Keywords
Summary

Keywords

1. Kontrole graniczne, azyl i imigracja – Polityka azylowa – Kryteria i mechanizmy określania państwa członkowskiego właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl – Uprawnienia dyskrecjonalne państw członkowskich

(art. 6 TUE; Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 51; rozporządzenie Rady nr 343/2003, art. 3 ust. 2)

2. Kontrole graniczne, azyl i imigracja – Polityka azylowa – Kryteria i mechanizmy określania państwa członkowskiego właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl – Transfer osoby ubiegającej się o azyl do państwa członkowskiego odpowiedzialnego dla rozpatrywania wniosku

(Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 1, 18, 47; rozporządzenie Rady nr 343/2003, art. 3 ust. 1)

3. Prawa podstawowe – Zakaz tortur i nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania – Zakres

(Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 1, 4, 18, 47; rozporządzenie Rady nr 343/2003, art. 3 ust. 1, 2)

4. Kontrole graniczne, azyl i imigracja – Polityka azylowa – Kryteria i mechanizmy określania państwa członkowskiego właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl – Ochrona przyznana osobom ubiegającym się o azyl – Zakres

(protokół nr 30, załączony do traktatu FUE; Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 1; rozporządzenie Rady nr 343/2003)

Summary

1. Artykuł 3 ust. 2 rozporządzenia nr 343/2003 ustanawiającego kryteria i mechanizmy określania państwa członkowskiego właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl, wniesionego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego przyznaje państwom członkowskim zakres uznania, który stanowi integralną część wspólnego europejskiego systemu azylowego przewidzianego w TFUE i opracowanego przez prawodawcę Unii. Korzystając z tego zakresu uznania państwa członkowskie powinny przestrzegać innych przepisów rzeczonego rozporządzenia. Państwo członkowskie, które korzysta z tego zakresu uznania, stosuje zatem prawo Unii w rozumieniu art. 51 ust. 1 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej

W konsekwencji decyzja podjęta przez państwo członkowskie na mocy art. 3 ust. 2 rozporządzenia nr 343/2003 w przedmiocie rozpatrzenia wniosku o udzielenie azylu, który to wniosek nie należy do zakresu odpowiedzialności tego państwa zgodnie z kryteriami określonymi w rozdziale III rozporządzenia, stanowi zastosowanie prawa Unii dla potrzeb art. 6 TUE lub art. 51 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej.

(por. pkt 65, 66, 68, 69; pkt 1 sentencji)

2. Prawo Unii stoi na przeszkodzie stosowaniu niewzruszalnego domniemania, że państwo członkowskie uznane za odpowiedzialne na podstawie art. 3 ust. 1 rozporządzenia nr 343/2003 ustanawiającego kryteria i mechanizmy określania państwa członkowskiego właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl, wniesionego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego przestrzega praw podstawowych Unii Europejskiej.

Opierając się na art. 1, 18 i 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej nie można udzielić innej odpowiedzi.

(por. pkt 105, 115; pkt 2, 3 sentencji)

3. Artykuł 4 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej należy interpretować w ten sposób, że na państwach członkowskich, w tym na sądach krajowych, ciąży obowiązek niedokonania transferu osoby ubiegającej się o azyl do odpowiedzialnego państwa członkowskiego w rozumieniu rozporządzenia nr 343/2003 ustanawiającego kryteria i mechanizmy określania państwa członkowskiego właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl, wniesionego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego, jeżeli nie mogą one pominąć faktu, iż systemowe nieprawidłowości w zakresie procedury azylowej i warunków przyjmowania osób ubiegających się o azyl w tym państwie członkowskim stanowią poważne i udowodnione powody, aby przypuszczać, że wnioskodawca zetknie się z rzeczywistym niebezpieczeństwem bycia poddanym nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu w rozumieniu tego artykułu.

Z zastrzeżeniem przewidzianej w art. 3 ust. 2 rozporządzenia nr 343/2003 możliwości rozpatrzenia samemu wniosku brak możliwości transferu wnioskodawcy do innego państwa członkowskiego Unii, gdy państwo to zgodnie z kryteriami zawartymi w rozdziale III tego rozporządzenia zostało wyznaczone jako odpowiedzialne państwo członkowskie, powoduje, że na państwie członkowskim, które ma dokonać transferu, ciąży obowiązek dalszej analizy kryteriów określonych w tym rozdziale w celu sprawdzenia, czy któreś z dalszych kryteriów umożliwia wyznaczenie innego państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie azylu.

Państwo członkowskie, w którym znajduje się osoba ubiegająca się o azyl, musi jednak czuwać, by sytuacja naruszenia praw podstawowych wspomnianej osoby nie uległa pogorszeniu w związku z przewlekłością procedury ustalenia odpowiedzialnego państwa członkowskiego. W razie potrzeby państwo to samo powinno rozpoznać wniosek zgodnie z warunkami przewidzianymi w art. 3 ust. 2 rozporządzenia nr 343/2003.

Opierając się na art. 1, 18 i 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej nie można udzielić innej odpowiedzi.

(por. pkt 106–108, 115; pkt 2, 3 sentencji)

4. Z art. 1 protokołu (nr 30) w sprawie stosowania Karty praw podstawowych Unii Europejskiej do Rzeczypospolitej Polskiej i Zjednoczonego Królestwa, wynika, że protokół ten nie podważa zastosowania karty wobec Zjednoczonego Królestwa czy wobec Polski, co znajduje potwierdzenie w motywach tego protokołu. Tak więc, zgodnie z motywem 3 protokołu art. 6 karta jest stosowana i interpretowana przez sądy Polski i Zjednoczonego Królestwa w ścisłej zgodności z wyjaśnieniami, o których mowa we wspomnianym art. 1. Ponadto zgodnie z motywem 6 wspomnianego protokołu karta potwierdza prawa, wolności i zasady uznawane w Unii oraz sprawia, że są one bardziej widoczne, nie tworzy jednak nowych praw ani zasad.

W takiej sytuacji art. 1 ust. 1 owego protokołu potwierdza treść art. 51 karty dotyczącego jej zakresu stosowania, a nie ma na celu zwolnienia Rzeczypospolitej Polskiej i Zjednoczonego Królestwa z obowiązku przestrzegania postanowień karty ani uniemożliwienia sądom i trybunałom w tych państwach członkowskich czuwania nad przestrzeganiem tych postanowień.

W konsekwencji uwzględnienie owego protokołu nie ma wpływu na zakres obowiązków ciążących na Zjednoczonym Królestwie w kwestii ochrony przysługującej osobie, wobec której ma zastosowanie rozporządzenie nr 343/2003 ustanawiające kryteria i mechanizmy określania państwa członkowskiego właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl, wniesionego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego.

(por. pkt 119, 120, 122; pkt 4 sentencji)