3.12.2011   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 320/18

(1)

W rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1881/2006 z dnia 19 grudnia 2006 r. ustalającym najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych (2) określono najwyższe dopuszczalne poziomy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w szeregu środków spożywczych.

(2)

Dioksyny należą do grupy obejmującej 75 kongenerów polichlorowanych dibenzo-p-dioksyn (PCDD) i 135 kongenerów polichlorowanych dibenzofuranów (PCDF), z których 17 stwarza zagrożenie pod względem toksykologicznym. Polichlorowane bifenyle (PCB) stanowią grupę 209 różnych kongenerów, które można podzielić na dwie grupy, biorąc pod uwagę ich właściwości toksykologiczne: 12 kongenerów wykazuje właściwości toksykologiczne podobne do dioksyn, przez co często określa się je jako „polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn” (DL-PCB). Pozostałe polichlorowane bifenyle nie wykazują toksyczności podobnej do dioksyn, ale mają inne właściwości toksykologiczne i są określane jako „polichlorowane bifenyle o działaniu niepodobnym do dioksyn” (NDL-PCB).

(3)

Każdy kongener dioksyn lub polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn wykazuje nieco inny poziom toksyczności. Wprowadzenie koncepcji tzw. współczynników toksyczności (TEF) umożliwia sumaryczne wyrażenie toksyczności tych różnych kongenerów i ułatwia ocenę ryzyka oraz urzędową kontrolę. Dlatego też wyniki badań analitycznych odnoszące się do wszystkich dioksyn oraz kongenerów polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn stanowiących zagrożenie toksykologiczne są wyrażone w policzalnych jednostkach zwanych równoważnikami toksyczności TCDD (TEQ).

(4)

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zorganizowała w dniach 28–30 czerwca 2005 r. warsztaty ekspertów dotyczące wartości TEF uzgodnionych przez WHO w 1998 r. Zmieniono szereg wartości TEF, między innymi dla PCB, oktachlorowanych kongenerów i pentachlorowanych furanów. Dane dotyczące skutków ustalenia nowych wartości TEF oraz najnowszego występowania zgromadzono w sprawozdaniu naukowym Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) „Results of the monitoring of dioxin levels in food and feed” (3) (Wyniki monitorowania poziomów dioksyn w żywności i paszy). Należy zatem dokonać przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów PCB, biorąc pod uwagę te nowe dane.

(5)

Na wniosek Komisji Europejskiej panel naukowy EFSA ds. zanieczyszczeń w łańcuchu żywnościowym przyjął opinię w sprawie obecności NDL-PCB w paszy i żywności (4).

(6)

Suma sześciu PCB będących znacznikami lub wskaźnikami (PCB 28, 52, 101, 138, 153 i 180) stanowi około połowy łącznej ilości NDL-PCB obecnych w paszy i żywności. Suma ta jest uznawana za odpowiedni znacznik obecności i narażenia ludzi na NDL-PCB, dlatego powinna zostać określona jako najwyższy dopuszczalny poziom.

(7)

Najwyższe dopuszczalne poziomy określono, biorąc pod uwagę dane dotyczące najnowszego występowania zgromadzone w sprawozdaniu naukowym EFSA „Results of the monitoring of non dioxin-like PCBs in food and feed” (5) (Wyniki monitorowania poziomów PCB o działaniu niepodobnym do dioksyn w żywności i paszy). Choć możliwe jest osiągnięcie niższych granic oznaczalności (LOQ), można zauważyć, że znaczna liczba laboratoriów stosuje LOQ wynoszące 1 μg/kg tłuszczu lub nawet 2 μg/kg tłuszczu. Jeżeli ustanowiono by bardzo surowe poziomy maksymalne, wyrażanie wyników badań analitycznych jako górnej granicy prowadziłoby w niektórych przypadkach do poziomu zbliżonego do najwyższego dopuszczalnego poziomu, nawet w przypadku gdy nie oznaczono PCB. Uznano także, że dane dla niektórych kategorii żywności nie są zbyt obszerne. Właściwe byłoby zatem dokonanie przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów za 3 lata, w oparciu o bardziej obszerną bazę danych uzyskaną przy pomocy metody analizy o dostatecznej wrażliwości do celów oznaczania niskich poziomów.

(8)

Finlandii i Szwecji przyznano odstępstwo na wprowadzanie do obrotu ryb z regionu Morza Bałtyckiego przeznaczonych do spożycia na terytoriach tych państw, o poziomach dioksyn przekraczających najwyższe dopuszczalne poziomy ustanowione dla dioksyn oraz sumy dioksyn i DL-PCB w rybach. Wspomniane państwa członkowskie spełniły warunki dotyczące informowania konsumentów o zaleceniach żywieniowych. Corocznie przedkładają one Komisji wyniki monitorowania przez nie poziomów dioksyn w rybach pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego oraz środków mających na celu zmniejszenie narażenia ludzi na dioksyny z regionu Morza Bałtyckiego.

(9)

Na podstawie wyników monitorowania poziomów dioksyn i DL-PCB prowadzonego przez Finlandię i Szwecję możliwe było ograniczenie przyznanego odstępstwa do niektórych gatunków ryb. Z uwagi na utrzymującą się obecność dioksyn i PCB w środowisku, a co za tym idzie w rybach, właściwe jest bezterminowe przyznanie tego odstępstwa.

(10)

W odniesieniu do dziko odławianego łososia Łotwa zwróciła się o odstępstwo podobne do tego przyznanego Finlandii i Szwecji. W tym celu Łotwa wykazała, że narażenie ludzi na dioksyny i DL-PCB na jej terytorium nie przekracza najwyższego średniego poziomu w którymkolwiek z państw członkowskich oraz że w celu uniknięcia ewentualnego zagrożenia dla zdrowia wprowadzono system zapewniający pełne informowanie konsumentów o zaleceniach żywieniowych w odniesieniu do ograniczeń spożycia tych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego przez wskazane najbardziej narażone grupy ludności. Ponadto należy prowadzić monitorowanie poziomów dioksyn i DL-PCB w rybach z regionu Morza Bałtyckiego i składać sprawozdania Komisji dotyczące rezultatów i środków, które przedsięwzięto w celu ograniczenia narażenia ludzi na dioksyny i DL-PCB obecne w rybach z regionu Morza Bałtyckiego. Wprowadzono niezbędne środki w celu dopilnowania, aby ryby i produkty rybne niezgodne z unijnymi najwyższymi dopuszczalnymi poziomami dla PCB nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich.

(11)

Z uwagi na to, że schemat zanieczyszczenia NDL-PCB w rybach z regionu Morza Bałtyckiego wykazuje podobieństwa do zanieczyszczenia dioksynami i DL-PCB oraz z uwagi na to, że NDL-PCB są bardzo trwałe w środowisku, właściwe jest przyznanie podobnego odstępstwa w odniesieniu do obecności NDL-PCB jak dla dioksyn i DL-PCB w rybach z regionu Morza Bałtyckiego.

(12)

Zwrócono się do EFSA o przedstawienie opinii naukowej w sprawie obecności dioksyn i PCB o działaniu podobnym do dioksyn w wątrobie owiec i jeleniowatych oraz stosowności ustanowienia najwyższych dopuszczalnych poziomów dla dioksyn i PCB w wątrobie i produktach pochodnych w odniesieniu do produktu, a nie w przeliczeniu na zawartość tłuszczu, jak wygląda to obecnie. Przepisy dotyczące wątroby i produktów pochodnych, w szczególności wątroby owiec i jeleniowatych, powinny zatem zostać poddane przeglądowi, kiedy opinia EFSA będzie dostępna. Tymczasem właściwe jest ustanowienie najwyższego dopuszczalnego poziomu dla dioksyn i PCB w przeliczeniu na zawartość tłuszczu.

(13)

Żywność zawierająca mniej niż 1 % tłuszczu była do tej pory wyłączona z najwyższego dopuszczalnego poziomu dla dioksyn i DL-PCB, z uwagi na to, że żywność tego rodzaju zazwyczaj tylko w niewielkim stopniu przyczynia się do narażenia człowieka. Odnotowano jednak przypadki żywności zawierającej mniej niż 1 % tłuszczu, w której poziomy dioksyn i DL-PCB w tłuszczu były bardzo wysokie. Właściwe jest zatem stosowanie najwyższego dopuszczalnego poziomu do takiej żywności, ale w odniesieniu do produktu. Biorąc pod uwagę fakt, że najwyższy dopuszczalny poziom ustanowiono w odniesieniu do produktu dla niektórych rodzajów żywności o niskiej zawartości tłuszczu, właściwe jest stosowanie najwyższego dopuszczalnego poziomu w odniesieniu do produktu dla żywności zawierającej mniej niż 2 % tłuszczu.

(14)

W świetle danych z monitorowania dotyczących dioksyn i DL-PCB w żywności dla niemowląt i małych dzieci właściwe jest określenie szczególnych, niższych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla dioksyn i DL-PCB w żywności dla niemowląt i małych dzieci. Niemiecki Federalny Instytut ds. Oceny Ryzyka zwrócił się do EFSA z konkretnym wnioskiem o dokonanie oceny ryzyka dla niemowląt i małych dzieci związanego z obecnością dioksyn i PCB o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci. Przepisy dotyczące żywności dla niemowląt i małych dzieci powinny zatem zostać poddane przeglądowi, kiedy opinia EFSA będzie dostępna.

(15)

Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt i ani Parlament Europejski ani Rada nie wyraziły wobec nich sprzeciwu,

1)

w art. 7 wprowadza się następujące zmiany:

(2)

w załączniku wprowadza się zmiany zgodnie z załącznikiem do niniejszego rozporządzenia.