31989L0618

Dyrektywa Rady

z dnia 27 listopada 1989 r.

w sprawie informowania ogółu społeczeństwa o środkach ochrony zdrowia, które będą stosowane, oraz działaniach, jakie należy podjąć w przypadku pogotowia radiologicznego

(89/618/Euratom)

RADA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, w szczególności jego art. 31,

uwzględniając wniosek Komisji, przedłożony po konsultacji z grupą osób wyznaczonych przez Komitet Naukowo-Techniczny spośród ekspertów naukowych z Państw Członkowskich, jak ustalono w tym artykule,

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego [1],

uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Społecznego [2],

a także mając na uwadze, co następuje:

artykuł 2 lit. b) Traktatu stanowi, iż Wspólnota powinna ustanowić jednolite normy ochrony zdrowia pracowników i ogółu społeczeństwa;

w dniu 2 lutego 1959 r. Rada przyjęła dyrektywy ustalające podstawowe normy ochrony zdrowia pracowników i ogółu społeczeństwa przed promieniowaniem jonizującym [3], ostatnio zmienione przez dyrektywy: 80/836/Euratom [4] oraz 84/467/Euratom [5];

na podstawie art. 24 dyrektywy 80/836/Euratom wszystkie Państwa Członkowskie muszą zapewnić odpowiednią informację dotyczącą ochrony przed promieniowaniem wszystkim pracownikom narażonym na promieniowanie;

na podstawie art. 45 ust. 4 tej dyrektywy w razie awarii każde Państwo Członkowskie musi ustalić poziomy interwencyjne, środki, jakie mają być podjęte przez właściwe władze, oraz konieczne zasoby zarówno wyposażenia, jak i ludzkie, umożliwiające prowadzenie działań dla ochrony i zachowania zdrowia ogółu społeczeństwa;

na poziomie Wspólnotowym informacje udostępniane społeczeństwu powinny być rozszerzone poza zakresy już objęte przepisami art. 6 ust. 2 dyrektywy Rady 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko [6] oraz art. 8 ust. 1 dyrektywy Rady 82/501/EWG z dnia 24 czerwca 1982 r. w sprawie niebezpieczeństwa poważnych awarii powodowanych przez określone działania przemysłowe [7], zmienionej dyrektywą 88/610/EWG [8];

wszystkie Państwa Członkowskie podpisały Międzynarodową Konwencję IAEA o wczesnym powiadamianiu o awariach jądrowych;

decyzja Rady 87/600/Euratom z dnia 14 grudnia 1987 r. w sprawie wspólnotowych warunków wczesnej wymiany informacji w przypadku pogotowia radiologicznego [9] wymaga, by wszystkie Państwa Członkowskie, które postanawiają wprowadzić działania nadzwyczajne dla ochrony ogółu społeczeństwa na skutek nadzwyczajnie wysokich poziomów radioaktywności w środowisku albo w następstwie awarii, po której następuje lub jest prawdopodobne uwolnienie znaczącej ilości materiału promieniotwórczego, powiadomiły Komisję i Państwa Członkowskie, których to dotyczy lub prawdopodobnie może dotyczyć, o podjętych lub planowanych działaniach ochronnych, a także o wszystkich podjętych lub planowanych działaniach związanych z informowaniem ogółu społeczeństwa;

niektóre Państwa Członkowskie już zawarły porozumienia dwustronne w sprawie informowania, koordynacji i wzajemnej pomocy na wypadek awarii jądrowej;

w razie awarii w obiekcie jądrowym znajdującym się na terytorium Państwa Członkowskiego ludność, która może być dotknięta skutkami takiej awarii, powinna być zachęcana do podejmowania właściwych działań, mogących zwiększyć skuteczność podejmowanych lub planowanych środków nadzwyczajnych;

grupy ludności, które mogą być dotknięte skutkami pogotowia radiologicznego, powinny uzyskać z wyprzedzeniem stosowne i ciągłe informacje o planowanych środkach ochrony zdrowia, które ich dotyczą, oraz o działaniach, jakie powinny podjąć w razie takiego pogotowia; w tym celu na poziomie wspólnotowym należy przygotować pewne wspólne zasady i przepisy szczególne dotyczące informowania takich grup ludności;

należy ustalić również wspólne zasady i przepisy szczególne dotyczące informowania ludności faktycznie dotkniętej skutkami rzeczywistego pogotowia radiologicznego;

w dostarczanych informacjach konieczne jest również uwzględnienie ludności zamieszkującej tereny przygraniczne;

ponadto należy dołożyć starań dla wzmocnienia środków i działań praktycznych już obowiązujących na poziomie krajowym, a odnoszących się do informowania ogółu ludności w razie pogotowia,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

TYTUŁ I

Cele i definicje

Artykuł 1

Niniejsza dyrektywa dąży do zdefiniowania na poziomie Wspólnoty wspólnych celów dotyczących środków i procedur służących przekazywaniu ogółowi społeczeństwa informacji mających na celu ulepszenie praktycznej ochrony zdrowia w przypadku wystąpienia pogotowia radiologicznego.

Artykuł 2

Do celów niniejszej dyrektywy "pogotowie radiologiczne" oznacza każdą sytuację:

1) następującą po:

a) awarii na terytorium Państwa Członkowskiego związanej z obiektami lub rodzajami działalności wymienionymi w pkt 2, przy której nastąpiło lub może nastąpić skażenie radioaktywne; lub

b) wykryciu na terytorium własnym lub poza nim poziomów promieniotwórczości odbiegających od normy, które mogą być szkodliwe dla zdrowia publicznego w tym Państwie Członkowskim; lub

c) awariach innych niż wymienione w lit. a), a dotyczących obiektów lub rodzajów działalności określonych w pkt 2, przy których nastąpiło lub może nastąpić skażenie radioaktywne; lub

d) innych awariach, przy których nastąpiło lub może nastąpić skażenie radioaktywne;

2) którą można przypisać obiektom lub rodzajom działalności określonym w pkt 1 lit. a) i c), którymi są:

a) każdy reaktor jądrowy bez względu na lokalizację;

b) każdy inny obiekt związany z jądrowym cyklem paliwowym;

c) każdy obiekt służący zarządzaniu odpadami promieniotwórczymi;

d) transport i przechowywanie paliwa jądrowego lub odpadów promieniotwórczych;

e) wytwarzanie, wykorzystywanie, przechowywanie, składowanie i transport izotopów promieniotwórczych wykorzystywanych w rolnictwie, przemyśle, medycynie i dla pokrewnych celów naukowych i badawczych; oraz

f) wykorzystywanie izotopów promieniotwórczych do wytwarzania energii w pojazdach kosmicznych.

Artykuł 3

Do celów stosowania niniejszej dyrektywy określenia "skażenie radioaktywne" oraz "odbiegające od normy poziomy promieniotwórczości, które mogą być szkodliwe dla zdrowia publicznego" należy rozumieć jako odnoszące się do sytuacji, w których prawdopodobne jest narażenie poszczególnych osób na dawki przekraczające dawki graniczne, ustanowione w dyrektywach wyznaczających dla Wspólnoty podstawowe normy bezpieczeństwa dla ochrony radiologicznej [10].

Artykuł 4

Do celów niniejszej dyrektywy podanym niżej terminom przypisuje się następujące znaczenia:

a) ludność, która może być dotknięta skutkami pogotowia radiologicznego:

każda grupa ludności, dla której Państwa Członkowskie przygotowały plany działań interwencyjnych na wypadek wystąpienia pogotowia radiologicznego;

b) ludność faktycznie dotknięta skutkami pogotowia radiologicznego:

każda grupa ludności, wobec której podejmuje się konkretne działania ochronne zaraz po wystąpieniu pogotowia radiologicznego.

TYTUŁ II

Informacje wyprzedzające

Artykuł 5

1. Państwa Członkowskie zapewnią, aby ludności, która może być dotknięta skutkami pogotowia radiologicznego, dostarczono informacje o możliwych do zastosowania środkach ochrony zdrowia oraz o działaniach, jakie powinna podjąć w razie wystąpienia takiego pogotowia radiologicznego.

2. Dostarczone informacje zawierają co najmniej te elementy, które wymieniono w załączniku I.

3. Informacje te są przekazywane ludności wymienionej w ust. 1 bez uprzedniego żądania.

4. Państwa Członkowskie będą uaktualniać te informacje i przekazywać je w regularnych odstępach czasu, a także w każdym przypadku, gdy do opisywanych w nich ustaleń wprowadzono znaczące zmiany. Społeczeństwo ma ciągły dostęp do tych informacji.

TYTUŁ III

Informacje w przypadku wystąpienia pogotowia radiologicznego

Artykuł 6

1. Państwa Członkowskie zapewnią, że w razie wystąpienia pogotowia radiologicznego ludność faktycznie dotknięta jego skutkami jest niezwłocznie informowana o faktach związanych z takim pogotowiem, o podejmowanych działaniach i w razie potrzeby w danym przypadku o stosownych środkach ochrony zdrowia.

2. Dostarczane informacje pokrywają te zagadnienia zawarte w załączniku II, które mają zastosowanie w danym rodzaju pogotowia radiologicznego.

TYTUŁ IV

Informacja o osobach, które mogą brać udział w działaniach pomocowych w sytuacjach alarmowych prowadzonych w związku z pogotowiem radiologicznym

Artykuł 7

1. Państwa Członkowskie zapewniają, że każda osoba nienależąca do personelu obiektu i/lub nieuczestnicząca w działaniach wymienionych w art. 2 ust. 2, która jednak może uczestniczyć w organizowaniu pomocy na wypadek pogotowia radiologicznego, uzyskuje wystarczające i regularnie uaktualniane informacje dotyczące skutków zdrowotnych, jakie mogą się wiązać z jej działaniami interwencyjnymi, oraz o środkach ostrożności, które należy podjąć w takich okolicznościach; informacje te uwzględniają zakres potencjalnego pogotowia radiologicznego.

2. Natychmiast po wystąpieniu pogotowia radiologicznego informacje te są odpowiednio uzupełniane, przy uwzględnieniu konkretnych okoliczności.

TYTUŁ V

Procedury wykonawcze

Artykuł 8

Informacje określone w art. 5–7 będą również wskazywać władze odpowiedzialne za wykonanie środków określonych w tych artykułach.

Artykuł 9

Procedury służące rozprowadzaniu informacji wymienione w art. 5–7 oraz osoby, do których takie informacje są kierowane (osoby fizyczne i prawne), są określane przez każde z Państw Członkowskich.

Artykuł 10

1. Komisja na własne życzenie jest powiadamiana o informacjach określonych w art. 5, nie naruszając prawa Państw Członkowskich do przekazywania tych informacji innym państwom.

2. Komisja jest powiadamiana o informacjach rozpowszechnionych przez Państwo Członkowskie zgodnie z przepisami art. 6, podobnie jak i te z Państw Członkowskich, których informacja taka dotyczy lub może dotyczyć.

3. W odniesieniu do informacji określonych w art. 7 Komisja jest powiadamiana na własne życzenie, jak najszybciej i w możliwie najszerszym zakresie, o danych istotnych dla pogotowia radiologicznego.

TYTUŁ VI

Przepisy końcowe

Artykuł 11

Niniejsza dyrektywa nie ma wpływu na prawo Państw Członkowskich do stosowania lub przyjmowania środków dostarczania informacji dodatkowych, wykraczających poza zakres wymagany niniejszą dyrektywą.

Artykuł 12

Państwa Członkowskie podejmują działania konieczne do realizacji niniejszej dyrektywy najpóźniej w ciągu 24 miesięcy od jej przyjęcia. O fakcie tym, jak również o wprowadzanych do niej zmianach niezwłocznie powiadomią Komisję.

Artykuł 13

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do Państw Członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 27 listopada 1989 r.

W imieniu Rady

R. Dumas

Przewodniczący

[1] Dz.U. C 158 z 26.6.1989, str. 403.

[2] Dz.U. C 337 z 31.12.1988, str. 67.

[3] Dz.U. 11 z 20.2.1959, str. 221/59.

[4] Dz.U. L 246 z 17.9.1980, str. 1.

[5] Dz.U. L 265 z 5.10.1984, str. 4.

[6] Dz.U. L 175 z 5.7.1985, str. 40.

[7] Dz.U. L 230 z 5.8.1982, str. 1.

[8] Dz.U. L 336 z 7.12.1988, str. 14.

[9] Dz.U. L 371 z 30.12.1987, str. 76.

[10] W szczególności patrz art. 12 dyrektywy 80/836/Euratom.

--------------------------------------------------

ZAŁĄCZNIK I

Informacje wyprzedzające określone w art. 5

1. Podstawowy stan faktyczny dotyczący radioaktywności i jej skutków dla ludzi i środowiska.

2. Różne rodzaje pogotowia radiologicznego objęte tymi informacjami, a także ich skutki dla ludności i środowiska.

3. Środki nadzwyczajne alarmowania, ochrony i pomocy ludności na wypadek pogotowia radiologicznego.

4. Właściwe informacje o działaniach, które powinna podjąć ludność w razie pogotowia radiologicznego.

--------------------------------------------------

ZAŁĄCZNIK II

Informacje w przypadku wystąpienia pogotowia radiologicznego określonego w art. 6

1. Na podstawie planów działań interwencyjnych, uprzednio przygotowanych w Państwach Członkowskich, ludność faktycznie dotknięta skutkami pogotowia radiologicznego będzie otrzymywać szybko i regularnie:

a) informacje o rodzaju zdarzenia, które wystąpiło oraz — tam, gdzie to możliwe — jego charakterystykę (np. miejsce powstania, zakres i możliwy rozwój wydarzeń);

b) rady dotyczące ochrony, które — w zależności od rodzaju zdarzenia — mogą:

- obejmować, co następuje: ograniczenia spożywania niektórych rodzajów artykułów żywnościowych, które mogą być skażone, proste reguły dotyczące higieny i odkażania (dekontaminacji), zalecenia pozostania pod dachem, rozprowadzanie i wykorzystywanie substancji ochronnych, ustalenia dotyczące ewakuacji,

- być uzupełnione, w miarę potrzeby, specjalnymi ostrzeżeniami dla pewnych grup ludności;

c) ogłoszenia zalecające zastosowanie się do instrukcji lub poleceń właściwych władz.

2. Jeśli zdarzenie poprzedza faza przedalarmowa, to ludność, która może być dotknięta skutkami pogotowia radiologicznego, już w tej fazie powinna otrzymać informacje i porady, takie jak:

- wezwanie, by ludność, której to dotyczy, włączyła radioodbiorniki lub telewizory,

- wstępne wskazówki dla organizacji o szczególnych zadaniach zbiorowych,

- zalecenia skierowane do szczególnie dotkniętych grup zawodowych.

3. Te informacje i porady są uzupełniane, w miarę jak czas na to pozwala, przypomnieniem podstawowych faktów dotyczących promieniotwórczości i jej skutków dla ludzi i środowiska.

--------------------------------------------------