Prawo autorskie i prawa pokrewne: czas ochrony

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Dyrektywa 2006/116/WE w sprawie czasu ochrony prawa autorskiego i niektórych praw pokrewnych

JAKIE SĄ CELE DYREKTYWY?

Dyrektywa ma na celu harmonizację czasu ochrony prawa autorskiego* i niektórych praw pokrewnych*.

Kodyfikuje ona i uchyla dyrektywę 93/98/EWG w sprawie harmonizacji czasu ochrony prawa autorskiego i niektórych praw pokrewnych.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Czas ochrony prawa autorskiego w odniesieniu do utworu literackiego lub artystycznego wynosi 70 lat od:

• dnia śmierci autora utworu lub dnia śmierci ostatniego z autorów (w przypadku utworu współautorskiego);
• dnia zgodnego z prawem podania utworu do publicznej wiadomości (w przypadku utworu anonimowego lub utworu, przy którym posłużono się pseudonimem).

Czas ochrony utworu filmowego lub audiowizualnego wynosi 70 lat od dnia śmierci ostatniej spośród niżej wymienionych osób:

• głównego reżysera;
• autora scenariusza;
• autora dialogów; oraz
• kompozytora muzyki skomponowanej dla utworu filmowego lub audiowizualnego.

Dyrektywa została zmieniona dyrektywą 2011/77/UE, w której wydłużono czas ochrony w odniesieniu do nagrań muzycznych. Artyści wykonawcy zazwyczaj rozpoczynają bowiem karierę w młodym wieku, a wynoszący 50 lat okres ochrony w odniesieniu do utrwalenia wykonań, takich jak nagrania, nie chroni ich wykonań w całym okresie życia. W związku z tym czas ochrony dla artystów wykonawców i producentów fonogramów wydłużono z 50 do 70 lat.

W dyrektywie 2011/77/UE zharmonizowano także metodę obliczania czasu ochrony piosenek i innych utworów muzycznych ze słowami, stworzonych przez różnych autorów. Czas ochrony wygasa po upływie 70 lat, licząc od dnia śmierci ostatniej osoby (tj. autora tekstu lub kompozytora muzyki).

Prawa pokrewne

Czas ochrony praw pokrewnych (przysługujących producentom filmowym i organizacjom radiowym i telewizyjnym) wynosi 50 lat. Jest on wyliczany indywidualnie dla każdego przypadku, począwszy od dnia wykonania, opublikowania lub udostępnienia utrwalenia. Czas ochrony artystów wykonawców i producentów fonogramów został wydłużony na podstawie dyrektywy 2011/77/UE i wynosi 70 lat.

Obliczanie czasu ochrony

Czas ochrony biegnie jednocześnie we wszystkich państwach UE. Jest on obliczany od dnia 1 stycznia roku następującego po zdarzeniu powodującym rozpoczęcie biegu czasu ochrony.

Ochrona utworów pochodzących z państw trzecich

Jeśli państwem pochodzenia utworu jest państwo trzecie, a autor utworu nie jest obywatelem UE, czas ochrony przyznawanej w UE wygasa w dniu, w którym wygasa ochrona przyznawana w państwie pochodzenia utworu, przy czym ochrona nie może przekroczyć okresu obowiązującego w UE.

Powiadamianie

Państwa UE niezwłocznie powiadamiają Komisję Europejską o każdym planie przyznawania nowych praw pokrewnych.

OD KIEDY DYREKTYWA MA ZASTOSOWANIE?

Dyrektywa ma zastosowanie od dnia 16 stycznia 2007 r.

Dyrektywa 2006/116/WE kodyfikuje i zastępuje dyrektywę Rady 93/98/EWG, której przepisy miały zostać włączone do porządku krajowego państw UE do 1995 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Przepisy UE w dziedzinie prawa autorskiego (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Dyrektywa 2006/116/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie czasu ochrony prawa autorskiego i niektórych praw pokrewnych (wersja ujednolicona) (Dz.U. L 372 z 27.12.2006, s. 12–18)

Kolejne zmiany dyrektywy 2006/116/WE zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Ostatnia aktualizacja: 11.01.2019