This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52008AR0133
Opinion of the Committee of the Regions on the European year of creativity and innovation (2009)
Opinia Komitetu Regionów Europejski rok twórczości i innowacji (2009)
Opinia Komitetu Regionów Europejski rok twórczości i innowacji (2009)
Dz.U. C 257 z 9.10.2008, p. 46–50
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
9.10.2008 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 257/46 |
Opinia Komitetu Regionów „Europejski rok twórczości i innowacji (2009)”
(2008/C 257/09)
KOMITET REGIONÓW
— |
Przyjmuje z zadowoleniem inicjatywę Komisji dotyczącą Europejskiego Roku Twórczości i Innowacji (2009). Realizacja celów strategii lizbońskiej zmierzającej do uczynienia z Europy najbardziej innowacyjnej gospodarki opartej na wiedzy, zależy od potencjału twórczego Europy. |
— |
Akcentuje fakt, że kultura, twórczość i innowacja są istotnymi źródłami wzrostu gospodarczego, inwestycji i nowych miejsc pracy w europejskich miastach, regionach oraz na szczeblu lokalnym. |
— |
Podkreśla szczególne znaczenie wczesnej edukacji na etapie nauczania przedszkolnego oraz w szkole podstawowej, a także przyswajania sobie dalszej wiedzy, dla rozwoju podstawowych kompetencji, rozumianych jako wiedza, umiejętności i postawy, dzięki którym ludzie mogą odnosić sukcesy osobiste i zawodowe we współczesnym społeczeństwie europejskim. |
— |
Podkreśla, że inicjatywa ta doskonale wpisuje się w kontekst Roku Dialogu Międzykulturowego. Powiązanie tematyczne kolejnych „Europejskich Lat” pomaga uzyskać średnio- i długoterminowe rezultaty, które są jednym z celów tej inicjatywy. |
— |
Przyjmuje do wiadomości, że nie przewidziano osobnych środków budżetowych na przeprowadzenie Roku Twórczości i Innowacji. Jeśli twórczość rozumiemy jako źródło rozwoju społeczeństw europejskich, niewłaściwe staje się ograniczenie tego pojęcia jedynie do oświaty i kultury. Nowe, twórcze rozwiązania wywodzą się z podejścia interdyscyplinarnego. |
Sprawozdawca |
: |
Gerd HARMS (DE/PSE), pełnomocnik kraju związkowego Brandenburgia ds. federalnych i europejskich, sekretarz stanu w kancelarii stanu |
Dokument źródłowy
Wniosek dotyczący decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącej Europejskiego Roku Twórczości i Innowacji (2009)
COM(2008) 159 wersja ostateczna — 2008/0064 (COD)
I. ZALECENIA POLITYCZNE
KOMITET REGIONÓW
1. |
Przyjmuje z zadowoleniem inicjatywę Komisji dotyczącą Europejskiego Roku Twórczości i Innowacji (2009). Twórczość, rozumiana bardzo ogólnie, to zdolność znajdowania nowych rozwiązań w różnorodnych dziedzinach działalności ludzkiej, jak to słusznie przyjmuje Komisja w swym wniosku. Jest ona niezbędnym warunkiem innowacji technicznej, kulturalnej i społecznej. Realizacja celów strategii lizbońskiej zmierzającej do uczynienia z Europy najbardziej innowacyjnej gospodarki opartej na wiedzy, zależy od potencjału twórczego Europy. |
2. |
Zgadza się z wnioskami Komisji z analizy dotyczącej podstawowych uwarunkowań rozwoju twórczości i innowacji, a zarazem podkreśla szczególne znaczenie wczesnej edukacji na etapie nauczania przedszkolnego oraz w szkole podstawowej, a także przyswajania sobie dalszej wiedzy, dla rozwoju podstawowych kompetencji, rozumianych jako wiedza, umiejętności i postawy, dzięki którym ludzie mogą odnosić sukcesy osobiste i zawodowe we współczesnym społeczeństwie europejskim. |
3. |
Popiera stanowisko Komisji, uznające znaczenie edukacji dla wspierania twórczości, i stwierdza, że twórczość nie może ograniczać się jedynie do nauczania przedszkolnego i pierwszych lat szkoły podstawowej. Przedmioty artystyczne powinny zajmować ważne miejsce w trakcie całego procesu edukacji szkolnej. Twórczość nie powinna ograniczać się do tzw. „przedmiotów artystycznych”. Zdolność twórczego rozwiązywania problemów i myślenia innowacyjnego musi być nieodłączną częścią wszystkich formalnych procesów nauczania. W tym kontekście Komitet szczególnie podkreśla znaczenie wielojęzyczności. |
4. |
Podkreśla, że obok wspierania doskonałości i wybitnych osiągnięć niezbędne jest zapewnienie dobrej edukacji i szkolenia dla mieszkańców wszystkich regionów jako podstawy dobrobytu jednostek i społeczeństwa oraz innowacyjności regionów. |
5. |
Akcentuje fakt, że kultura, twórczość i innowacja są istotnymi źródłami wzrostu gospodarczego, inwestycji i nowych miejsc pracy w europejskich miastach, regionach oraz na szczeblu lokalnym. Rozwój potencjału twórczego i zdolności innowacyjnych danego regionu warunkuje jego sukces w konkurencji na rynku europejskim i światowym. Z reguły na władzach lokalnych i regionalnych spoczywa odpowiedzialność za zorganizowanie struktur uczenia się przez całe życie, prowadzenie aktywnej polityki rynku pracy, a także za rozwój regionalnych strategii innowacyjnych oraz wspieranie innowacyjnych i twórczych sektorów gospodarki. |
6. |
Ponownie podkreśla istotne znaczenie miast i regionów w rozwijaniu innowacyjnych środowisk. W tym kontekście należy wspomnieć o regionalnej polityce innowacji, ośrodkach technologicznych, inkubatorach biznesu, parkach naukowo-technologicznych i kapitale podwyższonego ryzyka. |
7. |
Wskazuje, że nie odnosi się to jedynie do branż twórczych i nowoczesnych gałęzi przemysłu opartych na nauce i wiedzy. Wyzwania społeczne i gospodarcze, przed którymi stoją nowoczesne społeczeństwa, wymagają bowiem twórczych rozwiązań na wszystkich płaszczyznach, także dla problemów społecznych, ekologicznych i gospodarczych. |
8. |
Przyjmuje ze szczególnym zadowoleniem fakt, że w swym wniosku legislacyjnym Komisja jasno uznaje rolę władz lokalnych i regionalnych podkreślając, iż:
|
9. |
Podziela tę opinię i działa na rzecz włączenia władz lokalnych i regionalnych w prace nad Europejskim Rokiem Twórczości i Innowacji. |
Szczegółowa ocena inicjatywy
10. |
Popiera cele Europejskiego Roku Twórczości i Innowacji (sformułowane w artykule 2). Kompleksowe ujęcie tych celów umożliwia szerokie podejście do rozwoju i wykorzystania potencjału twórczego Europy, nieograniczające się do dziedzin sztuki i muzyki. Uważa za konieczne, by w Roku Twórczości i Innowacji szczególnie promować i podkreślać działania przekrojowe angażujące instytucje zajmujące się uczeniem się przez całe życie, instytucje i podmioty działające w dziedzinie kultury, gospodarki, nauki oraz społeczeństwa obywatelskiego. Niezbędne jest także promowanie kreatywnego uczenia się, opartego na poszukiwaniu i rozwoju wiedzy, nie zaś na odtwarzaniu i uczeniu pamięciowym. |
11. |
Podkreśla, że inicjatywa ta doskonale wpisuje się w kontekst Roku Dialogu Międzykulturowego. Powiązanie tematyczne kolejnych „Europejskich Lat” pomaga uzyskać średnio- i długoterminowe rezultaty, które są jednym z celów tej inicjatywy. Działania w ramach Roku Dialogu Międzykulturowego zmierzają do zwiększenia otwartości, tolerancji i elastyczności społeczeństwa europejskiego, co ściśle wiąże się z twórczością i innowacyjnością. To właśnie kontakt z różnymi formami wyrazu i postawami innych kultur może pobudzić twórczo i umożliwić nowe spojrzenie na swe własne problemy. |
12. |
Odnotowuje, że w swym zaleceniu Komisja odwołuje się zwłaszcza do wymagań, które Parlament Europejski i Rada sformułowały w zakresie kluczowych kompetencji w uczeniu się przez całe życie. Komitet wskazuje na swoją opinię (1) w sprawie tego zalecenia, w której uwypuklił znaczenie kompetencji w zakresie nauk matematycznych i przyrodniczych i jednocześnie podkreślił znaczenie promowania udziału kobiet w tych dziedzinach poprzez wykorzystanie instrumentów w zakresie uczenia się przez całe życie. Społeczeństwa Europy w przyszłości będą musiały w jeszcze większym stopniu zachęcać młodzież, a zwłaszcza młode kobiety, do kształcenia się i podejmowania pracy w dziedzinach ekonomicznych, technicznych i inżynierskich. |
13. |
Zauważa, że wzajemna zależność pomiędzy życiem zawodowym, społeczeństwem i wyższym wykształceniem jest ważnym warunkiem wstępnym innowacji i wzrostu na poziomie lokalnym i regionalnym. Niezbędna jest przy tym integrująca infrastruktura oraz atmosfera braku dyskryminacji, co przyczynia się do pobudzenia aktywnego obywatelstwa i współodpowiedzialności oraz zapewnienia spójności społecznej i zrównoważonego rozwoju. |
14. |
Opowiada się za lepszym kształceniem i szkoleniem pozwalającym na maksymalne wykorzystanie wartości największego europejskiego kapitału, jakim jest młodzież. W kształceniu istotną rolę powinno odgrywać poznawanie nowych technologii, tak aby wzmocnić dynamikę europejskiego sektora badań, rozwoju i innowacji, należy jednak zwrócić również uwagę na odpowiednie kształcenie humanistyczne i wpajanie wartości, ponadto ważne jest, by w systemie kształcenia znalazło się odpowiednie miejsce dla nauczania europejskiej historii i kultury. |
15. |
Wielokrotnie zwracał uwagę, że szczególne znaczenie ma wspieranie badań, kształcenia młodych naukowców, ich mobilności oraz współpracy naukowej na szczeblu europejskim. Tworzenie atmosfery sprzyjającej badaniom naukowym, wspieranie patentów i skuteczna ich ochrona przyczyniają się do rozwoju innowacyjności w społeczeństwie i w gospodarce. |
16. |
Podkreśla konieczność ustalenia norm i praw dla ochrony własności intelektualnej oraz opracowania europejskiej karty postępowania z własnością intelektualną. |
17. |
Podkreśla w związku z tym istotne znaczenie funduszy strukturalnych, w szczególności Funduszu Rozwoju Regionalnego, dla wspierania wdrażania osiągnięć badań naukowych i przekuwania ich na innowacyjne produkty i technologie. |
18. |
Wyraża ubolewanie, że inicjatywa ta została wysunięta tak późno. Krótki czas na jej zrealizowanie zmniejsza szanse powodzenia. W tej sytuacji nadzwyczaj ważne jest, by Komisja poczyniła wszelkie wysiłki zmierzające do włączenia w prace nad nią jak największej liczby partnerów. |
19. |
Akcentuje szczególną rolę mediów w rozwoju twórczego otoczenia. Powiązania pomiędzy rozwojem talentów, ośrodkami kształcenia na bardzo wysokim poziomie oraz branżą mediów prowadzi do powstania w wielu regionach Europy klastrów gospodarczych odnoszących sukcesy. Ten kierunek rozwoju powinien zostać odpowiednio doceniony w ramach Roku Twórczości i Innowacyjności. |
20. |
Wyraża ubolewanie, że we wniosku Komisji nie odwołano się do różnorodnych możliwości oferowanych przez europejski program na rzecz mobilności. Mobilność w procesie kształcenia, doświadczenia wyniesione z wymiany pomiędzy regionami Europy mogą w szczególny sposób przyczynić się do uwolnienia potencjału twórczego i innowacyjnego młodzieży. |
21. |
Ubolewa również nad tym, że we wniosku Komisji nie przewiduje się sprawdzenia rezultatów uzyskanych dzięki tej inicjatywie ani nie formułuje warunków koniecznych do realizacji jej celów. |
22. |
Uważa, że Rok Twórczości i Innowacji może okazać się pomyślną inicjatywą jedynie, jeśli zadania tego podejmie się Komisja jako całość oraz jeśli zostaną w pełni wykorzystane możliwości wszystkich dyrekcji generalnych. Potrzebne jest ponadto silne wsparcie ze strony państw członkowskich, miast i regionów oraz samorządów lokalnych. Proponuje wobec tego, by obok polityki edukacyjnej aktywnie włączyć w prace nad Rokiem Twórczości i Innowacji inne obszary polityki. |
23. |
Wskazuje na fakt, że promowanie twórczości i innowacji jest stałym elementem planów rozwoju wielu regionów. W pracach nad Europejskim Rokiem Twórczości i Innowacji należy unikać wrażenia, że potencjał ten można uwolnić wyłącznie dzięki inicjatywom Komisji. Rok ten powinien być okazją do ukazania uwieńczonych sukcesem działań podjętych przez miasta, regiony i państwa członkowskie oraz do wspierania wymiany sprawdzonych rozwiązań. We wszelkich inicjatywach Komisji musi być przestrzegana zasada pomocniczości. |
24. |
Wskazuje na bogate doświadczenia samorządów lokalnych i regionalnych oraz organizacji społeczeństwa obywatelskiego, widoczne na przykład w działaniach podejmowanych przez miasta bądź w ramach polityki regionalnej czy podczas organizowanej przez Komitet Regionów imprezy „Open Days”. Doświadczenia te pokazują, jak różnorodne są drogi rozwoju i sposoby wspierania twórczości i innowacji w naszych europejskich miastach i regionach. |
25. |
Przyjmuje do wiadomości, że nie przewidziano osobnych środków budżetowych na przeprowadzenie Roku Twórczości i Innowacji. We wniosku Komisji w kwestiach finansowych wyraźnie nawiązuje się jedynie do programu „Uczenie się przez całe życie” 2007-2013 oraz do programu „Kultura” 2007-2013. A przecież zagadnienia twórczości i innowacji wykraczają daleko poza te programy. Należałoby także uwzględnić naukę, współpracę pomiędzy dziedzinami gospodarki i nauki, mobilność europejską, zagadnienia rozwoju obszarów wiejskich, politykę społeczną i inne. Jeśli twórczość rozumiemy jako źródło rozwoju społeczeństw europejskich, niewłaściwe staje się ograniczenie tego pojęcia jedynie do oświaty i kultury. Nowe, twórcze rozwiązania wywodzą się z podejścia interdyscyplinarnego. |
26. |
Komisja proponuje we wniosku „skupienie działań informacyjnych na tematach związanych z Rokiem”. Nie wymienia jednak konkretnych działań w tej dziedzinie. Komitet wskazuje na konieczność koordynowania tych środków pomiędzy szczeblem wspólnotowym, krajowym, regionalnym oraz lokalnym. |
27. |
Proponuje Komisji wsparcie i współpracę w działaniach związanych z Europejskim Rokiem Twórczości i Innowacji. Miasta, regiony i samorządy lokalne są naturalnymi partnerami tego przedsięwzięcia oraz miejscem, gdzie powstaje wiele twórczych rozwiązań. Komitet oczekuje, że Komisja w pełni włączy go w prace i odpowiednio wcześnie i wyczerpująco będzie go informowała o wszystkich działaniach. |
II. ZALECANE POPRAWKI
Poprawka 1
Artykuł 2 ustęp 1
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Ogólnym celem Europejskiego Roku Twórczości i Innowacji jest wspieranie działań państw członkowskich zmierzających do propagowania rozwoju twórczości, w drodze uczenia się przez całe życie, jako siły napędowej innowacji i jako głównego czynnika rozwoju kompetencji osobistych, zawodowych, społecznych i związanych z przedsiębiorczością, a także pomyślności wszystkich członków społeczeństwa. |
Ogólnym celem Europejskiego Roku Twórczości i Innowacji jest wspieranie działań państw członkowskich oraz władz lokalnych i regionalnych zmierzających do propagowania rozwoju twórczości, w drodze uczenia się przez całe życie, jako siły napędowej innowacji i jako głównego czynnika rozwoju kompetencji osobistych, zawodowych, społecznych i związanych z przedsiębiorczością, a także pomyślności wszystkich członków społeczeństwa. |
Uzasadnienie
Partnerami Komisji w rozmowach są wprawdzie państwa członkowskie, jednak w tej sprawie poruszane są istotne zagadnienia leżące bezpośrednio w kompetencjach władz lokalnych i regionalnych.
Poprawka 2
Artykuł 3 ustęp 2
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
W uzupełnieniu działań współfinansowanych przez Wspólnotę zgodnie z art. 6 Komisja lub państwa członkowskie mogą określić inne działania przyczyniające się do realizacji celów Roku i zezwolić na stosowanie nazwy Roku w ich promowaniu, o ile przyczyniają się one do realizacji celów wymienionych w art. 2. |
W uzupełnieniu działań współfinansowanych przez Wspólnotę zgodnie z art. 6 Komisja, lub państwa członkowskie lub władze loka lne i regionalne mogą określić inne działania przyczyniające się do realizacji celów Roku i zezwolić na stosowanie nazwy Roku w ich promowaniu, o ile przyczyniają się one do realizacji celów wymienionych w art. 2. Do włączenia się w działania wynikające z celów wyznaczonych w ramach Europejskiego Roku należy zachęcać inne, niepaństwowe podmioty. |
Uzasadnienie
Stosowania nazwy „Europejski Rok” nie należy ograniczać jedynie do państw członkowskich. Konieczne jest, by ten Europejski Rok był wydarzeniem żywym, dzięki zaangażowaniu wielu różnorodnych podmiotów.
Poprawka 3
Artykuł 5
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Komisja zwołuje spotkania koordynatorów krajowych w celu koordynacji realizacji Europejskiego Roku Twórczości i Innowacji na poziomie europejskim oraz w celu wymiany informacji na temat jego realizacji na poziomie krajowym. |
Komisja zwołuje spotkania koordynatorów krajowych w celu koordynacji realizacji Europejskiego Roku Twórczości i Innowacji na poziomie europejskim oraz w celu wymiany informacji na temat jego realizacji na poziomie krajowym. Na spotkania te będą zapraszani przedstawiciele Komitetu Regionów i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego. |
Uzasadnienie
Tylko udział KR-u i EKES-u może zagwarantować konsekwentne i kompetentne uwzględnianie interesów i wkładu władz lokalnych i regionalnych.
Bruksela, 19 czerwca 2008 r.
Przewodniczący
Komitetu Regionów
Luc VAN DEN BRANDE
(1) CdR 31/2006 fin.