9.4.2008   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 97/1

(1)

W agendzie lizbońskiej na rzecz wzrostu i zatrudnienia podkreślono potrzebę stworzenia atrakcyjnych warunków dla inwestowania w wiedzę i innowacje w Europie, w celu zwiększenia konkurencyjności, tempa wzrostu gospodarczego i poziomu zatrudnienia w Unii Europejskiej.

(2)

Państwa członkowskie ponoszą główną odpowiedzialność za utrzymanie silnej, konkurencyjnej i innowacyjnej europejskiej bazy przemysłowej. Jednak charakter i skala wyzwania związanego z innowacyjnością w Unii Europejskiej wymagają również podjęcia działań na szczeblu wspólnotowym.

(3)

Wspólnota powinna zapewniać wsparcie na rzecz promowania innowacji, w szczególności poprzez siódmy program ramowy w zakresie badań, rozwoju technologicznego i demonstracji, program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji, program na rzecz uczenia się przez całe życie oraz poprzez fundusze strukturalne.

(4)

Należy ustanowić nową inicjatywę na szczeblu Wspólnoty — Europejski Instytut Innowacji i Technologii (zwany dalej „EIT”), która będzie stanowiła uzupełnienie dotychczasowych polityk i inicjatyw wspólnotowych i krajowych poprzez wspieranie w całej Unii Europejskiej integracji trójkąta wiedzy, tj. szkolnictwa wyższego, badań i innowacji.

(5)

Na posiedzeniu w dniach 15 i 16 czerwca 2006 r. Rada Europejska zwróciła się do Komisji o przygotowanie formalnego wniosku w sprawie ustanowienia EIT i o przedłożenie go jesienią 2006 r.

(6)

EIT powinien mieć na celu przede wszystkim przyczynianie się do rozwoju potencjału innowacyjnego Wspólnoty i państw członkowskich przez zintegrowanie szkolnictwa wyższego oraz działalności badawczej i innowacyjnej przy zachowaniu najwyższych standardów. Przez prowadzenie tych działań EIT powinien ułatwiać i usprawniać tworzenie sieci i współpracę oraz powinien tworzyć synergię między środowiskami innowacyjnymi w Europie.

(7)

Działania EIT powinny być odpowiedzią na strategiczne długoterminowe wyzwania w zakresie innowacji w Europie, zwłaszcza w dziedzinach trans- lub interdyscyplinarnych, wraz z tymi, które zostały już określone na szczeblu europejskim. W ten sposób EIT powinien promować okresowy dialog ze społeczeństwem obywatelskim.

(8)

EIT powinien traktować jako priorytet transfer działalności edukacyjnej na poziomie szkół wyższych, badawczej oraz innowacyjnej do kręgów gospodarczych i zastosowań komercyjnych, a także wspieranie tworzenia nowych podmiotów gospodarczych, firm funkcjonujących w formule spinn-off oraz małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP).

(9)

EIT powinien działać przede wszystkim na zasadzie niezależnych, opartych na kryterium doskonałości partnerstw instytucji szkolnictwa wyższego, instytucji badawczych, przedsiębiorstw i innych zainteresowanych stron w postaci trwałych, zdolnych do samodzielnego utrzymania się w długiej perspektywie strategicznych sieci współpracy w zakresie innowacji. Partnerstwa te powinny być wybierane przez Radę Zarządzającą EIT w wyniku przejrzystej, opartej na kryterium doskonałości procedury i wyznaczane jako wspólnoty wiedzy i innowacji (zwane dalej „WWiI”). Rada Zarządzająca powinna również kierować działaniami EIT i oceniać działania WWiI. Skład członkowski Rady Zarządzającej powinien w wyważony sposób odzwierciedlać doświadczenia przedsiębiorców, środowiska akademickiego, badawczego i sektora innowacji.

(10)

Aby przyczynić się do wzrostu konkurencyjności i zwiększyć międzynarodową atrakcyjność gospodarki europejskiej oraz jej potencjał innowacyjny, EIT i WWiI powinny mieć możliwość pozyskiwania podmiotów partnerskich, badaczy i studentów z całego świata, w tym również przez ułatwianie im mobilności; EIT i WWiI powinny mieć też możliwość współpracy z podmiotami z państw trzecich.

(11)

Stosunki między EIT a WWiI powinny się opierać na umowach, które okreśają prawa i obowiązki WWiI, zapewnią koordynację na odpowiednim poziomie oraz określą w zarysie mechanizm monitorowania oraz oceny działalności WWiI i jej wyników.

(12)

Istnieje potrzeba wspierania szkolnictwa wyższego, będącego nieodłącznym, lecz często brakującym elementem kompleksowej strategii innowacji. Umowa między EIT a WWiI powinna stanowić, że stopnie naukowe i dyplomy nadane w ramach WWiI będą nadawane przez uczestniczące instytucje szkolnictwa wyższego, które należy zachęcać do oznaczania ich również jako stopni naukowych i dyplomów EIT. W swoich działaniach i pracach EIT powinien dążyć do promowania mobilności w ramach europejskiej przestrzeni badawczej i europejskiej przestrzeni szkolnictwa wyższego oraz ułatwiać przenoszenie dotacji przyznanych badaczom i studentom w powiązaniu z WWiI. Wszystkie te działania należy realizować bez uszczerbku dla dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (4).

(13)

EIT powinien opracować jasne i przejrzyste wytyczne dotyczące zarządzania własnością intelektualną, które powinny wspierać wykorzystywanie własności intelektualnej na właściwych warunkach. Wytyczne te powinny przewidywać należyte uwzględnienie wkładów wniesionych przez różne podmioty partnerskie WWiI, niezależnie od ich wielkości. W przypadku działań finansowanych przez wspólnotowe programy ramowe na rzecz badań i rozwoju technologicznego będą miały do nich zastosowanie zasady przewidziane w tych programach.

(14)

Należy stworzyć odpowiednie uregulowania gwarantujące odpowiedzialność i przejrzystość działania EIT. Odpowiednie zasady dotyczące jego funkcjonowania powinny zostać określone w statucie EIT.

(15)

EIT powinien mieć osobowość prawną oraz, aby zapewnić sobie autonomię i niezależność działania, powinien zarządzać swoim własnym budżetem, którego przychody powinny obejmować wkład wspólnotowy.

(16)

EIT powinien dążyć do pozyskiwania coraz większych wkładów finansowych pochodzących z sektora prywatnego oraz z przychodów generowanych przez własne działania. W związku z tym oczekuje się, że sektory przemysłu, finansów i usług będą wnosiły istotne wkłady do budżetu EIT, w szczególności do budżetu WWiI. WWiI powinny dążyć do maksymalizowania udziału sektora prywatnego we wkładach. WWiI i ich podmioty partnerskie powinny podawać do wiadomości publicznej, że ich działania są podejmowane w ramach EIT i że otrzymują wkład finansowy z budżetu ogólnego Unii Europejskiej.

(17)

Wkład Wspólnoty do EIT powinien służyć finansowaniu kosztów związanych z założeniem oraz działaniami administracyjnymi i koordynacyjnymi EIT i WWiI. Aby uniknąć podwójnego finansowania, działania te nie powinny korzystać jednocześnie ze środków pochodzących z innych programów wspólnotowych takich jak program ramowy w zakresie badań, rozwoju technologicznego i działań demonstracyjnych, program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji, zintegrowany program na rzecz uczenia się przez całe życie ani z funduszy strukturalnych. Ponadto w przypadku gdy WWiI lub jej podmioty partnerskie występują bezpośrednio o pomoc z tych programów lub funduszy, ich wnioski należy traktować bez żadnych preferencji w stosunku do innych wniosków.

(18)

W zakresie dotyczącym wkładu Wspólnoty i innych dotacji, którymi obciążany jest budżet ogólny Unii Europejskiej, powinna mieć zastosowanie procedura budżetowa Wspólnoty. Kontrolę ksiąg rachunkowych przeprowadzać powinien Trybunał Obrachunkowy zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich (5).

(19)

Niniejsze rozporządzenie ustanawia kopertę finansową na lata 2008–2013, która ma stanowić podstawowy punkt odniesienia dla władzy budżetowej, w rozumieniu pkt 37 porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 17 maja 2006 r. między Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją w sprawie dyscypliny budżetowej i należytego zarządzania finansami (6).

(20)

EIT jest organem powołanym przez Wspólnoty w rozumieniu art. 185 ust. 1 rozporządzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002, w związku z czym powinien odpowiednio stosować wynikające z niego zasady finansowe. Do EIT powinno zatem mieć zastosowanie rozporządzenie Komisji (WE, Euratom) nr 2343/2002 z dnia 19 listopada 2002 r. w sprawie ramowego rozporządzenia finansowego dotyczącego organów określonych w art. 185 rozporządzenia Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 (7).

(21)

EIT powinien opracowywać coroczne sprawozdanie opisujące w zarysie działania przeprowadzone w poprzedzającym roku kalendarzowym i odnawialny trzyletni program prac opisujący w zarysie zaplanowane przez niego działania i umożliwiający EIT reakcję na wydarzenia wewnętrzne i zewnętrzne w dziedzinach nauki, techniki, szkolnictwa wyższego, innowacji i w innych odnośnych obszarach. Dokumenty te powinny być przekazane do wiadomości Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Komisji, Trybunałowi Obrachunkowemu, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów. Parlament Europejski, Rada i Komisja powinny być uprawnione do wydania opinii na temat pierwszego trzyletniego programu prac EIT.

(22)

W strategicznym planie innowacji (zwanym dalej „SPI”) powinny zostać określone strategiczne długoterminowe dziedziny priorytetowe i potrzeby finansowe EIT na okres siedmiu lat. Zważywszy na znaczenie SPI dla wspólnotowej polityki w zakresie innowacji, a także polityczne znaczenie społeczno-gospodarczego oddziaływania na Wspólnotę, SPI powinien zostać przyjęty przez Parlament Europejski i Radę na podstawie wniosku Komisji przygotowanego na podstawie projektu opracowanego przez EIT.

(23)

Wskazane jest, by Komisja zainicjowała niezależną, zewnętrzną ocenę działania EIT w szczególności z myślą o przygotowaniu SPI. W odpowiednich przypadkach Komisja powinna przedstawić propozycje zmiany niniejszego rozporządzenia.

(24)

Wskazane jest stopniowe, podzielone na etapy wprowadzanie w życie EIT z myślą o jego długofalowym rozwoju. Potrzebna jest faza początkowa, z ograniczoną liczbą WWiI, tak aby odpowiednio ocenić funkcjonowanie EIT i WWiI, a także — gdy będzie to konieczne — wprowadzić usprawnienia. W terminie osiemnastu miesięcy od utworzenia Rady Zarządzającej powinna ona wybrać dwie lub trzy WWiI w dziedzinach, które mogą pomóc Unii Europejskiej sprostać jej obecnym i przyszłym wyzwaniom, a które mogą obejmować takie dziedziny, jak zmiany klimatu, energia ze źródeł odnawialnych i następna generacja technologii informacyjnych i komunikacyjnych. Wybór i wyznaczenie następnych WWiI powinien być możliwy dopiero po przyjęciu pierwszego SPI; należy przy tym uwzględnić szczegółowe ustalenia dotyczące trybu działania i finansowania EIT, dostosowane do jego długofalowej perspektywy.

(25)

Ponieważ cel działań, które należy podjąć, to jest ustanowienie EIT, nie może zostać w dostatecznym stopniu osiągnięty przez państwa członkowskie, a z uwagi na jego skalę i ponadnarodowy charakter można go lepiej osiągnąć na poziomie Wspólnoty, Wspólnota może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest niezbędne do osiągnięcia tego celu,

1)

„innowacja” oznacza proces, łącznie z jego efektami, dzięki któremu nowe idee odpowiadają na zapotrzebowanie społeczne lub gospodarcze i prowadzą do powstawania nowych produktów, usług lub modeli działalności gospodarczej i modeli organizacyjnych z powodzeniem wprowadzanych na istniejący rynek lub mających zdolność tworzenia nowych rynków;

2)

„wspólnota wiedzy i innowacji” (WWiI) oznacza niezależne partnerstwo instytucji szkolnictwa wyższego, instytucji badawczych, przedsiębiorstw i innych zainteresowanych stron w procesie innowacji istniejące w postaci strategicznej sieci współpracy opartej na wspólnym średnio- i długookresowym planowaniu innowacji dla osiągnięcia celów EIT, niezależnie od swojej formy prawnej;

3)

„państwo uczestniczące” oznacza państwo członkowskie Unii Europejskiej lub inny kraj, który zawarł ze Wspólnotą umowę w sprawie EIT;

4)

„państwo trzecie” oznacza jakiekolwiek państwo niebędące państwem uczestniczącym;

5)

„podmiot partnerski” oznacza każdy podmiot, który jest członkiem WWiI; mogą to być w szczególności: instytucje szkolnictwa wyższego, instytucje badawcze, przedsiębiorstwa publiczne lub prywatne, instytucje finansowe, władze regionalne i lokalne, fundacje;

6)

„instytucja badawcza” oznacza każdą publiczną lub prywatną osobę prawną, do której głównych celów należą badania naukowe lub rozwój techniczny;

7)

„instytucja szkolnictwa wyższego” oznacza uniwersytet lub dowolnego rodzaju instytucję szkolnictwa wyższego, która zgodnie z ustawodawstwem lub praktyką danego kraju oferuje stopnie naukowe i dyplomy na poziomie magistra i doktora, bez względu na jej nazwę w danym kraju;

8)

„stopnie naukowe i dyplomy” oznaczają kwalifikacje prowadzące do uzyskania dyplomu magistra lub doktora nadawanego przez uczestniczące instytucje szkolnictwa wyższego w związku z działaniami w zakresie szkolnictwa wyższego prowadzonymi w danej WWiI;

9)

„strategiczny plan innowacji” (SPI) oznacza dokument strategiczny określający dziedziny priorytetowe EIT dotyczące przyszłych inicjatyw, zawierający przegląd planowanych działań z zakresu szkolnictwa wyższego, badań i innowacji na okres siedmiu lat.

a)

Rada Zarządzająca złożona z członków wysokiego szczebla, mających doświadczenie w dziedzinie szkolnictwa wyższego, badań, innowacji i przedsiębiorczości. Odpowiada za kierowanie działalnością EIT, za wybór, wyznaczenie i ocenę WWiI oraz za wszelkie inne decyzje strategiczne;

b)

Komitet Wykonawczy, który nadzoruje działalność EIT i podejmuje niezbędne decyzje między posiedzeniami Rady Zarządzającej;

c)

dyrektor, który odpowiada przed Radą Zarządzającą za zarządzanie administracją i finansami EIT oraz jest prawnym przedstawicielem EIT;

d)

komórka audytu wewnętrznego, która doradza Radzie Zarządzającej i dyrektorowi w zakresie struktur zarządzania i kontroli finansowo-administracyjnej w EIT, organizacji powiązań finansowych z poszczególnymi WWiI oraz wszelkich innych spraw powierzonych jej przez Radę Zarządzającą.

a)

ustala swoje dziedziny priorytetowe;

b)

podnosi świadomość wśród potencjalnych podmiotów partnerskich i zachęca je do udziału w swojej działalności;

c)

wybiera i wyznacza WWiI w priorytetowych dziedzinach zgodnie z art. 7 oraz określa ich prawa i obowiązki w drodze umowy, zapewnia im odpowiednie wsparcie, stosuje odpowiednie środki kontroli jakości, stale monitoruje i okresowo ocenia ich działalność, zapewnia koordynację pomiędzy poszczególnymi WWiI na odpowiednim poziomie;

d)

gromadzi fundusze ze źródeł publicznych i prywatnych oraz wykorzystuje swoje zasoby zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. W szczególności stara się pozyskiwać znaczną i coraz większą część swojego budżetu ze źródeł prywatnych i z dochodu generowanego przez własne działania;

e)

zachęca do uznawania w państwach członkowskich nadanych przez instytucje szkolnictwa wyższego będące podmiotami partnerskimi stopni naukowych i dyplomów, które mogą być oznaczone jako stopnie naukowe i dyplomy EIT;

f)

wspiera upowszechnianie dobrych praktyk służących integracji trójkąta wiedzy w celu wypracowania wspólnej kultury innowacji i transferu wiedzy;

g)

dąży do osiągnięcia pozycji światowej klasy podmiotu doskonałości w zakresie szkolnictwa wyższego, badań i innowacji;

h)

zapewnia komplementarność i synergię między działalnością EIT a innymi programami wspólnotowymi.

a)

innowacyjnej działalności i inwestycji oferujących wartość dodaną z europejskiego punktu widzenia, w pełni integrujących ze sobą płaszczyzny szkolnictwa wyższego i badań, w celu uzyskania masy krytycznej, stymulując rozpowszechnianie i wykorzystywanie otrzymanych wyników;

b)

najbardziej zaawansowanych, opartych na innowacjach badań w dziedzinach kluczowych z gospodarczego i społecznego punktu widzenia, czerpiących z efektów badań na poziomie krajowym i europejskim i mających potencjał wzmocnienia konkurencyjności Europy na szczeblu międzynarodowym;

c)

działalności edukacyjno-szkoleniowej na poziomie magisterskim i doktoranckim, w dyscyplinach mających potencjał zaspokojenia przyszłych potrzeb społeczno-gospodarczych Europy oraz promujących rozwój umiejętności związanych z innowacją, poprawę umiejętności kierowniczych i w zakresie przedsiębiorczości oraz mobilność naukowców i studentów;

d)

upowszechniania najlepszych praktyk w sektorze innowacji z akcentem na rozwijanie współpracy szkolnictwa wyższego, instytucji badawczych i przedsiębiorstw, w tym z sektora usług i finansów.

a)

obecna i potencjalna zdolność innowacyjna danego partnerstwa oraz jego osiągnięcia w zakresie szkolnictwa wyższego, badań i innowacji;

b)

zdolność partnerstwa do osiągnięcia celów SPI;

c)

zdolność partnerstwa do zapewnienia trwałego, długoterminowego, niezależnego finansowania, w tym znacznego i rosnącego wkładu ze strony sektora prywatnego, przemysłu i usług;

d)

udział w partnerstwie organizacji działających we wszystkich trzech obszarach wiedzy: szkolnictwie wyższym, badaniach i innowacji;

e)

przedstawienie planu zarządzania własnością intelektualną odpowiedniego dla danego sektora i spójnego z zasadami i wytycznymi EIT dotyczącymi zarządzania własnością intelektualną, obejmującego zasady uwzględniania wkładów pochodzących od różnych podmiotów partnerskich;

f)

środki wspierające nawiązywanie i utrzymywanie współpracy z sektorem prywatnym, w tym z sektorem finansowym, a w szczególności MŚP, a także wspierające tworzenie podmiotów rozpoczynających działalność gospodarczą, przedsiębiorstw funkcjonujących na zasadzie spinn-off oraz MŚP, z myślą o komercyjnym wykorzystaniu wyników działalności WWiI;

g)

gotowość do współdziałania z innymi podmiotami i sieciami poza WWiI w celu wymiany dobrych praktyk i doskonałości.

a)

nadawania wspólnych lub wielokrotnych stopni naukowych i dyplomów odzwierciedlających zintegrowany charakter WWiI. Mogą one jednak być również nadawane przez jedną instytucję szkolnictwa wyższego;

b)

uwzględniania:

a)

wkładów przedsiębiorstw lub podmiotów prywatnych, tworzących znaczące źródło finansowania;

b)

wkładów z budżetu ogólnego Unii Europejskiej;

c)

ustawowych lub dobrowolnych wkładów państw uczestniczących, państw trzecich lub ich organów publicznych;

d)

zapisów, darowizn i wkładów od osób fizycznych, instytucji, fundacji lub wszelkich innych podmiotów krajowych;

e)

przychodów uzyskanych z działalności własnej WWiI oraz z tytułu praw własności intelektualnej;

f)

przychodów uzyskanych z wyników działalności EIT lub z wkładów kapitałowych, łącznie z tymi, którymi zarządza Fundacja EIT;

g)

wkładów organów lub instytucji międzynarodowych;

h)

pożyczek i wkładów Europejskiego Banku Inwestycyjnego, z uwzględnieniem możliwości korzystania z mechanizmu finansowego polegającego na podziale ryzyka zgodnie z kryteriami kwalifikowalności i procedurą wyboru.

a)

trzyletni odnawialny program prac, oparty na przyjętym uprzednio SPI, zawierający deklarację jego głównych priorytetów oraz planowanych inicjatyw, w tym preliminarz potrzeb finansowych i źródeł finansowania. EIT przekazuje program prac do wiadomości Komisji, Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów;

b)

sprawozdanie roczne do dnia 30 czerwca każdego roku. Sprawozdanie zawiera opis działań prowadzonych przez EIT w poprzednim roku kalendarzowym i ocenę wyników w odniesieniu do ustalonych celów i terminarza, ocenę ryzyka związanego z podjętymi działaniami, jak również ocenę wykorzystania zasobów i ogólnego funkcjonowania EIT.

a)

specyfikacje i zakres zadań dotyczące funkcjonowania EIT;

b)

sposoby realizacji współpracy Rady Zarządzającej z WWiI;

c)

warunki finansowania WWiI.