This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 32014L0026
Directive 2014/26/EU of the European Parliament and of the Council of 26 February 2014 on collective management of copyright and related rights and multi-territorial licensing of rights in musical works for online use in the internal market Text with EEA relevance
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/26/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi oraz udzielania licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych do korzystania online na rynku wewnętrznym Tekst mający znaczenie dla EOG
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/26/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi oraz udzielania licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych do korzystania online na rynku wewnętrznym Tekst mający znaczenie dla EOG
Dz.U. L 84 z 20.3.2014, p. 72–98
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
In force
20.3.2014 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
L 84/72 |
DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2014/26/UE
z dnia 26 lutego 2014 r.
w sprawie zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi oraz udzielania licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych do korzystania online na rynku wewnętrznym
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 50 ust. 1, art. 53 ust. 1 i art. 62,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (1),
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą (2),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) |
Dyrektywy unijne przyjęte w dziedzinie praw autorskich i praw pokrewnych zapewniają już wysoki poziom ochrony podmiotów uprawnionych, a tym samym ramy, w których może następować eksploatacja treści chronionych tymi prawami. Dyrektywy te przyczyniają się do rozwoju i zachowania twórczości. Na rynku wewnętrznym, na którym konkurencja nie jest zakłócona, ochrona innowacji i twórczości intelektualnej sprzyja również inwestowaniu w innowacyjne usługi i produkty. |
(2) |
Rozpowszechnianie treści chronionych prawem autorskim i prawami pokrewnymi, w tym książek, produkcji audiowizualnych i nagrań muzycznych, oraz związanych z nimi usług, wymaga uzyskania licencji obejmujących te prawa od różnych podmiotów praw autorskich i praw pokrewnych, takich jak twórcy, artyści wykonawcy, producenci i wydawcy. Zwykle w gestii podmiotu uprawnionego pozostaje wybór między samodzielnym a zbiorowym zarządzaniem przysługującymi mu prawami, chyba że państwa członkowskie postanowią inaczej, zgodnie z prawem Unii oraz międzynarodowymi zobowiązaniami Unii i państw członkowskich. Zarządzanie prawami autorskimi i prawami pokrewnymi obejmuje udzielanie licencji użytkownikom, kontrolowanie użytkowników, monitorowanie korzystania z praw, egzekwowanie praw autorskich i praw pokrewnych, pobieranie przychodów z praw z tytułu ich eksploatacji oraz podział między podmiotami uprawnionymi należnych im kwot. Organizacje zbiorowego zarządzania umożliwiają podmiotom uprawnionym uzyskanie wynagrodzenia z tytułu korzystania z ich utworów w przypadkach, w których podmioty te nie byłyby same w stanie kontrolować tego wykorzystania lub egzekwować należnych im wynagrodzeń, w tym na rynkach zagranicznych. |
(3) |
Art. 167 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) wymaga, aby Unia uwzględniała w swoim działaniu różnorodność kulturową oraz przyczyniała się do rozkwitu kultur państw członkowskich, w poszanowaniu ich różnorodności narodowej i regionalnej, równocześnie podkreślając znaczenie wspólnego dziedzictwa kulturowego. Organizacje zbiorowego zarządzania pełnią i powinny nadal pełnić ważną rolę w propagowaniu różnorodności ekspresji kulturalnej, zarówno poprzez umożliwienie wejścia na rynek najmniejszym i mniej popularnym repertuarom, jak i świadczenie usług o charakterze socjalnym, kulturalnym i edukacyjnym swoim podmiotom uprawnionym oraz odbiorcom. |
(4) |
Reprezentując podmioty uprawnione mające miejsce zamieszkania lub siedzibę w innych państwach członkowskich oraz udzielając licencji użytkownikom mającym miejsce zamieszkania lub siedzibę w innych państwach członkowskich, organizacje zbiorowego zarządzania z siedzibą w Unii powinny mieć możliwość korzystania ze swobód przewidzianych w Traktatach. |
(5) |
Istnieją znaczące różnice w krajowych przepisach regulujących funkcjonowanie organizacji zbiorowego zarządzania, zwłaszcza w odniesieniu do ich przejrzystości i odpowiedzialności wobec swoich członków i podmiotów uprawnionych. Doprowadziło to w wielu przypadkach do trudności, w szczególności dla zagranicznych podmiotów uprawnionych, gdy starały się wykonywać przysługujące im prawa, oraz do nieefektywnego zarządzania finansowego pobranymi przychodami. Problemy związane z funkcjonowaniem organizacji zbiorowego zarządzania prowadzą do niewydolności w eksploatacji praw autorskich i praw pokrewnych na rynku wewnętrznym, ze szkodą dla członków organizacji zbiorowego zarządzania, podmiotów uprawnionych i użytkowników. |
(6) |
Potrzebę usprawnienia funkcjonowania organizacji zbiorowego zarządzania stwierdzono już w zaleceniu Komisji 2005/737/WE (3). Zalecenie to określa szereg zasad, takich jak swoboda wyboru przez podmioty uprawnione organizacji zbiorowego zarządzania, równe traktowanie poszczególnych kategorii podmiotów uprawnionych oraz sprawiedliwy podział należności licencyjnych. Wezwano w nim także organizacje zbiorowego zarządzania do udostępniania użytkownikom wystarczająco dokładnych informacji na temat stawek wynagrodzeń i repertuaru przed podjęciem negocjacji między nimi. Zawarto w nim również zalecenia dotyczące odpowiedzialności, reprezentacji podmiotów uprawnionych w organach decyzyjnych organizacji zbiorowego zarządzania oraz rozstrzygania sporów. Do zalecenia stosowano się jednak w zróżnicowanym stopniu. |
(7) |
Ochrona interesów członków organizacji zbiorowego zarządzania, podmiotów uprawnionych oraz osób trzecich wymaga koordynacji przepisów państw członkowskich dotyczących zarządzania prawami autorskimi oraz mechanizmów udzielania licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online w celu zapewnienia równoważnych gwarancji w całej Unii. Z tego też względu podstawę prawną niniejszej dyrektywy powinien stanowić art. 50 ust. 1 TFUE. |
(8) |
Celem niniejszej dyrektywy jest zapewnienie koordynacji krajowych przepisów dotyczących warunków podejmowania działalności w zakresie zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi przez organizacje zbiorowego zarządzania, sposobów zarządzania tymi organizacjami oraz ram nadzoru nad nimi, a zatem jej podstawę prawną powinien stanowić również art. 53 ust. 1 TFUE. Ponadto, ponieważ dotyczy sektora, w którym usługi są świadczone w całej Unii, podstawę prawną niniejszej dyrektywy powinien stanowić art. 62 TFUE. |
(9) |
Celem niniejszej dyrektywy jest ustanowienie wymogów mających zastosowanie do organizacji zbiorowego zarządzania, aby zapewnić wysoki poziom zarządzania, zarządzania finansowego, przejrzystości i sprawozdawczości. Nie powinno to jednak uniemożliwiać państwom członkowskim utrzymywania lub wprowadzania w odniesieniu do organizacji zbiorowego zarządzania mających siedzibę na ich terytorium bardziej rygorystycznych norm niż określone w tytule II niniejszej dyrektywy, pod warunkiem że takie bardziej rygorystyczne normy są zgodne z prawem Unii. |
(10) |
Żadne przepisy niniejszej dyrektywy nie powinny uniemożliwiać stosowania przez państwo członkowskie takich samych lub podobnych przepisów do organizacji zbiorowego zarządzania, które mają siedzibę poza Unią, lecz działają w tym państwie członkowskim. |
(11) |
Żadne przepisy niniejszej dyrektywy nie powinny uniemożliwiać organizacjom zbiorowego zarządzania zawierania umów o reprezentacji z innymi organizacjami zbiorowego zarządzania – zgodnie z zasadami konkurencji ustanowionymi w art. 101 i 102 TFUE – w zakresie zarządzania prawami, aby ułatwić, usprawnić i uprościć procedury przyznawania licencji użytkownikom, w tym do celów wystawiania jednej faktury, na równych, niedyskryminujących i przejrzystych warunkach, oraz aby udzielać licencji wieloterytorialnych także w innych dziedzinach niż te, o których mowa w tytule III niniejszej dyrektywy. |
(12) |
Niniejsza dyrektywa, chociaż ma zastosowanie do wszystkich organizacji zbiorowego zarządzania, z wyjątkiem tytułu III, który ma zastosowanie jedynie do organizacji zbiorowego zarządzania zarządzających prawami autorskimi do utworów muzycznych dla wykorzystania online na więcej niż jednym terytorium, nie narusza ustaleń dotyczących zarządzania prawami w państwach członkowskich, takich jak samodzielne zarządzanie, rozszerzony skutek umowy między reprezentacyjną organizacją zbiorowego zarządzania a użytkownikiem, tj. rozszerzone zbiorowe licencje, obowiązkowe zbiorowe zarządzanie, prawne domniemanie reprezentacji i przeniesienie praw na rzecz organizacji zbiorowego zarządzania. |
(13) |
Niniejsza dyrektywa nie narusza możliwości określenia przez państwa członkowskie – na mocy przepisów ustawowych, wykonawczych lub innego szczególnego mechanizmu służącego temu celowi – uczciwej kompensaty na rzecz podmiotów uprawnionych z tytułu wyjątków lub ograniczeń w odniesieniu do prawa do zwielokrotniania przewidzianych w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/29/WE (4) oraz wynagrodzenia podmiotów uprawnionych z tytułu odstępstw od wyłącznego prawa publicznego użyczenia przewidzianych w dyrektywie 2006/115/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (5), mających zastosowanie na ich terytorium, a także określenia warunków mających zastosowanie do ich pobierania. |
(14) |
Niniejsza dyrektywa nie wymaga od organizacji zbiorowego zarządzania przyjęcia określonej formy prawnej. W praktyce organizacje te działają w różnych formach prawnych, takich jak stowarzyszenia, spółdzielnie czy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, które są kontrolowane przez podmioty praw autorskich i praw pokrewnych lub które do tych podmiotów należą, bądź przez podmioty reprezentujące takie podmioty uprawnione. W niektórych wyjątkowych przypadkach, ze względu na formę prawną organizacji zbiorowego zarządzania, nie występuje jednak element własności lub kontroli. Jest tak na przykład w przypadku fundacji, które nie mają członków. Pomimo tego przepisy niniejszej dyrektywy powinny mieć zastosowanie także do tych organizacji. Podobnie państwa członkowskie powinny przyjąć odpowiednie środki w celu zapobiegania obchodzeniu obowiązków w ramach niniejszej dyrektywy poprzez wybór formy prawnej. Należy odnotować, że podmioty, które reprezentują podmioty uprawnione i które są członkami organizacji zbiorowego zarządzania mogą same być innymi organizacjami zbiorowego zarządzania, stowarzyszeniami podmiotów uprawnionych, związkami lub innymi organizacjami. |
(15) |
Podmioty uprawnione powinny mieć swobodę powierzania zarządzania przysługującymi im prawami niezależnym podmiotom zarządzającym. Takie niezależne podmioty zarządzające są podmiotami handlowymi, które różnią się od organizacji zbiorowego zarządzania między innymi dlatego, że nie należą do podmiotów uprawnionych ani nie podlegają ich kontroli. Jednak w zakresie, w jakim te niezależne podmioty zarządzające prowadzą taką samą działalność jak organizacje zbiorowego zarządzania, są one zobowiązane do udzielania określonych informacji podmiotom uprawnionym, które reprezentują, organizacjom zbiorowego zarządzania, użytkownikom i odbiorcom. |
(16) |
Producenci audiowizualni, producenci nagrań i nadawcy udzielają licencji na swoje własne prawa, w niektórych przypadkach wraz z prawami, które przenieśli na nich na przykład wykonawcy, na podstawie indywidualnie wynegocjowanych umów, oraz działają we własnym interesie. Wydawcy książek, firmy fonograficzne czy wydawcy gazet udzielają licencji na prawa, które zostały przeniesione na ich rzecz na podstawie indywidualnie wynegocjowanych umów, oraz działają we własnym interesie. W związku z tym nie należy uznawać producentów audiowizualnych, producentów nagrań, nadawców ani wydawców za „niezależne podmioty zarządzające”. Ponadto zarządcy i agenci autorów i wykonawców działający jako pośrednicy i przedstawiciele podmiotów uprawnionych w stosunkach z organizacjami zbiorowego zarządzania nie powinni być uważani za „niezależne podmioty zarządzające”, ponieważ nie zarządzają prawami w odniesieniu do ustalania stawek wynagrodzeń, udzielania licencji czy pobierania opłat od użytkowników. |
(17) |
Organizacje zbiorowego zarządzania powinny mieć swobodę zlecania podmiotom zależnym lub innym podmiotom kontrolowanym przez te organizacje niektórych zadań wchodzących w zakres ich działalności, takich jak wystawianie faktur użytkownikom czy podział między podmioty uprawnione należnych im kwot. W takich przypadkach przepisy niniejszej dyrektywy, które miałyby zastosowanie, gdyby dane zadanie było wykonywane bezpośrednio przez organizację zbiorowego zarządzania, powinny mieć zastosowanie do działalności podmiotów zależnych lub innych podmiotów. |
(18) |
W celu zapewnienia, aby podmioty praw autorskich i praw pokrewnych mogły w pełni korzystać z rynku wewnętrznego w przypadku, gdy przysługujące im prawa są przedmiotem zbiorowego zarządu, oraz aby ich swoboda w wykonywaniu przysługujących im praw nie była bezpodstawnie ograniczona, należy przewidzieć włączenie odpowiednich gwarancji do statutu organizacji zbiorowego zarządzania. Ponadto organizacja zbiorowego zarządzania, świadcząc usługi zarządzania, nie powinna dyskryminować, bezpośrednio lub pośrednio, podmiotów uprawnionych ze względu na ich obywatelstwo lub przynależność państwową, miejsce zamieszkania lub siedzibę. |
(19) |
Mając na uwadze swobody ustanowione w TFUE, zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi i prawami pokrewnymi powinno wiązać się z możliwością swobodnego wybierania organizacji zbiorowego zarządzania przez podmiot uprawniony na potrzeby zarządzania przysługującymi mu prawami, niezależnie od tego, czy są to prawa publicznego komunikowania czy zwielokrotniania, czy też kategorie praw związane z formami eksploatacji, takimi jak prawo nadawania, wystawiania w teatrze lub zwielokrotniania na potrzeby rozpowszechniania online, pod warunkiem że organizacja zbiorowego zarządzania, którą chce wybrać podmiot uprawniony, zarządza już tego rodzaju prawami lub kategoriami praw. Prawa, kategorie praw lub rodzaje utworów i inne przedmioty objęte ochroną, którymi zarządza organizacja zbiorowego zarządzania, powinno określić walne zgromadzenie członków tej organizacji, jeżeli nie zostały one już określone w jej statucie lub określone w przepisach. Ważne jest, aby prawa i kategorie praw były określane w sposób pozwalający na utrzymanie równowagi pomiędzy swobodą rozporządzania przez podmioty uprawnione swoimi utworami i innymi przedmiotami objętymi ochroną a zdolnością organizacji do efektywnego zarządzania prawami, z uwzględnieniem w szczególności kategorii praw zarządzanych przez organizację i sektora kreatywnego, w którym działa organizacja. Należycie uwzględniając tę równowagę, podmioty uprawnione powinny mieć możliwość łatwego wycofania takich praw lub kategorii praw spod zarządu prowadzonego przez organizację zbiorowego zarządzania i zarządzania nimi samodzielnie lub powierzenia bądź przekazania zarządzania całością lub częścią tych praw innej organizacji zbiorowego zarządzania lub innemu podmiotowi, bez względu na obywatelstwo lub przynależność państwową, państwo członkowskie zamieszkania lub siedziby organizacji zbiorowego zarządzania, innego podmiotu lub podmiotu uprawnionego. W przypadku gdy państwo członkowskie, zgodnie z prawem Unii oraz międzynarodowymi zobowiązaniami Unii i jej państw członkowskich, przewiduje obowiązkowe zbiorowe zarządzanie prawami, prawo wyboru podmiotów uprawnionych ogranicza się do innych organizacji zbiorowego zarządzania. Organizacje zbiorowego zarządzania zarządzające różnymi rodzajami utworów i innymi przedmiotami objętymi ochroną, takimi jak utwory literackie, muzyczne lub fotograficzne, powinny również zapewnić tego rodzaju elastyczność podmiotom uprawnionym w odniesieniu do zarządzania różnymi rodzajami utworów i innymi przedmiotami objętymi ochroną. W odniesieniu do zastosowań niekomercyjnych państwa członkowskie powinny zapewnić, aby organizacje zbiorowego zarządzania podjęły niezbędne działania w celu zapewnienia swoim podmiotom uprawnionym możliwości wykonywania prawa do udzielania licencji na takie zastosowania. Działania takie powinny obejmować między innymi podjęcie przez organizację zbiorowego zarządzania decyzji o warunkach związanych z wykonaniem tego prawa, a także udzielenie jej członkom informacji o tych warunkach. Organizacje zbiorowego zarządzania powinny informować podmioty uprawnione o tej możliwości wyboru i umożliwiać im jak najłatwiejsze wykonywanie praw związanych z tymi wyborami. Podmioty uprawnione, które udzieliły już upoważnienia organizacji zbiorowego zarządzania, mogą być informowane za pośrednictwem strony internetowej danej organizacji. Wymóg zgody podmiotów uprawnionych w ramach upoważnienia do zarządzania każdym prawem, kategorią praw lub rodzajem utworów i innych przedmiotów objętych upoważnieniem nie powinien uniemożliwiać podmiotom uprawnionym do akceptacji zaproponowanych dalszych zmian tego upoważnienia w sposób dorozumiany zgodnie z warunkami określonymi w prawie krajowym. Niniejsza dyrektywa nie powinna wykluczać jako takich ani postanowień umownych, zgodnie z którymi wypowiedzenie lub wycofanie przez podmioty uprawnione wywiera natychmiastowy skutek w odniesieniu do licencji udzielonych przez takim wypowiedzeniem lub wycofaniem, ani postanowień umownych, zgodnie z którymi takie licencje pozostają w mocy przez określony czas po takim wypowiedzeniu lub wycofaniu. Takie postanowienia nie powinny jednak stanowić przeszkody dla pełnego stosowania niniejszej dyrektywy. Niniejsza dyrektywa nie powinna pozbawiać podmiotów uprawnionych możliwości samodzielnego zarządzania swoimi prawami, w tym na potrzeby zastosowań niekomercyjnych. |
(20) |
Członkostwo w organizacji zbiorowego zarządzania powinno opierać się na obiektywnych, przejrzystych i niedyskryminujących kryteriach, w tym w odniesieniu do wydawców, którym na mocy umowy dotyczącej eksploatacji praw przysługuje udział w zyskach z praw zarządzanych przez organizacje zbiorowego zarządzania oraz prawo do pobrania tego zysku od organizacji zbiorowego zarządzania. Kryteria te nie powinny zobowiązywać organizacji zbiorowego zarządzania do przyjmowania członków posiadających takie prawa, kategorie praw lub rodzaje utworów i inne przedmioty objęte ochroną, którymi zarządzanie nie wchodzi w zakres ich działalności. Ewidencja prowadzona przez organizację zbiorowego zarządzania powinna umożliwiać identyfikację i lokalizację jej członków i podmiotów uprawnionych, których prawa organizacja ta reprezentuje na podstawie upoważnienia udzielonego przez te podmioty uprawnione. |
(21) |
Aby chronić te podmioty uprawnione, których prawa są bezpośrednio reprezentowane przez organizację zbiorowego zarządzania, lecz które nie spełniają wymogów członkostwa, należy wprowadzić wymóg, aby określone przepisy niniejszej dyrektywy dotyczące członków, miały również zastosowanie do takich podmiotów uprawnionych. Państwa członkowskie powinny również móc przyznać takim podmiotom uprawnionym prawo do udziału w procesie decyzyjnym organizacji zbiorowego zarządzania. |
(22) |
Organizacje zbiorowego zarządzania powinny działać w najlepszym zbiorowym interesie podmiotów uprawnionych, które reprezentują. Ważne jest zatem, aby przewidzieć system umożliwiający członkom danej organizacji zbiorowego zarządzania wykonywanie ich praw członkowskich poprzez udział w procesie decyzyjnym tej organizacji. Niektóre organizacje zbiorowego zarządzania mają różne kategorie członków, którzy mogą reprezentować różne rodzaje podmiotów uprawnionych, takich jak producenci i wykonawcy. Te poszczególne kategorie członków powinny być reprezentowane w procesie decyzyjnym w sprawiedliwy i wyważony sposób. Skuteczność regulaminu walnego zgromadzenia członków organizacji zbiorowego zarządzania osłabiałby brak przepisów regulujących tryb zwoływania i prowadzenia obrad walnego zgromadzenia. Niezbędne jest zatem zapewnienie, aby walne zgromadzenie zwoływane było regularnie, przynajmniej raz do roku, oraz aby najważniejsze decyzje w organizacji zbiorowego zarządzania podejmowane były przez walne zgromadzenie. |
(23) |
Wszyscy członkowie organizacji zbiorowego zarządzania powinni mieć możliwość uczestniczenia w walnym zgromadzeniu członków i głosowania w trakcie jego obrad. Wykonywanie tych praw powinno podlegać jedynie sprawiedliwym i współmiernym ograniczeniom. W niektórych wyjątkowych przypadkach organizacje zbiorowego zarządzania są ustanowione w formie prawnej fundacji, w związku z czym nie mają one członków. W takich przypadkach uprawnienia walnego zgromadzenia członków powinny być wykonywane przez organ, któremu powierzono funkcję nadzorczą. Państwa członkowskie powinny móc postanowić, że w przypadku organizacji zbiorowego zarządzania, których członkami są podmioty reprezentujące podmioty uprawnione – jak może to mieć miejsce w przypadku, gdy organizacja zbiorowego zarządzania jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, a jej członkami są stowarzyszenia podmiotów uprawnionych – wszystkie lub niektóre uprawnienia walnego zgromadzenia członków ma wykonywać zgromadzenie tych podmiotów uprawnionych. Walne zgromadzenie członków powinno posiadać przynajmniej uprawnienia do ustanowienia ram działalności zarządczej, w szczególności w odniesieniu do korzystania z przychodów z praw przez organizację zbiorowego zarządzania. Nie powinno to jednak naruszać prawa państw członkowskich do określenia bardziej rygorystycznych przepisów dotyczących na przykład inwestycji, fuzji lub zaciągania pożyczek, w tym zakazu przeprowadzania takich transakcji. Organizacje zbiorowego zarządzania powinny zachęcać swoich członków do czynnego udziału w walnym zgromadzeniu. Należy ułatwić wykonywanie prawa do głosowania członkom, którzy uczestniczą w walnym zgromadzeniu, a także tym, którzy w nim nie uczestniczą. Oprócz możliwości wykonywania przysługujących członkom praw za pomocą środków elektronicznych, należy im umożliwić udział i głosowanie w walnym zgromadzeniu poprzez pełnomocnika. Głosowanie przez pełnomocnika należy ograniczyć w przypadku konfliktu interesów. Państwa członkowskie powinny jednocześnie przewidzieć ograniczenia dotyczące pełnomocników jedynie w przypadku, gdy nie narusza to odpowiedniego i efektywnego udziału członków w procesie decyzyjnym. W szczególności powołanie pełnomocnika przyczynia się do odpowiedniego i efektywnego udziału członków w procesie decyzyjnym i umożliwia podmiotom uprawnionym rzeczywisty wybór organizacji zbiorowego zarządzania bez względu na państwo członkowskie siedziby organizacji. |
(24) |
Członkom należy umożliwić udział w stałym monitorowaniu zarządzania organizacjami zbiorowego zarządzania. W tym celu organizacje te powinny posiadać funkcję nadzorczą, która odpowiada ich strukturze organizacyjnej, oraz umożliwić przedstawicielom członków zasiadanie w organie sprawującym tę funkcję. W zależności od struktury organizacyjnej organizacji zbiorowego zarządzania funkcję nadzorczą może sprawować odrębny organ, taki jak rada nadzorcza, lub niektórzy lub wszyscy dyrektorzy w zarządzie, którzy nie kierują działalnością organizacji zbiorowego zarządzania. Wymóg sprawiedliwej i wyważonej reprezentacji członków nie powinien uniemożliwiać organizacji zbiorowego zarządzania powołania osób trzecich do sprawowania funkcji nadzorczej, w tym osób o odpowiednim doświadczeniu zawodowym oraz podmiotów uprawnionych, którzy nie spełniają warunków członkostwa lub którzy nie są reprezentowani przez organizację bezpośrednio, lecz przez podmiot, który jest członkiem danej organizacji zbiorowego zarządzania. |
(25) |
Przez wzgląd na prawidłowe zarządzanie, kadra kierownicza organizacji zbiorowego zarządzania musi być niezależna. Przed objęciem funkcji w organizacji zbiorowego zarządzania, a następnie co roku, kierownicy wybrani na stanowisko dyrektora lub zatrudnieni przez organizację na podstawie umowy powinni być zobowiązani do składania oświadczeń o ewentualnych konfliktach między ich interesami a interesami podmiotów uprawnionych, reprezentowanych przez daną organizację zbiorowego zarządzania. Takie roczne oświadczenia powinny składać także osoby sprawujące funkcję nadzorczą. Państwa członkowskie powinny mieć swobodę wymagania od organizacji zbiorowego zarządzania podawania takich oświadczeń do wiadomości publicznej lub przedkładania ich organom publicznym. |
(26) |
Organizacje zbiorowego zarządzania pobierają przychody z tytułu eksploatacji praw powierzonych im przez podmioty uprawnione, zarządzają nimi oraz dokonują ich podziału. Przychody te w ostatecznym rozrachunku przysługują podmiotom uprawnionym, które są bezpośrednio i prawnie powiązane z organizacją lub mogą być reprezentowane za pośrednictwem podmiotu, który jest członkiem danej organizacji zbiorowego zarządzania bądź w drodze umowy o reprezentacji. Dlatego też ważne jest, aby organizacje zbiorowego zarządzania dokładały jak największej staranności przy pobieraniu tych przychodów, zarządzaniu nimi i ich podziale. Dokładny podział jest możliwy tylko wtedy, gdy organizacje zbiorowego zarządzania prowadzą należytą ewidencję członków, licencji i wykorzystania utworów oraz innych przedmiotów objętych ochroną. Stosowne dane, które są niezbędne dla skutecznego zarządzania prawami, powinny być przekazywane również przez pomioty uprawnione i użytkowników oraz podlegać weryfikacji przez organizację zbiorowego zarządzania. |
(27) |
Kwoty pobrane i należne podmiotom uprawnionym powinny być księgowane odrębnie od wszelkich aktywów własnych organizacji. Bez uszczerbku dla prawa państw członkowskich do określenia bardziej rygorystycznych przepisów dotyczących inwestycji, w tym zakazu inwestowania przychodów z praw, w przypadku gdy takie kwoty są inwestowane, powinno to odbywać się to zgodnie z ogólną strategią inwestycyjną i strategią zarządzania organizacji zbiorowego zarządzania. W celu utrzymania wysokiego poziomu ochrony praw przysługujących podmiotom uprawnionym oraz zapewnienia, aby wszelkie zyski, które mogą wynikać z eksploatacji takich praw, były źródłem przysporzenia po stronie tych podmiotów uprawnionych, zarządzanie inwestycjami dokonywanymi i posiadanymi przez organizację zbiorowego zarządzania powinno przebiegać zgodnie z kryteriami, które zobowiązywałyby tę organizację do ostrożnego działania, a jednocześnie umożliwiającymi jej podejmowanie decyzji w sprawie najbezpieczniejszej i najskuteczniejszej strategii inwestycyjnej. Powinno to umożliwić organizacji zbiorowego zarządzania wybór takiego sposobu przydziału aktywów, który odpowiada dokładnemu charakterowi i okresowi trwania ekspozycji na ryzyko, na które narażona jest jakakolwiek zainwestowana kwota przychodów z praw, i który nie narusza w sposób nieuzasadniony jakichkolwiek przychodów z praw, należnych podmiotom uprawnionym. |
(28) |
Ponieważ podmiotom uprawnionym przysługuje wynagrodzenie z tytułu eksploatacji ich praw, ważne jest, aby opłaty z tytułu zarządzania nie przekraczały uzasadnionych kosztów zarządzania prawami i aby o wszelkich potrąceniach, innych niż potrącenia na poczet opłat z tytułu zarządzania, na przykład potrąceniach na cele socjalne, kulturalne lub edukacyjne, decydowali członkowie organizacji zbiorowego zarządzania. Organizacje zbiorowego zarządzania powinny zapewnić podmiotom uprawnionym przejrzystość w zakresie zasad regulujących takie potrącenia. Takie same wymogi powinny mieć zastosowanie do wszelkich decyzji o wykorzystaniu przychodów z praw do celów zbiorowego podziału, takich jak stypendia. Podmioty uprawnione powinny mieć niedyskryminujący dostęp do wszelkich usług o charakterze socjalnym, kulturalnym lub edukacyjnym finansowanych z potrącanych środków. Niniejsza dyrektywa nie powinna jednak wpływać na potrącenia na mocy prawa krajowego, takie jak potrącenia na cele świadczenia przez organizacje zbiorowego zarządzania usług socjalnych na rzecz podmiotów uprawnionych, w zakresie wszelkich aspektów nieuregulowanych w niniejszej dyrektywie, pod warunkiem że takie potrącenia są zgodne z prawem Unii. |
(29) |
Podział i wypłata kwot należnych poszczególnym podmiotom uprawnionym lub, w stosownych przypadkach, kategoriom podmiotów uprawnionych, powinny odbywać się w sposób terminowy oraz zgodnie z ogólną polityką podziału danych organizacji zbiorowego zarządzania, w tym w przypadku gdy przeprowadzane są one za pośrednictwem innego podmiotu reprezentującego podmioty uprawnione. Jedynie obiektywne przyczyny niezależne od organizacji zbiorowego zarządzania mogą uzasadniać opóźnienie podziału i wypłaty kwot należnych podmiotom uprawnionym. W związku z tym jako zasadne przyczyny takiego opóźnienia nie powinny kwalifikować się takie okoliczności jak zainwestowanie przychodów z praw w instrumenty z zastrzeżonym terminem zapadalności. Decyzję o przepisach dotyczących zapewnienia terminowego podziału i skutecznego poszukiwania i identyfikacji podmiotów uprawnionych w przypadkach, gdy takie obiektywne przyczyny występują, należy pozostawić w gestii państw członkowskich. W celu zapewnienia odpowiedniego i efektywnego podziału kwot należnych podmiotom uprawnionym, bez uszczerbku dla możliwości ustanowienia przez państwa członkowskie bardziej rygorystycznych przepisów, niezbędne jest zobowiązanie organizacji zbiorowego zarządzania do podejmowania w dobrej wierze uzasadnionych i należytych działań mających na celu identyfikację i lokalizację odnośnych podmiotów uprawnionych. Należy również umożliwić członkom organizacji zbiorowego zarządzania, w zakresie dopuszczalnym na mocy prawa krajowego, podejmowanie decyzji w sprawie wykorzystania wszelkich kwot, których nie można podzielić ze względu na brak możliwości identyfikacji lub lokalizacji podmiotów uprawnionych, którym przysługują te kwoty. |
(30) |
Organizacje zbiorowego zarządzania powinny móc zarządzać prawami oraz pobierać przychody z tytułu eksploatacji tych praw na podstawie umów o reprezentacji zawartych z innymi organizacjami. W celu ochrony praw członków innych organizacji zbiorowego zarządzania, organizacja zbiorowego zarządzania nie powinna dokonywać rozróżnienia między prawami, którymi zarządza na podstawie umów o reprezentacji, a prawami, którymi bezpośrednio zarządza na rzecz swoich podmiotów uprawnionych. Organizacja zbiorowego zarządzania nie powinna być również uprawniona do dokonywania potrąceń z przychodów z praw, innych niż potrącenia opłat z tytułu zarządzania, w imieniu innej organizacji zbiorowego zarządzania, bez wyraźnej zgody tej innej organizacji. Należy również zobowiązać organizacje zbiorowego zarządzania do podziału i wypłaty na rzecz innych organizacji na podstawie takich umów o reprezentacji nie później niż dokonują one podziału i wypłaty na rzecz własnych członków i podmiotów uprawnionych niebędących ich członkami, które reprezentują. Ponadto organizacja otrzymująca płatności powinna być zobowiązana do bezzwłocznego podziału między podmioty uprawnione, które reprezentuje, należnych im kwot. |
(31) |
Sprawiedliwe i niedyskryminujące warunki handlowe stosowane przy udzielaniu licencji mają szczególne znaczenie dla zapewnienia użytkownikom możliwości uzyskania licencji na utwory i inne przedmioty objęte ochroną, w odniesieniu do których organizacja zbiorowego zarządzania reprezentuje prawa, oraz dla zapewnienia podmiotom uprawnionym odpowiedniego wynagrodzenia. Organizacje zbiorowego zarządzania i użytkownicy powinni zatem prowadzić negocjacje w sprawie udzielenia licencji w dobrej wierze i stosować stawki wynagrodzenia, które powinny być ustalone w oparciu o obiektywne i niedyskryminujące kryteria. Należy wymagać, aby opłaty licencyjne lub wynagrodzenia ustalane przez organizacje zbiorowego zarządzania pozostawały w rozsądnym stosunku między innymi do wartości ekonomicznej korzystania z praw w określonym kontekście. Ponadto organizacje zbiorowego zarządzania powinny odpowiadać bez zbędnej zwłoki na wnioski użytkowników dotyczące udzielenia licencji. |
(32) |
W środowisku cyfrowym organizacje zbiorowego zarządzania są często zobowiązane do udzielania licencji na swój repertuar w odniesieniu do całkowicie nowych form eksploatacji i modelów biznesowych. W takich przypadkach, w celu wsparcia środowiska sprzyjającego rozwojowi takich licencji oraz bez uszczerbku dla przepisów prawa konkurencji, organizacje zbiorowego zarządzania powinny dysponować elastycznością wymaganą do sprawnego udzielania zindywidualizowanych licencji na innowacyjne usługi online, bez ryzyka, że warunki tych licencji mogłyby zostać potraktowane jako precedens przy określaniu warunków udzielania innych licencji. |
(33) |
W celu zapewnienia, aby organizacje zbiorowego zarządzania mogły spełnić obowiązki przewidziane w niniejszej dyrektywie, użytkownicy powinni przekazywać tym organizacjom stosowne informacje dotyczące korzystania z praw reprezentowanych przez dane organizacje zbiorowego zarządzania. Obowiązek ten nie powinien mieć zastosowania wobec osób fizycznych działających dla celów niezwiązanych z ich działalnością handlową, przedsiębiorczą, rzemieślniczą lub zawodową, które w związku z tym nie są objęte definicją użytkownika ustanowioną w niniejszej dyrektywie. Ponadto informacje wymagane przez organizacje zbiorowego zarządzania powinny być ograniczone do tego, co jest uzasadnione, niezbędne i znajduje się w dyspozycji użytkowników, aby umożliwić takim organizacjom wykonywanie ich zadań, z uwzględnieniem specyficznej sytuacji małych i średnich przedsiębiorstw. Obowiązki te mogą zostać włączone do umowy między organizacją zbiorowego zarządzania a użytkownikiem; nie wyklucza to krajowych ustawowych praw do informacji. Terminy mające zastosowanie do udzielenia informacji przez użytkowników powinny umożliwiać organizacjom zbiorowego zarządzania dotrzymanie terminów podziału między podmioty uprawnione należnych im kwot. Niniejsza dyrektywa powinna pozostawać bez uszczerbku dla możliwości wymagania przez państwa członkowskie od organizacji zbiorowego zarządzania z siedzibą na ich terytorium wystawiania wspólnych faktur. |
(34) |
W celu zwiększenia zaufania podmiotów uprawnionych, użytkowników oraz innych organizacji zbiorowego zarządzania do usług zarządzania prawami przez organizacje zbiorowego zarządzania, każda organizacja zbiorowego zarządzania powinna spełniać szczególne wymogi w zakresie przejrzystości. Każda organizacja zbiorowego zarządzania lub jej członek będący podmiotem odpowiedzialnym za przydzielenie lub wypłatę kwot należnych podmiotom uprawnionym powinni zatem być zobowiązani do udzielania poszczególnym podmiotom uprawnionym co najmniej raz do roku określonych informacji, takich jak informacje o przydzielonych lub wypłaconych im kwotach oraz o dokonanych potrąceniach. Organizacje zbiorowego zarządzania powinny być również zobowiązane do przekazywania wystarczająco dokładnych informacji, w tym informacji finansowych, pozostałym organizacjom zbiorowego zarządzania, których prawami zarządzają na podstawie umów o reprezentacji. |
(35) |
W celu zapewnienia podmiotom uprawnionym, innym organizacjom zbiorowego zarządzania i użytkownikom dostępu do informacji o zakresie działalności danej organizacji oraz o utworach lub innych przedmiotach objętych ochroną, które reprezentuje, w odpowiedzi na należycie uzasadniony wniosek organizacja zbiorowego zarządzania powinna udzielać również informacji w tych sprawach. Kwestię ewentualnego pobierania i zakresu uzasadnionych opłat z tytułu świadczenia tej usługi należy pozostawić prawu krajowemu. Każda organizacja zbiorowego zarządzania powinna również podawać do publicznej wiadomości informacje o swojej strukturze i sposobie prowadzenia działalności, w tym w szczególności o swoim statucie i ogólnej polityce opłat z tytułu zarządzania, potrąceń i stawek. |
(36) |
Aby zapewnić podmiotom uprawnionym możliwość monitorowania i porównania poszczególnych wyników organizacji zbiorowego zarządzania, takie organizacje powinny podawać do publicznej wiadomości roczne sprawozdanie na temat przejrzystości zawierające możliwe do porównania, zbadane informacje finansowe charakterystyczne dla ich działalności. Organizacje zbiorowego zarządzania powinny również podawać do publicznej wiadomości odrębne roczne sprawozdanie, stanowiące część rocznego sprawozdania na temat przejrzystości, z wykorzystania środków przeznaczonych na usługi o charakterze socjalnym, kulturalnym i edukacyjnym. Niniejsza dyrektywa nie powinna uniemożliwiać organizacjom zbiorowego zarządzania publikowania informacji wymaganych w rocznym sprawozdaniu na temat przejrzystości w jednym dokumencie, na przykład jako część rocznego sprawozdania finansowego, lub w oddzielnych sprawozdaniach. |
(37) |
Dostawcy usług online, w ramach których wykorzystywane są utwory muzyczne, takich jak usługi muzyczne umożliwiające konsumentom pobieranie utworów muzycznych lub odsłuchiwanie ich z wykorzystaniem technologii przesyłania strumieniowego, a także innych usług zapewniających dostęp do filmów lub gier, w których muzyka stanowi ważny element, muszą najpierw uzyskać prawa do korzystania z tych utworów. Dyrektywa 2001/29/WE wymaga uzyskania licencji dotyczącej wszelkich praw do wykorzystania utworów muzycznych online. W odniesieniu do autorów, prawa te to wyłączne prawo do zwielokrotniania utworów oraz wyłączne prawo do publicznego komunikowania utworów muzycznych, które obejmuje prawo do publicznego udostępniania utworów. Prawami tymi mogą zarządzać samodzielnie poszczególne podmioty uprawnione, takie jak autorzy lub wydawcy muzyczni, lub organizacje zbiorowego zarządzania, które świadczą usługi zbiorowego zarządzania na rzecz podmiotów uprawnionych. Prawami autorów do zwielokrotniania i publicznego komunikowania mogą zarządzać różne organizacje zbiorowego zarządzania. Ponadto istnieją przypadki, w których kilka podmiotów uprawnionych posiada prawa do tego samego utworu i mogły one upoważnić różne organizacje do udzielania licencji dotyczących ich poszczególnych udziałów w prawach do danego utworu. Każdy użytkownik, który chce świadczyć usługę online oferującą konsumentom dostęp do szerokiego repertuaru utworów muzycznych powinien zgromadzić prawa do utworów od różnych podmiotów uprawnionych i organizacji zbiorowego zarządzania. |
(38) |
Chociaż internet nie zna granic, rynek usług muzycznych online w Unii jest wciąż rozdrobniony i nie udało się jeszcze stworzyć jednolitego rynku cyfrowego w tym obszarze. Złożoność i trudności związane ze zbiorowym zarządzaniem prawami w Europie w wielu przypadkach potęguje tylko rozdrobnienie europejskiego cyfrowego rynku usług muzycznych online. Sytuacja ta stoi w ostrej sprzeczności z szybko rosnącym popytem ze strony konsumentów na usługi zapewniające dostęp do cyfrowych treści i związane z nimi innowacyjne usługi, w tym w kontekście transgranicznym. |
(39) |
W zaleceniu 2005/737/WE promowano nowe środowisko regulacyjne lepiej przystosowane do zarządzania na poziomie Unii prawami autorskimi i prawami pokrewnymi na potrzeby świadczenia legalnych usług muzycznych online. Stwierdzono w nim, że w dobie wykorzystywania utworów muzycznych online użytkownicy komercyjni potrzebują wieloterytorialnego systemu udzielania licencji, który będzie odpowiadał potrzebom pozbawionego granic środowiska online. Zalecenie to nie było jednak wystarczająco skuteczne, aby zachęcić do powszechnego udzielania licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online lub rozwiązać kwestie szczególnych wymogów udzielania licencji wieloterytorialnych. |
(40) |
W branży muzycznej online, w której normą jest wciąż zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi w granicach poszczególnych terytoriów, istotne jest stworzenie warunków sprzyjających stosowaniu przez organizacje zbiorowego zarządzania najskuteczniejszych praktyk udzielania licencji w coraz bardziej transgranicznym kontekście. Należy zatem ustanowić zbiór przepisów określających podstawowe warunki świadczenia przez organizacje zbiorowego zarządzania usług w zakresie zbiorowego udzielania licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online, w tym tekstów tych utworów. Takie same przepisy powinny mieć zastosowanie do udzielania takich licencji na wszystkie utwory muzyczne, w tym utwory muzyczne zawarte w utworach audiowizualnych. Jednakże zakresem tych przepisów nie powinny być objęte usługi online umożliwiające jedynie dostęp do utworów muzycznych w postaci partytury. Przepisy niniejszej dyrektywy powinny zapewnić niezbędną minimalną jakość usług transgranicznych świadczonych przez organizacje zbiorowego zarządzania, zwłaszcza pod względem przejrzystości reprezentowanego przez nie repertuaru i poprawności przepływów finansowych związanych z korzystaniem z tych praw. Powinny one również określić ramy ułatwiające dobrowolną agregację repertuaru muzycznego i praw, a przez to ograniczenie liczby licencji, których użytkownik potrzebuje, aby móc świadczyć wieloterytorialną i wielorepertuarową usługę. Przepisy te powinny umożliwić organizacji zbiorowego zarządzania występowanie z wnioskiem do innej organizacji o reprezentowanie jej repertuaru na więcej niż jednym terytorium, w przypadku gdy sama nie jest w stanie lub nie chce spełnić tych wymogów. Organizacja, do której zwrócono się z takim wnioskiem, powinna być zobowiązana – pod warunkiem że agreguje już repertuar i udziela licencji wieloterytorialnych lub oferuje usługi w tym zakresie – do przyjęcia zlecenia od organizacji wnioskującej. Rozwój legalnych usług muzycznych online w całej Unii powinien również przyczynić się do walki z naruszaniem praw własności intelektualnej online. |
(41) |
Dostępność dokładnych i pełnych informacji na temat utworów muzycznych, podmiotów uprawnionych oraz praw, do których reprezentowania upoważniona jest każda organizacja zbiorowego zarządzania na danym terytorium, ma szczególne znaczenie dla funkcjonowania efektywnego i przejrzystego procesu udzielania licencji, późniejszego przetwarzania sprawozdań użytkowników i związanego z tym procesu wystawiania faktur usługodawcom oraz podziału należnych kwot. Z tego względu organizacje zbiorowego zarządzania udzielające licencji wieloterytorialnych na utwory muzyczne powinny być w stanie szybko i dokładnie przetwarzać te szczegółowe dane. Wymaga to stosowania baz danych gromadzących informacje na temat własności praw będących przedmiotem licencji wieloterytorialnych, zawierających dane umożliwiające identyfikowanie utworów, praw i podmiotów uprawnionych, do których reprezentowania upoważniona jest dana organizacja zbiorowego zarządzania, oraz terytoriów objętych upoważnieniem. Wszelkie zmiany tych informacji należy uwzględniać bez zbędnej zwłoki, a bazy danych powinny być stale aktualizowane. Te bazy danych powinny również służyć pomocą w kojarzeniu informacji na temat utworów z informacjami na temat fonogramów lub wszelkich innych utrwaleń obejmujących dany utwór. Ważne jest również zapewnienie potencjalnym użytkownikom i podmiotom uprawnionym, a także organizacjom zbiorowego zarządzania, dostępu do informacji, które są im potrzebne do ustalenia repertuaru reprezentowanego przez te organizacje. Organizacje zbiorowego zarządzania powinny móc podejmować środki służące ochronie dokładności i integralności danych, kontroli ich dalszego wykorzystywania oraz ochronie szczególnie chronionych informacji handlowych. |
(42) |
W celu zapewnienia możliwie największej dokładności danych dotyczących repertuaru muzycznego przetwarzanych przez organizacje zbiorowego zarządzania udzielające licencji wieloterytorialnych na utwory muzyczne, należy zobowiązać je do aktualizowania swoich baz danych w razie konieczności w sposób ciągły i bez zwłoki. Organizacje te powinny ustanowić łatwo dostępne procedury umożliwiające dostawcom usług online, a także podmiotom uprawnionym i innym organizacjom zbiorowego zarządzania informowanie ich o wszelkich ewentualnych nieścisłościach w bazach danych tych organizacji, w odniesieniu do utworów, których są właścicielami lub które kontrolują, w tym danych dotyczących całości lub części przysługujących im praw oraz terytoriów objętych zakresem upoważnienia do działania udzielonego danej organizacji zbiorowego zarządzania, nie narażając jednak na szwank prawdziwości i integralności danych posiadanych przez organizację zbiorowego zarządzania. Ponieważ dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 95/46/WE (6) przyznaje każdej osobie, której dane dotyczą, prawo uzyskania sprostowania, usunięcia lub zablokowania niedokładnych lub niekompletnych danych, niniejsza dyrektywa powinna również zapewniać poprawienie bez zbędnej zwłoki niedokładnych informacji dotyczących podmiotów uprawnionych lub innych organizacji zbiorowego zarządzania w przypadku licencji wieloterytorialnych. Organizacje zbiorowego zarządzania powinny mieć również zdolność elektronicznego przetwarzania zgłoszeń utworów i upoważnień do zarządzania prawami. Zważywszy na znaczenie automatyzacji informacji dla szybkiego i efektywnego przetwarzania danych, organizacje zbiorowego zarządzania powinny przewidzieć wykorzystywanie środków elektronicznych na potrzeby przekazywania tych informacji w ustrukturyzowany sposób przez podmioty uprawnione. Organizacje zbiorowego zarządzania powinny – w możliwie najszerszym zakresie – zapewniać, aby takie środki elektroniczne uwzględniały stosowne dobrowolne standardy lub praktyki branżowe wypracowane na poziomie międzynarodowym lub unijnym. |
(43) |
Branżowe standardy w zakresie korzystania z utworów muzycznych, sprawozdawczości dotyczącej sprzedaży oraz wystawiania faktur mają zasadnicze znaczenie dla poprawy efektywności wymiany danych między organizacjami zbiorowego zarządzania i użytkownikami. Monitorowanie korzystania z licencji powinno być prowadzone z poszanowaniem praw podstawowych, w tym prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego oraz prawa do ochrony danych osobowych. W celu zapewnienia, aby wzrost efektywności przełożył się na szybsze przetwarzanie należności i ostatecznie szybszą wypłatę podmiotom uprawnionym organizacje zbiorowego zarządzania należy zobowiązać do bezzwłocznego wystawiania faktur usługodawcom oraz bezzwłocznego podziału między podmioty uprawnione należnych im kwot. Aby wymóg ten był skuteczny, użytkownicy powinni przekazywać organizacjom zbiorowego zarządzania dokładne i terminowe sprawozdania z wykorzystania utworów. Organizacje zbiorowego zarządzania nie powinny być zobowiązane do przyjmowania sprawozdań użytkowników sporządzonych w zamkniętych formatach, w przypadku gdy dostępne są powszechnie stosowane standardy branżowe. Nie należy uniemożliwiać organizacjom zbiorowego zarządzania eksternalizacji usług udzielania licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online. Współdzielenie lub konsolidacja funkcji administracyjnych powinny pomóc organizacjom zbiorowego zarządzania w usprawnieniu usług zarządzania oraz racjonalizacji inwestycji w narzędzia zarządzania danymi. |
(44) |
Agregacja różnych repertuarów muzycznych na potrzeby udzielania licencji wieloterytorialnych ułatwia sam proces udzielania licencji oraz – zapewniając możliwość uzyskania na rynku licencji wieloterytorialnej na wszystkie repertuary – pozwala zwiększyć różnorodność kulturową, a także przyczynia się do ograniczenia liczby transakcji, które dostawca usług online musi zawrzeć, aby oferować usługi. Ta agregacja repertuarów powinna ułatwić rozwój nowych usług online, a także doprowadzić do ograniczenia kosztów transakcyjnych przerzucanych na konsumentów. Dlatego organizacje zbiorowego zarządzania, które nie chcą lub nie są w stanie samodzielnie udzielać licencji wieloterytorialnych na własny repertuar, należy zachęcać do dobrowolnego zlecania zarządzania ich repertuarem innym organizacjom zbiorowego zarządzania na niedyskryminujących warunkach. Klauzula wyłączności w umowach o licencje wieloterytorialne ograniczałaby wybór dostępny użytkownikom, którzy chcą uzyskać tego rodzaju licencje, a także wybór organizacji zbiorowego zarządzania w zakresie poszukiwania usług zarządzania ich repertuarem na więcej niż jednym terytorium. Dlatego też wszystkie umowy o reprezentacji między organizacjami zbiorowego zarządzania przewidujące udzielanie licencji wieloterytorialnych powinny być zawierane na zasadzie niewyłączności. |
(45) |
Dla członków organizacji zbiorowego zarządzania szczególne znaczenie ma przejrzystość warunków, na jakich organizacje zbiorowego zarządzania zarządzają prawami do korzystania online, w odniesieniu do których zostały upoważnione do reprezentowania podmiotów uprawnionych. Organizacje zbiorowego zarządzania powinny zatem przekazywać swoim członkom odpowiednio wyczerpujące informacje na temat podstawowych warunków każdej umowy upoważniającej inną organizację zbiorowego zarządzania do reprezentowania przysługujących tym członkom praw w odniesieniu do utworów muzycznych dla wykorzystania online do celów udzielania licencji wieloterytorialnych. |
(46) |
Równie ważne jest zobowiązanie każdej organizacji zbiorowego zarządzania, która oferuje usługi w zakresie udzielania licencji wieloterytorialnych lub udzielają licencji tego rodzaju, do przyjęcia zlecenia reprezentacji repertuaru jakichkolwiek organizacji zbiorowego zarządzania, które postanowiły nie udzielać tych licencji samodzielnie. W celu zapewnienia, aby wymóg ten nie był nieproporcjonalny i nie wykraczał poza to, co jest konieczne, organizacja zbiorowego zarządzania, do której skierowano wniosek, powinna być zobowiązana do przyjęcia zlecenia reprezentacji tylko wtedy, gdy wniosek ogranicza się do praw lub kategorii praw do korzystania online, które sama reprezentuje. Ponadto wymóg ten powinien mieć zastosowanie jedynie do organizacji zbiorowego zarządzania, które dokonują agregacji repertuaru, i nie powinien być rozszerzany na organizacje zbiorowego zarządzania, które udzielają licencji wieloterytorialnych wyłącznie na swój własny repertuar. Nie powinien on mieć również zastosowania do organizacji zbiorowego zarządzania, które dokonują jedynie agregacji praw do tego samego utworu, aby móc udzielać łącznej licencji dotyczącej prawa do zwielokrotniania i prawa do publicznego komunikowania w odniesieniu do takiego utworu. Aby chronić interesy podmiotów uprawnionych zlecającej organizacji zbiorowego zarządzania oraz zapewnić równy dostęp do rynku wewnętrznego w państwach członkowskich małym i mniej znanym repertuarom, ważne jest, aby repertuar zlecającej organizacji zbiorowego zarządzania był zarządzany na takich samych warunkach jak repertuar organizacji zbiorowego zarządzania, której zlecono udzielenie licencji, oraz aby był on zawarty w ofertach skierowanych przez organizację zbiorowego zarządzania, której zlecono udzielenie licencji, do dostawców usług online. Opłata z tytułu zarządzania pobierana przez organizację zbiorowego zarządzania, której zlecono udzielenie licencji, powinna umożliwiać tej organizacji odzyskanie niezbędnych i uzasadnionych inwestycji, jakie poniosła. Wszelkie umowy, na podstawie których organizacja zbiorowego zarządzania upoważnia inną organizację lub organizacje do udzielania licencji wieloterytorialnych na jej własny repertuar muzyczny do korzystania online, nie powinny uniemożliwiać tej pierwszej organizacji zbiorowego zarządzania dalszego udzielania licencji ograniczonych do terytorium państwa członkowskiego, w którym organizacja ta ma swoją siedzibę, na swój własny repertuar oraz na każdy inny repertuar, do którego reprezentowania może być upoważniona na tym terytorium. |
(47) |
Cele i skuteczność przepisów dotyczących udzielania licencji wieloterytorialnych przez organizacje zbiorowego zarządzania byłyby znacząco zagrożone, gdyby podmioty uprawnione nie były w stanie wykonywać takich praw w odniesieniu do licencji wieloterytorialnych, gdy organizacja zbiorowego zarządzania, której powierzyły swoje prawa, nie udzieliła licencji wieloterytorialnych lub nie zaoferowała usług w tym zakresie, a ponadto nie chciała zlecić tego zadania innej organizacji zbiorowego zarządzania. Z tego względu w takich okolicznościach należałoby umożliwić podmiotom uprawnionym wykonywanie prawa do udzielania licencji wieloterytorialnych wymaganych przez dostawców usług online samodzielnie lub za pośrednictwem innej osoby lub innych osób, poprzez wycofanie ich praw spod zarządu pierwotnej organizacji zbiorowego zarządzania w zakresie niezbędnym do udzielania licencji wieloterytorialnej dla wykorzystania online, pozostawiając te same prawa pod zarządem pierwotnej organizacji dla celów udzielania licencji jednoterytorialnych. |
(48) |
Organizacje nadawcze występują na ogół o udzielenie licencji dla programów telewizyjnych i radiowych zawierających utwory muzyczne do lokalnej organizacji zbiorowego zarządzania. Licencja ta jest często ograniczona do działalności nadawczej. Aby umożliwić udostępnienie takich audycji telewizyjnych lub radiowych również online, niezbędna byłaby licencja dotycząca praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online. Aby ułatwić udzielanie licencji dotyczących praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online do celów równoczesnego i opóźnionego nadawania online audycji telewizyjnych i radiowych, należy przewidzieć odstępstwo od przepisów, które inaczej miałyby zastosowanie do udzielania licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online. Odstępstwo to powinno być ograniczone do tego, co jest niezbędne, aby umożliwić dostęp do programów telewizyjnych i radiowych online oraz do materiałów, które z pierwotną audycją łączy wyraźny i zależny związek, które wyprodukowano między innymi w celu uzupełnienia lub zapowiedzi danego programu telewizyjnego lub radiowego bądź też umożliwienia późniejszego zaznajomienia się z tym programem. Odstępstwo to nie powinno funkcjonować w sposób zakłócający konkurencję z innymi usługami, które zapewniają konsumentom dostęp do poszczególnych utworów muzycznych lub audiowizualnych online, ani też prowadzić do restrykcyjnych praktyk, takich jak podział rynku lub klientów, które naruszałyby art. 101 lub 102 TFUE. |
(49) |
Niezbędne jest zapewnienie skutecznego egzekwowania przepisów prawa krajowego przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy. Organizacje zbiorowego zarządzania powinny zapewniać swoim członkom możliwość skorzystania ze szczególnych procedur rozpatrywania skarg. Możliwość skorzystania z tych procedur należy również udostępnić innym podmiotom uprawnionym bezpośrednio reprezentowanym przez organizację oraz innym organizacjom zbiorowego zarządzania, w imieniu których zarządza ona prawami na podstawie umowy o reprezentacji. Ponadto państwa członkowskie powinny móc postanowić, że spory między organizacjami zbiorowego zarządzania, ich członkami, podmiotami uprawnionymi lub użytkownikami, dotyczące stosowania niniejszej dyrektywy, mogą być skierowane do rozstrzygnięcia w ramach szybkiej, niezależnej i bezstronnej alternatywnej procedury rozstrzygania sporów. Skuteczność przepisów dotyczących udzielania licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online mogłaby w szczególności zostać osłabiona, gdyby spory między organizacjami zbiorowego zarządzania a innymi podmiotami nie były rozstrzygane szybko i skutecznie. W związku z tym należy przewidzieć, bez uszczerbku dla prawa dostępu do sądu, możliwość łatwo dostępnych, skutecznych i bezstronnych procedur pozasądowego rozwiązywania konfliktów, takich jak mediacja czy postępowanie arbitrażowe, w przypadku konfliktów między, z jednej strony, organizacjami zbiorowego zarządzania udzielającymi licencji wieloterytorialnych, a z drugiej strony, dostawcami usług online, podmiotami uprawnionymi lub innymi organizacjami zbiorowego zarządzania. Niniejsza dyrektywa nie określa konkretnego sposobu organizacji takiego alternatywnego rozstrzygania sporów ani nie wskazuje organu, który powinien się tym zajmować, o ile zagwarantowana jest jego niezależność, bezstronność i skuteczność. Należy również zapewnić funkcjonowanie w państwach członkowskich niezależnych, bezstronnych i skutecznych procedur rozstrzygania sporów za pośrednictwem podmiotów posiadających fachową wiedzę z zakresu prawa własności intelektualnej lub za pośrednictwem sądów właściwych dla rozstrzygania sporów handlowych między organizacjami zbiorowego zarządzania a użytkownikami, dotyczących istniejących lub proponowanych warunków udzielenia licencji lub naruszenia umowy. |
(50) |
Państwa członkowskie powinny ustanowić odpowiednie procedury, które umożliwią monitorowanie przestrzegania przepisów niniejszej dyrektywy przez organizacje zbiorowego zarządzania. Choć niniejsza dyrektywa nie powinna ograniczać wyboru państw członkowskich ani w zakresie właściwych organów, ani charakteru ex ante lub ex post kontroli nad organizacjami zbiorowego zarządzania, należy zapewnić, aby takie organy były zdolne do skutecznego i terminowego rozstrzygania wszelkich kwestii, jakie mogą wyniknąć w związku ze stosowaniem niniejszej dyrektywy. Państwa członkowskie nie powinny być zobowiązane do tworzenia nowych właściwych organów. Członkowie organizacji zbiorowego zarządzania, podmioty uprawnione, użytkownicy, organizacje zbiorowego zarządzania oraz inne zainteresowane strony powinny mieć ponadto możliwość powiadomienia właściwych organów o działaniach lub okolicznościach, które w ich opinii stanowią naruszenie prawa przez organizację zbiorowego zarządzania i, w stosownych przypadkach, użytkowników. Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby właściwe organy były uprawnione do stosowania kar lub środków w przypadku naruszenia przepisów prawa krajowego wdrażających niniejszą dyrektywę. Niniejsza dyrektywa nie przewiduje konkretnych rodzajów kar lub środków, o ile są one skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Takie kary lub środki mogą obejmować nakaz zwolnienia dyrektorów, którzy dopuścili się zaniedbania, kontrole w lokalach organizacji zbiorowego zarządzania lub, w przypadku gdy na działanie organizacji wydano zezwolenie, cofnięcie takiego zezwolenia. Niniejsza dyrektywa powinna pozostać neutralna w kwestii systemów uprzednich zezwoleń i nadzoru w państwach członkowskich, w tym wymogu reprezentatywności organizacji zbiorowego zarządzania, o ile są one zgodne z prawem Unii i nie stanowią przeszkody w pełnym stosowaniu niniejszej dyrektywy. |
(51) |
W celu zapewnienia przestrzegania wymogów dotyczących udzielania licencji wieloterytorialnych należy określić szczególne przepisy dotyczące monitorowania ich wdrożenia. Właściwe organy państw członkowskich oraz Komisja powinny ze sobą w tym celu współpracować. Aby ułatwić monitorowanie organizacji zbiorowego zarządzania, państwa członkowskie powinny wzajemnie sobie pomagać poprzez wymianę informacji między swoimi właściwymi organami. |
(52) |
Ważne jest, aby organizacje zbiorowego zarządzania zapewniały poszanowanie prawa do życia prywatnego i ochrony danych osobowych każdego podmiotu uprawnionego, członka, użytkownika i każdej innej osoby, których dane osobowe przetwarzają. Dyrektywa 95/46/WE reguluje kwestie dotyczące przetwarzania danych osobowych w państwach członkowskich w kontekście tej dyrektywy i pod nadzorem właściwych organów państw członkowskich, w szczególności niezależnych organów publicznych wyznaczonych przez państwa członkowskie. Podmiotom uprawnionym należy przekazywać stosowne informacje na temat przetwarzania ich danych, odbiorców tych danych, terminów przechowywania takich danych we wszelkich bazach oraz sposobu, w jaki podmioty te mogą wykonywać przysługujące im prawo dostępu do danych osobowych, które ich dotyczą, ich poprawiania i usunięcia zgodnie z dyrektywą 95/46/WE. Jako dane osobowe w rozumieniu tej dyrektywy należy w szczególności traktować niepowtarzalne identyfikatory, które umożliwiają pośrednią identyfikację danej osoby. |
(53) |
Przepisy dotyczące środków w zakresie egzekwowania przepisów powinny pozostawać bez uszczerbku dla kompetencji niezależnych krajowych organów publicznych ustanowionych przez państwa członkowskie na podstawie dyrektywy 95/46/WE na potrzeby monitorowania przestrzegania krajowych przepisów przyjętych w ramach wdrożenia tej dyrektywy. |
(54) |
Niniejsza dyrektywa nie narusza praw podstawowych i jest zgodna z zasadami zawartymi w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej („Karta”). Przepisy niniejszej dyrektywy dotyczące rozstrzygania sporów nie powinny uniemożliwiać stronom korzystania z ich prawa dostępu do sądu zagwarantowanego w Karcie. |
(55) |
Ponieważ cele niniejszej dyrektywy, a mianowicie poprawa możliwości sprawowania przez członków organizacji zbiorowego zarządzania kontroli nad działalnością tych organizacji, zagwarantowanie wystarczającej przejrzystości ze strony organizacji zbiorowego zarządzania oraz usprawnienie mechanizmu udzielania licencji wieloterytorialnych dotyczących praw autorskich do utworów muzycznych dla wykorzystania online, nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na ich rozmiary i skutki, możliwe jest lepsze ich osiągnięcie na poziomie Unii, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym samym artykule, niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne dla osiągnięcia tych celów. |
(56) |
Przepisy niniejszej dyrektywy pozostają bez uszczerbku dla stosowania zasad konkurencji oraz dla wszelkich innych stosownych przepisów w innych dziedzinach, w tym przepisów w zakresie poufności, tajemnicy handlowej, prywatności, dostępu do dokumentów, prawa umów oraz prawa prywatnego międzynarodowego dotyczących kolizji praw oraz jurysdykcji sądów, a także swobody zrzeszania się pracowników i pracodawców oraz ich prawa do organizowania się. |
(57) |
Zgodnie ze wspólną deklaracją polityczną państw członkowskich i Komisji z dnia 28 września 2011 r. dotyczącą dokumentów wyjaśniających (7) państwa członkowskie zobowiązały się do dołączania, w uzasadnionych przypadkach, do powiadomienia o środkach transpozycji jednego lub większej liczby dokumentów wyjaśniających związki między elementami dyrektywy a odpowiadającymi im częściami krajowych instrumentów służących transpozycji. W odniesieniu do niniejszej dyrektywy ustawodawca uznaje, że przekazanie takich dokumentów jest uzasadnione. |
(58) |
Zgodnie z art. 28 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 45/2001 (8) skonsultowano się z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych, który wydał opinię w dniu 9 października 2012 r., |
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
TYTUŁ I
PRZEPISY OGÓLNE
Artykuł 1
Przedmiot
Niniejsza dyrektywa ustanawia wymogi niezbędne do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi przez organizacje zbiorowego zarządzania. Niniejsza dyrektywa ustanawia również wymogi dotyczące udzielania przez organizacje zbiorowego zarządzania licencji wieloterytorialnych dotyczących praw autorskich do utworów muzycznych do korzystania online.
Artykuł 2
Zakres stosowania
1. Tytuły I, II, IV i V, z wyjątkiem art. 34 ust. 2 i art. 38, stosuje się do wszystkich organizacji zbiorowego zarządzania mających siedzibę w Unii.
2. Tytuł III oraz art. 34 ust. 2 i art. 38 stosuje się do organizacji zbiorowego zarządzania mających siedzibę w Unii, które zarządzają prawami autorskimi do utworów muzycznych do korzystania online na więcej niż jednym terytorium.
3. Stosowne przepisy niniejszej dyrektywy mają zastosowanie do podmiotów, które bezpośrednio lub pośrednio, w całości lub częściowo, należą do organizacji zbiorowego zarządzania lub są przez nie kontrolowane, o ile podmioty te prowadzą działalność, która podlegałaby przepisom niniejszej dyrektywy, gdyby prowadziła ją organizacja zbiorowego zarządzania.
4. Art. 16 ust. 1, art. 18 i 20, art. 21 ust. 1 lit. a), b), c), e), f) i g) oraz art. 36 i art. 42 mają zastosowanie do wszystkich niezależnych podmiotów zarządzających mających siedzibę w Unii.
Artykuł 3
Definicje
Do celów niniejszej dyrektywy stosuje się następujące definicje:
a) |
„organizacja zbiorowego zarządzania” oznacza każdą organizację upoważnioną z mocy prawa lub w drodze powierzenia, licencji lub innego uzgodnienia umownego do zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi w imieniu więcej niż jednego podmiotu uprawnionego, dla zbiorowej korzyści tych podmiotów uprawnionych, a zarządzanie tymi prawami stanowi jej jedyny lub główny przedmiot działalności, i która spełnia jedno lub oba następujące kryteria:
|
b) |
„niezależny podmiot zarządzający” oznacza każdą organizację upoważnioną z mocy prawa lub w drodze powierzenia, licencji lub innego uzgodnienia umownego do zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi w imieniu więcej niż jednego podmiotu uprawnionego, dla zbiorowej korzyści tych podmiotów uprawnionych, a zarządzanie tymi prawami stanowi jej jedyny lub główny przedmiot działalności, i która:
|
c) |
„podmiot uprawniony” oznacza każdą osobę lub podmiot, inny niż organizacja zbiorowego zarządzania, któremu przysługują prawa autorskie lub prawa pokrewne bądź który jest uprawniony – na podstawie umowy o eksploatacji praw lub z mocy prawa – do części przychodów z praw; |
d) |
„członek” oznacza podmiot uprawniony lub podmiot reprezentujący podmioty uprawnione, w tym inne organizacje zbiorowego zarządzania oraz stowarzyszenia podmiotów uprawnionych, który spełnia wymogi członkostwa w organizacji zbiorowego zarządzania i został przez nią przyjęty; |
e) |
„statut” oznacza akt założycielski i umowę, statut, regulamin lub dokumenty ustanawiające organizacji zbiorowego zarządzania; |
f) |
„walne zgromadzenie członków” oznacza organ w organizacji zbiorowego zarządzania, w którym uczestniczą członkowie i w którym wykonują oni swoje prawa głosu, niezależnie od formy prawnej organizacji; |
g) |
„dyrektor” oznacza:
|
h) |
„przychody z praw” oznaczają kwoty pobierane przez organizację zbiorowego zarządzania w imieniu podmiotów uprawnionych, przysługujące z tytułu prawa wyłącznego, prawa do wynagrodzenia lub prawa do kompensaty; |
i) |
„opłaty z tytułu zarządzania” oznaczają kwoty pobierane, potrącane lub kompensowane przez organizację zbiorowego zarządzania z przychodów z praw lub jakichkolwiek zysków osiąganych w wyniku zainwestowania przychodów z praw w celu pokrycia kosztów usług zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi; |
j) |
„umowa o reprezentacji” oznacza każdą umowę między organizacjami zbiorowego zarządzania, na mocy której jedna organizacja zbiorowego zarządzania upoważnia inną organizację zbiorowego zarządzania do zarządzania prawami, które reprezentuje, w tym umowę zawartą na podstawie art. 29 i 30; |
k) |
„użytkownik” oznacza każdą osobę lub podmiot, które dokonują czynności wymagających zgody podmiotów uprawnionych, wynagrodzenia lub kompensaty na rzecz podmiotów uprawnionych i które nie działają w charakterze konsumenta; |
l) |
„repertuar” oznacza utwory, w odniesieniu do których prawami zarządza organizacja zbiorowego zarządzania; |
m) |
„licencja wieloterytorialna” oznacza licencję, która obejmuje terytorium więcej niż jednego państwa członkowskiego; |
n) |
„prawa do utworów muzycznych dla wykorzystania online” oznaczają wszelkie prawa autora do utworu muzycznego, przewidziane w art. 2 i 3 dyrektywy 2001/29/WE, które są wymagane w celu świadczenia usługi online. |
TYTUŁ II
ORGANIZACJE ZBIOROWEGO ZARZĄDZANIA
ROZDZIAŁ 1
Reprezentacja podmiotów uprawnionych i członkostwo w organizacjach zbiorowego zarządzania oraz ich struktura
Artykuł 4
Zasady ogólne
Państwa członkowskie zapewniają, aby organizacje zbiorowego zarządzania działały w sposób najlepiej zabezpieczający interesy podmiotów uprawnionych, których prawa reprezentują, oraz aby nie nakładały na nie jakichkolwiek obowiązków, które nie są obiektywnie niezbędne do celów ochrony ich praw i interesów lub do efektywnego zarządzania ich prawami.
Artykuł 5
Prawa podmiotów uprawnionych
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby podmioty uprawnione posiadały prawa określone w ust. 2–8 oraz aby prawa te były określone w statucie organizacji zbiorowego zarządzania lub warunkach członkostwa w tej organizacji.
2. Podmioty uprawnione mają prawo upoważnić wybraną przez siebie organizację zbiorowego zarządzania do zarządzania prawami, kategoriami praw lub rodzajami utworów oraz innych wybranych przez siebie przedmiotów objętych ochroną, na wybranych przez siebie terytoriach, bez względu na państwo członkowskie, którego obywatelstwo lub przynależność państwową posiadają, państwo członkowskie miejsca zamieszkania lub siedziby organizacji zbiorowego zarządzania albo podmiotu uprawnionego. O ile organizacja zbiorowego zarządzania nie uzasadni w obiektywny sposób powodów odmowy zarządzania, jest ona zobowiązana do zarządzania takimi prawami, kategoriami praw lub rodzajami utworów oraz innych przedmiotów objętych ochroną, pod warunkiem że zarządzanie nimi wchodzi w zakres jej działalności.
3. Podmioty uprawnione mają prawo do udzielania licencji na niekomercyjne korzystanie z wszelkich wybranych przez siebie praw, kategorii praw lub rodzajów utworów oraz innych przedmiotów objętych ochroną.
4. Podmioty uprawnione mają prawo cofnąć upoważnienie do zarządzania prawami, kategoriami praw lub rodzajami utworów oraz innych przedmiotów objętych ochroną udzielone przez nie organizacji zbiorowego zarządzania lub wycofać spod zarządu prowadzonego przez organizację zbiorowego zarządzania wszelkie wybrane przez siebie prawa, kategorie praw lub rodzaje utworów oraz innych przedmiotów prawa autorskiego, określone w ust. 2, w odniesieniu do wybranych przez siebie terytoriów, przy zachowaniu rozsądnego terminu wypowiedzenia nieprzekraczającego sześciu miesięcy. Organizacja zbiorowego zarządzania może postanowić, że tego rodzaju cofnięcie upoważnienia lub wycofanie spod zarządu staje się skuteczne na koniec roku obrotowego.
5. Jeżeli podmiotowi uprawnionemu należą się kwoty z tytułu aktów eksploatacji, które miały miejsce, zanim cofnięcie upoważnienia lub wycofanie praw spod zarządu stało się skuteczne, lub na podstawie licencji udzielonej zanim tego rodzaju cofnięcie upoważnienia lub wycofanie spod zarządu stało się skuteczne, podmiot uprawniony zachowuje swoje prawa przysługujące mu na podstawie art. 12, 13, 18, 20, 28 i 33.
6. Organizacje zbiorowego zarządzania nie mogą ograniczać korzystania z praw określonych w ust. 4 i 5 poprzez wprowadzenie wymogu, będącego warunkiem wykonywania tych praw, aby zarządzanie prawami lub kategoriami praw lub rodzajami utworów oraz innych przedmiotów objętych ochroną, których dotyczy cofnięcie upoważnienia lub wycofanie spod zarządu, zostało powierzone innej organizacji zbiorowego zarządzania.
7. W przypadkach gdy podmiot uprawniony upoważnia organizację zbiorowego zarządzania do zarządzania jego prawami, udziela on wyraźnej zgody w odniesieniu do każdego prawa lub każdej kategorii praw lub każdego rodzaju utworów oraz innych przedmiotów objętych ochroną, do zarządzania którymi upoważnia tę organizację zbiorowego zarządzania. Każda tego rodzaju zgoda wymaga udokumentowania w formie pisemnej.
8. Organizacja zbiorowego zarządzania informuje podmioty uprawnione o prawach przysługujących im na mocy ust. 1–7, a także o wszelkich warunkach związanych z prawem określonym w ust. 3, przed uzyskaniem od niego zgody na zarządzanie jakimkolwiek prawem lub jakąkolwiek kategorią praw, lub jakimkolwiek rodzajem utworów oraz innych przedmiotów objętych ochroną.
Organizacja zbiorowego zarządzania informuje te podmioty uprawnione, które udzieliły jej już upoważnienia, o prawach przysługujących im na mocy ust. 1–7, a także o wszelkich warunkach związanych z prawem określonym w ust. 3, do dnia 10 października 2016 r.
Artykuł 6
Zasady członkostwa w organizacjach zbiorowego zarządzania
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby organizacje zbiorowego zarządzania przestrzegały przepisów określonych w ust. 2–5.
2. Organizacja zbiorowego zarządzania przyjmuje podmioty uprawnione i podmioty reprezentujące podmioty uprawnione, w tym inne organizacje zbiorowego zarządzania i stowarzyszenia podmiotów uprawnionych, jako członków, jeżeli spełniają one warunki członkostwa, które opierają się na obiektywnych, przejrzystych i niedyskryminujących kryteriach. Te warunki członkostwa zawarte są w statucie organizacji zbiorowego zarządzania lub warunkach członkostwa w danej organizacji i są podawane do wiadomości publicznej. W przypadkach gdy organizacja zbiorowego zarządzania odmawia przyjęcia wniosku o członkostwo, przekazuje podmiotowi uprawnionemu wyraźne wyjaśnienie powodów swojej decyzji.
3. W statucie organizacji zbiorowego zarządzania określa się odpowiednie i skuteczne mechanizmy udziału jej członków w jej procesie decyzyjnym. Poszczególne kategorie członków są reprezentowane w procesie decyzyjnym w sprawiedliwy i wyważony sposób.
4. Organizacje zbiorowego zarządzania zezwalają swoim członkom na stosowanie elektronicznych środków komunikacji z nimi, w tym do celów wykonywania praw przysługujących członkom.
5. Organizacje zbiorowego zarządzania prowadzą ewidencję swoich członków i regularnie aktualizują tę ewidencję.
Artykuł 7
Prawa podmiotów uprawnionych niebędących członkami organizacji zbiorowego zarządzania
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby organizacje zbiorowego zarządzania przestrzegały przepisów ustanowionych w art. 6 ust. 4, art. 20, art. 29 ust. 2 i art. 33 w odniesieniu do podmiotów uprawnionych, które z mocy prawa lub w drodze powierzenia, licencji lub innego uzgodnienia umownego pozostają w bezpośrednim stosunku prawnym z tymi organizacjami, ale nie są ich członkami.
2. Państwa członkowskie mogą stosować do podmiotów uprawnionych, o których mowa w ust. 1, inne przepisy niniejszej dyrektywy.
Artykuł 8
Walne zgromadzenie członków organizacji zbiorowego zarządzania
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby walne zgromadzenie członków odbywało się zgodnie z zasadami określonymi w ust. 2–10.
2. Walne zgromadzenie członków zwołuje się co najmniej raz na rok.
3. Walne zgromadzenie członków decyduje o wszelkich zmianach w statucie organizacji zbiorowego zarządzania oraz warunkach członkostwa w tej organizacji, w przypadku gdy warunki te nie są uregulowane w statucie.
4. Walne zgromadzenie członków decyduje o mianowaniu lub odwołaniu dyrektorów, ocenia ogólne wyniki ich pracy oraz zatwierdza ich wynagrodzenia i pozostałe świadczenia na ich rzecz, takie jak świadczenia pieniężne i niepieniężne, świadczenia i uprawnienia emerytalne, prawa do innych świadczeń oraz prawa do odpraw.
W organizacji zbiorowego zarządzania z dualistycznym systemem zarządu walne zgromadzenie członków nie podejmuje decyzji w sprawie mianowania lub odwołania członków zarządu ani nie zatwierdza ich wynagrodzenia i innych świadczeń, w przypadku gdy uprawnienia do podejmowania takich decyzji powierzono radzie nadzorczej.
5. Zgodnie z przepisami tytułu II rozdział 2 walne zgromadzenie członków podejmuje decyzje co najmniej w następujących sprawach:
a) |
ogólne podejście do podziału między podmioty uprawnione należnych im kwot; |
b) |
ogólne podejście do wykorzystania kwot niepodlegających podziałowi; |
c) |
ogólna strategia inwestycyjna w odniesieniu do przychodów z praw oraz wszelkich zysków pochodzących z inwestowania przychodów z praw; |
d) |
ogólne podejście do dokonywania potrąceń od przychodów z praw oraz od wszelkich zysków pochodzących z inwestowania przychodów z praw; |
e) |
wykorzystanie kwot niepodlegających podziałowi; |
f) |
strategia zarządzania ryzykiem; |
g) |
zatwierdzanie każdego nabycia, zbycia lub ustanowienia hipoteki na nieruchomości; |
h) |
zatwierdzanie fuzji i sojuszy, ustanowienie podmiotów zależnych, nabycie innych podmiotów lub udziałów w innych podmiotach lub praw do nich; |
i) |
zatwierdzanie zaciągnięcia pożyczki, udzielenia pożyczki lub udzielenia zabezpieczenia w odniesieniu do pożyczki. |
6. Walne zgromadzenie członków może w drodze uchwały lub na mocy zapisu w statucie przekazać uprawnienia wymienione w ust. 5 lit. f), g), h) i i) organowi sprawującemu funkcję nadzorczą.
7. Do celów ust. 5 lit. a)–d) państwa członkowskie mogą wymagać, aby walne zgromadzenie członków określiło bardziej szczegółowe warunki wykorzystania przychodów z praw oraz zysków pochodzących z inwestowania przychodów z praw.
8. Walne zgromadzenie członków kontroluje działalność organizacji zbiorowego zarządzania, podejmując co najmniej decyzje w sprawie powołania i odwołania biegłego rewidenta oraz zatwierdzając roczne sprawozdanie na temat przejrzystości, o którym mowa w art. 22.
Państwa członkowskie mogą dopuścić alternatywne systemy lub tryby powołania lub odwołania biegłego rewidenta, pod warunkiem że te systemy lub tryby zostaną opracowane tak, aby zapewnić niezależność biegłego rewidenta od osób kierujących działalnością organizacji zbiorowego zarządzania.
9. Wszyscy członkowie organizacji zbiorowego zarządzania mają prawo do udziału w walnym zgromadzeniu członków i prawo do głosowania na walnym zgromadzeniu członków. Państwa członkowskie mogą jednak dopuścić ograniczenia prawa członków do udziału w walnym zgromadzeniu członków i prawa członków do głosowania na walnym zgromadzeniu członków, na podstawie jednego lub obu poniższych kryteriów:
a) |
okres trwania członkostwa; |
b) |
kwoty otrzymane przez danego członka lub kwoty mu należne; |
pod warunkiem że takie kryteria są ustalane i stosowane w sprawiedliwy i wyważony sposób.
Kryteria określone w akapicie pierwszym lit. a) i b) ujmuje się w statucie organizacji zbiorowego zarządzania lub warunkach członkostwa w tej organizacji i są podawane do wiadomości publicznej zgodnie z art. 19 i 21.
10. Każdy członek organizacji zbiorowego zarządzania ma prawo do udzielenia dowolnej osobie lub podmiotowi pełnomocnictwa do uczestniczenia w walnym zgromadzeniu członków i głosowania podczas walnego zgromadzenia członków w jego imieniu, pod warunkiem że takie udzielenie pełnomocnictwa nie prowadzi do wystąpienia konfliktu interesów, na przykład gdy członek udzielający pełnomocnictwa i pełnomocnik należą do różnych kategorii podmiotów uprawnionych w tej organizacji zbiorowego zarządzania.
Państwa członkowskie mogą jednak przewidzieć ograniczenia dotyczące wyznaczania pełnomocników i wykonywania prawa głosu członków, których reprezentują, jeżeli takie ograniczenia pozostają bez uszczerbku dla odpowiedniego i efektywnego uczestnictwa członków w procesie decyzyjnym organizacji zbiorowego zarządzania.
Każde pełnomocnictwo jest ważne na jednym walnym zgromadzeniu członków. Na walnym zgromadzeniu członków pełnomocnikowi przysługują takie same prawa jak prawa, które przysługiwałyby członkowi udzielającemu pełnomocnictwa. Pełnomocnik oddaje głosy zgodnie z poleceniami wydanymi przez członka udzielającego pełnomocnictwa.
11. Państwa członkowskie mogą postanowić, że uprawnienia walnego zgromadzenia członków mogą być wykonywane przez zgromadzenie delegatów wybieranych co najmniej raz na cztery lata przez członków organizacji zbiorowego zarządzania, pod warunkiem że:
a) |
zapewnia się odpowiedni i efektywny udział członków w procesie decyzyjnym organizacji zbiorowego zarządzania; oraz |
b) |
poszczególne kategorie członków są reprezentowane w zgromadzeniu delegatów w sprawiedliwy i wyważony sposób. |
Zasady określone w ust. 2–10 stosuje się odpowiednio do zgromadzenia delegatów.
12. Państwa członkowskie mogą postanowić, że w przypadku gdy organizacja zbiorowego zarządzania z powodu swojej formy prawnej nie ma walnego zgromadzenia członków, uprawnienia tego zgromadzenia mają być wykonywane przez organ sprawujący funkcję nadzorczą. Zasady określone w ust. 2–5, 7 i 8 stosuje się odpowiednio do takiego organu sprawującego funkcję nadzorczą.
13. Państwa członkowskie mogą postanowić, że w przypadku gdy organizacja zbiorowego zarządzania ma członków będących podmiotami reprezentującymi podmioty uprawnione, wszystkie lub niektóre uprawnienia walnego zgromadzenia członków mają być wykonywane przez zgromadzenie tych podmiotów uprawnionych. Zasady określone w ust. 2–10 stosuje się odpowiednio do zgromadzenia podmiotów uprawnionych.
Artykuł 9
Funkcja nadzorcza
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby każda organizacja zbiorowego zarządzania ustanowiła funkcję nadzorczą, stale monitorującą działania osób, które kierują działalnością organizacji, oraz wypełnianie przez te osoby swoich obowiązków.
2. W organie sprawującym funkcję nadzorczą zapewnia się sprawiedliwą i wyważoną reprezentację poszczególnych kategorii członków organizacji zbiorowego zarządzania.
3. Każda osoba sprawująca funkcję nadzorczą co roku składa walnemu zgromadzeniu członków indywidualne oświadczenie dotyczące konfliktu interesów, zawierające informacje, o których mowa w art. 10 ust. 2 akapit drugi.
4. Organ sprawujący funkcję nadzorczą regularnie odbywa posiedzenia i posiada co najmniej uprawnienia do:
a) |
wykonywania uprawnień przekazanych mu przez walne zgromadzenie członków, w tym na podstawie art. 8 ust. 4 i 6; |
b) |
monitorowania działań osób, o których mowa w art. 10, oraz wypełniania przez te osoby swoich obowiązków, w tym wykonywania decyzji walnego zgromadzenia członków, a w szczególności ogólnych podejść wymienionych w art. 8 ust. 5 lit. a)–d). |
5. Organ sprawujący funkcję nadzorczą co najmniej raz w roku składa walnemu zgromadzeniu członków sprawozdanie z wykonywania swoich uprawnień.
Artykuł 10
Obowiązki osób kierujących działalnością organizacji zbiorowego zarządzania
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby każda organizacja zbiorowego zarządzania podejmowała wszystkie niezbędne środki, tak aby osoby kierujące jej działalnością robiły to w sposób prawidłowy, ostrożny i właściwy, z zastosowaniem solidnych procedur administracyjnych i księgowych oraz mechanizmów kontroli wewnętrznej.
2. Państwa członkowskie zapewniają, aby organizacje zbiorowego zarządzania wprowadziły i stosowały procedury mające na celu unikanie konfliktów interesów, a w przypadku gdy uniknięcie takich konfliktów jest niemożliwe, aby rozpoznać rzeczywiste lub potencjalne konflikty interesów, zarządzać nimi oraz je monitorować i ujawniać w taki sposób, aby zapobiec sytuacji, w której mają one negatywny wpływ na zbiorowe interesy podmiotów uprawnionych, które te organizacje reprezentują.
Procedury, o których mowa w akapicie pierwszym, obejmują coroczne składanie walnemu zgromadzeniu członków indywidualnego oświadczenia przez każdą z osób, o których mowa w ust. 1, zawierającego informacje na temat:
a) |
wszelkich interesów w organizacji zbiorowego zarządzania; |
b) |
każdego wynagrodzenia otrzymanego od organizacji zbiorowego zarządzania w poprzednim roku obrotowym, w tym w formie uprawnień do świadczeń emerytalnych, świadczeń rzeczowych oraz innego rodzaju korzyści; |
c) |
wszelkich kwot otrzymanych od organizacji zbiorowego zarządzania w poprzednim roku obrotowym jako podmiot uprawniony; |
d) |
oświadczenie dotyczące jakiegokolwiek rzeczywistego lub potencjalnego konfliktu między jakimikolwiek interesami osobistymi a interesami organizacji zbiorowego zarządzania lub między obowiązkami w stosunku do organizacji zbiorowego zarządzania a obowiązkami wobec jakiejkolwiek innej osoby fizycznej lub prawnej. |
ROZDZIAŁ 2
Zarządzanie przychodami z praw
Artykuł 11
Pobieranie i wykorzystanie przychodów z praw
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby organizacje zbiorowego zarządzania przestrzegały przepisów określonych w ust. 2–5.
2. Pobierając przychody z praw i zarządzając nimi, organizacje zbiorowego zarządzania działają z należytą starannością.
3. Organizacja zbiorowego zarządzania w swoich księgach rachunkowych ujmuje odrębnie:
a) |
przychody z praw oraz wszelkie zyski pochodzące z inwestowania przychodów z praw; oraz |
b) |
wszelkie własne aktywa, jakie może posiadać, i przychody uzyskane z takich aktywów, z opłat z tytułu zarządzania i z innej działalności. |
4. Organizacji zbiorowego zarządzania nie wolno wykorzystywać przychodów z praw lub jakichkolwiek zysków pochodzących z inwestowania przychodów z praw do celów innych niż podział między podmioty uprawnione, z wyjątkiem przypadków gdy dozwolone jest dokonanie potrącenia lub kompensaty opłat z tytułu zarządzania zgodnie z decyzją podjętą na podstawie art. 8 ust. 5 lit. d) lub wykorzystanie przychodów z praw lub jakichkolwiek zysków pochodzących z inwestowania przychodów z praw zgodnie z decyzją podjętą na podstawie art. 8 ust. 5.
5. W przypadku gdy organizacja zbiorowego zarządzania inwestuje przychody z praw lub jakiekolwiek zyski pochodzące z inwestowania przychodów z praw, robi to w najlepszym interesie podmiotów uprawnionych, których prawa reprezentuje, zgodnie z ogólną strategią inwestycyjną i strategią zarządzania ryzykiem, o których mowa w art. 8 ust. 5 lit. c) i f), oraz z uwzględnieniem następujących zasad:
a) |
w przypadku jakiegokolwiek potencjalnego konfliktu interesów organizacja zbiorowego zarządzania zapewnia dokonanie inwestycji wyłącznie w interesie tych podmiotów uprawnionych; |
b) |
aktywa są inwestowane w taki sposób, aby zapewnić bezpieczeństwo, jakość, płynność i rentowność portfela inwestycyjnego jako całości; |
c) |
inwestycja jest odpowiednio dywersyfikowana, tak aby uniknąć nadmiernego uzależnienia od jakiegokolwiek określonego składnika aktywów i koncentracji ryzyka w portfelu inwestycyjnym jako całości. |
Artykuł 12
Potrącenia
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby w przypadku gdy podmiot uprawniony upoważnia organizację zbiorowego zarządzania do zarządzania jego prawami, ta organizacja zbiorowego zarządzania była zobowiązana do przekazania podmiotowi uprawnionemu informacji o opłatach z tytułu zarządzania oraz innych potrąceniach z przychodów z praw i z wszelkich zysków pochodzących z inwestowania przychodów z praw, przed uzyskaniem jego zgody na zarządzanie jego prawami.
2. Potrącenia powinny być rozsądne w stosunku do usług świadczonych na rzecz podmiotów uprawnionych przez organizację zbiorowego zarządzania – w tym, w stosownych przypadkach, usług, o których mowa w ust. 4 – oraz ustalone na podstawie obiektywnych kryteriów.
3. Opłaty z tytułu zarządzania nie mogą przekroczyć uzasadnionych i udokumentowanych kosztów poniesionych przez organizację zbiorowego zarządzania w związku z zarządzaniem prawami autorskimi i prawami pokrewnymi.
Państwa członkowskie zapewniają, aby wymogi mające zastosowanie do wykorzystywania i przejrzystości wykorzystywania kwot potrąconych lub skompensowanych w odniesieniu do opłat z tytułu zarządzania były stosowane do wszelkich innych potrąceń dokonywanych w celu pokrycia kosztów zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi.
4. W przypadku gdy organizacja zbiorowego zarządzania świadczy usługi o charakterze socjalnym, kulturalnym lub edukacyjnym finansowane z potrąceń z przychodów z praw lub z jakichkolwiek zysków pochodzących z inwestowania przychodów z praw, usługi takie są świadczone na podstawie sprawiedliwych kryteriów, w szczególności w odniesieniu do dostępu do tych usług oraz ich zakresu.
Artykuł 13
Podział między podmioty uprawnione należnych im kwot
1. Bez uszczerbku dla art. 15 ust. 3 i art. 28 państwa członkowskie zapewniają, aby każda organizacja zbiorowego zarządzania regularnie, z należytą starannością i prawidłowo dokonywała podziału i wypłaty podmiotom uprawnionym należnych im kwot oraz aby robiła to zgodnie z ogólnym podejściem do podziału kwot, o którym mowa w art. 8 ust. 5 lit. a).
Państwa członkowskie zapewniają również, aby organizacje zbiorowego zarządzania lub ich członkowie będący podmiotami reprezentującymi podmioty uprawnione dokonywali podziału i wypłaty tych kwot podmiotom uprawnionym jak najszybciej, jednak nie później niż dziewięć miesięcy od końca roku obrotowego, w którym przychody z praw zostały pobrane, chyba że z przyczyn obiektywnych, związanych w szczególności ze zgłoszeniami dokonywanymi przez użytkowników, identyfikacją praw, podmiotów uprawnionych lub przyporządkowaniem informacji o utworach i innych przedmiotach objętych ochroną do podmiotów uprawnionych, organizacja zbiorowego zarządzania lub, w stosownym przypadku, jej członkowie nie są w stanie dotrzymać tego terminu.
2. W przypadku gdy w terminie określonym w ust. 1 nie można było dokonać podziału między podmioty uprawnione należnych im kwot, ponieważ nie można zidentyfikować lub zlokalizować właściwych podmiotów uprawnionych, a wyjątek dotyczący terminu nie ma zastosowania, kwoty te są ujmowane odrębnie w księgach rachunkowych organizacji zbiorowego zarządzania.
3. Organizacje zbiorowego zarządzania podejmują wszystkie niezbędne środki, zgodne z ust. 1, mające na celu identyfikację i lokalizację podmiotów uprawnionych. W szczególności najpóźniej trzy miesiące po upływie terminu określonego w ust. 1 organizacja zbiorowego zarządzania udostępnia informacje o utworach i innych przedmiotach objętych ochroną, w odniesieniu do których nie zidentyfikowano lub nie zlokalizowano jednego lub większej liczby podmiotów uprawnionych:
a) |
podmiotom uprawnionym, które reprezentuje lub podmiotom reprezentującym podmioty uprawnione, w przypadku gdy takie podmioty są członkami organizacji zbiorowego zarządzania; oraz |
b) |
wszystkim organizacjom zbiorowego zarządzania, z którymi zawarła umowy o reprezentacji. |
Informacje, o których mowa w akapicie pierwszym, obejmują, jeśli są dostępne:
a) |
tytuł utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną; |
b) |
nazwisko lub nazwę podmiotu uprawnionego; |
c) |
nazwisko lub nazwę właściwego wydawcy lub producenta; oraz |
d) |
wszelkie inne dostępne istotne informacje, które mogłyby pomóc w zidentyfikowaniu podmiotu uprawnionego. |
Organizacja zbiorowego zarządzania sprawdza również ewidencję, o której mowa w art. 6 ust. 5, oraz inne dostępne rejestry. Jeżeli wspomniane powyżej środki nie przyniosą rezultatów, organizacja zbiorowego zarządzania podaje tę informację do wiadomości publicznej najpóźniej rok po upływie tego trzymiesięcznego terminu.
4. W przypadku gdy w terminie trzech lat od końca roku obrotowego, w którym nastąpiło pobranie przychodów z praw, nie można było dokonać podziału między podmioty uprawnione należnych im kwot, oraz pod warunkiem że organizacja zbiorowego zarządzania zastosowała wszystkie niezbędne środki służące zidentyfikowaniu i zlokalizowaniu podmiotów uprawnionych, o których mowa w ust. 3, kwoty te uznaje się za niepodlegające podziałowi.
5. Walne zgromadzenie członków organizacji zbiorowego zarządzania podejmuje decyzję o wykorzystaniu tych niepodlegających podziałowi kwot zgodnie z art. 8 ust. 5 lit. b), bez uszczerbku dla prawa podmiotów uprawnionych do dochodzenia tych kwot od organizacji zbiorowego zarządzania zgodnie z przepisami państw członkowskich dotyczącymi okresu przedawnienia roszczeń.
6. Państwa członkowskie mogą ograniczyć lub określić dozwolone sposoby wykorzystania niepodlegających podziałowi kwot, między innymi zapewniając, aby kwoty te były wykorzystywane w odrębny i niezależny sposób w celu finansowania działań o charakterze socjalnym, kulturalnym i edukacyjnym na rzecz podmiotów uprawnionych.
ROZDZIAŁ 3
Zarządzanie prawami w imieniu innych organizacji zbiorowego zarządzania
Artykuł 14
Prawa zarządzane na podstawie umów o reprezentacji
Państwa członkowskie zapewniają, aby organizacja zbiorowego zarządzania nie dyskryminowała żadnego z podmiotów uprawnionych, których prawami zarządza na podstawie umowy o reprezentacji, w szczególności w odniesieniu do mających zastosowanie stawek wynagrodzeń, opłat z tytułu zarządzania oraz warunków pobierania przychodów z praw oraz podziału między podmioty uprawnione należnych im kwot.
Artykuł 15
Potrącenia i płatności w przypadku umów o reprezentacji
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby z wyjątkiem opłat z tytułu zarządzania organizacja zbiorowego zarządzania nie dokonywała żadnych potrąceń od przychodów z praw należnych z tytułu praw, którymi zarządza na podstawie umowy o reprezentacji, oraz od jakichkolwiek zysków pochodzących z inwestowania przychodów z praw, chyba że inna organizacja zbiorowego zarządzania będącą stroną umowy o reprezentacji udzieli wyraźnej zgody na dokonywanie takich potrąceń.
2. Organizacja zbiorowego zarządzania regularnie, z należytą starannością i w sposób dokładny dokonuje podziału i wypłaty kwot należnych innym organizacjom zbiorowego zarządzania.
3. Organizacja zbiorowego zarządzania dokonuje takiego podziału i wypłat na rzecz drugiej organizacji zbiorowego zarządzania jak najszybciej, jednak nie później niż dziewięć miesięcy od końca roku obrotowego, w którym przychody z praw zostały pobrane, chyba że z przyczyn obiektywnych, związanych w szczególności ze zgłoszeniami dokonywanymi przez użytkowników, identyfikacją praw, podmiotów uprawnionych lub przyporządkowaniem informacji o utworach i innych przedmiotach objętych ochroną do podmiotów uprawnionych, organizacja zbiorowego zarządzania nie jest w stanie dotrzymać tego terminu.
Ta inna organizacja zbiorowego zarządzania lub, w przypadku gdy wśród jej członków znajdują się podmioty reprezentujące podmioty uprawnione, ci członkowie dokonują podziału i wypłaty podmiotom uprawnionym należnych im kwot jak najszybciej, jednak nie później niż sześć miesięcy od otrzymania tych kwot, chyba że z przyczyn obiektywnych, związanych w szczególności ze zgłoszeniami dokonywanymi przez użytkowników, identyfikacją praw, podmiotów uprawnionych lub przyporządkowaniem informacji o utworach i innych przedmiotach objętych ochroną do podmiotów uprawnionych, organizacja zbiorowego zarządzania lub, w stosownych przypadkach, jej członkowie nie są w stanie dotrzymać tego terminu.
ROZDZIAŁ 4
Stosunki z użytkownikami
Artykuł 16
Udzielanie licencji
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby organizacje zbiorowego zarządzania i użytkownicy prowadzili w dobrej wierze negocjacje w sprawie udzielania licencji dotyczących praw. Organizacje zbiorowego zarządzania i użytkownicy przekazują sobie wzajemnie wszystkie niezbędne informacje.
2. Warunki udzielenia licencji opierają się na obiektywnych i niedyskryminujących kryteriach. Udzielając licencji dotyczących praw, organizacje zbiorowego zarządzania nie są zobowiązane, w przypadku innych usług online, do opierania się na warunkach licencji uzgodnionych z użytkownikiem, w sytuacji gdy ten użytkownik świadczy nowy rodzaj usług online, które są powszechnie dostępne w Unii krócej niż trzy lata.
Podmioty uprawnione otrzymują odpowiednie wynagrodzenie za korzystanie z ich praw. Stawki wynagrodzeń za prawa wyłączne i prawa do wynagrodzenia pozostają w rozsądnym stosunku między innymi do wartości ekonomicznej użytkowania praw w obrocie handlowym, z uwzględnieniem rodzaju i zakresu wykorzystania utworów i innych przedmiotów objętych ochroną, a także w odniesieniu do wartości ekonomicznej usług świadczonych przez organizację zbiorowego zarządzania. Organizacje zbiorowego zarządzania informują zainteresowanego użytkownika o kryteriach stosowanych do określenia tych stawek.
3. Organizacje zbiorowego zarządzania odpowiadają bez zbędnej zwłoki na wnioski użytkowników, wskazując między innymi, jakie informacje są potrzebne organizacji zbiorowego zarządzania w celu zaoferowania licencji.
Po otrzymaniu wszystkich stosownych informacji organizacja zbiorowego zarządzania bez zbędnej zwłoki oferuje licencję albo przekazuje użytkownikowi uzasadnienie wyjaśniające, dlaczego nie zamierza udzielić licencji na daną usługę.
4. Organizacje zbiorowego zarządzania umożliwiają użytkownikom komunikowanie się z nimi za pośrednictwem środków elektronicznych, w tym, w stosownych przypadkach, do celów dokonywania zgłoszeń dotyczących wykorzystania licencji.
Artykuł 17
Obowiązki użytkowników
Państwa członkowskie przyjmują przepisy zapewniające, aby użytkownicy przekazywali organizacji zbiorowego zarządzania w uzgodnionym lub wcześniej ustalonym czasie i w uzgodnionym lub wcześniej ustalonym formacie będące w ich dyspozycji stosowne informacje na temat wykorzystania praw, które organizacje zbiorowego zarządzania reprezentują, niezbędne do pobrania przychodów z praw oraz podziału i wypłaty podmiotom uprawnionym należnych im kwot. Decydując o formacie przekazywania tych informacji, organizacje zbiorowego zarządzania i użytkownicy uwzględniają w możliwie największym stopniu dobrowolne standardy branżowe.
ROZDZIAŁ 5
Przejrzystość i sprawozdawczość
Artykuł 18
Informacje przekazywane podmiotom uprawnionym dotyczące zarządzania ich prawami
1. Bez uszczerbku dla ust. 2 niniejszego artykułu, art. 19 i art. 28 ust. 2, państwa członkowskie zapewniają, aby każda organizacja zbiorowego zarządzania nie rzadziej niż raz w roku udostępniała każdemu podmiotowi uprawnionemu, któremu przydzieliła przychody z praw lub na rzecz którego dokonała płatności w okresie, którego dotyczą informacje, co najmniej następujące informacje:
a) |
wszystkie dane kontaktowe, które za zgodą podmiotu uprawnionego organizacja zbiorowego zarządzania może wykorzystywać, aby zidentyfikować i zlokalizować podmiot uprawniony; |
b) |
przychody z praw przydzielone podmiotowi uprawnionemu; |
c) |
kwoty wypłacone podmiotowi uprawnionemu przez organizację zbiorowego zarządzania w podziale na kategorie zarządzanych praw i na pola eksploatacji; |
d) |
okres, w którym miał miejsce akt eksploatacji, z tytułu którego podmiotowi uprawnionemu przydzielono i wypłacono kwoty, chyba że z obiektywnych przyczyn związanych ze zgłaszaniem wykorzystania praw przez użytkowników organizacja zbiorowego zarządzania nie jest w stanie podać tych informacji; |
e) |
dokonane potrącenia na poczet opłat z tytułu zarządzania; |
f) |
dokonane potrącenia z innego tytułu niż na poczet opłat z tytułu zarządzania, w tym potrącenia, które mogą być wymagane przepisami krajowymi celem świadczenia usług o charakterze socjalnym, kulturalnym lub edukacyjnym; |
g) |
jakiekolwiek przychody z praw przydzielone podmiotowi uprawnionemu, które nie zostało jeszcze wypłacone za którykolwiek okres. |
2. W przypadku gdy organizacja zbiorowego zarządzania przydziela przychody z praw i ma wśród członków podmioty, które są odpowiedzialne za podział między podmioty uprawnione przychodów z praw, ta organizacja zbiorowego zarządzania przekazuje tym podmiotom informacje wymienione w ust. 1, pod warunkiem że nie posiadają one tych informacji. Państwa członkowskie zapewniają, aby nie rzadziej niż raz w roku podmioty udostępniały co najmniej informacje wymienione w ust. 1 każdemu podmiotowi uprawnionemu, któremu przydzieliły przychody z praw lub na rzecz którego dokonały płatności w okresie, którego dotyczą informacje.
Artykuł 19
Przekazywane innym organizacjom zbiorowego zarządzania informacje na temat zarządzania prawami na podstawie umów o reprezentacji
Państwa członkowskie zapewniają, aby każda organizacja zbiorowego zarządzania nie rzadziej niż raz w roku udostępniała drogą elektroniczną co najmniej następujące informacje organizacjom zbiorowego zarządzania, w imieniu których zarządza prawami na podstawie umowy o reprezentacji, za okres, którego dotyczą te informacje:
a) |
przydzielone przychody z praw, kwoty wypłacone przez organizację zbiorowego zarządzania w podziale na kategorie zarządzanych praw i na pola eksploatacji w odniesieniu do praw, którymi zarządza na podstawie umowy o reprezentacji, oraz wszelkie przydzielone przychody z praw, które nie zostały jeszcze wypłacone za którykolwiek okres; |
b) |
potrącenia dokonane na poczet opłat z tytułu zarządzania; |
c) |
potrącenia dokonane na każdy inny cel niż na poczet opłat z tytułu zarządzania, o których mowa w art. 15; |
d) |
informacje dotyczące wszelkich udzielonych licencji lub licencji, których udzielenia odmówiono, w odniesieniu do utworów i innych przedmiotów objętych ochroną, które są przedmiotem umowy o reprezentacji; |
e) |
uchwały przyjęte przez walne zgromadzenie członków, o ile uchwały te mają znaczenie dla zarządzania prawami objętymi umową o reprezentacji. |
Artykuł 20
Informacje przekazywane na żądanie podmiotom uprawnionym, innym organizacjom zbiorowego zarządzania i użytkownikom
1. Bez uszczerbku dla art. 25 państwa członkowskie zapewniają, aby w odpowiedzi na należycie uzasadniony wniosek każda organizacja zbiorowego zarządzania, bez zbędnej zwłoki i drogą elektroniczną, udostępniała każdej organizacji zbiorowego zarządzania, w imieniu której zarządza prawami na podstawie umowy o reprezentacji, lub każdemu podmiotowi uprawnionemu, lub każdemu użytkownikowi co najmniej następujące informacje:
a) |
utwory lub inne przedmioty objęte ochroną, które reprezentuje, prawa, którymi zarządza, w sposób bezpośredni lub na mocy umów o reprezentacji, oraz terytoria, których to dotyczy; lub |
b) |
w przypadku gdy ze względu na zakres działalności organizacji zbiorowego zarządzania taki utwór lub inny przedmiot objęty ochroną nie może zostać określony – rodzaje utworów lub innych przedmiotów objętych ochroną, które reprezentuje, prawa, którymi zarządza, oraz terytoria, których to dotyczy. |
Artykuł 21
Podawanie informacji do wiadomości publicznej
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby każda organizacja zbiorowego zarządzania podawała do wiadomości publicznej co najmniej następujące informacje:
a) |
statut organizacji; |
b) |
warunki członkostwa w organizacji oraz warunki cofnięcia upoważnienia do zarządzania prawami, o ile nie są one ujęte w statucie; |
c) |
standardowe umowy licencyjne i standardowe stosowane stawki wynagrodzeń łącznie ze zniżkami; |
d) |
wykaz osób, o których mowa w art. 10; |
e) |
jej ogólne podejście do podziału między podmioty uprawnione należnych im kwot; |
f) |
jej ogólne podejście do opłat z tytułu zarządzania; |
g) |
jej ogólne podejście do dokonywania potrąceń, do celów innych niż w odniesieniu do opłat z tytułu zarządzania, z przychodów z praw oraz z wszelkich zysków pochodzących z inwestowania przychodów z praw, w tym potrąceń do celów świadczenia usług o charakterze socjalnym, kulturalnym i edukacyjnym; |
h) |
wykaz zawartych przez nią umów o reprezentacji oraz nazwy organizacji zbiorowego zarządzania, z którymi zawarto te umowy o reprezentacji; |
i) |
ogólne podejście do wykorzystania kwot niepodlegających podziałowi; |
j) |
procedury rozpatrywania skarg i rozstrzygania sporów dostępne zgodnie z art. 33, 34 i 35. |
2. Organizacje zbiorowego zarządzania publikują i na bieżąco aktualizują na swojej publicznej stronie internetowej informacje, o których mowa w ust. 1.
Artykuł 22
Roczne sprawozdanie na temat przejrzystości
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby każda organizacja zbiorowego zarządzania, niezależnie od jej formy prawnej zgodnie z prawem krajowym, za każdy rok obrotowy sporządzała i podawała do wiadomości publicznej, najpóźniej osiem miesięcy po zakończeniu tego roku obrotowego, roczne sprawozdanie na temat przejrzystości, w tym odrębne sprawozdanie, o którym mowa w ust. 3.
Organizacje zbiorowego zarządzenia publikują na swojej stronie internetowej roczne sprawozdanie na temat przejrzystości, które pozostaje publicznie dostępne na tej stronie przez przynajmniej pięć lat.
2. Roczne sprawozdanie na temat przejrzystości zawiera co najmniej informacje określone w załączniku.
3. Odrębne sprawozdanie dotyczy wykorzystania kwot potrąconych na cele świadczenia usług o charakterze socjalnym, kulturalnym i edukacyjnym i zawiera co najmniej informacje wymienione w pkt 3 załącznika.
4. Informacje księgowe zawarte w rocznym sprawozdaniu na temat przejrzystości są badane przez co najmniej jedną osobę upoważnioną na mocy prawa do przeprowadzania badań sprawozdań finansowych zgodnie z dyrektywą 2006/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (9).
Sprawozdanie z badania biegłego rewidenta, w tym wszelkie zastrzeżenia do niego, zostają w całości włączone do rocznego sprawozdania na temat przejrzystości.
Do celów niniejszego ustępu informacje księgowe obejmują sprawozdanie finansowe, o którym mowa w pkt 1 lit. a) załącznika, oraz wszelkie informacje finansowe, o których mowa w pkt 1 lit. g) i h) oraz w pkt 2 załącznika.
TYTUŁ III
UDZIELANIE PRZEZ ORGANIZACJE ZBIOROWEGO ZARZĄDZANIA LICENCJI WIELOTERYTORIALNYCH DOTYCZĄCYCH PRAW DO UTWORÓW MUZYCZNYCH DLA WYKORZYSTANIA ONLINE
Artykuł 23
Udzielanie licencji wieloterytorialnych na rynku wewnętrznym
Państwa członkowskie zapewniają, aby organizacje zbiorowego zarządzania z siedzibą na ich terytorium, przy udzielaniu licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online, spełniały wymogi niniejszego tytułu.
Artykuł 24
Zdolność przetwarzania licencji wieloterytorialnych
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby każda organizacja zbiorowego zarządzania, która udziela licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online, posiadała wystarczające zdolności do elektronicznego przetwarzania, w efektywny i przejrzysty sposób, danych wymaganych na potrzeby zarządzania tymi licencjami, w tym do celów identyfikowania repertuaru oraz monitorowania jego wykorzystywania, wystawiania faktur użytkownikom, pobierania przychodów z praw oraz podziału między podmioty uprawnione należnych im kwot.
2. Do celów ust. 1 organizacja zbiorowego zarządzania musi spełniać co najmniej następujące warunki:
a) |
posiadać zdolność poprawnego identyfikowania utworów muzycznych, w całości lub części, do których reprezentowania organizacja zbiorowego zarządzania została upoważniona; |
b) |
posiadać zdolność poprawnego identyfikowania, w całości lub części, praw do każdego utworu muzycznego lub udziału w nim, do których reprezentowania organizacja zbiorowego zarządzania została upoważniona, oraz odpowiednich podmiotów uprawnionych, w odniesieniu do każdego odpowiedniego terytorium; |
c) |
stosować niepowtarzalne identyfikatory w celu identyfikacji podmiotów uprawnionych i utworów muzycznych, z uwzględnieniem w możliwie największym stopniu dobrowolnych standardów i praktyk branżowych opracowanych na poziomie międzynarodowym lub unijnym; |
d) |
stosować odpowiednie środki w celu szybkiego i skutecznego identyfikowania i likwidowania niespójności w danych posiadanych przez inne organizacje zbiorowego zarządzania, które udzielają licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online. |
Artykuł 25
Przejrzystość informacji na temat wieloterytorialnego repertuaru
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby organizacja zbiorowego zarządzania, która udziela licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online, dostarczała drogą elektroniczną dostawcom usług online, podmiotom uprawnionym, których prawa reprezentuje, oraz innym organizacjom zbiorowego zarządzania, w odpowiedzi na należycie uzasadniony wniosek, aktualne informacje umożliwiające identyfikację repertuaru muzycznego online, który reprezentuje. Informacje te obejmują:
a) |
reprezentowane utwory muzyczne; |
b) |
prawa reprezentowane w całości lub części; oraz |
c) |
terytoria, których to dotyczy. |
2. Organizacja zbiorowego zarządzania może, w razie konieczności, stosować uzasadnione środki służące ochronie dokładności i integralności danych, kontroli ich dalszego wykorzystywania oraz ochronie szczególnie chronionych informacji handlowych.
Artykuł 26
Poprawność informacji na temat wieloterytorialnego repertuaru
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby organizacje zbiorowego zarządzania, które udzielają licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online, wprowadziły ustalenia, które umożliwiają podmiotom uprawnionym, innym organizacjom zbiorowego zarządzania i dostawcom usług online występowanie o korektę danych, o których mowa w wykazie warunków w art. 24 ust. 2, lub informacji przewidzianych w art. 25, w przypadku gdy te podmioty uprawnione, organizacje zbiorowego zarządzania i dostawcy usług online mają uzasadnione powody, by sądzić, że te dane lub informacje są niedokładne w odniesieniu do ich praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online. W przypadku gdy zastrzeżenia te są wystarczająco uzasadnione, organizacja zbiorowego zarządzania zapewnia korektę tych danych lub informacji bez zbędnej zwłoki.
2. Organizacja zbiorowego zarządzania zapewnia podmiotom uprawnionym, których utwory muzyczne wchodzą w skład jej repertuaru muzycznego, oraz podmiotom uprawnionym, które powierzyły jej zarządzanie swoimi prawami do utworów muzycznych dla wykorzystania online zgodnie z art. 31, możliwość przekazywania jej w formie elektronicznej informacji dotyczących ich utworów muzycznych, ich praw do tych utworów oraz terytoriów, w odniesieniu do których upoważniają one daną organizację. Organizacje zbiorowego zarządzania i podmioty uprawnione uwzględniają przy tym, w możliwie największym stopniu, dobrowolne branżowe standardy lub praktyki w zakresie wymiany danych opracowane na poziomie międzynarodowym lub unijnym, które umożliwiają podmiotom uprawnionym wskazanie utworu muzycznego lub jego części, praw przysługujących w całości lub części dla wykorzystania online oraz terytoriów, w odniesieniu do których upoważniają one daną organizację.
3. W przypadku gdy organizacja zbiorowego zarządzania zleca innej organizacji zbiorowego zarządzania udzielanie licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online zgodnie z art. 29 i 30, organizacja zbiorowego zarządzania, której zlecono udzielanie licencji, również stosuje ust. 2 niniejszego artykułu w odniesieniu do podmiotów uprawnionych, których utwory muzyczne wchodzą w skład repertuaru zlecającej organizacji zbiorowego zarządzania, chyba że organizacje zbiorowego zarządzania postanowią inaczej.
Artykuł 27
Dokładne i terminowe zgłaszanie wykorzystania praw oraz wystawianie faktur
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby organizacje zbiorowego zarządzania monitorowały wykorzystanie praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online, które reprezentują w całości lub części, przez dostawców usług online, którym udzieliły licencji wieloterytorialnych dotyczących tych praw.
2. Organizacje zbiorowego zarządzania oferują dostawcom usług online możliwość zgłaszania drogą elektroniczną faktycznego wykorzystania praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online, a dostawcy usług online przekazują dokładne informacje o faktycznym wykorzystaniu tych utworów. Organizacje zbiorowego zarządzania oferują możliwość stosowania co najmniej jednego sposobu zgłaszania, który uwzględnia dobrowolne standardy lub praktyki branżowe opracowane na poziomie międzynarodowym lub unijnym na potrzeby elektronicznej wymiany tego rodzaju danych. Organizacje zbiorowego zarządzania mogą odmówić przyjęcia zgłoszeń dostawców usług online dokonywanych przy użyciu zamkniętego formatu, jeżeli dopuszczają dokonywanie zgłoszeń przy użyciu branżowego standardu elektronicznej wymiany danych.
3. Organizacje zbiorowego zarządzania wystawiają faktury dostawcom usług online drogą elektroniczną. Organizacje zbiorowego zarządzania oferują możliwość stosowania co najmniej jednego formatu, który uwzględnia dobrowolne standardy lub praktyki branżowe opracowane na poziomie międzynarodowym lub unijnym. Na fakturze wskazuje się utwory i prawa, które w całości lub części są przedmiotem licencji, na podstawie danych, o których mowa w wykazie warunków zawartym w art. 24 ust. 2, oraz odpowiadające im faktyczne wykorzystanie tych praw, w stopniu, w jakim jest to możliwe na podstawie informacji przekazanych przez dostawcę usług online oraz formatu wykorzystanego do przekazania tych informacji. Dostawca usług online nie może odmówić przyjęcia faktury z powodu jej formatu, jeżeli organizacja zbiorowego zarządzania stosuje jeden ze standardów branżowych.
4. Organizacje zbiorowego zarządzania wystawiają dostawcom usług online rzetelne faktury niezwłocznie po zgłoszeniu faktycznego wykorzystania praw do danego utworu muzycznego dla wykorzystania online, chyba że nie jest to możliwe z przyczyn leżących po stronie dostawcy usług online.
5. Organizacje zbiorowego zarządzania wprowadzają odpowiednie rozwiązania umożliwiające dostawcom usług online zgłaszanie zastrzeżeń odnośnie do rzetelności faktur, w tym również w przypadkach, gdy dostawca usług online otrzymuje od co najmniej jednej organizacji zbiorowego zarządzania faktury za wykorzystanie tych samych praw dla wykorzystania online do tego samego utworu muzycznego.
Artykuł 28
Dokładne i terminowe płatności na rzecz podmiotów uprawnionych
1. Bez uszczerbku dla ust. 3 państwa członkowskie zapewniają, aby organizacje zbiorowego zarządzania, które udzielają licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online, dokonywały podziału między podmioty uprawnione kwot należnych im z tytułu tych licencji w sposób rzetelny i niezwłocznie po zgłoszeniu faktycznego wykorzystania utworu, chyba że nie jest to możliwe z przyczyn leżących po stronie dostawcy usług online.
2. Bez uszczerbku dla ust. 3 organizacje zbiorowego zarządzania udostępniają podmiotom uprawnionym wraz z każdą płatnością dokonaną zgodnie z ust. 1 co najmniej następujące informacje:
a) |
okres, w którym miało miejsce korzystanie z praw, z tytułu którego podmiotom uprawnionym przysługuje wynagrodzenie, a także terytoria, na których miało miejsce korzystanie z praw; |
b) |
kwoty pobrane, dokonane potrącenia i kwoty podzielone przez organizację zbiorowego zarządzania w odniesieniu do każdego prawa dla wykorzystania online odnośnie do każdego utworu muzycznego, do reprezentowania którego w całości lub części upoważnił je podmiot uprawniony; |
c) |
kwoty pobrane w imieniu podmiotów uprawnionych, dokonane potrącenia oraz kwoty podzielone przez organizację zbiorowego zarządzania w odniesieniu do każdego dostawcy usług online. |
3. W przypadku gdy organizacja zbiorowego zarządzania zleca innej organizacji zbiorowego zarządzania udzielanie licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online zgodnie z art. 29 i 30, organizacja zbiorowego zarządzania, której zlecono udzielanie licencji, przekazuje rzetelnie i bez zwłoki kwoty, o których mowa w ust. 1, oraz udostępnia informacje, o których mowa w ust. 2, zlecającej organizacji zbiorowego zarządzania. Zlecająca organizacja zbiorowego zarządzania jest następnie odpowiedzialna za podział tych kwot i udostępnienie tych informacji podmiotom uprawnionym, chyba że organizacje zbiorowego zarządzania postanowią inaczej.
Artykuł 29
Umowy między organizacjami zbiorowego zarządzania dotyczące udzielania licencji wieloterytorialnych
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby każda umowa o reprezentacji między organizacjami zbiorowego zarządzania, według której jedna organizacja zbiorowego zarządzania upoważnia inną organizację zbiorowego zarządzania do udzielania – w odniesieniu do jej własnego repertuaru muzycznego – licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych do korzystania online, była zawierana na zasadzie niewyłączności. Organizacja zbiorowego zarządzania, której zlecono udzielanie licencji, zarządza tymi prawami do korzystania online na niedyskryminujących zasadach.
2. Zlecająca organizacja zbiorowego zarządzania informuje swoich członków o głównych warunkach takiej umowy, w tym o okresie jej obowiązywania, oraz kosztach usług świadczonych przez organizację zbiorowego zarządzania, której zlecono udzielanie licencji.
3. Organizacja zbiorowego zarządzania, której zlecono udzielanie licencji, informuje zlecającą organizację zbiorowego zarządzania o głównych warunkach, według których udzielane są licencje dotyczące praw zlecającej organizacji do korzystania online, w tym o sposobie eksploatacji, wszystkich postanowieniach, które dotyczą opłat licencyjnych lub mają na nie wpływ, okresie obowiązywania licencji, okresach rozliczeniowych oraz terytoriach objętych licencją.
Artykuł 30
Obowiązek reprezentowania innych organizacji zbiorowego zarządzania w przypadku licencji wieloterytorialnych
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby w sytuacji gdy organizacja zbiorowego zarządzania, która nie udziela ani nie oferuje udzielania licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych do korzystania online należących do jej własnego repertuaru, zwraca się do innej organizacji zbiorowego zarządzania z wnioskiem o zawarcie z nią umowy o reprezentacji celem reprezentacji tych praw, organizacja zbiorowego zarządzania, do której zwrócono się z takim wnioskiem, zaakceptowała go, jeżeli już udziela lub oferuje udzielanie licencji wieloterytorialnych w odniesieniu do tej samej kategorii praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online należących do repertuaru jednej lub większej liczby organizacji zbiorowego zarządzania.
2. Organizacja zbiorowego zarządzania, do której zwrócono się z wnioskiem, odpowiada wnioskującej organizacji zbiorowego zarządzania na piśmie i bez zbędnej zwłoki.
3. Bez uszczerbku dla ust. 5 i 6 organizacja zbiorowego zarządzania, do której zwrócono się z wnioskiem, zarządza repertuarem reprezentowanym przez wnioskującą organizację zbiorowego zarządzania na takich samych warunkach jak te, jakie stosuje ona do zarządzania własnym repertuarem.
4. Organizacja zbiorowego zarządzania, do której zwrócono się z wnioskiem, włącza repertuar reprezentowany przez wnioskującą organizację zbiorowego zarządzania do wszystkich ofert, jakie kieruje do dostawców usług online.
5. Opłaty z tytułu zarządzania pobierane z tytułu świadczonych usług przez organizację zbiorowego zarządzania, do której zwrócono się z wnioskiem, od wnioskującej organizacji, nie przekraczają kosztów zasadnie poniesionych przez organizację zbiorowego zarządzania, do której zwrócono się z takim wnioskiem.
6. Wnioskująca organizacja zbiorowego zarządzania udostępnia organizacji zbiorowego zarządzania, do której zwróciła się z takim wnioskiem, informacje związane z własnym repertuarem muzycznym niezbędne do celów udzielania licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online. W przypadku gdy informacje te są niewystarczające lub są udostępniane w takiej formie, że organizacja zbiorowego zarządzania, do której zwrócono się z takim wnioskiem, nie jest w stanie spełnić wymogów określonych w przepisach niniejszego tytułu, organizacja zbiorowego zarządzania, do której zwrócono się z takim wnioskiem, jest uprawniona do nałożenia opłaty z tytułu kosztów zasadnie poniesionych celem spełnienia tych wymogów lub do wyłączenia z zakresu licencji tych utworów, w przypadku których informacje są niewystarczające lub nie mogą zostać wykorzystane.
Artykuł 31
Dostęp do licencji wieloterytorialnych
Państwa członkowskie zapewniają, aby w przypadku gdy do dnia 10 kwietnia 2017 r. organizacja zbiorowego zarządzania nie będzie udzielać ani nie będzie oferować udzielania licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online lub nie zezwoli innej organizacji zbiorowego zarządzania na reprezentowanie tych praw w tym celu, podmioty uprawnione, które udzieliły tej organizacji zbiorowego zarządzania upoważnienia do reprezentowania ich praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online, mogły wycofać spod zarządu tej organizacji zbiorowego zarządzania prawa do utworów muzycznych do korzystania online celem udzielania licencji wieloterytorialnych w odniesieniu do wszystkich terytoriów bez konieczności wycofania prawa do utworów muzycznych do korzystania online celem udzielania licencji monoterytorialnych, tak aby samodzielnie lub za pośrednictwem jakiejkolwiek innej upoważnionej przez siebie osoby trzeciej, lub za pośrednictwem jakiejkolwiek innej organizacji zbiorowego zarządzania, która spełnia wymogi określone w przepisach niniejszego tytułu, udzielać licencji wieloterytorialnych dotyczących ich praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online.
Artykuł 32
Odstępstwo w odniesieniu do praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online w przypadku programów radiowych i telewizyjnych
Wymogi określone w przepisach niniejszego tytułu nie mają zastosowania do organizacji zbiorowego zarządzania, gdy udzielają one – na zasadzie dobrowolnej agregacji wymaganych praw, zgodnie z zasadami konkurencji na podstawie art. 101 i 102 TFUE – licencji wieloterytorialnej dotyczącej praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online niezbędnej nadawcy celem publicznego komunikowania lub udostępnienia swoich programów radiowych lub telewizyjnych równocześnie z ich pierwotną emisją lub później oraz wszelkich innych treści online, w tym zapowiedzi, wyprodukowanych przez nadawcę lub dla niego, stanowiących uzupełnienie pierwotnej emisji jego programu radiowego lub telewizyjnego.
TYTUŁ IV
ŚRODKI SŁUŻĄCE EGZEKWOWANIU PRZEPISÓW
Artykuł 33
Procedury składania skarg
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby organizacje zbiorowego zarządzania udostępniały swoim członkom oraz organizacjom zbiorowego zarządzania, w imieniu których zarządzają prawami na podstawie umowy o reprezentacji, skuteczne procedury szybkiego rozpatrywania skarg, szczególnie w odniesieniu do udzielenia upoważnienia do zarządzania prawami oraz wypowiedzenia lub wycofania praw spod zarządu, warunków członkostwa, pobierania kwot należnych podmiotom uprawnionym, dokonywania potrąceń od tych kwot oraz ich podziału.
2. Organizacje zbiorowego zarządzania udzielają na piśmie odpowiedzi na skargi członków lub organizacji zbiorowego zarządzania, w imieniu których zarządzają prawami na podstawie umowy o reprezentacji. Odrzucenie skargi przez organizację zbiorowego zarządzania wymaga uzasadnienia.
Artykuł 34
Alternatywne procedury rozstrzygania sporów
1. Państwa członkowskie mogą postanowić, że spory między organizacjami zbiorowego zarządzania, członkami organizacji zbiorowego zarządzania, podmiotami uprawnionymi lub użytkownikami dotyczące przepisów prawa krajowego przyjętych zgodnie z wymogami niniejszej dyrektywy, mogą być przekazywane do rozstrzygnięcia w ramach szybkiej, niezależnej i bezstronnej alternatywnej procedury rozstrzygania sporów.
2. Państwa członkowskie zapewniają, aby do celów tytułu III następujące spory dotyczące organizacji zbiorowego zarządzania mającej siedzibę na ich terytorium, która udziela lub oferuje udzielanie licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online, mogły być przekazane do rozstrzygnięcia w ramach niezależnej i bezstronnej alternatywnej procedury rozstrzygania sporów:
a) |
spory z faktycznym lub potencjalnym dostawcą usług online dotyczące stosowania art. 16, 25, 26 i 27; |
b) |
spory z jednym podmiotem uprawnionym lub większą ich liczbą dotyczące stosowania art. 25, 26, 27, 28, 29, 30 i 31; |
c) |
spory z inną organizacją zbiorowego zarządzania dotyczące stosowania art. 25, 26, 27, 28, 29 i 30. |
Artykuł 35
Rozstrzyganie sporów
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby spory między organizacjami zbiorowego zarządzania a użytkownikami dotyczące w szczególności obowiązujących lub proponowanych warunków udzielenia licencji lub naruszenia umowy mogły być przekazywane do rozstrzygnięcia przez sąd lub, w stosownych przypadkach, przez inny niezależny i bezstronny organ rozstrzygania sporów posiadający wiedzę fachową w zakresie prawa własności intelektualnej.
2. Art. 33 i 34 oraz ust. 1 niniejszego artykułu pozostają bez uszczerbku dla prawa stron do dochodzenia i obrony swoich praw na drodze sądowej.
Artykuł 36
Zgodność
1. Państwa członkowskie zapewniają, aby właściwe organy wyznaczone do tego celu monitorowały przestrzeganie przez organizacje zbiorowego zarządzania mające siedzibę na ich terytorium przepisów prawa krajowego przyjętych zgodnie z wymogami ustanowionymi w niniejszej dyrektywie.
2. Państwa członkowskie zapewniają, aby istniały procedury umożliwiające członkom organizacji zbiorowego zarządzania, podmiotom uprawnionym, użytkownikom, organizacjom zbiorowego zarządzania oraz innym zainteresowanym stronom powiadamianie właściwych organów wyznaczonych do tego celu o działaniach lub okolicznościach, które w ich opinii stanowią naruszenie przepisów prawa krajowego przyjętych zgodnie z wymogami ustanowionymi w niniejszej dyrektywie.
3. Państwa członkowskie zapewniają nadanie właściwym organom wyznaczonym do tego celu uprawnień w zakresie nakładania stosownych kar lub podejmowania stosownych środków w przypadku nieprzestrzegania przepisów prawa krajowego przyjętych w celu wykonania niniejszej dyrektywy. Te kary i środki muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.
Państwa członkowskie powiadomią Komisję o właściwych organach, o których mowa w niniejszym artykule oraz w art. 37 i 38, do dnia 10 kwietnia 2016 r. Komisja opublikuje te informacje.
Artykuł 37
Wymiana informacji między właściwymi organami
1. W celu ułatwienia monitorowania stosowania niniejszej dyrektywy każde państwo członkowskie zapewnia, aby właściwe organy wyznaczone do tego celu bez zbędnej zwłoki odpowiadały na wniosek o udzielenie informacji otrzymany od właściwego organu innego państwa członkowskiego, wyznaczonego do tego celu, dotyczący spraw istotnych dla stosowania niniejszej dyrektywy, w szczególności w odniesieniu do działalności organizacji zbiorowego zarządzania mającej siedzibę na terytorium państwa członkowskiego, do którego zwrócono się z wnioskiem, pod warunkiem że wniosek taki został należycie uzasadniony.
2. W przypadku gdy właściwy organ uzna, że organizacja zbiorowego zarządzania mająca siedzibę w innym państwie członkowskim, ale działająca na jego terytorium, może nie przestrzegać przepisów prawa krajowego państwa członkowskiego, w którym ta organizacja zbiorowego zarządzania ma siedzibę, które zostały przyjęte zgodnie z wymogami ustanowionymi w niniejszej dyrektywie, organ ten może przekazać wszelkie stosowne informacje właściwemu organowi państwa członkowskiego, w którym ta organizacja zbiorowego zarządzania ma siedzibę, a w razie potrzeby może dołączyć do nich wniosek do tego organu o podjęcie odpowiednich działań leżących w zakresie jego kompetencji. Właściwy organ, do którego zwrócono się z wnioskiem, udziela odpowiedzi wraz z uzasadnieniem w terminie trzech miesięcy.
3. Właściwy organ występujący z takim wnioskiem może również skierować sprawy, o których mowa w ust. 2, do grupy ekspertów ustanowionej zgodnie z art. 41.
Artykuł 38
Współpraca na rzecz rozwoju licencji wieloterytorialnych
1. Komisja wspiera regularną wymianę informacji między właściwymi organami wyznaczonymi do tego celu w państwach członkowskich oraz między tymi organami a Komisją, dotyczącą udzielania licencji wieloterytorialnych i rozwoju sytuacji w tym zakresie.
2. Komisja regularnie przeprowadza konsultacje z przedstawicielami podmiotów uprawnionych, organizacji zbiorowego zarządzania, użytkowników, konsumentów i innych zainteresowanych stron dotyczące ich doświadczeń ze stosowaniem przepisów tytułu III niniejszej dyrektywy. Komisja przekazuje właściwym organom wszystkie stosowne informacje, które pojawiają się w trakcie tych konsultacji, w ramach wymiany informacji przewidzianej w ust. 1.
3. Państwa członkowskie zapewniają, aby do dnia 10 października 2017 r. ich właściwe organy przekazały Komisji sprawozdania dotyczące udzielania licencji wieloterytorialnych i rozwoju sytuacji w tym zakresie na ich terytorium. Sprawozdania te zawierają w szczególności informacje na temat dostępności licencji wieloterytorialnych w danym państwie członkowskim i przestrzegania przez organizacje zbiorowego zarządzania przepisów prawa krajowego przyjętych w celu wykonania tytułu III niniejszej dyrektywy, wraz z oceną rozwoju sytuacji w zakresie udzielania licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych dla wykorzystania online przez użytkowników, konsumentów, podmioty uprawnione i inne zainteresowane strony.
4. Na podstawie sprawozdań otrzymanych zgodnie z ust. 3 oraz informacji zgromadzonych zgodnie z ust. 1 i 2 Komisja dokonuje oceny stosowania przepisów tytułu III niniejszej dyrektywy. W razie konieczności, a w stosownych przypadkach na podstawie odrębnego sprawozdania, Komisja rozważa podjęcie dalszych kroków celem rozwiązania wszelkich stwierdzonych problemów. Ta ocena obejmuje w szczególności następujące elementy:
a) |
liczbę organizacji zbiorowego zarządzania spełniających wymogi tytułu III; |
b) |
stosowanie art. 29 i 30, w tym liczbę umów o reprezentacji zawartych przez organizacje zbiorowego zarządzania zgodnie z tymi artykułami; |
c) |
udział repertuaru w państwach członkowskich, który jest dostępny na potrzeby udzielania licencji na więcej niż jednym terytorium. |
TYTUŁ V
SPRAWOZDAWCZOŚĆ ORAZ PRZEPISY KOŃCOWE
Artykuł 39
Zgłaszanie organizacji zbiorowego zarządzania
W oparciu o informacje będące w ich posiadaniu państwa członkowskie przekazują Komisji do dnia 10 kwietnia 2016 r. wykaz organizacji zbiorowego zarządzania mających siedzibę na ich terytorium.
Państwa członkowskie bez zbędnej zwłoki informują Komisję o wszelkich zmianach w tym wykazie.
Komisja publikuje te informacje i na bieżąco je aktualizuje.
Artykuł 40
Sprawozdanie
Do dnia 10 kwietnia 2021 r. Komisja dokonuje oceny stosowania niniejszej dyrektywy i przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące stosowania niniejszej dyrektywy. Sprawozdanie to obejmuje ocenę wpływu niniejszej dyrektywy na rozwój usług transgranicznych i różnorodność kulturową, stosunków między organizacjami zbiorowego zarządzania a użytkownikami oraz działalności w Unii organizacji zbiorowego zarządzania mających siedzibę poza Unią, oraz w stosownym przypadku, konieczności przeglądu. W stosownych przypadkach Komisja dołącza do tego sprawozdania wniosek ustawodawczy.
Artykuł 41
Grupa ekspertów
Niniejszym ustanawia się grupę ekspertów. Grupa ekspertów złożona jest z przedstawicieli właściwych organów państw członkowskich. Grupie ekspertów przewodniczy przedstawiciel Komisji, zbiera się ona z inicjatywy przewodniczącego albo na wniosek delegacji jednego z państw członkowskich. Do zadań grupy należy:
a) |
badanie wpływu transpozycji niniejszej dyrektywy na funkcjonowanie organizacji zbiorowego zarządzania i niezależnych podmiotów zarządzających na rynku wewnętrznym oraz wskazywanie wszelkich problemów; |
b) |
organizowanie konsultacji na temat wszystkich kwestii wynikających ze stosowania niniejszej dyrektywy; |
c) |
ułatwianie wymiany informacji na temat istotnych zmian prawa i orzecznictwa, a także ważnych wydarzeń ekonomicznych, społecznych, kulturalnych i osiągnięć technologicznych, zwłaszcza w odniesieniu do rynku cyfrowego utworów i innych przedmiotów objętych ochroną. |
Artykuł 42
Ochrona danych osobowych
Przetwarzanie danych osobowych prowadzone w ramach niniejszej dyrektywy podlega przepisom dyrektywy 95/46/WE.
Artykuł 43
Transpozycja
1. Państwa członkowskie wprowadzają w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy do dnia 10 kwietnia 2016 r. Niezwłocznie powiadamiają one o tym Komisję.
Środki przyjęte przez państwa członkowskie zawierają odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Metody dokonywania takiego odniesienia określane są przez państwa członkowskie.
2. Państwa członkowskie przekazują Komisji tekst podstawowych środków prawa krajowego, przyjętych w dziedzinie objętej niniejszą dyrektywą.
Artykuł 44
Wejście w życie
Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Artykuł 45
Adresaci
Niniejsza dyrektywa skierowana jest do państw członkowskich.
Sporządzono w Strasburgu dnia 26 lutego 2014 r.
W imieniu Parlamentu Europejskiego
M. SCHULZ
Przewodniczący
W imieniu Rady
D. KOURKOULAS
Przewodniczący
(1) Dz.U. C 44 z 15.2.2013, s. 104.
(2) Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 4 lutego 2014 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) oraz decyzja Rady z dnia 20 lutego 2014 r.
(3) Zalecenie Komisji 2005/737/WE z dnia 18 maja 2005 r. w sprawie transgranicznego zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i pokrewnymi w odniesieniu do legalnych usług muzycznych online (Dz.U. L 276 z 21.10.2005, s. 54).
(4) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/29/WE z dnia 22 maja 2001 r. w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym (Dz.U. L 167 z 22.6.2001, s. 10).
(5) Dyrektywa 2006/115/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie prawa najmu i użyczenia oraz niektórych praw pokrewnych prawu autorskiemu w zakresie własności intelektualnej (Dz.U. L 376 z 27.12.2006, s. 28).
(6) Dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (Dz.U. L 281 z 23.11.1995, s. 31).
(7) Dz.U. C 369 z 17.12.2011, s. 14.
(8) Rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (Dz.U. L 8 z 12.1.2001, s. 1).
(9) Dyrektywa 2006/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych, zmieniająca dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG oraz uchylająca dyrektywę Rady 84/253/EWG (Dz.U. L 157 z 9.6.2006, s. 87).
ZAŁĄCZNIK
1. |
Informacje, które należy zamieścić w rocznym sprawozdaniu na temat przejrzystości, o którym mowa w art. 22 ust. 2:
|
2. |
Informacje finansowe, które należy zamieścić w rocznym sprawozdaniu na temat przejrzystości:
|
3. |
Informacje, które należy zamieścić w odrębnym sprawozdaniu, o którym mowa w art. 22 ust. 3:
|