KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 18.12.2015

COM(2015) 664 final

2015/0304(NLE)

Wniosek

DECYZJA RADY

w sprawie stanowiska, które ma zostać zajęte w imieniu Unii Europejskiej na posiedzeniu Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu

UZASADNIENIE

1.KONTEKST WNIOSKU

Unijny system kontroli przeprowadzanej przez państwo portu został ustanowiony w dyrektywie 2009/16/WE 1 (z późniejszymi zmianami), która przekształciła i wzmocniła prawodawstwo UE obowiązujące w tej dziedzinie od 1995 r. System UE opiera się na wcześniej istniejącej strukturze memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu (memorandum paryskie) obowiązującego od 1982 r. Dyrektywa 2009/16/WE (z późniejszymi zmianami) obejmuje procedury i narzędzia memorandum paryskiego. Wszystkie nadmorskie państwa członkowskie UE, jak również Kanada, Rosja, Islandia i Norwegia są stronami memorandum paryskiego. Unia Europejska nie jest stroną memorandum paryskiego.

Od dnia 1 stycznia 2011 r. zarówno w UE, jak i w ramach memorandum paryskiego obowiązuje nowy system inspekcji dotyczący kontroli przeprowadzanej przez państwo portu. Dla działania nowego systemu inspekcji konieczne jest podjęcie co roku pewnych decyzji w powiązaniu z memorandum paryskim. Decyzje takie są podejmowane w drodze konsensusu na dorocznym posiedzeniu Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu (PSCC), które odbywa się w maju każdego roku. Na mocy dyrektywy 2009/16/WE decyzje podjęte przez właściwy organ memorandum paryskiego stają się wiążące dla państw członkowskich UE.

Na podstawie art. 218 ust. 9 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej stanowisko, jakie ma zostać zajęte w imieniu Unii w organizacjach międzynarodowych, takich jak memorandum paryskie, kiedy wzywane są one do przyjęcia aktów mających skutki prawne, musi zostać przyjęte decyzją Rady na wniosek Komisji.

Proponuje się, aby stanowisko na posiedzeniu PSCC było przyjmowane w ramach podejścia dwuetapowego. Decyzja Rady określa podstawowe zasady i kierunki stanowiska Unii w perspektywie wieloletniej, przy czym podlega ono następnie dostosowaniu na potrzeby każdego dorocznego posiedzenia PSCC za pomocą nieoficjalnych dokumentów Komisji, które podlegają omówieniu przez Grupę Roboczą ds. Żeglugi w ramach Rady. Niniejszy wniosek ma na celu określenie stanowiska Unii na posiedzeniach PSCC dotyczącego lat 2016-2019. Ma on również na celu włączenie zasad i kierunków polityki Unii Europejskiej na rzecz poprawy bezpieczeństwa morskiego, zapobiegania zanieczyszczeniu oraz poprawy warunków życia i pracy na statkach. Stanowisko Unii uwzględnia również postanowienia traktatu lizbońskiego.

Komisja proponuje takie podejście ze względu na charakter procesu decyzyjnego w ramach memorandum paryskiego. Regulamin memorandum paryskiego określa ostateczny termin składania dokumentów przez strony i grupy zadaniowe, którym powierzono opracowanie wytycznych i instrukcji, na sześć tygodni przed posiedzeniem PSCC. Dopiero w tym momencie są dostępne wszelkie przedłożone dokumenty i Komisja może rozpocząć ich analizę w celu przygotowania wniosku dotyczącego skoordynowanego stanowiska Unii na podstawie art. 218 ust. 9 TFUE, który to wniosek następnie musi zostać przyjęty przez Radę. Ponieważ dostępny czas potrzebny na analizę, przygotowanie wniosku Komisji i jego przyjęcie przez Radę jest krótki, w załączniku 2 określono proces określania z roku na rok stanowiska Unii. Poniższa decyzja obejmuje lata 2016–2019.

2. ASPEKTY PRAWNE WNIOSKU

Poniższa decyzja została podjęta w oparciu o Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 100 ust. 2 w związku z art. 218 ust. 9, który określa, że Rada, na wniosek Komisji, przyjmuje decyzję ustalającą stanowiska, jakie należy zająć w imieniu Unii w ramach organu utworzonego przez umowę, gdy organ ten ma przyjąć akty mające skutki prawne. Powyższe ma zastosowanie do stanowiska, które ma zostać zajęte przez państwa członkowskie w imieniu Unii Europejskiej na posiedzeniu PSCC memorandum paryskiego.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/16/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu (z późniejszymi zmianami) stanowi podstawę prawną określającą zasady, których mają przestrzegać państwa członkowskie na posiedzeniach PSCC memorandum paryskiego.

2015/0304 (NLE)

Wniosek

DECYZJA RADY

w sprawie stanowiska, które ma zostać zajęte w imieniu Unii Europejskiej na posiedzeniu Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 100 i art. 218 ust. 9,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)Poziom bezpieczeństwa morskiego, zapobiegania zanieczyszczeniom oraz warunków życia i pracy na statku można skutecznie podnieść poprzez radykalne zmniejszenie liczby statków nieodpowiadających normom, poruszających się po wodach Unii Europejskiej, dzięki skrupulatnemu przestrzeganiu konwencji, międzynarodowych kodeksów i rezolucji.

(2)Chociaż główna odpowiedzialność za monitorowanie zgodności statków z międzynarodowymi normami bezpieczeństwa, zapobiegania zanieczyszczeniom oraz warunków życia i pracy na statku spoczywa na państwie bandery, odpowiedzialność za utrzymanie stanu statku i jego wyposażenia, po przeglądzie mającym na celu zachowanie zgodności z wymogami dotyczącymi statku zawartymi w konwencjach, spoczywa na przedsiębiorstwie będącym właścicielem statku. Jednakże niektóre państwa bandery poważnie zaniedbują obowiązek wprowadzania i stosowania międzynarodowych norm.

(3)Zatem drugim sposobem ochrony przeciwko żegludze niespełniającej norm powinno być zapewnianie przez państwo portu: monitorowania zgodności z międzynarodowymi normami bezpieczeństwa, zapobiegania zanieczyszczeniom oraz monitorowania warunków życia i pracy na statku, przy jednoczesnym wskazaniu, że inspekcja przeprowadzana przez państwo portu nie stanowi przeglądu, a właściwe formularze inspekcyjne nie stanowią świadectw zdolności żeglugowej. Ujednolicone podejście do skutecznego wprowadzenia międzynarodowych norm przez nabrzeżne państwa członkowskie UE w stosunku do statków żeglujących na wodach, które pozostają pod ich jurysdykcją, i korzystających z ich portów, pozwoli uniknąć zakłócenia konkurencji.

(4)W dyrektywie 2009/16/WE 2 (z późniejszymi zmianami) ustanowiono unijny system kontroli przeprowadzanej przez państwo portu przy jednoczesnym przeformułowaniu i wzmocnieniu wcześniejszego prawodawstwa UE w tej dziedzinie obowiązującego od 1995 r. System UE opiera się na wcześniej istniejącej strukturze memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu, międzynarodowej organizacji istniejącej od 1982 r.

(5)W odniesieniu do państw członkowskich UE dyrektywa 2009/16/WE wprowadza procedury, narzędzia i działania memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu w zakres przepisów UE. Na mocy dyrektywy 2009/16/WE decyzje podjęte przez właściwy organ memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu stają się wiążące dla państw członkowskich UE.

(6)Komitet Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu zbiera się co roku i podczas obrad podejmuje decyzje dotyczące szeregu punktów porządku obrad, które są niezbędne dla funkcjonowania dyrektywy 2009/16/WE.

(7)Na podstawie art. 218 ust. 9 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, stanowisko, jakie ma zostać zajęte w imieniu Unii w organizacjach międzynarodowych, kiedy wzywane są one do przyjęcia aktów mających skutki prawne, musi zostać przyjęte decyzją Rady na wniosek Komisji.

(8)Regulamin memorandum paryskiego określa ostateczny termin składania dokumentów przez strony i grupy zadaniowe, którym powierzono opracowanie wytycznych i instrukcji, na sześć tygodni przed posiedzeniem PSCC. Dopiero w tym momencie wszelkie przedłożone dokumenty są dostępne i Komisja może rozpocząć ich analizę w celu przygotowania wniosku dotyczącego skoordynowanego stanowiska Unii na podstawie art. 218 ust. 9 TFUE. Ponieważ dostępny czas potrzebny na analizę wniosku i jego przyjęcie jest krótki, konieczne jest ustanowienie podstawowych zasad i kierunków stanowiska Unii w perspektywie wieloletniej, wraz z ramami corocznego określania stanowiska Unii.

(9)Niniejsza decyzja obejmuje lata 2016–2019,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł 1

Stanowisko, jakie ma zająć Unia Europejska na dorocznym posiedzeniu Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwa portu, w przypadku gdy organ ten ma przyjąć decyzje mające skutki prawne, zostało określone w załączniku 1 do niniejszej decyzji.

Artykuł 2

Coroczne określenie stanowiska Unii na dorocznym posiedzeniu Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu odbywa się zgodnie z załącznikiem 2 do niniejszej decyzji.

Artykuł 3

Stanowisko Unii określone w załączniku 1 do niniejszej decyzji podlega ocenie i, w stosownych przypadkach, modyfikacji dokonywanej przez Radę na wniosek Komisji, najpóźniej do dnia corocznego posiedzenia Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu w 2020 r.

Artykuł 4

Niniejsza decyzja wchodzi w życie w dniu 1 stycznia 2016 r.

Sporządzono w Brukseli dnia r.

(1) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/16/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu (wersja przekształcona) (Dz.U. L 131 z 28.5.2009, s. 57).

(2) Dz.U. L 131 z 28.5.2009, s. 57.

KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 18.12.2015

COM(2015) 664 final

ZAŁĄCZNIKI

Stanowisko Unii na forum memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu

do

wniosku dotyczącego decyzji Rady

w sprawie stanowiska, które ma zostać zajęte w imieniu Unii Europejskiej na posiedzeniu Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu

ZAŁĄCZNIKI

Stanowisko Unii na forum memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu

do

wniosku dotyczącego decyzji Rady

w sprawie stanowiska, które ma zostać zajęte w imieniu Unii Europejskiej na posiedzeniu Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu

Zasady przewodnie

W ramach memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu (memorandum paryskie) Unia:

a)    działa zgodnie z realizowanymi przez siebie celami, w szczególności w celu poprawy bezpieczeństwa morskiego, zapobiegania zanieczyszczeniom oraz poprawy warunków życia i pracy na statkach poprzez radykalne zmniejszenie liczby statków nieodpowiadających normom dzięki skrupulatnemu stosowaniu międzynarodowych konwencji i kodeksów;

b)    wspiera wdrożenie zharmonizowanego podejścia stron memorandum paryskiego do skutecznego egzekwowania wspomnianych międzynarodowych norm w odniesieniu do statków żeglujących na wodach, które pozostają pod ich jurysdykcją, i korzystających z ich portów;

c)    prowadzi współpracę w ramach memorandum paryskiego, aby wprowadzić kompleksowy system inspekcji, sprawiedliwie rozkładając obciążenia, w szczególności poprzez przyjęcie rocznych zobowiązań inspekcyjnych sporządzanych zgodnie z przyjętą metodą określoną w załączniku 11 do memorandum paryskiego;

d)    prowadzi prace w ramach memorandum paryskiego, aby wspierać rekrutację, zatrzymanie w zawodzie i szkolenie przez strony memorandum paryskiego wymaganej liczby pracowników, w tym wykwalifikowanych inspektorów, przy uwzględnieniu wielkości i charakteru ruchu morskiego w każdym porcie;

e)    zapewnia zgodność środków przyjętych w ramach memorandum paryskiego z prawem międzynarodowym, a w szczególności z międzynarodowymi konwencjami i kodeksami dotyczącymi bezpieczeństwa morskiego i zapobiegania zanieczyszczeniom oraz warunków życia i pracy na statkach;

f)    wspiera opracowywanie wspólnego podejścia z innymi organami realizującymi kontrole przeprowadzane przez państwo portu;

g)    zapewnia spójność w innych dziedzinach polityki unijnej zwłaszcza w zakresie stosunków zewnętrznych, bezpieczeństwa, ochrony środowiska itp.

Kierunki

Unia Europejska stara się wspierać następujące działania podejmowane w ramach memorandum paryskiego:

A.    w celu zapewnienia sprawnego corocznego funkcjonowania unijnego systemu kontroli przeprowadzanej przez państwo portu zgodnie z dyrektywą 2009/16/WE:

1.    Następujące elementy profilu ryzyka statku, stosowane do wyboru statków do kontroli:

a)    „biała”, „szara” i „czarna” lista zgodnie ze wzorem opracowanym w memorandum paryskim i ustanowionym w załączniku do rozporządzenia Komisji (UE) nr 801/2010 z dnia 13 września 2010 r. w sprawie wykonania art. 10 ust. 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/16/WE w zakresie kryteriów państwa bandery 1 ;

b)    ranking uznanych organizacji zgodnie z metodą przyjętą przez Komitet Kontroli Państwa Portu na swoim 37. posiedzeniu w maju 2004 r. (pkt 4.5.2 porządku obrad);

c)    średni wskaźnik braków i zatrzymań dla wzoru działalności przedsiębiorstwa na podstawie załącznika do rozporządzenia Komisji (UE) nr 802/2010 z dnia 13 września 2010 r. w sprawie wykonania art. 10 ust. 3 i art. 27 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/16/WE w zakresie działalności przedsiębiorstwa 2 , z późniejszymi zmianami;

2.    zapewnienie zgodności wszelkich zmian lub aktualizacji procedur i wytycznych memorandum paryskiego z celami Unii, zwłaszcza w celu poprawy bezpieczeństwa morskiego, zapobiegania zanieczyszczeniom oraz poprawy warunków życia i pracy na statku;

B.    w perspektywie średnioterminowej stworzenie alternatywnej metody opracowywania „białej”, „szarej” i „czarnej” listy państw bandery, tak aby listy te były sprawiedliwsze, zwłaszcza w odniesieniu do państw bandery posiadających niewielką flotę.

(1) Dz.U. L 241 z 14.9.2010, s. 1.

(2) Dz.U. L 241 z 14.9.2010, s. 4.

KOMISJA EUROPEJSKA

Bruksela, dnia 18.12.2015

COM(2015) 664 final

ZAŁĄCZNIKI

Coroczne określenie stanowiska Unii, jakie należy zająć na posiedzeniu Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez państwo Portu memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu

do

wniosku dotyczącego decyzji Rady

w sprawie stanowiska, które ma zostać zajęte w imieniu Unii Europejskiej na posiedzeniu Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu

ZAŁĄCZNIKI

Coroczne określenie stanowiska Unii, jakie należy zająć na posiedzeniu Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez państwo Portu memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu

do

wniosku dotyczącego decyzji Rady

w sprawie stanowiska, które ma zostać zajęte w imieniu Unii Europejskiej na posiedzeniu Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu memorandum paryskiego w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu

Przed każdym dorocznym posiedzeniem Komitetu Kontroli Przeprowadzanej przez Państwo Portu (PSCC) memorandum paryskiego w sprawie kontroli Przeprowadzanej przez państwo portu należy podjąć niezbędne kroki, aby stanowisko wyrażone w imieniu Unii uwzględniało wszystkie istotne informacje przekazane Komisji Europejskiej, jak również wszelkie dokumenty do omówienia, które wchodzą w zakres kompetencji UE zgodnie z zasadami przewodnimi i kierunkami określonymi w załączniku I.

W tym celu i w oparciu o te informacje, z odpowiednim wyprzedzeniem w stosunku do posiedzenia PSCC, służby Komisji przekazują Radzie lub jej organom przygotowawczym do rozpatrzenia i zatwierdzenia dokument przygotowawczy zawierający szczegóły planowanego stanowiska Unii.

Stanowisko Unii planowane w dokumencie przygotowawczym uznaje się za zatwierdzone, chyba że podczas posiedzenia organu przygotowawczego Rady lub w terminie dwudziestu dni od otrzymania dokumentu przygotowawczego – w zależności od tego, co nastąpi wcześniej – sprzeciwią się temu państwa członkowskie w liczbie odpowiadającej mniejszości blokującej. W przypadku takiego sprzeciwu dana kwestia zostaje skierowana do Rady.