(1)

Rozporządzenie (EWG) nr 2821/71 upoważnia Komisję do stosowania art. 101 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (*1) w drodze rozporządzenia do niektórych kategorii porozumień, decyzji i praktyk uzgodnionych, wchodzących w zakres stosowania art. 101 ust. 1 Traktatu, mających na celu specjalizację, włączając w to porozumienia niezbędne do jej osiągnięcia.

(2)

W rozporządzeniu Komisji (WE) nr 2658/2000 z dnia 29 listopada 2000 r. w sprawie stosowania art. 81 ust. 3 Traktatu do kategorii porozumień specjalizacyjnych (2) zdefiniowano kategorie porozumień specjalizacyjnych, które zdaniem Komisji zasadniczo spełniają warunki zawarte w art. 101 ust. 3 Traktatu. W związku z ogólnie pozytywnymi doświadczeniami zgromadzonymi podczas stosowania tego rozporządzenia, które wygasa dnia 31 grudnia 2010 r., oraz w świetle dalszych doświadczeń nabytych od czasu jego przyjęcia właściwe jest przyjęcie nowego rozporządzenia w sprawie wyłączeń grupowych.

(3)

Niniejsze rozporządzenie powinno spełnić dwa wymogi – zapewnić skuteczną ochronę konkurencji oraz zagwarantować przedsiębiorstwom odpowiedni poziom ochrony prawnej. Aby osiągnąć te cele, należy wziąć pod uwagę potrzebę jak największego uproszczenia nadzoru administracyjnego i ram prawnych. Na potrzeby stosowania art. 101 ust. 3 Traktatu można zasadniczo przyjąć, że poniżej pewnego poziomu władzy rynkowej pozytywne skutki porozumień specjalizacyjnych są większe niż ich negatywny wpływ na konkurencję.

(4)

Na potrzeby stosowania art. 101 ust. 3 Traktatu w drodze rozporządzenia nie jest konieczne określanie, jakie porozumienia mogą wchodzić w zakres stosowania art. 101 ust. 1 Traktatu. Przy indywidualnej ocenie porozumień na mocy art. 101 ust. 1 Traktatu należy uwzględnić kilka czynników, w szczególności strukturę rynku właściwego.

(5)

Przywilej wyłączenia przewidziany w niniejszym rozporządzeniu powinien być ograniczony do porozumień, w przypadku których można z wystarczającą pewnością założyć, że spełniają one warunki, o których mowa w art. 101 ust. 3 Traktatu.

(6)

Największe szanse na to, że porozumienia specjalizacyjne dotyczące produkcji przyczynią się do poprawy produkcji lub dystrybucji towarów, będą wówczas, gdy strony wniosą uzupełniające się umiejętności, aktywa lub działania, ponieważ będą mogły koncentrować się na wytwarzaniu określonych produktów, a przez to działać bardziej efektywnie i oferować produkty po niższej cenie. To samo zasadniczo dotyczy porozumień specjalizacyjnych w zakresie przygotowywania usług. Zakładając istnienie skutecznej konkurencji, konsumenci najprawdopodobniej w znacznym stopniu skorzystają z pozytywnych skutków takiej sytuacji.

(7)

Takie korzyści mogą wynikać z porozumień, na mocy których jedna strona całkowicie lub częściowo zaprzestaje, na rzecz innej strony, wytwarzania określonych produktów lub przygotowywania określonych usług („specjalizacja jednostronna”), z porozumień, na mocy których każda strona całkowicie lub częściowo zaprzestaje, na rzecz innej strony, wytwarzania określonych produktów lub przygotowywania określonych usług („specjalizacja wzajemna”), jak również z porozumień, na mocy których strony zobowiązują się wspólnie wytwarzać określone produkty lub przygotowywać określone usługi („wspólna produkcja”). W kontekście niniejszego rozporządzenia pojęcia specjalizacji jednostronnej i wzajemnej nie wymagają od stron ograniczenia zdolności produkcyjnej – wystarczy, że ograniczą one swoją wielkość produkcji. Pojęcie wspólnej produkcji nie wymaga natomiast od stron ograniczenia swoich indywidualnych działań produkcyjnych niewchodzących w zakres planowanych ustaleń dotyczących wspólnej produkcji.

(8)

Charakter porozumień o specjalizacji jednostronnej i specjalizacji wzajemnej zakłada, że strony działają na tym samym rynku produktowym. Niekoniecznie muszą one działać na tym samym rynku geograficznym. Zastosowanie niniejszego rozporządzenia do porozumień o specjalizacji jednostronnej i wzajemnej powinno więc być ograniczone do sytuacji, gdy strony działają na tym samym rynku produktowym. Porozumienia o wspólnej produkcji mogą być zawierane przez strony, które działają już na tym samym rynku produktowym, lecz również przez strony, które dopiero chcą wejść na dany rynek produktowy dzięki takiemu porozumieniu. Porozumienia o wspólnej produkcji powinny zatem wchodzić w zakres stosowania niniejszego rozporządzenia bez względu na to, czy strony działają już na tym samym rynku produktowym, czy nie.

(9)

Aby zapewnić ziszczenie się korzyści wynikających ze specjalizacji, nie pociągając za sobą całkowitego opuszczenia przez jedną ze stron rynku na niższym szczeblu obrotu niż produkcja, porozumienia o specjalizacji jednostronnej i wzajemnej powinny wchodzić w zakres stosowania niniejszego rozporządzenia tylko wtedy, gdy obejmują zobowiązania do dostaw i kupna lub wspólnej dystrybucji. Zobowiązania do dostaw i kupna mogą mieć charakter wyłączny, ale nie jest to konieczne.

(10)

Można zakładać, że jeżeli udział stron we właściwym rynku produktów będących przedmiotem porozumienia specjalizacyjnego nie przekracza określonego poziomu, takie porozumienia zasadniczo niosą ze sobą korzyści gospodarcze w postaci korzyści skali lub zakresu lub też lepszych technologii produkcji, umożliwiając również konsumentom odniesienie słusznej części wynikających z tego korzyści. Jednak w przypadkach, gdy produkty wytwarzane w ramach porozumienia specjalizacyjnego są produktami pośrednimi, które strona lub strony całkowicie lub częściowo wykorzystują jako produkty wejściowe do własnej produkcji niektórych produktów rynku niższego szczebla, które następnie sprzedają na rynku, wyłączenie przyznane na mocy niniejszego rozporządzenia powinno zależeć również od tego, czy udział stron we właściwym rynku takich produktów rynku niższego szczebla nie przekracza określonego poziomu. W takim przypadku uwzględnienie jedynie udziału stron w rynku na poziomie produktów pośrednich prowadziłoby do przeoczenia potencjalnego ryzyka zamknięcia dostępu konkurentów do produktów wejściowych na poziomie produktów rynku niższego szczebla lub podniesienia cen na takie produkty. Nie zakłada się jednak, że w przypadku przekroczenia określonego w niniejszym rozporządzeniu progu udziału w rynku lub niespełnienia innych warunków, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu, porozumienia specjalizacyjne zostają objęte postanowieniami art. 101 ust. 1 Traktatu albo nie spełniają warunków art. 101 ust. 3 Traktatu. W takich przypadkach konieczne jest przeprowadzenie indywidualnej oceny porozumienia specjalizacyjnego w oparciu o art. 101 Traktatu.

(11)

Niniejsze rozporządzenie nie powinno wyłączać porozumień zawierających ograniczenia, które nie są niezbędne do osiągnięcia pozytywnych skutków płynących z porozumienia specjalizacyjnego. Co do zasady porozumienia zawierające pewne rodzaje poważnych ograniczeń konkurencji polegających na ustalaniu cen pobieranych od osób trzecich, ograniczaniu produkcji lub sprzedaży oraz podziale rynków lub konsumentów powinny być wykluczone z przywileju wyłączenia ustanowionego niniejszym rozporządzeniem, bez względu na udział stron w rynku.

(12)

Dzięki ograniczeniu udziału w rynku, nieobejmowaniu wyłączeniem niektórych porozumień oraz warunkom przewidzianym w niniejszym rozporządzeniu zasadniczo zadbano, by porozumienia, do których stosuje się wyłączenie grupowe, nie dawały stronom możliwości wyeliminowania konkurencji w odniesieniu do istotnej części danych produktów lub usług.

(13)

Komisja – działając na podstawie art. 29 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2003 z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie wprowadzenia w życie reguł konkurencji ustanowionych w art. 81 i 82 Traktatu (3) – może wycofać przywilej wynikający z niniejszego rozporządzenia, jeżeli w konkretnym przypadku uzna, że porozumienie, do którego ma zastosowanie wyłączenie przewidziane w niniejszym rozporządzeniu, wywołuje jednak skutki niezgodne z art. 101 ust. 3 Traktatu.

(14)

Organ ds. konkurencji danego państwa członkowskiego – działając na podstawie art. 29 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1/2003 – może wycofać przywilej wynikający z niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do terytorium tego państwa lub jego części, jeżeli w konkretnym przypadku uzna, że porozumienie, do którego ma zastosowanie wyłączenie ustanowione niniejszym rozporządzeniem, wywołuje jednak skutki niezgodne z art. 101 ust. 3 Traktatu na terytorium tego państwa członkowskiego lub jego części i jeżeli terytorium to ma wszystkie cechy odrębnego rynku geograficznego.

(15)

Przywilej przewidziany w niniejszym rozporządzeniu może zostać wycofany na podstawie art. 29 rozporządzenia (WE) nr 1/2003 na przykład w przypadku, gdy właściwy rynek jest bardzo skoncentrowany, a konkurencja jest bardzo słaba, szczególnie ze względu na poszczególne pozycje rynkowe innych uczestników rynku lub powiązania między innymi uczestnikami rynku wynikające z równoległych porozumień specjalizacyjnych.

(16)

W celu ułatwienia zawierania porozumień specjalizacyjnych, które mogą wpływać na strukturę stron, okres obowiązywania niniejszego rozporządzenia powinien wynosić 12 lat,