Blokowanie geograficzne: przeciwdziałanie traktowaniu klientów w sposób dyskryminujący

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (UE) 2018/302 w sprawie nieuzasadnionego blokowania geograficznego oraz innych form dyskryminacji klientów ze względu na przynależność państwową, miejsce zamieszkania lub miejsce prowadzenia działalności na rynku wewnętrznym

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

• Ma ono na celu zapewnienie prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego UE przez zapobieganie nieuzasadnionemu blokowaniu geograficznemu* i innym formom dyskryminacji motywowanej bezpośrednio lub pośrednio przynależnością państwową klientów, miejscem ich zamieszkania lub lokalizacją, w ramach transakcji realizowanych online i offline w UE.
• Nie zobowiązuje ono handlowców do dostarczania towarów lub świadczenia usług za granicą (jeśli nie oferują oni takiej możliwości) ani do ujednolicenia cen.
• Rozporządzenie zakazuje natomiast motywowanej przynależnością państwową klienta, jego miejscem zamieszkania lub miejscem prowadzenia działalności, dyskryminacji klientów w UE w dostępie do towarów i usług, w przypadku gdy klient z zagranicy wyraża zgodę na obowiązywanie warunków stosowanych w obrębie danego państwa (tj. prawo do robienia zakupów jak miejscowy).

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Zakres

Rozporządzenie nie ma zastosowania do:

• sytuacji czysto wewnątrzkrajowych w państwach UE;
• innych usług, takich jak usługi finansowe, audiowizualne, transportowe, zdrowotne i społeczne, zgodnie z zakresem unijnej dyrektywy usługowej.

Rozporządzenie nie ma zastosowania do usług chronionych prawem autorskim, takich jak usługi w zakresie strumieniowego przesyłania muzyki, e-booki, oprogramowanie i gry wideo. Kwestia ta zostanie jednak podjęta w ramach oceny rozporządzenia.

Dostęp do interfejsów internetowych

W rozporządzeniu zakazuje się blokowania dostępu do stron internetowych i przekierowywania klienta bez jego uprzedniej zgody.

Nawet jeżeli klient wyrazi zgodę na przekierowanie, musi mieć możliwość uzyskania dostępu do pierwotnie odwiedzonej przez siebie wersji strony.

W przypadku gdy blokowanie, ograniczanie dostępu lub przekierowywanie jest dozwolone, zgodnie z prawem UE, w prawie UE lub w prawie krajowym, handlowcy muszą przedstawić klientom szczegółowe wyjaśnienia.

Warunki dostępu do towarów lub usług

Istnieją trzy przypadki, w których handlowcy nie mogą stosować różnych ogólnych warunków dostępu do towarów lub usług z przyczyn związanych z przynależnością państwową klienta, jego miejscem zamieszkania lub lokalizacją, chyba że jest to wymagane w związku z koniecznością przestrzegania prawa UE lub prawa krajowego zgodnie z prawem UE:

• sprzedaż towarów dostarczanych do miejsca, w którym handlowiec oferuje dostawę (lub umożliwia klientowi odbiór towarów);
• sprzedaż usług świadczonych drogą elektroniczną;
• sprzedaż usług świadczonych w danej lokalizacji fizycznej.

Środki płatności

Handlowcy mogą swobodnie decydować, jakie środki płatności i marki kart obsługują. Nie mogą jednak dyskryminować w ramach tego samego środka płatności lub tej samej marki ze względów związanych z:

• przynależnością państwową klienta, jego miejscem zamieszkania lub miejscem prowadzenia działalności;
• lokalizacją rachunku płatniczego;
• lokalizacją dostawcy usług płatniczych;
• miejscem wydania środka płatniczego.

Handlowcy dopuszczają się dyskryminacji, gdy odmawiają przyjęcia płatności, jeżeli:

• jest ona dokonywana w drodze transakcji elektronicznej za pomocą polecenia przelewu, polecenia zapłaty lub instrumentu płatniczego opartego na karcie w obrębie tej samej marki i kategorii;
• jest ona dokonywana w walucie akceptowanej przez handlowca; oraz
• są spełnione wymogi dotyczące uwierzytelnienia.

Handlowcy mogą natomiast żądać opłat za korzystanie z karty, w przypadku której opłaty interchange* nie zostały uregulowane w przepisach UE dotyczących opłat za płatności dokonywane kartą.

Związek z prawem konkurencji i sprzedażą pasywną

Co do zasady rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla przepisów w dziedzinie konkurencji, zwłaszcza zaś dla art. 101 i 102 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

Porozumienia w przedmiocie sprzedaży aktywnej* pozostają regulowane przez przepisy UE w zakresie wyłączeń dotyczących porozumień wertykalnych w sprawie dostaw i dystrybucji. Rozporządzenie w sprawie blokowania geograficznego ma natomiast zastosowanie do sprzedaży pasywnej*: ograniczenia umowne, na mocy których handlowiec ma w ramach takiej sprzedaży traktować odmiennie, w sposób zabroniony w rozporządzeniu, klientów z innych państw UE, są niedopuszczalne i nie bierze się ich pod uwagę.

Przegląd

Komisja Europejska przedstawia sprawozdanie z oceny stosowania rozporządzenia do marca 2020 r., a następnie co pięć lat. W pierwszym sprawozdaniu przeanalizowana zostanie możliwość rozszerzenia zakresu rozporządzenia.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Rozporządzenie ma zastosowanie od dnia 3 grudnia 2018 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Blokowanie geograficzne (Komisja Europejska)
• 10 kluczowych elementów rozporządzenia w sprawie blokowania geograficznego (Komisja Europejska)
• Rozporządzenie w sprawie blokowania geograficznego – pytania i odpowiedzi (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/302 z dnia 28 lutego 2018 r. w sprawie nieuzasadnionego blokowania geograficznego oraz innych form dyskryminacji klientów ze względu na przynależność państwową, miejsce zamieszkania lub miejsce prowadzenia działalności na rynku wewnętrznym oraz w sprawie zmiany rozporządzeń (WE) nr 2006/2004 oraz (UE) 2017/2394 i dyrektywy 2009/22/WE (Dz.U. L 60I z 2.3.2018, s. 1–15)

DOKUMENTY POWIĄZANE

Dyrektywa 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. dotycząca usług na rynku wewnętrznym (Dz.U. L 376 z 27.12.2006, s. 36–68)

Rozporządzenie Komisji (UE) nr 330/2010 z dnia 20 kwietnia 2010 r. w sprawie stosowania art. 101 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do kategorii porozumień wertykalnych i praktyk uzgodnionych (Dz.U. L 102 z 23.4.2010, s. 1–7)

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/751 z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie opłat interchange w odniesieniu do transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę (Dz.U. L 123 z 19.5.2015, s. 1–15)

Wersja skonsolidowana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – Część trzecia – Polityki i działania wewnętrzne Unii – Tytuł VII – Wspólne reguły w dziedzinie konkurencji, podatków i zbliżenia ustawodawstw – Rozdział 1: Reguły konkurencji – Sekcja 1: Reguły mające zastosowanie do przedsiębiorstw – Artykuł 101 (dawny artykuł 81 TWE) (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 88–89)

Wersja skonsolidowana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – Część trzecia – Polityki i działania wewnętrzne Unii – Tytuł VII – Wspólne reguły w dziedzinie konkurencji, podatków i zbliżenia ustawodawstw – Rozdział 1: Reguły konkurencji – Sekcja 1: Reguły mające zastosowanie do przedsiębiorstw – Artykuł 102 (dawny artykuł 82 TWE) (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 89)

Ostatnia aktualizacja: 16.10.2018