18.2.2005   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 43/38

1)

Solidarność i wzajemna pomoc pomiędzy Państwami Członkowskimi w przypadku katastrof naturalnych lub spowodowanych przez człowieka mogących mieć miejsce na terytorium Unii Europejskiej są moralnym obowiązkiem i podstawową zasadą wspólnoty międzynarodowej;

2)

Unia Europejska powinna dać dowód jak największej solidarności również w stosunku do krajów trzecich dotkniętych wyżej wymienionymi zdarzeniami w ramach współpracy międzynarodowej;

3)

W ostatnich latach ryzyko narażenia na klęski znacznie wzrosło, zarówno wewnątrz Unii Europejskiej jak i poza nią. Z tego względu zasadnicze znaczenie ma wzmocnienie zdolności koordynacji i szybkiego działania służb Komisji;

4)

Nowoczesny i skuteczny system ochrony ludności opiera się na dwóch podstawowych filarach, mianowicie na wyższym poziomie koordynacji i obejmującej całe terytorium Wspólnoty sieci zasobów operacyjnych i wysoko wyspecjalizowanych ekip szybkiego reagowania.

5)

Ogólnoeuropejska sieć zasobów ludzkich i sprzętu, stojąca do dyspozycji Państw Członkowskich i regionów, jest podstawowym elementem zagwarantowania szybkich operacji pierwszej pomocy dla ludności dotkniętej katastrofami oraz mobilizacji i koordynacji na miejscu zasobów operacyjnych i pomocy przybywającej z zewnątrz do strefy dotkniętej klęską;

6)

Po wzmocnieniu zdolności Unii Europejskiej w dziedzinie ochrony ludności trzeba będzie zająć się z zaangażowaniem i determinacją zagadnieniem prewencji w celu ograniczenia, na ile to możliwe, liczby katastrof i ich negatywnych skutków, gdy nie można ich uniknąć przez działania prewencyjne;

1.1

wyraża zadowolenie z planu działania przedstawionego w komunikacie Komisji mającego na celu wzmocnienie zdolności operacyjnej Unii Europejskiej w dziedzinie ochrony ludności, w duchu solidarności i współpracy określonym przez Parlament Europejski jako kluczowa zasada wspólnoty międzynarodowej;

1.2

uważa, że konieczne jest podejście całościowe, obejmujące wszystkie aspekty ochrony w wypadku katastrof, takie jak środki zapobiegawcze, ekipy ratunkowe i środki łagodzenia skutków katastrof.

1.3

uważa, że władze lokalne i regionalne stanowią istotne modelowe ramy strukturalne i organizacyjne nowoczesnej i skutecznej ochrony ludności w Europie, ze względu na ich uprawnienia ustawodawcze i administracyjne oraz bezpośredni kontakt z obywatelami i odpowiedzialność za ich bezpieczeństwo i za dobra znajdujące się na terenie regionu;

1.4

uważa, że władze lokalne i regionalne mogą dostarczyć ważnego modelu odniesienia strukturalnego i organizacyjnego dla wdrażania w Unii Europejskiej nowoczesnego i skutecznego systemu ochrony ludności, zdolnego do działania w sytuacji kryzysowej zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz Unii Europejskiej.

1.5

jest przekonany, że Państwa Członkowskie, regiony i gminy dowodzą aktywnej kultury i polityki w dziedzinie ochrony ludności, opierającej się na sieci obejmującej całe terytorium Unii Europejskiej. Kultura ta ma swój punkt wyjścia na szczeblu lokalnym i jest wspierana przez organy instytucjonalne najwyższego szczebla. Organy te, w szczególności regiony, powinny mieć wysoką zdolność szybkiego ostrzegania i alarmowania oraz koordynacji w sytuacjach zagrożenia, tj. natychmiastowy dostęp do specjalnych środków awaryjnych na całym terytorium, natychmiastowego mobilizowania w miejscu katastrofy innych środków ludzkich i sprzętu znajdujących się w ich kompetencji terytorialnej i koordynacji środków ludzkich i sprzętu pochodzących z zewnątrz.

1.6

podkreśla, że mechanizmy szybkiej informacji i komunikacji wysokiej jakości umożliwiające monitorowanie i zarządzanie sytuacjami klęski lub katastrofy są kluczowym punktem nowego europejskiego systemu ochrony ludności, gdyż skuteczność działań koordynacji i działań ratowniczych na rzecz ludności dotkniętej klęskami lub katastrofami nie może być bez nich zagwarantowana.

1.7

uważa, że obowiązkowo należy wprowadzić stałe połączenie pomiędzy europejskim centrum monitorowania oraz krajowymi i regionalnymi centrami operacyjnymi służb ochrony ludności, aby uczynić z nich jedną sieć komunikacji w nagłych sytuacjach;

1.8

ma nadzieję, że realizacji w praktyce wytycznych w zakresie zdolności komunikowania będzie towarzyszyć certyfikacja europejska dotycząca wymogów i zdolności komunikowania się, dowodzenia i kontroli krajowych i regionalnych centrów operacyjnych ochrony ludności, w taki sposób, aby zagwarantować skuteczność i niezawodność ekip ratowniczych, które mają kluczowe znaczenie;

1.9

jest zdania, że krajowe i regionalne centra operacyjne ochrony ludności powinny być głównymi źródłami informacji o środkach ludzkich i materialnych oraz doświadczeniu operacyjnym nabytym w sytuacjach klęski i katastrof, w celu opracowania i uaktualnienia europejskiej bazy danych w dziedzinie ochrony ludności i zagwarantowania szybkiej i skutecznej reakcji sił interwencyjnych; Istniejące bazy danych tworzone przez władze krajowe powinny zostać połączone z europejską bazą danych;

1.10

uważa, że uwzględniając doświadczenia nabyte przez Państwa Członkowskie i regiony w dziedzinie zarządzania najczęściej występującymi i najczęściej powtarzającymi się sytuacjami klęsk i katastrof, strategicznym celem w skali europejskiej powinno być głównie zebranie istniejących na terenie Wspólnoty zasobów ludzkich i materialnych oraz ich koordynacja.

1.11

uważa, że w przypadku sytuacji klęski czy katastrofy rzadko występującej lub mało znanej należy powołać, na szczeblu europejskim, ekipę ekspertów odpowiedzialnych za opracowanie realistycznych scenariuszy katastrofy lub klęski żywiołowej i wskazanie odpowiednich zasobów ludzkich i materialnych w celu zagwarantowania pomocy i szybkiej interwencji;

1.12

uważa, że wspólne operacje w dziedzinie ochrony ludności stanowią istotny wskaźnik różnej zdolności operacyjnej poszczególnych Państw Członkowskich. Wspólne operacje pokazują, czy uczestniczące w nich Państwa są w stanie skutecznie skoordynować swoje działania i współpracować z urzędnikami na miejscu, którzy są odpowiedzialni za komunikację i sieć zarządzania kryzysami.

1.13

podkreśla, że w procesie tworzenia i wdrażania europejskich sił szybkiego reagowania należy poświęcić jak najwięcej miejsca współpracy transgranicznej i w szczególności wspólnym ćwiczeniom w dziedzinie ochrony ludności pomiędzy regionami sąsiadującymi ze sobą i regionami przygranicznymi.

2.1

zaleca, aby została utworzona baza danych zasobów ludzkich i materialnych szybkiego reagowania związanych z różnymi scenariuszami działania w sytuacjach klęsk i katastrof, która by była zasilana poprzez łączenie dostępnych informacji z krajowych baz danych i uaktualniana przez zbieranie informacji podstawowych bezpośrednio u osób będących w ich posiadaniu do ich własnych celów instytucjonalnych, zarządzających, na terytoriach podlegających ich kompetencji, całodobowymi centrami ratownictwa w dziedzinie ochrony ludności;

2.2

zaleca, aby źródła informacji potrzebnych do bazy danych obejmowały krajowe centra operacyjne ds. ochrony ludności, które będą udostępniać dane o głównych zasobach materialnych i ludzkich i o wysoko wykwalifikowanych specjalistach. Ta baza danych powinna również zawierać dane z regionalnych centrów operacyjnych ds. ochrony ludności na zasadzie wzajemnego udostępniania informacji dotyczących wszystkich środków i wyspecjalizowanych ekip szybkiego reagowania podlegających władzom lokalnym;

2.3

zaleca, aby oprócz informacji o zasobach finansowych i operacyjnych przeznaczonych do interwencji w wypadku klęsk i katastrof każdy podmiot na wszystkich szczeblach omówionej sieci informacji dołączał do bazy danych listę specyficznych sytuacji klęsk i katastrof, jakimi zajmuje się dane centrum operacyjne na terytorium podlegającym jego kompetencjom lub poza nim;

2.4

zaleca, aby baza danych zawierała listę operacji w dziedzinie ochrony ludności o charakterze międzynarodowym, które podlegałyby koordynacji centrum operacyjnego znajdującego się na jego terytorium.

2.5

zaleca, aby bazy danych były uaktualniane co sześć miesięcy w ustalonym uprzednio terminie.

2.6

zaleca, aby podczas organizowania wspólnych ćwiczeń w dziedzinie ochrony ludności zachowano odpowiednią równowagę pomiędzy większymi zasobami wyspecjalizowanych sił krajowych i siłami szybkiego reagowania regionów, które są specjalnie szkolone pod kątem udzielania bezpośredniej pomocy ludności w ścisłej współpracy z władzami miejskimi i innymi siłami regionalnymi i krajowymi;

2.7

zaleca, aby Komisja zajęła się planowaniem i rozwijaniem działań transgranicznych, które obejmują aktywne uczestnictwo regionów przygranicznych. Regiony mogłyby w ten sposób skonsolidować swoje doświadczenia w dziedzinie ochrony ludności i doprowadziłoby to też do utworzenia solidnej bazy operacyjnej, na której można będzie utworzyć europejskie siły szybkiego reagowania w sytuacjach klęski lub katastrofy;

2.8

zaleca utworzenie najlepszych praktyk reagowania w sytuacjach awaryjnych w odniesieniu do powtarzających się katastrof, a w szczególności do katastrof gwałtownie się rozprzestrzeniających, takich jak pożary lasów. Można to uczynić porównując techniki monitorowania we wczesnym stadium i techniki szybkiego reagowania stosowane przez różne regiony;

2.9

zaleca przeprowadzanie ćwiczeń nastawionych na współdziałanie sił cywilnych i wojskowych, umożliwiających szybkie użycie specjalnych środków, którymi dysponują tylko siły zbrojne i dodatkowych środków specjalnych, takich jak helikoptery, które mogą uzupełniać zasoby służące ochronie ludności w sytuacjach złożonych katastrof lub katastrof o dużym zasięgu;

2.10

zaleca, aby w celu rozwiązania problemów przekazywania informacji w odpowiednim czasie i uzyskania dzięki temu zdolności natychmiastowej oceny sytuacji zagrożenia oraz zagwarantowania skutecznej pomocy regionalne operacyjne centra ratownictwa czynne całą dobę były w stanie informować bezpośrednio w czasie rzeczywistym krajowe centra ratownictwa lub centra kryzysowe Unii Europejskiej, unikając wszelkich niepotrzebnych przeszkód mogących spowolnić lub zniekształcić strumień informacji;

2.11

zaleca utworzenie specjalnej europejskiej sieci komunikowania się w dziedzinie ochrony ludności, łączącej krajowe i regionalne centra kryzysowe z europejskim centrum monitorowania;

2.12

proponuje, aby europejskie centrum monitorowania było obowiązkowo zawiadamiane o sytuacji zagrożenia, kiedykolwiek regionalne centrum ochrony ludności w wypadku zagrożenia korzysta z zasobów ludzkich i materialnych pochodzących z zewnątrz. Centrum regionalne powinno również zawiadomić centrum europejskie o zakończeniu sytuacji kryzysowej.

2.13

opowiada się za zwiększeniem pomocy finansowej przewidzianej na interwencje w sytuacjach klęski lub katastrofy i utworzeniem europejskiego systemu ochrony ludności. Finansowanie to ma nie tylko zasadnicze znaczenie dla solidarności pomiędzy Państwami Członkowskimi wspólnoty międzynarodowej, takiej jak Unia Europejska, ale również jest bardzo potrzebne w celu uzupełniania i koordynacji wysoko wyspecjalizowanych sił i jednostek operacyjnych Państw Członkowskich i regionów Unii Europejskiej, które koordynują swoje działania.