Gromadzenie danych gospodarczych i walutowych przez Europejski Bank Centralny

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (WE) nr 2533/98 — zbieranie informacji statystycznych przez Europejski Bank Centralny

STRESZCZENIE

Europejski Bank Centralny (EBC) zbiera wszechstronne dane dotyczące rozwoju sytuacji gospodarczej i walutowej w Unii Europejskiej (UE). W wykonywaniu swoich zadań EBC jest wspierany przez banki centralne poszczególnych krajów UE.

JAKIE SĄ CELE NINIEJSZEGO ROZPORZĄDZENIA?

Niniejsze rozporządzenie upoważnia EBC do zbierania informacji statystycznych niezbędnych do wykonywania zadań Europejskiego Systemu Banków Centralnych (ESBC). Uprawnienia Europejskiego Banku Centralnego do zbierania informacji są ograniczone do bazowej populacji objętej sprawozdaniem*.

Rozporządzenie ustanawia uprawnienia EBC do określania wymogów dotyczących sprawozdawczości statystycznej bazowej populacji objętej sprawozdaniem.

W 2015 r. rozporządzenie zostało zmienione tak, aby umożliwiać przekazywanie poufnych informacji statystycznych pomiędzy ESBC a innymi organami UE lub krajami odpowiadającymi za nadzór nad instytucjami finansowymi, rynkami, infrastrukturą lub stabilnością systemu finansowego. Ponadto ESBC może przekazywać poufne informacje statystyczne europejskiemu mechanizmowi stabilności. Jednak przekazywanie danych w ramach zmiany z 2015 r. jest ograniczone do zakresu niezbędnego do umożliwienia instytucji lub organowi otrzymującemu takie dane wykonywania ich zadań.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

EBC dąży do zminimalizowania obciążeń sprawozdawczych poprzez wykorzystanie, w możliwym stopniu, istniejących danych statystycznych. EBC uwzględnia także unijne i międzynarodowe standardy statystyczne.

EBC ściśle współpracuje z Europejskim Systemem Statystycznym (ESS), który składa się z urzędu statystycznego UE (Eurostat) oraz z urzędów statystycznych poszczególnych krajów UE.

Zasady

Podczas opracowywania, tworzenia i rozpowszechniania statystyk ESBC obowiązują zasady:

• niezależności (neutralne statystyki dostępne w równy sposób dla wszystkich użytkowników),
• obiektywności (systematyczne, rzetelne i bezstronne),
• niezależności zawodowej (bez ingerencji politycznych),
• efektywności pod względem kosztów,
• poufności statystycznej (poszanowanie poufnego charakteru informacji odnoszących się do pojedynczych jednostek statystycznych),
• minimalizacji obciążeń sprawozdawczych,
• utrzymania wysokiej jakości wyników.

Obowiązki krajów UE

Kraje UE są odpowiedzialne za wprowadzenie odpowiedniej organizacji w dziedzinie statystyki w celu współpracy z ESBC.

Rodzaje zbieranych informacji

Zbierane dane obejmują w szczególności:

• statystyki monetarne i finansowe,
• statystyki dotyczące banknotów (np. zapasy i przepływy banknotów w obiegu),
• statystyki dotyczące płatności i systemów płatności,
• statystyki dotyczące stabilności finansowej,
• statystyki dotyczące bilansu płatniczego (tj. udział euro jako waluty rozliczeniowej lub stosowanej do fakturowania w handlu międzynarodowym),
• statystyki dotyczące międzynarodowej pozycji inwestycyjnej.

Prawo do weryfikacji

Jeśli podmiot składający sprawozdanie* będzie podejrzany o naruszenie wymogów sprawozdawczości, EBC i banki centralne poszczególnych krajów mogą zweryfikować dokładność i jakość informacji statystycznych lub przeprowadzić obowiązkowe zbieranie takich informacji.

EBC lub krajowy bank centralny zawiadamiają podmiot składający sprawozdanie o decyzji w sprawie weryfikacji dostarczonych informacji statystycznych lub w sprawie przeprowadzenia obowiązkowego zbierania informacji. Jeśli podmiot składający sprawozdanie sprzeciwia się procesowi weryfikacji, kraj UE, na którego terytorium znajdują się lokale podmiotu składającego sprawozdanie, jest zobowiązany zapewnić konieczną pomoc, w tym dostęp do lokali podmiotu składającego sprawozdanie EBC lub krajowemu bankowi centralnemu. Te postanowienia mają zastosowanie wyłącznie do krajów strefy euro.

Sankcje

EBC może nakładać grzywny na podmioty składające sprawozdanie niespełniające wymogów dotyczących sprawozdawczości statystycznej. Kary obejmują grzywny dzienne nieprzekraczające 10 000 EUR po grzywny w wysokości 200 000 EUR. EBC działa w poszanowaniu zasad i procedur określonych w rozporządzeniu (WE) nr 2532/98 dotyczącym uprawnień Europejskiego Banku Centralnego do nakładania sankcji.

Poufność

Informacje statystyczne uważa się za poufne, gdy są wystarczająco szczegółowe, aby podmioty składające sprawozdanie lub inne osoby prawne lub fizyczne albo organy mogły zostać zidentyfikowane w sposób bezpośredni (np. na podstawie imienia i nazwiska, adresu lub na podstawie urzędowo przypisanego kodu identyfikacyjnego) lub pośredni za pośrednictwem wniosków.

Podmioty składające sprawozdanie muszą być informowane o potencjalnym sposobie wykorzystania dostarczanych przez nie danych na potrzeby statystyczne lub administracyjne. Tam gdzie to właściwe, mogą zdobyć informacje na podstawie prawnej przekazywania informacji oraz przyjętych środków ochronnych.

ESBC wykorzystuje poufne dane statystyczne wyłącznie na potrzeby wykonywania swoich zadań z wyjątkiem:

• sytuacji, gdy podmiot składający sprawozdanie lub inna identyfikowalna osoba lub organ udzieliły wyraźnej zgody na wykorzystanie poufnych informacji statystycznych do innych celów;
• wykorzystania na potrzeby przekazania poufnych informacji statystycznych innym członkom ESS;
• sytuacji, w której przyznaje się naukowym instytucjom badawczym dostęp do poufnych informacji statystycznych niepozwalających na bezpośrednią identyfikację (za uprzednią wyraźną zgodą władz, które dostarczyły informacje);
• wypadków dotyczących EBC i krajowych banków centralnych, kiedy poufne informacje statystyczne są wykorzystywane w dziedzinie nadzoru ostrożnościowego;
• wypadków dotyczących krajowych banków centralnych, gdy poufne dane statystyczne są wykorzystywane do realizacji funkcji innych niż te określone w Protokole w sprawie Statutu ESBC i EBC.

EBC, krajowe banki centralne i kraje UE podejmują wszelkie niezbędne działania mające zapewnić ochronę poufnych informacji statystycznych.

KLUCZOWE POJĘCIA

* Bazowa populacja objęta sprawozdaniem: obejmuje głównie banki centralne, pozostałe instytucje finansowe krajów UE (z wyjątkiem spółek ubezpieczeniowych i funduszy emerytalnych), instytucje świadczące żyro pocztowe*, a także osoby prawne i fizyczne będące rezydentami kraju strefy euro, które dokonują transakcji transgranicznych lub emitowały papiery wartościowe* lub pieniądze elektroniczne*. Wszystkie wymienione podmioty mogą być podmiotami składającymi sprawozdania zgodnie z wymogami dotyczącymi sprawozdawczości statystycznej EBC.

* Podmioty składające sprawozdania: zgodnie z wymogami dotyczącymi sprawozdawczości statystycznej EBC całość bazowej populacji objętej sprawozdaniem może stanowić podmioty składające sprawozdania (tj. są zobowiązane do składania sprawozdań) zależnie od okoliczności.

* Instytucje świadczące żyro pocztowe: instytucje należące do sektora „przedsiębiorstw niefinansowych”, które oprócz świadczenia usług pocztowych gromadzą depozyty od rezydentów obszaru euro innych niż monetarne instytucje finansowe w celu świadczenia dla swoich deponentów usług w zakresie przelewów pieniężnych.

* Papiery wartościowe: instrumenty finansowe, takie jak akcje spółek i obligacje skarbu państwa, zwykle emitowane w celu pozyskania środków dla emitenta.

* Pieniądze elektroniczne: pieniądze znajdujące się w systemie bankowym, lecz nie posiadające fizycznej formy. Zaledwie ułamek wszystkich pieniędzy istnieje w formie banknotów i monet.

AKT

Rozporządzenie Rady (WE) nr 2533/98 z dnia 23 listopada 1998 r. dotyczące zbierania informacji statystycznych przez Europejski Bank Centralny (Dz.U. L 318 z 27.11.1998, s. 8–19)

AKTY POWIĄZANE

Rozporządzenie Europejskiego Banku Centralnego (UE) nr 1071/2013 z dnia 24 września 2013 r. dotyczące bilansu sektora monetarnych instytucji finansowych (wersja przekształcona) (EBC/2013/33) (Dz.U. L 297, 7.11.2013, s. 1–50)

Rozporządzenie Europejskiego Banku Centralnego (UE) nr 1072/2013 z dnia 24 września 2013 r. w sprawie statystyki stóp procentowych stosowanych przez monetarne instytucje finansowe (wersja przekształcona) (EBC/2013/34) (Dz.U. L 297, 7.11.2013, s. 51–72)

Rozporządzenie Europejskiego Banku Centralnego (UE) nr 1073/2013 z dnia 18 października 2013 r. dotyczące danych statystycznych w zakresie aktywów i zobowiązań funduszy inwestycyjnych (wersja przekształcona) (EBC/2013/38) (Dz.U. L 297, 7.11.2013, s. 73–93)

Rozporządzenie Europejskiego Banku Centralnego (UE) nr 1074/2013 z dnia 18 października 2013 r. w sprawie wymogów sprawozdawczości statystycznej dotyczących instytucji świadczących żyro pocztowe przyjmujących depozyty od rezydentów strefy euro innych niż monetarne instytucje finansowe (wersja przekształcona) (EBC/2013/39) (Dz.U. L 297, 7.11.2013, s. 94–106)

Rozporządzenie Europejskiego Banku Centralnego (UE) nr 1075/2013 z dnia 18 października 2013 r. w sprawie danych statystycznych w zakresie aktywów i pasywów podmiotów sekurytyzacyjnych (wersja przekształcona) (EBC/2013/40) (Dz.U. L 297, 7.11.2013, s. 107–121)

Ostatnia aktualizacja: 17.08.2015