Normalizacja w Unii Europejskiej

 

STRESZCZENIE DOKUMENTÓW:

Rozporządzenie (UE) nr 1025/2012 w sprawie normalizacji europejskiej

Rozporządzenie (UE) 2022/2480 zmieniające rozporządzenie (UE) nr 1025/2012

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

• Jego celem jest modernizacja i usprawnienie normalizacji w Unii Europejskiej (UE), która odgrywa kluczową rolę na jednolitym rynku wewnętrznym wspólnoty, poprzez określenie:
  • przebiegu procesu normalizacji UE; oraz
  • sposobu współpracy różnych organizacji zaangażowanych w ten proces (zarówno na szczeblu unijnym, jak i krajowym).
• Ma ono na celu uproszczenie i dostosowanie ram prawnych na potrzeby odzwierciedlenia najnowszych postępów i przyszłych wyzwań.
• Normy przyczyniają się do zwiększenia i wzmocnienia konkurencji na rynku, zmniejszenia kosztów i poprawy bezpieczeństwa, jednocześnie chroniąc zdrowie, bezpieczeństwo i środowisko.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Rozporządzenie zawiera przepisy dotyczące:

• współpracy między organizacjami normalizacyjnymi, krajowymi jednostkami normalizacyjnymi, państwami członkowskimi UE i Komisją Europejską;
• procesu ustanawiania wynikających z uwarunkowań rynkowych norm dla produktów i usług zgodnie z prawodawstwem i polityką UE;
• sposobów, w jakie specyfikacje techniczne technologii informacyjno-komunikacyjnych mogą wspierać ten proces;
• finansowania działań normalizacyjnych, zwykle w formie dotacji lub zaproszeń do składania wniosków zgodnie z prawodawstwem i polityką UE;
• uczestnictwa zainteresowanych stron w normalizacji.

Rozporządzenie obejmuje normy dotyczące zarówno usług, jak i produktów. W opisie cech produktu lub usługi należy zawrzeć informacje dotyczące ochrony środowiska i zdrowia publicznego.

Wnioski o normalizację kierowane do europejskich organizacji normalizacyjnych

Komisja może zwrócić się do jednej lub kilku europejskich organizacji normalizacyjnych z wnioskiem o przygotowanie w ustalonym terminie normy europejskiej, która musi wynikać z uwarunkowań rynkowych, uwzględniać interes publiczny, a także cele polityki UE. Komisja określa wymagania dotyczące treści oraz termin przyjęcia dokumentu. Poszczególne państwa członkowskie UE będą informować Komisję o wszelkich wnioskach składanych w instytucjach normalizacyjnych o przygotowanie specyfikacji technicznych lub normy dla konkretnych produktów w celu wprowadzenia przepisów technicznych dla takich produktów w formie projektów przepisów technicznych.

Szeroki udział w procesie normalizacji

• Europejskie organizacje normalizacyjne muszą zapewniać skuteczne uczestnictwo w prowadzonej przez nie działalności normalizacyjnej wszystkich zainteresowanych stron, w tym małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), organizacji konsumenckich, stron zainteresowanych kwestiami ochrony środowiska oraz zainteresowanych grup socjalnych.
• Krajowe jednostki normalizacyjne muszą ułatwiać dostęp małych i średnich przedsiębiorstw do norm i procesu ich opracowywania i wymieniać najlepsze praktyki, aby doprowadzić do szerszego uczestnictwa w systemie normalizacji.
• Poszczególne państwa członkowskie UE będą wspierać, w stosownych przypadkach, uczestnictwo organów publicznych, w tym organów nadzoru rynku, w krajowej działalności normalizacyjnej mającej na celu opracowanie lub nowelizację norm.
• W celu zapewnienia lepszego uwzględnienia interesów, wartości i celów politycznych UE oraz ogólnego interesu publicznego w procesie normalizacji, rozporządzenie (UE) 2022/2480 wprowadza poprawkę do artykułu 10 rozporządzenia (UE) nr 1025/2012. Poprawka wprowadza zasady dobrego zarządzania do europejskiego systemu normalizacji poprzez zagwarantowanie zrównoważonej reprezentacji zainteresowanych stron w procedurze podejmowania decyzji w sprawie norm. Nowe przepisy wymagają od każdej europejskiej organizacji normalizacyjnej zagwarantowania, że określone decyzje dotyczące norm europejskich i europejskich dokumentów normalizacyjnych będą podejmowane wyłącznie przez przedstawicieli krajowych jednostek normalizacyjnych w ramach odpowiedniego organu decyzyjnego tej organizacji, w szczególności:
  • decyzje o akceptacji i odrzuceniu wniosków o normalizację ze strony Komisji Europejskiej;
  • decyzje o akceptacji nowych tematów prac, niezbędnych do realizacji wniosku o normalizację; oraz
  • decyzje o akceptacji, nowelizacji i wycofaniu norm europejskich lub europejskich dokumentów normalizacyjnych.

Uznawanie i stosowanie specyfikacji technicznych

Organy publiczne powinny jak najlepiej korzystać z pełnego zakresu stosownych specyfikacji technicznych przy zamawianiu sprzętu, oprogramowania i usług informatycznych. Specyfikacje techniczne uzyskały akceptację rynkową i ich wdrożenia nie utrudniają interoperacyjności z wdrożeniami istniejących norm europejskich lub międzynarodowych.

Roczny program prac i zastrzeżenia do norm zharmonizowanych

Roczny program prac określa priorytety strategiczne uwzględniające długoterminowe strategie wzrostu UE. Komisja ustanowi system powiadamiania wszystkich zainteresowanych stron w celu zapewnienia właściwej konsultacji i odpowiedniego znaczenia dla rynku przed przyjęciem rocznego programu prac lub wniosków o normalizację lub podjęciem decyzji w sprawie formalnych zastrzeżeń do norm zharmonizowanych wniesionych przez państwa członkowskie UE lub Parlament Europejski.

Sprawozdawczość

Europejskie organizacje normalizacyjne prześlą Komisji roczne sprawozdanie z wdrażania tego rozporządzenia.

Określone normy

Rozporządzenie ma zastosowanie w szczególności do określonych norm dotyczących:

• wyrobów pirotechnicznych;
• rekreacyjnych jednostek pływających i skuterów wodnych;
• materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego;
• prostych zbiorników ciśnieniowych;
• wag nieautomatycznych;
• przyrządów pomiarowych;
• dźwigów i elementów bezpieczeństwa do dźwigów;
• urządzeń używanych w atmosferze potencjalnie wybuchowej oraz
• urządzeń ciśnieniowych.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Rozporządzenie (UE) nr 1025/2012 ma zastosowanie od 1 stycznia 2013 r.

Rozporządzenie (UE) nr 2022/2480 będzie miało zastosowanie od 9 lipca 2023 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Normy europejskie (Komisja Europejska)
• Niezależny przegląd europejskiego systemu normalizacji (Komisja Europejska).

GŁÓWNE DOKUMENTY

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie normalizacji europejskiej, zmieniające dyrektywy Rady 89/686/EWG i 93/15/EWG oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 94/9/WE, 94/25/WE, 95/16/WE, 97/23/WE, 98/34/WE, 2004/22/WE, 2007/23/WE, 2009/23/WE i 2009/105/WE oraz uchylające decyzję Rady 87/95/EWG i decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1673/2006/WE (Dz.U. L 316 z 14.11.2012, s. 12–33).

Kolejne zmiany rozporządzenia (UE) nr 1025/2012 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2022/2480 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 1025/2012 w odniesieniu do decyzji europejskich organizacji normalizacyjnych dotyczących norm europejskich i europejskich dokumentów normalizacyjnych (Dz.U. L 323 z 19.12.2022, s. 1–3).

DOKUMENTY POWIĄZANE

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego – Strategiczna wizja w zakresie norm europejskich: Postęp w celu poprawy i przyspieszenia zrównoważonego wzrostu gospodarki europejskiej do roku 2020 (COM(2011) 311 końcowy z 1.6.2011)

Ostatnia aktualizacja: 09.07.2023