EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 62013CJ0307

Wyrok Trybunału (siódma izba) z dnia 10 lipca 2014 r.
Lars Ivansson i in.
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Helsingborgs tingsrätt.
Odesłanie prejudycjalne – Rynek wewnętrzny – Dyrektywa 98/34/WE – Artykuł 8 ust. 1 akapit trzeci – Procedura udzielania informacji w zakresie norm i przepisów technicznych – Pojęcie „przepisu technicznego” – Kury nioski – Skrócenie pierwotnie przewidzianego harmonogramu wejścia w życie przepisu technicznego – Obowiązek notyfikacji – Warunki – Rozbieżności między wersjami językowymi.
Sprawa C-307/13.

Court reports – general

ECLI identifier: ECLI:EU:C:2014:2058

WYROK TRYBUNAŁU (siódma izba)

z dnia 10 lipca 2014 r. ( *1 )

„Odesłanie prejudycjalne — Rynek wewnętrzny — Dyrektywa 98/34/WE — Artykuł 8 ust. 1 akapit trzeci — Procedura udzielania informacji w zakresie norm i przepisów technicznych — Pojęcie „przepisu technicznego” — Kury nioski — Skrócenie pierwotnie przewidzianego harmonogramu wejścia w życie przepisu technicznego — Obowiązek notyfikacji — Warunki — Rozbieżności między wersjami językowymi”

W sprawie C‑307/13

mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Helsingborgs tingsrätt (Szwecja) postanowieniem z dnia 30 maja 2013 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 5 czerwca 2013 r., w postępowaniu karnym przeciwko

Larsowi Ivanssonowi,

Carlowi-Rudolfowi Palmgrenowi,

Kjellowi Otto Pehrssonowi,

Håkanowi Rosengrenowi,

TRYBUNAŁ (siódma izba),

w składzie: J.L. da Cruz Vilaça (prezes izby), J.C. Bonichot i A. Arabadjiev (sprawozdawca), sędziowie,

rzecznik generalny: Y. Bot,

sekretarz: I. Illéssy, administrator,

uwzględniając pisemny etap postępowania i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 3 kwietnia 2014 r.,

rozważywszy uwagi przedstawione:

w imieniu L. Ivanssona, C.R. Palmgrena, K.O. Pehrssona i H. Rosengrena przez M. Erlinga oraz E. Erlinga, advokater,

w imieniu rządu szwedzkiego przez A. Falk oraz L. Swedenborga, działających w charakterze pełnomocników,

w imieniu rządu polskiego przez B. Majczynę, działającego w charakterze pełnomocnika,

w imieniu Komisji Europejskiej przez J. Enegrena, D. Kukovca oraz A. Tokára, działających w charakterze pełnomocników,

podjąwszy, po zapoznaniu się ze stanowiskiem rzecznika generalnego, decyzję o rozstrzygnięciu sprawy bez opinii,

wydaje następujący

Wyrok

1

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 8 ust. 1 akapit trzeci dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/34/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz.U. L 204, s. 37), zmienionej dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 98/48/WE z dnia 20 lipca 1998 r. (Dz.U. L 217, s. 18) (zwanej dalej „dyrektywą 98/34”).

2

Wniosek ten został złożony w ramach postępowania karnego wszczętego na żądanie Åklagarkammaren i Helsingborg (prokuratora) przeciwko czterem producentom jaj, L. Ivanssonowi, C.R. Palmgrenowi, K.O. Pehrssonowi i H. Rosengrenowi (zwanymi dalej „oskarżonymi w postępowaniu głównym”), wnoszącego o ich skazanie za umyślne lub nieumyślne umieszczenie kur niosek w systemie hodowli, który nie odpowiadał potrzebom tych zwierząt w odniesieniu do gniazd, grzęd i kąpieli piaskowych.

Ramy prawne

Dyrektywa 98/34

3

Artykuł 1 pkt 3, 4 i 11 dyrektywy 98/34 zawiera następujące definicje:

„[…]

3)

»specyfikacja techniczna« oznacza specyfikację zawartą w dokumencie, który opisuje wymagane cechy produktu, takie jak: poziom jakości, wydajności, bezpieczeństwa lub wymiary, włącznie z wymaganiami mającymi zastosowanie do produktu w zakresie nazwy, pod jaką jest sprzedawany, terminologii, symboli, badań i metod badania, opakowania, oznakowania i etykietowania oraz procedur oceny zgodności.

Termin »specyfikacja techniczna« obejmuje także metody produkcji oraz przetwórstwa stosowanego w stosunku do produktów rolniczych, zgodnie z art. 38 ust. 1 traktatu, produktów przeznaczonych do spożycia przez człowieka oraz zwierzęta oraz produktów leczniczych określonych w art. 1 [dyrektywy Rady 65/65/EWG z dnia 26 stycznia 1965 r. o zbliżeniu przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych dotyczących produktów leczniczych (Dz.U. 1965, 22, s. 369), zmienionej dyrektywą Rady 93/39/EWG z dnia 14 czerwca 1993 r. (Dz.U. L 214, s. 22)], jak również metody produkcji oraz przetwarzania odnoszące się do innych produktów, gdzie mają one wpływ na ich charakterystykę;

4)

»inne wymagania« oznaczają wymagania inne niż specyfikacje techniczne, nałożone na produkt w celu ochrony, w szczególności konsumentów i środowiska, które wpływają na jego cykl życiowy po wprowadzeniu go na rynek, takie jak warunki użytkowania, powtórne przetwarzanie, ponowne zastosowanie lub składowanie [usuwanie], gdzie takie warunki mogą mieć istotny wpływ na skład lub rodzaj [charakter] produktu lub jego obrót [wprowadzenie do obrotu];

[…]

11)

»przepisy techniczne«[:] specyfikacje techniczne i inne wymagania bądź zasady dotyczące usług, włącznie z odpowiednimi przepisami administracyjnymi, których przestrzeganie jest obowiązkowe, de iure lub de facto, w przypadku wprowadzenia do obrotu, świadczenia usługi, ustanowienia operatora usług lub stosowania w państwie członkowskim lub na przeważającej jego części, jak również przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne państw członkowskich, z wyjątkiem określonych w art. 10, zakazujących [zakazujące] produkcji, przywozu, wprowadzania do obrotu i stosowania produktu lub zakazujących [zakazujące] świadczenia bądź korzystania z usługi lub ustanawiania dostawcy usług [podejmowania działalności jako dostawca usług].

Przepisy techniczne obejmują de facto [przepisy techniczne de facto stanowią w szczególności]:

przepisy ustawowe, wykonawcze lub administracyjne państwa członkowskiego, które odnoszą się do specyfikacji technicznych bądź innych wymagań lub zasad dotyczących usług, bądź też do kodeksów zawodowych lub kodeksów postępowania, które z kolei odnoszą się do specyfikacji technicznych bądź do innych wymogów lub zasad dotyczących usług, zgodność z którymi pociąga za sobą domniemanie zgodności z zobowiązaniami nałożonymi przez wspomniane przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne,

dobrowolne porozumienia, w których władze publiczne są stroną umawiającą się, a które przewidują, w interesie ogólnym, zgodność ze specyfikacjami technicznymi lub innymi wymogami albo zasadami dotyczącymi usług, z wyjątkiem specyfikacji odnoszących się do przetargów przy zamówieniach publicznych,

specyfikacje techniczne lub inne wymogi bądź zasady dotyczące usług, które powiązane są ze środkami fiskalnymi lub finansowymi mającymi wpływ na konsumpcję produktów lub usług przez wspomaganie przestrzegania takich specyfikacji technicznych lub innych wymogów bądź zasad dotyczących usług; specyfikacje techniczne lub inne wymogi bądź zasady dotyczące usług powiązanych z systemami zabezpieczenia społecznego nie są objęte tym znaczeniem [pojęciem].

Obejmuje to przepisy techniczne nałożone przez organy uprawnione przez władze państw członkowskich znajdujące się w wykazie sporządzonym przez Komisję [Europejską] przed dniem 1 sierpnia 1999 r. w ramach Komitetu określonego w art. 5.

Taka sama procedura stosowana jest przy wprowadzaniu zmian do tego wykazu”.

4

Artykuł 8 ust. 1 akapity od pierwszego do trzeciego dyrektywy 98/34 brzmią następująco:

„Z zastrzeżeniem art. 10 państwa członkowskie niezwłocznie przekazują Komisji [Europejskiej] wszelkie projekty przepisów technicznych, z wyjątkiem tych, które w pełni stanowią transpozycję normy międzynarodowej lub europejskiej, w którym to przypadku wystarczająca jest informacja dotycząca odpowiedniej normy. Przekazują Komisji także podstawę prawną konieczną do przyjęcia uregulowań technicznych [notyfikację dotyczącą powodów, dla których konieczne jest ustanowienie takiego przepisu technicznego], jeżeli nie zostały one wyraźnie ujęte w projekcie.

Gdzie stosowne oraz jeżeli nie został on przesłany z uprzedzeniem [przesłany w związku z uprzednio dokonanym przekazaniem], państwa członkowskie jednocześnie przekazują tekst podstawowych przepisów prawnych lub innych regulacji [przepisów ustawowych i wykonawczych], których zasadniczo i bezpośrednio dotyczą normy, jeżeli znajomość takiego tekstu jest niezbędna do prawidłowej oceny implikacji, jakie niesie ze sobą projekt przepisów technicznych.

Państwa członkowskie przekazują projekt ponownie i na powyższych warunkach, jeżeli dokonają w tekście jakichś zmian, które w istotny sposób wpływają na zakres jego zastosowania, skracają wyjściowo przewidziany harmonogram wdrożenia, dodają więcej specyfikacji lub wymagań lub zaostrzają wspomniane wymagania”.

Prawo szwedzkie

5

Artykuł 36 akapit pierwszy pkt 2 Djurskyddslagen (1988:534) [ustawy o ochronie zwierząt (1988:534)] z dnia 2 czerwca 1988 r. (SFS 1988, nr 534) [zwanej dalej „ustawą (1988:534)”] przewiduje:

„Kto umyślnie lub nieumyślnie:

[…]

2.

narusza przepisy przyjęte na podstawie niniejszej ustawy […]

podlega karze grzywny lub karze pozbawienia wolności do lat 2”.

6

Djurskyddsförordning (1988:539) [rozporządzenie (1988:539) o ochronie zwierząt] z dnia 2 czerwca 1988 r. (SFS 1988, nr 539), zmienione rozporządzeniem z dnia 20 marca 2003 r. (SFS 2003, nr 105) [zwane dalej „rozporządzeniem (1988:539)”] zostało wydane na podstawie ustawy (1988:534). Artykuł 9 tego rozporządzenia stanowi:

„Kury nioski można poddać tylko takim systemom hodowli, jakie zaspokoją ich potrzeby w odniesieniu do gniazd, grzęd i kąpieli piaskowych. Metody hodowli powinny mieć na celu zapewnienie niskiego poziomu śmiertelności i zaburzeń zachowania kur.

Jednostka odpowiedzialna za ochronę zwierząt wyda bardziej szczegółowe przepisy odnoszące się do systemów hodowli kur”.

Postępowanie główne i pytania prejudycjalne

7

Oskarżeni w postępowaniu głównym są producentami jaj, przeciwko którym wniesiono do sądu odsyłającego akt oskarżenia za naruszenie przepisów art. 36 ustawy (1988:534) i art. 9 rozporządzenia (1988:539) poprzez to, że umyślnie lub nieumyślnie hodowali kury nioski w systemie hodowli, który nie odpowiadał potrzebom tych zwierząt w odniesieniu do gniazd, grzęd i kąpieli piaskowych.

8

Oskarżeni w postępowaniu głównym potwierdzili prawdziwość faktów, z których czyni się im zarzut, lecz zaprzeczyli oskarżeniu prokuratora, według którego fakty te pociągały za sobą ich odpowiedzialność karną. Podnieśli w tym względzie, że przyspieszenie daty wejścia w życie art. 9 rozporządzenia (1988:539), ustalonej pierwotnie na dzień 1 maja 2003 r. i przesuniętej na dzień 15 kwietnia 2003 r., nie stało się przedmiotem ponownego przekazania Komisji, przewidzianego w art. 8 ust. 1 akapit trzeci dyrektywy 98/34. W konsekwencji oskarżeni w postępowaniu głównym stwierdzili, że przepisy art. 9 rozporządzenia nie mogły być przeciwko nim powołane.

9

Prokurator natomiast zgodził się, że art. 9 rozporządzenia (1988:539) stanowił przepis techniczny, a co za tym idzie, że należał on do zakresu zastosowania dyrektywy 98/34. Przyznając również, że nie miało miejsca ponowne przekazanie Komisji, prokurator zakwestionował jednak to, że przyspieszenie daty wejścia w życie tego przepisu stanowiło zmianę istotną w rozumieniu art. 8 ust. 1 akapit trzeci dyrektywy 98/34, a w konsekwencji stwierdził, że rząd szwedzki nie miał obowiązku dokonania ponownego przekazania Komisji.

10

W wyroku z dnia 2 października 2009 r. sąd odsyłający uznał argumenty oskarżonych w postępowaniu głównym i oddalił zarzuty wniesione przez prokuratora.

11

W następstwie postanowienia wydanego w dniu 21 grudnia 2010 r. przez Högsta domstolen (sąd najwyższy), który orzekł o braku konieczności wystąpienia z wnioskiem o wydanie przez Trybunał orzeczenia w trybie prejudycjalnym, Hovrätten över Skåne och Blekinge (sąd apelacyjny dla regionów Skania i Blekinge) uchylił wyrok wydany w dniu 2 października 2009 r. przez sąd odsyłający i przekazał sprawę temu sądowi do ponownego rozpoznania co do istoty.

12

W tych okolicznościach Helsingborgs tingsrätt (sąd pierwszej instancji w Helsingborgu) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:

„1)

Czy skrócenie harmonogramu wdrożenia [przyspieszenie daty wejścia w życie] art. 9 [rozporządzenia (1988:539)] z dnia 1 maja 2003 r. do dnia 15 kwietnia 2003 r. pociąga za sobą obowiązek [Królestwa] Szwecji, jako państwa członkowskiego, ponownego przekazania projektu zgodnie z art. 8 ust. 1 akapit trzeci dyrektywy [98/34]?

2)

W razie odpowiedzi na pytanie pierwsze, iż ponowne przekazanie powinno było mieć miejsce, jakie są skutki prawne niedopełnienia tej formalności?”.

W przedmiocie pytań prejudycjalnych

W przedmiocie pytania pierwszego

13

Przez swoje pierwsze pytanie sąd odsyłający zmierza w istocie do ustalenia, czy data ostatecznie przyjęta przez organy krajowe jako data wejścia w życie środka krajowego, takiego jak ten sporny w postępowaniu głównym, nakazujący umieszczenie kur niosek w systemach hodowli, które odpowiadają potrzebom tych zwierząt w odniesieniu do gniazd, grzęd i kąpieli piaskowych, i mający na celu zapewnienie niskiego poziomu ich śmiertelności i zaburzeń ich zachowania, podlega obowiązkowi przekazania Komisji, przewidzianemu w art. 8 ust. 1 akapit trzeci dyrektywy 98/34.

14

Należy w tym względzie przypomnieć, że zgodnie z art. 8 ust. 1 akapit trzeci dyrektywy 98/34 państwa członkowskie dokonują ponownego przekazania projektu przepisu technicznego, jeżeli wprowadzają, w sposób istotny, zmiany, których skutkiem jest zmiana zakresu jego zastosowania, skrócenie pierwotnie przewidzianego harmonogramu wdrożenia, dodanie specyfikacji lub wymagań albo ich zaostrzenie.

15

Ponieważ rząd polski w swoich uwagach zakwestionował możliwość zakwalifikowania art. 9 rozporządzenia (1988:539) jako „przepisu technicznego” w rozumieniu art. 1 pkt 11 dyrektywy 98/34, a także po to, aby udzielić użytecznej odpowiedzi sądowi odsyłającemu, należy najpierw zbadać, czy przepisowi krajowemu tego rodzaju można przypisać taką kwalifikację.

16

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału z art. 1 pkt 11 dyrektywy 98/34 wynika, iż pojęcie „przepisu technicznego” obejmuje trzy kategorie, to znaczy po pierwsze, „specyfikację techniczną” w rozumieniu art. 1 pkt 3 tej dyrektywy, po drugie, „inne wymaganie”, zdefiniowane w art. 1 pkt 4 tej dyrektywy, a po trzecie, kategorię, o której mowa w art. 1 pkt 11 tejże dyrektywy, która obejmuje przepisy ustawodawcze, wykonawcze i administracyjne zakazujące produkcji, przywozu, wprowadzania do obrotu i stosowania produktu albo zakazujące świadczenia bądź korzystania z usługi lub podejmowania działalności jako dostawca usług (zob. podobnie wyrok Fortuna i in., C‑213/11, C‑214/11 i C‑217/11, EU:C:2012:495, pkt 27 i przytoczone tam orzecznictwo).

17

W tym względzie, po pierwsze, należy od razu wskazać, że art. 9 rozporządzenia (1988:539) nie mieści się w trzeciej kategorii przepisów technicznych, o której mowa w art. 1 pkt 11 dyrektywy 98/34, ponieważ art. 9 rozporządzenia (1988:539) nie zawiera żadnego zakazu, w rozumieniu tej dyrektywy, produkcji, przywozu, wprowadzania do obrotu lub stosowania produktu, czy też świadczenia bądź korzystania z usługi lub podejmowania działalności jako dostawca usług.

18

Po drugie, należy ustalić, czy środek krajowy sporny w postępowaniu głównym mieści się w pierwszej kategorii przepisów technicznych, o której mowa w art. 1 pkt 3 dyrektywy 98/34, to znaczy w pojęciu „specyfikacji technicznej”.

19

Trzeba wyjaśnić, że zgodnie z orzecznictwem pojęcie to zakłada, iż środek krajowy w sposób konieczny odnosi się do produktu lub jego opakowania jako takich i określa w związku z tym jedną z obowiązkowych cech produktu (zob. podobnie wyrok Fortuna i in., EU:C:2012:495, pkt 28).

20

Ponadto w odniesieniu do produktów rolnych Trybunał wskazał, że pojęcie „specyfikacji technicznej” oznacza specyfikację, która znajduje się w dokumencie określającym cechy produktu lub metody jego produkcji i przetwórstwa (zob. podobnie wyrok Donkersteeg, C‑37/99, EU:C:2000:636, pkt 30).

21

Tymczasem należy stwierdzić, po pierwsze, że art. 9 rozporządzenia (1988:539) dotyczy komfortu i jakości infrastruktury, w której hodowane są kury nioski, to znaczy wyposażonych klatek, jednak jak wskazuje rząd polski, przepis ten nie określa cech, jakie muszą posiadać rozpatrywane w postępowaniu głównym produkty.

22

Po drugie, zakładając, że można byłoby uznać, iż przepis ten dotyczy metod produkcji, ponieważ jak wskazano w poprzednim punkcie, odnosi się do hodowli kur niosek w wyposażonych klatkach, należy jednak wskazać, że przepis ten ogranicza się do zaznaczenia w sposób ogólny wymogu istnienia gniazd, grzęd i kąpieli piaskowych w ramach tej infrastruktury, nie określając jednak w sposób szczegółowy różnych aspektów tego sposobu hodowli. Artykuł 9 rozporządzenia (1988:539) nie zawiera bowiem żadnego wskazania odnoszącego się przykładowo do wymiaru, liczby, temperatury, do utrzymania, funkcjonowania tych urządzeń w zakresie ekspozycji kur niosek na światło, albo też do wyposażenia służącego do karmienia i pojenia. Wobec braku jakiegokolwiek uszczegółowienia zawartego w art. 9 rozporządzenia (1988:539) przepisu tego nie można zatem uznać za określający metodę produkcji lub przetwórstwa.

23

Należy ponadto odnotować, że wskazując, iż „[m]etody hodowli powinny mieć na celu zapewnienie niskiego poziomu śmiertelności i zaburzeń zachowania kur” bez dalszych wskazań, art. 9 akapit pierwszy rozporządzenia (1988:539) ogranicza się do określenia celu ogólnego w zakresie dobrostanu kur niosek, nie określając konkretnie sposobu jego osiągnięcia i nie odnosząc się w sposób konieczny do danego produktu, a w konsekwencji nie ustalając cech tego produktu (zob. analogicznie wyrok Intercommunale Intermosane i Fédération de l’industrie et du gaz, C‑361/10, EU:C:2011:382, pkt 17).

24

Z powyższego wynika, że art. 9 rozporządzenia (1988:539) nie zawiera „specyfikacji technicznych” w rozumieniu art. 1 pkt 3 dyrektywy 98/34.

25

Po trzecie, należy zbadać, czy art. 9 rozporządzenia (1988:539) mieści się w drugiej kategorii przepisów technicznych, o której mowa w art. 1 pkt 4 dyrektywy 98/34, to znaczy w pojęciu „innego wymagania”.

26

W tym względzie Trybunał orzekł już, że aby rozpatrywane środki krajowe móc zakwalifikować jako „inne wymagania” w rozumieniu art. 1 pkt 4 dyrektywy 98/34, muszą one stanowić „warunki”, które mogą mieć istotny wpływ na skład lub charakter danego produktu bądź na jego wprowadzenie do obrotu (zob. podobnie wyrok Fortuna i in., EU:C:2012:495, pkt 35 i przytoczone tam orzecznictwo).

27

Trybunał uznał także, że jeżeli wymogi zawarte w środku krajowym mają ogólny charakter, to nie mogą stanowić tego rodzaju warunków, a w konsekwencji nie można ich zakwalifikować jako „innych wymagań” w rozumieniu wskazanego art. 1 pkt 4 (zob. podobnie wyrok Intercommunale Intermosane i Fédération de l’industrie et du gaz, EU:C:2011:382, pkt 21).

28

Nader ogólne sformułowanie zawarte w art. 9 rozporządzenia (1988:539), jak wskazano w pkt 22 i 23 niniejszego wyroku, wyklucza zatem, by przepis ten mógł zostać uznany za warunkujący skład, charakter lub wprowadzenie do obrotu objętych nim produktów.

29

W konsekwencji art. 9 rozporządzenia (1988:539) nie można zakwalifikować jako „innego wymagania” w rozumieniu art. 1 pkt 4 dyrektywy 98/34.

30

Wreszcie należy stwierdzić, że o ile przepis ten nie stanowi sam w sobie przepisu technicznego, o tyle w akapicie drugim odwołuje się on do bardziej szczegółowych przepisów dotyczących sposobu hodowli kur, które mają zostać wydane później przez jednostkę odpowiedzialną za ochronę zwierząt.

31

Takie odesłanie do bardziej szczegółowych przepisów administracyjnych, o ile same te przepisy mogą zostać uznane za „specyfikacje techniczne” lub „inne wymagania”, może nadawać art. 9 rozporządzenia (1988:539) charakter „przepisu technicznego de facto” zgodnie z art. 1 pkt 11 tiret pierwsze dyrektywy 98/34.

32

Należy jednak podkreślić, że rząd szwedzki wskazał na rozprawie, iż przepisy te zostały zawarte w ogólnych wytycznych organów administracji rolnej SJVFS 2010:15, które zostały przyjęte w dniu 6 maja 2010 r., dodając jednakże zarazem, że przepisy te istniały już w 2003 r.

33

Do sądu odsyłającego należy zatem ustalenie, po pierwsze, czy bardziej szczegółowe przepisy, do których odsyła art. 9 rozporządzenia (1988:539), rzeczywiście były już przyjęte w momencie zajścia stanu faktycznego, którego dotyczy postępowanie główne. Jeżeli przepisy te mają zastosowanie rationae temporis w sporze w postępowaniu głównym, sąd odsyłający powinien następnie upewnić się, że mogą one zostać zakwalifikowane jako „specyfikacje techniczne” lub „inne wymagania” zgodnie z art. 1 pkt 11 tiret pierwsze dyrektywy 98/34. Wreszcie sąd ten ustali, czy wskazane przepisy zostały również objęte przyspieszeniem daty wejścia w życie art. 9 rozporządzenia (1988:539).

34

Zatem przy założeniu, że sąd odsyłający dojdzie do wniosku, że owe bardziej szczegółowe przepisy stanowią „specyfikacje techniczne” lub „inne wymagania”, mieszcząc się tym samym w pojęciu „przepisu technicznego”, a także o ile skrócenie harmonogramu miało zastosowanie także do nich, należy ustalić, czy przyspieszenie wejścia w życie art. 9 rozporządzenia (1988:539) z dnia 1 maja 2003 r. na dzień 15 kwietnia tego samego roku podlegało obowiązkowi nowego przekazania Komisji, przewidzianemu w art. 8 ust. 1 akapit trzeci tej dyrektywy.

35

W tym względzie należy natomiast wskazać, że na rozprawie rząd szwedzki i Komisja podniosły, iż zgłoszenie tej instytucji pierwotnego projektu art. 9 rozporządzenia (1988:539) nie wskazywało, że przepis ten będzie miał zastosowanie począwszy od dnia 1 maja 2003 r., lecz odnotowywało jedynie, że wejdzie on w życie w ciągu 2003 r. – czego sprawdzenie należy do sądu odsyłającego.

36

Zatem jeżeli pierwotna notyfikacja projektu art. 9 rozporządzenia (1988/539) skierowana do Komisji rzeczywiście wskazywała, że wejdzie on w życie w ciągu 2003 r., należy stwierdzić, że data 15 kwietnia 2003 r. ostatecznie przyjęta przez organy krajowe jako data wejścia w życie tego przepisu nie stanowi zmiany w stosunku do daty ściśle określonej – której podania zresztą dyrektywa 98/34 nie wymaga – która byłaby pierwotnie przekazana Komisji, a co za tym idzie, że nie stanowiła ona o zmianie harmonogramu w rozumieniu art. 8 ust. 1 akapit trzeci tej dyrektywy.

37

Wynika z tego, że w tej sytuacji organy krajowe nie podlegały obowiązkowi przeprowadzenia nowej notyfikacji, przewidzianej przez ten przepis dyrektywy 98/34.

38

Jeżeli natomiast pierwotna notyfikacja Komisji art. 9 rozporządzenia (1988:539) przewidywała dla jego wejścia w życie ściśle określoną datę 1 maja 2003 r., podjęta przez organy szwedzkie decyzja, by ostatecznie przyjąć datę 15 kwietnia 2003 r., oznacza zmianę harmonogramu, co rodzi pytanie o to, czy to przyspieszenie terminu wdrożenia wskazanego środka krajowego podlega obowiązkowi nowego przekazania Komisji, przewidzianemu w art. 8 ust. 1 akapit trzeci dyrektywy 98/34.

39

W tym natomiast względzie należy wskazać, że wszystkie strony podniosły istnienie rozbieżności językowych między różnymi wersjami art. 8 ust. 1 akapit trzeci dyrektywy 98/34. Z ogółu wersji językowych nie wynika bowiem jasno, że przesłanka istotnego charakteru ma zastosowanie nie tylko do pierwszego przypadku, o którym mowa w tym artykule, to znaczy do zmian zakresu zastosowania przepisu technicznego, ale także do dwóch innych wymienionych w nim przypadków, to znaczy skrócenia harmonogramu wdrożenia oraz dodania specyfikacji lub wymagań lub ich zaostrzenia. Tylko niektóre wersje językowe stanowią jasno, że kryterium istotnego charakteru ma zastosowanie do tych trzech rodzajów zmian. Tytułem przykładu wersja w języku francuskim wskazuje zatem, że „[l]es États membres procèdent à une nouvelle communication […] s’ils apportent au projet de règle technique, d’une manière significative, des changements qui auront pour effet de modifier le champ d’application, d’en raccourcir le calendrier d’application initialement prévu, d’ajouter des spécifications ou des exigences ou de rendre celles-ci plus strictes”. Wersja w języku włoskim przewiduje, że „[g]li Stati membri procedono ad una nuova comunicazione […] qualora essi apportino al progetto di regola tecnica modifiche importanti che ne alterino il campo di applicazione, ne abbrevino il calendario di applicazione inizialmente previsto, aggiungano o rendano più rigorosi le specificazioni o i requisiti”, natomiast wersja w języku portugalskim jest sformułowana następująco: „[o]s Estados-membros farão uma nova comunicação […], caso introduzam alterações significativas no projecto de regra técnica que tenham por efeito modificar o âmbito de aplicação, reduzir o calendário de aplicação inicialmente previsto, aditar especificações ou exigências ou torná-las mais rigorosas”.

40

Należy zatem przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sformułowania użytego w jednej z wersji językowych przepisu prawa Unii nie można traktować jako jedynej podstawy jego wykładni lub przyznawać mu w tym zakresie pierwszeństwa względem innych wersji językowych. Przepisy prawa Unii należy interpretować i stosować w sposób jednolity w świetle wersji sporządzonych we wszystkich językach urzędowych Unii. W przypadku różnicy między różnymi wersjami językowymi tekstu prawa Unii sporny przepis należy interpretować z uwzględnieniem ogólnej systematyki i celu uregulowania, którego stanowi część (zob. podobnie wyrok Kurcums Metal, C‑558/11, EU:C:2012:721, pkt 48 i przytoczone tam orzecznictwo).

41

Należy stwierdzić, że dyrektywa 98/34 ma na celu ochronę – za pomocą kontroli prewencyjnej – swobodnego przepływu towarów, który jest jedną z podstaw Unii, oraz że kontrola ta jest o tyle przydatna, iż przepisy techniczne objęte tą dyrektywą mogą stanowić przeszkody w handlu między państwami członkowskimi, które to przeszkody dopuszczalne są jedynie wówczas, gdy są one niezbędne, aby spełnić wymogi nadrzędne, których przestrzeganie leży w interesie ogólnym (zob. wyrok Fortuna i in., EU:C:2012:495, pkt 26 i przytoczone tam orzecznictwo).

42

Ponadto trzeba wskazać, że motyw 13 dyrektywy 98/34 stanowi, iż „Komisja i państwa członkowskie muszą mieć wystarczająco długi czas, aby zaproponować poprawki do projektowanych środków […]”, a motyw 16 uściśla, że „[d]ane państwo członkowskie jest zobowiązane […] odroczyć wdrożenie planowanych środków na okres wystarczający do przeprowadzenia wspólnej analizy poprawek lub do przygotowania projektu wiążącego aktu prawnego przez Radę lub do przyjęcia wiążącego aktu prawnego przez Komisję […]”.

43

Zatem z ogólnej systematyki i celu dyrektywy 98/34 wynika, po pierwsze, że skrócenie harmonogramu wdrożenia przepisu technicznego nie powinno podlegać wymogowi bardziej rygorystycznemu – jeżeli każde przyspieszenie daty wejścia w życie tego przepisu należałoby notyfikować Komisji – niż wymóg nałożony względem zmiany dotyczącej zakresu zastosowania przepisu technicznego, gdyż wszelkie zmiany wprowadzone w projekcie przepisu technicznego wymienione w art. 8 ust. 1 akapit trzeci tej dyrektywy należy w taki sam sposób poddawać ocenie w świetle celu, jakim jest swobodny przepływ towarów. Po drugie, istotne znaczenie ma zapewnienie skuteczności procedury badania projektu przepisu technicznego przez Komisję i państwa członkowskie, a także skuteczności krajowej procedury prawodawczej.

44

Z powyższego wynika, że kryterium istotnego charakteru ma zastosowanie do wszystkich przypadków wymienionych w art. 8 ust. 1 akapit trzeci dyrektywy 98/34, w tym do skrócenia harmonogramu wdrożenia przepisu technicznego.

45

Co za tym idzie, istotny charakter przyspieszenia daty wejścia w życie art. 9 rozporządzenia (1988:539) na dzień 15 kwietnia 2003 r. powinien ocenić sąd odsyłający, na podstawie całokształtu przedstawionych mu przesłanek, w świetle tak okresu, o który obiektywnie rzecz biorąc skrócono harmonogram wdrożenia przepisu technicznego, jak i specyfiki rozpatrywanej dziedziny działalności, a zwłaszcza różnych etapów oraz ograniczeń obowiązujących podczas produkcji i wprowadzania do obrotu rozpatrywanych produktów.

46

Ze względu na powyższe na pytanie pierwsze należy odpowiedzieć, że data ostatecznie przyjęta przez organy krajowe jako data wejścia w życie środka krajowego takiego jak ten sporny w postępowaniu głównym, nakazującego umieszczenie kur niosek w systemach hodowli, które odpowiadają potrzebom tych zwierząt w odniesieniu do gniazd, grzęd i kąpieli piaskowych, i mającego na celu zapewnienie niskiego poziomu ich śmiertelności i zaburzeń ich zachowania, podlega obowiązkowi przekazania Komisji, przewidzianemu w art. 8 ust. 1 akapit trzeci dyrektywy 98/34, jeżeli zmiana harmonogramu wdrożenia wskazanego środka krajowego miała rzeczywiście miejsce i jeżeli ma ona istotny charakter, czego ustalenie należy do sądu odsyłającego.

W przedmiocie pytania drugiego

47

Przez swoje drugie pytanie sąd odsyłający zmierza – przy założeniu, że skrócenie harmonogramu wejścia w życie art. 9 rozporządzenia (1988:539) podlega obowiązkowi przekazania Komisji, przewidzianemu w art. 8 ust. 1 akapit trzeci dyrektywy 98/34 – do ustalenia prawnych konsekwencji niedokonania takiej notyfikacji.

48

W tym względzie należy przypomnieć, że Trybunał orzekł, iż naruszenie obowiązku notyfikacji stanowi uchybienie proceduralne przy przyjmowaniu przepisów technicznych i powoduje brak możliwości stosowania tych przepisów technicznych, zatem nie można się na nie powołać wobec jednostek (zob. w szczególności wyroki: CIA Security International, C‑194/94, EU:C:1996:172, pkt 54; Schwibbert, C‑20/05, EU:C:2007:652, pkt 44). Na ów brak możliwości stosowania jednostki mogą powołać się przed sądem krajowym, na którym ciąży obowiązek odmowy zastosowania przepisu technicznego, który nie został notyfikowany zgodnie z dyrektywą 98/34 (zob. w szczególności wyrok Schwibbert, EU:C:2007:652, pkt 44 i przytoczone tam orzecznictwo).

49

Wynika z tego, że jeżeli notyfikacja Komisji art. 9 rozporządzenia (1988:539) zawierała rzeczywiście datę 1 maja 2003 r. jako datę wejścia w życie i jeżeli skrócenie harmonogramu jego wdrożenia do 15 kwietnia tego samego roku miało istotny charakter, niedokonanie nowego przekazania Komisji sprawiło, że na przepis ten nie można się powołać wobec oskarżonych w postępowaniu głównym.

50

Na drugie pytanie należy zatem odpowiedzieć, że jeżeli skrócenie harmonogramu wdrożenia krajowego przepisu technicznego podlega obowiązkowi przekazania Komisji, przewidzianemu w art. 8 ust. 1 akapit trzeci dyrektywy 98/34, niedokonanie takiej notyfikacji pociąga za sobą brak możliwości stosowania tego środka krajowego, a zatem na środek ten nie można powoływać się wobec jednostek.

W przedmiocie kosztów

51

Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi.

 

Z powyższych względów Trybunał (siódma izba) orzeka, co następuje:

 

1)

Data ostatecznie przyjęta przez organy krajowe jako data wejścia w życie środka krajowego takiego jak ten sporny w postępowaniu głównym, nakazującego umieszczenie kur niosek w systemach hodowli, które odpowiadają potrzebom tych zwierząt w odniesieniu do gniazd, grzęd i kąpieli piaskowych, i mającego na celu zapewnienie niskiego poziomu ich śmiertelności i zaburzeń ich zachowania, podlega obowiązkowi przekazania Komisji Europejskiej, przewidzianemu w art. 8 ust. 1 akapit trzeci dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/34/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego, zmienionej dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 98/48/WE z dnia 20 lipca 1998 r., jeżeli zmiana harmonogramu wdrożenia wskazanego środka krajowego miała rzeczywiście miejsce i jeżeli ma ona istotny charakter, czego ustalenie należy do sądu odsyłającego.

 

2)

Jeżeli skrócenie harmonogramu wdrożenia krajowego przepisu technicznego podlega obowiązkowi przekazania Komisji Europejskiej, przewidzianemu w art. 8 ust. 1 akapit trzeci dyrektywy 98/34, zmienionej dyrektywą 98/48, niedokonanie takiej notyfikacji pociąga za sobą brak możliwości stosowania tego środka krajowego, a zatem na środek ten nie można powoływać się wobec jednostek.

 

Podpisy


( *1 ) Język postępowania: szwedzki.

Top