This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52012JC0010
JOINT REPORT TO THE EUROPEAN PARLIAMENT AND THE COUNCIL Macao Special Administrative Region: Annual Report 2011
WSPÓLNE SPRAWOZDANIE DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY Specjalny Region Administracyjny Makau: sprawozdanie roczne za 2011 r.
WSPÓLNE SPRAWOZDANIE DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY Specjalny Region Administracyjny Makau: sprawozdanie roczne za 2011 r.
/* JOIN/2012/010 final */
WSPÓLNE SPRAWOZDANIE DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY Specjalny Region Administracyjny Makau: sprawozdanie roczne za 2011 r. /* JOIN/2012/010 final */
WSPÓLNE SPRAWOZDANIE DLA PARLAMENTU
EUROPEJSKIEGO I RADY Specjalny Region Administracyjny Makau:
sprawozdanie roczne za 2011 r. Wprowadzenie Od czasu przekazania Makau Chinom
kontynentalnym, które miało miejsce dwanaście lat temu, Unia
Europejska i jej państwa członkowskie ściśle
monitorują zmiany polityczne i gospodarcze zachodzące w
Specjalnym Regionie Administracyjnym (SRA) Makau. W ramach realizacji
zobowiązania podjętego w 1999 r. wobec Parlamentu Europejskiego co
roku sporządzane jest sprawozdanie na temat zachodzących w Makau
zmian. Niniejsze sprawozdanie jest dziesiątym z kolei i obejmuje rok 2011. Relacje Unii Europejskiej z Makau
opierają się na wspólnych wartościach, dziedzictwie europejskim
i wspólnych interesach w dziedzinach takich jak gospodarka, środowisko
naturalne, edukacja i kultura. W 2011 r. stosunki dwustronne nadal
pogłębiały się w ramach umowy ramowej o handlu i
współpracy, podpisanej w 1992 r. UE stwierdza, że w 2011 r. w sposób
zadowalający realizowano politykę „jeden kraj, dwa systemy”, zgodnie
z ustawą zasadniczą SRA Makau. Podstawowe prawa i wolności
ludności Makau były przestrzegane. UE wyraża nadzieję,
że Makau będzie czynić dalsze postępy w kierunku
większej demokracji w ramach swojej ustawy zasadniczej i zgodnie z
oczekiwaniami ludności. Zmiany polityczne Rok 2011 r. był drugim rokiem
urzędowania Fernanda Chui, szefa rządu Makau. W swoim przemówieniu
dotyczącym strategii politycznej, wygłoszonym dnia 15 listopada,
Fernando Chui podkreślił, iż poprawa standardu życia
ludności pozostaje głównym priorytetem rządu. Przedstawił
on także działania na rzecz dywersyfikacji gospodarki Makau. Po raz
pierwszy ujawnił on także plany reformy politycznej, która ma być
wprowadzana w sposób ciągły i zorganizowany. Dnia 17 listopada rząd SRA Makau
zwrócił się do Stałego Komitetu Ogólnochińskiego
Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych o zinterpretowanie ustawy zasadniczej w
celu umożliwienia modyfikacji zasad formowania piątego Zgromadzenia
Ustawodawczego, które ma nastąpić w 2013 r., oraz zasad wyboru szefa
rządu, który przewidziano na 2014 r. Wyjaśnienia proceduralne
wpłynęły pod koniec 2011 r., w następstwie czego sekretarz
Makau do spraw administracji i sprawiedliwości, Florinda Chan,
rozpoczęła proces konsultacji społecznych celem zgromadzenia
opinii społeczeństwa i zmiany systemu politycznego Makau. W 2011 r. na
Tajwanie otwarto Biuro Gospodarcze i Kulturalne Makau. Tajwan z kolei
otworzył w Makau Biuro Gospodarcze i Kulturalne Tajpej. Struktury te
przyczyniać się mają do zacieśnienia współpracy
między Tajwanem a Makau w dziedzinie gospodarki, handlu, turystyki i
kultury. Zmiany gospodarcze W 2011 r. gospodarka Makau
odnotowała znaczny wzrost. W trzech pierwszych kwartałach roku,
dzięki kwitnącym sektorom turystyki i gier hazardowych oraz powrotowi
nakładów na inwestycje, wzrost realnego PKB wyniósł 21,8%[1]. Napływ turystów nie
ustawał, a wpływy z sektora gier hazardowych osiągnęły
w 2011 r. rekordowy poziom 269 mld MOP[2],
co stanowi wzrost o 42% w porównaniu z 2010 r. Liczba turystów odwiedzających
Makau wzrosła w 2011 r. o 12% i osiągnęła poziom 28
mln. Turyści z Chin kontynentalnych stanowili 58% odwiedzających, co
było głównym czynnikiem szybkiego wzrostu gospodarki Makau. Makau nadal pozostaje największym na
świecie rynkiem kasyn, deklasując swoim rozmiarem najbliższych
konkurentów. Aby skorzystać z rozkwitu turystyki,
deweloperzy planują budowę w Makau dalszych kompleksów
hotelowo-kasynowych. W trzecim kwartale 2011 r. w sumie 32 projekty nowych
hoteli były bądź w fazie konstrukcji, bądź przechodziły
właśnie procedury zatwierdzenia przez właściwe władze[3]. Po zakończeniu tych
projektów dodatkowe 24 tys. pokojów hotelowych zasili obecną pulę 22 356
pokojów. Aby zahamować nadmierny rozwój kasyn, rząd SRA Makau
zapowiedział, że do 2013 r. liczba stołów do gry zostanie
ograniczona do 5 500, a ich dopuszczalny późniejszy wzrost nie
będzie mógł przekraczać 3% rocznie. W wyniku gwałtownej ekspansji sektora
usług problem niedoboru pracowników stał się tym bardziej
dokuczliwy. Stopa bezrobocia spadła w ostatnim kwartale 2011 r. do
poziomu 2,1%, najniższego w ostatniej dekadzie. Makau w coraz
większym stopniu opiera się na pracownikach i specjalistach
sprowadzonych z innych krajów w celu zaspokojenia potrzeb rozwijającej
się gospodarki. Pod koniec 2011 r. liczba pracowników
niebędących mieszkańcami Makau wzrosła z 75 000 (2010 r.)
do 94 028, co stanowi 28% całej siły roboczej. Sektor
przedsiębiorstw domaga się bardziej dynamicznych i elastycznych zasad
importu siły roboczej w celu zaradzenia niedoborom pracowników, zarówno
niewykwalifikowanych, jak i wykwalifikowanych. Inflacja wzrosła gwałtownie z 2,8% w
2010 r. do 5,8% w 2011 r. Aby poprawić standard życia
ludności i zahamować inflację, rząd SRA Makau w dalszym
ciągu dystrybuował różnego rodzaju fundusze pomocowe i
wypłacał gotówkę wszystkim swoim mieszkańcom. Takie
środki stosowane są od 2008 r. Głównym wyzwaniem pozostaje
dywersyfikacja gospodarki. Sektor gier hazardowych nadal notował szybki
wzrost i pozostał największym źródłem zatrudnienia –
zatrudniał 21% całej siły roboczej Makau. W 2011 r. dochody
budżetowe z tytułu podatku od gier hazardowych wyniosły 83,5%,
podczas gdy w 2007 r. wartość ta wynosiła 72%[4]. Osiągnięto pewne
postępy w innych nie-hazardowych sektorach gospodarki, takich jak
branża MICE (spotkania, wyjazdy integracyjne i motywacyjne, konwencje i
wystawy), a także branża twórcza i kultury. Większość
działań na rzecz dywersyfikacji Makau, w tym organizacja targów
handlowych i forów na szeroką skalę, była dziełem
rządu. Hotele, restauracje i handel
detaliczny także osiągnęły dobre wyniki w ubiegłym
roku. Integracja regionalna jest jednym z
priorytetowych celów Makau. Makau nadal dąży do zacieśnienia
integracji z regionem delty Rzeki Perłowej, a w ramach forum
współpracy gospodarczej i handlowej zajmuje niszową pozycję
pośrednika w kontaktach między Chinami a krajami
portugalskojęzycznymi. Chiny podkreśliły tę rolę Makau
w odrębnym rozdziale swojego dwunastego planu pięcioletniego. Zobowiązały
się one wspierać Makau w jego wysiłkach, aby stać się
międzynarodowym centrum turystycznym i rozrywkowym oraz platformą
współpracy Chin i krajów portugalskojęzycznych w dziedzinie biznesu i
handlu. Chiny opowiadają się również za umiarkowaną
dywersyfikacją gospodarki Makau. Umowa ramowa o współpracy Makau z
prowincją Guangdong została podpisana niezwłocznie po
przedstawieniu dwunastego planu pięcioletniego w marcu 2011 r. Celem
umowy jest zacieśnienie integracji społeczno-gospodarczej Makau i
prowincji Guangdong, ułatwienie dywersyfikacji gospodarki Makau oraz
poprawa wykonania umowy o bliższej współpracy gospodarczej Makau z
Chinami. Suplement VIII do umowy z Chinami podpisano dnia 14 grudnia 2011 r. Wyspa Hengqin (zlokalizowana w Zhuhai, Chiny
kontynentalne) jest kluczowym projektem rozwoju, łączącym Makau,
gminę Zhuhai oraz prowincję Guangdong w ramach umowy ramowej o
współpracy między Guangdong a Makau. Jest ona uważana za
wzorcowy obszar nowego rodzaju współpracy władz prowincji z SRA
Makau. Jeden kilometr kwadratowy terenu dzierżawionego na wyspie przez
Makau zostanie wykorzystany na potrzeby Uniwersytetu Makau, a pozostałe
cztery – dla rozwoju nowych gałęzi przemysłu. Europejskie
przedsiębiorstwa wyraziły duże zainteresowanie drugą z
wymienionych parceli Hengqin. Dzierżawiony teren będzie objęty
jurysdykcją Makau; opracowywanie bardziej szczegółowych planów trwa.
Rząd SRA Makau wykluczył budowę nowych kasyn na tym terenie,
stanowiącym geograficzne rozszerzenie SRA. Makau osiągnęło znaczne
postępy pod względem rozbudowywania sieci umów o wymianie informacji
podatkowych. W 2011 r. Makau zawarło osiem umów o wymianie informacji
podatkowych i jeden protokół do umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania
przewidujący wymianę informacji ze swoimi partnerami handlowymi.
Makau zawarło już wcześniej pięć umów o unikaniu
podwójnego opodatkowania, przekroczyło więc już wymagany przez
G-20 próg 12 odpowiednich umów o opodatkowaniu (w tym 6 z państwami
członkowskimi UE). Światowe forum OECD w zakresie przejrzystości
i wymiany informacji dla celów podatkowych w swoim sprawozdaniu z
przeglądu porównawczego w fazie 1 (Phase I Peer Review Report)
pozytywnie oceniło wysiłki Makau na rzecz zawierania porozumień
zgodnych z normami przyjętymi na poziomie międzynarodowym. W odniesieniu do handlu towarami między
UE a Makau, dwustronne przepływy handlowe odwróciły się w
porównaniu z 2008 r., jako że obecnie UE wywozi więcej do Makau
niż odwrotnie. Tendencja ta wynikała z kurczenia się bazy produkcyjnej
Makau oraz solidnego popytu na towary przywożone. W pierwszych
dziewięciu miesiącach 2011 r. wartość wywozu UE do Makau
gwałtownie wzrosła o 68% do poziomu 247mln EUR, podczas gdy
wartość przywozu UE z Makau osiągnęła poziom 60 mln
EUR[5]. UE była drugim po Chinach
dostawcą towarów do Makau (24% łącznego przywozu w 2011 r.)[6]. W odniesieniu do inwestycji,
54 przedsiębiorstwa UE prowadzą działalność w Makau[7]. Ponad połowa z nich to
przedsiębiorstwa sprzedaży hurtowej i detalicznej, reszta to
instytucje finansowe, przedsiębiorstwa transportowe, z sektora komunikacji
i produkcji przemysłowej. Wzrasta także aktywność izb
przemysłowo-handlowych UE w Makau. Współpraca między UE a Makau W 2011 r. dwustronne stosunki i
współpraca między UE a Makau nadal rozwijały się w oparciu
o solidne istniejące podstawy. Zacieśniona współpraca, w tym w
nowych istotnych obszarach będących przedmiotem wspólnego
zainteresowania, pozostaje kluczowym celem dla obu stron. Cel ten został
potwierdzony w ramach konstruktywnych dyskusji na dorocznym posiedzeniu
Wspólnego Komitetu UE-Makau, które odbyło się w dniu 29 czerwca 2011 r.
w Makau. Podczas posiedzenia Wspólnego Komitetu obie
strony omówiły najnowsze osiągnięcia we wzajemnych stosunkach, w
tym w obszarze handlu i inwestycji. Podsumowano także bieżące
działania w zakresie współpracy, w tym program współpracy
prawnej, trwający program szkoleń dla tłumaczy ustnych Makau
oraz różne działania realizowane w Makau w ramach Programu Informacji
Gospodarczej Unii Europejskiej dla Hongkongu i Makau (EUBIP). Obie strony
wymieniły się aktualnymi informacjami na temat stanu współpracy
w sprawach podatkowych oraz przedstawiły swoje stanowiska co do
możliwości zacieśnionej współpracy w dziedzinie opodatkowania
dochodów z oszczędności. Doszło także do owocnej wymiany
poglądów na temat innych istotnych kwestii będących przedmiotem
wspólnego zainteresowania, w tym edukacji, wymiany kulturalnej i ochrony
środowiska; wyrażono także chęć potraktowania tych
dziedzin jako możliwych obszarów przyszłej współpracy. UE
zachęcała Makau do podpisania Porozumienia w sprawie zamówień
publicznych pod egidą WTO. Postępy zaobserwowane w tych nowych
dziedzinach ilustrują rozszerzenie stosunków dwustronnych między UE a
Makau. Dnia 29 czerwca, przy okazji posiedzenia Wspólnego
Komitetu, parafowano umowę horyzontalną między Makau a Unią
Europejską dotyczącą pewnych aspektów przewozów lotniczych. W
ten sposób zacieśniono stosunki dwustronne w dziedzinie transportu
lotniczego. Działania w ramach EUBIP w Makau,
współfinansowane przez Komisję Europejską i zarządzane
przez Europejską Izbę Handlową (ECC) w Hongkongu, były
coraz liczniejsze i coraz bardziej zróżnicowane. Program EUBIP to w
dalszym ciągu ważny instrument promujący lepsze zrozumienie
między środowiskiem biznesowym UE i Makau. W 2011 r.
priorytetowo traktowano kwestie kryzysu zadłużeniowego w Europie,
CEPA oraz stosunków handlowych między UE i Chinami, jak również
udział w dwóch ważnych dorocznych imprezach w Makau (MIF i MIECF).
Udział UE oraz państw członkowskich i firm europejskich w tych
dwóch imprezach, w ramach wspólnego pawilonu UE, zapewnił UE znacznie
większą widoczność, a dla gości z Makau i Chin
kontynentalnych był także doskonałą okazją do
nawiązania kontaktów z wystawcami z UE. EUBIP i działania prowadzone
w jego ramach w Makau cieszyły się silnym poparciem i
zaangażowaniem izb handlowo-przemysłowych państw
członkowskich. Bardziej bezpośredni udział przedsiębiorców
z Makau w istniejących w ramach programu radach biznesu obejmujących
różne sektory przemysłu mógłby tymczasem wpłynąć
na lepszą identyfikację i lepsze zrozumienie specyficznych problemów
i interesów przedsiębiorstw. UE i akredytowane na terytorium Makau
państwa członkowskie UE zintensyfikowały działania na
szczeblu dyplomacji publicznej w celu dalszego zacieśnienia więzi z
Makau, pogłębienia kontaktów międzyludzkich i promowania wymiany
studenckiej i międzywydziałowej, w tym w ramach programu Erasmus
Mundus. UE w dalszym ciągu wspierała katedrę imienia Jeana
Monneta na Uniwersytecie w Makau, która przez cały rok z powodzeniem
organizowała konferencje poświęcone Jeanowi Monnetowi.
Dzięki wspólnej wystawie zdjęć europejskich obiektów
światowego dziedzictwa UNESCO zacieśniono dialog
międzykulturowy. Pod koniec 2011 r. UE opublikowała
zaproszenie do składania wniosków dotyczące programu akademickiego UE
w Makau, który będzie realizowany w latach 2012–2015. Głównym
założeniem programu jest opracowanie działań o szerokim
zasięgu w celu zwiększenia widoczności UE i zacieśnienie
współpracy akademickiej z unijnymi instytucjami szkolnictwa wyższego,
w tym zwiększenie liczby naukowców i studentów prowadzących badania
nad kwestiami związanymi z UE. W 2011 r. prowadzono dalszą
współpracę na rzecz zwiększenia liczby wykwalifikowanych
tłumaczy ustnych, jakimi władze Makau dysponują, w celu
zaspokojenia potrzeb dwujęzycznej, chińsko-portugalskiej
administracji. W ramach programu w Makau i Brukseli organizowane są
pięciomiesięczne szkolenia tłumaczy ustnych. UE będzie w dalszym ciągu
rozwijać swoje stosunki z SRA Makau, budować powiązania
gospodarcze i handlowe, zacieśniać współpracę z
przedsiębiorstwami i społeczeństwem obywatelskim oraz
promować mobilność i wymianę z mieszkańcami Makau.
Różne formy wymiany i dialogu między UE a Makau będą nadal
organizowane w 2012 r. UE spodziewa się w szczególności
intensyfikacji działań związanych z wymianą kulturalną
i kwestiami akademickimi. [1] O ile nie określono inaczej, dane
gospodarcze dotyczące Makau pochodzą ze statystyk urzędowych
opublikowanych przez Urząd Statystyczny rządu SRA Makau. [2] Źródło: biuro rządu SRA
Makau ds. inspekcji i koordynacji gier. [3] Źródło: biuro rządu SRA
Makau ds. gruntów, robót budowlanych i transportu. [4] Źródło: biuro SRA Makau ds.
usług finansowych. [5] Źródło: Eurostat, stan na
dzień 12 stycznia 2012 r. [6] Źródło: statystyki
dotyczące handlu zagranicznego towarami, Urząd Statystyczny SRA
Makau. [7] Źródło: statystyki
dotyczące inwestycji bezpośrednich, Urząd Statystyczny SRA
Makau.