Pojazdy silnikowe — wyłączenia grupowe z prawa Unii Europejskiej dotyczącego konkurencji

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (UE) nr 461/2010 dotyczące stosowania art. 101 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do kategorii porozumień wertykalnych i praktyk uzgodnionych w sektorze pojazdów silnikowych

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

Ustęp 3 artykułu 101 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej uwzględnia wyjątek dotyczący porozumień wertykalnych* które przekładają się na dostateczne korzyści przeważające nad potencjalnymi skutkami w zakresie zakłócania konkurencji.

Rozporządzenie znane jako rozporządzenie dotyczące wyjątków dla pojazdów silnikowych, zapewnia sektorowi pojazdów silnikowych dostęp do określonych wyłączeń grupowych dotyczących porozumień wertykalnych w zakresie zakupu, sprzedaży lub odsprzedaży nowych pojazdów silnikowych oraz tych dotyczących świadczenia usług naprawy i konserwacji tych pojazdów, a także dystrybucji części zamiennych.

Pierwotnie miało ono przestać obowiązywać 31 maja 2023 roku, jednak na mocy rozporządzenia zmieniającego (UE) 2023/822 okres jego obowiązywania został przedłużony o kolejne 5 lat. Ma to na celu umożliwienie Komisji Europejskiej reagowania w stosownym czasie na zmiany zachodzące na rynku pojazdów silnikowych oraz uwzględnienia zmian, takich jak te wynikające z cyfryzacji pojazdów, elektryfikacji i nowych modeli mobilności.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Porozumienia wertykalne dotyczące zakupu, sprzedaży lub odsprzedaży nowych pojazdów silnikowych

Gdy rozporządzenie (UE) nr 461/2010 zostało przyjęte i weszło w życie, jego celem było stosowanie przepisów rozporządzenia (UE) nr 330/2010 w sprawie porozumień wertykalnych dotyczących zakupu, sprzedaży lub odsprzedaży nowych pojazdów silnikowych. Rozporządzenie (UE) 2022/720 zastąpiło rozporządzenie (UE) nr 330/2010 (zob. streszczenie).

Porozumienia wertykalne dotyczące usług posprzedażnych dla pojazdów silnikowych

W rozporządzeniu (UE) nr 461/2010 również stosuje się przepisy rozporządzenia (UE) nr 2022/720 w sprawie porozumień wertykalnych dotyczących warunków zakupu, sprzedaży lub odsprzedaży części zamiennych do pojazdów silnikowych lub świadczenia usług naprawy i konserwacji takich pojazdów, pod warunkiem że spełniają one wymogi w zakresie wyłączenia na mocy rozporządzenia (UE) nr 2022/720 i nie obejmują żadnych z następujących najpoważniejszych ograniczeń opisanych w rozporządzeniu (UE) nr 461/2010:

• ograniczenie sprzedaży części zamiennych do pojazdów silnikowych przez uczestników systemu dystrybucji selektywnej,
• ograniczenie – uzgodnione między dostawcą części zamiennych, narzędzi naprawczych oraz producentem pojazdów silnikowych – możliwości dostawcy w zakresie sprzedaży tych towarów autoryzowanym lub niezależnym dystrybutorom, autoryzowanym lub niezależnym warsztatom lub ostatecznym użytkownikom,
• ograniczenie – uzgodnione między producentem pojazdów silnikowych, który wykorzystuje komponenty do pierwotnego montażu pojazdów silnikowych, oraz dostawcą takich komponentów – możliwości dostawcy w zakresie skutecznego umieszczania swojego znaku towarowego lub znaku firmowego w łatwo widoczny sposób na dostarczanych komponentach lub częściach zamiennych.

Zgodnie rozporządzeniem nr 19/65/EWG (zob. streszczenie) Komisja Europejska może uznać, że niniejszego rozporządzenia nie stosuje się do porozumień wertykalnych zawierających określone ograniczenia dotyczące rynku właściwego, jeśli równoległe sieci podobnych ograniczeń wertykalnych obejmują ponad 50% tego rynku.

Ewaluacja

Rozporządzenie zmieniające (UE) 2023/822 nakłada na Komisję obowiązek monitorowania funkcjonowania rozporządzenia (UE) nr 461/2010 i przedstawienia jego oceny do dnia 31 maja 2028 roku. Najnowsza ocena funkcjonowania rozporządzenia w sprawie wyjątków grupowych dla pojazdów silnikowych została opublikowana w 2021 roku.

Wytyczne

Komisja zaktualizowała również swoje wytyczne, które pomagają przedsiębiorstwom z sektora motoryzacyjnego ocenić zgodność ich porozumień wertykalnych z przepisami Unii Europejskiej (UE) dotyczącymi konkurencji, zapewniając jednocześnie, że podmioty działające na rynku usług posprzedażnych, w tym warsztaty, nadal mają dostęp do danych generowanych przez pojazdy, niezbędnych w celu ich naprawy i konserwacji.

Wytyczne te:

• wyjaśniają, że dane generowane przez czujniki pojazdów mogą stanowić istotny czynnik wpływający na świadczenie usług naprawy i konserwacji; w związku z tym, aby spełnić warunki określone w art. 101 TFUE, autoryzowane i niezależne warsztaty muszą mieć dostęp do takich danych na równych zasadach;
• zobowiązują dostawców pojazdów do stosowania zasady proporcjonalności przy podejmowaniu decyzji o nieudostępnianiu danych pochodzących z pojazdów, w tym danych generowanych przez pojazdy, ze względu na potencjalne obawy związane z cyberbezpieczeństwem;
• wskazują, że w przypadku, gdy dostawca jednostronnie odmawia niezależnym operatorom dostępu do istotnych danych, takich jak dane generowane przez pojazdy, zastosowanie może mieć art. 102 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotyczący nadużywania pozycji dominującej.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Rozporządzenie obowiązuje od dnia 1 czerwca 2010 roku, a jego ważność upływa z dniem 31 maja 2028 roku.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Pojazdy mechaniczne (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Komisji (UE) nr 461/2010 z dnia 27 maja 2010 r. w sprawie stosowania art. 101 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do kategorii porozumień wertykalnych i praktyk uzgodnionych w sektorze pojazdów silnikowych. (Dz.U. L 129 z 28.5.2010, s. 52–57).

Kolejne zmiany rozporządzenia (UE) nr 461/2010 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Komunikat Komisji Zmiany do zawiadomienia Komisji – Uzupełniających wytycznych w sprawie ograniczeń wertykalnych w porozumieniach dotyczących sprzedaży i napraw pojazdów silnikowych oraz dystrybucji części zamiennych do pojazdów silnikowych (2023/C 133 I/01) (Dz.U. L 133 z 17.4.2023, s. 1–6).

Rozporządzenie Komisji (UE) 2022/720 z dnia 10 maja 2022 r. w sprawie stosowania art. 101 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do kategorii porozumień wertykalnych i praktyk uzgodnionych (Dz.U. L 134 z 11.5.2022, s. 4–13).

Sprawozdanie Komisji – Sprawozdanie z przeprowadzonej przez Komisję oceny funkcjonowania rozporządzenia (UE) nr 461/2010 w sprawie wyłączeń grupowych w sektorze pojazdów silnikowych (COM(2021) 264 final, 28.5.2021).

Wersja skonsolidowana Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej – Część trzecia – Polityki i działania wewnętrzne Unii – Tytuł VII – Wspólne reguły w dziedzinie konkurencji, podatków i zbliżenia ustawodawstw – Rozdział 1 – Reguły konkurencji – Sekcja 1 – Reguły mające zastosowanie do przedsiębiorstw – Artykuł 101 (dawny artykuł 81 TWE) (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 88–89).

Wersja skonsolidowana Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej – Część trzecia – Polityki i działania wewnętrzne Unii – Tytuł VII – Wspólne reguły w dziedzinie konkurencji, podatków i zbliżenia ustawodawstw – Rozdział 1 – Reguły konkurencji – Sekcja 1 – Reguły mające zastosowanie do przedsiębiorstw – Artykuł 102 (dawny artykuł 82 TWE) (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 89).

Rozporządzenie Rady nr 19/65/EWG z dnia 2 marca 1965 r. w sprawie stosowania art. 85 ust. 3 Traktatu do pewnych kategorii porozumień i praktyk uzgodnionych (Dz.U. 36, 6.3.1965, s. 533–535).

Zob. tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 02.06.2023