Inicjatywa obywatelska

Obywatele Unii Europejskiej (UE) mają prawo do inicjatyw, w ramach których mogą zwrócić się do Komisji Europejskiej z prośbą o zaproponowanie aktu prawnego w dowolnym obszarze jej kompetencji. Jest to pierwszy przykład ponadnarodowej demokracji uczestniczącej.

AKT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 211/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie inicjatywy obywatelskiej

STRESZCZENIE

Obywatele Unii Europejskiej (UE) mają prawo do inicjatyw, w ramach których mogą zwrócić się do Komisji Europejskiej z prośbą o zaproponowanie aktu prawnego w dowolnym obszarze jej kompetencji. Jest to pierwszy przykład ponadnarodowej demokracji uczestniczącej.

JAKIE SĄ CELE NINIEJSZEGO ROZPORZĄDZENIA?

Niniejsze rozporządzenie określa zasady i procedury inicjatywy obywatelskiej.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

By mieć pewność, że wsparcie jest wystarczające, inicjatywa obywatelska musi być wspierana przez milion obywateli z przynajmniej jednej czwartej krajów UE, czyli obecnie z siedmiu krajów. Istnieje także wymóg minimalnej liczby sygnatariuszy z każdego z tych krajów, będący w przybliżeniu proporcjonalnym odzwierciedleniem ich populacji (proporcjonalność degresywna).

Organizowanie inicjatywy obywatelskiej

By rozpocząć inicjatywę, obywatele muszą utworzyć „komitet obywatelski”, składający się z co najmniej siedmiu członków pochodzących z co najmniej siedmiu państw UE. Wszyscy oni muszą być w wieku uprawniającym do głosowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Inicjatywę należy zarejestrować na stronie internetowej Komisji Europejskiej. Jeśli kryteria rejestracji wskazane w rozporządzeniu zostaną spełnione, Komisja potwierdza rejestrację, a organizatorzy mają rok na zebranie podpisów (deklaracje poparcia).

Podpisywanie inicjatywy obywatelskiej

Takie same wymogi wiekowe obowiązują osoby podpisujące deklaracje poparcia. Deklaracje poparcia mogą być wypełniane w formie papierowej lub elektronicznej, jeśli organizatorzy przygotowali elektroniczny system zbierania podpisów.

Milion podpisów. Co dalej?

Komisja musi zbadać inicjatywę obywatelską w ciągu trzech miesięcy. W tym czasie Komisja prowadzi spotkania z organizatorami, którzy mogą także prezentować inicjatywę w trybie publicznego wysłuchania w Parlamencie Europejskim. Komisja przedstawia formalną odpowiedź stwierdzającą, co zamierza uczynić, oraz zawierającą powody takiej decyzji. Komisja nie jest zobowiązana do przedstawienia propozycji legislacyjnych.

OD KIEDY NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie od 1 kwietnia 2012 r.

Dalsze informacje są dostępne na stronie internetowej Komisji Europejskiej dot. Europejskiej inicjatywy obywatelskiej.

AKTY POWIĄZANE

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 268/2012 z dnia 25 stycznia 2012 r. zmieniające załącznik I do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 211/2011 w sprawie inicjatywy obywatelskiej (Dz.U. L 89 z 27.3.2012, s. 1-2)

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 887/2013 z dnia 11 lipca 2013 r. zastępujące załącznik II i III do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 211/2011 w sprawie inicjatywy obywatelskiej (Dz.U. L 247 z 18.9.2013, s. 11-19)

Komunikat Komisji w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej: „Dostęp do wody i kanalizacji jest prawem człowieka! Woda jest dobrem publicznym, nie towarem!” (COM(2014) 177 final z 19.3.2014)

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 531/2014 z dnia 12 marca 2014 r. zmieniające załącznik I do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 211/2011 w sprawie inicjatywy obywatelskiej (Dz.U. L 148 z 20.5.2014, s. 52-53)

Sprostowanie do rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 887/2013 z dnia 11 lipca 2013 r. zastępujące załącznik II oraz III do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 211/2011 w sprawie inicjatywy obywatelskiej (Dz.U. L 235 z 8.8.2014, s. 19-19)

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2015/1070 z dnia 31 marca 2015 r. zmieniające załącznik III, V oraz VII do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 211/2011 w sprawie inicjatywy obywatelskiej (Dz.U. L 178 z 8.7.2015, s. 1-11)

Komunikat Komisji w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej: „Jeden z nas” (COM(2014) 355 final z 28.5.2014)

Ostatnia aktualizacja: 08.07.2015