Keywords
Summary

Keywords

1. Środowisko naturalne – Ocena skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia na środowisko naturalne – Dyrektywa 85/337 – Prawo do wniesienia skargi przez pozarządowe organizacje ochrony środowiska – Zakres

(dyrektywa Rady 85/337, zmieniona dyrektywą 2003/35, art. 1 ust. 1, 2, art. 10a)

2. Środowisko naturalne – Ocena skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia na środowisko naturalne – Dyrektywa 85/337 – Prawo do wniesienia skargi przez pozarządowe organizacje ochrony środowiska – Bezpośrednia skuteczność przepisów owej dyrektywy przewidującej to prawo

(dyrektywy Rady: 85/337, zmieniona dyrektywą 2003/35, art. 1 ust. 1, 2, art. 10a; 92/43, zmieniona dyrektywą 2006/105, art. 6)

Summary

1. Artykuł 10a dyrektywy 85/337 w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne, zmienionej dyrektywą 2003/35, sprzeciwia się przepisom, które nie przyznają organizacji pozarządowej działającej na rzecz ochrony środowiska, o której mowa w art. 1 ust. 2 tej dyrektywy, możliwości powołania się przed sądem w ramach środka prawnego przeciwko decyzji w sprawie zezwolenia na przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu art. 1 ust. 1 tejże dyrektywy, na naruszenie przepisu wynikającego z prawa Unii i mającego za przedmiot ochronę środowiska, z uwagi na to, że przepis ten chroni tylko interesy ogółu, a nie interesy jednostek.

Jeśli dopuszczalne jest, żeby ustawodawca krajowy ograniczał prawa, których naruszenie może być podnoszone przez jednostkę w ramach skargi do sądu na decyzje, akty lub zaniechania wspomniane w art. 10a dyrektywy 85/337, tylko do praw podmiotowych zainteresowanej społeczności, takie ograniczenie nie może być zastosowane jako takie do stowarzyszeń ochrony środowiska, w przeciwnym razie naruszy cele zawarte w akapicie trzecim zdanie ostatnie owego artykułu. Jeżeli bowiem, jak wynika z tego przepisu, stowarzyszenia te powinny móc podnosić te same prawa co jednostki, byłoby sprzeczne z jednej strony z celem zapewnienia zainteresowanej społeczności szerokiego dostępu do wymiaru sprawiedliwości, jak również z drugiej strony z zasadą skuteczności, by wspomniane stowarzyszenia nie mogły również podnosić naruszenia przepisów wynikających z prawa Unii w zakresie ochrony środowiska z tego jedynie powodu, że przepisy te chronią interesy zbiorowe. Pozbawiłoby to je w znacznym stopniu możliwości poddania kontroli przestrzegania przepisów wynikających z tego prawa, które najczęściej są skierowane na interes ogólny, a nie tylko na ochronę dóbr prawnych poszczególnych jednostek.

(por. pkt 45, 46, 50; pkt 1 sentencji)

2. Organizacja pozarządowa działająca na rzecz ochrony środowiska, o której mowa w art. 1 ust. 2 dyrektywy 85/337 w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne, zmienionej dyrektywą 2003/35, może wywodzić z art. 10a akapit trzeci zdanie ostatnie owej dyrektywy prawo do powołania się przed sądem w ramach środka prawnego przeciwko decyzji w sprawie zezwolenia na przedsięwzięcia mogące „znacząco oddziaływać na środowisko naturalne” w rozumieniu art. 1 ust. 1 tej dyrektywy, na naruszenie uregulowań prawa krajowego wynikających z art. 6 dyrektywy 92/43 w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, zmienionej dyrektywą 2006/105, chociaż nie dopuszcza do tego krajowe prawo procesowe, z uwagi na to, że przytoczone przepisy chronią tylko interesy ogółu, a nie interesy jednostek.

W istocie postanowienia dwóch ostatnich zdań trzeciego akapitu owego art. 10a, przewidując z jednej strony, że interes wszelkich organizacji pozarządowych spełniających wymogi określone w art. 1 ust. 2 dyrektywy 85/337 uważa się za wystarczający, a z drugiej strony, że takie organizacje uważa się również za mające prawa, które mogą być naruszone, stanowią szczegółowe i niepodlegające innym warunkom uregulowania. Wśród praw tych powinny koniecznie znaleźć się przepisy prawa krajowego, które wprowadzają w życie ustawodawstwo Unii w dziedzinie ochrony środowiska, jak również przepisy prawa Unii w zakresie ochrony środowiska mające bezpośrednią skuteczność.

(por. pkt 48, 56, 57, 59; pkt 2 sentencji)