This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52013DC0284
Recommendation for a COUNCIL RECOMMENDATION with a view to bringing an end to the situation of an excessive government deficit in Cyprus
Zalecenie ZALECENIE RADY mające na celu likwidację nadmiernego deficytu budżetowego na Cyprze
Zalecenie ZALECENIE RADY mające na celu likwidację nadmiernego deficytu budżetowego na Cyprze
/* COM/2013/0284 final - 2013/ () */
Zalecenie ZALECENIE RADY mające na celu likwidację nadmiernego deficytu budżetowego na Cyprze /* COM/2013/0284 final - 2013/ () */
Zalecenie ZALECENIE RADY mające na celu likwidację
nadmiernego deficytu budżetowego na Cyprze RADA UNII EUROPEJSKIEJ, uwzględniając Traktat o
funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 126 ust. 7, uwzględniając zalecenie Komisji Europejskiej, a także mając na uwadze, co
następuje: (1) Zgodnie z art. 126 Traktatu o
funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) państwa członkowskie
unikają nadmiernego deficytu budżetowego. (2) Pakt stabilności i
wzrostu opiera się na dążeniu do zapewnienia dobrego stanu
finansów państwa jako środka służącego umocnieniu
warunków stabilności cen oraz silnego, trwałego wzrostu
gospodarczego, sprzyjającego tworzeniu nowych miejsc pracy. (3) W dniu 13 lipca 2010 r.,
zgodnie z art. 126 ust. 6 TFUE, Rada podjęła decyzję , w której
stwierdziła istnienie nadmiernego deficytu na Cyprze,[1] i wydała zalecenie
służące skorygowaniu nadmiernego deficytu najpóźniej do 2012
r., zgodnie z art. 126 ust. 7 TFUE oraz art. 3 rozporządzenia Rady (WE) nr
1467/97 z dnia 7 lipca 1997 r. w sprawie przyspieszenia i wyjaśnienia
procedury nadmiernego deficytu. (4) W dniu 27 stycznia 2011 r. w
komunikacie skierowanym do Rady Komisja stwierdziła, że władze
Cypru podjęły skuteczne działania zgodnie z zaleceniem Rady z
dnia 13 lipca 2010 r. w celu sprowadzenia deficytu sektora instytucji
rządowych i samorządowych poniżej wartości referencyjnej
wynoszącej 3 % PKB i uznała w związku z tym, że
dodatkowe działania w ramach procedury nadmiernego deficytu nie są
konieczne. (5) W dniu 11 stycznia 2012 r. w
drugim komunikacie skierowanym do Rady Komisja potwierdziła, że
władze Cypru podjęły skuteczne działania zgodnie z
zaleceniem Rady z dnia 13 lipca 2010 r. w celu sprowadzenia deficytu sektora
instytucji rządowych i samorządowych poniżej wartości
referencyjnej wynoszącej 3 % PKB i uznała w związku z tym,
że dodatkowe działania w ramach procedury nadmiernego deficytu nie
są konieczne. (6) Zgodnie z art. 3 ust. 5
rozporządzenia (WE) nr 1467/97 Rada, działając na zalecenie
Komisji, może podjąć decyzję o wydaniu zmienionego
zalecenia na mocy art. 126 ust. 7 TFUE, w przypadku gdy podjęto skuteczne
działania, lecz po przyjęciu pierwotnego zalecenia wystąpią
nieprzewidziane niekorzystne zdarzenia gospodarcze niosące poważne
negatywne konsekwencje dla finansów publicznych. Wystąpienie
nieprzewidzianych niekorzystnych zdarzeń gospodarczych niosących
poważne negatywne konsekwencje dla finansów publicznych należy
poddać ocenie w kontekście prognozy gospodarczej stanowiącej podstawę
zalecenia Rady. (7) Zgodnie z art. 126 ust. 7
TFUE oraz art. 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 1467/97 Rada jest
zobowiązana skierować do danego państwa członkowskiego
zalecenia mające na celu likwidację nadmiernego deficytu w oznaczonym
terminie. W zaleceniu określa się termin maksymalnie sześciu
miesięcy na podjęcie przez dane państwo członkowskie
skutecznych działań w celu skorygowania nadmiernego deficytu. W
zaleceniu dotyczącym skorygowania nadmiernego deficytu Rada wzywa
również dane państwo członkowskie do osiągnięcia
rocznych celów budżetowych, które – w oparciu o prognozę
stanowiącą podstawę zalecenia – są spójne z minimalną
roczną poprawą salda strukturalnego – tj. salda w ujęciu
uwzględniającym zmiany cykliczne i z pominięciem skutków
działań jednorazowych i innych działań tymczasowych – o co
najmniej 0,5 % PKB, rozumiane jako wartość odniesienia. (8) W oparciu o
szczegółową analizę charakteru, przyczyn oraz wagi zmian
makroekonomicznych na Cyprze w maju 2012 r. Komisja stwierdziła, że
na Cyprze występują bardzo poważne zaburzenia równowagi
makroekonomicznej, w szczególności w odniesieniu do bilansu
płatniczego, finansów publicznych i sektora finansowego, które
wymagają podjęcia pilnych działań. Sytuacja cypryjskiego
sektora bankowego była postrzegana jako zagrożenie dla
długoterminowej stabilności kraju. Jeśli chodzi o pozycję
zewnętrzną, saldo obrotów bieżących wykazywało znaczne
i trwałe deficyty związane ze stopniowym pogarszaniem się
konkurencyjności cenowej i kosztowej; obawy budziła również
międzynarodowa pozycja inwestycyjna. Ponadto sytuacja cypryjskiego sektora
bankowego była postrzegana jako zagrożenie dla długoterminowej
stabilności kraju. Jeśli chodzi o parametry wewnętrzne,
zaniepokojenie wzbudzały: wysoce zadłużony sektor prywatny,
poziom zadłużenia przedsiębiorstw niefinansowych i bardzo
wysokie zadłużenie gospodarstw domowych. Ponadto co roku odnotowywano
deficyty finansów publicznych, które pogłębiały się, nawet
wtedy gdy gospodarka zaczęła wychodzić z recesji, a ostatnio
podjęte działania służące skorygowaniu nadmiernego deficytu
okazały się być może nie wystarczające. Dług
publiczny coraz bardziej przekraczał wyznaczony w Traktacie próg i
oczekiwano jego gwałtownego wzrostu. (9) W dniu 10 lipca 2012 r. Rada
skierowała zalecenia do Cypru w oparciu m.in. o ocenę krajowego programu
reform Cypru oraz programu stabilności przedstawionego przez Cypr na lata 2012-2015.
W pierwszym zaleceniu wzywa się do rygorystycznego wykonania strategii
budżetowej w roku 2013 i w kolejnych latach. Wzywa się również
do przyspieszenia wdrożenia wykonalnych wieloletnich ram budżetowych
opartych na wiążącej podstawie prawnej i obejmujących
mechanizm korygujący. Działaniom tym powinno również
towarzyszyć wdrożenie budżetowania zadaniowego. Ze względu
na niedostateczną wydajność administracji podatkowej oraz poboru
podatków należy podjąć działania na rzecz poprawy
przestrzegania przepisów podatkowych i zwalczania uchylania się od
opodatkowania. (10) W świetle coraz
poważniejszych zaburzeń gospodarczo-finansowych w dniu 25 czerwca 2012
r. władze Cypru oficjalnie zwróciły się o pomoc finansową w
postaci pożyczki z Europejskiego Instrumentu Stabilności Finansowej /
Europejskiego Mechanizm Stabilności, a także z Międzynarodowego
Funduszu Walutowego (MFW), w celu przywrócenia trwałego wzrostu
gospodarczego oraz zapewnienia prawidłowego funkcjonowania systemu
bankowego, a tym samym stabilności finansowej w Unii Europejskiej i w
strefie euro. W dniu 27 czerwca 2012 r. Eurogrupa wezwała Komisję do
uzgodnienia, w porozumieniu z Europejskim Bankiem Centralnym (EBC),
władzami Cypru i MFW, programu dostosowań makroekonomicznych i do
ustalenia potrzeb w zakresie finansowania, a także do podjęcia
stosownych działań służących zapewnieniu
stabilności finansowej w bardzo trudnej sytuacji grożącej
wywołaniem skutków ubocznych na innych rynkach w wyniku zawirowań na
rynku obligacji państwowych. W dniach 16 i 25 marca 2013 r. Eurogroupa
osiągnęła porozumienie polityczne z Cyprem w sprawie pomocy
finansowej i kluczowych elementów programu. W dniu 12 kwietnia 2013 r.
Eurogrupa uznała, że program dostosowań makroekonomicznych
zawiera elementy niezbędne do uruchomienia odpowiednich procedur krajowych
dotyczących formalnego zatwierdzenia pomocy finansowej z Europejskiego
Mechanizmu Stabilności. W dniu 25 kwietnia 2013 r. Rada przyjęła
decyzję na mocy art. 136 TFUE, zawierającą główne elementy
programu dostosowań makroekonomicznych, który ma wdrożyć Cypr. W
dniu 26 kwietnia 2013 r. władze Cypru i Komisja, działająca w
imieniu Europejskiego Mechanizmu Stabilności, podpisały protokół
ustaleń zgodny z powyższą decyzją. (11) Trwający ponad 10 lat
okres trwałego i silnego wzrostu gospodarczego na Cyprze
zakończył się w 2009 r. Działalność gospodarcza
zmniejszyła się o 1 ¾ %, a słaby popyt krajowy oraz
niekorzystne warunki zewnętrzne poważnie odbiły się na
wzroście gospodarczym. W 2010 r. nastąpiło ożywienie
działalności gospodarczej a realny PKB wzrósł o 1,1 %, natomiast
w pierwszej połowie 2011 r. o 1,5 % PKB. Zgodnie z prognozą
służb Komisji z wiosny 2010 r. stanowiącą podstawę
zalecenia Rady z dnia 13 lipca 2010 r. wydanego na mocy art. 126 ust. 7 TFUE
przewidywano, że w roku 2011 gospodarka cypryjska odnotuje wzrost o 1,3 %.
Pomimo bardzo dobrego sezonu turystycznego w 2011 r. ożywienie gospodarcze
zostało zatrzymane w lipcu 2011 r. z powodu poważnego wypadku, w
wyniku którego doszło do zniszczenia elektrowni Vasilikos
dysponującej połową łącznej mocy wytwórczej Cypru.
Ponadto bardzo poważne zaburzenia równowagi cypryjskiego sektora
prywatnego i publicznego doprowadziły do zaostrzenia warunków finansowych
i fiskalnych, co jeszcze bardziej osłabiło działalność
gospodarczą, wywołało znaczną niepewność
gospodarczą i jeszcze bardziej pogorszyło warunki na rynku pracy.
Utrzymująca się trudna sytuacja międzynarodowa nie
pozwoliła skompensować niskiego popytu krajowego popytem
zewnętrznym. W rezultacie w 2011 r. roczny wzrost gospodarczy wyniósł
0,5 %, blisko jeden punkt procentowy poniżej poziomu prognozowanego
przez Komisję w chwili formułowania zalecenia Rady. Rok 2012 nie
został uwzględniony w prognozie Komisji stanowiącej
podstawę zalecenia Rady. Jednakże przy założeniu
stopniowego domknięcia ujemnej luki produktowej szacowano, że wzrost
gospodarczy w 2012 r. będzie wyższy niż w roku 2011. Według
ostatniej prognozy służb Komisji zakłada się, że
wzrost realnego PKB w roku 2012 wyniósł -2,4 %. (12) Deficyt sektora instytucji
rządowych i samorządowych zwiększył się z poziomu 5,3
% PKB w 2010 r. do 6,3 % w 2011 r. Pomimo działań na rzecz
konsolidacji budżetowej przewidzianych w ustawie budżetowej na 2011
r. i trzech przyjętych w ciągu 2011 r. zestawów środków
służących dalszemu obniżeniu deficytu, które okazały
się niewystarczające do zahamowania pogarszania się stanu
finansów publicznych, nastąpiło pogorszenie równowagi budżetowej.
Powyższe zdarzenia gospodarcze, w szczególności bardzo poważne
zaburzenia równowagi cypryjskiego sektora prywatnego i publicznego, są
przyczyną zmian stanu finansów publicznych, mając znaczący
wpływ na strukturę wzrostu i wyższe koszty finansowania
zadłużenia wynikające z utraty dostępu do finansowania
długoterminowego na rynkach. (13) Zgodnie z ostatnią
prognozą służb Komisji przewiduje się, że w roku 2012
deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych wyniesie 6,3 %
PKB. Prognozowany poziom deficytu jest znacznie gorszy od wcześniejszych
prognoz służb Komisji, w szczególności ze względu na
znaczny niedobór zarówno pośrednich, jak i bezpośrednich dochodów
podatkowych (głównie z powodu podatku VAT, podatku dochodowego od osób
prawnych i składek na ubezpieczenia społeczne) oraz wyższe
niż przewidywano wydatki w związku z rosnącym bezrobociem i
wcześniejszym przechodzeniem na emeryturę. W porównaniu z
prognozą służb Komisji z zimy 2013 r. deficyt odnotowany w 2012
r. został skorygowany w górę o około ½ % PKB w wyniku jednorazowych
wydatków na koszty ubezpieczenia poniesione w związku z wybuchem w
elektrowni Vasilikos w lipcu 2011 r., płatne w okresie czterech lat, lecz
zaksięgowane w pełni w roku 2012, jak również z powodu
rejestracji transferu kapitału na płatności z tytułu
skapitalizowanych odsetek od obligacji wyemitowanych w celu dokapitalizowania
Cyprus Popular Bank. (14) Zgodnie z ostatnią
prognozą gospodarczą służb Komisji deficyt strukturalny
wyniósł odpowiednio 5,7 % i 6,6 % PKB w latach 2010 i 2011.
Zakłada się, że w roku 2012 wyniósł on 6,6% PKB. W
prognozie służb Komisji stanowiącej podstawę zalecenia Rady
z lipca 2010 r. szacowano, że średni potencjalny wzrost gospodarczy
wyniesie około 1 % w okresie dostosowań. W ostatniej prognozie
gospodarczej służb Komisji uznano, że średni produkt
potencjalny w latach 2011-2012 był ujemny (około -0,5 %) i jak
się ocenia, pozostanie ujemny w latach 2013-2016. Uwzględniając
korektę w dół produktu potencjalnego dokonaną od czasu zalecenia
Rady, średni wysiłek fiskalny w latach 2011-2012 wyniósłby
około 0,5 %. Pogorszenie salda strukturalnego wynikało jednak
również z nieprzewidzianego spadku dochodów z powodu niższego
niż zakładano finalnego popytu krajowego i słabszego importu, jak
również dalszego pogarszania się sytuacji na rynku pracy.
Doprowadziło to do znacznego spadku dochodów, w szczególności z
podatków pośrednich. Biorąc to pod uwagę, szacuje się,
że łączny skorygowany wysiłek fiskalny wyniósł
średnio około 2,4 % PKB, czyli znacznie powyżej wymaganego
w latach 2011-2012 średniego rocznego wysiłku fiskalnego
wynoszącego zgodnie z zaleceniem Rady co najmniej 1 ½ % PKB. W
związku z tym można uznać, że Cypr podjął
skuteczne działania zgodnie z zaleceniem Rady. (15) W przyjętej w dniu 16
grudnia 2011 r. ustawie budżetowej na 2012 r. przewidziano strategię
konsolidacji opierającą się na ograniczeniu wydatków,
obejmującą przede wszystkim: (i) składki pracowników sektora
publicznego na rzecz systemu emerytalnego w połączeniu z zamrożeniem
poborów w szeroko rozumianym sektorze publicznym na dwa lata, (ii) objęcie
nowych pracowników sektora publicznego funduszem zabezpieczenia
społecznego w miejsce korzystniejszego systemu emerytalnego dla
pracowników sektora publicznego, (iii) lepsze ukierunkowanie transferów
socjalnych, (iv) cięcia wybranych kategorii wydatków sektora instytucji
rządowych i samorządowych, (v) podwyższenie stawki VAT z 15 %
do 17 %, (vi) tymczasowe potrącenie z wynagrodzenia brutto
pracowników oraz emerytów z sektora prywatnego, a także (vii) podniesienie
stawki podatkowej od płatności uznanych za wypłaty dywidend.
Powyższe prognozy budżetowe obejmują również działania
na rzecz konsolidacji podjęte przez władze Cypru w pozostałej części
roku 2012, po wstępnym porozumieniu z partnerami programu w zakresie
polityki budżetowej z listopada 2012 r., a w szczególności stopniowe
zmniejszenie uposażeń pracowników i emerytów z szeroko rozumianego
sektora publicznego. Podsumowując, w latach 2011-2012 Cypr
przyjął środki na rzecz konsolidacji budżetowej, których
szacunkowy bezpośredni wpływ na zmniejszenie deficytu wyniósł
ponad 5 ½ % PKB. Oddolna ocena środków na rzecz konsolidacji
budżetowej podjętych w latach 2011-2012 potwierdza wniosek, że
Cypr podjął skuteczne działania. (16) W 2011 r. dług publiczny
brutto wzrósł do 71,1 % PKB, w porównaniu z poziomem 67,6 % PKB
przewidywanym w prognozie służb Komisji z wiosny 2010 r.
stanowiącej podstawę wydanego na mocy art. 126 ust. 7 TFUE zalecenia
Rady z dnia 13 lipca 2010 r. Takie kształtowanie się długu
było głównie wynikiem wyższego niż oczekiwano deficytu,
niższego niż zakładanego wzrostu gospodarczego oraz
trudności Cypru w uzyskaniu dostępu do rynków międzynarodowych
na pokrycie potrzeb w zakresie finansowania, co spowodowało wzrost kosztów
finansowania zewnętrznego. Czynniki te oraz udział rządu w
dokapitalizowaniu jednego z banków komercyjnych w czerwcu 2012 r.
doprowadziły do wzrostu długu sektora instytucji rządowych i
samorządowych do około 85,8 % PKB w roku 2012. W
najbliższych latach nieuchronnie nastąpi dalszy wzrost długu
sektora instytucji rządowych i samorządowych, odzwierciedlający
słaby wzrost i znaczne potrzeby w zakresie finansowania budżetowego.
W latach 2013-2014, po otrzymaniu pomocy finansowej, dług sektora
instytucji rządowych i samorządowych będzie w dalszym ciągu
rósł. Przewiduje się, że relacja długu do PKB osiągnie
maksymalny poziom wynoszący około 128 % PKB w 2015 r., po czym
zmniejszy się na skutek trwałej nadwyżki pierwotnej i powrotu do
dodatniego tempa wzrostu realnego PKB. (17) Uwzględniając
wszystkie te czynniki, a w szczególności znaczne pogorszenie sytuacji
budżetowej wynikające z poważniejszego niż przewidywano
pogorszenia koniunktury i ogólną sytuację gospodarczą słabszą
niż przewidywano w momencie pierwotnego zalecenia Rady wydanego na mocy
art. 126 ust. 7 TFUE, wyznaczenie nowego terminu korekty nadmiernego deficytu
na Cyprze jest uzasadnione. Przyznanie czterech kolejnych lat na dokonanie
korekty nadmiernego deficytu jest niezbędne w świetle prognozowanego
oddalenia się pod koniec 2012 r. od wartości referencyjnej
wynoszącej 3 % PKB i niekorzystnych warunków makroekonomicznych. (18) Według ostatniej prognozy
gospodarczej służb Komisji dotyczącej wzrostu nominalnego PKB w 2013
r. saldo pierwotne sektora instytucji rządowych i samorządowych ma
osiągnąć deficyt w wysokości 2,4 % PKB, w 2014 r.
deficyt w wysokości 4,3 % PKB, w 2015 r. deficyt w wysokości 2,1 %
PKB, a w 2016 r. nadwyżkę w wysokości 1,2 % PKB, podczas
gdy deficyt nominalny sektora instytucji rządowych i samorządowych ma
wynieść 6,5 % PKB w 2013 r., 8,4 % PKB w 2014 r., 6,3 %
PKB w 2015 r. i 2,9 % PKB w 2016 r. Do celów monitorowania oraz z uwagi na
ograniczony wpływ władz Cypru na wypłatę odsetek, w
programie dostosowań makroekonomicznych, który ma zostać
wdrożony przez Cypr, wyznaczono cele budżetowe w zakresie salda
pierwotnego. (19) W celu zapewnienia
trwałej korekty nadmiernego deficytu należy określić
odpowiednią ścieżkę dostosowania i dokonać jej ogólnej
oceny, w której punktem odniesienia jest saldo strukturalne, przy czym
minimalna roczna poprawa salda strukturalnego powinna wynieść co
najmniej 0,5 % PKB, rozumiane jako wartość odniesienia.
Przewiduje się, że wyczerpująco określone środki na
rzecz konsolidacji budżetowej wynoszące w 2013 r. około 4 ¾
% PKB doprowadzą do poprawy strukturalnego salda budżetowego o
około 1,3 % PKB w 2013 r. Jeśli chodzi o rok 2014, przyjęte
środki na rzecz konsolidacji wyniosą około 1 ¾ % PKB i szacuje
się, że doprowadzą do poprawy salda strukturalnego o 0,3 %
PKB w 2014 r., w 2015 r. o 0,7 % PKB, a w 2016 r. o 1,8 % PKB. (20) Korekta przewidziana na lata 2013-2016
obejmuje środki służące ograniczeniu wzrostu wydatków
głównie na wynagrodzenia w sektorze publicznym i świadczenia
społeczne oraz zwiększeniu dochodów w szczególności poprzez
zwiększenie stawek podatku VAT, akcyzy, stawki podatku od dochodów z
odsetek, podatku od nieruchomości oraz podatku dochodowego od osób
prawnych. Konsolidacja budżetowa powinna zostać utrzymana w
średnim okresie poprzez ograniczenie wzrostu wydatków, poprawę
struktury opodatkowania oraz podjęcie środków budżetowych o
charakterze strukturalnym. (21) W świetle znacznej
dodatkowej konsolidacji w roku 2013 oraz niekorzystnych i wysoce niepewnych
warunków makroekonomicznych, między innymi wskutek nałożenia
tymczasowych kontroli przepływu kapitału, utraty zaufania oraz
destabilizacji sektora finansowego, wprowadzenie obowiązku ex ante
podjęcia dodatkowych działań na rzecz konsolidacji
budżetowej w roku 2014 (poza środkami przyjętymi w grudniu 2012
r. ze skutkiem od dnia 1 stycznia 2014 r.) nie zostało uznane za
właściwe. W gospodarczym i finansowym programie dostosowawczym
zawarto jednak zobowiązanie władz Cypru, aby w przypadku uzyskania
niższych dochodów lub poniesienia wyższych wydatków socjalnych, z uwzględnieniem
wystąpienia niepożądanych skutków makroekonomicznych, były
one gotowe do utrzymania realizacji celów programu poprzez podjęcie
dodatkowych działań. (22) Na
podstawie uzgodnionych środków na rzecz konsolidacji budżetowej,
które pozostały niezmienione w porównaniu ze środkami
określonymi w listopadzie 2012 r. w projekcie protokołu ustaleń,
szacuje się, że w 2014 r. nastąpi poprawa salda strukturalnego o
0,3 % PKB. Szacowany wysiłek strukturalny w 2014 r. będzie
zatem, według ostatniej prognozy służb Komisji, nieco
poniżej minimalnej rocznej poprawy salda strukturalnego o co najmniej 0,5 %
PKB, rozumiane jako wartość odniesienia. Powyższe tempo poprawy
powinno jednak zostać uznane za dopuszczalne w obecnej wyjątkowej
sytuacji, charakteryzującej się wysoce niepewnymi warunkami
makroekonomicznymi, znaczącymi zmianami rzeczywistego i szacunkowego
produktu potencjalnego, większą niepewnością co do
szacunków dotyczących salda strukturalnego, których zmiana na przestrzeni
czasu jest bardziej prawdopodobna niż w bardziej stabilnych warunkach
makroekonomicznych. W prognozie służb Komisji z zimy 2013 r.
uwzględniono środki na rzecz konsolidacji planowane na 2014 r., a na
przełomie 2013 i 2014 roku przewidziano poprawę salda strukturalnego
w wysokości około 1,4 % PKB. Szacowane obecnie niższe tempo
poprawy salda strukturalnego w 2014 r. – pomimo niezmienionego zestawu
środków na rzecz konsolidacji – można wytłumaczyć: (i)
pogorszeniem bazy podatkowej dla przewidzianych na 2013 r. środków po
stronie dochodów, co oznacza, że niektóre z tych środków mogą
mieć mniejszy wpływ w roku 2014; (ii) korektą w dół
wpływu niektórych środków na rzecz konsolidacji już
przyjętych na rok 2014 z powodu gorszych warunków makroekonomicznych w
całym okresie objętym programem; (iii) prognozowanym zmniejszeniem w 2014
r. poboru dochodów, które miały zostać uzyskane dzięki niektórym
środkom podatkowym, z których dochód (np. pobór podatku dochodowego i
podatku VAT) zależy od działalności gospodarczej w 2013 r. oraz
(iv) faktem, że standardowa elastyczność zastosowana do
określenia udziału składnika cyklicznego i salda strukturalnego
może prowadzić do niedoszacowania rzeczywistego wysiłku
fiskalnego. Oddolna analiza uznaniowych środków na rzecz konsolidacji,
odrębna dla każdego środka, stanowi istotny element oceny kursu
polityki budżetowej. Może ona, zwłaszcza w bardzo niepewnych
warunkach makroekonomicznych, umożliwiać użyteczny
uzupełniający ogląd faktycznego wysiłku fiskalnego. Wartość
środków na rzecz konsolidacji budżetowej wynosi średnio
powyżej 3 % PKB w latach 2013–2014. Odpowiednia poprawa salda
strukturalnego – mimo iż jest znacząca – wyniesie średnio
jedynie około ¾ % PKB. (23) Ocena postępów w
wypełnianiu zobowiązań podjętych przez Cypr w ramach
procedury nadmiernego deficytu będzie dokonywana w regularnych
odstępach czasu. W przypadku osiągnięcia niższych dochodów
lub poniesienia wyższych wydatków socjalnych, Cypr powinien być
gotowy do podjęcia dodatkowych środków w celu zapewnienia
osiągnięcia celów budżetowych. (24) Cypr spełnia warunki
przesunięcia terminu skorygowania nadmiernego deficytu sektora instytucji
rządowych i samorządowych określone w art. 3 ust. 5
rozporządzenia (WE) nr 1467/97 w sprawie przyspieszenia i wyjaśnienia
procedury nadmiernego deficytu, PRZYJMUJE NINIEJSZE ZALECENIE: 1) Cypr powinien położyć
kres obecnej sytuacji nadmiernego deficytu budżetowego do roku 2016. 2) W celu sprowadzenia deficytu
nominalnego sektora instytucji rządowych i samorządowych poniżej
wartości referencyjnej wynoszącej 3 % PKB do roku 2016, Cypr
powinien osiągnąć docelowe wartości deficytu nominalnego
sektora instytucji rządowych i samorządowych, tj. 6,5 % PKB w 2013
r., 8,4 % PKB w 2014 r., 6,3 % PKB w 2015 r. i 2,9 % PKB w 2016
r. 3) W tym celu Cypr powinien
rygorystycznie wdrożyć ustawę budżetową na 2013 r., a
także uzgodnione dodatkowe środki na rzecz konsolidacji, które
powinny wynieść co najmniej 351 mln EUR w 2013 r. W roku 2014 Cypr
powinien w pełni wdrożyć środki budżetowe
przyjęte w grudniu 2012 r., wynoszące co najmniej 270 mln EUR w 2014
r. Cypr powinien co miesiąc monitorować wpływ na budżet
podjętych środków konsolidacyjnych oraz być gotowy do
podjęcia dodatkowych środków służących
osiągnięciu celów budżetowych w przypadku uzyskania
niższych dochodów lub poniesienia wyższych wydatków socjalnych, z
uwzględnieniem warunków makroekonomicznych. 4) Cypr powinien utrzymać
konsolidację budżetową w średnim okresie,
dążąc do osiągnięcia średniookresowego celu
budżetowego, jakim jest równowaga budżetowa w kategoriach
strukturalnych poprzez ograniczenie wzrostu wydatków, poprawę struktury
opodatkowania oraz podjęcie środków budżetowych o charakterze
strukturalnym. 5) Rada wyznacza termin 3 miesięcy
na podjęcie przez władze Cypru skutecznych działań oraz,
zgodnie z art. 3 ust. 4a rozporządzenia Rady (WE) nr 1467/97, na
przedstawienie szczegółowego sprawozdania na temat planowanej strategii
konsolidacji budżetowej, która ma służyć
osiągnięciu wyznaczonych celów. Poza sprawozdaniem przewidzianym w zaleceniu (5),
jak również równolegle do finansowego programu dostosowawczego, co trzy
miesiące Cypr powinien przedstawiać sprawozdanie z postępów
poczynionych we wdrażaniu niniejszych zaleceń, a także w
odrębnym rozdziale w programie stabilności, do momentu
całkowitego skorygowania nadmiernego deficytu. Niniejsze zalecenie skierowane jest do
Republiki Cypryjskiej. Sporządzono w Brukseli dnia […] r. W
imieniu Rady Przewodniczący [1] Dz.U. L 186 z 20.7.2010
s. 30.