ZAŁĄCZNIK

RAMY

Cele kryteriów

Niniejsze kryteria mają na celu w szczególności:

—	wykorzystywanie wyprodukowanych materiałów w bardziej zrównoważony sposób (z uwzględnieniem oceny cyklu życia),

—	ograniczenie zużycia związków ekotoksycznych,

—	ograniczenie poziomu pozostałości toksycznych,

—	ograniczenie wpływu materacy na zanieczyszczenie powietrza wewnątrz pomieszczeń,

—

promowanie produktów o wyższej trwałości oraz produktów zgodnych z zasadami „sześciu RE” (na podstawie Programu Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska z 2007 r.): — „RE-think” – ponowna analiza produktu i jego funkcji. Na przykład produkt może być wykorzystywany w bardziej efektywny sposób, — „RE-duce” – ograniczenie zużycia energii i materiałów oraz skutków społeczno-ekonomicznych przez cały cykl życia produktu, — „RE-use” – ponowne wykorzystanie. Zaprojektowanie produktu z możliwością demontażu, aby umożliwić ponowne wykorzystanie części, — „RE-cycle” – recykling. Wybór materiałów, które mogą zostać poddane procesowi recyklingu, — „RE-pair” – naprawa. Zapewnienie łatwości naprawy produktu, np. za pomocą modułów, które mogą zostać w łatwy sposób wymienione, — „RE-place” – zastąpienie szkodliwych substancji bardziej bezpiecznymi alternatywami.

Kryteria ustanowiono na takich poziomach, aby zachęcały do oznakowania materacy łóżkowych produkowanych w warunkach ograniczonego wpływu na środowisko naturalne.

Wymogi w zakresie oceny i weryfikacji

Określone wymogi w zakresie oceny i weryfikacji podane są w ramach każdego kryterium.

Jeżeli od wnioskodawcy wymaga się dostarczenia dokumentacji, analiz, protokołów badań lub innych dowodów w celu wykazania zgodności z kryteriami, znaczy to, że mogą one pochodzić, odpowiednio, od wnioskodawcy lub od jego dostawcy lub dostawców, albo też od ich dostawcy lub dostawców itp.

Jeżeli jest to możliwe, ocenę zgodności powinny przeprowadzać należycie akredytowane laboratoria lub laboratoria, które spełniają ogólne wymogi określone w normie EN ISO 17025.

W stosownych przypadkach właściwe organy mogą wymagać odpowiedniej dokumentacji uzupełniającej, a także mogą przeprowadzać niezależne weryfikacje.

Zaleca się, aby przy ocenie wniosków i monitorowaniu zgodności z kryteriami właściwe organy uwzględniały wdrożenie uznanych systemów zarządzania środowiskowego, takich jak EMAS lub ISO 14001, a także środowiskowe deklaracje produktu (uwaga: wdrażanie takich deklaracji i systemów zarządzania nie jest wymagane).

KRYTERIA EKOLOGICZNE

Uwaga: Ustanawia się specjalne kryteria dla następujących materiałów: pianka lateksowa, pianka poliuretanowa, druty i sprężyny, włókna kokosowe, włókna drzewne i tekstylne oraz tkaniny. Inne materiały, w odniesieniu do których nie wprowadzono specjalnych kryteriów, uważa się za dozwolone. Kryteria odnoszące się do pianki lateksowej, pianki poliuretanowej i włókien kokosowych muszą zostać spełnione tylko w przypadku, gdy dany materiał stanowi więcej niż 5 % całkowitej wagi materaca.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca dostarcza szczegółowe informacje o składzie materiałowym materacy.

1.   Pianka lateksowa

Uwaga: Poniższe kryteria muszą być spełnione tylko w przypadku, gdy pianka lateksowa stanowi więcej niż 5 % całkowitej wagi materaca.

1.1.   Metale ciężkie możliwe do ekstrakcji

Stężenia poniższych metali nie mogą przekraczać następujących wartości:

—	antymon	0,5 ppm,
—	arsen	0,5 ppm,
—	ołów	0,5 ppm,
—	kadm	0,1 ppm,
—	chrom (całkowity)	1,0 ppm,
—	kobalt	0,5 ppm,
—	miedź	2,0 ppm,
—	nikiel	1,0 ppm,
—	rtęć	0,02 ppm.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca dostarcza protokół z badań przeprowadzonych przy zastosowaniu następującej metody badawczej: zmielona próbka ekstrahowana zgodnie z DIN 38414-S4, L/S = 10. Filtracja przez filtr membranowy 0,45 μm. Analiza w drodze spektroskopii emisji atomowej z indukcyjnym wzbudzaniem plazmy (ICP) lub techniki wodorkowej lub zimnych par.

1.2.   Formaldehyd

Stężenie formaldehydu, mierzone zgodnie z EN ISO 14184-1, nie może przekraczać 20 ppm. Zamiennie, w przypadku pomiaru testem komorowym nie może ono przekraczać 0,005 mg/m3.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca dostarcza protokół z badań przeprowadzonych przy zastosowaniu następującej metody badawczej: EN ISO 14184-1. Próbka 1 g z 100 g wody podgrzewana do 40 °C przez 1 godzinę. Formaldehyd w ekstrakcie badany z acetyloacetonem, fotometrycznie.

W celu pobierania i badania próbek powietrza można zamiennie stosować komorowy test emisyjny: ENV 13419-1, wraz z EN ISO 16000-3 lub VDI 3484-1. Próbka powinna zostać pobrana przed upływem tygodnia od wyprodukowania pianki. Opakowanie próbek: owinięte indywidualnie i hermetycznie w folię aluminiową lub PE. Kondycjonowanie: owiniętą próbkę należy przechowywać przez co najmniej 24 godziny w temperaturze pokojowej, następnie rozpakować i natychmiast przenieść do komory badawczej. Warunki badania: próbkę należy umieścić w uchwycie na próbki, który umożliwia swobodny dostęp powietrza ze wszystkich stron; czynniki klimatyczne jak w ENV 13419-1; w celu zagwarantowania porównywalności wyników badań współczynnik wentylacji dla danego miejsca (q = n/l) musi wynosić 1; współczynniki wentylacji od 0,5 do 1; pobieranie próbek powietrza należy rozpocząć 24 godziny po zapełnieniu komory i zakończyć nie później niż 30 godzin po jej zapełnieniu.

1.3.   Lotne związki organiczne (VOC)

Stężenie lotnych związków organicznych nie może przekraczać 0,5 mg/m3. W tym kontekście lotne związki organiczne to związki organiczne charakteryzujące się w temperaturze 293,15 K ciśnieniem pary rzędu 0,01 kPa lub wyższym, lub wykazujące podobną lotność w określonych warunkach użytkowania.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca dostarcza protokół z badań przeprowadzonych przy zastosowaniu następującej metody badawczej: test komorowy (warunki jak w kryterium określonym w pkt 1 ppkt 2) dotyczącym formaldehydu) wraz z DIN ISO 16000-6 dla pobierania i analizy próbek powietrza.

1.4.   Barwniki, pigmenty, środki opóźniające palenie się i chemikalia pomocnicze

Wszystkie stosowane barwniki, pigmenty, środki przeciwpalne oraz pomocnicze substancje chemiczne muszą spełniać odpowiednie kryteria (wymienione poniżej):

a)   Zanieczyszczenia w barwnikach: kolorowa substancja wykazująca powinowactwo do włókien (rozpuszczalna lub nierozpuszczalna)

Poziomy zanieczyszczeń jonowych w używanych barwnikach nie mogą przekraczać następujących wartości: Ag 100 ppm; As 50 ppm; Ba 100 ppm; Cd 20 ppm; Co 500 ppm; Cr 100 ppm; Cu 250 ppm; Fe 2 500 ppm; Hg 4 ppm; Mn 1 000 ppm; Ni 200 ppm; Pb 100 ppm; Se 20 ppm; Sb 50 ppm; Sn 250 ppm; Zn 1 500 ppm.

Metal stanowiący integralną część molekuły barwnikowej (np. barwniki metalokompleksowe, niektóre barwniki reaktywne itp.) nie jest uwzględniany w ocenie zgodności z podanymi wartościami, które dotyczą jedynie zanieczyszczeń.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie o zgodności.

b)   Zanieczyszczenia w pigmentach: nierozpuszczalna substancja barwiąca niewykazująca powinowactwa do włókien

Poziomy zanieczyszczeń jonowych w używanych pigmentach nie mogą przekraczać następujących wartości: As 50 ppm; Ba 100 ppm; Cd 50 ppm; Cr 100 ppm; Hg 25 ppm; Pb 100 ppm; Se 100 ppm; Sb 250 ppm; Zn 1 000 ppm.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie o zgodności.

c)   Barwienie chromową zaprawą farbiarską

Nie zezwala się na barwienie chromową zaprawą farbiarską.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie o niestosowaniu

d)   Barwniki azowe

Nie stosuje się barwników azowych, które mogą łączyć się z którymkolwiek z następujących aminów aromatycznych:

4-aminobifenyl	(92-67-1)
benzydyna	(92-87-5)
4-chloro-o-toluidyna	(95-69-2)
2-naftyloamina	(91-59-8)
o-aminoazotoluen	(97-56-3)
2-amino-4-azototoluen	(99-55-8)
p-chloroanilina	(106-47-8)
2,4-diaminoanizol	(615-05-4)
4,4’-diaminodifenylometan	(101-77-9)
3,3’-dichlorobenzydyna	(91-94-1)
3,3’-dimetoksybenzydyna	(119-90-4)
3,3’-dimetylobenzydyna	(119-93-7)
3,3’-dimetylo-4,4’-diaminodifenylometan	(838-88-0)
p-krezydyna	(120-71-8)
4,4’-oksydianilina	(101-80-4)
4,4’-tiodianilina	(139-65-1)
o-toluidyna	(95-53-4)
2,4-diaminotoluen	(95-80-7)
2,4,5-trimetyloanilina	(137-17-7)
4-aminoazobenzen	(60-09-3)
o-anizydyna	(90-04-0)
2,4-ksylidyna
2,6-ksylidyna

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie o niestosowaniu takich barwników. Jeżeli oświadczenie podlega weryfikacji, stosuje się normy: EN 14 362-1 i -2. (Uwaga: w przypadku obecności 4-aminoazobenzenu możliwe są wyniki fałszywie dodatnie, dlatego zaleca się uzyskanie potwierdzenia).

e)   Barwniki rakotwórcze, mutagenne lub działające toksycznie na rozrodczość

Nie stosuje się następujących barwników:

—	C.I. Czerwień zasadowa 9,

—	C.I. Niebieski zawiesinowy 1,

—	C.I. Czerwień kwasowa 26,

—	C.I. Fioletowy zasadowy 14,

—	C.I. Pomarańczowy zawiesinowy 11,

—	C.I. Czerń bezpośrednia 38,

—	C.I. Niebieski bezpośredni 6,

—	C.I. Czerwień bezpośrednia 28,

—	C.I. Żółty zawiesinowy 3.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie o niestosowaniu takich barwników.

Nie dopuszcza się stosowania substancji bawiących ani preparatów barwiących zawierających wagowo więcej niż 0,1 % substancji, które w momencie składania wniosku spełniają kryteria któregokolwiek z poniższych oznaczeń ryzyka „R” (lub ich połączeń):

—	R40 (ograniczone dowody działania rakotwórczego),

—	R45 (może powodować raka),

—	R46 (może powodować dziedziczne wady genetyczne),

—	R49 (może powodować raka na skutek wdychania),

—	R60 (może upośledzać płodność),

—	R61 (może działać szkodliwie na płód),

—	R62 (możliwe ryzyko upośledzenia płodności),

—	R63 (możliwe ryzyko działania szkodliwego na płód),

—	R68 (możliwe ryzyko powstania nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia),

zgodnie z przepisami dyrektywy Rady 67/548/EWG (1).

Ewentualnie można uwzględnić klasyfikację zgodną z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniającym i uchylającym dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (2). W takim przypadku nie można dodawać żadnych substancji lub preparatów do surowców, którym w chwili zastosowania przypisuje się lub którym można przypisać jeden ze zwrotów określających rodzaj zagrożenia (lub ich kombinacje): H351, H350, H340, H350i, H360F, H360D, H361f, H361d H360FD, H361fd, H360Fd, H360Df, H341.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie o niestosowaniu takich barwników.

f)   Barwniki potencjalnie uwrażliwiające

Nie stosuje się następujących barwników:

— C.I. Niebieski zawiesinowy 3	C.I. 61 505
— C.I. Niebieski zawiesinowy 7	C.I. 62 500
— C.I. Niebieski zawiesinowy 26	C.I. 63 305
— C.I. Niebieski zawiesinowy 35
— C.I. Niebieski zawiesinowy 102
— C.I. Niebieski zawiesinowy 106
— C.I. Niebieski zawiesinowy 124
— C.I. Brązowy zawiesinowy 1
— C.I. Pomarańczowy zawiesinowy 1	C.I. 11 080
— C.I. Pomarańczowy zawiesinowy 3	C.I. 11 005
— C.I. Pomarańczowy zawiesinowy 37
— C.I. Pomarańczowy zawiesinowy 76 (poprzednio oznaczony jako Pomarańczowy 37)
— C.I. Czerwień zawiesinowa 1	C.I. 11 110
— C.I. Czerwień zawiesinowa 11	C.I. 62 015
— C.I. Czerwień zawiesinowa 17	C.I. 11 210
— C.I. Żółty zawiesinowy 1	C.I. 10 345
— C.I. Żółty zawiesinowy 9	C.I. 10 375
— C.I. Żółty zawiesinowy 39
— C.I. Żółty zawiesinowy 49

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie o niestosowaniu takich barwników.

1.5.   Barwniki metalokompleksowe

Nie należy stosować barwników metalokompleksowych opartych na miedzi, ołowiu, chromie lub niklu.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie o niestosowaniu.

1.6.   Chlorofenole

Nie dopuszcza się obecności chlorofenoli (soli i estrów) w stężeniach przekraczających 0,1 ppm, z wyjątkiem jedno- i dwuchlorowanych fenoli (soli i estrów), których stężenie nie może przekraczać 1 ppm.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca dostarcza protokół z badań przeprowadzonych przy zastosowaniu następującej metody badawczej: zmielenie 5 g próbki, ekstrakcja chlorofenolu lub soli sodowych. Analiza metodą chromatografii gazowej (GC), wykrywanie spektrometrem masowym lub ECD.

1.7.   Butadien

Stężenie butadienu nie może przekraczać 1 ppm.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca dostarcza protokół z badań przeprowadzonych przy zastosowaniu następującej metody badawczej: zmielenie i zważenie próbki. Pobór próbek przez próbnik fazy gazowej (nad roztworem). Analiza w drodze chromatografii gazowej (GC), wykrywanie za pomocą wykrywacza jonizacji ogniowej.

1.8.   Nitrozoaminy

Stężenie N-nitrozoamin, mierzone testem komorowym, nie może przekraczać 0,0005 mg/m3.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca dostarcza protokół z badań przeprowadzonych przy zastosowaniu następującej metody badawczej: test komorowy (warunki jak w kryterium 1.2 dla formaldehydu) wraz z Hauptverband der gewerblichen Berufsgenossenschaften ZH 1/120.23 (lub równoważnym) dla poboru i analizy próbek powietrza.

2.   Pianka poliuretanowa

Uwaga: Poniższe kryteria muszą być spełnione tylko w sytuacji, jeśli pianka poliuretanowa stanowi więcej niż 5 % całkowitej wagi materaca.

2.1.   Metale ciężkie możliwe do ekstrakcji

Stężenia poniższych metali muszą spełniać odpowiednie wymogi określone dla pianki lateksowej w kryterium wymienionym w pkt 1.1.

Ocena i weryfikacja: Takie same wymogi jak w kryterium określonym w pkt 1.1.

2.2.   Formaldehyd

Stężenie formaldehydu musi spełniać odpowiednie wymogi określone dla pianki lateksowej w kryterium wymienionym w pkt 1.2.

Ocena i weryfikacja: Takie same wymogi jak w kryterium określonym w pkt 1.2.

2.3.   Lotne związki organiczne (VOC)

Pianka poliuretanowa musi spełniać odpowiednie wymogi określone dla pianki lateksowej w kryterium wymienionym w pkt 1.3.

Ocena i weryfikacja: Takie same wymogi jak w kryterium określonym w pkt 1.3.

2.4.   Barwniki, pigmenty, środki opóźniające palenie się i chemikalia pomocnicze

Pianka poliuretanowa musi spełniać odpowiednie wymogi określone dla pianki lateksowej w kryterium wymienionym w pkt 1.4.

Ocena i weryfikacja: Takie same wymogi jak w kryterium określonym w pkt 1.4.

2.5.   Barwniki metalokompleksowe

Pianka poliuretanowa musi spełniać odpowiednie wymogi określone dla pianki lateksowej w kryterium wymienionym w pkt 1.5.

Ocena i weryfikacja: Takie same wymogi jak w kryterium określonym w pkt 1.5.

2.6.   Cyna organiczna

Nie dopuszcza się stosowania związków organicznych cyny (mono-, di- i tri-).

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie o niestosowaniu. Badania nie są wymagane. W przypadku jednak gdy badania są prowadzone (np. dla celów weryfikacji lub monitoringu), należy zastosować następujące metody badań: każda metoda pozwalająca na pomiar zawartości cyny organicznej bez uwzględniania zawartości cyny nieorganicznej np. w postaci kaprylanu cyny.

2.7.   Środki porotwórcze

Nie dopuszcza się stosowania fluorowcowanych związków organicznych jako środków porotwórczych lub pomocniczych środków porotwórczych.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie o niestosowaniu ww. środków porotwórczych.

3.   Druty i sprężyny

Uwaga: Poniższe kryteria muszą być spełnione tylko w sytuacji, jeśli pianka poliuretanowa stanowi więcej niż 5 % całkowitej wagi materaca.

3.1.   Odtłuszczanie

Jeżeli odtłuszczanie lub czyszczenie drutów lub sprężyn jest prowadzone przy użyciu rozpuszczalników organicznych, należy stosować zamknięte systemy czyszczące/odtłuszczające.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa odpowiednie oświadczenie.

3.2.   Galwanizacja

Nie dopuszcza się pokrywania powierzchni sprężyn metaliczną powłoką galwaniczną.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa odpowiednie oświadczenie.

4.   Włókna kokosowe

Jeśli materiał kokosowy jest gumowany, musi on spełniać kryteria mające zastosowanie do pianki lateksowej.

Uwaga: Powyższe kryterium musi być spełnione tylko w sytuacji, jeśli włókna kokosowe stanowią więcej niż 5 % całkowitej wagi materaca.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie o niestosowaniu gumowanych włókien kokosowych lub raporty z badań zgodnie z wymogami określonymi w pkt 1 odnośnie do pianki lateksowej.

5.   Materiał drzewny

5.1.   Zrównoważona gospodarka leśna

Jeżeli odtłuszczanie lub czyszczenie drutów lub sprężyn jest prowadzone przy użyciu rozpuszczalników organicznych, należy stosować zamknięte systemy czyszczące/odtłuszczające.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa odpowiednie oświadczenie.

a)

Pierwotne lite drewno w całości pochodzi z lasów, w których prowadzona jest gospodarka realizująca zasady i środki zmierzające do zapewnienia zrównoważonej gospodarki leśnej. W Europie określone powyżej zasady i środki odpowiadają przynajmniej definicji zrównoważonej gospodarki leśnej, która została przyjęta w rezolucji nr 1 II Konferencji Ministerialnego Procesu Ochrony Lasów w Europie (Helsinki, 16–17 czerwca 1993 r.), paneuropejskim wytycznym odnoszącym się do poziomu operacyjnego w zakresie trwale zrównoważonej gospodarki leśnej, zatwierdzonym na III Konferencji Ministerialnego Procesu Ochrony Lasów w Europie (Lizbona, 2–4 czerwca 1998 r.) oraz udoskonalonym paneuropejskim wskaźnikom trwale zrównoważonej gospodarki leśnej, przyjętym na spotkaniu ekspertów Konferencji Ministerialnego Procesu Ochrony Lasów w Europie w dniach 7–8 października 2002 r. i zatwierdzonym na IV Konferencji Ministerialnego Procesu Ochrony Lasów w Europie (Wiedeń, 28–30 kwietnia 2003 r.). Poza Europą odpowiadają one przynajmniej zasadom trwałości lasów UNCED (Rio de Janeiro, czerwiec 1992 r.) i, w stosownych przypadkach, kryteriom lub wytycznym w sprawie trwale zrównoważonej gospodarki leśnej przyjętym na mocy właściwych inicjatyw międzynarodowych i regionalnych (Międzynarodowa Organizacja ds. Drewna Tropikalnego (ITTO), proces montrealski, proces Tarapoto, inicjatywa dotycząca strefy suchej Afryki UNEP/FAO).

b)

Co najmniej 60 % pierwotnego drewna litego pochodzi z lasów, zgodnie z kryterium określonym w lit. a), w których prowadzona jest zrównoważona gospodarka leśna, posiadających certyfikat w ramach niezależnych programów certyfikacji lasów prowadzonych przez strony trzecie w oparciu o kryteria wymienione w ust. 15 rezolucji Rady z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie strategii leśnej UE i w wersjach późniejszych.

c)

Drewno z lasów, które nie posiadają certyfikatu jako lasy, w których prowadzona jest zrównoważona gospodarka leśna, nie może pochodzić z: — lasów, których własność jest przedmiotem sporu, ani z lasów pierwotnych, — nielegalnych źródeł: drewno, które jest pozyskiwane, sprzedawane lub transportowane w sposób, który narusza obowiązujące przepisy krajowe i traktaty międzynarodowe (mogą to być na przykład przepisy dotyczące gatunków CITES, prania pieniędzy, korupcji i przekupstwa (3), a także inne stosowne przepisy krajowe), — lasów o dużej wartości przyrodniczej, nieposiadających certyfikatu: lasów przeznaczonych na rezerwaty przyrody, w których nie można prowadzić działalności leśnej, tj. lasów, w których taka działalność nie może być prowadzona ze względu na pewien system ochrony.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca wskazuje rodzaj, ilość i pochodzenie drewna, które zostało zastosowane w produkcie opatrzonym oznakowaniem ekologicznym. Pochodzenie pierwotnego drewna litego należy określić na tyle precyzyjnie, aby, w stosownych przypadkach, umożliwić przeprowadzenie kontroli.

—

W odniesieniu do pierwotnego drewna litego pochodzącego z lasów, w których prowadzona jest zrównoważona gospodarka leśna, posiadających certyfikat, wymagana jest kontrola pochodzenia produktu (ang. chain of custody) jako dowód, że dostawa pochodzi ze źródeł, w których prowadzona jest zrównoważona gospodarka leśna. Producent dostarcza dowody potwierdzające, że podjęto środki w celu uzyskania wiarygodnego certyfikatu kontroli pochodzenia produktu, takie jak procedura identyfikowalności, zgłoszenie uczestnictwa w systemie, wniosek o zewnętrzną kontrolę pochodzenia produktu.

—

W odniesieniu do pierwotnego drewna litego pochodzącego z lasów, w których prowadzona jest zrównoważona gospodarka leśna, wnioskodawca lub jego dostawca wskazuje gatunek, ilość i pochodzenie zastosowanego drewna. Pochodzenie należy określić na tyle precyzyjnie, aby można było sprawdzić, czy drewno pochodzi z lasów, w których prowadzona jest odpowiednia gospodarka leśna. Należy udostępnić stosowne oświadczenia, statut, kodeks postępowania lub oświadczenie, potwierdzające spełnienie wymagań kryterium określonego w lit. a) i c). Należy dostarczyć świadectwa obowiązujących systemów certyfikacji lasów, potwierdzające spełnienie wymogów mających na celu uniknięcie wykorzystywania surowca pochodzącego z kontrowersyjnych źródeł.

5.2.   Emisja formaldehydu z niepoddanych obróbce surowców drewnopochodnych

Dopuszcza się użycie materiałów drewnopochodnych w materacu, o ile spełniają one poniższe wymogi:

—	Płyta wiórowa: emisja formaldehydu z płyty wiórowej w stanie surowym, tj. przed poddaniem jej obróbce mechanicznej lub nałożeniem powłoki, nie może przekraczać 50 % wartości progowej, która pozwala na zaklasyfikowanie jej do klasy E1 zgodnie z normą EN 312-1.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca lub jego dostawca dostarcza dowody potwierdzające, że materiały drewnopochodne spełniają ten wymóg zgodnie z europejską normą EN 312-1.

—

Płyta pilśniowa: Zawartość formaldehydu w żadnej płycie pilśniowej nie może przekraczać 50 % wartości progowej, która pozwala na zaklasyfikowanie jej do klasy jakości A zgodnie z normą EN 622-1. Niemniej jednak płyty pilśniowe zaklasyfikowane do klasy A będą akceptowane, jeśli stanowią nie więcej niż 50 % drewna i materiałów drewnopochodnych użytych ogółem w produkcie.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca lub jego dostawca dostarcza dowody potwierdzające, że materiały drewnopochodne spełniają ten wymóg zgodnie z europejską normą EN 13986 (kwiecień 2005 r.).

6.   Materiały włókiennicze (włókna i tkaniny)

Materiały włókiennicze użyte do pokrycia materaca muszą spełniać poniższe kryteria odnośnie do barwników i innych produktów chemicznych, jak również przydatności do użycia (materiały włókiennicze, którym przyznano wspólnotowe oznakowanie ekologiczne są zgodne z tymi kryteriami):

6.1.   Produkty biobójcze

Nie dopuszcza się stosowania chlorofenoli (ich soli i estrów), PCB ani związków cynoorganicznych podczas transportu lub przechowywania gotowych materacy lub materacy w postaci półproduktów.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie o niestosowaniu tych substancji ani związków w przędzy, włóknach i produkcie końcowym. Oświadczenie to należy zweryfikować przy użyciu następującej metody oraz zastosowaniu następującego progu: odpowiednia ekstrakcja, derywatyzacja za pomocą bezwodnika octowego, oznaczanie za pomocą chromatografii gazowo-cieczowej z wykrywaniem wychwytu elektronu, wartość graniczna 0,05 ppm.

6.2.   Chemikalia pomocnicze

Nie dopuszcza się używania alkilofenolooksyetylenów (APEO), linearnych sulfonianów alkilobenzenu (LAS), bis(uwodorniony alkil łojowy) chlorku dimetylowego amoniaku (DTDMAC), distearylowego, dimetylowego chlorku amoniaku (DSDMAC), di(łój ulepszony) dimetylowego chlorku amoniaku (DHTDMAC), czterooctanu etylenodwuaminy (EDTA) oraz pentaoctanu dietylenotrójaminy (DTPA) ani nie mogą one wchodzić w skład żadnych zastosowanych preparatów.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie o niestosowaniu.

6.3.   Detergenty, środki do zmiękczania tkanin oraz czynniki kompleksujące

W każdym zakładzie przetwarzania na mokro co najmniej 95 % wagowo zastosowanych środków do zmiękczania tkanin, czynników kompleksujących i detergentów musi wykazywać właściwości umożliwiające w stopniu wystarczającym biodegradację oraz eliminację w zakładach oczyszczania ścieków.

Nie dotyczy to środków powierzchniowo czynnych w detergentach, które powinny ulegać całkowitej biodegradacji tlenowej.

Ocena i weryfikacja: Termin „ulegające biodegradacji lub możliwe do wyeliminowania w stopniu wystarczającym” jest zdefiniowany powyżej w świetle kryterium dotyczącego środków pomocniczych oraz wykończalniczych do włókien i przędzy. Wnioskodawca dostarcza odpowiednią dokumentację, karty charakterystyki, raporty z badań lub oświadczenia wskazujące metody badawcze oraz wyniki, jak wyżej, oraz wykazujące zgodność z niniejszym kryterium wszystkich użytych detergentów, środków do zmiękczania tkanin oraz czynników kompleksujących.

Termin „całkowita biodegradacja tlenowa” należy rozumieć zgodnie z załącznikiem III do rozporządzenia (WE) nr 648/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady (4). Wnioskodawca dostarcza odpowiednią dokumentację, karty charakterystyki, raporty z badań lub oświadczenia wskazujące metody badawcze oraz wyniki, jak wyżej, oraz wykazujące zgodność z niniejszym kryterium wszystkich użytych detergentów, środków do zmiękczania tkanin oraz czynników kompleksujących.

6.4.   Środki bielące

Środki zawierające chlor są wyłączone z wybielania przędzy, tkanin i produktów końcowych.

Wymóg ten nie ma zastosowania w odniesieniu do produkcji sztucznych włókien celulozowych.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie o niestosowaniu chlorowanych środków bielących.

6.5.   Zanieczyszczenia w barwnikach

Kolorowa substancja wykazująca powinowactwo do włókien (rozpuszczalna lub nierozpuszczalna).

Poziomy zanieczyszczeń jonowych w używanych barwnikach nie mogą przekraczać następujących wartości: Ag 100 ppm; As 50 ppm; Ba 100 ppm; Cd 20 ppm; Co 500 ppm; Cr 100 ppm; Cu 250 ppm; Fe 2 500 ppm; Hg 4 ppm; Mn 1 000 ppm; Ni 200 ppm; Pb 100 ppm; Se 20 ppm; Sb 50 ppm; Sn 250 ppm; Zn 1 500 ppm.

Metal stanowiący integralną część molekuły barwnikowej (np. barwniki metalokompleksowe, niektóre barwniki reaktywne itp.) nie jest uwzględniany w ocenie zgodności z podanymi wartościami, które dotyczą jedynie zanieczyszczeń.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa stosowne oświadczenie o przestrzeganiu tego wymogu.

6.6.   Zanieczyszczenia w pigmentach

Nierozpuszczalna substancja barwiąca niewykazująca powinowactwa do włókien.

Poziomy zanieczyszczeń jonowych w używanych pigmentach nie mogą przekraczać następujących wartości: As 50 ppm; Ba 100 ppm, Cd 50 ppm; Cr 100 ppm; Hg 25 ppm; Pb 100 ppm; Se 100 ppm Sb 250 ppm; Zn 1 000 ppm.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa stosowne oświadczenie o przestrzeganiu tych progów.

6.7.   Barwienie chromową zaprawą farbiarską

Nie zezwala się na barwienie chromową zaprawą farbiarską.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie o niestosowaniu.

6.8.   Barwniki metalokompleksowe

Jeśli używa się barwników metalokompleksowych opartych na miedzi, chromie lub niklu:

—

W przypadku barwienia celulozowego, gdzie częścią receptury są barwniki metalokompleksowe, do oczyszczalni ścieków (na terenie zakładu produkcyjnego lub poza nim) odprowadza się mniej niż 20 % każdego z tych zastosowanych barwników metalokompleksowych (wsad do procesu). W przypadku wszystkich pozostałych procesów barwienia, gdzie barwniki metalokompleksowe stanowią część receptury barwnika, do oczyszczalni ścieków (na terenie zakładu produkcyjnego lub poza nim) odprowadza się mniej niż 7 % każdego z tych stosowanych barwników metalokompleksowych (wsad do procesu). Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie o niestosowaniu albo dokumentację oraz raporty z badań przeprowadzonych przy użyciu następujących metod badawczych: ISO 8288 dla Cu, Ni; EN 1233 dla Cr.

—

Emisja do wody po oczyszczeniu nie przekracza: 75 mg/kg Cu (włókno, przędza lub tkanina); 50 mg/kg Cr; 75 mg/kg Ni. Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie o niestosowaniu albo dokumentację oraz raporty z badań przeprowadzonych przy użyciu następujących metod badawczych: ISO 8288 dla Cu, Ni; EN 1233 dla Cr.

6.9.   Barwniki azowe

Nie stosuje się barwników azowych, które mogą łączyć się z którymkolwiek z następujących aminów aromatycznych:

4-aminobifenyl	(92-67-1)
benzydyna	(92-87-5)
4-chloro-o-toluidyna	(95-69-2)
2-naftyloamina	(91-59-8)
o-aminoazotoluen	(97-56-3)
2-amino-4-azototoluen	(99-55-8)
p-chloroanilina	(106-47-8)
2,4-diaminoanizol	(615-05-4)
4,4’-diaminodifenylometan	(101-77-9)
3,3’-dichlorobenzydyna	(91-94-1)
3,3’-dimetoksybenzydyna	(119-90-4)
3,3’-dimetylobenzydyna	(119-93-7)
3,3’-dimetylo-4,4’-diaminodifenylometan	(838-88-0)
p-krezydyna	(120-71-8)
4,4’-oksydianilina	(101-80-4)
4,4’-tiodianilina	(139-65-1)
o-toluidyna	(95-53-4)
2,4-diaminotoluen	(95-80-7)
2,4,5-trimetyloanilina	(137-17-7)
4-aminoazobenzen	(60-09-3)
o-anizydyna	(90-04-0)
2,4-ksylidyna
2,6-ksylidyna

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie o niestosowaniu takich barwników. Jeżeli oświadczenie to podlega weryfikacji, stosuje się normy: EN 14 362-1 i -2. (Uwaga: możliwe jest uzyskanie wyników fałszywie pozytywnych w odniesieniu do obecności 4-aminoazobenzenu, dlatego też zaleca się potwierdzenie).

6.10.   Barwniki rakotwórcze, mutagenne lub działające toksycznie na rozrodczość

a)

Nie stosuje się następujących barwników: — C.I. Czerwień zasadowa 9, — C.I. Niebieski zawiesinowy 1, — C.I. Czerwień kwasowa 26, — C.I. Fioletowy zasadowy 14, — C.I. Pomarańczowy zawiesinowy 11, — C.I. Czerń bezpośrednia 38, — C.I. Niebieski bezpośredni 6, — C.I. Czerwień bezpośrednia 28, — C.I. Żółty zawiesinowy 3. Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie o niestosowaniu takich barwników.

b)

Nie dopuszcza się stosowania substancji barwiących lub preparatów barwiących zawierających wagowo więcej niż 0,1 % substancji, które w momencie składania wniosku spełniają kryteria któregokolwiek z następujących oznaczeń ryzyka „R” (lub ich kombinacji): — R40 (ograniczone dowody działania rakotwórczego), — R45 (może powodować raka), — R46 (może powodować dziedziczne wady genetyczne), — R49 (może powodować raka na skutek wdychania), — R60 (może upośledzać płodność), — R61 (może działać szkodliwie na płód), — R62 (możliwe ryzyko upośledzenia płodności), — R63 (możliwe ryzyko działania szkodliwego na płód), — R68 (możliwe ryzyko powstania nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia), zgodnie z przepisami dyrektywy Rady 67/548/EWG. Ewentualnie można uwzględnić klasyfikację zgodną z rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008. W takim przypadku nie można dodawać żadnych substancji lub preparatów do surowców, którym w chwili zastosowania przypisuje się lub którym można przypisać jeden ze zwrotów określających rodzaj zagrożenia (lub ich kombinacje): H351, H350, H340, H350i, H360F, H360D, H361f, H361d H360FD, H361fd, H360Fd, H360Df, H341. Ocena i weryfikacja: wnioskodawca składa oświadczenie o niestosowaniu takich barwników.

6.11.   Barwniki potencjalnie uczulające

Nie stosuje się następujących barwników:

— C.I. Niebieski zawiesinowy 3	C.I. 61 505
— C.I. Niebieski zawiesinowy 7	C.I. 62 500
— C.I. Niebieski zawiesinowy 26	C.I. 63 305
— C.I. Niebieski zawiesinowy 35
— C.I. Niebieski zawiesinowy 102
— C.I. Niebieski zawiesinowy 106
— C.I. Niebieski zawiesinowy 124
— C.I. Brązowy zawiesinowy 1
— C.I. Pomarańczowy zawiesinowy 1	C.I. 11 080
— C.I. Pomarańczowy zawiesinowy 3	C.I. 11 005
— C.I. Pomarańczowy zawiesinowy 37
— C.I. Pomarańczowy zawiesinowy 76 (poprzednio oznaczony jako Pomarańczowy 37)
— C.I. Czerwień zawiesinowa 1	C.I. 11 110
— C.I. Czerwień zawiesinowa 11	C.I. 62 015
— C.I. Czerwień zawiesinowa 17	C.I. 11 210
— C.I. Żółty zawiesinowy 1	C.I. 10 345
— C.I. Żółty zawiesinowy 9	C.I. 10 375
— C.I. Żółty zawiesinowy 39
— C.I. Żółty zawiesinowy 49

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie o niestosowaniu takich barwników.

6.12.   Odporność kolorów na potliwość (kwasową, zasadową)

Odporność koloru na potliwość (kwasową i zasadową) jest co najmniej na poziomie 3–4 (zmiana koloru oraz barwienie).

Jednakże w przypadku gdy tkaniny są koloru ciemnego (standardowa głębia koloru > 1/1) lub wykonane z wełny regenerowanej, lub zawierają więcej niż 20 % jedwabiu, dopuszcza się poziom 3.

Kryterium to nie ma zastosowania do produktów białych, do produktów, których nie barwiono i na których nie umieszczano nadruków.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca przedstawia raporty z badań przeprowadzonych przy zastosowaniu następującej normy EN: ISO 105 E04 (kwasowe i alkaliczne, porównanie z tkaniną wielowłókienną).

6.13.   Odporność kolorów na tarcie mokre

Odporność kolorów na tarcie mokre kształtuje się co najmniej na poziomie 2–3. Jednakże w przypadku denimu barwionego na kolor indygo dopuszcza się poziom 2.

Kryterium to nie ma zastosowania do produktów białych, do produktów, których nie barwiono i na których nie umieszczano nadruków.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca przedstawia raporty z badań przeprowadzonych przy zastosowaniu następującej normy EN: ISO 105 X12.

6.14.   Odporność kolorów na tarcie suche

Odporność kolorów na tarcie suche jest co najmniej na poziomie 4.

Jednakże w przypadku denimu barwionego na kolor indygo dopuszcza się poziom 3–4.

Kryterium to nie ma zastosowania do produktów białych, do produktów, których nie barwiono i na których nie umieszczano nadruków.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca przedkłada raporty z badań przeprowadzonych przy zastosowaniu następującej normy EN: ISO 105 X12.

7.   Kleje

Nie stosuje się klejów zawierających rozpuszczalniki organiczne. (Kryterium to nie dotyczy klejów stosowanych do okazjonalnych napraw). W tym kontekście lotne związki organiczne to związki organiczne charakteryzujące się w temperaturze 293,15 K ciśnieniem pary rzędu 0,01 kPa lub wyższym, lub wykazujące podobną lotność w określonych warunkach użytkowania.

Nie stosuje się środka klejącego, który w momencie składania wniosku spełnia kryteria klasyfikacji któregokolwiek z następujących oznaczeń ryzyka „R” (lub ich kombinacji):

—	rakotwórczy (R45, R49, R40),

—	działający szkodliwie na rozrodczość (R46, R40),

—	działający szkodliwie na geny (R60–R63),

—	toksyczny (R23–R28),

zgodnie z przepisami dotyczącymi klasyfikacji i oznakowania niebezpiecznych substancji chemicznych w każdym systemie klasyfikacji UE (dyrektywa 1999/45/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (5).

Ewentualnie można uwzględnić klasyfikację zgodną z rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008. W takim przypadku nie można dodawać żadnych substancji lub preparatów do surowców, którym w chwili zastosowania przypisuje się lub którym można przypisać jeden ze zwrotów określających rodzaj zagrożenia (lub ich kombinacje): H351, H350, H340, H350i, H360F, H360D, H361f, H361d, H360FD, H361fd, H360Fd, H360Df, H331, H330, H311, H301, H310, H300, H370, H372.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie o zgodności zastosowanych klejów z tym kryterium, wraz z odpowiednią dokumentacją uzupełniającą.

8.   Lotne związki organiczne (VOC) i półlotne związki organiczne (SVOC) na całej powierzchni materaca

Emisja lotnych związków organicznych w przypadku całego materaca nie przekracza następujących wartości emisji w komorze badawczej, przez analogię do „procesu oceny zagrożenia zdrowia lotnymi związkami organicznymi (VOC) wydzielanymi przez produkty budowlane”, opracowanego w 2005 r. przez AgBB (dostępny na stronie internetowej: www.umweltbundesamt.de/building-products/agbb.htm).

Substancja	Wartość końcowa 7. dnia	Wartość końcowa 28. dnia
Formaldehyd	< 60 μg/m3 (< 0,05 ppm)	< 60 μg/m3 (< 0,05 ppm)
Inne aldehydy	< 60 μg/m3 (< 0,05 ppm)	< 60 μg/m3 (< 0,05 ppm)
Związki organiczne ogółem (przedział zatrzymania C6–C16)	< 500 μg/m3	< 200 μg/m3
Związki organiczne ogółem (przedział zatrzymania powyżej C16)	< 100 μg/m3	< 40 μg/m3

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca dostarcza analizę badań przeprowadzonych w komorze badawczej, w których zastosowano normy EN 13419-1 i EN 13419-2. Analiza lotnych związków organicznych powinna być zgodna z normą ISO 16000-6.

9.   Środki zmniejszające palność zastosowane w całym materacu

Do produktu mogą być zastosowane wyłącznie środki zmniejszające palność, które są chemicznie powiązane z materiałami materaca lub z powierzchnią materiałów (reaktywne środki zmniejszające palność). Jeżeli do zastosowanych środków zmniejszających palność można przypisać którekolwiek z poniższych oznaczeń ryzyka „R”, te reaktywne środki zmniejszające palność powinny przy zastosowaniu zmienić charakter chemiczny i nie podlegać już klasyfikacji w ramach żadnej z kategorii oznaczeń ryzyka „R”. (Mniej niż 0,1 % środków zmniejszających palność może pozostać w formie stwierdzonej przed zastosowaniem).

—	R40 (ograniczone dowody działania rakotwórczego),

—	R45 (może powodować raka),

—	R46 (może powodować dziedziczne wady genetyczne),

—	R49 (może powodować raka na skutek wdychania),

—	R50 (działa bardzo toksycznie na organizmy wodne),

—	R51 (działa toksycznie na organizmy wodne),

—	R52 (działa szkodliwie na organizmy wodne),

—	R53 (może powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym),

—	R60 (może upośledzać płodność),

—	R61 (może działać szkodliwie na płód),

—	R62 (możliwe ryzyko upośledzenia płodności),

—	R63 (możliwe ryzyko działania szkodliwego na płód),

—	R68 (możliwe ryzyko powstania nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia),

zgodnie z dyrektywą Rady 67/548/EWG.

Wyłącza się środki zmniejszające palność, które są jedynie fizyczne wymieszane z materiałami materaca lub z jego pokryciem (dodatkowe środki zmniejszających palność).

Ewentualnie można uwzględnić klasyfikację zgodną z rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008. W takim przypadku nie można dodawać żadnych substancji lub preparatów do surowców, którym w chwili zastosowania przypisuje się lub którym można przypisać jeden ze zwrotów określających rodzaj zagrożenia (lub ich kombinacje): H351, H350, H340, H350i, H400, H410, H411, H412, H413, H360F, H360D, H361f, H361d H360FD, H361fd, H360Fd, H360Df, H341.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie, że dodatkowe środki zmniejszające palność nie zostały zastosowane, a w stosownych przypadkach wskazuje, które reaktywne środki zmniejszające palność zostały użyte, oraz przedkłada dokumentację (taką jak karty charakterystyki) lub stosowne oświadczenia, że te środki zmniejszające palność są zgodne z tym kryterium.

10.   Produkty biobójcze w produkcie końcowym

Dozwolone jest stosowanie jedynie produktów biobójczych zawierających biobójcze substancje aktywne zawarte w załączniku I, IA i IB do dyrektywy 98/8/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 1998 r. dotyczącej wprowadzania do obrotu produktów biobójczych (6) i tylko tych, w przypadku których substancja aktywna dopuszczona jest do stosowania w materacach łóżkowych zgodnie z załącznikiem V do dyrektywy 98/8/WE.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca składa oświadczenie o niestosowaniu produktów biobójczych lub wykaz zastosowanych produktów biobójczych.

11.   Trwałość

Okres przydatności do użycia domowego materaca łóżkowego szacuje się na 10 lat. Trwałość materaca jednak będzie różna w przypadku materacy łóżkowych używanych w innych miejscach, tj. więzieniach, hotelach.

—	Materac dla osoby dorosłej: — utrata wysokości: < 15 %, — utrata sztywności: < 20 %.

—	Materac dziecięcy: — utrata wysokości: < 15 %, — utrata sztywności: < 20 %.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca dostarcza raport z badań przeprowadzonych przy zastosowaniu następującej metody badawczej: EN 1957. Utrata wysokości i sztywności dotyczy różnicy pomiędzy pomiarami prowadzonymi na początku prób w ramach testu trwałości (po 100 cyklach) i po ich zakończeniu (po 30 000 cykli).

12.   Wymogi dotyczące opakowania

Opakowanie należy:

—	wykonać z materiału nadającego się do recyklingu,

—	oznakować w celu identyfikacji rodzaju plastyku zgodnie z normą ISO 11469.

Na opakowaniu należy umieścić następujący tekst:

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca dostarcza próbkę opakowania produktu i załączanych wraz z produktem informacji, a także składa oświadczenie o spełnieniu tego kryterium.

13.   Informacje widniejące na oznakowaniu ekologicznym

Pole 2 oznakowania ekologicznego zawiera następujący tekst:

—	„minimalizuje zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniach”,

—	„obniżona zawartość substancji niebezpiecznych”,

—	„produkt trwały wysokiej jakości”.

Ocena i weryfikacja: Wnioskodawca dostarcza próbkę opakowania produktu zawierającego oznakowanie wraz z oświadczeniem zgodności z tym kryterium.

---

(1)  Dz.U. 196 z 16.8.1967, s. 1.

(2)  Dz.U. L 353 z 31.12.2008, s. 1.

(3)  Kwestie te zostały poruszone w komunikacie Komisji w sprawie planu działań UE na rzecz egzekwowania prawa, zarządzania i handlu w dziedzinie leśnictwa (FLEGT).

(4)  Dz.U. L 104 z 8.4.2004, s. 1.

(5)  Dz.U. L 200 z 30.7.1999, s. 1.

(6)  Dz.U. L 123 z 24.4.1998, s. 1.