1.9.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 229/1

(1)

Dążenie do wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzi i zwierząt jest jednym z podstawowych celów prawa żywnościowego, ustanowionego w rozporządzeniu (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającym ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującym Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającym procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (3). Wspomniane rozporządzenie określiło również podejście „od pola do stołu”, określając pasze jako podlegający szczególnej ochronie etap na początku łańcucha żywnościowego. Jednym z podstawowych celów niniejszego rozporządzenia jest zagwarantowanie wysokiego poziomu ochrony zdrowia publicznego.

(2)

Produkcja paszy jest ważnym celem dla produktów rolnictwa europejskiego, ponieważ większość materiałów stosowanych w produkcji paszy składa się z produktów rolnych wymienionych w załączniku I do Traktatu. Ponadto pasza ma kluczowe znaczenie dla 5 milionów hodowców zwierząt we Wspólnocie, ponieważ stanowi ona największy wydatek.

(3)

Pasze mogą występować w formie materiałów paszowych, mieszanek paszowych, dodatków paszowych, premiksów lub pasz leczniczych. Zasady wprowadzania na rynek dodatków paszowych zostały wyszczególnione w rozporządzeniu (WE) nr 1831/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie dodatków stosowanych w żywieniu zwierząt (4), natomiast w odniesieniu do pasz leczniczych – w dyrektywie Rady 90/167/EWG z dnia 26 marca 1990 r. ustanawiającej warunki przygotowania, wprowadzania do obrotu i użycia pasz leczniczych we Wspólnocie (5).

(4)

Obecnie obowiązujące prawodawstwo w sprawie obrotu i stosowania materiałów paszowych i mieszanek paszowych, które obejmuje karmę dla zwierząt domowych, mianowicie dyrektywa Rady 79/373/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie obrotu mieszankami paszowymi (6), dyrektywa Rady 93/74/EWG z dnia 13 września 1993 r. w sprawie pasz przeznaczonych do szczególnych potrzeb żywieniowych (7) („pasze dietetyczne”), dyrektywa Rady 96/25/WE z dnia 29 kwietnia 1996 r. w sprawie obrotu materiałami paszowymi (8) oraz dyrektywa Rady 82/471/EWG z dnia 30 czerwca 1982 r. dotycząca niektórych produktów stosowanych w żywieniu zwierząt (9) („biobiałka”), wymaga uaktualnienia i zastąpienia przez jednolite rozporządzenie. Dla zachowania jasności należy uchylić dyrektywę Rady 83/228/EWG z dnia 18 kwietnia 1983 r. w sprawie ustalenia wskazówek dotyczących oceny niektórych produktów stosowanych w żywieniu zwierząt (10) oraz dyrektywę Komisji 80/511/EWG z dnia 2 maja 1980 r. dopuszczającą w niektórych przypadkach wprowadzanie do obrotu mieszanek paszowych w niezabezpieczonych opakowaniach lub pojemnikach (11).

(5)

W następstwie uchylenia przez niniejsze rozporządzenie dyrektywy 79/373/EWG, dyrektywa Rady 93/113/WE z dnia 14 grudnia 1993 r. dotycząca stosowania enzymów, mikroorganizmów i ich preparatów w żywieniu zwierząt oraz obrotu nimi (12) również powinna zostać uchylona. W związku z uchyleniem dyrektywy 79/373/EWG i mając na uwadze fakt, że niniejsze rozporządzenie obejmuje zasady dotyczące etykietowania pasz zawierających dodatki, uchyla się art. 16 dyrektywy Rady 70/524/EWG z dnia 23 listopada 1970 r. w sprawie dodatków paszowych (13), który pozostał w mocy po uchyleniu dyrektywy 70/524/EWG rozporządzeniem (WE) nr 1831/2003.

(6)

W przeciwieństwie do definicji żywności zawartej w rozporządzeniu (WE) nr 178/2002, definicja paszy nie obejmuje wody. Ponadto biorąc pod uwagę fakt, że woda nie jest wprowadzana na rynek do celów żywienia zwierząt, niniejsze rozporządzenie nie powinno obejmować warunków w odniesieniu do wody stosowanej w żywieniu zwierząt. Jednak powinno ono mieć zastosowanie do paszy podawanej z wodą. Stosowanie wody przez przedsiębiorstwa paszowe jest objęte rozporządzeniem (WE) nr 183/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 stycznia 2005 r. ustanawiającym wymagania dotyczące higieny pasz (14), zgodnie z którym należy stosować czystą wodę tam, gdzie jest to niezbędne, w celu zapobieżenia zanieczyszczeniu, które może się okazać niebezpieczne, a woda wykorzystywana w procesie wytwarzania pasz powinna posiadać odpowiednią jakość.

(7)

Ze względu na ryzyko zanieczyszczenia paszy i łańcucha żywnościowego niniejsze rozporządzenie powinno dotyczyć paszy zarówno dla zwierząt wykorzystywanych do produkcji żywności, jak i dla zwierząt niewykorzystywanych do produkcji żywności, w tym dla zwierząt dzikich.

(8)

Obowiązki podmiotów działających na rynku pasz określone w rozporządzeniu (WE) nr 178/2002 oraz w rozporządzeniu (WE) nr 183/2005 stosuje się, odpowiednio, w odniesieniu do pasz dla zwierząt niewykorzystywanych do produkcji żywności.

(9)

Aby wyegzekwować zgodność z niniejszym rozporządzeniem, państwa członkowskie powinny przeprowadzać kontrole urzędowe zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (15). Wspomniane kontrole powinny obejmować nie tylko dane szczegółowe podlegające obowiązkowemu etykietowaniu, ale również te podlegające dobrowolnemu etykietowaniu. W celu umożliwienia kontroli danych dotyczących składu należy określić dopuszczalne tolerancje dla wartości podanych na etykiecie.

(10)

Aby zaradzić zagrożeniom dla bezpieczeństwa pasz, wykaz materiałów, których wprowadzanie na rynek do celów żywienia zwierząt jest obecnie zabronione zgodnie z decyzją Komisji 2004/217/WE (16), łącznie z listą materiałów, których wprowadzanie na rynek do celów żywienia zwierząt jest ograniczone, powinien zostać włączony w postaci załącznika do niniejszego rozporządzenia. Istnienie takiego załącznika nie oznacza jednak, że można założyć, że wszystkie produkty niezamieszczone w wykazie można jako takie uznać za bezpieczne.

(11)

Rozgraniczenie pomiędzy materiałami paszowymi, dodatkami paszowymi a innymi produktami, takimi jak leki weterynaryjne, wywiera wpływ na warunki wprowadzania takich produktów na rynek. Materiały paszowe są wykorzystywane przede wszystkim do zaspokajania potrzeb zwierząt, na przykład w zakresie energii, składników odżywczych, minerałów lub włókna pokarmowego. Zazwyczaj nie są one dostatecznie określone pod względem chemicznym, z wyjątkiem podstawowych składników odżywczych. Skutki, które można uzasadnić w ramach oceny naukowej i które są zastrzeżone wyłącznie dla dodatków paszowych lub leków weterynaryjnych, powinny zostać wykluczone z przedmiotowych zastosowań materiałów paszowych. Właściwe jest zatem opracowanie niewiążących wytycznych w odniesieniu do rozgraniczenia pomiędzy przedmiotowymi rodzajami produktów. W należycie uzasadnionych przypadkach Komisja powinna być upoważniona do wyjaśnienia, czy do celów niniejszego rozporządzenia dany produkt stanowi paszę.

(12)

Definicja mieszanek paszowych uzupełniających w dyrektywie 79/373/EWG zapoczątkowała problemy ze stosowaniem w różnych państwach członkowskich. Do celów prawidłowego stosowania rozporządzenia (WE) nr 183/2005 właściwe jest wyjaśnienie różnicy między mieszankami paszowymi uzupełniającymi a premiksami.

(13)

Aby umożliwić jednolite stosowanie prawodawstwa, materiały paszowe i mieszanki paszowe uzupełniające nie powinny zawierać dodatków w ilości przekraczającej pewien poziom. Jednak pasze o wysokiej koncentracji, takie jak lizawki zawierające minerały, mogą być wykorzystywane do bezpośredniego karmienia, o ile ich skład odpowiada szczególnym potrzebom żywieniowym w odniesieniu do odpowiedniego zakładanego wykorzystania. Warunki wykorzystania takich pasz powinny znajdować się na etykiecie, tak aby zagwarantować przestrzeganie zasad dotyczących zawartości dodatków paszowych w zapotrzebowaniu dziennym.

(14)

Dyrektywa 82/471/EWG miała na celu poprawę podaży pasz wykorzystywanych jako bezpośrednie i pośrednie źródło białek we Wspólnocie. Wspomniana dyrektywa nakłada wymóg procedury wydawania zezwoleń przed wprowadzeniem na rynek w odniesieniu do wszystkich możliwych biobiałek. Jednak do tej pory wydano jedynie bardzo niewielką liczbę nowych zezwoleń, a brak pasz bogatych w białka jest w dalszym ciągu odczuwalny. Tym samym ogólny wymóg wydawania zezwoleń przed wprowadzeniem na rynek okazał się zaporowy, natomiast zagrożeniom dla bezpieczeństwa można by zaradzić w drodze niedopuszczania produktów stwarzających zagrożenie w oparciu o badania rynku. W przypadkach gdy wynik oceny ryzyka dla danego biobiałka był lub jest negatywny, należy zabronić jego wprowadzania na rynek lub stosowania. W związku z powyższym specjalny wymóg dotyczący ogólnej procedury wydawania zezwoleń dla biobiałek przed wprowadzeniem na rynek powinien zostać zniesiony z takim skutkiem, że system bezpieczeństwa w odniesieniu do wspomnianych produktów jest taki sam, jak w odniesieniu do wszelkich pozostałych materiałów paszowych. Nie powinno mieć to wpływu na istniejące ograniczenia lub zakaz stosowania pewnych biobiałek.

(15)

Okazało się, że przepisy dyrektywy 93/74/EWG, wprowadzone dyrektywą Komisji 2008/38/WE z dnia 5 marca 2008 r. ustanawiającą wykaz planowanych zastosowań pasz zwierzęcych przeznaczonych do szczególnych potrzeb żywieniowych (17), funkcjonują prawidłowo. Ustanowiony w ten sposób wykaz planowanych zastosowań powinien zatem zostać utrzymany, a niniejsze rozporządzenie powinno zawierać postanowienia dotyczące jego uaktualniania. W szczególności należy występować do Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności o konsultacje w sprawie skuteczności i bezpieczeństwa pasz tego rodzaju w sytuacji, gdy w oparciu o dostępne informacje naukowe i techniczne istnieją przyczyny, by sądzić, że zastosowanie tych pasz może nie zaspokajać określonych planowanych potrzeb żywieniowych lub może wywierać negatywny wpływ na zdrowie zwierząt, zdrowie ludzi, środowisko lub dobrostan zwierząt.

(16)

Uzasadnienie naukowe powinno być głównym czynnikiem branym pod uwagę przy stosowaniu oświadczeń o paszach, zaś podmioty działające na rynku pasz stosujące takie informacje powinny być w stanie je uzasadniać. Oświadczenie może być potwierdzone naukowo poprzez uwzględnienie ogółu dostępnych danych naukowych i poprzez ocenę mocy naukowej dowodów.

(17)

Etykietowanie służy celom egzekwowania, możliwości monitorowania oraz kontroli. Ponadto etykietowanie powinno przekazywać kupującym niezbędne informacje, aby umożliwić im dokonanie optymalnego wyboru w zakresie ich potrzeb, powinno być również jednolite, spójne, przejrzyste i zrozumiałe. Ponieważ kupujący, w szczególności hodowcy zwierząt, dokonują swoich wyborów nie tylko w punkcie sprzedaży, gdzie mogą przyjrzeć się opakowaniu paszy, wymogi dotyczące informacji podlegających etykietowaniu nie mogą obowiązywać jedynie w odniesieniu do etykiet umieszczonych na produkcie, lecz także w odniesieniu do wszelkich innych rodzajów komunikowania się pomiędzy sprzedawcą a kupującym. Ponadto wspomniane zasady powinny mieć również zastosowanie do prezentacji i reklamy pasz.

(18)

Za pośrednictwem etykietowania przekazywane są informacje obowiązkowe oraz dobrowolne. Informacje obowiązkowe powinny łączyć ogólne wymogi dotyczące etykietowania z wymogami szczegółowymi odnoszącymi się odpowiednio do materiałów paszowych lub mieszanek paszowych, jak również z wymogami dodatkowymi w przypadku pasz dietetycznych, materiałów zanieczyszczonych oraz karmy dla zwierząt domowych.

(19)

Obecna sytuacja związana z zanieczyszczeniami chemicznymi powstałymi w procesie produkcyjnym materiałów paszowych oraz z substancji pomocniczych jest niezadowalająca. W celu zagwarantowania wysokiego poziomu bezpieczeństwa pasz i wynikającego z tego wysokiego poziomu ochrony zdrowia publicznego oraz w celu zwiększenia przejrzystości powinno się przyjąć postanowienia określające dopuszczalne poziomy takich zanieczyszczeń chemicznych zgodnie z dobrą praktyką, o której mowa w rozporządzeniu (WE) nr 183/2005.

(20)

Zasada, zgodnie z którą etykietowane muszą być jedynie niektóre dodatki paszowe, gdy zostaną zastosowane w materiałach paszowych i mieszankach paszowych, okazała się skuteczna. Jednak klasyfikacja wynikająca z rozporządzenia (WE) nr 1831/2003 wymaga uaktualnienia i modernizacji, również w związku z faktem, że szczególnie właściciele zwierząt domowych mogą być zdezorientowani w związku z pewnym dodatkowym etykietowaniem.

(21)

W następstwie kryzysu związanego z gąbczastą encefalopatią bydła (BSE) i dioksynami, w 2002 r. dyrektywą 2002/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. zmieniającą dyrektywę Rady 79/373/EWG w sprawie obrotu mieszankami paszowymi (18) wprowadzono z inicjatywy Parlamentu Europejskiego obowiązek podawania odsetka wagowego wszelkich materiałów paszowych włączonych do mieszanki paszowej. Ponadto poziom bezpieczeństwa żywności i pasz został w znaczącym stopniu poprawiony dzięki rozporządzeniu (WE) nr 178/2002 oraz rozporządzeniu (WE) nr 183/2005 oraz odnośnym środkom wykonawczym, w szczególności w wyniku położenia nacisku na odpowiedzialność podmiotów działających na rynku pasz oraz na rynku spożywczym, udoskonalenia systemu możliwości monitorowania, wprowadzenia zasady analizy zagrożeń i krytycznego punktu kontroli (HACCP) w przedsiębiorstwach paszowych oraz utworzenia wytycznych dotyczących dobrej praktyki higienicznej w przedsiębiorstwach paszowych. W świetle tych pozytywnych dokonań, odzwierciedlonych w powiadomieniach do systemu wczesnego ostrzegania w odniesieniu do żywności i pasz (RASFF), obowiązek podawania na etykiecie odsetka wagowego wszystkich materiałów paszowych włączonych do mieszanki paszowej nie jest dłużej konieczny dla celów zagwarantowania wysokiego poziomu bezpieczeństwa pasz, a co za tym idzie – wysokiego poziomu ochrony zdrowia publicznego. Dokładne wartości procentowe mogą jednak być podawane na zasadzie dobrowolności w celu dostarczenia kupującym adekwatnych informacji. Ponadto uwzględniając fakt, że właściwe organy mają dostęp do informacji na temat dokładnego odsetka wagowego wszystkich materiałów paszowych włączonych do mieszanki paszowej, powinny one być w stanie, ze względu na jakąkolwiek pilną sytuację związaną ze zdrowiem ludzi lub zwierząt lub ze środowiskiem, zgodnie z dyrektywą 2004/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej (19), dostarczyć kupującym dalszych informacji.

(22)

Aby zapewnić kupującemu właściwe informacje i zapobiec wprowadzeniu go w błąd, dokładny odsetek wagowy powinien być wymagany w przypadkach, gdy obecność odpowiedniego materiału paszowego jest podkreślona na etykiecie mieszanki paszowej.

(23)

Niemniej jednak już samo oznaczenie materiałów paszowych dodanych do mieszanki paszowej w porządku malejącym ze względu na masę przekazuje istotne informacje w sprawie danych dotyczących składu. W niektórych dziedzinach, w których producent nie ma obowiązku etykietowania danych szczegółowych, kupujący powinien mieć możliwość wystąpienia z wnioskiem o dodatkowe informacje. W takich przypadkach należy utrzymać margines ± 15 % deklarowanej wartości.

(24)

Należy chronić prawa własności intelektualnej producentów. Do egzekwowania praw własności intelektualnej stosuje się dyrektywę 2004/48/WE. Należy również uznać, że ilościowy skład mieszanek paszowych, w przeciwieństwie do nazw materiałów paszowych wchodzących w ich skład, może pod pewnymi warunkami zostać uznany za informację poufną w celu ochrony.

(25)

Dyrektywa 2002/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 maja 2002 r. w sprawie niepożądanych substancji w paszach zwierzęcych (20) nie ma zastosowania do etykietowania pasz zawierających nadmierne ilości substancji niepożądanych. Należy zatem ustanowić przepisy, które zagwarantują właściwe etykietowanie oraz właściwe stosowanie zakazu rozcieńczania, o którym mowa w art. 5 niniejszej dyrektywy, do chwili, kiedy takie zanieczyszczone materiały zostaną detoksykowane przez zakład detoksykacyjny zatwierdzony zgodnie z art. 10 ust. 2 lub 3 rozporządzenia (WE) nr 183/2005 lub kiedy zostaną oczyszczone.

(26)

Odstępstwa od ogólnych wymogów dotyczących etykietowania powinny być przewidziane jedynie w sytuacji, gdy stosowanie tych wymogów nie jest niezbędne dla ochrony zdrowia ludzi lub zwierząt albo interesów konsumenta oraz gdy stanowiłoby nadmierne obciążenia dla producenta lub podmiotów działających na rynku pasz, odpowiedzialnych za etykietowanie. W oparciu o doświadczenia, wspomniane odstępstwa powinny być przewidziane w szczególności w odniesieniu do pasz dostarczanych przez jednego rolnika innemu do celów wykorzystania w jego gospodarstwie, do niewielkich ilości, do mieszanek paszowych zawierających nie więcej niż trzy materiały paszowe oraz do mieszanek całych ziaren zbóż, nasion i owoców.

(27)

Z zasady mieszanki paszowe powinny być wprowadzane na rynek w zabezpieczonych pojemnikach, należy jednak przewidzieć odpowiednie odstępstwa, jeżeli stosowanie tego wymagania nie jest konieczne do ochrony zdrowia ludzi lub zwierząt lub interesów konsumentów i stanowiłoby nadmierne obciążenie dla podmiotów działających na rynku pasz.

(28)

Część B załącznika do dyrektywy 96/25/WE oraz kolumny 2–4 załącznika do dyrektywy 82/471/EWG zawierają wykazy oznaczeń, opisów oraz przepisów dotyczących etykietowania w odniesieniu do niektórych materiałów paszowych. Wspomniane wykazy ułatwiają wymianę informacji dotyczących właściwości produktu pomiędzy producentem i kupującym. Doświadczenie związane z zachęcaniem zainteresowanych stron do ustanawiania dobrowolnych norm przy użyciu wspólnotowych wytycznych w dziedzinie higieny pasz było całkowicie pozytywne. Wypracowanie przez zainteresowane strony rozszerzonego wykazu mogło być bardziej elastyczne i lepiej dostosowane do potrzeb informacyjnych użytkownika niż w przypadku podjęcia takiej próby przez prawodawcę. Zainteresowane strony mogą podejmować decyzje dotyczące dokładanych przez nie starań w zależności od wartości wykazu materiałów paszowych. Pożądane zatem jest ustanowienie otwartego katalogu materiałów paszowych, które na zasadzie dobrowolności mogą być stosowane przez podmioty działające na rynku pasz, z wyjątkiem wykorzystania nazwy danego materiału paszowego.

(29)

Bieżące wykazy materiałów paszowych zawarte w części B załącznika do dyrektywy 96/25/WE i w kolumnach 2–4 załącznika do dyrektywy 82/471/EWG powinny stanowić wstępną wersję wspólnotowego katalogu materiałów paszowych. Ta wstępna wersja powinna zostać następnie uzupełniona z inicjatywy zainteresowanych stron zgodnie z ich interesami, włączając nowe materiały paszowe.

(30)

Na potrzeby przejrzystości właściwe jest, aby dany materiał paszowy niewymieniony w katalogu został zgłoszony przedstawicielom zainteresowanych stron natychmiast po wprowadzeniu tego materiału po raz pierwszy na rynek.

(31)

Nowoczesne etykietowanie ułatwia utworzenie konkurencyjnego otoczenia rynkowego, w którym dynamiczne, efektywne i nowatorskie podmioty mogą w pełni wykorzystać etykietowanie do celów sprzedaży swoich produktów. Uwzględniając zarówno relacje między przedsiębiorstwami w ramach wprowadzania na rynek pasz dla zwierząt, jak i wzajemny stosunek pomiędzy producentem a kupującym karmę dla zwierząt domowych, kodeksy dobrego etykietowania w odniesieniu do obu wspomnianych dziedzin mogłyby stanowić użyteczny środek do osiągnięcia celów w zakresie nowoczesnego etykietowania. Kodeksy powinny zawierać postanowienia umożliwiające kupującemu dokonanie świadomego wyboru. Powinny również stanowić dla osób odpowiedzialnych za etykietowanie istotną wskazówkę na temat różnych elementów etykiety. Mogą one pomagać w interpretowaniu ram dla etykietowania dobrowolnego lub prezentacji etykietowania obowiązkowego. Korzystanie z kodeksów powinno być dobrowolne, poza przypadkami, w których o stosowaniu kodeksów informuje się na etykiecie.

(32)

Udział wszystkich zainteresowanych stron jest decydującym elementem w zakresie zapewnienia jakości i adekwatności katalogu oraz kodeksów dobrego etykietowania. W celu wzmocnienia prawa użytkowników do właściwych informacji, ich interesy muszą zostać uwzględnione. Może to zapewnić Komisja w drodze zatwierdzenia katalogu oraz kodeksów, pod warunkiem że ich treść ma praktyczne zastosowanie oraz że są one odpowiednie dla osiągnięcia celów niniejszego rozporządzenia.

(33)

Państwa członkowskie powinny ustanowić kary stosowane w przypadku naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia oraz podjąć wszelkie środki niezbędne do zapewnienia, że są one stosowane. Przewidziane sankcje powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

(34)

Niezbędny jest okres przejściowy, w szczególności w odniesieniu do pasz przeznaczonych do szczególnych potrzeb żywieniowych oraz dopuszczalnego poziomu zanieczyszczeń chemicznych powstałych w procesie produkcyjnym i w wyniku używania pomocy przetwórczych. Powinno się również pozwolić na wprowadzenie na rynek istniejących zapasów aż do ich wyczerpania. Ponadto właściwe może być określenie warunków etykietowania pasz zgodnie z niniejszym rozporządzeniem przed datą jego stosowania.

(35)

Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, a mianowicie harmonizacja warunków wprowadzania na rynek i stosowania pasz w celu zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa pasz, a przez to wysokiego poziomu ochrony zdrowia publicznego, jak również dostarczenia odpowiednich informacji użytkownikom i konsumentom oraz wzmocnienia skutecznego funkcjonowania rynku wewnętrznego, nie może być osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast możliwe jest lepsze jego osiągnięcie na poziomie Wspólnoty, Wspólnota może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną we wspomnianym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.

(36)

Środki niezbędne do wykonania niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (21).

(37)

W szczególności należy przyznać Komisji uprawnienia do wprowadzania zmian w wykazie materiałów, których wprowadzanie na rynek lub stosowanie w żywieniu jest ograniczone lub zabronione, do zatwierdzania pasz przeznaczonych do szczególnych potrzeb żywieniowych, do ustanowienia wykazu kategorii etykietowania materiałów paszowych dla zwierząt niewykorzystywanych do produkcji żywności, z wyjątkiem zwierząt futerkowych, do przyjęcia zmian w katalogu określających maksymalną dopuszczalną zawartość zanieczyszczeń chemicznych lub poziomów czystości botanicznej lub też poziomy zawartości wilgoci lub dane szczegółowe zastępujące obowiązkową deklarację, do dostosowania załączników w świetle rozwoju naukowego i technicznego oraz do przyjęcia środków przejściowych. Ponieważ środki te mają zasięg ogólny i mają na celu zmianę elementów innych niż istotne niniejszego rozporządzenia, środki te powinny zostać przyjęte zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, określoną w art. 5a decyzji 1999/468/WE.

(38)

Z myślą o zwiększeniu skuteczności, terminy mające zwykle zastosowanie w ramach procedury regulacyjnej połączonej z kontrolą powinny zostać skrócone w odniesieniu do przyjmowania aktualizacji wykazu planowanych zastosowań. W przypadku gdy, ze względu na szczególnie pilną potrzebę, terminy mające zwykle zastosowanie w ramach procedury regulacyjnej połączonej z kontrolą nie mogą być zachowane, Komisja powinna mieć możliwość zastosowania trybu pilnego określonego w art. 5a ust. 6 decyzji 1999/468/WE dla zmiany wykazu materiałów, których wprowadzanie na rynek lub stosowanie w żywieniu zwierząt jest ograniczone lub zabronione.

(39)

Artykuł 16 rozporządzenia (WE) nr 1831/2003 określa przepisy w zakresie etykietowania i opakowań dodatków paszowych i premiksów. Wprowadzanie w życie reguł dotyczących premiksów spowodowało w szczególności problemy praktyczne dla sektora oraz właściwych organów. Aby umożliwić bardziej spójne etykietowanie premiksów, wspomniany artykuł powinien zostać zmieniony,

a)

dyrektywy 90/167/EWG;

b)

dyrektywy 2002/32/WE;

c)

rozporządzenia (WE) nr 999/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2001 r. ustanawiającego zasady dotyczące zapobiegania, kontroli i zwalczania niektórych przenośnych gąbczastych encefalopatii (22);

d)

rozporządzenia (WE) nr 1774/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 października 2002 r. ustanawiającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi (23);

e)

rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (24);

f)

rozporządzenia (WE) nr 1830/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. dotyczącego możliwości śledzenia i etykietowania organizmów zmodyfikowanych genetycznie oraz możliwości śledzenia żywności i produktów paszowych wyprodukowanych z organizmów zmodyfikowanych genetycznie (25);

g)

rozporządzenia (WE) nr 1831/2003; oraz

h)

rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych (26).

a)

definicje „paszy”, „przedsiębiorstwa paszowego” oraz „wprowadzenia na rynek” ustanowione w rozporządzeniu (WE) nr 178/2002;

b)

definicje „dodatku paszowego”, „premiksu”, „pomocy przetwórczych” oraz „dziennego zapotrzebowania” ustanowione w rozporządzeniu (WE) nr 1831/2003; oraz

c)

definicje „zakładu” i „właściwego organu” ustanowione w rozporządzeniu (WE) nr 183/2005.

a)

„podmiot działający na rynku pasz” oznacza osobę fizyczną lub prawną odpowiedzialną za zapewnienie, aby wymogi niniejszego rozporządzenia zostały spełnione w przedsiębiorstwie paszowym pozostającym pod ich kontrolą;

b)

„doustne karmienie zwierząt” oznacza wprowadzanie paszy przez otwór gębowy do przewodu pokarmowego w celu zaspokojenia potrzeb żywieniowych zwierzęcia lub podtrzymania wydajności zdrowych zwierząt;

c)

„zwierzę wykorzystywane do produkcji żywności” oznacza jakiekolwiek zwierzę karmione, hodowane lub utrzymywane w celu produkcji żywności przeznaczonej do spożycia przez ludzi, włącznie ze zwierzętami, które nie są przeznaczone do spożycia przez ludzi, natomiast należą do gatunków, które są zazwyczaj używane do konsumpcji przez ludzi we Wspólnocie;

d)

„zwierzęta niewykorzystywane do produkcji żywności” oznaczają każde zwierzę, karmione, hodowane lub utrzymywane, ale niewykorzystywane do spożycia przez ludzi, takie jak zwierzęta futerkowe, zwierzęta domowe oraz zwierzęta trzymane w laboratoriach, ogrodach zoologicznych lub cyrkach;

e)

„zwierzęta futerkowe” oznaczają zwierzęta niewykorzystywane do produkcji żywności, karmione, hodowane lub utrzymywane do produkcji futra i które nie są wykorzystywane do spożycia przez ludzi;

f)

„zwierzę domowe” oznacza zwierzę niewykorzystywane do produkcji żywności, karmione, hodowane lub utrzymywane, ale zazwyczaj niespożywane przez ludzi we Wspólnocie;

g)

„materiały paszowe” oznaczają produkty pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, których zasadniczym celem jest zaspokajanie potrzeb żywieniowych zwierząt, w stanie naturalnym, świeże lub konserwowane, oraz produkty pozyskane z ich przetwórstwa przemysłowego, a także substancje organiczne i nieorganiczne zawierające dodatki paszowe lub ich niezawierające, przeznaczone do doustnego karmienia zwierząt jako takie albo po przetworzeniu, albo stosowane do przygotowywania mieszanek paszowych lub jako nośniki w premiksach;

h)

„mieszanka paszowa” oznacza mieszaninę złożoną z co najmniej dwóch materiałów paszowych, zawierającą dodatki paszowe lub ich niezawierająca, przeznaczoną do doustnego karmienia zwierząt, w postaci mieszanek paszowych pełnoporcjowych lub uzupełniających;

i)

„mieszanka paszowa pełnoporcjowa” oznacza mieszankę paszową, która z uwagi na swój skład jest wystarczająca do zaspokojenia dawki dziennej;

j)

„mieszanka paszowa uzupełniająca” oznacza mieszankę paszową o wysokiej zawartości pewnych substancji, która jednak, z uwagi na swój skład, jest wystarczająca do zaspokojenia dawki dziennej jedynie w połączeniu z innymi paszami;

k)

„mieszanka paszowa mineralna” oznacza mieszankę paszową uzupełniającą, zawierającą co najmniej 40 % popiołu surowego;

l)

„preparat mlekozastępczy” oznacza mieszankę paszową, podawaną w formie suchej lub po rozpuszczeniu w określonej ilości płynu, stosowaną do karmienia młodych zwierząt jako dopełnienie lub zamiennik po okresie skarmiania siary albo do karmienia młodych zwierząt, takich jak cielęta, jagnięta lub koźlęta przeznaczonych do uboju;

m)

„nośnik” oznacza substancję stosowaną do rozpuszczania, rozcieńczania, dyspergowania (rozpraszania) lub innej fizycznej modyfikacji dodatku paszowego w celu ułatwienia posługiwania się nim, podawania lub stosowania, niezmieniającą jego funkcji technologicznej i niewywołującą żadnych skutków technicznych;

n)

„szczególne potrzeby żywieniowe” oznaczają specyficzne potrzeby żywieniowe zwierząt, u których procesy wchłaniania, przyswajania lub metabolizmu są lub mogą być tymczasowo lub nieodwracalnie zakłócone, w związku z czym zwierzęta te mogą odnieść korzyść z przyjęcia pasz odpowiednich dla ich stanu;

o)

„pasze przeznaczone do szczególnych potrzeb żywieniowych” oznaczają pasze, które są w stanie zaspokoić szczególne potrzeby żywieniowe dzięki ich specjalnemu składowi lub metodzie wytwarzania, które wyraźnie odróżniają je od zwykłych pasz. Pasze przeznaczone do szczególnych potrzeb żywieniowych nie obejmują pasz leczniczych w rozumieniu dyrektywy 90/167/EWG;

p)

„materiały zanieczyszczone” oznaczają paszę zawierającą substancje niepożądane na poziomie przekraczającym dopuszczalne poziomy określone w dyrektywie 2002/32/WE;

q)

„minimalny okres przechowywania” oznacza okres, w trakcie którego, przy właściwych warunkach przechowywania, osoba odpowiedzialna za etykietowanie gwarantuje, że pasze zachowują deklarowane wartości; w odniesieniu do paszy jako końcowego produktu można wskazać tylko jeden minimalny okres przechowywania i jest on określany na podstawie minimalnego okresu przechowywania każdego ze składników paszy;

r)

„partia” oznacza możliwą do zidentyfikowania ilość paszy mającą wspólne cechy, takie jak pochodzenie, odmiana, rodzaj opakowania, pakujący, wysyłający lub etykietowanie, a w przypadku procesu produkcyjnego – jednostka produkcyjna wytworzona w jednym zakładzie z wykorzystaniem jednolitych parametrów produkcyjnych, lub pewna ilość takich jednostek, w przypadku gdy są one produkowane w sposób ciągły i przechowywane razem;

s)

„etykietowanie” oznacza określanie danej paszy za pomocą wszelkiego rodzaju wyrazów, danych szczegółowych, znaków towarowych, nazw marek, ilustracji lub symboli, poprzez umieszczenie tych informacji na wszelkiego rodzaju środkach przekazu, takich jak opakowanie, pojemnik, ogłoszenie, etykieta, dokument, pierścień, obwódka lub Internet, odnoszących się do przedmiotowej paszy lub jej towarzyszących, w tym dla celów promocyjnych;

t)

„etykieta” oznacza dowolną etykietkę, markę, oznakowanie, ilustrację lub inny opis, zapisane, wydrukowane, utworzone za pomocą szablonu, oznakowane, wytłoczone, odciśnięte na opakowaniu lub pojemniku paszy lub do niego przymocowane;

u)

„prezentacja” oznacza kształt, wygląd lub opakowanie oraz materiały opakowaniowe zastosowane do paszy, jak również sposób, w jaki są one zorganizowane, oraz otoczenie, w jakim są pokazywane.

a)

są bezpieczne; oraz

b)

nie wywierają bezpośredniego negatywnego wpływu na środowisko lub dobrostan zwierząt.

a)

jest zdrowa, w niezmienionym stanie, bez zafałszowań, przydatna do określonego celu i o właściwej jakości handlowej; oraz

b)

jest opatrzona etykietą, zapakowana i prezentowana zgodnie z postanowieniami zawartymi w niniejszym rozporządzeniu oraz w innym mającym zastosowanie prawodawstwie wspólnotowym.

a)

co do planowanego zastosowania lub cech pasz, w szczególności ich charakteru, metody wytwarzania lub produkcji, właściwości, składu, ilości, trwałości, gatunków lub kategorii zwierząt, dla których jest przeznaczona;

b)

przez przypisywanie paszom skutków lub cech, których nie posiadają, lub przez sugerowanie, że posiadają specyficzne cechy, gdy w rzeczywistości cechy takie posiadają wszystkie podobne pasze; lub

c)

co do zgodności etykietowania z katalogiem wspólnotowym oraz kodeksami wspólnotowymi, o których mowa w art. 24 i 25.

a)

oświadczenie jest obiektywne, możliwe do zweryfikowania przez właściwy organ i zrozumiałe dla użytkownika paszy; oraz

b)

osoba odpowiedzialna za etykietowanie dostarcza na wniosek właściwego organu uzasadnienie naukowe oświadczenia z wykorzystaniem publicznie dostępnych dowodów naukowych albo przy użyciu udokumentowanych badań przeprowadzonych przez przedsiębiorstwo. Uzasadnienie naukowe jest dostępne w czasie, gdy pasze są wprowadzane na rynek. Kupujący mają prawo podzielić się z właściwym organem swoimi wątpliwościami, jeśli chodzi o prawdziwość oświadczenia. W przypadku uznania, że oświadczenie nie jest wystarczająco uzasadnione, etykietowanie w odniesieniu do takiego oświadczenia uznawane jest za wprowadzające w błąd dla celów art. 11. Jeżeli właściwy organ ma wątpliwości dotyczące uzasadnienia naukowego, może on przekazać sprawę Komisji. W stosownych przypadkach Komisja może przyjąć decyzję po otrzymaniu opinii właściwego organu, zgodnie z procedurą doradczą określoną w art. 28 ust. 2.

a)

zapobiegają, leczą lub będą w stanie wyleczyć chorobę, z wyjątkiem kokcydiostatyków i histomonostatyków, dopuszczonych zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1831/2003; niniejsza litera nie ma jednak zastosowania do oświadczeń dotyczących zapobiegania nierównowadze żywieniowej, o ile nie towarzyszą jej objawy patologiczne;

b)

spełniają szczególne potrzeby żywieniowe przewidziane w wykazie planowanych zastosowań, o których mowa w art. 9, chyba że spełniają one określone w nim wymogi.

a)

rodzaj paszy: „materiał paszowy”, „mieszanka paszowa pełnoporcjowa” lub „mieszanka paszowa uzupełniająca”, stosownie do potrzeb;

b)

nazwisko lub nazwa firmy i adres podmiotu działającego na rynku pasz odpowiedzialnego za etykietowanie;

c)

jeżeli jest dostępny, numer zatwierdzenia zakładu osoby odpowiedzialnej za etykietowanie, przyznany zgodnie z art. 13 rozporządzenia (WE) nr 1774/2002 dla zakładów mających pozwolenie zgodnie z art. 23 ust. 2 lit. a), b) i c) rozporządzenia (WE) nr 1774/2002 lub z art. 17 rozporządzenia (WE) nr 1774/2002 lub z art. 10 rozporządzenia (WE) nr 183/2005. W przypadku gdy osoba odpowiedzialna za etykietowanie posiada kilka numerów zatwierdzenia, korzysta ona z numeru otrzymanego zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 183/2005;

d)

numer referencyjny partii;

e)

ilość netto wyrażona w jednostkach masy w przypadku produktów stałych oraz w jednostkach masy lub objętości w przypadku produktów płynnych;

f)

wykaz dodatków paszowych, poprzedzony nagłówkiem „dodatki” zgodnie z rozdziałem I załącznika VI lub VII, w zależności od wymogów, i bez uszczerbku dla przepisów dotyczących etykietowania określonych w akcie prawnym dopuszczającym odpowiedni dodatek paszowy; oraz

g)

zawartość wilgoci zgodnie z pkt 6 załącznika I.

a)

nazwę materiału paszowego; nazwa jest stosowana zgodnie z art. 24 ust. 5; oraz

b)

obowiązkową deklarację odpowiadającą właściwej kategorii określonej w wykazie w załączniku V; obowiązkowa deklaracja może być zastąpiona informacjami szczegółowymi określonymi we wspólnotowym katalogu, o którym mowa w art. 24, dla każdego materiału paszowego z danej kategorii.

a)

gatunki lub kategorie zwierząt, dla których przeznaczone są materiały paszowe, jeżeli określone dodatki nie uzyskały pozwolenia w odniesieniu do wszystkich gatunków zwierząt lub jeśli dla niektórych gatunków zwierząt w ramach pozwolenia zostały ustalone maksymalne limity;

b)

instrukcje właściwego stosowania zgodnie z załącznikiem II pkt 4, jeśli ustalono maksymalną zawartość określonych dodatków; oraz

c)

minimalny okres przechowywania dla dodatków innych niż dodatki technologiczne.

a)

gatunek lub kategorię zwierząt, dla których przeznaczona jest dana mieszanka paszowa;

b)

instrukcje prawidłowego stosowania, określające cel, do jakiego pasza jest przeznaczona; tam gdzie ma to zastosowanie wspomniane instrukcje są zgodne z załącznikiem II pkt 4;

c)

w przypadkach gdy producent nie jest osobą odpowiedzialną za etykietowanie, należy podać:

d)

wskazanie minimalnego okresu przechowywania zgodnie z następującymi wymogami:

W przypadku gdy data wytworzenia jest podana na etykiecie, data minimalnego okresu przechowywania może być określona również w następującej postaci: „… (okres wyrażony w dniach lub miesiącach) od daty wytworzenia”;

e)

wykaz materiałów paszowych, z których składa się pasza, opatrzony nagłówkiem „skład” i podający nazwę każdego materiału paszowego zgodnie z art. 16 ust. 1 lit. a) oraz wyszczególniający wspomniane materiały paszowe w porządku malejącym ze względu na masę obliczoną na podstawie zawartości wilgoci w mieszance paszowej; przedmiotowy wykaz może obejmować odsetek wagowy; oraz

f)

obowiązkowe deklaracje przewidziane w rozdziale II załącznika VI lub VII, jeżeli stosowne.

a)

nazwa i odsetek wagowy materiału paszowego są podane, jeżeli ich obecność jest podkreślona na etykiecie za pomocą słów, ilustracji lub symboli graficznych;

b)

w przypadku gdy odsetki wagowe materiałów paszowych dodanych do mieszanek paszowych dla zwierząt wykorzystywanych do produkcji żywności nie są podane na etykiecie, osoba odpowiedzialna za etykietowanie, bez uszczerbku dla dyrektywy 2004/48/WE, udostępnia kupującemu na wniosek informacje dotyczące danych o składzie ilościowym z odchyleniem +/– 15 % zawartości deklarowanych na etykiecie paszy; oraz

c)

w przypadku mieszanek paszowych przeznaczonych dla zwierząt niewykorzystywanych do produkcji żywności, z wyjątkiem zwierząt futerkowych, wskazanie szczególnej nazwy materiału paszowego może być zastąpione nazwą kategorii, do której należy dany materiał paszowy.

a)

wyrażenie określające paszę jako „dietetyczną”, wyłącznie w przypadku pasz przeznaczonych do szczególnych potrzeb żywieniowych, obok oznaczenia paszy zgodnie z art. 15 lit. a);

b)

dane szczegółowe zalecane w odniesieniu do odpowiedniego planowanego zastosowania w kolumnach 1–6 wykazu planowanych zastosowań, o którym mowa w art. 9; oraz

c)

wskazanie, że przed zastosowaniem paszy lub przed przedłużeniem okresu stosowania należy zasięgnąć opinii specjalisty ds. żywienia lub lekarza weterynarii.

a)

dodatków paszowych zawartych w karmie dla zwierząt domowych; oraz

b)

materiałów paszowych dodanych, które są oznaczone poprzez kategorie zgodnie z art. 17 ust. 2 lit. c).

a)

materiały paszowe;

b)

mieszanki paszowe otrzymywane wyłącznie w drodze mieszania ziaren lub całych owoców;

c)

dostawy między producentami mieszanek paszowych;

d)

dostawy mieszanek paszowych bezpośrednio od producenta do użytkownika pasz;

e)

dostawy od producentów mieszanek paszowych do firm pakujących;

f)

mieszanki paszowe w ilości nieprzekraczającej 50 kilogramów masy, które są przeznaczone dla użytkownika końcowego i są pobierane bezpośrednio z zabezpieczonego opakowania lub pojemnika; oraz

g)

bloki lub lizawki.

a)

nazwę;

b)

numer identyfikacyjny;

c)

opis materiału paszowego, włącznie z informacjami dotyczącymi procesu wytwarzania, w stosownych przypadkach;

d)

dane szczegółowe zastępujące obowiązkową deklarację na potrzeby art. 16 ust. 1 lit. b); oraz

e)

glosariusz zawierający definicje różnych wymienionych procesów i wyrażeń technicznych.

a)

w konsultacji z innymi zainteresowanymi stronami, takimi jak użytkownicy pasz;

b)

we współpracy z właściwymi organami państw członkowskich oraz, w stosownych przypadkach, z Urzędem;

c)

przy uwzględnieniu odpowiednich doświadczeń wynikających z opinii wydanych przez Urząd oraz rozwoju wiedzy naukowej i technicznej.

a)

zostały one opracowane zgodnie z ust. 1;

b)

ich treść można wykorzystać na całym obszarze Wspólnoty w odniesieniu do sektorów, do których się odnoszą; oraz

c)

są one odpowiednie dla celów niniejszego rozporządzenia.

1)

w ust. 1 wprowadza się następujące zmiany:

2)

ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3.   Oprócz informacji określonych w ust. 1, opakowanie lub pojemnik dodatku paszowego należącego do grupy funkcjonalnej określonej w załączniku III, lub premiksu zawierającego dodatek należący do grupy funkcjonalnej określonej w załączniku III, są opatrzone informacjami, wskazanymi w tym załączniku, w widoczny, wyraźnie czytelny i nieusuwalny sposób.”;

3)

ust. 4 otrzymuje brzmienie:

„4.   W przypadku premiksów na etykiecie figuruje wyraz »premiks«. Nośniki stanowiące materiały paszowe deklaruje się zgodnie z art. 17 ust. 1 lit. e) rozporządzenia (WE) nr 767/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie wprowadzania na rynek i stosowania pasz (29), natomiast w przypadku wykorzystania wody jako nośnika deklaruje się jej zawartość w premiksie (zawartość wilgoci). W odniesieniu do premiksu jako końcowego produktu można wskazać tylko jeden minimalny okres przechowywania; minimalny okres przechowywania określany jest na podstawie minimalnego okresu przechowywania każdego ze składników.