52014PC0226

UZASADNIENIE

1.           KONTEKST WNIOSKU

Artykuł 305 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) stanowi, że liczba członków Komitetu Regionów (zwanego dalej „Komitetem”) nie przekracza 350.

Do czasu wejścia w życie traktatu lizbońskiego skład Komitetu określony był w traktatach. Po wejściu w życie traktatu lizbońskiego art. 305 akapit drugi TFUE stanowi, że Rada, stanowiąc jednomyślnie na wniosek Komisji, przyjmuje decyzję określającą skład Komitetu.

Artykuł 8 Protokołu (nr 36) w sprawie postanowień przejściowych utrzymał taki skład Komitetu, jaki został wcześniej określony w art. 263 Traktatu WE, „do czasu wejścia w życie decyzji, o której mowa w art. 305 TFUE”. Od dnia 1 lipca 2013 r. skład Komitetu został dostosowany na mocy art. 24 ust. 1 aktu dotyczącego warunków przystąpienia Republiki Chorwacji. Artykuł 24 ust. 2 tego aktu stanowi, że „[w] celu uwzględnienia przystąpienia Chorwacji liczba członków Komitetu Regionów zostaje tymczasowo zwiększona do 353 na okres od dnia przystąpienia do końca kadencji, w trakcie której Chorwacja przystąpi do Unii, lub do wejścia w życie decyzji, o której mowa w art. 305 akapit drugi TFUE, w zależności od tego, co nastąpi wcześniej”.

Obecna kadencja Komitetu zakończy się z dniem 31 stycznia 2015 r. Z tego względu niezbędne jest, aby Rada przyjęła na czas decyzję w sprawie składu Komitetu przed wszczęciem przez nią procedury odnowienia kadencji Komitetu Regionów na lata 2015–2020.

Należy pamiętać, że art. 300 ust. 5 TFUE stanowi, że „w regularnych odstępach czasu Rada dokonuje przeglądu zasad […] odnoszących się do charakteru składu Komitetów, w celu uwzględnienia rozwoju gospodarczego, społecznego i demograficznego w Unii. W tym celu Rada na wniosek Komisji przyjmuje decyzje.”

2.           WYNIKI KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI

Komitet Regionów przyjął w dniu 6 października 2010 r. zalecenia dla Komisji Europejskiej i Rady w sprawie przyszłego składu Komitetu Regionów Unii Europejskiej.[1] Zaleca w nich prosty system „odstępowania mandatów przy przyszłych rozszerzeniach. Wszystkie delegacje – począwszy od najmniejszej – odstąpią jeden mandat, aż do uzyskania liczby mandatów potrzebnej w związku z danym rozszerzeniem. Podczas kolejnych rozszerzeń procedura będzie kontynuowana od następnych delegacji z kolei. Przy odstępowaniu mandatów należy dbać o to, by żadna delegacja nie składała się z mniej niż pięciu członków, tak aby zachować proporcjonalność, pluralizm i solidarność między delegacjami.”

Komitet sądzi również, „że zasady [zaproponowane przez niego] znajdują odzwierciedlenie we wprowadzeniu minimalnej liczby 5 członków dla państw członkowskich o najniższej liczbie ludności i maksymalnej liczby 24 członków dla państw członkowskich o najwyższej liczbie ludności.“

Komisja rozważyła również opinie przesłane do niej przez niektóre państwa członkowskie opowiadające się za większą liczbą miejsc dla państw członkowskich o największej liczbie ludności, jak również opinie zapisane w protokołach i wnioskach do Konwentu Europejskiego 2002–2003.

Ponadto od konferencji międzyrządowej, która przyjęła tekst traktatu lizbońskiego, nie nastąpił rozwój gospodarczy, społeczny ani demograficzny, który uzasadniałyby znaczącą zmianę charakteru składu Komitetu. Dlatego też obecny wniosek ogranicza się do ustalenia liczby członków Komitetu w odniesieniu do każdego państwa członkowskiego.

3.           ASPEKTY PRAWNE WNIOSKU

3.1         Podstawa prawna

Wniosek jest oparty na art. 305 akapit drugi TFUE, który przewiduje jednomyślną decyzję Rady określającą skład Komitetu.

3.2         Wyjaśnienie wniosku

Obecny skład Komitetu Regionów, po przystąpieniu Chorwacji, nie może być utrzymany w całości po upływie kadencji obecnych członków, gdyż przekraczałby maksymalną liczbę miejsc przewidzianych w Traktacie.

Traktaty nie zawierają żadnych przepisów dotyczących metody ustalania składu Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów w ramach maksymalnej liczby 350 członków. Jest to zupełnie inna sytuacja niż w przypadku kryteriów dotyczących składu Parlamentu Europejskiego, które są określone w art. 14 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej. Podczas gdy Parlament złożony jest z bezpośrednio wybieranych przedstawicieli obywateli Unii, Komitet składa się z przedstawicieli organów regionalnych i lokalnych (art. 300 ust. 3 TFUE). Dlatego też zadbanie o to, by głos organów regionalnych i lokalnych był w Komitecie słyszany, powinno mieć pierwszeństwo przed ustanawianiem bezpośredniej zależności od liczby ludności poszczególnych państw członkowskich.

Komisja jest zdania, że obecna równowaga w składzie Komitetu powinna zostać w miarę możliwości utrzymana, ponieważ jest ona wynikiem kolejnych konferencji międzyrządowych.

W związku z tym proponuje się wprowadzenie możliwie jak najmniejszej liczby zmian, zmniejszenie obecnej liczby miejsc przydzielonych państwom członkowskim o co najwyżej jedno, a także – zachowując minimalną liczbę pięciu miejsc przypadających na państwo członkowskie (obecna liczba miejsc dla Malty) w celu umożliwienia uczestnictwa członków z każdego państwa członkowskiego w całym zakresie działalności Komitetu – zastosowanie tych zmniejszeń w pierwszej kolejności w stosunku do państw członkowskich o najmniejszej liczbie ludności (Luksemburg, Cypr i Estonia).

Komisja przyjmuje ten wniosek równolegle z wnioskiem w sprawie składu Komitetu Ekonomiczno-Społecznego. Należy utrzymać identyczny podział miejsc między państwa członkowskie w obu komitetach.

Komisja uważa, że określenie metody przesądzającej o nowym podziale miejsc na wypadek przystąpienia nowego państwa członkowskiego do Unii nie jest stosowne, gdyż traktat przewiduje regularne przeglądy i nie określa kryteriów, na których stała metoda mogłaby się opierać.

3.3         Wejście w życie

Proponuje się, by Rada przesunęła termin wejścia w życie niniejszej decyzji do następnego dnia po zakończeniu obecnej kadencji Komitetu. Jeśliby wejście w życie nie zostało odroczone, oznaczałoby to w świetle art. 24 ust. 2 aktu dotyczącego warunków przystąpienia Republiki Chorwacji, że tymczasowe zwiększenie liczby członków do 353 nie jest już zgodne z prawem od dnia wejścia decyzji w życie.

2014/0128 (NLE)

Wniosek

DECYZJA RADY

ustalająca skład Komitetu Regionów

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 305,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)       Artykuł 300 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej stanowi, że w skład Komitetu Regionów wchodzą przedstawiciele społeczności regionalnych i lokalnych, posiadający mandat wyborczy społeczności regionalnej lub lokalnej albo odpowiedzialni politycznie przed wybranym zgromadzeniem.

(2)       Artykuł 305 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej stanowi, że Rada określa skład Komitetu Regionów. Liczba członków nie przekracza 350.

(3)       Komitet Regionów przyjął w dniu 6 października 2010 r. zalecenia dla Komisji Europejskiej i Rady w sprawie przyszłego składu Komitetu Regionów Unii Europejskiej.[2]

(4)       Obecna równowaga w składzie Komitetu powinna zostać w miarę możliwości utrzymana, ponieważ jest ona wynikiem kolejnych konferencji międzyrządowych.

(5)       By umożliwić zachowanie składu Komitetu Regionów zgodnego z art. 24 aktu dotyczącego warunków przystąpienia Republiki Chorwacji do końca kadencji jego obecnych członków, należy odroczyć wejście w życie niniejszej decyzji do tego dnia,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł 1

Liczba członków Komitetu Regionów kształtuje się następująco:

Belgia                                                              12

Bułgaria                                                           12

Republika Czeska                                           12

Dania                                                               9

Niemcy                                                            24

Estonia                                                            6

Irlandia                                                            9

Grecja                                                              12

Hiszpania                                                        21

Francja                                                                        24

Chorwacja                                                       9

Włochy                                                            24

Cypr                                                                5

Łotwa                                                              7

Litwa                                                               9

Luksemburg                                                    5

Węgry                                                                         12

Malta                                                               5

Niderlandy                                                      12

Austria                                                            12

Polska                                                              21

Portugalia                                                        12

Rumunia                                                          15

Słowenia                                                         7

Słowacja                                                          9

Finlandia                                                         9

Szwecja                                                           12

Zjednoczone Królestwo                                  24.

Artykuł 2

Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem następującym po dniu, w którym upływa kadencja obecnych członków Komitetu Regionów.

Sporządzono w Brukseli dnia […] r.

                                                                       W imieniu Rady

                                                                       Przewodniczący

[1]               Komitet Regionów, R/CdR 137/2010 fin, Zalecenia dla Komisji Europejskiej i Rady w sprawie przyszłego składu Komitetu Regionów Unii Europejskiej, 6 października 2010 r.

[2]               CdR 137/2010 fin