This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 62014CJ0147
Judgment of the Court (Tenth Chamber) of 25 June 2015.#Loutfi Management Propriété Intellectuelle SARL v AMJ Meatproducts NV and Halalsupply NV.#Request for a preliminary ruling from the Hof van beroep te Brussel.#Reference for a preliminary ruling — Community trade mark — Regulation (EC) No 207/2009 — Article 9(1)(b) — Effects — Rights conferred by a Community trade mark — Identical or similar signs — Prohibition of use — Likelihood of confusion — Assessment — Taking into consideration the use of a language other than an official language of the European Union.#Case C-147/14.
Wyrok Trybunału (dziesiąta izba) z dnia 25 czerwca 2015 r.
Loutfi Management Propriété Intellectuelle SARL przeciwko AMJ Meatproducts NV i Halalsupply NV.
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Hof van beroep te Brussel.
Odesłanie prejudycjalne – Wspólnotowy znak towarowy – Rozporządzenie (WE) nr 207/2009 – Artykuł 9 ust. 1 lit. b) – Skutki – Prawo przyznane przez znak towarowy – Oznaczenia identyczne lub podobne – Zakaz używania – Prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd – Ocena – Uwzględnienie użycia języka innego niż język urzędowy Unii Europejskiej.
Sprawa C-147/14.
Wyrok Trybunału (dziesiąta izba) z dnia 25 czerwca 2015 r.
Loutfi Management Propriété Intellectuelle SARL przeciwko AMJ Meatproducts NV i Halalsupply NV.
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Hof van beroep te Brussel.
Odesłanie prejudycjalne – Wspólnotowy znak towarowy – Rozporządzenie (WE) nr 207/2009 – Artykuł 9 ust. 1 lit. b) – Skutki – Prawo przyznane przez znak towarowy – Oznaczenia identyczne lub podobne – Zakaz używania – Prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd – Ocena – Uwzględnienie użycia języka innego niż język urzędowy Unii Europejskiej.
Sprawa C-147/14.
Court reports – general
ECLI identifier: ECLI:EU:C:2015:420
*A9* Hof van beroep te Brussel, arrest van 17/03/2014 (A.R. nr. 2012/AR/2455)
WYROK TRYBUNAŁU (dziesiąta izba)
z dnia 25 czerwca 2015 r. ( *1 )
„Odesłanie prejudycjalne — Wspólnotowy znak towarowy — Rozporządzenie (WE) nr 207/2009 — Artykuł 9 ust. 1 lit. b) — Skutki — Prawo przyznane przez wspólnotowy znak towarowy — Oznaczenia identyczne lub podobne — Zakaz używania — Prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd — Ocena — Uwzględnienie użycia języka innego niż język urzędowy Unii Europejskiej”
W sprawie C‑147/14
mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez hof van beroep te Brussel (Belgia) postanowieniem z dnia 17 marca 2014 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 28 marca 2014 r., w postępowaniu:
Loutfi Management Propriété intellectuelle SARL
przeciwko
AMJ Meatproducts NV,
Halalsupply NV,
TRYBUNAŁ (dziesiąta izba),
w składzie: C. Vajda, prezes izby, E. Juhász (sprawozdawca) i D. Šváby, sędziowie,
rzecznik generalny: M. Szpunar,
sekretarz: A. Calot Escobar,
uwzględniając pisemny etap postępowania,
rozważywszy uwagi przedstawione:
— |
w imieniu Loutfi Management Propriété intellecutelle SARL przez P. Pétersa, advocaat, |
— |
w imieniu AMJ Meatproducts NV i Halalsupply NV przez C. Dekonincka oraz K. Rooxa, advocaten, |
— |
w imieniu rządu polskiego przez B. Majczynę, działającego w charakterze pełnomocnika, |
— |
w imieniu rządu fińskiego przez H. Leppo, działającą w charakterze pełnomocnika, |
— |
w imieniu Komisji Europejskiej przez F. Wilmana oraz F. Bulsta, działających w charakterze pełnomocników, |
podjąwszy, po wysłuchaniu rzecznika generalnego, decyzję o rozstrzygnięciu sprawy bez opinii,
wydaje następujący
Wyrok
1 |
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 9 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady (WE) nr 207/2009 z dnia 26 lutego 2009 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz.U. 1994, L 78, s. 1). |
2 |
Wniosek ten został złożony w ramach sporu pomiędzy Loutfi Management Propriété intellectuelle SARL (zwaną dalej „Loutfi”) a AMJ Meatproducts (zwaną dalej „Meatproducts”) i Halalsupply NV (zwaną dalej „Halalsupply”) w przedmiocie podnoszonego naruszenia dwóch wspólnotowych znaków towarowych zarejestrowanych przez Loutfi. |
Ramy prawne
3 |
Artykuł 9 ust. 1 rozporządzenia nr 209/2007, zatytułowany „Prawa przyznane przez wspólnotowy znak towarowy”, określa prawa, które są przyznane właścicielowi wspólnotowego znaku towarowego. Przepis ten stanowi: „Wspólnotowy znak towarowy przyznaje właścicielowi wyłączne prawa do tego znaku. Właściciel znaku jest uprawniony do zakazania wszelkim stronom [osobom] trzecim, które nie posiadają jego zgody, używania w obrocie handlowym:
[…]”. |
Postępowanie główne i pytanie prejudycjalne
4 |
Loutfi jest właścicielem następujących wspólnotowych znaków towarowych:
|
— |
wspólnotowego znaku towarowego nr 10217198, zgłoszonego w dniu 24 sierpnia 2011 r. i zarejestrowanego w dniu 8 stycznia 2012 r. dla towarów należących do klas 29 (między innymi mięso, ryby, drób i dziczyzna) i do klasy 30 (między innymi cukier, chleb, wyroby cukiernicze i miód) w rozumieniu porozumienia nicejskiego dla następującego oznaczenia łączącego kolory czerwony, biały i zielony: |
5 |
W dniu 3 listopada 2011 r. Meatproducts, wówczas pod nazwą „Deko Vleeswarenfabriek”, zgłosiła znak towarowy Beneluksu EL BAINA dla towarów należących do:
|
6 |
Znak towarowy EL BAINA został zarejestrowany w dniu 10 lutego 2012 r. pod numerem 909776 i dotyczy następującego oznaczenia niełączącego kolorów (zwanego dalej „rozważanym oznaczeniem”):
|
7 |
Halalsupply przejęła przedsiębiorstwo Meatproducts, łącznie z jej portfelem znaków towarowych. |
8 |
Na podstawie art. 9 ust. 1 lit. a) i b) rozporządzenia nr 207/2009 Loutfi wniosła do prezesa rechtbank van koophandel te Brussel (sądu handlowego w Brukseli) o wszczęcie postępowania w sprawie zajęcia ze względu na naruszenie, w szczególności, aby „Deko, Halalsupply oraz każdemu posiadaczowi towarów [sprzedawanych pod znakiem towarowym EL BAINA], ich opakowań lub dotyczących ich dokumentów zakazano ich przekazywania pod groźbą kary grzywny”. |
9 |
Wniosek ten uwzględniono postanowieniem z dnia 5 kwietnia 2012 r. |
10 |
Postanowieniem z dnia 31 lipca 2012 r. prezes rechtbank van koophandel te Brussel zarządził na wniosek Meatproducts i Halalsupply uchylenie środków zabezpieczających nałożonych postanowieniem z dnia 5 kwietnia 2012 r. |
11 |
Loutfi wniosła zażalenie na postanowienie z dnia 31 lipca 2012 r. do hof van beroep te Brussel (sądu apelacyjnego w Brukseli). |
12 |
W swoim orzeczeniu sąd odsyłający zwraca w szczególności uwagę, że rozważane oznaczenie odnosi się do tych samych towarów lub co najmniej do towarów podobnych do towarów oznaczonych oboma wspólnotowymi znakami towarowymi. |
13 |
Sąd odsyłający zauważa ponadto, że towary sprzedawane zarówno przez Loutfi, jak i przez Meatproducts oraz Halalsupply to produkty „halal” przygotowane zgodnie z rytuałem przewidzianym przez religię muzułmańską i w rezultacie zasadniczo przeznaczone dla odbiorców muzułmańskich. |
14 |
Sąd odsyłający wnioskuje na tej podstawie, że za właściwy krąg odbiorców należy w niniejszym przypadku uznać krąg odbiorców złożony z muzułmańskich konsumentów pochodzenia arabskiego, którzy konsumują produkty spożywcze „halal” w Unii Europejskiej i którzy mają co najmniej podstawową znajomość pisanego języka arabskiego. |
15 |
Sąd odsyłający stwierdza, że elementy słowne „EL BNINA”, „EL BENNA” i „EL BAINA”, które są terminami arabskimi transkrybowanymi na alfabet łaciński, są dominujące zarówno we wspólnotowych znakach towarowych, jak i w rozważanym oznaczeniu, tak jak jest w przypadku tych terminów w piśmie arabskim, choć te ostatnie elementy są trochę mniej dominujące niż te pierwsze. |
16 |
Sąd odsyłający podkreśla ponadto, że o ile słowa arabskie, widniejące w pismach łacińskim i arabskim w obu wspólnotowych znakach towarowych i w rozważanym oznaczeniu, cechują się pewnym podobieństwem pod względem wizualnym, o tyle wymowa tych słów w tym języku różni się w zasadniczy sposób, podobnie jak znaczenie, które ma każde z nich. W tym kontekście sąd odsyłający wymienia, że we wspomnianym języku „el benna” oznacza „smak”, „el bnina” – „słodycz”, a „al baina” – widok. |
17 |
Biorąc pod uwagę wszystkie te okoliczności, sąd odsyłający stwierdza, że badanie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd, które może istnieć w przypadku obu wspólnotowych znaków towarowych i rozważanego oznaczenia, może różnić się w zależności od tego, czy uwzględnia się znaczenie i wymowę elementów słownych w języku arabskim, przedstawionych zarówno w piśmie łacińskim, jak i arabskim i ujętych w każdym ze wspólnotowych znaków towarowych oraz rozważanym oznaczeniu, czy też nie. |
18 |
W tych okolicznościach hof van beroep te Brussel postanowił zawiesić postępowanie i skierować do Trybunału następujące pytanie prejudycjalne: „Czy, mając na uwadze art. 21 i art. 22 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 9 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009 należy interpretować w ten sposób, że dokonując oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd w odniesieniu do wspólnotowego znaku towarowego, którego dominującym elementem jest słowo wyrażone w języku arabskim, i oznaczenia, którego dominującym elementem jest inne, ale wizualnie podobne słowo wyrażone w języku arabskim, różnica w wymowie i znaczeniu pomiędzy tymi słowami może, względnie nawet musi, zostać zbadana i uwzględniona przez właściwe sądy państwa członkowskiego, nawet jeżeli język arabski nie jest językiem oficjalnym Unii Europejskiej ani jej państw członkowskich?”. |
W przedmiocie pytania prejudycjalnego
19 |
Poprzez swoje pytanie sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 9 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009 należy interpretować w ten sposób, że w celu oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd mogącego istnieć w przypadku wspólnotowego znaku towarowego i oznaczenia, które obejmują towary identyczne lub podobne oraz oba zawierają stanowiące element dominujący jakieś słowo arabskie w pismach łacińskim i arabskim, przy czym słowa te są podobne pod względem wizualnym, w okolicznościach, w których właściwy krąg odbiorców wspólnotowego znaku towarowego i spornego oznaczenia ma podstawową znajomość pisanego języka arabskiego, można lub trzeba wziąć pod uwagę znaczenie i wymowę tych słów. |
20 |
Należy zauważyć od razu, że rozporządzenie nr 207/2009, a dokładniej jego art. 9 ust. 1 lit. b), nie odnosi się do użycia żadnego języka ani konkretnego alfabetu, które to użycie powinno lub nie powinno zostać wzięte pod uwagę w celu oceny ewentualnego prawdopodobieństwa wprowadzenia odbiorców w błąd. |
21 |
Prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd należy w szczególności ocenić, biorąc pod uwagę sposób postrzegania przez właściwy krąg odbiorców, składający się z przeciętnych konsumentów wspomnianych towarów lub usług, którzy są właściwie poinformowani, dostatecznie uważni i rozsądni (zob. podobnie wyrok Henkel/OHIM, C‑456/01 P i C‑457/01 P, EU:C:2004:258, pkt 35 i przytoczone tam orzecznictwo). |
22 |
Określenie właściwego kręgu odbiorców i stwierdzenie identyczności lub podobieństwa towarów lub usług objętych wspólnotowymi znakami towarowymi i rozważanym oznaczeniem wynikają z ustaleń faktycznych, których powinien dokonać sąd krajowy. W niniejszym przypadku sąd odsyłający stwierdził, że za właściwy krąg odbiorców należy uznać krąg odbiorców złożony z muzułmańskich konsumentów pochodzenia arabskiego, którzy konsumują produkty spożywcze „halal” w Unii i którzy mają co najmniej podstawową znajomość pisanego języka arabskiego. Ponadto ustalił, jak wynika z pkt 12 niniejszego wyroku, identyczność lub co najmniej podobieństwo towarów objętych oboma wspólnotowymi znakami towarowymi i rozważanym oznaczeniem. |
23 |
Co się tyczy prawdopodobieństwa wprowadzenia odbiorców w błąd, które może istnieć w przypadku wspólnotowych znaków towarowych i rozważanego oznaczenia, według utrwalonego orzecznictwa Trybunału istnienie takiego prawdopodobieństwa należy oceniać całościowo przy uwzględnieniu wszystkich istotnych w danej sprawie czynników. Ocena ta obejmuje porównanie wizualne, fonetyczne i konceptualne kolidujących ze sobą oznaczeń z uwzględnieniem w szczególności ich elementów odróżniających i dominujących (zob. podobnie wyroki: Aceites del Sur-Coosur/Koipe, C‑498/07 P, EU:C:2009:503, pkt 59, 60; a także XXXLutz Marken/OHIM, C‑306/11 P, EU:C:2012:401, pkt 39). |
24 |
W niniejszym przypadku sąd odsyłający stwierdził, że elementy słowne „EL BNINA”, „EL BENNA” i „EL BAINA” są dominujące zarówno w obu wspólnotowych znakach towarowych, jak i rozważanym oznaczeniu, tak jak jest w przypadku, choć w mniejszej mierze, tych słów w piśmie arabskim. Zauważył także, że o ile pod względem wizualnym te elementy słowne cechują się pewnym podobieństwem, o tyle z dokumentów przedłożonych przed tym sądem przez Meatproducts i Halalsupply wynika, że wymowa i znaczenie wspomnianych elementów słownych różnią się znacząco. |
25 |
Z powyższych rozważań wynika, że należy wziąć pod uwagę te różnice pod względem fonetycznym i konceptualnym, gdyż w przeciwnym razie ocena prawdopodobieństwa w błąd zostałaby przeprowadzona tylko częściowo i w rezultacie bez uwzględnienia całościowego wrażenia, które u właściwego kręgu odbiorców wywołują wspólnotowe znaki towarowe i rozważane oznaczenie. |
26 |
Z tego względu na pytanie prejudycjalne należy odpowiedzieć, iż art. 9 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009 należy interpretować w ten sposób, że w celu oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd mogącego istnieć w przypadku wspólnotowego znaku towarowego i oznaczenia, które obejmują towary identyczne lub podobne oraz oba zawierają stanowiące element dominujący jakieś słowo arabskie w pismach łacińskim i arabskim, przy czym słowa te są podobne pod względem wizualnym, w okolicznościach, w których właściwy krąg odbiorców wspólnotowego znaku towarowego i spornego oznaczenia ma podstawową znajomość pisanego języka arabskiego, trzeba wziąć pod uwagę znaczenie i wymowę tych słów. |
27 |
Skoro odpowiedź na pytanie prejudycjalne można wywieść z brzmienia rozporządzenia nr 207/2009 i z dotyczącego go orzecznictwa Trybunału, nie ma potrzeby badać ewentualnych skutków na tę odpowiedź postanowień Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. |
W przedmiocie kosztów
28 |
Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi. |
Z powyższych względów Trybunał (dziesiąta izba) orzeka, co następuje: |
Artykuł 9 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady (WE) nr 207/2009 z dnia 26 lutego 2009 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego należy interpretować w ten sposób, że w celu oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd mogącego istnieć w przypadku wspólnotowego znaku towarowego i oznaczenia, które obejmują towary identyczne lub podobne oraz oba zawierają stanowiące element dominujący jakieś słowo arabskie w pismach łacińskim i arabskim, przy czym słowa te są podobne pod względem wizualnym, w okolicznościach, w których właściwy krąg odbiorców wspólnotowego znaku towarowego i spornego oznaczenia ma podstawową znajomość pisanego języka arabskiego, trzeba wziąć pod uwagę znaczenie i wymowę tych słów. |
Podpisy |
( *1 ) Język postępowania: niderlandzki.