This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 02014R0795-20210525
Regulation of the European Central Bank (EU) No 795/2014 of 3 July 2014 on oversight requirements for systemically important payment systems (ECB/2014/28)
Consolidated text: Rozporządzenie Europejskiego Banku Centralnego (UE) nr 795/2014 z dnia 3 lipca 2014 r. w sprawie wymogów nadzorczych w odniesieniu do systemów płatności o znaczeniu systemowym (EBC/2014/28)
Rozporządzenie Europejskiego Banku Centralnego (UE) nr 795/2014 z dnia 3 lipca 2014 r. w sprawie wymogów nadzorczych w odniesieniu do systemów płatności o znaczeniu systemowym (EBC/2014/28)
02014R0795 — PL — 25.05.2021 — 002.001
Dokument ten służy wyłącznie do celów informacyjnych i nie ma mocy prawnej. Unijne instytucje nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za jego treść. Autentyczne wersje odpowiednich aktów prawnych, włącznie z ich preambułami, zostały opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i są dostępne na stronie EUR-Lex. Bezpośredni dostęp do tekstów urzędowych można uzyskać za pośrednictwem linków zawartych w dokumencie
ROZPORZĄDZENIE EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO (UE) NR 795/2014 z dnia 3 lipca 2014 r. w sprawie wymogów nadzorczych w odniesieniu do systemów płatności o znaczeniu systemowym (Dz.U. L 217 z 23.7.2014, s. 16) |
zmienione przez:
|
|
Dziennik Urzędowy |
||
nr |
strona |
data |
||
ROZPORZĄDZENIE EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO (UE) 2017/2094 z dnia 3 listopada 2017 r. |
L 299 |
11 |
16.11.2017 |
|
ROZPORZĄDZENIE EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO (UE) 2021/728 z dnia 29 kwietnia 2021 r. |
L 157 |
1 |
5.5.2021 |
ROZPORZĄDZENIE EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO (UE) NR 795/2014
z dnia 3 lipca 2014 r.
w sprawie wymogów nadzorczych w odniesieniu do systemów płatności o znaczeniu systemowym
(EBC/2014/28)
Artykuł 1
Przedmiot i zakres regulacji
System płatności identyfikuje się jako SIPS, jeżeli: a) zgodnie z dyrektywą 98/26/WE kwalifikuje się do bycia zgłoszonym jako system przez państwo członkowskie, którego walutą jest euro, lub jego operator ma siedzibę w strefie euro, w tym w formie oddziału, za którego pośrednictwem prowadzony jest system; oraz b) przynajmniej dwa poniższe kryteria są w jego przypadku spełnione na przestrzeni roku kalendarzowego:
całkowita średnia wartość dzienna przetwarzanych przez niego płatności w euro przekracza 10 mld EUR;
całkowita wielkość przetwarzanych płatności w euro stanowi przynajmniej jedną z poniższych wartości:
jego działalność transgraniczna (tzn. uczestnicy z siedzibą w państwie innym, niż państwo siedziby operatora SIPS lub powiązania transgraniczne z innymi systemami płatności) obejmuje przynajmniej pięć państw i generuje minimum 33 % całkowitej liczby płatności w euro przetwarzanych przez dany SIPS;
jest wykorzystywany do rozrachunku innych infrastruktur rynku finansowego.
Identyfikacji dokonuje się z częstotliwością roczną.
Niezależnie od ust. 3 Rada Prezesów, bazując na rzetelnym i umotywowanym osądzie, może również zdecydować zgodnie z ust. 2, że system płatności zostanie zidentyfikowany jako SIPS w jednym z następujących przypadków:
w przypadku gdy taka decyzja byłaby właściwa, biorąc pod uwagę charakter, wielkość i złożoność systemu płatności, charakter i znaczenie jego uczestników, substytucyjność systemu płatności i dostępność systemów alternatywnych oraz powiązania, współzależności i inne interakcje systemu z szerzej rozumianym systemem finansowym;
w przypadku gdy system płatności nie spełnia kryteriów określonych w ust. 3 wyłącznie dlatego, że wymogi ustanowione w ust. 3 lit. b) występują w okresie krótszym niż rok kalendarzowy oraz jest prawdopodobne, że system płatności będzie nadal spełniał kryteria oceny w ramach kolejnego przeglądu weryfikacyjnego.
Decyzja przyjęta na podstawie ust. 2 pozostaje w mocy do czasu jej uchylenia. Przeglądy weryfikacyjne systemów płatności zidentyfikowanych jako SIPS przeprowadza się z częstotliwością roczną w celu zweryfikowania, czy nadal spełniają one kryteria, na podstawie których dokonano takiej identyfikacji. Decyzję przyjętą zgodnie z ust. 2 uchyla się, jeżeli:
w dwóch kolejnych przeglądach weryfikacji SIPS nie spełnia wymogów określonych w ust. 3 lub ust. 3-a;
w jednym przeglądzie weryfikacji SIPS nie spełnia wymogów określonych w ust. 3 lub ust. 3-a oraz operator SIPS wykaże w sposób zadowalający dla Rady Prezesów, że jest mało prawdopodobne, aby SIPS spełnił te wymogi przed kolejnym przeglądem weryfikacji.
Artykuł 2
Definicje
Dla celów niniejszego rozporządzenia użyte w nim terminy oznaczają:
„system płatności” — formalne porozumienie trzech lub większej liczby uczestników, nie wliczając w to banków rozrachunkowych, partnerów centralnych, izb rozliczeniowych ani uczestników pośrednich, cechujące się wspólnymi zasadami i jednolitymi uzgodnieniami służącymi realizacji poleceń przelewu pomiędzy uczestnikami;
„polecenie przelewu” ma znaczenie nadane terminowi „zlecenie transferu” w definicji zawartej w pierwszym tiret art. 2 lit. i) dyrektywy 98/26/WE;
„ryzyko systemowe” — ryzyko tego, że niewykonywanie przez uczestnika lub operatora SIPS obowiązków w ramach SIPS spowoduje niezdolność innych uczestników lub operatora danego SIPS do wykonania ich obowiązków, gdy staną się one wymagalne, co potencjalnie wiąże się z efektem przenoszenia się ryzyka, stanowiącym zagrożenie dla stabilności systemu finansowego lub dla zaufania do tego systemu;
„operator SIPS” — podmiot prawny ponoszący odpowiedzialność prawną za prowadzenie SIPS;
„właściwy organ” oznacza:
krajowy bank centralny Eurosystemu posiadający podstawowe kompetencje nadzorcze, zidentyfikowany jako taki zgodnie z art. 1 ust. 2; lub
w odniesieniu do systemu płatności będącego SIPS, który spełnia kryteria określone w art. 1 ust. 3 pkt (iii), „właściwy organ” oznacza:
EBC; lub
w przypadku gdy krajowemu bankowi centralnemu Eurosystemu powierzono podstawowe kompetencje nadzorcze na okres pięciu lub więcej lat bezpośrednio przed podjęciem decyzji, o której mowa w art. 1 ust. 2, „właściwy organ” oznacza zarówno EBC, jak i ten krajowy bank centralny;
„SIPS Eurosystemu” — SIPS, którego właścicielem i operatorem jest bank centralny Eurosystemu;
„ryzyko prawne” — ryzyko wynikające ze stosowania przepisów ustawowych lub wykonawczych, zazwyczaj skutkujące stratą;
„ryzyko kredytowe” — ryzyko tego, że kontrahent — będący uczestnikiem lub innym podmiotem — stanie się niezdolny do wykonania swych zobowiązań finansowych w momencie, w którym staną się one wymagalne lub w innym momencie w przyszłości;
„ryzyko płynności” — ryzyko tego, że kontrahent — będący uczestnikiem lub innym podmiotem — stanie się niezdolny do wykonywania swoich zobowiązań finansowych w momencie, w którym staną się one wymagalne, pomimo faktu, iż może posiadać wystarczające środki do wykonania takich zobowiązań w przyszłości;
„ryzyko operacyjne” — ryzyko tego, że problemy w zakresie systemów informatycznych lub wewnętrznych procesów, błędy ludzkie, błędy w zakresie zarządzania lub zakłócenia spowodowane przez zewnętrzne wydarzenia lub zlecone usługi spowodują ograniczenie, pogorszenie lub zaprzestanie świadczenia usług oferowanych przez SIPS;
„ryzyko powiernicze” — ryzyko poniesienia straty na aktywach przechowywanych przez powierników w przypadku niewypłacalności, niedbalstwa, oszustwa, złego zarządzania powiernika lub subpowiernika, a także niewłaściwego prowadzenia ewidencji przez taki podmiot;
„ryzyko inwestycyjne” — ryzyko poniesienia straty przez operatora SIPS lub uczestnika w przypadku inwestowania przez operatora SIPS środków własnych lub środków uczestników, np. zabezpieczeń;
„ryzyko rynkowe” — ryzyko poniesienia straty zarówno na pozycjach bilansowych, jak i pozabilansowych, wynikające z wahań cen rynkowych;
„system odroczonego rozrachunku netto” (deferred net settlement system, system DNS) — system, w odniesieniu do którego rozrachunek w pieniądzu banku centralnego odbywa się w ujęciu netto na koniec ustalonego wcześniej cyklu rozrachunkowego, np. na koniec lub w trakcie dnia operacyjnego;
„zabezpieczenie transgraniczne” — zabezpieczenie, w ramach którego, z perspektywy państwa, w którym dane aktywa zostają przyjęte jako zabezpieczenie, przynajmniej jedno z poniższych jest obce: a) waluta denominacji; b) państwo lokalizacji aktywów; lub c) państwo siedziby emitenta;
„płatność transgraniczna” — płatność pomiędzy uczestnikami mającymi siedziby w różnych państwach;
„infrastruktura rynku finansowego” — wielostronny system pomiędzy uczestniczącymi instytucjami, w tym operatorem systemu, wykorzystywany w celu rozliczania, rozrachunku i ewidencji płatności, papierów wartościowych, instrumentów pochodnych lub innych transakcji finansowych;
„uczestnik bezpośredni” — podmiot prawny pozostający w stosunku umownym z operatorem SIPS, którego obowiązują odpowiednie zasady i procedury SIPS, który ma możliwość nadawania oraz otrzymywania poleceń przelewu w tym systemie;
„uczestnik pośredni” — podmiot prawny niemający bezpośredniego dostępu do usług SIPS, którego zasadniczo nie obowiązują bezpośrednio odpowiednie zasady i procedury SIPS i którego polecenia przelewu są poddawane rozliczeniu, rozrachunkowi i ewidencji przez SIPS za pośrednictwem uczestnika bezpośredniego. Odpowiednie podmioty prawne ograniczają się do:
instytucji kredytowych w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 ( 1 );
przedsiębiorstw inwestycyjnych w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady ( 2 );
przedsiębiorstw, których siedziba znajduje się poza Unią i których zadania odpowiadają zadaniom unijnych instytucji kredytowych lub unijnych przedsiębiorstw inwestycyjnych w rozumieniu ppkt (i) i (ii);
organów władzy publicznej i przedsiębiorstw przez nie gwarantowanych oraz partnerów centralnych, agentów rozrachunkowych, izb rozliczeniowych i operatorów systemu w rozumieniu art. 2 lit. c), d), e) i p) dyrektywy 98/26/WE;
„organ zarządzający” — zarząd lub radę nadzorczą operatora SIPS lub, zgodnie z prawem krajowym, oba te organy;
„kadra zarządzająca” — dyrektorów wykonawczych, tzn. członków organu zarządzającego w systemie jednopoziomowym, którzy zajmują się codziennym prowadzeniem spraw operatora SIPS, oraz członków zarządu operatora SIPS w systemie dwupoziomowym;
„odpowiednie podmioty zainteresowane” — uczestników, infrastruktury rynku finansowego wpływające na ryzyko ponoszone przez SIPS, a także, w poszczególnych przypadkach, innych zainteresowanych uczestników rynku;
„ekspozycja kredytowa” — zagrożoną kwotę lub wartość, co do której istnieje ryzyko, że uczestnik nie ureguluje jej w pełnej wysokości — albo w momencie wymagalności zobowiązania, albo w terminie późniejszym;
„zabezpieczenie” — aktywo lub przyrzeczenie osoby trzeciej wykorzystane przez dającego zabezpieczenie w celu zabezpieczenia zobowiązania wobec przyjmującego zabezpieczenie. Zabezpieczenie obejmuje zarówno zabezpieczenie krajowe, jak i zabezpieczenie transgraniczne;
„podmiot zapewniający płynność” — podmiot zapewniający środki pieniężne na podstawie art. 5 ust. 3, art. 6 ust. 5, art. 8 ust. 1, art. 8 ust. 9 i art. 8 ust. 11 lub aktywa na podstawie art. 8 ust. 4, w tym uczestnika SIPS lub podmiot zewnętrzny;
„skrajne ale prawdopodobne warunki rynkowe” — wyczerpujący zbiór historycznych i hipotetycznych warunków, w tym najbardziej niestabilne okresy, w jakich funkcjonowały rynki, na których działa dany SIPS;
„zamierzona data rozrachunku” — datę wprowadzaną do SIPS przez składającego polecenie przelewu jako data rozrachunku;
„ogólne ryzyko prowadzenia działalności” — wszelkie potencjalne osłabienie sytuacji finansowej SIPS jako podmiotu gospodarczego w wyniku obniżenia przychodów lub wzrostu wydatków, które prowadzi do przewyższenia przychodów przez wydatki i które skutkuje stratą, która musi zostać pokryta z kapitału;
„plan naprawczy” — plan opracowany przez operatora SIPS w celu przywrócenia sprawnego funkcjonowania SIPS;
„plan uporządkowanej likwidacji” — plan opracowany przez operatora SIPS w celu uporządkowanej likwidacji SIPS;
przymiotnik „istotny” określa ryzyko, zależności lub zmiany, jakie mogą mieć wpływ na zdolność podmiotu do działania lub świadczenia usług zgodnie z oczekiwaniami;
„odpowiednie organy” — organy mające uzasadniony interes w uzyskaniu dostępu do informacji pochodzących z SIPS w celu wypełnienia przez te organy nałożonych na nie obowiązków ustawowych, np. organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz organy sprawujące nadzór nad głównymi uczestnikami;
„ryzyko podstawowe” — ryzyko, że kontrahent utraci kwotę równą całkowitej wartości transakcji, tzn. albo ryzyko, że sprzedawca aktywów finansowych dokona nieodwołalnej dostawy aktywów, ale nie otrzyma zapłaty, albo ryzyko, że nabywca aktywów finansowych w sposób nieodwołalny zapłaci za te aktywa, ale ich nie otrzyma;
„bank powierniczy” — bank przechowujący i chroniący aktywa finansowe osób trzecich;
„bank rozrachunkowy” — bank prowadzący rachunki dotyczące płatności, na których odbywa się wykonanie zobowiązań wynikających z systemu płatności;
„agent nostro” — bank, z którego korzystają uczestnicy SIPS w celu rozrachunku;
„płatność jednostronna” — płatność obejmującą tylko jeden transfer funduszy w jednej walucie;
„płatność dwustronna” — płatność obejmującą dwa transfery funduszy w różnych walutach w ramach systemu rozrachunkowego opartego na wymianie aktywów;
„ryzyko korelacji” — ryzyko wynikające z ekspozycji wobec uczestnika lub emitenta w sytuacji, gdy zabezpieczenie złożone przez tego uczestnika lub wyemitowane przez tego emitenta jest w wysokim stopniu skorelowane z jego ryzykiem kredytowym;
„dzień operacyjny” ma znaczenie nadane terminowi „dzień roboczy” w definicji zawartej w art. 2 lit. n) dyrektywy 98/26/WE;
„niezależny dyrektor” — członka organu zarządzającego bez kompetencji wykonawczych, który nie ma relacji biznesowych, rodzinnych ani innych powiązań prowadzących do konfliktu interesów z SIPS lub operatorem SIPS, ich kontrolującymi udziałowcami, ich kadrą zarządzającą lub ich uczestnikami, i który nie miał takich powiązań w okresie dwóch lat poprzedzających członkostwo w organie zarządzającym;
„podmiot powiązany” — spółkę kontrolującą uczestnika, kontrolowaną przez niego lub będącą kontrolowaną wraz z uczestnikiem. Kontrolę nad spółką rozumie się jako a) utrzymywanie na własność, kontrolowanie lub posiadanie 20 % lub więcej klasy papierów wartościowych spółki dających prawo głosu; lub b) konsolidację spółki na cele sprawozdawczości finansowej;
„sytuacja nadzwyczajna” — zdarzenie, zjawisko lub okoliczności mogące potencjalnie prowadzić do utraty lub zakłócenia działań, usług lub funkcji SIPS, w tym do zakłócenia lub uniemożliwienia ostatecznego rozrachunku;
„zobowiązania finansowe” — zobowiązania prawne powstające w ramach SIPS pomiędzy uczestnikami lub pomiędzy uczestnikami a operatorem SIPS w następstwie wprowadzenia do tego SIPS poleceń przelewu;
„środki korygujące” — określone środki lub działania, niezależnie od ich formy, czasu trwania lub wagi, nakładane na operatora SIPS przez właściwy organ w celu usunięcia skutków niezastosowania się do wymogów wskazanych w art. 3–21 lub w celu zapobieżenia ponownemu niezastosowaniu się do nich.
Artykuł 2a
Pisemne zawiadomienie o rozpoczęciu procesu identyfikacji systemu płatności jako SIPS
EBC powiadamia operatora systemu płatności o zamiarze rozpoczęcia procesu, o którym mowa w art. 1, w celu identyfikacji tego systemu płatności jako SIPS. Takie pisemne powiadomienie zawiera wszystkie istotne podstawy faktyczne i prawne dotyczące ewentualnej identyfikacji danego systemu płatności jako SIPS.
Artykuł 2b
Prawo dostępu do akt w trakcie procesu identyfikacji systemu płatności jako SIPS
Po otrzymaniu pisemnego powiadomienia, o którym mowa w art. 2a, operator systemu płatności jest uprawniony do dostępu do akt, dokumentów lub innych materiałów EBC, które stanowią podstawę do identyfikacji tego systemu płatności jako SIPS. Prawo to nie obejmuje informacji uznanych za poufne w odniesieniu do EBC, krajowego banku centralnego lub innych podmiotów trzecich, w tym innych instytucji lub organów Unii.
Artykuł 2c
Prawo do bycia wysłuchanym w trakcie procesu identyfikacji systemu płatności jako SIPS
Artykuł 2d
Uzasadnienie decyzji o uznaniu systemu płatności za SIPS
Artykuł 3
Podstawy prawne
Artykuł 4
Zarządzanie
Zadania i zakres odpowiedzialności organu zarządzającego podlegają jasnemu zdefiniowaniu. Zadania i zakres odpowiedzialności organu zarządzającego obejmują wszystkie następujące elementy:
ustalanie jasnych celów strategicznych SIPS;
ustalanie udokumentowanych procedur w zakresie funkcjonowania danego SIPS, w tym procedur mających na celu identyfikację konfliktów interesów jego członków, podejmowanie działań wobec tych konfliktów i zarządzanie nimi;
z wyłączeniem SIPS Eurosystemu, zapewnianie skutecznej selekcji, monitorowania i, w odpowiednich przypadkach, usuwanie ze stanowisk członków kadry zarządzającej;
z wyłączeniem SIPS Eurosystemu, ustalanie odpowiednich polityk w zakresie wynagrodzeń zgodnych z dobrymi praktykami i opartych na długoterminowych osiągnięciach.
Rola kadry zarządzającej, jej zakres odpowiedzialności i kanały sprawozdawczości podlegają jasnemu zdefiniowaniu. Skład kadry zarządzającej zapewnia uczciwość zawodową i odpowiednie połączenie umiejętności technicznych, wiedzy i doświadczenia, zarówno w zakresie SIPS, jak i w zakresie rynków finansowych w ogólności, co pozwala kadrze zarządzającej na wypełniania przypisanych jej obowiązków w zakresie prowadzenia SIPS i zarządzania ryzykiem ponoszonym przez operatora SIPS. Zakres odpowiedzialności kadry zarządzającej obejmuje zapewnianie, pod kierownictwem organu zarządzającego, wszystkich następujących elementów:
spójności działań operatora SIPS z jego celami, strategią oraz poziomem tolerancji ryzyka;
odpowiedniego opracowania i egzekwowania wewnętrznych procedur kontrolnych oraz powiązanych procedur, a także odpowiedniego nadzoru nad nimi, w celu wspierania celów operatora SIPS;
poddawania wewnętrznych procedur kontrolnych i powiązanych procedur regularnej weryfikacji i regularnemu testowaniu przez dysponujące odpowiednią liczbą dobrze wyszkolonego personelu działy odpowiedzialne za zarządzanie ryzykiem i audyt wewnętrzny;
aktywnego uczestnictwa w procesie kontroli ryzyka;
przeznaczenia odpowiednich środków na cele zarządzania ryzykiem przez SIPS.
Organ zarządzający ustala i nadzoruje udokumentowane ramy zarządzania ryzykiem, które:
obejmują politykę operatora SIPS dotyczącą tolerancji ryzyka;
określają odpowiedzialność za decyzje dotyczące ryzyka i sposób jej egzekwowania;
odnoszą się do procesu podejmowania decyzji w przypadkach kryzysu i w sytuacjach nadzwyczajnych;
odnoszą się do zasad przeprowadzania kontroli wewnętrznych.
Organ zarządzający zapewnia funkcjonowanie trzech jasnych i skutecznych linii obrony (w postaci działalności operacyjnej, zarządzania ryzykiem i audytu wewnętrznego), które pozostają od siebie odseparowane, są wyposażone w odpowiednie kompetencje i zasoby, mają zapewnioną odpowiednią niezależność i odpowiedni dostęp do organu zarządzającego.
Artykuł 5
Ramy kompleksowego zarządzania ryzykiem
Operator SIPS tworzy i utrzymuje solidne ramy zarządzania ryzykiem w celu kompleksowej identyfikacji, pomiaru i monitorowania różnych rodzajów ryzyka, jakie istnieją w ramach SIPS lub są przez SIPS ponoszone, a także w celu zarządzania takimi rodzajami ryzyka. Operator SIPS dokonuje przeglądu ram zarządzania ryzykiem co najmniej raz do roku. Ramy zarządzania ryzykiem:
obejmują politykę operatora SIPS dotyczącą tolerancji ryzyka oraz odpowiednie narzędzia zarządzania ryzykiem;
określają odpowiedzialność za decyzje dotyczące ryzyka i zasady jej egzekwowania;
odnoszą się do procesu podejmowania decyzji w sytuacjach nadzwyczajnych dotyczących SIPS, w tym w przypadku zmian na rynkach finansowych potencjalnie mogących mieć negatywny wpływ na płynność rynku i stabilność systemu finansowego w którymkolwiek państwie członkowskim, którego walutą jest euro, w którym siedzibę ma operator SIPS lub któryś z uczestników.
Artykuł 6
Ryzyko kredytowe
Operator SIPS będący operatorem systemu DNS zapewnia, aby:
zobowiązania finansowe powstawały nie później niż w momencie, w którym polecenie przelewu zostaje uwzględnione przy obliczaniu pozycji rozrachunkowych netto dostępnych dla każdego uczestnika; oraz
najpóźniej w momencie, o którym mowa w lit. a), dostępne były odpowiednie środki na pokrycie powstałych ekspozycji kredytowych zgodnie z ust. 3 i 4.
Artykuł 7
Zabezpieczenie
Operator SIPS przyjmuje jako zabezpieczenie jedynie następujące aktywa: a) środki pieniężne; oraz b) aktywa o niskim ryzyku kredytowym, ryzyku płynności i ryzyku rynkowym, tzn. aktywa, co do których operator SIPS może wykazać przed właściwym organem, w oparciu o odpowiednią ocenę wewnętrzną, że spełniają wszystkie z poniższych warunków:
zostały wyemitowane przez emitenta charakteryzującego się niskim ryzykiem kredytowym;
są w pełni zbywalne i wolne od jakichkolwiek ograniczeń prawnych lub roszczeń osób trzecich;
są denominowane w walucie, ryzykiem której zarządza operator SIPS;
istnieją dla nich wiarygodne dane na temat cen, które są regularnie publikowane;
nie są z innego względu obarczone znacznym ryzykiem korelacji;
nie zostały wyemitowane przez uczestnika dostarczającego zabezpieczenie ani przez podmiot wchodzący w skład tej samej grupy, poza przypadkiem zabezpieczonych obligacji, i tylko wówczas, gdy aktywa w puli zabezpieczeń są przedmiotem odpowiedniej segregacji opartej o solidne ramy prawne i spełniają one warunki określone w pkt (i)–(v).
Dokonując wewnętrznej oceny zgodności z pkt (i)–(vi), operator SIPS ustala, dokumentuje i stosuje obiektywną metodologię.
Artykuł 8
Ryzyko płynności
Operator SIPS będący operatorem systemu DNS zapewnia, aby:
zobowiązania finansowe powstawały nie później niż w momencie, w którym polecenie przelewu zostaje uwzględnione przy obliczaniu pozycji rozrachunkowych netto dostępnych dla każdego uczestnika; oraz
najpóźniej w momencie, o którym mowa w lit. a), dostępne były odpowiednie środki płynne zgodnie z ust. 3–6.
Operator SIPS dokonujący rozrachunku płatności jednostronnych w euro utrzymuje odpowiednie środki płynne zgodnie z ust. 3 lub zapewnia utrzymywanie takich środków płynnych przez uczestników, aby w przypadku niewykonania zobowiązań przez uczestnika, który wraz ze swymi podmiotami powiązanymi ma największe łączne zobowiązanie finansowe zgodnie z ust. 3 lit. a), móc terminowo dokonywać rozrachunku zobowiązań finansowych w którykolwiek z następujących sposobów:
za pomocą środków pieniężnych z Eurosystemem; lub
za pomocą kwalifikowanego zabezpieczenia zdefiniowanego w zasadach Eurosystemu dotyczących zabezpieczeń określonych w wytycznych Europejskiego Banku Centralnego (UE) 2015/510 (EBC/2014/60) ( 5 ) oraz wytycznych Europejskiego Banku Centralnego EBC/2014/31 ( 6 ), pod warunkiem że operator SIPS może wykazać, że takie zabezpieczenie jest łatwo dostępne i wymienialne na środki pieniężne w tym samym dniu w ramach ustalonych wcześniej mechanizmów finansowania, także w skrajnych warunkach rynkowych.
Operator SIPS dokonujący rozrachunku płatności jednostronnych w euro utrzymuje dodatkowe środki płynne, zgodnie z ust. 3 lit. b), lub zapewnia utrzymywanie takich środków płynnych przez uczestników, w sposób, o którym mowa w ust. 4, lub w banku komercyjnym o wysokiej zdolności kredytowej, w formie jednego lub większej ilości następujących instrumentów:
potwierdzonych linii kredytowych;
potwierdzonych swapów walutowych;
potwierdzonych transakcji repo;
aktywów spełniających wymogi wskazane w art. 7 ust. 1, które są przechowywane przez powiernika;
inwestycji.
Wszystkie te instrumenty muszą zapewniać dostępność środków pieniężnych w terminie pozwalającym na dokonanie rozrachunku w tym samym dniu. W szczególności operator SIPS musi być w stanie wykazać, że instrumenty niepieniężne są łatwo dostępne i wymienialne na środki pieniężne w tym samym dniu w ramach ustalonych wcześniej mechanizmów finansowania, także w skrajnych warunkach rynkowych.
Operator SIPS ma obowiązek przygotowania się do wykazania przed właściwym organem w oparciu o odpowiednią ocenę wewnętrzną, że dany bank komercyjny ma wysoką zdolność kredytową.
Przy rozważaniu takich scenariuszy uwzględnia się strukturę i sposób działania danego SIPS, a zakresem analizy obejmuje się wszystkie podmioty, które mogą narażać SIPS na istotne ryzyko płynności, w tym banki rozrachunkowe, agentów nostro, banki powiernicze, podmioty zapewniające płynność oraz powiązane infrastruktury rynku finansowego. W odpowiednich przypadkach scenariusze te odnoszą się do okresu wielodniowego.
Operator SIPS wprowadza jasne zasady i procedury pozwalające SIPS na dokonywanie rozrachunku tego samego dnia oraz, w odpowiednich przypadkach, terminowego rozrachunku sróddziennego i wielodniowego zobowiązań finansowych w następstwie niewykonania zobowiązań przez jednego lub większą liczbę uczestników. Wspomniane zasady i procedury:
odnoszą się do nieprzewidzianych i potencjalnie niepokrytych braków płynności;
mają na celu uniknięcie niezrealizowania, unieważnienia lub opóźnienia rozrachunku zobowiązań finansowych tego samego dnia;
wskazują na sposób uzupełnienia środków pieniężnych lub innych aktywów wykorzystywanych przez SIPS w okresie trwania warunków skrajnych w stopniu wymaganym zgodnie z ust. 3–5.
Artykuł 9
Ostateczny rozrachunek
Operator SIPS wprowadza zasady i procedury umożliwiające przeprowadzenie ostatecznego rozrachunku nie później niż na koniec dnia będącego zamierzoną datą rozrachunku.
Artykuł 10
Rozrachunek pieniężny
Jeżeli rozrachunek odbywa się w pieniądzu banku komercyjnego, umowy prawne operatora SIPS z komercyjnym bankiem rozrachunkowym jasno wskazują:
kiedy przewidywane jest przekazanie na księgi poszczególnych banków rozrachunkowych;
że transfery mają być ostateczne w momencie ich dokonania;
że otrzymane środki muszą być zbywalne tak szybko, jak to możliwe, a najpóźniej na koniec dnia.
Artykuł 11
Płatność za płatność
Operator SIPS korzystający z mechanizmu „płatność za płatność” eliminuje ryzyko podstawowe, zapewniając dokonanie ostatecznego rozrachunku danego zobowiązania, wyłącznie jeżeli dokonany jest również ostateczny rozrachunek zobowiązania powiązanego. Zasada ta obowiązuje niezależnie od tego, czy rozrachunek odbywa się na zasadzie brutto czy netto, oraz od tego, kiedy ma miejsce ostateczność rozrachunku.
Artykuł 12
Zasady i procedury dotyczące niewykonania zobowiązań przez uczestników
Operator SIPS wprowadza regulaminy i procedury dotyczące niewykonania zobowiązań pozwalające mu na wykonywanie własnych zobowiązań w przypadku niewykonania zobowiązań przez uczestnika i odnoszące się do kwestii uzupełnienia środków w takich sytuacjach. Wspomniane regulaminy i procedury określają przynajmniej:
działania, jakie operator SIPS może podjąć w przypadku niewykonania zobowiązań;
czy działania takie są podejmowane automatycznie, czy na zasadzie uznaniowej, i środki, za pomocą których podejmowane są decyzje na zasadzie uznaniowej;
potencjalne zmiany normalnych procedur rozrachunku operatora SIPS w celu zapewnienia terminowego rozrachunku;
sposób zarządzania płatnościami na różnych etapach ich przetwarzania;
prawdopodobną sekwencję działań;
zadania, zakres zobowiązań i odpowiedzialności właściwych podmiotów, w tym uczestników wykonujących swoje zobowiązania;
inne mechanizmy, które są aktywowane w celu ograniczenia niekorzystnego wpływu niewykonania zobowiązań.
Operator SIPS podaje do publicznej wiadomości kluczowe regulaminy i procedury, o których mowa w ust. 2, w tym przynajmniej informacje na temat:
okoliczności, w jakich podejmowane są działania;
tego, kto podejmuje wspomniane działania;
zakresu podejmowanych działań;
mechanizmów dotyczących zobowiązań operatora SIPS wobec uczestników wykonujących swe zobowiązania.
Artykuł 13
Ogólne ryzyko prowadzenia działalności
Artykuł 14
Ryzyko powiernicze i ryzyko inwestycyjne
Artykuł 15
Ryzyko operacyjne
Artykuł 16
Kryteria dostępu i uczestnictwa
Artykuł 17
Ustalenia dotyczące równoległego uczestnictwa
Dla celów zarządzania ryzykiem operator SIPS zapewnia, aby zasady, procedury i ustalenia umowne dotyczące SIPS pozwalały na gromadzenie informacji na temat uczestnictwa pośredniego w celu identyfikacji i monitorowania istotnego ryzyka dla SIPS wiążącego się z uczestnictwem oraz zarządzania tym ryzykiem. Informacje te dotyczą przynajmniej:
działalności uczestników bezpośrednich wykonywanej przez nich w imieniu uczestników pośrednich w stosunku do działalności na poziomie systemu;
liczby uczestników pośrednich, którzy dokonują rozrachunku za pośrednictwem poszczególnych uczestników bezpośrednich;
liczby i wartości płatności w SIPS pochodzących od każdego uczestnika pośredniego;
liczby i wartości płatności, o których mowa w lit. c), w stosunku do płatności uczestnika bezpośredniego, za pośrednictwem którego uczestnik pośredni korzysta z dostępu do SIPS.
Artykuł 18
Skuteczność i sprawność
Operator SIPS ustanawia proces służący identyfikacji i spełnianiu potrzeb rynków, na których SIPS świadczy usługi, w szczególności w odniesieniu do:
wyboru uzgodnień dotyczących rozliczeń i rozrachunku;
struktury operacyjnej;
zakresu produktów podlegających rozliczeniu i rozrachunkowi;
wykorzystania technologii i procedur.
Artykuł 19
Procedury i standardy w zakresie komunikacji
Operator SIPS korzysta, wprost lub po dostosowaniu, z odpowiednich, akceptowanych w skali międzynarodowej, procedur i standardów dotyczących komunikacji w celu ułatwienia skutecznego przetwarzania płatności, rozliczeń, rozrachunku i ewidencji.
Artykuł 20
Udostępnianie regulaminów, kluczowych procedur i danych rynkowych
Artykuł 21
Uprawnienia właściwego organu
Właściwy organ ma prawo:
w dowolnym momencie uzyskać od operatora SIPS wszelkie informacje i dokumenty konieczne do oceny spełniania przez niego wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu lub do popierania sprawnego funkcjonowania systemów płatniczych na poziomie systemowym. Operator SIPS przekazuje właściwemu organowi odpowiednie informacje bez nieuzasadnionej zwłoki;
zażądać, aby operator SIPS wyznaczył niezależnego eksperta w celu przeprowadzenia dochodzenia lub niezależnego przeglądu działania danego SIPS. Właściwy organ ma możliwość nakładania wymogów dotyczących rodzaju eksperta, jaki ma zostać wyznaczony, charakteru i zakresu sprawozdania, jakie ma zostać przedłożone, postępowania ze sprawozdaniem, w tym dostępu do niego i publikacji niektórych jego elementów, a także ram czasowych jego przygotowania. Operator SIPS informuje właściwy organ o tym, jak nałożone wymogi zostały spełnione;
dokonywania czynności kontrolnych na miejscu lub delegowania przeprowadzania takich czynności. Jeżeli sposób prowadzenia czynności kontrolnych i ich skuteczność tego wymagają, właściwy organ może ich dokonywać bez wcześniejszego powiadomienia.
Artykuł 21a
Organizacja działań nadzorczych
Właściwy organ może podejmować regularne lub doraźne działania nadzorcze w celu oceny spełniania przez operatora SIPS wymogów określonych w art. 3–21 lub w celu popierania sprawnego funkcjonowania systemów płatniczych na poziomie systemowym.
Artykuł 21b
Poufność
Informacje przekazywane przez operatora SIPS właściwemu organowi z zastrzeżeniem poufności mogą być przekazywane w ramach Europejskiego Systemu Banków Centralnych (ESBC). Informacje takie podlegają traktowaniu jak informacje poufne przez członków ESBC, zgodnie z wymogiem dotyczącym zachowania tajemnicy służbowej określonym w art. 37 ust. 1 Statutu ESBC.
Artykuł 22
Środki korygujące
W przypadku niezastosowania się przez operatora SIPS do postanowień niniejszego rozporządzenia lub w przypadku, gdy zachodzą uzasadnione podstawy, by podejrzewać, że operator SIPS nie zastosował się do postanowień niniejszego rozporządzenia, właściwy organ:
powiadamia operatora SIPS na piśmie o charakterze niezastosowania się lub podejrzewanego niezastosowania się do postanowień niniejszego rozporządzenia; oraz
zapewnia operatorowi SIPS możliwość wypowiedzenia się i przedstawienia wyjaśnień.
Artykuł 23
Sankcje
W przypadku naruszenia niniejszego rozporządzenia EBC może nakładać sankcje. Sankcje takie są zgodne z rozporządzeniem (WE) nr 2532/98 oraz rozporządzeniem Europejskiego Banku Centralnego (WE) nr 2157/99 (EBC/1999/4) ( 8 ). EBC przyjmuje decyzję w sprawie metodologii obliczania wysokości sankcji.
Artykuł 24
Przegląd
Rada Prezesów dokonuje przeglądu stosowania niniejszego rozporządzenia najpóźniej dwa lata od jego wejścia w życie, a następnie co trzy lata, i ocenia zasadność wprowadzenia do niego zmian.
Artykuł 25
Przepisy końcowe
( 1 ) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz.U. L 176 z 27.6.2013, s. 1).
( 2 ) Dyrektywa 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych zmieniająca dyrektywę Rady 85/611/EWG i 93/6/EWG i dyrektywę 2000/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylająca dyrektywę Rady 93/22/EWG (Dz.U. L 145 z 30.4.2004, s. 1).
( 3 ) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego, zmieniająca dyrektywy 2002/65/WE, 2009/110/WE, 2013/36/UE i rozporządzenie (UE) nr 1093/2010 oraz uchylająca dyrektywę 2007/64/WE (Dz.U. L 337 z 23.12.2015, s. 35).
( 4 ) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/110/WE z dnia 16 września 2009 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje pieniądza elektronicznego oraz nadzoru ostrożnościowego nad ich działalnością, zmieniająca dyrektywy 2005/60/WE i 2006/48/WE oraz uchylająca dyrektywę 2000/46/WE (Dz.U. L 267 z 10.10.2009, s. 7).
( 5 ) Wytyczne Europejskiego Banku Centralnego (UE) 2015/510 z dnia 19 grudnia 2014 r. w sprawie implementacji ram prawnych polityki pieniężnej Eurosystemu (EBC/2014/60) (Dz.U. L 91 z 2.4.2015, s. 3).
( 6 ) Wytyczne Europejskiego Banku Centralnego EBC/2014/31 z dnia 9 lipca 2014 r. w sprawie dodatkowych tymczasowych środków dotyczących operacji refinansujących Eurosystemu i kwalifikowania zabezpieczeń oraz zmieniające wytyczne EBC/2007/9 (Dz.U. L 240 z 13.8.2014, s. 28).
( 7 ) Rozporządzenie Rady (WE) nr 2532/98 z dnia 23 listopada 1998 r. dotyczące uprawnień Europejskiego Banku Centralnego do nakładania sankcji (Dz.U. L 318 z 27.11.1998, s. 4).
( 8 ) Rozporządzenie Europejskiego Banku Centralnego (WE) nr 2157/99 z dnia 23 września 1999 r. dotyczące uprawnień Europejskiego Banku Centralnego do nakładania sankcji (EBC/1999/4) (Dz.U. L 264 z 12.10.1999, s. 21).