Sprawa C‑112/10

Procureur-generaal bij het hof van beroep te Antwerpen

przeciwko

Zaza Retail BV

(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym
złożony przez Hof van Cassatie)

Rozporządzenie (WE) nr 1346/2000 – Postępowanie upadłościowe – Wszczęcie ubocznego postępowania upadłościowego – Wymagania przewidziane we właściwym prawie krajowym uniemożliwiające wszczęcie głównego postępowania upadłościowego – Wierzyciel uprawniony do złożenia wniosku o wszczęcie ubocznego postępowania upadłościowego

Streszczenie wyroku

1.        Współpraca sądowa w sprawach cywilnych – Postępowanie upadłościowe – Rozporządzenie nr 1346/2000 – Właściwość międzynarodowa do wszczęcia postępowania upadłościowego – Wszczęcie postepowania ubocznego przed wszczęciem głównego postępowania upadłościowego – Przesłanki

(rozporządzenie Rady nr 1346/2000, art. 3 ust. 4 lit. a))

2.        Współpraca sądowa w sprawach cywilnych – Postępowanie upadłościowe – Rozporządzenie nr 1346/2000 – Właściwość międzynarodowa do wszczęcia postępowania upadłościowego – Wszczęcie postepowania ubocznego przed wszczęciem głównego postępowania upadłościowego – Przesłanki

(rozporządzenie Rady nr 1346/2000, art. 3 ust. 4 lit. b))

1.        Niemożliwość wszczęcia głównego postępowania upadłościowego, przewidziana w art. 3 ust. 4 lit. a) rozporządzenia nr 1346/2000 w sprawie postępowania upadłościowego powinna być obiektywna i nie może różnicować się w zależności od szczególnych okoliczności, w jakich wnosi się o wszczęcie tego postępowania. O ile ta niemożliwość może wynikać z cech dłużnika to nie może ona natomiast wynikać tylko z okoliczności, że określona osoba, taka jak przedstawiciel prokuratury państwa członkowskiego, na terytorium którego dłużnik ma oddział, według prawa państwa członkowskiego, gdzie znajduje się ośrodek podstawowej działalności dłużnika, nie posiada uprawnienia do wystąpienia o wszczęcie postępowania głównego w tym ostatnim państwie członkowskim.

Wyrażenie „wymagania przewidziane” znajdujące się we wspomnianym art. 3 ust. 4 lit. a) i odsyłające do wymagań uniemożliwiających zgodnie z prawem państwa członkowskiego, na terytorium którego znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika, wszczęcie głównego postępowania upadłościowego w tym państwie, powinno być zatem interpretowane w ten sposób, że nie obejmuje ono wymagań wyłączających niektóre określone osoby z kręgu osób uprawnionych do wystąpienia o wszczęcie takiego postępowania.

(por. pkt 21, 23, 24, 26; pkt 1 sentencji)

2.        Celem rozporządzenia nr 1346/2000 w sprawie postępowania upadłościowego jest, jak to wynika z jego siedemnastego motywu, ograniczenie do ścisłego minimum przypadków, w których można wystąpić o wszczęcie niezależnego ubocznego postępowania upadłościowego przed wszczęciem głównego postępowania upadłościowego. Przesłanki wszczęcia niezależnego postępowania ubocznego zgodnie z art. 3 ust. 4 lit. b) rozporządzenia również powinny być interpretowane ściśle.

Termin „wierzyciel” znajdujący się w owym przepisie, używany do określenia kręgu osób uprawnionych do wystąpienia o wszczęcie niezależnego postępowania ubocznego, powinien zatem być interpretowany w ten sposób, że nie obejmuje on organu państwa członkowskiego, który zgodnie z jego prawem krajowym ma za zadanie działać w interesie ogólnym, lecz który nie działa ani jako wierzyciel, ani w imieniu i na rachunek wierzycieli.

(por. pkt 22, 29, 34; pkt 2 sentencji)

WYROK TRYBUNAŁU (pierwsza izba)

z dnia 17 listopada 2011 r.(*)

Rozporządzenie (WE) nr 1346/2000 – Postępowanie upadłościowe – Wszczęcie ubocznego postępowania upadłościowego – Wymagania przewidziane we właściwym prawie krajowym uniemożliwiające wszczęcie głównego postępowania upadłościowego – Wierzyciel uprawniony do złożenia wniosku o wszczęcie ubocznego postępowania upadłościowego

W sprawie C‑112/10

mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Hof van Cassatie (Belgia) postanowieniem z dnia 4 lutego 2010 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 1 marca 2010 r., w postępowaniu:

Procureur-generaal bij het hof van beroep te Antwerpen

przeciwko

Zazie Retail BV,

TRYBUNAŁ (pierwsza izba),

w składzie: A. Tizzano, prezes izby, A. Borg Barthet, E. Levits, J.J. Kasel i M. Berger (sprawozdawca), sędziowie,

rzecznik generalny: P. Mengozzi,

sekretarz: M. Ferreira, główny administrator,

uwzględniając procedurę pisemną i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 31 marca 2011 r.,

rozważywszy uwagi przedstawione:

–        w imieniu Zaza Retail BV przez M. Cordewenera, advocaat,

–        w imieniu rządu greckiego przez M. Michelogiannaki, Z. Chatzipavlou oraz przez K. Georgiadisa, działających w charakterze pełnomocników,

–        w imieniu Komisji Europejskiej przez R. Troostersa oraz S. Petrovą, działających w charakterze pełnomocników,

podjąwszy, po wysłuchaniu rzecznika generalnego, decyzję o rozstrzygnięciu sprawy bez opinii,

wydaje następujący

Wyrok

1        Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 3 ust. 4 lit. a) i b) rozporządzenia Rady (WE) nr 1346/2000 z dnia 29 maja 2000 r. w sprawie postępowania upadłościowego (Dz.U. L 160, s. 1, zwanego dalej „rozporządzeniem”).

2        Wniosek ten został złożony w ramach sporu pomiędzy Procureur-generaal bij het hof van beroep te Antwerpen (prokuratorem generalnym przy sądzie apelacyjnym w Antwerpii, Belgia) i Zazą Retail BV (zwaną dalej „Zazą Retail”), spółką prawa niderlandzkiego z siedzibą w Amsterdamie (Niderlandy), w przedmiocie wniosku o wszczęcie postępowania upadłościowego wszczętego przez rzeczonego prokuratora generalnego wobec oddziału, jaki posiada w Belgii Zaza Retail.

 Ramy prawne

 Prawo Unii

3        Motyw 12 rozporządzenia stanowi:

„Niniejsze rozporządzenie pozwala na wszczęcie głównego postępowania upadłościowego w państwie członkowskim, w którym dłużnik posiada główny ośrodek swojej podstawowej działalności. Postępowanie to ma zakres uniwersalny, jego celem jest objęcie całego majątku dłużnika. W celu ochrony różnych interesów rozporządzenie pozwala na wszczęcie równolegle z postępowaniem głównym wtórnych postępowań upadłościowych. Wtórne postępowanie może zostać wszczęte w państwie członkowskim, w którym dłużnik ma swój oddział. Skutki wtórnego postępowania ograniczone są tylko do majątku dłużnika znajdującego się w tym państwie. Bezwzględnie obowiązujące przepisy dotyczące koordynacji z postępowaniem głównym gwarantują niezbędną jednolitość postępowania w ramach Wspólnoty”.

4        Motyw 17 rozporządzenia przewiduje:

„Przed wszczęciem głównego postępowania upadłościowego prawo do złożenia wniosku o wszczęcie postępowania upadłościowego w państwie członkowskim, w którym dłużnik ma oddział, powinno być ograniczone do miejscowych wierzycieli oraz wierzycieli miejscowego oddziału, względnie do przypadków, w których prawo państwa członkowskiego, w którym dłużnik posiada główny ośrodek swojej podstawowej działalności, nie dopuszcza wszczęcia głównego postępowania upadłościowego. Powodem tego zawężenia jest potrzeba ograniczenia do niezbędnego minimum przypadków składania wniosków o wszczęcie postępowania ubocznego przed wszczęciem głównego postępowania upadłościowego [...]”.

5        Artykuł 3 rozporządzenia dotyczący jurysdykcji międzynarodowej stanowi:

„1.      Sądy państwa członkowskiego, na terytorium którego znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika, są właściwe dla wszczęcia postępowania upadłościowego. [...]

2.      Jeżeli dłużnik ma główny ośrodek swojej podstawowej działalności na terytorium państwa członkowskiego, sądy innego państwa członkowskiego są uprawnione do wszczęcia postępowania upadłościowego tylko wtedy, gdy dłużnik ma na jego terytorium swój oddział. Skutki tego postępowania są ograniczone do majątku dłużnika znajdującego się na terytorium tego ostatniego państwa członkowskiego.

[...]

4.      Przed wszczęciem postępowania upadłościowego zgodnie z ust. 1 postępowanie uboczne, określone w ust. 2 może zostać wszczęte jedynie w następujących przypadkach:

a)      jeżeli wszczęcie postępowania upadłościowego zgodnie z ust. 1 jest niemożliwe ze względu na wymagania przewidziane w prawie państwa członkowskiego, na którego terytorium znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika;

      lub

b)      w razie złożenia wniosku o wszczęcie postępowania ubocznego przez wierzyciela posiadającego miejsce zamieszkania, miejsce zwykłego pobytu lub siedzibę w państwie członkowskim, na terytorium którego znajduje się odpowiedni oddział dłużnika lub którego wierzytelność powstała w związku z działalnością tego oddziału”.

6        Artykuł 29 rozporządzenia dotyczący prawa do wystąpienia z wnioskiem o wszczęcie postępowania wtórnego przewiduje:

„Wniosek o wszczęcie wtórnego postępowania upadłościowego mogą zgłosić:

a)      zarządca w postępowaniu głównym;

b)      każda inna osoba lub organ uprawniony do zgłoszenia wniosku zgodnie z prawem państwa członkowskiego, na którego terytorium wnosi się o wszczęcie wtórnego postępowania upadłościowego”.

 Prawo krajowe

7        Artykuł 3 ust. 1 ustawy z dnia 8 sierpnia 1997 r. o prawie upadłościowym (Belgisch Staatsblad z dnia 28 października 1997 r., s. 28562), zmienionej ustawą z dnia 4 września 2002 r. (Belgisch Staatsblad z dnia 21 września 2002 r., s. 42928), stanowi:

„Jeżeli główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika znajduje się w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, to gdy ma on oddział w Belgii, można wszcząć względem niego postępowanie upadłościowe na podstawie przepisów rozporządzenia [...]”.

8        Artykuł 6 owej ustawy przewiduje:

„Niezależnie od przepisów ustawy o układzie sądowym postępowanie upadłościowe wszczyna się na podstawie wyroku sądu handlowego, do którego wniesiono o jego wszczęcie, albo na podstawie oświadczenia kupca, albo na wniosek jednego lub więcej wierzycieli, prokuratora, zarządcy komisarycznego wymienionego w art. 8 lub syndyka postępowania głównego w przypadku wymienionym w art. 3 ust. 1”.

 Postępowanie przed sądem krajowym i pytania prejudycjalne

9        W dniu 14 listopada 2006 r. prokurator królewski przy rechtbank van eerste aanleg te Tongeren (sądzie pierwszej instancji w Tongeren) (Belgia) wniósł o ogłoszenie upadłości oddziału posiadanego w Belgii przez Zazę Retail, której główny ośrodek podstawowej działalności znajduje się w Amsterdamie (Niderlandy).

10      Do tego dnia wobec Zazy Retail w Niderlandach nie zostało jeszcze wszczęte żadne postępowanie upadłościowe.

11      Wyrokiem z dnia 4 lutego 2008 r. rechtbank van koophandel te Tongeren (sąd handlowy w Tongeren) (Belgia) ogłosił upadłość Zazy Retail.

12      Wyrokiem z dnia 9 października 2008 r. hof van beroep te Antwerpen (sąd apelacyjny w Antwerpii) zmienił wyrok rechtbank van koophandel te Tongeren i orzekł, że ani sąd handlowy, ani on sam nie ma jurysdykcji międzynarodowej pozwalającej im na orzekanie w przedmiocie wniosku o wszczęcie ubocznego postępowania upadłościowego dotyczącego Zazy Retail wobec posiadanego przez nią w Belgii oddziału.

13      Prokurator wniósł do Hof van Cassatie skargę na ten wyrok. Podnosi, po pierwsze, że termin „wierzyciel”, jakim posłużono się w art. 3 ust. 4 lit. b) rozporządzenia, nie może być interpretowany w sposób zawężający oraz że również prokurator może wnieść o wszczęcie postępowania upadłościowego. Czyniąc to, prokurator pełni rolę strażnika interesu ogólnego i wstępuje w przypadku bezczynności wierzycieli instytucjonalnych lub indywidualnych w ich miejsce. Po drugie, prokurator podnosi, że wyjątek przewidziany w art. 3 ust. 4 lit. a) rozporządzenia ma zastosowanie również do wniosku o wszczęcie postępowania upadłościowego złożonego przez prokuratora, ponieważ jeżeli nie miałby kompetencji do złożenia tego wniosku, nie mógłby uzyskać wszczęcia postępowania głównego w Niderlandach, które są państwem członkowskim, w którym znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika.

14      W tej sytuacji Hof van Cassatie postanowił zawiesić postępowanie i skierować do Trybunału następujące pytania prejudycjalne:

„1)      Czy pojęcie »wymagania przewidziane« w art. 3 ust. 4 lit. a) rozporządzenia obejmuje także wymagania, które dotyczą statusu lub interesu osoby, działającej jako prokurator innego państwa członkowskiego, pozwalające jej na złożenie wniosku o wszczęcie postępowania upadłościowego, czy też owe »wymagania przewidziane« dotyczą tylko materialnych wymogów pozwalających na wszczęcie i przeprowadzenie tego postępowania?

2)      Czy termin »wierzyciel« znajdujący się w art. 3 ust. 4 lit. b) rozporządzenia może być interpretowany w sposób rozszerzający, w tym znaczeniu, że także organ państwa członkowskiego, którego prawo krajowe upoważnia go do wszczęcia postępowania upadłościowego i który występuje w interesie ogólnym oraz jako przedstawiciel ogółu wierzycieli, w niniejszej sprawie może skutecznie złożyć wniosek o wszczęcie ubocznego postępowania upadłościowego na podstawie art. 3 ust. 4 lit. b) rozporządzenia?

3)      Jeśli termin »wierzyciel« obejmuje także organ krajowy, który jest właściwy do złożenia wniosku o wszczęcie postępowania upadłościowego, to czy dla zastosowania art. 3 ust. 4 lit. b) rozporządzenia konieczne jest, aby ten organ krajowy wykazał, iż działa w interesie wierzycieli posiadających miejsce zamieszkania, siedzibę lub główne miejsce zamieszkania w państwie tego organu krajowego?”.

15      Równolegle do postępowania upadłościowego wszczętego w Belgii, orzeczeniem sądu w Amsterdamie z dnia 8 lipca 2008 r. ogłoszono upadłość Zazy Retail w Niderlandach.

 W przedmiocie pytań prejudycjalnych

 Uwagi wstępne

16      Przed przystąpieniem do oceny pytań prejudycjalnych należy przypomnieć system wprowadzony przez rozporządzenie.

17      W tym zakresie art. 3 rozporządzenia przewiduje dwa rodzaje postępowania upadłościowego. Wszczęcie postępowania upadłościowego zgodnie z art. 3 ust. 1 przez właściwy sąd państwa członkowskiego, na którego terytorium znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika, kwalifikowanego jako „postępowanie główne”, wywiera skutki uniwersalne wobec całego majątku dłużnika położonego na terytoriach wszystkich państw członkowskich, w których stosuje się rozporządzenie. Jeżeli zgodnie z art. 3 ust. 2 może zostać wszczęte postępowanie przez sąd państwa członkowskiego, na którego terytorium dłużnik ma swój oddział, postępowanie to, kwalifikowane jako „postępowanie wtórne” lub „postępowanie uboczne”, wywiera skutki jedynie względem majątku dłużnika znajdującego się na terytorium tego ostatniego państwa członkowskiego (zob. podobnie wyroki: z dnia 2 maja 2006 r. w sprawie C‑341/04 Eurofood IFSC, Zb.Orz. s. I‑3813, pkt 28; z dnia 21 stycznia 2010 r. w sprawie C‑444/07 MG Probud Gdynia, Zb.Orz. s. I‑417, pkt 22).

18      Wszczęcie postępowania wtórnego lub ubocznego uzależnione jest od różnych warunków, w zależności od tego, czy postępowanie główne zostało już wszczęte, czy też nie. W pierwszym przypadku postępowanie jest kwalifikowane jako „postępowanie wtórne” i jest ono regulowane przez przepisy rozdziału III rozporządzenia. W drugim przypadku postępowanie jest kwalifikowane jako „niezależne postępowanie uboczne” i przypadki jego wszczęcia zostały określone przez art. 3 ust. 4 tego rozporządzenia. Przepis ten przewiduje dwie sytuacje, to znaczy, po pierwsze, sytuację, w której niemożliwe jest wszczęcie postępowania głównego z powodu wymogów przewidzianych przez prawo państwa członkowskiego, w którym dłużnik ma główny ośrodek podstawowej działalności, oraz po drugie, sytuację, w której z wnioskiem o wszczęcie postępowania ubocznego w państwie członkowskim, na którego terytorium znajduje się oddział dłużnika, występują określeni wierzyciele, którzy mają szczególny związek z tym terytorium.

19      W swoich pytaniach sąd krajowy wnosi do Trybunału o doprecyzowanie systemu mającego zastosowanie w tych dwóch ostatnich sytuacjach.

 W przedmiocie pytania pierwszego

20      Poprzez pytanie pierwsze sąd zmierza zasadniczo do ustalenia, czy wyrażenie „wymagania przewidziane” znajdujące się w art. 3 ust. 4 lit. a) rozporządzenia, które odsyła do wymogów uniemożliwiających zgodnie z prawem państwa członkowskiego, na którego terytorium znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika, wszczęcie głównego postępowania upadłościowego w tym państwie, powinno być interpretowane w ten sposób, że obejmuje ono jedynie istotne wymogi dotyczące statusu dłużnika, czy też że obejmuje ono również warunki dotyczące statusu osób uprawnionych do wszczęcia takiego postępowania.

21      W tym zakresie należy podnieść, że art. 3 ust. 4 lit. a) rozporządzenia dotyczy sytuacji, w której wszczęcie głównego postępowania upadłościowego „jest niemożliwe”. Motyw 17 tego rozporządzenia odwołuje się z kolei do sytuacji, w której prawo państwa członkowskiego, w którym znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika, „nie dopuszcza wszczęcia” takiego postępowania. Z tego sformułowania wynika, że niemożliwość wszczęcia postępowania głównego powinna być obiektywna i nie może różnicować się w zależności od szczególnych okoliczności, w jakich wnosi się o wszczęcie tego postępowania.

22      Taka interpretacja jest zgodna z celem zamierzonym przez art. 3 ust. 4 lit. a) rozporządzenia, jakim jest tak, jak to wynika z jego motywu 17, ograniczenie do ścisłego minimum przypadków, w których można wystąpić o wszczęcie niezależnego ubocznego postępowania upadłościowego przed wszczęciem głównego postępowania upadłościowego. O ile system wprowadzony przez rozporządzenie pozwala na współistnienie postępowań głównych i postępowań wtórnych, to jednak jest to, jak podkreśla jego motyw 12, z poszanowaniem bezwzględnych przepisów koordynacyjnych mających na celu zapewnienie koniecznej jednolitości w ramach Unii. Tymczasem taka koordynacja nie może zostać zapewniona, o ile nie zostało wszczęte postępowanie główne.

23      Tak jak podnoszą Zaza Retail, rząd grecki i Komisja Europejska, niemożliwość wszczęcia głównego postępowania upadłościowego może wynikać z cech dotyczących statusu dłużnika, które wyłączają możliwość bycia przez niego przedmiotem postępowania upadłościowego. Tytułem przykładu słusznie powołują się na sytuację, w której wśród wymogów ustanowionych przez prawo państwa członkowskiego, na którego terytorium znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika, figuruje status kupca, którego nie posiada dłużnik, lub również na sytuację, w której dłużnik jest przedsiębiorstwem publicznym, w stosunku do którego nie można ogłosić upadłości na podstawie rzeczonego prawa.

24      Z kolei niemożliwość wszczęcia głównego postępowania upadłościowego nie może wynikać tylko z okoliczności, że określona osoba, taka jak przedstawiciel prokuratury państwa członkowskiego, na którego terytorium dłużnik ma oddział, według prawa państwa członkowskiego, gdzie znajduje się ośrodek podstawowej działalności dłużnika, nie posiada uprawnienia do wystąpienia o wszczęcie postępowania głównego w tym ostatnim państwie członkowskim. W rzeczywistości bowiem ponieważ nie zaprzeczono temu, że inne osoby, w szczególności wierzyciele, są uprawnione do wystąpienia z takim wnioskiem, wynika z tego, że wszczęcie postępowania głównego jest jak najbardziej możliwe.

25      Tak jest zresztą w przypadku sprawy przed sądem krajowym, ponieważ z postanowienia odsyłającego wynika, że w stosunku do Zazy Retail ogłoszono upadłość w Niderlandach orzeczeniem sądu w Amsterdamie z dnia 8 lipca 2008 r.

26      W związku z tym na pytanie pierwsze należy odpowiedzieć, że wyrażenie „wymagania przewidziane” znajdujące się w art. 3 ust. 4 lit. a) rozporządzenia i odsyłające do wymagań uniemożliwiających zgodnie z prawem państwa członkowskiego, na którego terytorium znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika, wszczęcie głównego postępowania upadłościowego w tym państwie, powinno być interpretowane w ten sposób, że nie obejmuje ono wymagań wyłączających niektóre określone osoby z kręgu osób uprawnionych do wystąpienia o wszczęcie takiego postępowania.

 W przedmiocie pytania drugiego

27      Poprzez pytanie drugie sąd odsyłający usiłuje zasadniczo ustalić, czy termin „wierzyciel” znajdujący się w art. 3 ust. 4 lit. b) rozporządzenia, który został użyty w celu określenia kręgu osób uprawnionych do wystąpienia o wszczęcie niezależnego postępowania ubocznego, może być interpretowany w ten sposób, że obejmuje on organ państwa członkowskiego, który zgodnie z prawem krajowym tego państwa ma za zadanie działać w interesie ogólnym oraz w celu zagwarantowania interesów wszystkich wierzycieli.

28      Tytułem wstępu należy podnieść, że rozporządzenie nie definiuje terminu „wierzyciel”.

29      Należy również przypomnieć, że z powodów przedstawionych w pkt 21 i 22 niniejszego wyroku przesłanki wszczęcia niezależnego postępowania ubocznego zgodnie z art. 3 ust. 4 lit. b) rozporządzenia również powinny być interpretowane ściśle.

30      Owo restrykcyjne podejście wynika z porównania postanowień rzeczonego artykułu z postanowieniami art. 29 dotyczącego prawa do wystąpienia o wszczęcie postępowania wtórnego. Podczas gdy to ostatnie daje prawo syndykowi głównego postępowania upadłościowego, a także każdej osobie lub organowi uprawnionym przez prawo państwa członkowskiego, w którym został złożony wniosek o wszczęcie postępowania, zarówno art. 3 ust. 4 lit. b) rozporządzenia ogranicza krąg osób uprawnionych do działania do niektórych określonych wierzycieli mających szczególny związek z państwem członkowskim, na którego terytorium znajduje się odnośny oddział dłużnika. Chodzi o wierzycieli mających siedzibę lub miejsce zamieszkania w tym państwie członkowskim, a także o wierzycieli tego oddziału.

31      Jeżeli chodzi o belgijską prokuraturę, to należy podnieść, tak jak to zrobiła Komisja, że w braku jakiejkolwiek wierzytelności wobec majątku dłużnika, nie jest ona wierzycielem w zwyczajowym znaczeniu tego pojęcia w postępowaniu upadłościowym.

32      Z postanowienia odsyłającego wynika bowiem, że prokuratura ma za zadanie w ramach tych postępowań działać w interesie ogólnym. Interwencja tego organu publicznego odpowiada trosce o zaradzenie we właściwym czasie trudnościom przedsiębiorstwa, zastępując w odpowiednim przypadku bezczynność dłużnika lub jego wierzycieli. O ile nie można wykluczyć, że interwencja prokuratury może w niektórych przypadkach odpowiadać interesom wszystkich wierzycieli, lub przynajmniej niektórych z nich, to jednak zostało wykazane, że organ ten nie działa ani w charakterze wierzyciela, ani w charakterze przedstawiciela wszystkich wierzycieli. W rzeczywistości bowiem w postanowieniu odsyłającym wyraźnie zaznaczono, że w prawie belgijskim prokuratura nie działa w imieniu i na rachunek wierzycieli.

33      Ze względu na zawężającą wykładnię, jaką należy nadać art. 3 ust. 4 lit. b) rozporządzenia, organ publiczny działający w tych warunkach nie może zostać zrównany z wierzycielem w rozumieniu tego przepisu i w związku z tym włączony do kręgu osób uprawnionych do wystąpienia o wszczęcie ubocznego postępowania upadłościowego.

34      W świetle powyższych rozważań na pytanie drugie należy odpowiedzieć, że termin „wierzyciel” znajdujący się w art. 3 ust. 4 lit. b) rozporządzenia, używany do określenia kręgu osób uprawnionych do wystąpienia o wszczęcie niezależnego postępowania ubocznego, powinien być interpretowany w ten sposób, że nie obejmuje on organu państwa członkowskiego, który zgodnie z jego prawem krajowym ma za zadanie działać w interesie ogólnym, lecz który nie działa ani jako wierzyciel, ani w imieniu i na rachunek wierzycieli.

 W przedmiocie pytania trzeciego

35      W świetle odpowiedzi udzielonej na pytanie drugie nie ma potrzeby udzielania odpowiedzi na pytanie trzecie.

 W przedmiocie kosztów

36      Dla stron postępowania przed sądem krajowym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed tym sądem, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż poniesione przez strony postępowania przed sądem krajowym, nie podlegają zwrotowi.

Z powyższych względów Trybunał (pierwsza izba) orzeka, co następuje:

1)      Wyrażenie „wymagania przewidziane” znajdujące się w art. 3 ust. 4 lit. a) rozporządzenia Rady (WE) nr 1346/2000 z dnia 29 maja 2000 r. w sprawie postępowania upadłościowego i odsyłające do wymagań uniemożliwiających zgodnie z prawem państwa członkowskiego, na którego terytorium znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika, wszczęcie głównego postępowania upadłościowego w tym państwie, powinno być interpretowane w ten sposób, że nie obejmuje ono wymagań wyłączających niektóre określone osoby z kręgu osób uprawnionych do wystąpienia o wszczęcie takiego postępowania.

2)      Termin „wierzyciel” znajdujący się w art. 3 ust. 4 lit. b) rzeczonego rozporządzenia, używany do określenia kręgu osób uprawnionych do wystąpienia o wszczęcie niezależnego postępowania ubocznego, powinien być interpretowany w ten sposób, że nie obejmuje on organu państwa członkowskiego, który zgodnie z jego prawem krajowym ma za zadanie działać w interesie ogólnym, lecz który nie działa ani jako wierzyciel, ani w imieniu i na rachunek wierzycieli.

Podpisy

---

* Język postępowania: niderlandzki.