12.9.2014   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 271/93

(1)

3-monochloropropano-1,2-diol (3-MCPD) jest zanieczyszczeniem procesowym żywności sklasyfikowanym jako potencjalnie rakotwórcze dla człowieka, dla którego określono tolerowane dzienne pobranie (TDI) na poziomie 2 μg/kg masy ciała (1). Najwyższy dopuszczalny poziom wynoszący 20 μg/kg dla hydrolizowanego białka roślinnego (HVP) oraz sosu sojowego ustanowiono rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1881/2006 (2) dla produktów ciekłych zawierających 40 % suchej masy, co odpowiada maksymalnie 50 μg/kg suchej masy.

(2)

Estry 2 i 3-monochloropropano-1,2-diolu (MCPD) oraz estry glicydowe są ważnymi zanieczyszczeniami przetworzonych olejów jadalnych wykorzystywanych jako żywność lub składniki żywności. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) i panel ds. środków trujących w łańcuchu żywnościowym (CONTAM) zgodzili się z szacunkiem 100 % uwolnienia 3-MCPD z jego estrów u ludzi (3).

(3)

Estry glicydowe kwasów tłuszczowych (GE) są zanieczyszczeniami procesowymi powstającymi na etapie dezodoryzacji oleju jadalnego. Znaczenie toksykologiczne estrów glicydowych kwasów tłuszczowych nie zostało jeszcze w pełni wyjaśnione. Sam glicyd sklasyfikowano jako substancję prawdopodobnie rakotwórczą dla ludzi. Najnowsze badania naukowe wskazują na (prawie) całkowite uwalnianie glicydu z estrów kwasów tłuszczowych w przewodzie pokarmowym człowieka.

(4)

W dniu 20 września 2013 r. EFSA opublikował sprawozdanie naukowe na temat analizy występowania 3-monochloropropano-1,2-diolu (3-MCPD) w żywności w Europie w latach 2009–2011 i wstępną ocenę narażenia (4).

(5)

Aby umożliwić dokładniejszą ocenę narażenia, należy zebrać więcej danych dotyczących występowania estrów kwasów tłuszczowych MCPD i estrów glicydowych kwasów tłuszczowych.

(6)

W związku z powyższym należy zalecić monitorowanie występowania MCPD, estrów MCPD i estrów glicydowych w olejach i tłuszczach roślinnych, pochodzącej od nich żywności oraz w żywności zawierającej oleje i tłuszcze roślinne,

1.

Państwa członkowskie powinny, przy aktywnym udziale podmiotów prowadzących przedsiębiorstwa spożywcze i podmiotów działających na rynku pasz, prowadzić monitorowanie występowania 2 i 3-MCPD, estrów kwasów tłuszczowych 2 i 3-MCPD oraz estrów glicydowych kwasów tłuszczowych, a w szczególności w:

Uznaje się, że analiza 2 i 3-MCPD, estrów kwasów tłuszczowych 2 i 3-MCPD oraz estrów glicydowych kwasów tłuszczowych w żywności wymienionej w lit. b)–f) jest bardzo trudna i nie są jeszcze dostępne metody analizy potwierdzone przez porównanie międzylaboratoryjne. W związku z tym należy szczególnie uważnie analizować żywność, o której mowa w lit. b)–f), w celu zapewnienia wiarygodności uzyskanych danych.

W związku z tym państwa członkowskie, które zamierzają wprowadzić badania obecności 2 i 3-MCPD, estrów kwasów tłuszczowych 2 i 3-MCPD oraz estrów glicydowych kwasów tłuszczowych w żywności wymienionej w lit. b)–f), mogą wystąpić, gdy jest to właściwe i potrzebne, o pomoc techniczną Wspólnego Centrum Badawczego Komisji Europejskiej — Instytutu Materiałów Referencyjnych i Pomiarów (IRMM), działu — Normy dotyczące Nauk Biologicznych w zakresie Żywności.

2.

W celu zapewnienia reprezentatywności próbek dla danej partii, państwa członkowskie powinny przestrzegać procedur pobierania próbek ustanowionych w części B załącznika do rozporządzenia Komisji (WE) nr 333/2007 (8).

3.

W celu stwierdzenia obecności MCPD i glicydu związanych w estrach zaleca się stosowanie standardowych metod American Oil Chemists' Society. Metody te są metodami chromatografii gazowej ze spektrometrią mas (GC-MS), które zostały potwierdzone przez porównanie międzylaboratoryjne dla olejów i tłuszczów roślinnych i są dostępne na stronie: www.aocs.org.

Granica oznaczalności (LOQ) nie powinna być wyższa niż 100 μg/kg dla analizy MCPD i glicydu w olejach i tłuszczach jadalnych. W odniesieniu do innych rodzajów żywności zawierającej więcej niż 10 % tłuszczu LOQ powinna być w miarę możliwości nie wyższa w odniesieniu do zawartości tłuszczu w żywności, tj. LOQ w przypadku analizy estrów kwasów tłuszczowych MCPD i glicydu w żywności zawierającej 20 % tłuszczu nie powinna być wyższa niż 20 μg/kg w przeliczeniu na masę całkowitą. W przypadku żywności zawierającej mniej niż 10 % tłuszczu LOQ powinna być nie wyższa niż 10 μg/kg w przeliczeniu na masę całkowitą.

4.

Laboratoria powinny dysponować procedurami kontroli jakości w celu uniknięcia przekształcenia podczas analizy estrów glicydowych w estry MCPD i odwrotnie. Ponadto konieczne jest jednoznaczne określenie wielkości mierzonej oraz oddzielne zgłoszenie wolnego 2- i 3-MCPD obecnego w analizowanej matrycy z estrów kwasów tłuszczowych 2- i 3-MCPD, ponieważ obie wielkości są mierzone jako 3-MCPD. Następujące wielkości mierzone należy zgłaszać osobno:

Brak jest obecnie dowodów na obecność wolnego glicydu w żywności, o której mowa w pkt 1. Jednak fakt analizy wolnego glicydu należy zgłosić oddzielnie.

5.

Państwa członkowskie powinny zapewnić regularne dostarczanie wyników analiz (co sześć miesięcy) do EFSA w ustalonym przez EFSA formacie przekazywania danych zgodnie z wytycznymi EFSA w sprawie standardu opisu próbek (SSD) dla żywności i paszy (9) oraz dodatkowymi szczególnymi wymaganiami EFSA dotyczącymi sprawozdawczości.

Aby zapewnić przekazywanie maksymalnej ilości użytecznych dostępnych danych z monitorowania udostępniony zostanie uproszczony format, z mniejszą liczbą pól obowiązkowych, które należy wypełnić.

6.

Opracowane zostaną wytyczne w celu zapewnienia jednolitego stosowania niniejszego zalecenia oraz w celu zapewnienia porównywalności sprawozdań z wyników badań.