System rachunków narodowych i regionalnych w Unii Europejskiej

 

STRESZCZENIE DOKUMENTÓW:

Rozporządzenie (UE) nr 549/2013 w sprawie europejskiego systemu rachunków narodowych i regionalnych w Unii Europejskiej

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

• Rozporządzenie (UE) nr 549/2013 ustanawia Europejski System Rachunków 2010 (ESA 2010), czyli międzynarodowy system zasad rachunkowości Unii Europejskiej (UE), który może być wykorzystywany do systematycznego i szczegółowego opisu gospodarki.
• Rozporządzenie (UE) 2023/734 zmienia rozporządzenie (UE) 549/2013 i uchyla 11 aktów prawnych, które odnosiły się do poprzedniego systemu ESA (ESA 1995) i nie mają już zastosowania od czasu wejścia w życie systemu ESA 2010.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Podstawowa koncepcja systemu ESA 2010

• W ESA 2010 określa się metodykę (załącznik A) dotyczącą wspólnych standardów, definicji, klasyfikacji i zasad zapisów księgowych, które należy stosować do zestawiania rachunków i tablic na porównywalnych podstawach do celów Unii Europejskiej.
• Rozporządzenie zmieniające (UE) 2023/734 aktualizuje załącznik A, aby uwzględnić zmiany w „Klasyfikacji Spożycia Indywidualnego” (COICOP), która zapewnia porównywalność danych między krajami.
• Rozporządzenie zmieniające aktualizuje również załącznik A w celu skorygowania drobnych niespójności tekstowych, które zostały stwierdzone w toku jego wdrażania w państwach członkowskich UE.

Program transmisji danych systemu ESA 2010

• Rozporządzenie (UE) nr 549/2013 ustanawia także program przekazywania danych (załącznik B) obejmujący terminy, w których państwa członkowskie muszą przesłać rachunki i tabele do Eurostatu, urzędu statystycznego UE. System rozliczeniowy ESA 2010 jest stosowany do danych od września 2014 roku.
• Dane te służą do koordynacji polityk gospodarczych państw członkowskich oraz polityk fiskalnych (zwłaszcza poprzez wskaźniki deficytu i długu sektora instytucji rządowych), będących częścią unii gospodarczej i walutowej (UGW), która z kolei leży u podstaw waluty euro.
• Aktem wykonawczym – decyzją wykonawczą 2014/403/UE, zmienioną decyzją wykonawczą (UE) 2018/1891, przyznano państwom członkowskim odstępstwa (wyłączenia) w odniesieniu do przekazywania statystyk, na podstawie wniosków uzasadnionych potrzebą istotnych dostosowań krajowych systemów administracyjnych i statystycznych w celu zapewnienia pełnej zgodności z rozporządzeniem (UE) nr 549/2013; wszystkie odstępstwa wygasły najpóźniej z dniem 1 stycznia 2020 roku.
• Rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 724/2014 określa normy dotyczące wymiany dla transmisji danych.
• Rozporządzenie zmieniające (UE) 2023/734 aktualizuje załącznik B, aby uwzględnić zmieniające się potrzeby użytkowników, nowe priorytety polityczne i rozwój nowych rodzajów działalności gospodarczej w UE.
• Zmiana ta przewiduje również, że dane dotyczące informacji strukturalnych, które mają być przekazywane, powinny uwzględniać zasady opisane w zaleceniu (UE) 2023/397, a nowe wymogi dotyczące przekazywania metadanych nie powinny nakładać na państwa członkowskie nadmiernych dodatkowych kosztów ani nadmiernych obciążeń administracyjnych.
• Ze względu na fakt, że wdrożenie rozporządzenia (UE) 2023/734 będzie wymagało istotnych zmian w krajowych systemach statystycznych, Komisja Europejska może przyznać państwom członkowskim tymczasowe wyłączenie na maksymalny okres 3 lat.

Ocena jakości

• Państwa członkowskie przedkładają Komisji (Eurostatowi) sprawozdanie dotyczące jakości danych, które mają być przekazywane. Eurostat ocenia następnie jakość przekazanych danych.
• Rozporządzenie wykonawcze (UE) 2016/2304 określa zasady, strukturę, okresowość i wskaźniki oceny sprawozdań dotyczących jakości przekazywanych danych.

Akty uchylone

Rozporządzenie zmieniające (UE) 2023/734 uchyla następujące 11 aktów dotyczących systemu ESA 1995:

• Decyzja 98/715/WE
• Rozporządzenie (WE) 264/2000
• Decyzja 2002/990/WE
• Rozporządzenie (WE) 359/2002
• Rozporządzenie (WE) 1221/2002
• Rozporządzenie (WE) 1267/2003
• Rozporządzenie (WE) 501/2004
• Rozporządzenie (WE) 1222/2004
• Rozporządzenie (WE) 1161/2005
• Rozporządzenie (WE) 1392/2007
• Rozporządzenie (WE) 400/2009.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

• Rozporządzenie (UE) nr 549/2013 ma zastosowanie od 16 lipca 2013 r.
• Rozporządzenie zmieniające (UE) 2023/734 ma zastosowanie od 1 września 2024 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• O ESA 2010 – omówienie (Eurostat).

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 549/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie europejskiego systemu rachunków narodowych i regionalnych w Unii Europejskiej (Dz.U. L 174 z 26.6.2013, s. 1–727).

Kolejne zmiany rozporządzenia (UE) nr 549/2013 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Zalecenie Komisji (UE) 2023/397 z dnia 17 lutego 2023 r. w sprawie metadanych referencyjnych i raportów jakości dla Europejskiego Systemu Statystycznego, zastępujące zalecenie 2009/498/WE w sprawie metadanych referencyjnych dla Europejskiego Systemu Statystycznego (Dz.U. L 53 z 21.2.2023, s. 104–105).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/734 z dnia 15 marca 2023 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 549/2013 w sprawie europejskiego systemu rachunków narodowych i regionalnych w Unii Europejskiej oraz uchylające 11 aktów prawnych w dziedzinie rachunków narodowych (Dz.U. L 97 z 5.4.2023, s. 1–114).

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2016/2304 z dnia 19 grudnia 2016 r. w sprawie sposobów, struktury, częstotliwości składania oraz wskaźników oceny sprawozdań dotyczących jakości danych przekazywanych na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 549/2013 (Dz.U. L 345 z 20.12.2016, s. 27–36).

Decyzja wykonawcza Komisji 2014/403/UE z dnia 26 czerwca 2014 r. w sprawie przyznania odstępstw państwom członkowskim w odniesieniu do przekazywania danych statystycznych na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 549/2013 w sprawie europejskiego systemu rachunków narodowych i regionalnych w Unii Europejskiej (notyfikowana jako dokument nr C(2014) 4164) (Dz.U. L 195 z 2.7.2014, s. 1–131).

Zob. tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 724/2014 z dnia 26 czerwca 2014 r. w sprawie standardu wymiany danych wymaganych na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 549/2013 w sprawie europejskiego systemu rachunków narodowych i regionalnych w Unii Europejskiej (Dz.U. L 192 z 1.7.2014, s. 38–39).

Ostatnia aktualizacja: 12.05.2023