Elastyczność krajów UE w prowadzeniu upraw organizmów zmodyfikowanych genetycznie

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Dyrektywa (UE) 2015/412 – dotycząca zezwalania krajom UE na ograniczanie lub zakaz uprawy organizmów zmodyfikowanych genetycznie na swoim terytorium

JAKIE SĄ CELE NINIEJSZEJ DYREKTYWY?

Zmienia ona dyrektywę 2001/18/WE w sprawie zamierzonego uwalniania do środowiska organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO)*, zezwalając poszczególnym krajom UE na wprowadzanie ograniczeń lub zakazu uprawy GMO na swoim terytorium. Wcześniejsze przepisy zezwalały na to w sytuacji, gdy kraj UE posiadał nowe dowody na to, że GMO stanowią zagrożenie dla zdrowia ludzi lub dla środowiska.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Nowa dyrektywa dodaje postanowienia do dyrektywy z 2001 r. Są one zgodne z zasadą pomocniczości, która daje krajom UE więcej elastyczności w zakresie upraw GMO bez wpływania na ocenę ryzyka dla środowiska, która stanowi część systemu zatwierdzania GMO zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 oraz dyrektywą 2001/18/WE. Niniejsza dyrektywa umożliwia poszczególnym krajom wprowadzanie zakazów lub ograniczeń w hodowli GMO z zachowaniem pewnych warunków:

• w ramach procedury zatwierdzania danego organizmu GMO kraj może, w terminie 45 dni od oceny wstępnej, wnioskować o zmianę zakresu geograficznego zatwierdzenia w sposób wykluczający całe terytorium kraju lub jego część z uprawy GMO;
• po zatwierdzeniu organizmu GMO kraj może zakazać uprawy lub ją ograniczyć z przyczyn związanych na przykład z:
  • celami polityki środowiskowej,
  • celami polityki rolnej,
  • planowaniem przestrzennym miast i wsi oraz z kwestiami użytkowania gruntu,
  • wpływem społeczno-gospodarczym,
  • unikaniem obecności GMO w innych produktach, oraz
  • polityką publiczną (zasadniczo ograniczenia nie mogą być oparte wyłącznie na tym czynniku, ani nie może on przeważać ocen ryzyka dla środowiska).

Działania podejmowane przez kraje UE muszą być zgodne z prawem UE, uzasadnione, proporcjonalne i niedyskryminacyjne. Kraje UE mogą potem dokonać przeglądu swoich decyzji i zostać ponownie objęte zakresem geograficznym zatwierdzenia GMO.

Kraje UE, w których uprawiane są organizmy GMO, muszą podjąć działania na obszarach przygranicznych w celu uniknięcia potencjalnego skażenia sąsiednich krajów UE, w których uprawa GMO jest zakazana.

Sprawozdania

Do dnia 3 kwietnia 2019 r. Komisja Europejska przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące korzystania z niniejszej dyrektywy, w tym także w zakresie stosowania jej przez kraje UE w celu ograniczenia lub zakazania upraw GMO oraz w zakresie skutków dyrektywy na rynek wewnętrzny UE. W sprawozdaniu mogą zostać zawarte kolejne wnioski legislacyjne.

Komisja złoży także sprawozdanie dotyczące rzeczywistego przeciwdziałania szkodom dla środowiska, do których może dojść w związku z uprawą GMO.

OD KIEDY NINIEJSZA DYREKTYWA MA ZASTOSOWANIE?

Dyrektywa obowiązuje od dnia 2 kwietnia 2015 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Przepisy dotyczące GMO (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/412 z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie zmiany dyrektywy 2001/18/WE w zakresie umożliwienia państwom członkowskim ograniczenia lub zakazu uprawy organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO) na swoim terytorium (Dz.U. L 68 z 13.3.2015, s. 1–8)

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (Dz.U. L 268 z 18.10.2003, s. 1–23)

Kolejne zmiany do rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/18/WE z dnia 12 marca 2001 r. w sprawie zamierzonego uwalniania do środowiska organizmów zmodyfikowanych genetycznie i uchylająca dyrektywę Rady 90/220/EWG — deklaracja Komisji (Dz.U. L 106 z 17.4.2001, s. 1–39)

Zobacz tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 08.03.2018