(1)

W dniu 8 czerwca 2023 r. do Komisji wpłynął wniosek o rejestrację europejskiej inicjatywy obywatelskiej „Opodatkowanie wielkich majątków w celu sfinansowania transformacji ekologicznej i społecznej”.

(2)

Cele inicjatywy określone przez organizatorów są następujące: „ustanowienie europejskiego podatku od wielkich majątków. Pozwoliłoby to zwiększyć zasoby własne Unii, a dzięki tym dochodom można by kontynuować na większą skalę europejską politykę w zakresie transformacji ekologicznej i społecznej oraz współpracę na rzecz rozwoju, współfinansowane przez państwa członkowskie. Ten wkład zostałby wykorzystany do walki ze zmianą klimatu i nierównościami oraz pomógłby zagwarantować, że obywatele europejscy sprawiedliwie przyczynią się do realizacji tych celów”.

(3)

Załącznik do inicjatywy zawiera bardziej szczegółowe informacje na temat przedmiotu, celów i kontekstu inicjatywy. Odnosi się on do celu Unii, jakim jest wspieranie dobrobytu jej narodów, zwalczanie wykluczenia społecznego, gwarantowanie sprawiedliwości społecznej i ochrony socjalnej, zgodnie z art. 3 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE). W załączniku wyjaśniono, że choć instytucje Unii „zobowiązały się zagwarantować w większym stopniu sprawiedliwość, przede wszystkim w dziedzinie opodatkowania, nierówności stale rosną” i aktualnie „1 proc. najbogatszych ludzi na świecie posiada prawie połowę światowego bogactwa, a ten sam 1 proc. produkuje również więcej emisji CO2 niż biedniejsza połowa ludności świata”. Organizatorzy stwierdzają, że w celu rozwiązania tego problemu niezbędne jest skierowanie Unii na ścieżkę sprawiedliwej i demokratycznej transformacji, oraz że należy ulepszyć europejskie inicjatywy, realizowane w odpowiedzi na kryzys klimatyczny, pandemię COVID-19 i napaść na Ukrainę, poprzez ustanowienie podatku od wielkich majątków. Organizatorzy uważają, że wprowadzenie europejskiego podatku od wielkich majątków wymagałoby trzech środków ustawodawczych i w związku z tym wzywają Komisję Europejską do: (i) sporządzenia wniosku ustawodawczego dotyczącego dyrektywy w sprawie europejskiego podatku od wielkich majątków na podstawie art. 115 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE); (ii) zaproponowania zmiany decyzji Rady (UE, Euratom) 2020/2053 (2) na podstawie art. 311 akapit trzeci TFUE; (iii) zaproponowania środków mających na celu wzmocnienie Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności oraz funduszy związanych z Europejskim Zielonym Ładem i polityką spójności.

(4)

W ramach wniosku o rejestrację grupa organizatorów przedłożyła również dodatkowy dokument dołączony do inicjatywy zawierający analizę prawną proponowanych aktów.

(5)

Jeżeli chodzi o cele inicjatywy, Komisja jest uprawniona do zaproponowania dyrektywy ustanawiającej europejski podatek od wielkich majątków na podstawie art. 115 TFUE, zmiany decyzji (UE, Euratom) 2020/2053 na podstawie art. 311 akapit trzeci TFUE, a także zmian w rozporządzeniach Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1056 (3) i (UE) 2021/241 (4) na podstawie art. 175 TFUE.

(6)

Z wymienionych powodów Komisja uważa, że żadna z części inicjatywy nie wykracza w sposób oczywisty poza kompetencje Komisji do przedłożenia wniosku dotyczącego aktu prawnego Unii w celu wprowadzenia w życie Traktatów.

(7)

Konkluzja ta nie ma wpływu na ocenę, czy w tym przypadku spełnione są konkretne warunki merytoryczne wymagane do podjęcia działań przez Komisję, w tym zgodność z zasadami proporcjonalności i pomocniczości oraz z prawami podstawowymi.

(8)

Grupa organizatorów przedstawiła odpowiednie dowody na to, że inicjatywa spełnia wymogi określone w art. 5 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) 2019/788, i wskazała osoby wyznaczone do kontaktów zgodnie z art. 5 ust. 3 akapit pierwszy tego rozporządzenia.

(9)

Inicjatywa nie jest oczywistym nadużyciem i nie jest w sposób wyraźny niepoważna lub dokuczliwa, nie jest też w sposób oczywisty sprzeczna z wartościami Unii określonymi w art. 2 TUE ani z prawami zapisanymi w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej.

(10)

Należy zatem zarejestrować inicjatywę zatytułowaną „Opodatkowanie wielkich majątków w celu sfinansowania transformacji ekologicznej i społecznej”.

(11)

Konkluzja, że warunki rejestracji określone w art. 6 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2019/788 są spełnione, nie oznacza, że Komisja w jakikolwiek sposób potwierdza poprawność treści inicjatywy pod względem merytorycznym, za co wyłączną odpowiedzialność ponosi grupa organizatorów inicjatywy. Treść inicjatywy wyraża jedynie poglądy grupy organizatorów i w żaden sposób nie może być rozumiana jako odzwierciedlenie poglądów Komisji,