This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52013AE3548
Opinion of the European Economic and Social Committee on the ‘Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council amending Council Directives 78/660/EEC and 83/349/EEC as regards disclosure of non-financial and diversity information by certain large companies and groups’ COM(2013) 207 final — 2013/0110 (COD)
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże spółki oraz grupy COM(2013) 207 final – 2013/0110 (COD)
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże spółki oraz grupy COM(2013) 207 final – 2013/0110 (COD)
Dz.U. C 327 z 12.11.2013, p. 47–51
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
12.11.2013 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 327/47 |
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże spółki oraz grupy
COM(2013) 207 final – 2013/0110 (COD)
2013/C 327/10
Sprawozdawca: Evelyne PICHENOT
Rada, w dniu 2 maja 2013 r., oraz Parlament Europejski, w dniu 21 maja 2013 r., postanowiły, zgodnie z art. 50 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zasięgnąć opinii Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie
wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże spółki oraz grupy
COM(2013) 207 final – 2013/0110 (COD).
Sekcja Jednolitego Rynku, Produkcji i Konsumpcji, której powierzono przygotowanie prac Komitetu w tej sprawie, przyjęła swoją opinię dnia 27 czerwca 2013 r.
Na 491. sesji plenarnej w dniach 10–11 lipca 2013 r. (posiedzenie z 11 lipca 2013 r.) Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny stosunkiem głosów 95 do 31 – 4 osoby wstrzymały się od głosu – przyjął następującą opinię:
1. Wnioski
1.1 |
Komitet z zadowoleniem przyjmuje propozycje Komisji dotyczące zmian w dyrektywach w sprawie rachunkowości, zarówno w odniesieniu do publikowania informacji niefinansowych, jak i do różnorodności wśród kadry kierowniczej. Te ograniczone zmiany przyczynią się do poprawy ram zarządzania przedsiębiorstwami w UE (1). |
1.2 |
Komitet zaleca Parlamentowi Europejskiemu i Radzie uwzględnienie równowagi, do jakiej prowadzą te zmiany, zwiększające przejrzystość w kwestiach ekologicznych, socjalnych i społecznych oraz w dziedzinie zarządzania. Wniosek Komisji zawiera elastyczne przepisy, które pozwalają poprawić komunikację z akcjonariuszami, inwestorami, pracownikami i innymi zainteresowanymi stronami. Wniosek dotyczy tylko dużych spółek, aby uniknąć nakładania dodatkowych wymogów na mniejsze przedsiębiorstwa. |
2. Zalecenia
2.1 |
Komitet uznaje, że zrównoważone połączenie poniższych elementów pozwala na dostarczenie informacji niefinansowych akcjonariuszom na walnym zgromadzeniu i zainteresowanym stronom w dużych spółkach. Ich zbiór odpowiada wyznaczonym celom przejrzystości i spójności.
|
2.2 |
W związku z tak zrównoważonym podejściem Komitet uważa, że przyjęcie wniosku dotyczącego dyrektywy zmieniającej dyrektywy dotyczące rachunkowości może nastąpić w korzystnym momencie:
|
2.3 |
Komitet wyraża zadowolenie z faktu, iż zmiany w dyrektywach dotyczących rachunkowości otwierają nowe perspektywy, ponieważ:
|
2.4 |
Komitet zwraca uwagę Parlamentu Europejskiego i Rady na następujące zalecenia:
|
2.5 |
Komitet popiera zaproponowaną zmianę czwartej dyrektywy dotyczącej obowiązku dostarczenia informacji o polityce różnorodności stosowanej przez dane przedsiębiorstwo na poziomie organów kierowniczych. |
2.6 |
EKES podkreśla, że zarządy i rady nadzorcze nie są jedynymi organami, których dotyczy omawiana problematyka. Użyteczne mogłoby być rozszerzenie polityki różnorodności na inne gremia rad nadzorczych, zwłaszcza na komitet ds. audytu. |
2.7 |
Komitet przypomina, że w większości państw członkowskich nie osiągnięto celów dotyczących miejsca kobiet w organach kierowniczych (5). |
2.8 |
EKES uważa, że do kryteriów różnorodności należy włączyć udział zatrudnionych w firmie administratorów wywodzących się ze środowiska pracy, zwłaszcza z europejskiej rady pracowniczej, posiadających mandat organizacji związkowych. |
2.9 |
Komitet zaleca wreszcie, by pięć lat po wejściu dyrektywy w życie Komisja objęła jej przegląd klauzulą o nieobniżaniu poziomu ochrony w stosunku do istniejącej legislacji krajowej oraz dokonała oceny wpływu tych zmian do dyrektyw o rachunkowości na praktykę przedsiębiorstw w zakresie ujawniania informacji niefinansowych. |
3. Zarys kontekstu
3.1 |
Omawiany wniosek dotyczący zmiany dyrektyw w sprawie rachunkowości wpisuje się w wysiłki podejmowane od czasu opublikowania zielonej księgi z 2001 r. w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (6), uzupełnionej komunikatem z 2006 r. (7) Odpowiada on także zobowiązaniom podjętym w planie prac na 2011 r. w dziedzinie komunikacji (8). Zmiana ta stała się konieczna ze względu na wyniki oceny skutków, która wykazała ograniczenia w zakresie efektywności informacji niefinansowych publikowanych przez przedsiębiorstwa. Jest ona również w znacznym stopniu owocem konsultacji publicznych. Jakość informacji jest jednak niejednorodna, a liczba przedsiębiorstw jest niewystarczająca. |
3.2 |
Zwiększenie przejrzystości spółek w dziedzinie społecznej i ekologicznej zostało zapowiedziane w kwietniu 2011 r. w komunikacie Komisji dotyczącym Aktu o jednolitym rynku. |
3.3 |
W 2005 r., w chwili przyjęcia opinii w sprawie instrumentów pomiaru i informacji (9), Komitet uwzględnił czwartą dyrektywę dotyczącą bilansu rocznego, która zawiera przepis odnoszący się do informacji niefinansowych, umożliwiający przedsiębiorstwom publikowanie niektórych informacji o społecznych i ekologicznych aspektach ich działalności. W 2012 r. Komitet poparł Komisję w jej dążeniu do zwiększenia różnorodności w zarządach i radach nadzorczych. W opinii z 2012 r. (10) w sprawie komunikatu dotyczącego społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw Komitet przypomniał, że opowiedział się za obowiązkowym sprawozdaniem niefinansowym. |
3.4 |
Zjednoczone Królestwo było pierwszym państwem członkowskim, w którym od 1992 r. wprowadzono do zarządzania przedsiębiorstwem kodeks (tzw. kodeks Cadbury) (11) obejmujący metodę „podporządkować się lub wytłumaczyć się”. Zasada ta została przyjęta, za pomocą różnych przepisów, w innych krajach, m.in. w Niemczech i w Danii. Elastyczność tej metody pozwala w pewnych wrażliwych dziedzinach zastosować prawo do zastrzeżenia informacji dotyczących np. walki z korupcją, której skuteczność może wymagać pewnej dyskrecji, a nawet poufności. |
3.5 |
Wiele państw członkowskich, w tym Francja, Niderlandy, Zjednoczone Królestwo, Szwecja i Hiszpania, przyjęło w ostatnim dziesięcioleciu przepisy ustanawiające krajowe ramy sprawozdawczości w perspektywie harmonizacji norm europejskich. |
3.6 |
W trakcie prezydencji irlandzkiej zawarto porozumienie europejskie w sprawie przejrzystości w sektorze wydobywczym; wiąże się ono z przeglądem dyrektywy dotyczącej rachunkowości. Dyrektywa ta wymaga odtąd przejrzystości (dla każdego kraju i projektu) wszystkich przepływów finansowych z europejskich przedsiębiorstw wydobywczych i leśnych w kierunku państw, w których działają. |
3.7 |
W rezolucji z lutego 2013 r. (12) Parlament Europejski uznał znaczenie, jakie ma dla przedsiębiorstw rozpowszechnianie informacji z zakresu zrównoważonego rozwoju, takich jak czynniki społeczne i ekologiczne, aby gromadzić informacje o zagrożeniach w dziedzinie zrównoważonego rozwoju i zwiększyć zaufanie inwestorów i konsumentów. PE zwrócił się do Komisji o przedstawienie wniosku dotyczącego publikacji przez przedsiębiorstwa informacji niefinansowych. |
3.8 |
W sytuacji kryzysu, kiedy opinia publiczna w Europie wzywa przedsiębiorstwa do bardziej etycznych zachowań, praktyki z zakresu społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw zostały uznane za czynniki odgrywające rolę w polityce handlowej i rozwojowej Unii Europejskiej oraz w realizacji strategii „Europa 2020”. Sprzyja ona w ten sposób dialogowi socjalnemu i obywatelskiemu (społecznemu). Powinna ona również pozwolić na lepsze podejście do realiów w całym łańcuchu podwykonawstwa. Wydarzenia takie jak katastrofa budynku Rana Plaza w Bangladeszu przypominają o konieczności zwrócenia uwagi na odpowiedzialność zleceniodawcy. |
Bruksela, 11 lipca 2013 r.
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego
Henri MALOSSE
(1) Dz.U. C 24 z 28.1.2012, s. 91.
(2) Dz.U. C 21 z 21.1.2011, s. 33.
(3) Opinia EKES-u w sprawie europejskiego prawa spółek i ładu korporacyjnego (jeszcze nie opublikowana w Dz. U.).
(4) Dz.U. C 161 z 6.6.2013, s. 35.
(5) Dz.U. C 133 z 9.5.2013, s. 68.
(6) COM(2001) 366 final.
(7) COM (2006) 136 final oraz Dz.U. C 286 z 17.11.2005, s. 12.
(8) COM(2011) 681 final oraz Dz.U. C 229 z 31.7.2012, s. 77.
(9) Dz.U. C 286 z 17.11.2005, s. 12.
(10) Dz.U. C 229 z 31.7.2012, s. 77.
(11) The financial aspects of corporate governance, 1.12.1992.
(12) Rezolucja 2012/2098 (INI), sprawozdawca: Raffaele Baldassarre.
ZAŁĄCZNIK
do opinii Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego
Następujące poprawki, które uzyskały poparcie co najmniej jednej czwartej oddanych głosów, zostały odrzucone w trakcie debaty (art. 54 ust. 3 regulaminu wewnętrznego):
Zastąpić tekst opinii CES3548-2013_00_00_TRA_AS następującym tekstem:
1. Uwagi ogólne
1.1 |
EKES uważa wniosek dotyczący dyrektywy za zbędny (zwłaszcza jeśli chodzi o obowiązek ujawniania polityki różnorodności), ponieważ sądzi, że w omawianej dziedzinie nie ma potrzeby przyjmowania dalszych przepisów prawnych na poziomie europejskim. EKES ogólnie nie dostrzega wartości dodanej wniosku w porównaniu z obecnie obowiązującym prawodawstwem i jednocześnie obawia się możliwego dalszego zwiększenia obciążeń administracyjnych. |
1.2 |
EKES postrzega przejrzystość jako element nowoczesnego zarządzania przedsiębiorstwem. Europejskie przedsiębiorstwa udowodniły, że są wystarczająco przejrzyste już w ramach obowiązujących przepisów. Odpowiedzialność społeczna w Europie to coś, czym zarządzają przedsiębiorstwa, co jest elementem ich strategii i co opiera się na zasadzie dobrowolności. Europejskie przedsiębiorstwa nawet w okresie kryzysu nie zmniejszyły stopnia przejrzystości i odpowiedzialności. |
1.3 |
EKES dostrzega, że niektóre zainteresowane strony i społeczeństwo potrzebują większej przejrzystości, jeśli chodzi o strategie spółek, zwłaszcza w zakresie ujawniania informacji dotyczących kwestii społecznych i środowiskowych, w szczególności w przypadku spółek prowadzących działalność w państwach trzecich – np. spółek górniczych działających w Afryce (zagrożenia dla środowiska, korupcja) czy spółek odzieżowych działających w Azji (kwestie społeczne, prawa człowieka). |
1.4 |
Jedyną potencjalną wartość dodaną wniosku można dostrzec w tym, że poruszono w nim problematykę zagrożeń, ich definicji, zarządzania nimi i obowiązku sprawozdawczości. Mogłoby to pomoc spółkom lepiej zarządzać ryzykiem i możliwościami i w ten sposób zwiększyć odpowiedzialność za skutki ich działalności w dziedzinie niefinansowej. Jednak także w tym przypadku powinno chodzić raczej o decyzję danej spółki, czy chce daną działalność prowadzić czy nie. |
2. Informacje niefinansowe
2.1 |
EKES jest świadomy tego, że zwiększanie przejrzystości odgrywa ogólnie ważną rolę z punktu widzenia sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego. Możliwość łatwiejszego porównywania informacji o działaniu przedsiębiorstw może mieć wpływ na skuteczność podejmowania decyzji przez inwestorów i akcjonariuszy. |
2.2 |
EKES uważa, że dotychczasowy sposób i zakres ujawniania informacji niefinansowych jest właściwy i wystarczający z puntu widzenia celu, jakiemu służy. Proponowany obowiązek ujawniania informacji stanowiłby niepotrzebne obciążenie niezgodne z zasadą proporcjonalności. EKES wolałby zatem, by we wniosku wymagano ujawniania jedynie faktycznie istotnych informacji jednoznacznie wnoszących wartość dodaną, tak aby nie dochodziło do nadmiernego zwiększania obciążeń administracyjnych dla spółek, a jednocześnie by wniosek miał jak największą wartość dodaną dla użytkownika tych informacji (inwestora, akcjonariusza czy pracownika). |
2.3 |
EKES wolałby także, by informacje niefinansowe były podawane przez spółki wyłącznie na podstawie ich dobrowolnej decyzji. Proponuje w związku z tym odpowiednią zmianę art. 1 i 2 wniosku dotyczącego dyrektywy. |
2.4 |
Z wniosku wynika, że małe i średnie przedsiębiorstwa nie będą miały obowiązku ujawniania informacji niefinansowych, co jest zgodne z długofalowym celem Unii Europejskiej, by zmniejszyć obciążenia administracyjne dla przedsiębiorstw. |
2.5 |
EKES sądzi, że przewidziane we wniosku podawanie informacji niefinansowych w rocznym sprawozdaniu z działalności i ich kontrola przez biegłych rewidentów to zadanie skomplikowane i trudne w realizacji i konieczne będzie opracowanie praktycznych wskazówek. Zgodnie z europejskimi przepisami biegły rewident ma wypowiedzieć się w sprawie zgodności rocznego sprawozdania z działalności ze sprawozdaniem finansowym, przy czym przepisy te wymagają, by roczne sprawozdanie z działalności obejmowało sprawozdanie finansowe i sprawozdanie z kontroli oraz ew. dalsze dokumenty. Kontrola informacji niefinansowych mogłaby jednak być bardzo problematyczna i wymagać dużych nakładów. Należy dokładnie określić strukturę wymogów co do ujawniania informacji w rocznym sprawozdaniu z działalności; także aby nie zarzucić użytkowników tego sprawozdania informacjami, które nie są istotne. EKES będzie popierać ujawnianie informacji niefinansowych w dokumentach, które nie podlegają kontroli przez biegłych rewidentów. |
3. Różnorodność
3.1 |
EKES postrzega obowiązek ujawniania polityki różnorodności za zbędne obciążenie administracyjne, które jest nieuzasadnione i nie przynosi możliwych do wykazania pozytywnych skutków. Jakikolwiek wymóg wprowadzenia polityki różnorodności dla prywatnych podmiotów, w tym obowiązek ujawniania korporacyjnej polityki różnorodności czy wyjaśnienia, dlaczego dana spółka takiej polityki nie wprowadziła, to zdaniem EKES-u nieuzasadnione naruszenie wolności prowadzenia działalności gospodarczej i swobody decyzyjnej właścicieli spółek i jako takie EKES je zdecydowanie odrzuca. Ujawnianie informacji o spółce powinno pozostać uzależnione od w pełni swobodnej decyzji spółki co do tego, czy ich ujawnienie oznacza korzyść konkurencyjną czy też nie. Jeśli chodzi o podawanie szczegółów dotyczących polityki różnorodności, EKES jest temu przeciwny z szeregu powodów. |
3.2 |
Przede wszystkim trzeba podkreślić, że ujawnianie przez spółkę polityki różnorodności składu jej organów nie ma wpływu na sposób zarządzania spółką i wyniki jej działalności – wbrew temu co niesłusznie stwierdzono w uzasadnieniu wniosku. EKES jest zdania, że właściciel(e) czy akcjonariusze spółki powinni decydować o tym, kto będzie zarządzał ich spółką, jakie mechanizmy kontroli zarządzania będą stosowane oraz jaki wpływ na te procesy będą mieli członkowie organów nadzorczych czy administracyjnych. Za funkcjonowanie spółki jest odpowiedzialny przede wszystkim jej właściciel lub akcjonariusze i obejmuje to także ponoszenie ryzyka strat wynikających z podjęcia błędnych decyzji biznesowych. Sztuczne określenie składu organów nadzorczych czy administracyjnych może jedynie pogorszyć obecnie przyjęty sposób funkcjonowania. |
3.3 |
Komisja Europejska nie powinna w żadnym razie ingerować w procesy decyzyjne spółki (dotyczące np. liczby członków zarządu, ich kwalifikacji, wieku, płci). Z przedstawionej przez Komisję analizy nie wynika bezpośredni związek między wiekiem, płcią i innymi aspektami a wynikami spółki, ale nawet gdyby tak było, fakt ten nie oznaczałby, że słuszna jest autorytatywna ingerencja w skład organów zarządzających czy nadzorczych spółki. |
4. Wnioski
Mając na uwadze powyższe argumenty, EKES będzie:
1) |
dawać pierwszeństwo temu, by ujawnianie nowo wymaganych informacji niefinansowych było zgodnie z zasadą pomocniczości uzależnione od dobrowolnej decyzji samych spółek lub ew. podlegało krajowemu prawodawstwu określającemu obowiązki w zakresie informowania; |
2) |
zalecać, by z art. 1 wniosku dotyczącego dyrektywy usunąć ust. 2 dotyczący polityki różnorodności lub, jeśli okaże się to niemożliwe do zrealizowania, aby podawanie informacji o polityce różnorodności, w tym wyjaśnienia uzasadniającego nieprowadzenia takiej polityki, podlegało dobrowolnej decyzji samej spółki lub krajowemu prawodawstwu. |
Wynik głosowania
Za |
: |
37 |
Przeciw |
: |
96 |
Wstrzymało się |
: |
2 |