52014DC0458

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

w sprawie wspólnego przeglądu realizacji Umowy między Unią Europejską a Australią o przetwarzaniu i przekazywaniu przez przewoźników lotniczych australijskiej służbie celnej i granicznej danych dotyczących przelotu pasażera (danych PNR)

Umowa między Unią Europejską (UE) a Australią o przetwarzaniu i przekazywaniu przez przewoźników lotniczych australijskiej służbie celnej i granicznej (ACBPS) danych dotyczących przelotu pasażera (danych PNR) weszła w życie dnia 1 czerwca 2012 r.

Umowa ta przewiduje dokonanie pierwszego wspólnego przeglądu rok po jej wejściu w życie, a następnie dokonywanie regularnych przeglądów zgodnie ze wspólnymi uzgodnieniami. Wspólny przegląd miał miejsce w dniach 29 i 30 sierpnia 2013 r. w Canberze. Skoncentrowano się w nim przede wszystkim na wykonaniu Umowy, szczególną uwagę zwracając na mechanizm maskowania danych, a także przekazywanie danych PNR obywateli i rezydentów UE organom państw trzecich zgodnie z postanowieniami odnośnych artykułów Umowy oraz zgodnie ze wspólną deklaracją UE i Australii w sprawie Umowy.

Podczas wspólnego przeglądu zastosowano metodykę z poprzednich wspólnych przeglądów danych PNR ze Stanami Zjednoczonymi (2005 r., 2013 r.) i Kanadą (2008 r.). Pierwszy etap polegał na wysłaniu przez Komisję Europejską kwestionariusza do ACBPS przed rozpoczęciem wspólnego przeglądu. ACBPS odpowiedziała pisemnie na pytania w kwestionariuszu również przed datą wspólnego przeglądu. Drugi etap obejmował wizytę zespołu UE w wydziale ACBPS ds. analizy danych pasażerów. W ramach trzeciego etapu doszło do spotkania między przedstawicielami ACBPS, australijskiego Departamentu Spraw Zagranicznych i Handlu, urzędu australijskiego komisarza ds. informacji, australijskiego komisarza ds. prywatności a zespołem UE w celu szczegółowego omówienia wykonania Umowy.

Przed datą wspólnego przeglądu ACBPS przekazała zespołowi UE szczegółową dokumentację dotyczącą prowadzonego przez siebie przetwarzania danych PNR, w tym ramy kontroli danych PNR określające kompletny spis automatycznych systemów i ręcznych mechanizmów kontroli służących przetwarzaniu danych PNR, inne wewnętrzne dokumenty operacyjne, ocenę skutków w zakresie ochrony danych PNR i ostatnie sprawozdania z audytu sporządzone przez urząd komisarza ds. prywatności w Australii.

Zespół UE stwierdził, że Australia wykonała Umowę w całości zgodnie z zawartymi w niej warunkami. Australia przestrzega zobowiązań w zakresie zabezpieczeń służących ochronie danych w ramach Umowy i przetwarza dane PNR na warunkach określonych w umowie. Państwo to nie przetwarza żadnych danych szczególnie chronionych zawartych w danych PNR uzyskanych zgodnie z Umową i aktywnie dąży do dalszej poprawy automatycznej identyfikacji oraz usuwania danych szczególnie chronionych. Australia ocenia dane PNR na podstawie wskaźników ryzyka w sposób ściśle ukierunkowany, co minimalizuje ryzyko dostępu do danych osobowych. Przetwarzanie danych PNR na mocy Umowy podlega niezależnemu nadzorowi na wysokim szczeblu prowadzonemu przez Urząd Komisarza ds. Informacji w Australii.

Australię należy pochwalić za sposób stosowania metody „dostarczania” (metody „push”) według standardu PNRGOV. Należy z zadowoleniem przyjąć fakt, że Australia rozszerzyła zakres stosowania tej metody, choć nie wchodzi to w zakres Umowy, i w rezultacie jest ona obecnie stosowana wobec wszystkich linii lotniczych nieobjętych Umową. Ponadto Australia jest prekursorem rozwoju i promowania standardowego formatu komunikacji PNRGOV na świecie i dąży do osiągnięcia światowej normalizacji w dziedzinie przekazywania danych PNR w swoich kontaktach z poszczególnymi liniami lotniczymi i w ramach Światowej Organizacji Celnej (WCO), Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO) oraz Zrzeszenia Międzynarodowego Transportu Lotniczego (IATA).

Obie strony zamierzają połączyć kolejny wspólny przegląd Umowy z jej wspólną oceną zaplanowaną na połowę 2016 r.

Jeśli chodzi o kwestie wymagające dalszych działań, większej uwagi wymaga współpraca w dziedzinie egzekwowania prawa w oparciu o wymianę informacji analitycznych uzyskanych z danych PNR. Australia jest proszona o wzmożenie wysiłków w kierunku zapewnienia wzajemności i proaktywnego przekazywania informacji analitycznych pochodzących z danych PNR państwom członkowskim, a w stosownych przypadkach także Europolowi i Eurojustowi. Jednocześnie odbiorcy takich informacji po stronie UE powinni odpowiednio informować ACBPS o wykorzystywaniu tych informacji i uzyskanych wynikach. Australia jest również proszona o ustanowienie mechanizmu sprawozdawczości, który umożliwi jej informowanie państw członkowskich, czy dane PNR otrzymane w ramach Umowy lub informacje analityczne zawierające takie dane są ostatecznie przekazywane państwom trzecim. Ponadto Australia powinna w dalszym ciągu zapewniać szerszy zakres zabezpieczeń określonych w umowie, tak by obejmowały one pobrane dane PNR, które są wykorzystywane w innych obszarach ACBPS lub przekazywane innym organom rządu Australii.

Niezależnie od postanowień art. 24 ust. 4 dotyczących wspólnej oceny Umowy cztery lata po jej wejściu w życie wstępna ocena kwestii, czy dane PNR spełniają cel, jakim jest wspieranie walki z terroryzmem i innymi poważnymi przestępstwami o charakterze ponadnarodowym, wykazała, że przetwarzanie danych PNR umożliwiło ACBPS przeprowadzanie skutecznych ocen ryzyka przed wylotem w odniesieniu do wszystkich pasażerów do 72 godzin przed wylotem. ACBPS przetwarza dane PNR w celu oceny informacji na temat pasażera pod kątem zasad wyznaczania określonych grup pasażerów; taka ocena może obejmować szereg wskaźników ryzyka. Jeśli z oceny wynika, że podróżny może stwarzać wysokie zagrożenie, dane PNR są przetwarzane dalej przez analityka wraz z innymi informacjami związanymi z egzekwowaniem prawa w celu stwierdzenia, czy podróżny faktycznie stwarza takie zagrożenie. Służy to identyfikowaniu podróżnych, w przypadku których konieczna jest interwencja po przylocie. Wczesna identyfikacja pasażerów mogących stanowić wysokie zagrożenie daje ACBPS możliwość podjęcia niezbędnych działań z chwilą ich przylotu i zoptymalizowania interwencji, a jednocześnie usprawnia podróż legalnie podróżujących osób dzięki podejmowaniu interwencji w minimalnym zakresie. Według ACBPS analiza danych PNR w połączeniu z innymi informacjami ma kluczowe znaczenie dla zdolności ACBPS w zakresie identyfikowania, przed przybyciem, podróżnych stwarzających wysokie zagrożenie w kontekście zwalczania terroryzmu, przemytu narkotyków, kradzieży tożsamości, handlu ludźmi i innych poważnych przestępstw międzynarodowych. ACBPS podała przykłady wykorzystania danych PNR.

Sprawozdanie w sprawie wspólnego przeglądu, załączone do niniejszego sprawozdania, składa się z trzech rozdziałów. W rozdziale 1 określono kontekst przeglądu oraz cel i aspekty proceduralne tego działania. W rozdziale 2 przedstawiono główne ustalenia ze wspólnego przeglądu. Do tego rozdziału dołączono załącznik A, który zawiera kwestionariusz i odpowiedzi udzielone przez ACBPS. W rozdziale 3 omówiono natomiast ogólne wnioski z przeglądu. W załączniku B przedstawiono skład zespołów UE i Australii, które wzięły udział w przeglądzie. W załączniku C znajdują się podane przez ACBPS przykłady wykorzystywania danych PNR w Australii.