Sprawa C-325/11

Krystyna Alder i Ewald Alder

przeciwko

Sabinie Orłowskiej i Czesławowi Orłowskiemu

(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Sąd Rejonowy w Koszalinie)

„Rozporządzenie (WE) nr 1393/2007 — Doręczanie dokumentów — Strona mająca miejsce zamieszkania na terytorium innego państwa członkowskiego — Pełnomocnik zamieszkały na terytorium krajowym — Brak — Dokumenty procesowe złożone do akt postępowania — Domniemanie znajomości”

Streszczenie – wyrok Trybunału (pierwsza izba) z dnia 19 grudnia 2012 r.

1. Współpraca sądowa w sprawach cywilnych – Doręczanie dokumentów sądowych i pozasądowych – Rozporządzenie nr 1393/2007 – Zakres stosowania – Ustalenia przez ustawodawstwo krajowe – Niedopuszczalność

   (rozporządzenie Rady nr 1393/2007)

2. Współpraca sądowa w sprawach cywilnych – Doręczanie dokumentów sądowych i pozasądowych – Rozporządzenie nr 1393/2007 – Doręczenie dokumentów sądowych stronie mającej miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu w innym państwie członkowskim, jeśli nie wskazała ona pełnomocnika do doręczeń mieszkającego w państwie członkowskim, w którym toczy się spór – Ustawodawstwo krajowe przewidujące doręczenie tych dokumentów poprzez pozostawienie w aktach spraw – Niedopuszczalność

   (Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art 47 akapit drugi; rozporządzenie Rady nr 1393/2007, art. 1 ust. 1)

1.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (por. pkt 19–27)

2.  Artykuł 1 ust. 1 rozporządzenia nr 1393/2007 dotyczącego doręczania w państwach członkowskich dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych i handlowych oraz uchylającego rozporządzenie nr 1348/2000 należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwia się on uregulowaniu państwa członkowskiego, które przewiduje, że dokumenty sądowe przeznaczone dla strony, której miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu znajduje się w innym państwie członkowskim, są złożone do akt postępowania ze skutkiem doręczenia, gdy strona ta nie ustanowiła pełnomocnika do doręczeń zamieszkałego w owym pierwszym państwie członkowskim, gdzie toczy się postępowanie sądowe.

   Ponieważ rozporządzenie nr 1393/2007 przewiduje środki przekazywania dokumentów sądowych w sposób wyczerpujący, akt ten nie zastrzega miejsca i sprzeciwia się zatem procedurze fikcyjnego doręczania, takiej jak obowiązująca w Polsce.

   Ponadto taki mechanizm fikcyjnego doręczania pozbawia wszelkiej skuteczności prawo adresata dokumentu sądowego, posiadającego miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu poza państwem członkowskim, gdzie toczy się postępowanie, do faktycznego i skutecznego otrzymania tego dokumentu i to zwłaszcza ze względu na okoliczność, że adresatowi nie gwarantuje się ani zapoznania się z dokumentem sądowym w odpowiednim czasie pozwalającym na przygotowanie swojej obrony, ani tłumaczenia tego dokumentu.

   W istocie cele rozporządzenia nr 1393/2007 jakimi jest poprawa i przyśpieszenie przepływu dokumentów sądowych między państwami członkowskimi, nie mogą być osiągnięte jeżeli osłabiają w jakikolwiek sposób prawo do obrony, które przysługuje jego adresatom, i które jest pochodną prawa do rzetelnego procesu sądowego usankcjonowanego w art. 47 akapit drugi Karty praw podstawowych Unii Europejskiej oraz art. 6 ust. 1 europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka.

   (por. pkt 32, 34–36, 41, 42; sentencja)

Sprawa C-325/11

Krystyna Alder i Ewald Alder

przeciwko

Sabinie Orłowskiej i Czesławowi Orłowskiemu

(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Sąd Rejonowy w Koszalinie)

„Rozporządzenie (WE) nr 1393/2007 — Doręczanie dokumentów — Strona mająca miejsce zamieszkania na terytorium innego państwa członkowskiego — Pełnomocnik zamieszkały na terytorium krajowym — Brak — Dokumenty procesowe złożone do akt postępowania — Domniemanie znajomości”

Streszczenie – wyrok Trybunału (pierwsza izba) z dnia 19 grudnia 2012 r.

1. Współpraca sądowa w sprawach cywilnych — Doręczanie dokumentów sądowych i pozasądowych — Rozporządzenie nr 1393/2007 — Zakres stosowania — Ustalenia przez ustawodawstwo krajowe — Niedopuszczalność

   (rozporządzenie Rady nr 1393/2007)

2. Współpraca sądowa w sprawach cywilnych — Doręczanie dokumentów sądowych i pozasądowych — Rozporządzenie nr 1393/2007 — Doręczenie dokumentów sądowych stronie mającej miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu w innym państwie członkowskim, jeśli nie wskazała ona pełnomocnika do doręczeń mieszkającego w państwie członkowskim, w którym toczy się spór — Ustawodawstwo krajowe przewidujące doręczenie tych dokumentów poprzez pozostawienie w aktach spraw — Niedopuszczalność

   (Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art 47 akapit drugi; rozporządzenie Rady nr 1393/2007, art. 1 ust. 1)

1.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (por. pkt 19–27)

2.  Artykuł 1 ust. 1 rozporządzenia nr 1393/2007 dotyczącego doręczania w państwach członkowskich dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych i handlowych oraz uchylającego rozporządzenie nr 1348/2000 należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwia się on uregulowaniu państwa członkowskiego, które przewiduje, że dokumenty sądowe przeznaczone dla strony, której miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu znajduje się w innym państwie członkowskim, są złożone do akt postępowania ze skutkiem doręczenia, gdy strona ta nie ustanowiła pełnomocnika do doręczeń zamieszkałego w owym pierwszym państwie członkowskim, gdzie toczy się postępowanie sądowe.

   Ponieważ rozporządzenie nr 1393/2007 przewiduje środki przekazywania dokumentów sądowych w sposób wyczerpujący, akt ten nie zastrzega miejsca i sprzeciwia się zatem procedurze fikcyjnego doręczania, takiej jak obowiązująca w Polsce.

   Ponadto taki mechanizm fikcyjnego doręczania pozbawia wszelkiej skuteczności prawo adresata dokumentu sądowego, posiadającego miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu poza państwem członkowskim, gdzie toczy się postępowanie, do faktycznego i skutecznego otrzymania tego dokumentu i to zwłaszcza ze względu na okoliczność, że adresatowi nie gwarantuje się ani zapoznania się z dokumentem sądowym w odpowiednim czasie pozwalającym na przygotowanie swojej obrony, ani tłumaczenia tego dokumentu.

   W istocie cele rozporządzenia nr 1393/2007 jakimi jest poprawa i przyśpieszenie przepływu dokumentów sądowych między państwami członkowskimi, nie mogą być osiągnięte jeżeli osłabiają w jakikolwiek sposób prawo do obrony, które przysługuje jego adresatom, i które jest pochodną prawa do rzetelnego procesu sądowego usankcjonowanego w art. 47 akapit drugi Karty praw podstawowych Unii Europejskiej oraz art. 6 ust. 1 europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka.

   (por. pkt 32, 34–36, 41, 42; sentencja)