(1)

W dniu 24 lutego 2022 r. Rosja rozpoczęła niesprowokowaną i nieuzasadnioną agresję wojskową wobec Ukrainy. W rezultacie miliony osób uciekły z Ukrainy, a państwa członkowskie UE przyznały tymczasową ochronę (3) około 4 milionom osób. Napływ osób uciekających przed agresją wojskową w Ukrainie nadal stawia przed przyjmującymi je państwami członkowskimi wyzwania dotyczące zapewnienia wystarczającej pomocy humanitarnej i zaspokojenia podstawowych potrzeb tych osób.

(2)

W dniu 24 lutego 2022 r. Ukraina wystąpiła o pomoc zgodnie z art. 16 ust. 1 decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1313/2013/UE (4) w zakresie zaopatrzenia służącego do ochrony ludności.

(3)

Odpowiedź państw członkowskich i społeczności międzynarodowej stanowiła wyraz solidarności i wsparcia – przekazywały one w ramach pomocy humanitarnej towary z przeznaczeniem do dystrybucji wśród osób uciekających przed agresją wojskową i przybywających do Unii oraz innym osobom dotkniętym agresją wojskową w Ukrainie.

(4)

W dniu 1 lipca 2022 r. przyjęto decyzję Komisji (UE) 2022/1108 (5). Decyzja ta przyznaje, w odniesieniu do niektórych państw członkowskich, zwolnienie z należności celnych przywozowych i z podatku od wartości dodanej („VAT”) w odniesieniu do przywozu towarów, które mają być dystrybuowane lub nieodpłatnie udostępniane osobom uciekającym przed agresją wojskową w Ukrainie i osobom potrzebującym w Ukrainie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r.

(5)

W dniu 25 listopada 2022 r. Komisja skonsultowała się z państwami członkowskimi w sprawie ewentualnego przedłużenia okresu obowiązywania środków określonych w tej decyzji. W wyniku tych konsultacji wnioski o stosowanie lub dalsze stosowanie tych środków zostały złożone w dniu 2 grudnia 2022 r. przez Estonię, Łotwę, Litwę, Luksemburg, Niderlandy, Austrię, Polskę i Rumunię, w dniu 5 grudnia 2022 r. przez Słowację i w dniu 30 grudnia 2022 r. przez Francję („występujące z wnioskiem państwa członkowskie”).

(6)

Ponieważ kryzys humanitarny spowodowany rosyjską inwazją na Ukrainę nadal trwa i ma poważne konsekwencje nie tylko dla Ukrainy, ale również dla niektórych państw członkowskich, stanowi on katastrofę, która nawiedziła terytoria szeregu państw członkowskich, w rozumieniu tytułu II rozdział XVII sekcja C rozporządzenia (WE) nr 1186/2009 oraz tytułu VIII rozdział 4 dyrektywy 2009/132/WE.

(7)

Należy zatem zezwolić występującym z wnioskiem państwom członkowskim na przyznanie zwolnienia z należności celnych przywozowych pobieranych od towarów przywożonych do celów określonych w art. 74 rozporządzenia (WE) nr 1186/2009 oraz zwolnienia z VAT należnego od towarów przywożonych do celów określonych w art. 51 dyrektywy 2009/132/WE przez organizacje państwowe oraz organizacje charytatywne lub dobroczynne zatwierdzone przez właściwe organy występujących z wnioskiem państw członkowskich lub w imieniu tych organizacji. Biorąc pod uwagę bezprecedensową sytuację, należy zezwolić występującym z wnioskiem państwom członkowskim na przyznanie zwolnienia z należności celnych przywozowych i zwolnienia z VAT od towarów przeznaczonych na pomoc humanitarną, które są przywożone w celu dopuszczenia ich do obrotu również przez organizacje państwowe lub inne organizacje charytatywne lub dobroczynne zatwierdzone i prowadzące podobną działalność w innym występującym z wnioskiem państwie członkowskim, w którym towary te mają być wykorzystywane. Aby odpowiedzieć na wnioski państw członkowskich o udzielenie pomocy osobom, które pozostały w Ukrainie i zostały poważnie dotknięte agresją wojskową, należy również zezwolić na dalsze przekazywanie tych towarów ukraińskim organizacjom państwowym lub organizacjom charytatywnym lub dobroczynnym zatwierdzonym przez właściwe organy Ukrainy z przeznaczeniem do nieodpłatnej dystrybucji tych towarów wśród osób potrzebujących w Ukrainie. Ponadto należy zezwolić występującym z wnioskiem państwom członkowskim na przyznanie zwolnienia z należności celnych przywozowych pobieranych od towarów przywożonych do celów określonych w art. 74 rozporządzenia (WE) nr 1186/2009 oraz zwolnienia z VAT należnego od towarów przywożonych do celów określonych w art. 51 dyrektywy 2009/132/WE, jeżeli są one przywożone w celu dopuszczenia ich do obrotu przez agencje niosące pomoc w sytuacjach kryzysowych lub w imieniu tych agencji w celu zaspokojenia ich potrzeb w trakcie udzielania pomocy w sytuacji kryzysowej osobom uciekającym przed agresją wojskową w Ukrainie.

(8)

W celu monitorowania przywozu, w odniesieniu do którego przyznano zwolnienie z należności przywozowych lub z VAT, występujące z wnioskiem państwa członkowskie powinny informować Komisję o charakterze, ilościach i wartości poszczególnych towarów, na które udzielono zwolnienia z należności celnych przywozowych i VAT, przeznaczonych do dystrybucji lub nieodpłatnego udostępnienia na rzecz osób uciekających przed agresją wojskową w Ukrainie, o organizacjach, które zostały przez nie zatwierdzone do dystrybucji lub udostępniania tych towarów, oraz o środkach wprowadzonych w celu zapobieżenia wykorzystywaniu tych towarów do celów innych niż zaspokojenie potrzeb osób uciekających przed agresją wojskową w Ukrainie.

(9)

Aby zapewnić zgodność z warunkami określonymi w niniejszej decyzji, zapobiegać nieprawidłowościom oraz chronić interesy finansowe Unii i państw członkowskich, występujące z wnioskiem państwa członkowskie powinny zapewnić stosowanie środków zarządzania ryzykiem i odpowiednich środków kontroli celnej w odniesieniu do dopuszczenia do obrotu i wykorzystania oraz późniejszego przekazania do Ukrainy towarów, w odniesieniu do których przyznano zwolnienie z należności celnych przywozowych lub zwolnienie z VAT. Wprowadzone środki należy zgłaszać Komisji w terminie określonym w niniejszej decyzji.

(10)

Biorąc pod uwagę wyzwania stojące przed występującymi z wnioskiem państwami członkowskimi, zwolnienie z należności celnych przywozowych i z VAT należy przyznać w odniesieniu do przywozu dokonywanego od dnia 1 stycznia 2023 r. Zwolnienia te powinny obowiązywać do dnia 31 grudnia 2023 r.

(11)

W dniu 16 stycznia 2023 r. przeprowadzono konsultacje z państwami członkowskimi, zgodnie z art. 76 akapit pierwszy rozporządzenia (WE) nr 1186/2009 i art. 53 akapit pierwszy dyrektywy 2009/132/WE,