożenie systemu przekazywały wiarygodne dane. |
||||||||||||||||||||||||
Jeżeli na terytorium danego państwa członkowskiego wiele organizacji realizuje w imieniu producentów zobowiązania wynikające z systemów rozszerzonej odpowiedzialności producenta, to państwo członkowskie ustanawia niezależny organ nadzorujący realizację zobowiązań wynikających z rozszerzonej odpowiedzialności producenta. |
Jeżeli na terytorium danego państwa członkowskiego wiele organizacji realizuje w imieniu producentów tego samego typu produktu zobowiązania wynikające z systemów rozszerzonej odpowiedzialności producenta, to państwo członkowskie lub właściwe władze szczebla niższego niż krajowy ustanawiają niezależny organ (izbę rozliczeniową) nadzorujący realizację zobowiązań wynikających z rozszerzonej odpowiedzialności producenta. |
||||||||||||||||||||||||
6. Państwa członkowskie ustanawiają platformę do regularnego dialogu pomiędzy podmiotami zaangażowanymi we wdrażanie systemów rozszerzonej odpowiedzialności producenta, w tym prywatnych lub publicznych podmiotów gospodarujących odpadami, władz lokalnych oraz, w stosownych przypadkach, uznanych podmiotów zajmujących się przygotowaniem do ponownego użycia.” […] |
6 . Państwa członkowskie zapewniają, by systemy rozszerzonej odpowiedzialności producenta stanowiły wkład w zapobieganie powstawaniu odpadów oraz w ich zbieranie, a także wspierały inicjatywy w zakresie sprzątania. |
||||||||||||||||||||||||
|
7 . Państwa członkowskie ustanawiają platformę do regularnego dialogu pomiędzy podmiotami zaangażowanymi we wdrażanie systemów rozszerzonej odpowiedzialności producenta, w tym prywatnych lub publicznych podmiotów gospodarujących odpadami, władz lokalnych oraz, w stosownych przypadkach, dopuszczonych podmiotów zajmujących się ponownym użyciem oraz przygotowaniem do ponownego użycia.” […] |
Uzasadnienie
Przepisy UE powinny zapewniać pełną odpowiedzialność producenta za wytworzone odpady. Uwzględniając fakt, że rynek ten funkcjonuje w całej Unii, należy to zagwarantować za pomocą wspólnych kryteriów minimalnych. Zgodnie z zasadą pomocniczości rozszerzona odpowiedzialność producenta powinna być definiowana na szczeblu krajowym/lokalnym.
Poprawka 4
Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2008/98/WE w sprawie odpadów, COM(2015) 595 final – 2015/0275 (COD)
Artykuł 1 pkt 9
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
||||
„Artykuł 9 |
„Artykuł 9 |
||||
Zapobieganie powstawaniu odpadów |
Zapobieganie powstawaniu odpadów |
||||
1. […] |
1. […] |
||||
2. Państwa członkowskie monitorują i oceniają wdrażanie środków zapobiegających powstawaniu odpadów. W tym celu wykorzystują odpowiednie jakościowe lub ilościowe wskaźniki i cele, w szczególności dotyczące ilości odpadów komunalnych na mieszkańca, które są unieszkodliwiane lub poddawane odzyskowi energii. |
2. Państwa członkowskie monitorują i oceniają wdrażanie środków zapobiegających powstawaniu odpadów. W tym celu wykorzystują odpowiednie jakościowe lub ilościowe wskaźniki i wyrażone w wartościach bezwzględnych cele, w szczególności dotyczące ilości odpadów komunalnych na mieszkańca, które są unieszkodliwiane lub poddawane odzyskowi energii. |
||||
[…]” |
[…]” |
Uzasadnienie
Wskaźniki powinny opierać się na ilości wytwarzanych odpadów, np. 100 kg odpadów resztkowych na osobę, w celu stworzenia reprezentatywnego i skutecznego celu, także dla krajów o mniejszych gospodarkach lub krajów, które już teraz wytwarzają mniej odpadów.
Poprawka 5
Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2008/98/WE w sprawie odpadów, COM(2015) 595 final – 2015/0275 (COD)
Artykuł 1 pkt 10 lit. a)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Uzasadnienie
Nowa dyrektywa przewiduje szereg mechanizmów na rzecz walki z problemem niewystarczającej zgodności bądź braku zgodności – mechanizmy te służą także jako bodźce do osiągania postępów. Jednakże w większości przypadków niewystarczająca wiedza na poziomie UE na temat regionalnych i lokalnych kompetencji w zakresie odpadów jest przyczyną nieosiągania unijnych celów.
Poprawka 6
Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2008/98/WE w sprawie odpadów, COM(2015) 595 final – 2015/0275 (COD)
Artykuł 1 pkt 10 lit. c)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||||||
|
|
||||||||
|
|
Uzasadnienie
Proponowane środki dotyczące odpadów budowlanych i rozbiórkowych innych niż niebezpieczne, które stanowią znaczną część ogólnej ilości odpadów, nie są wystarczające ambitne. Zamiast obecnego ogólnego celu związanego z przygotowaniem do ponownego użycia, recyklingu i wypełniania wyrobisk powinno się określić, przynajmniej w ramach ogólnego podejścia, konkretne cele recyklingu dla poszczególnych materiałów budowlanych, w celu wspierania gospodarki o obiegu zamkniętym.
Poprawka 7
Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2008/98/WE w sprawie odpadów, COM(2015) 595 final – 2015/0275 (COD)
Artykuł 1 pkt 10 lit. d)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||||||||||
|
|
||||||||||||
|
|
Uzasadnienie
Zaprzepaszczono szansę, by utrzymać cel na poziomie 70 %, zgodnie z ubiegłoroczną propozycją samej Komisji Europejskiej, zważywszy że recykling tworzy nowe miejsca pracy na poziomie lokalnym i powoduje mniej emisji w porównaniu ze składowaniem i spalaniem. Komitet miał już okazję podkreślić, że dobre wyniki osiągane w niektórych państwach członkowskich i niektórych regionach pokazują, że realizacja ambitnych celów lub zbliżenie się do nich są możliwe, jeśli ogólne warunki są odpowiednie i jeśli rozwinięto niezbędny potencjał administracyjny tam, gdzie go wcześniej brakowało (1).
Poprawka 8
Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2008/98/WE w sprawie odpadów, COM(2015) 595 final – 2015/0275 (COD)
Artykuł 1 pkt 13
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
Artykuł 1 pkt 13 |
Artykuł 1 pkt 13 |
||||
|
|
||||
„Państwa członkowskie zapewniają selektywne zbieranie bioodpadów, jeżeli jest to wykonalne z punktu widzenia technicznego, ekonomicznego i środowiskowego w celu spełnienia odpowiednich norm jakości dla kompostu i osiągnięcia celów określonych w art. 11 ust. 2 lit. a), c) i d) oraz art. 11 ust. 3. |
„Państwa członkowskie zapewniają selektywne zbieranie bioodpadów, o ile nie wykazano jego niewykonalności z punktu widzenia technicznego, ekonomicznego i środowiskowego, w celu spełnienia odpowiednich norm jakości dla kompostu i osiągnięcia celów określonych w art. 11 ust. 2 lit. a), c) i d) oraz art. 11 ust. 3. |
||||
Państwa członkowskie podejmują środki, w stosownych przypadkach i zgodnie z art. 4 i 13, zachęcające do: |
Państwa członkowskie podejmują środki, w stosownych przypadkach i zgodnie z art. 4 i 13, zachęcające do: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
Do 2018 roku Komisja wraz z państwami członkowskimi przeprowadzi ocenę możliwości ustalenia minimalnych kryteriów jakościowych dla kompostu i produktu pofermentacyjnego z bioodpadów, tak aby zagwarantować wysoki poziom ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska. ” |
Uzasadnienie
Proponowana poprawka ma na celu doprowadzenie do obowiązkowego zbierania bioodpadów. Korzystne jest poprawienie brzmienia lit. a) w taki sposób, by połączyć recykling odpadów organicznych z wytwarzaniem wysokiej jakości kompostu i produktu pofermentacyjnego, gdyż w przeciwnym wypadku odpady te nie są poddawane recyklingowi, lecz utylizowane na składowiskach odpadów.
Poprawka 9
Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2008/98/WE w sprawie odpadów, COM(2015) 595 final – 2015/0275 (COD)
Artykuł 1 pkt 17
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Uzasadnienie
Zapobieganie powstawaniu odpadów komunalnych jest zgodne z celami określonymi w 7. programie działań w zakresie środowiska, jak również z zadaniem powierzonym Komisji, zgodnie z art. 9 lit. c) dyrektywy ramowej. Różne krajowe programy zapobiegania powstawaniu odpadów zawierają już cele ilościowe.
Poprawka 10
Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych, COM(2015) 596 final – 2015/0276 (COD)
Artykuł 1 pkt 3 lit. b)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
Uzasadnienie
Dotychczas nie sformułowano żadnego celu na 2030 rok dotyczącego przygotowania do ponownego użycia i poddania recyklingowi opakowań z tworzyw sztucznych. Jako minimum należy zobowiązać Komisję Europejską do przedstawienia takiego celu w ciągu kilku lat.
I. ZALECENIA POLITYCZNE
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
Uwagi ogólne
1. |
Z zadowoleniem przyjmuje wnioski ustawodawcze dotyczące zmiany dyrektyw w sprawie odpadów w ramach nowego pakietu dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym oraz wskazuje na wynikające z tych wniosków korzyści dla konsumentów, przedsiębiorstw, środowiska i gospodarki UE. |
2. |
W tym kontekście podkreśla, że przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym będzie tworzyć nowe miejsca pracy, zwiększać konkurencyjność małych, średnich i dużych przedsiębiorstw w UE, przyspieszać rozwój czystych technologii oraz zmniejszać zależność Europy od importu surowców i energii. |
Ujednolicenie definicji
3. |
Z zadowoleniem przyjmuje czytelny zbiór jednolitych definicji w różnych dyrektywach w sprawie odpadów i wzywa Komisję do dalszego działania mającego na celu uzgodnienie wszystkich definicji z europejskim katalogiem odpadów, unikanie niejasności i pozyskiwanie danych porównawczych na temat postępów poczynionych przez państwa członkowskie oraz władze lokalne i regionalne. |
4. |
Zaleca jednak współustawodawcom określenie definicji „wyrzucania drobnych odpadów w miejscach publicznych”. |
Kontrole
5. |
Zaleca zaostrzenie kontroli nielegalnych transportów odpadów, które między innymi znacznie zmniejszają dostępność na terytorium UE wystarczającej ilości odpadów zasilających gospodarkę o obiegu zamkniętym, która oparta jest na recyklingu i ponownym wykorzystaniu. |
Etykietowanie
6. |
Opowiada się za wprowadzeniem obowiązkowego etykietowania produktów konsumpcyjnych wprowadzanych do obrotu w Unii Europejskiej, które jednoznacznie określałoby sposób sortowania odpadów według makrokategorii ustalonych dla kategorii objętych selektywną zbiórką odpadów. Jeżeli produkt generuje odpady, które zaliczają się do różnych kategorii, na etykiecie musi zostać podany prosty sposób przeprowadzenia przez konsumenta demontażu poszczególnych części składowych na różne kategorie posortowanego materiału. |
Rozszerzona odpowiedzialność producenta
7. |
Podkreśla, że wniosek dotyczący ujednolicenia minimalnych wymagań jest kluczowy dla zwiększenia wydajności systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta we wszystkich państwach członkowskich. |
8. |
Wzywa współustawodawców, aby nie zmniejszali tych wymagań i zachowali kluczowe przepisy, takie jak te mające na celu zapewnienie przejrzystości i pełnego pokrycia kosztów przez producentów na rzecz władz lokalnych i regionalnych w zakresie zbierania i przetwarzania strumieni odpadów oraz gospodarowania nimi, jak również informowania obywateli. Jednym z najważniejszych sposobów zapobiegania wytwarzaniu odpadów może być skup opakowań nadających się do ponownego użycia (szklane pojemniki i opakowania z PET) przez duże sieci sklepów. |
Zapobieganie powstawaniu odpadów
9. |
Zwraca uwagę na potrzebę bardziej szczegółowego określenia „minimalnych norm jakości” dla żywności i proponuje określenie „minimalnej standardowej procedury” odzyskiwania żywności zapewniającej bezpieczeństwo żywnościowe i mającej jednakowe zastosowanie we wszystkich państwach członkowskich. |
10. |
Wzywa władze krajowe, regionalne i lokalne do zainicjowania kampanii informacyjnych i edukacyjnych w celu zwiększenia świadomości na temat zapobiegania powstawaniu odpadów. |
Inicjatywy w zakresie sprzątania: „Let’s do it!” i „Clean-up-day”
11. |
Apeluje do Komisji, państw członkowskich oraz władz lokalnych i regionalnych, by pod każdym względem wspierały różne inicjatywy społeczeństwa obywatelskiego na rzecz akcji sprzątania środowiska na szczeblu lokalnym i krajowym (na przykład kampanię lokalną „Let’s Do It” czy też światowy dzień działania „Let’s clean up the world in just one day!”). |
Ponowne wykorzystanie i recykling
12. |
Po raz kolejny wzywa, aby w zakresie ponownego użycia wyznaczyć dodatkowe cele. Powinny one mieć wiążący i niezależny charakter i odnosić się do konkretnych rodzajów odpadów, zwłaszcza mebli, tekstyliów oraz zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE). Przygotowywanie do ponownego użycia ma kluczowe znaczenie dla zapobiegania powstawaniu odpadów, razem z recyklingiem ma pierwszorzędne znaczenie w hierarchii postępowania z odpadami i ma bezpieczny potencjał dla rozwoju gospodarki o obiegu zamkniętym (2). |
13. |
W tym kontekście wzywa Komisję do ustalenia celu w zakresie przygotowania do ponownego wykorzystania i recyklingu tworzyw sztucznych, wynoszącego wagowo co najmniej 70 %, który w odniesieniu do odpadów opakowaniowych miałby być osiągnięty do 2030 r. |
14. |
Zwraca uwagę, że zapobieganie i ponowne użycie powiązane są z czynnościami dotyczącymi substancji i przedmiotów, które nie mają obecnie statusu odpadów, odwrotnie niż w przypadku recyklingu i przygotowania do ponownego użycia, gdzie wykorzystywane są materiały, które taki status posiadają. Ze względu na następstwa prawne dla przedsiębiorstw i instytucji wynikające z uznania danej substancji czy przedmiotu za odpad zaleca się dalsze ujednoznacznienie podziału na odpady i materiały inne niż odpady. |
15. |
Proponuje zdefiniowanie (np. w europejskim katalogu odpadów) koncepcji recyklingu i ponownego użycia, ponieważ obecnie chodzi o dwa różne rodzaje instalacji, wymagające różnych systemów i charakteryzujące się odmiennymi specjalnymi potrzebami. a) Odpady przeznaczone do recyklingu pojawiają się na taśmie służącej do sortowania w miejscach selektywnej zbiórki, gdzie są grupowane stosownie do potrzeb sektora. b) W przypadku odpadów przeznaczonych do ponownego użycia istnieje możliwość niewprowadzania ich do systemu gospodarowania odpadami. Stosowne byłoby zaproponowanie dużym sieciom sklepów skupu opakowań, choć ostateczna decyzja dotycząca odpadów należałaby do konsumenta. |
16. |
Wzywa współprawodawców do zalecenia państwom członkowskim, aby wprowadziły do swoich programów zapobiegania powstawaniu odpadów zachęty finansowe premiujące procesy wytwarzające mniejszą ilość odpadów. W ten sam sposób wzywa władze lokalne i regionalne do przyjęcia środków zachęcających do zmniejszenia ilości odpadów nieprzekazywanych do recyklingu. |
17. |
Zaleca, by Komisja Europejska rozważyła wprowadzenie do dyrektywy ramowej obowiązku sporządzania przez państwa członkowskie sprawozdań dotyczących odpadów przemysłowych (innych niż niebezpieczne) oraz zaleca Europejskiej Agencji Środowiska monitorowanie i zbieranie tych danych. Komisja powinna dokonać przeglądu sytuacji do 2020 r., w tym przeprowadzić ocenę celów w zakresie przygotowania do ponownego użycia i recyklingu tego strumienia odpadów (3). |
18. |
Zwraca uwagę, że przejście od celów dotyczących recyklingu do ogólnych celów dotyczących przygotowywania do ponownego użycia i poddania recyklingowi: (i) utrudnia oddzielny pomiar danych związanych z recyklingiem i przygotowywaniem do ponownego użycia opakowań i odpadów opakowaniowych; (ii) wymaga dodatkowych wyjaśnień. |
19. |
Uważa, że konieczne jest określenie jednolitych metod obliczania współczynników recyklingu w całej UE oraz określenie, w odniesieniu do odpadów spożywczych oraz obojętnych odpadów budowlanych i rozbiórkowych, przepisów ustalających instrumenty oraz podmioty odpowiedzialne za monitorowanie danych dotyczących zmniejszania wytwarzania odpadów w całym łańcuchu produkcji, przetwarzania i konsumpcji. |
20. |
Proponuje, by Komisja Europejska opracowała wskaźniki środowiskowej wartości różnych rodzajów odpadów. Obecne przepisy i wniosek Komisji Europejskiej nie uwzględniają różnic wartości środowiskowej poszczególnych rodzajów odpadów. W ten sposób będzie wiadomo, na których materiałach należy skupić się w szczególności, by poprawić gospodarowanie odpadami i sprawić, by było bardziej przyjazne dla środowiska. |
Odzysk energii oraz składowanie
21. |
Zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami wzywa państwa członkowskie do promowania rozwoju wysoko wydajnej energii z odpadów w związku z inicjatywą Komisji Europejskiej w sprawie energii z odpadów; odnotowuje, że zakłady produkcji energii z odpadów mogą pomóc we wspieraniu wysiłków Unii na rzecz zmniejszania zależności od importu energii, zgodnie z założeniami unii energetycznej. |
22. |
Uznaje znaczenie stopniowego wprowadzania ograniczeń dotyczących składowania i wspiera zmianę podejścia Komisji Europejskiej zmierzającej do zakazania składowania odpadów zebranych selektywnie, w tym również bioodpadów, z uwzględnieniem komunikatu COM(2015) 614 w sprawie gospodarki o obiegu zamkniętym, który zachęca do kaskadowego wykorzystywania zasobów biologicznych, co może zapewnić konkurencyjność w odniesieniu do ponownego użycia (4). |
23. |
Zaleca, aby nadal popierać ambitniejsze podejście jakościowe zmierzające do wyeliminowania składowania odpadów nadających się do recyklingu i ulegających biodegradacji. |
24. |
Wzywa Komisję Europejską do zbadania możliwości rozszerzenia celu polegającego na ograniczeniu do 2030 r. składowania odpadów do maksymalnie 10 % poza odpady komunalne i stosowania go do wszystkich rodzajów odpadów (5). |
Wyjątki dla niektórych państw członkowskich dotyczące celów w zakresie odpadów komunalnych i składowania
25. |
Uważa za uzasadnione zwolnienia przyznane siedmiu państwom członkowskim o najniższym poziomie gospodarowania odpadami, ale podkreśla, że należy zachować proponowane przepisy, zgodnie z którymi państwa członkowskie korzystające ze zwolnienia muszą przedstawiać plany wdrożeniowe ze szczegółowymi harmonogramami koniecznych środków służących osiągnięciu ich celów. |
Obowiązek ewidencjonowania i przekazywania danych
26. |
Podkreśla brak przepisu, zaproponowanego już przez Komisję Europejską w 2014 r. w dyrektywie ramowej, nakładającego na przedsiębiorstwa przemysłowe i handlowe obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów innych niż niebezpieczne oraz przekazywania danych ewidencyjnych właściwym organom na żądanie. |
Akty delegowane
27. |
Jest zaniepokojony szerokimi uprawnieniami do przyjmowania aktów delegowanych, jakie przedstawione wnioski przyznają Komisji, i wzywa współustawodawców do ograniczenia ich zastosowania, ponieważ osłabiają one ich zdolności kontrolne i nie mieszczą się w standardach demokratycznych i prawnych (6). |
Porozumienie Burmistrzów w sprawie gospodarowania odpadami
28. |
Uwzględniając istotny sukces Porozumienia Burmistrzów na rzecz Klimatu i Energii, proponuje ustanowienie podobnej struktury w dziedzinie gospodarowania odpadami. Podkreśla w tym kontekście rolę Komitetu Regionów – jako zgromadzenia regionalnych i lokalnych przedstawicieli Unii Europejskiej – w mobilizowaniu władz lokalnych i regionalnych oraz wzmaganiu/intensyfikowaniu ich wysiłków na rzecz efektywnego gospodarowania zasobami, ograniczenia odpadów i zwiększenia recyklingu oraz ponownego wykorzystywania i odzyskiwania odpadów w miastach. |
Pomocniczość i proporcjonalność
29. |
Zauważa, że wnioski Komisji nie budzą obaw co do poszanowania zasady pomocniczości, natomiast budzą obawy co do poszanowania zasady proporcjonalności (7). |
Bruksela, dnia 15 czerwca 2016 r.
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
Markku MARKKULA
(1) COM(2014) 397 final.
(2) CDR-1617-2013.
(3) CDR-1617-2013.
(4) COR-2014-04083, CdR 3751/2013, CdR 1617/2013.
(5) CdR 1617/2013.
(6) COR-2014-04083; konsultacje z grupą ekspertów ds. pomocniczości i badanie odnośnych decyzji parlamentów narodowych i zgromadzeń regionalnych w sprawie aspektów związanych z pomocniczością i proporcjonalnością pakietu dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym – synteza i analiza, COR-2016-1521.
(7) Zob. również „Konsultacje z grupą ekspertów ds. pomocniczości oraz analiza odnośnych decyzji parlamentów narodowych i zgromadzeń regionalnych w sprawie aspektów związanych z pomocniczością i proporcjonalnością pakietu dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym – synteza i analiza”, COR-2016-1521.