Sprawa C-83/08

Glückauf Brauerei GmbH

przeciwko

Hauptzollamt Erfurt

(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Thüringer Finanzgericht)

„Harmonizacja struktury podatków akcyzowych — Dyrektywa 92/83/EWG — Artykuł 4 ust. 2 — Mały browar prawnie i ekonomicznie niezależny od wszelkich innych browarów — Kryteria niezależności prawnej i niezależności ekonomicznej — Możliwość pozostawania pod pośrednim wpływem”

Wyrok Trybunału (czwarta izba) z dnia 2 kwietnia 2009 r.   I ‐ 2860

Streszczenie wyroku

Postanowienia podatkowe – Harmonizacja ustawodawstw – Podatki akcyzowe – Dyrektywa 92/83 – Alkohol i napoje alkoholowe – Stosowanie obniżonych stawek podatku akcyzowego w odniesieniu do niektórych produktów

(dyrektywa Rady 92/83, art. 4 ust. 2)

Artykuł 4 ust. 2 dyrektywy 92/83 w sprawie harmonizacji struktury podatków akcyzowych od alkoholu i napojów alkoholowych należy interpretować w ten sposób, że sytuacja, w której istnieją związki strukturalne dotyczące udziałów i prawa głosu oraz w której ta sama osoba, sprawując funkcję członka zarządu w kilku browarach, jest w stanie, niezależnie od swego rzeczywistego zachowania, wywierać wpływ na podejmowane przez nie decyzje gospodarcze, wyklucza możliwość uznania tych browarów za wzajemnie od siebie niezależne ekonomicznie.

W istocie dyrektywa 92/83 ma na celu zapobieganie temu, by korzyść w postaci obniżonej stawki podatku akcyzowego na piwo była przyznawana browarom, których wielkość i zdolność produkcji może wywoływać zakłócenia na rynku wewnętrznym. W tych okolicznościach kryteria niezależności prawnej i niezależności ekonomicznej, o których mowa w art. 4 ust. 2 tej dyrektywy, zmierzają do zapewnienia, by każda forma zależności ekonomicznej lub prawnej pomiędzy browarami prowadziła do wyłączenia możliwości przyznania korzyści podatkowej w postaci obniżonej stawki podatku akcyzowego od piwa.

W tym kontekście pojęcie „browar, który jest prawnie i ekonomicznie niezależny od wszelkich innych browarów” w rozumieniu art. 4 ust. 2 owej dyrektywy, oznacza konieczność sprawdzenia, czy pomiędzy danymi browarami istnieje związek zależności prawnej, w szczególności na poziomie zarządu lub na gruncie przysługiwania udziałów lub prawa głosu, albo też stosunek zależności ekonomicznej mogący wpłynąć na zdolność podejmowania przez te browary decyzji gospodarczych w sposób samodzielny.

Ponadto kryterium niezależności ma na celu zapewnienie, by obniżona stawka podatku akcyzowego służyła rzeczywiście browarom, dla których ich nieznaczna wielkość stanowi utrudnienie, a nie browarom należącym do grupy kapitałowej. W tych okolicznościach, aby przy stosowaniu art. 4 ust. 2 dyrektywy 92/83 uwzględniane były jedynie browary, które są rzeczywiście prawnie i ekonomicznie niezależne, należy zapewnić, by przesłanka niezależności nie była obchodzona w sposób czysto formalny, w szczególności dzięki porozumieniom prawnym pomiędzy poszczególnymi rzekomo niezależnymi małymi browarami, które w rzeczywistości tworzą grupę ekonomiczną o wielkości produkcji przekraczającej granice określone w art. 4 dyrektywy 92/83.

Jeśli chodzi o ewentualne znaczenie zachowań rynkowych browarów dla potrzeb określenia ich niezależności ekonomicznej, art. 4 ust. 2 dyrektywy 92/83 dotyczy struktury prawnej i ekonomicznej browarów, nie odnosząc się wprost do ich zachowań rynkowych. Ponadto działalność omawianych browarów na odrębnych rynkach i oferowanie odrębnej gamy produktów nie może prowadzić do wniosku o ich wzajemnej niezależności ekonomicznej, gdyż okoliczność ta może bowiem świadczyć nawet o stosowaniu świadomej strategii wprowadzonej na poziomie grupy, w celu unikania lub zmniejszania wewnętrznej konkurencji w ramach tej grupy.

(por. pkt 26, 28, 29, 33, 35, 36; sentencja)