(1)

29 czerwca 2022 r. do Komisji wpłynął wniosek o rejestrację europejskiej inicjatywy obywatelskiej „Call to achieve a tobacco-free environment and the first European tobacco-free generation by 2030”.

(2)

Cele inicjatywy określone przez organizatorów są następujące: „pandemia tytoniu jest najczęstszą przyczyną zgonów, której można zapobiegać. Niedopałki papierosów pozostawione na plażach szkodzą środowisku oceanicznemu oraz zwierzętom wolno żyjącym w oceanie, a w lasach powodują pożary i zanieczyszczają glebę i wodę. Aby uchronić nowe pokolenia przed uzależnieniem od tytoniu, a oprócz tego stanowczo przeciwdziałać zagrożeniom dla środowiska powodowanym przez niedopałki papierosów i zwalczać palenie, konieczne jest: (1) promowanie osiągnięcia do 2028 r. pierwszego pokolenia wolnego od tytoniu poprzez zaprzestanie sprzedaży wyrobów tytoniowych i wyrobów zawierających nikotynę obywatelom urodzonym po 2010 r.; (2) stworzenie europejskiej sieci plaż i brzegów rzek wolnych od tytoniu i niedopałków papierosów, co sprawi, że przestrzenie te będą zdrowsze i bardziej zrównoważone środowiskowo; (3) stworzenie europejskiej sieci parków narodowych wolnych od tytoniu i niedopałków papierosów, dzięki czemu będą one zdrowsze, a poziom zanieczyszczenia i ryzyko pożarów zmniejszą się; (4) rozszerzenia powierzchni wolnych od dymu papierosowego i pary wodnej z e-papierosów, zwłaszcza w miejscach, w których przebywają małoletni (parki, baseny, imprezy i centra sportowe, widowiska, tarasy restauracji); (5) wyeliminowanie reklam i obecności tytoniu w produkcjach audiowizualnych i mediach społecznościowych, a zwłaszcza ukrytej reklamy szerzonej przez influencerów i poprzez lokowanie produktów;(6) finansowanie projektów badawczo-rozwojowych dotyczących chorób spowodowanych używaniem tytoniu w celu poprawy rokowań i uleczalności.”.

(3)

Jeżeli chodzi o wezwanie do działania w celu osiągnięcia pierwszego i piątego celu inicjatywy, tzn. promowania osiągnięcia do 2028 r. pokolenia wolnego od tytoniu oraz wyeliminowania reklam i obecności tytoniu w produkcjach audiowizualnych, Komisja jest uprawniona na podstawie art. 114 Traktatu do przedkładania wniosków dotyczących aktów prawnych zakazujących sprzedaży i reklamy niektórych wyrobów tytoniowych.

(4)

Jeżeli chodzi o wezwanie do działania w celu osiągnięcia drugiego, trzeciego i czwartego celu inicjatywy, tzn. stworzenia europejskiej sieci plaż bez tytoniu i niedopałków papierosów, stworzenia parków narodowych wolnych od tytoniu i niedopałków papierosów oraz rozszerzenia powierzchni wolnych od dymu papierosowego i pary wodnej z e-papierosów, Komisja jest uprawniona na podstawie art. 192 Traktatu do przedstawiania wniosków dotyczących aktów prawnych w tym zakresie.

(5)

Jeżeli chodzi o wezwanie do działania w celu osiągnięcia szóstego celu inicjatywy, tzn. finansowania projektów badawczo-rozwojowych dotyczących chorób spowodowanych używaniem tytoniu, misja w zakresie walki z rakiem jest jednym z głównych komponentów inwestycji Unii w badania naukowe i innowacje w dziedzinie raka w kontekście programu ramowego w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa” na lata 2021–2027 (2).

(6)

Z powyższych względów żadna z części inicjatywy nie wykracza w sposób oczywisty poza kompetencje Komisji do przedłożenia wniosku dotyczącego aktu prawnego Unii w celu wprowadzenia w życie Traktatów.

(7)

Konkluzja ta pozostaje bez uszczerbku dla oceny, czy w tym przypadku spełnione są konkretne warunki merytoryczne wymagane do podjęcia działań przez Komisję, w tym zgodność z zasadami proporcjonalności i pomocniczości oraz z prawami podstawowymi.

(8)

Grupa organizatorów przedstawiła odpowiednie dowody na to, że inicjatywa spełnia wymogi określone w art. 5 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) 2019/788, i wskazała osoby wyznaczone do kontaktów zgodnie z art. 5 ust. 3 akapit pierwszy tego rozporządzenia.

(9)

Inicjatywa nie jest oczywistym nadużyciem i nie jest w sposób wyraźny niepoważna lub dokuczliwa, nie jest też w sposób oczywisty sprzeczna z wartościami Unii określonymi w art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej ani z prawami zapisanymi w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej.

(10)

Należy zatem zarejestrować inicjatywę „Call to achieve a tobacco-free environment and the first European tobacco-free generation by 2030”.

(11)

Konkluzja, że warunki rejestracji określone w art. 6 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2019/788 są spełnione, nie oznacza, że Komisja w jakikolwiek sposób potwierdza poprawność treści inicjatywy pod względem merytorycznym, za co wyłączną odpowiedzialność ponosi grupa organizatorów inicjatywy. Treść inicjatywy wyraża jedynie poglądy grupy organizatorów i w żaden sposób nie może być rozumiana jako odzwierciedlenie poglądów Komisji,