17.12.2009   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 335/1

(1)

Należy wprowadzić szereg zasadniczych zmian do pierwszej dyrektywy Rady 73/239/EWG z dnia 24 lipca 1973 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do podejmowania i prowadzenia działalności w dziedzinie ubezpieczeń bezpośrednich innych niż ubezpieczenia na życie (3), do dyrektywy Rady 78/473/EWG z dnia 30 maja 1978 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do koasekuracji we Wspólnocie (4), do dyrektywy Rady 87/344/EWG z dnia 22 czerwca 1987 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do ubezpieczenia ochrony prawnej (5), do drugiej dyrektywy Rady 88/357/EWG z dnia 22 czerwca 1988 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do ubezpieczeń bezpośrednich innych niż ubezpieczenia na życie i ustanowienia przepisów ułatwiających skuteczne korzystanie ze swobody świadczenia usług (6), do dyrektywy Rady 92/49/EWG z dnia 18 czerwca 1992 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do ubezpieczeń bezpośrednich innych niż ubezpieczenia na życie (trzeciej dyrektywy w sprawie ubezpieczeń innych niż ubezpieczenia na życie) (7), do dyrektywy 98/78/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października 1998 r. w sprawie dodatkowego nadzoru nad zakładami ubezpieczeń w grupach ubezpieczeniowych (8), do dyrektywy 2001/17/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 marca 2001 r. w sprawie reorganizacji i likwidacji zakładów ubezpieczeń (9), do dyrektywy 2002/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 listopada 2002 r. dotyczącej ubezpieczeń na życie (10) oraz do dyrektywy 2005/68/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 listopada 2005 r. w sprawie reasekuracji (11). Dla zachowania przejrzystości dyrektywy te powinny zostać przekształcone.

(2)

W celu ułatwienia podejmowania i prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej konieczne jest wyeliminowanie najistotniejszych różnic w przepisach prawa poszczególnych państw członkowskich, którym podlegają zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji. Należy więc ustanowić ramy prawne, które umożliwią zakładom ubezpieczeń i zakładom reasekuracji prowadzenie działalności ubezpieczeniowej na całym rynku wewnętrznym, a tym samym ułatwią zakładom ubezpieczeń i zakładom reasekuracji mającym siedzibę na terytorium Wspólnoty pokrycie ryzyk i zobowiązań umiejscowionych we Wspólnocie.

(3)

W interesie właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego leży, aby ustanowione zostały uzgodnione zasady dotyczące nadzoru nad grupami ubezpieczeniowymi oraz – celem ochrony wierzycieli – zasady dotyczące reorganizacji i postępowania likwidacyjnego w przypadku zakładów ubezpieczeń.

(4)

Właściwe jest, by określone zakłady świadczące usługi ubezpieczeniowe nie były objęte systemem ustanowionym niniejszą dyrektywą ze względu na ich wielkość, status prawny, charakter – wynikający ze ścisłych związków z publicznym systemem ubezpieczeń – lub na specyficzne usługi, które oferują. Pożądane jest również wyłączenie z zakresu niniejszej dyrektywy pewnych instytucji w niektórych państwach członkowskich, których działalność obejmuje jedynie bardzo wąski obszar i jest ustawowo ograniczona do określonego terytorium lub określonych osób.

(5)

Bardzo małe zakłady ubezpieczeń spełniające określone warunki, w tym warunek osiągania przypisu składki brutto na poziomie poniżej 5 mln EUR, są wyłączone z zakresu niniejszej dyrektywy. Jednak wszystkie zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji, które posiadają już licencje na podstawie obowiązujących dyrektyw, powinny zachować te licencje po wdrożeniu niniejszej dyrektywy. Zakłady wyłączone z zakresu niniejszej dyrektywy powinny mieć możliwość korzystania z podstawowych wolności przyznanych im w Traktacie. Zakłady te mogą podjąć decyzję o ubieganiu się o zezwolenie zgodnie z niniejszą dyrektywą, by skorzystać z systemu jednej licencji przewidzianego w niniejszej dyrektywie.

(6)

Państwa członkowskie powinny mieć możliwość wymagania rejestracji zakładów prowadzących działalność ubezpieczeniową lub reasekuracyjną wyłączonych z zakresu niniejszej dyrektywy. Państwa członkowskie mogą również objąć te zakłady nadzorem ostrożnościowym i nadzorem przewidzianym prawem.

(7)

Dyrektywa Rady 72/166/EWG z dnia 24 kwietnia 1972 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych i egzekwowania obowiązku ubezpieczania od takiej odpowiedzialności (12), siódma dyrektywa Rady 83/349/EWG z dnia 13 czerwca 1983 r. wydana na podstawie art. 54 ust. 3 lit. g) Traktatu w sprawie skonsolidowanych sprawozdań finansowych (13), druga dyrektywa Rady 84/5/EWG z dnia 30 grudnia 1983 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do ubezpieczenia w zakresie odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów silnikowych (14), dyrektywa 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych (15) oraz dyrektywa 2006/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe (16) ustanawiają przepisy ogólne w obszarach rachunkowości, ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu posiadania i użytkowania pojazdów, instrumentów finansowych oraz instytucji kredytowych i zawierają odpowiednie definicje. Właściwe jest, aby niektóre z definicji określonych w tych dyrektywach miały zastosowanie na użytek niniejszej dyrektywy.

(8)

Podejmowanie działalności ubezpieczeniowej lub reasekuracyjnej powinno być uzależnione od uprzedniego uzyskania zezwolenia. W związku z tym konieczne jest określenie warunków i procedury zarówno udzielenia takiego zezwolenia, jak również odmowy jego udzielenia.

(9)

Dyrektywy uchylone niniejszą dyrektywą nie zawierają przepisów dotyczących zakresu działalności reasekuracyjnej, na prowadzenie której zakład ubezpieczeń może uzyskać zezwolenie. Podjęcie decyzji dotyczącej ustanowienia przepisów w tej kwestii należy do państw członkowskich.

(10)

Zawarte w niniejszej dyrektywie odniesienia do zakładów ubezpieczeń lub zakładów reasekuracji powinny obejmować wewnętrzne zakłady ubezpieczeń i wewnętrzne zakłady reasekuracji, chyba że dla zakładów tych ustanowiono odrębny przepis.

(11)

Ponieważ niniejsza dyrektywa stanowi zasadniczy instrument służący urzeczywistnieniu rynku wewnętrznego, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji, którym udzielono zezwolenia w państwie członkowskim siedziby, powinny być uprawnione do prowadzenia części lub całości swojej działalności na terytorium całej Wspólnoty poprzez tworzenie oddziałów lub świadczenie usług. W związku z tym właściwe jest doprowadzenie do harmonizacji w stopniu koniecznym i wystarczającym do wzajemnego uznawania zezwoleń oraz systemów nadzoru, a tym samym do uzyskania systemu jednego zezwolenia ważnego w całej Wspólnocie i umożliwiającego sprawowanie nadzoru nad zakładem przez rodzime państwo członkowskie.

(12)

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/26/WE z dnia 16 maja 2000 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do ubezpieczenia w zakresie odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych (czwarta dyrektywa w sprawie ubezpieczeń komunikacyjnych) (17) zawiera przepisy dotyczące wyznaczania przedstawicieli do spraw roszczeń. Przepisy te powinny mieć zastosowanie na potrzeby niniejszej dyrektywy.

(13)

Zakłady reasekuracji powinny ograniczyć przedmiot swojej działalności do prowadzenia działalności reasekuracyjnej i czynności z tym związanych. Wymóg ten nie powinien stanowić dla zakładu reasekuracji przeszkody w prowadzeniu takiej działalności, jak na przykład doradztwo statystyczne lub aktuarialne, analiza ryzyka lub badania na rzecz klientów. Działalność zakładów reasekuracji może również obejmować funkcję spółki holdingowej oraz czynności związane z działalnością w sektorze finansowym w rozumieniu art. 2 pkt 8 dyrektywy 2002/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie dodatkowego nadzoru nad instytucjami kredytowymi, zakładami ubezpieczeń oraz przedsiębiorstwami inwestycyjnymi konglomeratu finansowego (18). W żadnym przypadku wymóg ten nie pozwala na prowadzenie niepowiązanej działalności bankowej i finansowej.

(14)

Ochrona ubezpieczających zakłada, że zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji podlegają skutecznym wymogom dotyczącym wypłacalności, których wynikiem jest efektywna alokacja kapitału w Unii Europejskiej. W świetle zmian zachodzących na rynku obowiązujący system nie jest już właściwy. Konieczne jest zatem ustanowienie nowych ram prawnych.

(15)

Zgodnie z zachodzącymi w ostatnim czasie zmianami w zakresie zarządzania ryzykiem, dokonującymi się w ramach Międzynarodowego Stowarzyszenia Organów Nadzoru Ubezpieczeniowego (International Association of Insurance Supervisors), Rady Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (International Accounting Standards Board) oraz Międzynarodowego Stowarzyszenia Aktuariuszy (International Actuarial Association), a także zgodnie z rozwojem sytuacji w pozostałych gałęziach sektora finansowego należy wybrać podejście oparte na ryzyku ekonomicznym, które dla zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji stanowi zachętę do dokonywania właściwej miary różnych rodzajów ryzyka oraz do właściwego zarządzania nimi. Należy zwiększyć harmonizację poprzez ustanowienie szczegółowych zasad wyceny aktywów i pasywów, w tym rezerw techniczno-ubezpieczeniowych.

(16)

Głównym celem regulacji i nadzoru zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji jest odpowiednia ochrona ubezpieczających i beneficjentów. Pojęcie beneficjent ma obejmować dowolną osobę fizyczną lub prawną, której zgodnie z umową ubezpieczenia przysługuje dane prawo. Inne cele regulacji i nadzoru zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji, takie jak stabilność finansowa oraz uczciwe i stabilne rynki, również powinny być wzięte pod uwagę, ale nie może to prowadzić do podważenia głównego celu.

(17)

Oczekuje się, że system wypłacalności ustanowiony niniejszą dyrektywą przyniesie jeszcze lepszą ochronę ubezpieczających. Będzie to wymagało od państw członkowskich przyznania organom nadzoru zasobów na realizację swoich obowiązków przewidzianych w niniejszej dyrektywie. Obejmuje to wszelki niezbędny potencjał, w tym zasoby finansowe i ludzkie.

(18)

Organy nadzoru państw członkowskich powinny mieć zatem do dyspozycji wszystkie środki, które są niezbędne do zapewnienia prawidłowego prowadzenia działalności przez zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji na całym terytorium Wspólnoty, niezależnie od tego, czy jest ona prowadzona na podstawie prawa przedsiębiorczości, czy swobody świadczenia usług. Celem zapewnienia efektywności nadzoru wszystkie działania podejmowane przez organy nadzoru powinny być proporcjonalne do charakteru i złożoności ryzyk właściwych dla działalności zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji, niezależnie od znaczenia danego zakładu dla ogólnej stabilności finansowej rynku.

(19)

Niniejsza dyrektywa nie powinna stanowić nadmiernego obciążenia dla małych i średnich zakładów ubezpieczeń. Jednym z instrumentów służących osiągnięciu tego celu jest właściwe stosowanie zasady proporcjonalności. Zasada ta powinna mieć zastosowanie zarówno do wymogów wobec zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji, jak i do wykonywania uprawnień nadzorczych.

(20)

W szczególności niniejsza dyrektywa nie powinna stanowić nadmiernego obciążenia dla zakładów ubezpieczeń wyspecjalizowanych w oferowaniu szczególnych rodzajów ubezpieczeń lub w świadczeniu usług dla szczególnych segmentów odbiorców, i powinna ona uwzględniać fakt, że tego rodzaju specjalizacja może być cennym narzędziem wydajnego i rzeczywistego zarządzania ryzykiem. Aby zrealizować ten cel i osiągnąć właściwe stosowanie zasady proporcjonalności, należy również wprowadzić przepis wyraźnie pozwalający zakładom na korzystanie z własnych danych do kalibrowania parametrów w modułach ryzyka ubezpieczeniowego w standardowej formule kapitałowego wymogu wypłacalności.

(21)

Niniejsza dyrektywa powinna również uwzględniać szczególny charakter wewnętrznych zakładów ubezpieczeń i wewnętrznych zakładów reasekuracji. Ponieważ zakłady te pokrywają jedynie ryzyka związane z grupą przemysłową lub handlową, do której należą, należy przewidzieć odpowiednie podejścia zgodne z zasadą proporcjonalności celem odzwierciedlenia charakteru, skali i złożoności ich działalności.

(22)

Nadzór nad działalnością reasekuracyjną powinien uwzględniać szczególny charakter działalności reasekuracyjnej, zwłaszcza jej globalny charakter oraz fakt, że sami ubezpieczający są zakładami ubezpieczeń lub zakładami reasekuracji.

(23)

Organy nadzoru powinny mieć możliwość uzyskania od zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji informacji koniecznych do celów nadzoru, w tym, w stosownych przypadkach, informacji ujawnianych publicznie przez zakład ubezpieczeń lub zakład reasekuracji w ramach sprawozdawczości finansowej, wykazów i innych wymogów prawnych lub regulacyjnych.

(24)

Organy nadzoru rodzimego państwa członkowskiego powinny być odpowiedzialne za monitorowanie kondycji finansowej zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji. W tym celu powinny one regularnie przeprowadzać kontrole i oceny.

(25)

Organy nadzoru powinny móc uwzględniać wpływ, jaki mają na zarządzanie ryzykiem i aktywami dobrowolne kodeksy dobrych praktyk oraz stopień przejrzystości przyjęty przez odpowiednie instytucje prowadzące działalność w zakresie nieuregulowanych lub alternatywnych instrumentów inwestycyjnych.

(26)

Punktem wyjścia dla odpowiednich wymogów ilościowych w sektorze ubezpieczeń jest kapitałowy wymóg wypłacalności. W związku z tym organy nadzoru powinny być uprawnione do ustanawiania narzutu kapitałowego na kapitałowy wymóg wypłacalności jedynie w wyjątkowych okolicznościach, w przypadkach wymienionych w niniejszej dyrektywie, w następstwie procesu nadzoru. Standardowa formuła kapitałowego wymogu wypłacalności powinna odzwierciedlać profil ryzyka większości zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji. Jednakże mogą istnieć przypadki, w których podejście standardowe niedostatecznie odzwierciedla specyficzny profil ryzyka danego zakładu.

(27)

Ustanowienie narzutu kapitałowego jest działaniem wyjątkowym w tym sensie, że powinno być ono stosowane jako środek ostateczny, gdy inne środki nadzoru okażą się nieskuteczne lub nieodpowiednie. Ponadto słowo „wyjątkowy” należy odczytywać w kontekście szczególnej sytuacji poszczególnych zakładów, a nie w odniesieniu do liczby narzutów kapitałowych ustanowionych na określonym rynku.

(28)

Narzut kapitałowy powinien być utrzymany, dopóki nie zostaną usunięte okoliczności, w związku z którymi został ustanowiony. W przypadku znacznych braków pełnego lub częściowego modelu wewnętrznego lub znacznych niedociągnięć w zarządzaniu organy nadzoru powinny zapewnić podjęcie przez dany zakład wszelkich kroków w celu usunięcia braków i niedociągnięć, które doprowadziły do ustanowienia narzutu kapitałowego. Jeżeli jednak podejście standardowe nie odzwierciedla odpowiednio bardzo szczególnego profilu ryzyka danego zakładu, narzut kapitałowy można utrzymać przez kolejne lata.

(29)

Niektóre ryzyka mogą być właściwie uwzględnione jedynie poprzez wymogi dotyczące zarządzania, a nie poprzez wymogi ilościowe wyrażone w postaci kapitałowego wymogu wypłacalności. Skuteczny system zarządzania ma więc zasadnicze znaczenie dla odpowiedniego zarządzania zakładami ubezpieczeń oraz dla skuteczności systemu regulacji.

(30)

System zarządzania obejmuje funkcję zarządzania ryzykiem, zgodności z przepisami, audytu wewnętrznego oraz funkcję aktuarialną.

(31)

Funkcja to administracyjna to zdolność podjęcia poszczególnych zadań z zakresu zarządzania. Określenie konkretnej funkcji nie stanowi dla zakładu przeszkody w swobodnym decydowaniu o sposobie jej zorganizowania w praktyce, chyba że przepisy dyrektywy stanowią inaczej. Nie powinno to powodować nadmiernej uciążliwości wymogów, gdyż należy uwzględnić charakter, złożoność i skalę działalności zakładu. Funkcje te mogą więc być wykonywane przez własny personel lub w oparciu o doradztwo ze strony ekspertów zewnętrznych, mogą też być zlecone ekspertom w drodze outsourcingu w granicach określonych w niniejszej dyrektywie.

(32)

Ponadto w mniejszych zakładach o niższym stopniu złożoności jedna osoba lub jednostka organizacyjna powinna mieć możliwość wykonywania więcej niż jednej funkcji, z wyjątkiem funkcji audytu wewnętrznego.

(33)

Funkcje należące do systemu zarządzania uważa się za funkcje kluczowe, a przez to również za funkcje ważne i podstawowe.

(34)

Wszystkie osoby wykonujące funkcje kluczowe powinny spełniać wymogi dotyczące kompetencji i reputacji. Jednak tylko osoby zajmujące kluczowe stanowiska powinny być objęte wymogami powiadamiania organu nadzoru.

(35)

Do celów oceny wymaganego poziomu kompetencji kwalifikacje zawodowe i doświadczenie osób faktycznie zarządzających zakładem lub pełniących inne kluczowe funkcje powinny być uwzględniane jako czynniki dodatkowe.

(36)

Wszystkie zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji powinny dokonywać regularnej oceny swoich ogólnych potrzeb w zakresie wypłacalności przy uwzględnieniu własnego specyficznego profilu ryzyka (własna ocena ryzyka i wypłacalności) i praktyka ta powinna stanowić integralną część ich strategii działalności. Ocena ta nie wymaga opracowania modelu wewnętrznego i nie służy do obliczania wymogu kapitałowego innego niż kapitałowy wymóg wypłacalności i minimalny wymóg kapitałowy. Wyniki każdej przeprowadzonej oceny powinny być przekazywane organowi nadzoru jako część informacji przedstawianych do celów nadzoru.

(37)

Celem zapewnienia efektywnego nadzoru nad funkcjami lub czynnościami zlecanymi w ramach outsourcingu konieczne jest, by organy, które sprawują nadzór nad zakładem ubezpieczeń lub zakładem reasekuracji dokonującym outsourcingu, miały, niezależnie od tego, czy zleceniobiorca jest jednostką regulowaną, czy nie, dostęp do wszystkich istotnych danych posiadanych przez zleceniobiorcę, a także prawo do przeprowadzania kontroli na miejscu. Celem uwzględnienia zmian zachodzących na rynku oraz zagwarantowania, że warunki dokonywania outsourcingu są w dalszym ciągu spełniane, organy nadzoru powinny być informowane przed dokonaniem outsourcingu podstawowych lub istotnych funkcji lub rodzajów działalności. Wymogi te powinny uwzględniać prace Wspólnego Forum i odpowiadać aktualnym regulacjom i praktykom w sektorze bankowym, a także dyrektywie 2004/39/WE i jej zastosowaniu w odniesieniu do instytucji kredytowych.

(38)

Celem zagwarantowania przejrzystości, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji powinny co najmniej raz w roku ujawniać publicznie podstawowe informacje na temat ich wypłacalności i kondycji finansowej, poprzez bezpłatne udostępnianie ich ogółowi społeczeństwa w formie drukowanej lub elektronicznej. Zakłady powinny mieć również możliwość dobrowolnego publicznego ujawniania dodatkowych informacji.

(39)

Należy wprowadzić przepisy dotyczące wymiany informacji między organami nadzoru a organami lub podmiotami, które ze względu na swoją funkcję przyczyniają się do zwiększenia stabilności systemu finansowego. Konieczne jest zatem określenie warunków, przy spełnieniu których tego rodzaju wymiana informacji powinna być możliwa. Jeśli informacje mogą być ujawnione wyłącznie za wyraźną zgodą organów nadzoru, organy te powinny też mieć w stosownych przypadkach możliwość uzależnienia swojej zgody od spełnienia ściśle określonych warunków.

(40)

Wspieranie spójności w zakresie nadzoru konieczne jest nie tylko w odniesieniu do instrumentów nadzoru, ale również w odniesieniu do stosowanych praktyk. Istotną rolę pod tym względem powinien odgrywać Komitet Europejskich Nadzorów Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych (CEIOPS), ustanowiony decyzją Komisji 2009/79/WE (19), który powinien składać Parlamentowi Europejskiemu i Komisji okresowe sprawozdania z osiągniętych postępów.

(41)

Celem informacji i sprawozdań przedstawianych przez CEIOPS w związku z narzutami kapitałowymi nie jest utrudnianie ich stosowania tak, jak zezwala na to niniejsza dyrektywa, ale przyczynianie się do jeszcze wyższego poziomu spójności w zakresie nadzoru w odniesieniu do stosowania narzutów kapitałowych przez organy nadzoru w poszczególnych państwach członkowskich.

(42)

Celem ograniczenia obciążeń administracyjnych oraz uniknięcia powielania prowadzonych prac organy nadzoru i krajowe urzędy statystyczne powinny współpracować i wymieniać informacje.

(43)

Celem wzmocnienia nadzoru nad zakładami ubezpieczeń i zakładami reasekuracji oraz celem ochrony ubezpieczających biegli rewidenci w rozumieniu dyrektywy 2006/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych (20) powinni być zobowiązani do niezwłocznego powiadamiania o wszelkich faktach, które mogą mieć poważne konsekwencje dla sytuacji finansowej lub struktury administracyjnej zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji.

(44)

Zakłady ubezpieczeń prowadzące działalność zarówno w zakresie ubezpieczeń na życie, jak i w zakresie ubezpieczeń innych niż na życie, powinny odrębnie zarządzać każdym z tych rodzajów działalności, tak by chronić interesy ubezpieczających na życie. W szczególności zakłady te powinny obowiązywać takie same wymogi kapitałowe, jakie mają zastosowanie do równoważnej grupy ubezpieczeniowej, składającej się z zakładu ubezpieczeń na życie i zakładu ubezpieczeń prowadzącego działalność w zakresie ubezpieczeń innych niż na życie, z uwzględnieniem większych możliwości transferu kapitału w przypadku zakładów prowadzących działalność w różnych działach ubezpieczeń.

(45)

Ocena sytuacji finansowej zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji powinna opierać się na solidnych zasadach ekonomicznych i optymalnie wykorzystywać informacje dostarczane przez rynki finansowe, a także powszechnie dostępne dane na temat technicznych ryzyk ubezpieczeniowych. Wymogi wypłacalności powinny opierać się w szczególności na wycenie ekonomicznej całego bilansu.

(46)

Standardy wyceny do celów nadzoru powinny być w możliwie największym stopniu zgodne ze zmieniającymi się międzynarodowymi regulacjami w dziedzinie rachunkowości, tak by ograniczyć obciążenia administracyjne dla zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji.

(47)

Zgodnie z tym podejściem wymogi kapitałowe powinny być pokryte przez bilansowe lub pozabilansowe środki własne. Ponieważ nie wszystkie środki finansowe zapewniają pełne pokrycie strat w przypadku likwidacji i przy założeniu kontynuacji działalności, poszczególne pozycje środków własnych powinny być klasyfikowane w trzech kategoriach według kryteriów jakości, a kwota środków własnych dopuszczalnych na pokrycie wymogów kapitałowych powinna być odpowiednio ograniczona. Limity obowiązujące w odniesieniu do pozycji środków własnych powinny być stosowane wyłącznie do określenia sytuacji zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji pod względem wypłacalności i nie powinny dodatkowo ograniczać swobody tych zakładów w zakresie wewnętrznego zarządzania kapitałem.

(48)

Ogólnie rzecz biorąc, aktywa wolne od wszelkich przewidywalnych zobowiązań są dostępne na pokrycie strat wynikających z niesprzyjających wahań w obszarze prowadzonej działalności, zarówno przy założeniu kontynuacji działalności, jak i w przypadku likwidacji. Dlatego też znaczną większość nadwyżek aktywów nad zobowiązaniami, wycenianych zgodnie z zasadami ustanowionymi w niniejszej dyrektywie, należy traktować jak kapitał wysokiej jakości (kategoria 1).

(49)

Nie wszystkie aktywa danego zakładu są niezastrzeżone. W niektórych państwach członkowskich szczególne produkty prowadzą do wyodrębnienia pewnych struktur funduszy, dających danej grupie ubezpieczających większe prawa do aktywów z ich „własnego funduszu”. Chociaż aktywa te uwzględnia się przy obliczaniu nadwyżki aktywów nad zobowiązaniami dla celów środków własnych, to de facto nie mogą one być udostępnione na pokrycie ryzyka poza wyodrębnionym funduszem. W celu zapewnienia spójności z podejściem ekonomicznym ocena środków własnych powinna zostać skorygowana, tak, aby odzwierciedlała ona poszczególne rodzaje aktywów należących do układu funduszy wyodrębnionych. Podobnie, obliczanie kapitałowego wymogu wypłacalności powinno odzwierciedlać ograniczenie poolingu lub dywersyfikacji związane z tymi funduszami wyodrębnionymi.

(50)

W niektórych państwach członkowskich powszechną praktyką jest sprzedawanie przez zakłady ubezpieczeń produktów ubezpieczenia na życie, w których ubezpieczający i beneficjenci wnoszą wkład w kapitał podwyższonego ryzyka zakładu w zamian za całość lub część dochodów ze składek. Te skumulowane zyski tworzą fundusze nadwyżkowe stanowiące własność osoby prawnej, w której powstały.

(51)

Nadwyżki funduszy powinny być wyceniane zgodnie z podejściem ekonomicznym określonym w niniejszej dyrektywie. Nie powinno do tego wystarczać zwykłe odniesienie do oceny nadwyżek funduszy w rocznym sprawozdaniu finansowym. Zgodnie z wymogami dotyczącymi środków własnych, fundusze nadwyżkowe powinny podlegać kryteriom ustanowionym w niniejszej dyrektywie, dotyczącym klasyfikacji do poszczególnych kategorii. Oznacza to między innymi, że za kapitał pierwszej kategorii należy uważać tylko te nadwyżki funduszy, które spełniają wymogi klasyfikacji do kategorii 1.

(52)

Towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych i inne towarzystwa ubezpieczeń oparte na zasadzie wzajemności ze zmienną wysokością wkładów mogą wzywać swoich członków do wniesienia dodatkowych wkładów (wezwania członków do wniesienia wkładów) w celu podniesienia kwoty zasobów finansowych posiadanych w celu pokrycia strat. Wezwania członków do wniesienia wkładów mogą stanowić istotne źródło finansowania towarzystw ubezpieczeń wzajemnych i innych towarzystw ubezpieczeń opartych na zasadzie wzajemności, również wtedy, gdy towarzystwa te stają wobec niesprzyjających wahań w obszarze prowadzonej działalności. Wkłady te należy zatem uznać za pozycje uzupełniające środków własnych i traktować jako takie do celów wypłacalności. Zwłaszcza w przypadku towarzystw ubezpieczeń wzajemnych armatorów i innych towarzystw ubezpieczeń armatorów opartych na zasadzie wzajemności ze zmienną wysokością wkładów, ubezpieczających wyłącznie ryzyka morskie, korzystanie z wkładów wniesionych przez członków na wezwanie to stosowana od dawna praktyka, objęta szczególnymi rozwiązaniami z zakresu ściągania należności, a zatwierdzona kwota wkładów wniesionych przez członków na wezwanie powinna być traktowana jak kapitał dobrej jakości (kategoria 2). Podobnie w przypadku innych towarzystw ubezpieczeń wzajemnych i innych towarzystw ubezpieczeń opartych na zasadzie wzajemności, w których wkłady wniesione przez członków na wezwanie charakteryzuje podobna jakość, zatwierdzona kwota wkładów wniesionych przez członków na wezwanie powinna być traktowana jak kapitał dobrej jakości (kategoria 2).

(53)

Celem umożliwienia zakładom ubezpieczeń i zakładom reasekuracji wywiązania się ze zobowiązań zaciągniętych względem ubezpieczających i beneficjentów państwa członkowskie powinny wymagać od tych zakładów utworzenia odpowiednich rezerw techniczno-ubezpieczeniowych. Zasady i metody aktuarialne i statystyczne stanowiące podstawę ustalania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych powinny zostać zharmonizowane w całej Wspólnocie, tak by zwiększyć porównywalność i przejrzystość.

(54)

Ustalanie wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych powinno być spójne z wyceną aktywów i pozostałych zobowiązań oraz z informacjami pochodzącymi z rynku, a także odpowiadać zmieniającym się międzynarodowym regulacjom w zakresie rachunkowości i nadzoru.

(55)

Wartość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych powinna zatem odpowiadać kwocie, którą zakład ubezpieczeń lub zakład reasekuracji musiałby zapłacić, gdyby dokonywał natychmiastowego przeniesienia swoich praw i zobowiązań umownych na inny zakład. W związku z tym wartość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych powinna odpowiadać kwocie, której inny zakład ubezpieczeń lub zakład reasekuracji (zakład odniesienia) mógłby zgodnie z oczekiwaniami zażądać za przejęcie zobowiązań ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych i wywiązanie się z nich. Wysokość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych powinna odzwierciedlać charakterystykę odpowiadającego im portfela ubezpieczeń. W związku z tym informacje specyficzne dla zakładu, na przykład informacje na temat obsługi roszczeń i odpowiednich wydatków powinny być wykorzystywane do ich obliczenia jedynie w stopniu, w jakim umożliwiają one zakładowi ubezpieczeń lub zakładowi reasekuracji lepsze oddanie charakterystyki portfela ubezpieczeń.

(56)

Założenia dotyczące zakładu odniesienia mającego przejąć zobowiązania ubezpieczeniowe i reasekuracyjne i wywiązać się z nich powinny być ujednolicone w całej Wspólnocie. Zwłaszcza założenia dotyczące zakładu odniesienia, od których zależy, czy i w jakim stopniu przy obliczaniu marginesu ryzyka należy uwzględnić efekty dywersyfikacji, powinno się przeanalizować w ramach oceny wpływu środków wykonawczych, a następnie ujednolicić na szczeblu Wspólnoty.

(57)

Na potrzeby ustalania wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych powinna istnieć możliwość stosowania rozsądnych interpolacji i ekstrapolacji opartych na wartościach rynkowych, które można określić bezpośrednio.

(58)

Ekonomiczna wycena zobowiązań ubezpieczeniowych lub reasekuracyjnych wymaga obliczenia oczekiwanej bieżącej wartości zobowiązań ubezpieczeniowych na podstawie aktualnych i wiarygodnych informacji oraz realistycznych założeń, przy uwzględnieniu gwarancji finansowych oraz opcji w umowach ubezpieczenia i reasekuracji. Należy wprowadzić obowiązek stosowania skutecznych i zharmonizowanych metod aktuarialnych.

(59)

Celem uwzględnienia szczególnej sytuacji małych i średnich zakładów należy przewidzieć uproszczone metody obliczania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych.

(60)

System nadzoru powinien obejmować wymóg uwzględniający ryzyko, oparty na perspektywicznych obliczeniach i pozwalający na właściwą i dostatecznie szybką interwencję organów nadzoru (kapitałowy wymóg wypłacalności), oraz minimalny próg bezpieczeństwa, poniżej którego środki finansowe nie mogą spaść (minimalny wymóg kapitałowy). Oba wymogi kapitałowe powinny zostać zharmonizowane w całej Wspólnocie, tak by osiągnąć jednolity poziom ochrony ubezpieczających. Właściwe funkcjonowanie niniejszej dyrektywy wymaga odpowiedniego stopniowania interwencji między kapitałowym wymogiem wypłacalności a minimalnym wymogiem kapitałowym.

(61)

W celu złagodzenia nadmiernych potencjalnych procyklicznych skutków funkcjonowania systemu finansowego i w celu uniknięcia sytuacji, w której zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji byłyby w nadmiernym stopniu zmuszone do podwyższenia kapitału dodatkowego lub do sprzedaży swoich lokat w wyniku nieoczekiwanych niekorzystnych przepływów na rynkach finansowych, moduł ryzyka rynkowego standardowej formuły kapitałowego wymogu wypłacalności powinien obejmować symetryczny mechanizm dostosowania odnoszący się do zmian poziomu cen akcji. Ponadto w przypadku wyjątkowych spadków na rynkach finansowych, jeżeli ten symetryczny mechanizm dostosowania nie wystarczy, by umożliwić zakładom ubezpieczeń i zakładom reasekuracji spełnienie kapitałowego wymogu wypłacalności, powinno się wprowadzić przepis umożliwiający organom nadzoru przedłużenie okresu, w którym zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji muszą przywrócić poziom dopuszczalnych środków własnych pokrywający kapitałowy wymóg wypłacalności.

(62)

Kapitałowy wymóg wypłacalności powinien odzwierciedlać taką wysokość dopuszczalnych środków własnych, jaka umożliwia zakładom ubezpieczeń i zakładom reasekuracji pokrycie znacznych strat, a ubezpieczającym i beneficjentom daje wystarczającą pewność, że płatności zostaną zrealizowane, gdy staną się wymagalne.

(63)

W celu zapewnienia stałego posiadania przez zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji dopuszczalnych środków własnych pokrywających kapitałowy wymóg wypłacalności, z uwzględnieniem wszelkich zmian w ich profilu ryzyka, zakłady te powinny wyznaczać kapitałowy wymóg wypłacalności przynajmniej raz w roku, ciągle go monitorować i przeliczać ponownie, gdy tylko w istotny sposób zmienia się profil ryzyka.

(64)

Celem wspierania właściwego zarządzania ryzykiem oraz zbliżenia ustawowych wymogów kapitałowych do praktyk stosowanych w branży kapitałowy wymóg wypłacalności należy określić jako kapitał ekonomiczny, który zakład ubezpieczeń lub zakład reasekuracji musi posiadać dla zagwarantowania, że upadłość nastąpi nie częściej niż raz na 200 przypadków lub, ewentualnie, że istnieje przynajmniej 99,5 % prawdopodobieństwo, że zakłady te nadal będą w stanie wypełniać swoje zobowiązania wobec ubezpieczających i beneficjentów przez najbliższych 12 miesięcy. Ten kapitał gospodarczy powinien być obliczany na podstawie rzeczywistego profilu ryzyka tych zakładów, z uwzględnieniem wpływu ewentualnych technik ograniczania ryzyka oraz efektów dywersyfikacji.

(65)

Należy wprowadzić przepis określający standardową formułę obliczania kapitałowego wymogu wypłacalności, umożliwiający wszystkim zakładom ubezpieczeń i zakładom reasekuracji wycenę ich kapitału ekonomicznego. Standardowa formuła powinna być zbudowana modułowo, co oznacza, że pierwszym krokiem powinno być oszacowanie ekspozycji na ryzyko w każdej kategorii ryzyka, zaś kolejnym ich zagregowanie. Jeżeli rzeczywisty profil ryzyka zakładu może zostać lepiej odzwierciedlony przy zastosowaniu parametrów specyficznych dla tego zakładu, należy dopuścić taką możliwość pod warunkiem że parametry te zostały określone przy użyciu standardowej metody.

(66)

Celem uwzględnienia szczególnej sytuacji małych i średnich zakładów należy przewidzieć uproszczone metody obliczania kapitałowego wymogu wypłacalności zgodnie ze wzorem standardowym.

(67)

Nowe, oparte na ocenie ryzyka podejście zasadniczo nie obejmuje koncepcji ilościowych ograniczeń dla lokat oraz kryteriów dopuszczalności aktywów. Jednak wprowadzenie ograniczeń dla lokat oraz kryteriów dopuszczalności aktywów powinno być możliwe, tak, aby uwzględnić ryzyka, które nie są dostatecznie pokryte przez dany podmoduł standardowej formuły.

(68)

Zgodnie z opartym na ocenie ryzyka podejściem do kapitałowego wymogu wypłacalności w szczególnych okolicznościach do obliczania tego wymogu powinno być możliwe stosowanie częściowych lub pełnych modeli wewnętrznych zamiast standardowej formuły. Zapewnienie ubezpieczającym i beneficjentom równoważnego poziomu ochrony wymaga, aby tego rodzaju modele wewnętrzne zostały uprzednio zatwierdzone przez organy nadzoru na podstawie zharmonizowanych procedur i standardów.

(69)

W przypadku gdy dopuszczone podstawowe środki własne spadną poniżej minimalnego wymogu kapitałowego, zezwolenie udzielone zakładowi ubezpieczeń lub zakładowi reasekuracji powinno zostać cofnięte, jeżeli zakład ten nie jest w stanie w krótkim czasie przywrócić poziomu dopuszczonych podstawowych środków własnych w wysokości minimalnego wymogu kapitałowego.

(70)

Minimalny wymóg kapitałowy powinien gwarantować poziom minimalny, poniżej którego środki finansowe nie powinny spaść. Ten poziom minimalny powinien być obliczany za pomocą prostego wzoru, z dolnym i górnym progiem określonym na podstawie kapitałowego wymogu wypłacalności opartego na ryzyku, by możliwe było narastające stopniowanie działań nadzorczych, oraz w oparciu o weryfikowalne dane.

(71)

Zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji powinny posiadać aktywa dostatecznej jakości, tak by pokryć swoje łączne potrzeby finansowe. Wszystkie lokaty zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji powinny być zarządzane zgodnie z zasadą „ostrożnego inwestora”.

(72)

Państwa członkowskie nie powinny wymagać od zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji lokowania środków w określone kategorie aktywów, ponieważ wymóg taki mógłby być niezgodny z przewidzianą w art. 56 Traktatu liberalizacją przepływów kapitału.

(73)

Konieczne jest wprowadzenie zakazu wszelkich przepisów pozwalających państwom członkowskim na nakładanie w jakiejkolwiek formie wymogu zastawienia aktywów służących do pokrycia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji, gdy ubezpieczyciel jest reasekurowany przez zakład ubezpieczeń lub zakład reasekuracji posiadający zezwolenie na mocy niniejszej dyrektywy lub przez zakład państwa trzeciego, jeżeli system nadzoru tego państwa został uznany za równoważny.

(74)

Dotychczasowe ramy prawne nie zawierały ani szczegółowych kryteriów ostrożnościowej oceny planowanych transakcji nabycia, ani procedury stosowania takich kryteriów. Konieczne jest zatem sprecyzowanie kryteriów i procesu oceny ostrożnościowej w celu zapewnienia niezbędnej pewności prawnej, jasności i przewidywalności procesu oceny i jego rezultatów. Te kryteria i procedury zostały wprowadzone dyrektywą 2007/44/WE. W odniesieniu do ubezpieczeń i reasekuracji przepisy te powinny zatem zostać ujednolicone i włączone do niniejszej dyrektywy.

(75)

Maksymalne zharmonizowanie w całej Wspólnocie tych procedur i ocen ostrożnościowych ma zatem zasadnicze znaczenie. Niemniej jednak przepisy dotyczące znacznych pakietów akcji nie powinny uniemożliwiać państwom członkowskim stosowania wymogu informowania organów nadzoru o transakcjach nabycia akcji poniżej progów określonych w tych przepisach, o ile państwo członkowskie wprowadzi do tego celu nie więcej niż jeden dodatkowy próg poniżej 10 %. Nie powinny one również uniemożliwiać organom nadzoru wydawania ogólnych wytycznych dotyczących tego, w jakich przypadkach takie udziały powinny być uznawane za wywierające znaczący wpływ.

(76)

W związku z rosnącą mobilnością mieszkańców Unii ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej z tytułu użytkowania pojazdów jest coraz częściej oferowane transgranicznie. Celem zapewnienia dalszego właściwego funkcjonowania systemu zielonej karty oraz porozumień między krajowymi biurami ubezpieczycieli oferujących ubezpieczenia komunikacyjne właściwe jest, by państwa członkowskie mogły wymagać od zakładów ubezpieczeń, które oferują na ich terytorium ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej z tytułu użytkowania pojazdów na zasadzie świadczenia usług, przystąpienia do biura krajowego oraz do funduszu gwarancyjnego ustanowionego w tym państwie członkowskim, jak również udziału w ich finansowaniu. Państwo członkowskie świadczenia usług powinno wymagać od zakładów, które oferują ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej z tytułu użytkowania pojazdów, wyznaczenia na jego terytorium przedstawiciela, który gromadzi wszelkie niezbędne informacje związane z roszczeniami odszkodowawczymi i reprezentuje dany zakład.

(77)

W ramach rynku wewnętrznego w interesie ubezpieczającego jest posiadanie dostępu do jak najszerszej gamy produktów ubezpieczeniowych oferowanych we Wspólnocie. Państwo członkowskie umiejscowienia ryzyka lub państwo członkowskie zobowiązania powinno zatem zapewnić wyeliminowanie wszystkich przeszkód dla obrotu na jego terytorium wszelkimi produktami ubezpieczeniowymi oferowanymi do sprzedaży we Wspólnocie, o ile produkty te nie są sprzeczne z obowiązującymi w danym państwie członkowskim przepisami prawa chroniącymi dobro ogólne oraz o ile dobro ogólne nie jest zabezpieczone przepisami państwa członkowskiego siedziby.

(78)

Należy zapewnić system sankcji nakładanych w przypadku gdy w państwie członkowskim umiejscowienia ryzyka lub państwie członkowskim zobowiązania zakład ubezpieczeń nie przestrzega obowiązujących go przepisów chroniących dobro ogólne.

(79)

Na wewnętrznym rynku ubezpieczeń konsumenci mają szerszą i bardziej zróżnicowaną ofertę umów. Jeżeli mają oni w pełni korzystać z tej różnorodności oraz ze zwiększonej konkurencji, muszą przed zawarciem umowy i przez cały okres jej obowiązywania otrzymywać wszystkie niezbędne informacje umożliwiające im dokonanie wyboru umowy najlepiej odpowiadającej im potrzebom.

(80)

Zakład ubezpieczeń oferujący umowy o świadczenie pomocy powinien posiadać środki konieczne do udzielenia oferowanych świadczeń w naturze w odpowiednim czasie. Należy ustanowić specjalne przepisy dotyczące obliczania kapitałowego wymogu wypłacalności oraz nieprzekraczalnego dolnego progu minimalnego wymogu kapitałowego, jaki zakład taki musi spełniać.

(81)

Należy ułatwić skuteczne prowadzenie we Wspólnocie działalności koasekuracyjnej w zakresie operacji, które z racji swojego charakteru lub rozmiaru mogą być objęte koasekuracją międzynarodową, poprzez minimalną harmonizację pozwalającą uniknąć zakłóceń konkurencji i nierównego traktowania. W tym kontekście wiodący zakład ubezpieczeń powinien oszacowywać szkody i ustalać wielkość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych. Należy także zapewnić szczególną współpracę w dziedzinie koasekuracji we Wspólnocie, zarówno między organami nadzoru państw członkowskich, jak i między tymi organami i Komisją.

(82)

W interesie ochrony ubezpieczonych należy zharmonizować krajowe przepisy dotyczące ubezpieczenia ochrony prawnej. Należy w miarę możliwości wykluczyć lub rozwiązać wszelkie sprzeczności interesów, wynikające w szczególności z faktu, że zakład ubezpieczeń ubezpiecza inną osobę lub ubezpiecza daną osobę w zakresie zarówno ochrony prawnej, jak i innej grupy ubezpieczeń. Odpowiedni do tego celu poziom ochrony ubezpieczających można osiągnąć w różny sposób. Bez względu na to, jakie rozwiązanie zostanie przyjęte, interesy osób posiadających ubezpieczenie ochrony prawnej powinny być chronione przez równorzędne zabezpieczenia.

(83)

Spory między osobami ubezpieczonymi i zakładami ubezpieczeniowymi pokrywającymi koszty pomocy prawnej powinny być rozstrzygane jak najrzetelniej i jak najszybciej. W związku z tym właściwe jest, by państwa członkowskie przewidziały postępowanie arbitrażowe lub postępowanie zapewniające porównywalne gwarancje.

(84)

W niektórych państwach członkowskich prywatne lub dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne może w części lub w całości zastąpić ubezpieczenie zdrowotne oferowane przez systemy ubezpieczenia społecznego. Szczególny charakter tego rodzaju ubezpieczenia zdrowotnego odróżnia je od innych grup ubezpieczeń inne niż na życie oraz ubezpieczeń na życie pod tym względem, że konieczne jest zapewnienie ubezpieczającym, niezależnie od ich wieku lub profilu ryzyka, rzeczywistego dostępu do prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego lub ubezpieczenia zdrowotnego zawieranego dobrowolnie. Biorąc pod uwagę ten szczególny charakter oraz skutki społeczne umów ubezpieczenia zdrowotnego, organy nadzoru państw członkowskich umiejscowienia ryzyka powinny mieć możliwość wymagania systematycznego zgłaszania ogólnych i szczegółowych warunków umów prywatnego lub dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego celem zbadania, czy umowy te mogą w części lub w całości zastąpić ubezpieczenie zdrowotne oferowane przez system ubezpieczenia społecznego. Badanie to nie powinno być jednak uprzednim warunkiem wprowadzenia produktów na rynek.

(85)

W tym celu niektóre państwa członkowskie przyjęły szczególne przepisy prawne. Ze względu na ochronę dobra ogólnego powinna istnieć możliwość przyjęcia lub zachowania takich przepisów prawnych, o ile nie ograniczają one nadmiernie prawa przedsiębiorczości lub swobody świadczenia usług, przy czym przepisy te powinny być stosowane w identyczny sposób. Wspomniane przepisy prawne mogą różnić się stosownie do warunków w każdym państwie członkowskim. Cel ochrony dobra ogólnego może również zostać osiągnięty poprzez nałożenie na zakłady, które oferują prywatne lub dobrowolne ubezpieczenia zdrowotne, wymogu oferowania standardowych umów ubezpieczenia, przewidujących taki sam zakres ubezpieczenia, jak oferowany przez ustawowy system ubezpieczeń społecznych, za stawkę, która nie przekracza wyznaczonego maksymalnego poziomu, jak również nałożenie wymogu uczestniczenia w systemie kompensowania strat. Możliwe jest również wprowadzenie wymogu prowadzenia działalności w zakresie prywatnych lub dobrowolnych ubezpieczeń zdrowotnych na podobnej podstawie technicznej, jak w przypadku ubezpieczeń na życie.

(86)

Przyjmujące państwa członkowskie powinny mieć możliwość wymagania od każdego zakładu ubezpieczeń, który na własne ryzyko oferuje na ich terytorium obowiązkowe ubezpieczenie od wypadków przy pracy, przestrzegania określonych w ich prawie krajowym przepisów szczegółowych dotyczących tego rodzaju ubezpieczenia. Wymóg ten nie powinien mieć jednak zastosowania do przepisów dotyczących nadzoru finansowego, za który wyłączną odpowiedzialność powinno ponosić państwo członkowskie siedziby.

(87)

Niektóre państwa członkowskie nie nakładają na transakcje ubezpieczeniowe żadnych podatków pośrednich, większość stosuje jednak specjalne podatki i inne formy danin publicznych, w tym opłaty dodatkowe przeznaczone dla organów odszkodowawczych. Struktura i stawki takich podatków i danin publicznych różnią się wyraźnie między poszczególnymi państwami członkowskimi, w których są stosowane. Pożądane jest unikanie sytuacji, w których istniejące różnice prowadzą do zakłócenia konkurencji w zakresie usług ubezpieczeniowych między państwami członkowskimi. Do czasu przyszłej harmonizacji stosowanie systemów podatkowych oraz innych form danin publicznych przyjętych w państwie członkowskim umiejscowienia ryzyka lub państwie członkowskim zobowiązania, może umożliwić wyeliminowanie tego problemu, a przyjęcie rozwiązań zapewniających pobieranie tych podatków i danin publicznych należy do państw członkowskich.

(88)

Te państwa członkowskie, które nie muszą stosować rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) (21), powinny zgodnie z niniejszą dyrektywą stosować przepisy tego rozporządzenia w celu określenia prawa właściwego dla umów ubezpieczenia objętych zakresem art. 7 tego rozporządzenia.

(89)

W celu uwzględnienia międzynarodowych aspektów reasekuracji należy umożliwić zawieranie umów międzynarodowych z państwami trzecimi, służących zdefiniowaniu środków nadzoru nad reasekuratorami, którzy prowadzą działalność na terytorium każdej z umawiających się stron. Należy również przewidzieć elastyczną procedurę, tak by na poziomie wspólnotowym umożliwić ocenę równoważności nadzoru w państwach trzecich i w ten sposób zwiększyć liberalizację działalności reasekuracyjnej w państwach trzecich poprzez utworzenie oddziału lub transgraniczne świadczenie usług.

(90)

Ze względu na szczególny charakter działalności w zakresie reasekuracji ograniczonej państwa członkowskie powinny zapewnić, by zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji, które zawierają umowy reasekuracji ograniczonej lub prowadzą działalność w zakresie reasekuracji ograniczonej, potrafiły właściwie określać, szacować i kontrolować ryzyka wynikające z tych umów lub z tej działalności.

(91)

Należy ustanowić właściwe przepisy dla spółek celowych, które przejmują ryzyka od zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji, choć same nie są zakładami ubezpieczeń ani zakładami reasekuracji. Kwoty, które mogą być odzyskane od spółek celowych, powinny zostać uznane za kwoty możliwe do potrącenia w ramach umów reasekuracji lub retrocesji.

(92)

Spółki celowe, które uzyskały zezwolenie przed dniem 31 października 2012 r., powinny podlegać prawu państwa członkowskiego, które udzieliło zezwolenia danej spółce celowej. Jednak w celu uniknięcia arbitrażu regulacyjnego wszelka nowa działalność rozpoczęta przez tego rodzaju spółkę celową po dniu 31 października 2012 r. powinna podlegać przepisom niniejszej dyrektywy.

(93)

Ze względu na coraz wyraźniejszy transgraniczny charakter działalności ubezpieczeniowej należy w jak największym stopniu zredukować rozbieżności między systemami państw członkowskich dotyczącymi spółek celowych, które podlegają przepisom niniejszej dyrektywy, przy uwzględnieniu ich struktur nadzorczych.

(94)

Należy prowadzić dalsze prace w zakresie spółek celowych z uwzględnieniem prac wykonanych w innych gałęziach sektora finansowego.

(95)

Środki w zakresie nadzoru nad zakładami ubezpieczeń i zakładami reasekuracji grupy ubezpieczeniowej powinny umożliwić organom sprawującym nadzór nad zakładem ubezpieczeń lub zakładem reasekuracji dokonanie lepiej uzasadnionej oceny jego sytuacji finansowej.

(96)

Tego rodzaju nadzór nad grupą powinien w należytej mierze uwzględniać ubezpieczeniowe spółki holdingowe i ubezpieczeniowe spółki holdingowe prowadzące działalność mieszaną. Niniejsza dyrektywa nie powinna jednak w żaden sposób oznaczać, by państwa członkowskie miały sprawować nadzór nad tymi zakładami na zasadach nadzoru indywidualnego.

(97)

Podczas gdy nadzór nad poszczególnymi zakładami ubezpieczeń lub zakładami reasekuracji pozostaje podstawową zasadą nadzoru ubezpieczeniowego, konieczne jest określenie, które zakłady podlegają nadzorowi na poziomie grupy.

(98)

Z zastrzeżeniem prawa wspólnotowego i prawa krajowego zakłady, zwłaszcza towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych i inne towarzystwa ubezpieczeń oparte na zasadzie wzajemności, powinny mieć możliwość łączenia się poprzez tworzenie koncentracji lub grup nie poprzez powiązania kapitałowe, lecz poprzez sformalizowane silne i trwałe stosunki, oparte na umownym lub innym istotnym uznaniu gwarantującym solidarność finansową między tymi zakładami. Jeżeli dominujący wpływ wywierany jest poprzez scentralizowaną koordynację, zakłady te powinny podlegać nadzorowi na takich samych zasadach, jak w przypadku grup ustanowionych poprzez powiązania kapitałowe, celem uzyskania odpowiedniego poziomu ochrony ubezpieczających oraz równych warunków działania poszczególnych grup.

(99)

W każdym przypadku nadzór nad grupą powinien być sprawowany na poziomie najwyższego zakładu posiadającego udziały kapitałowe, który ma swoją siedzibę we Wspólnocie. Państwa członkowskie powinny mieć jednak możliwość zezwolenia swoim organom nadzoru na sprawowanie nadzoru nad grupą na ograniczonej liczbie niższych poziomów, jeżeli uznają to za konieczne.

(100)

W przypadku zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji będących częścią grupy ubezpieczeniowej konieczne jest obliczenie wypłacalności na poziomie grupy.

(101)

Skonsolidowany kapitałowy wymóg wypłacalności w odniesieniu do grupy powinien uwzględniać całościową dywersyfikację ryzyka występującą we wszystkich zakładach ubezpieczeń i zakładach reasekuracji w tej grupie w celu właściwego odzwierciedlenia jej ekspozycji na ryzyko.

(102)

Zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji będące częścią grupy ubezpieczeniowej powinny mieć możliwość wystąpienia z wnioskiem o zatwierdzenie modelu wewnętrznego stosowanego do obliczania wypłacalności zarówno na poziomie grupy, jak i poszczególnych zakładów.

(103)

Niektóre przepisy dyrektywy wyraźnie przewidują mediacyjną lub konsultacyjną rolę CEIOPS, nie powinno to wykluczać jednak odgrywania przez CEIOPS mediacyjnej lub konsultacyjnej roli również w odniesieniu do innych przepisów.

(104)

Niniejsza dyrektywa odzwierciedla innowacyjny model nadzoru, w którym kluczową rolę przypisano organowi sprawującemu nadzór nad grupą, uznając i utrzymując zarazem ważną rolę organu nadzoru indywidualnego. Uprawnienia i zadania organów nadzoru są związane z ponoszeniem odpowiedzialności.

(105)

Wszyscy ubezpieczający i beneficjenci powinni być jednakowo traktowani bez względu na obywatelstwo lub miejsce zamieszkania. W tym celu każde państwo członkowskie powinno zapewnić, by wszelkie środki przyjmowane przez organ nadzoru w oparciu o udzielony mu mandat nie były postrzegane jako sprzeczne z interesami danego państwa członkowskiego lub ubezpieczających i beneficjentów w danym państwie członkowskim. We wszystkich przypadkach rozstrzygania roszczeń i postępowania likwidacyjnego aktywa powinny być rozdzielane na sprawiedliwych zasadach między wszystkich odpowiednich ubezpieczających, niezależnie od obywatelstwa lub miejsca zamieszkania.

(106)

Konieczne jest zagwarantowanie, że środki własne są odpowiednio podzielone wewnątrz grupy i w razie potrzeby są dostępne celem ochrony ubezpieczających i beneficjentów. W tym celu zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji będące częścią grupy powinny dysponować środkami własnymi wystarczającymi do pokrycia swojego kapitałowego wymogu wypłacalności.

(107)

Wszystkie organy nadzoru zajmujące się sprawowaniem nadzoru nad grupą powinny być w stanie rozumieć podejmowane decyzje, zwłaszcza gdy są one podejmowane przez organ sprawujący nadzór nad grupą. W związku z tym istotne informacje dostępne dla jednego organu nadzoru powinny być przekazywane pozostałym organom nadzoru, gdy tylko staną się one dostępne, aby wszystkie organy nadzoru mogły sformułować opinię na podstawie tych samych istotnych informacji. Jeżeli zainteresowane organy nadzoru nie są w stanie osiągnąć porozumienia, należy zwrócić się do CEIOPS o fachową opinię w celu rozstrzygnięcia kwestii.

(108)

Wypłacalność zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji, który jest jednostką zależną ubezpieczeniowej spółki holdingowej lub zakładu ubezpieczeń państwa trzeciego lub zakładu reasekuracji państwa trzeciego, może zależeć od zasobów finansowych grupy, której zakład ten jest częścią, oraz od podziału środków finansowych wewnątrz tej grupy. Organy nadzoru powinny zatem mieć możliwość sprawowania nadzoru nad grupą oraz stosowania właściwych środków na poziomie zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji, jeżeli wypłacalność tego zakładu jest lub może być zagrożona.

(109)

Koncentracje ryzyka oraz transakcje wewnątrz grupy mogą wpływać na sytuację finansową zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji. Organy nadzoru powinny mieć zatem możliwość sprawowania nadzoru nad tego rodzaju koncentracjami ryzyka i transakcjami wewnątrz grupy, z uwzględnieniem charakteru stosunków między jednostkami regulowanymi i nieregulowanymi, w tym ubezpieczeniowymi spółkami holdingowymi i ubezpieczeniowymi spółkami holdingowymi o działalności mieszanej, oraz stosowania właściwych środków na poziomie zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji, jeżeli jego wypłacalność jest lub może być zagrożona.

(110)

Zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji będące częścią grupy powinny dysponować odpowiednimi systemami zarządzania, które powinny podlegać procesowi nadzoru.

(111)

W przypadku każdej grupy ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej objętej nadzorem nad grupą jeden spośród zaangażowanych organów nadzoru powinien zostać wyznaczony jako organ sprawujący nadzór nad grupą. Uprawnienia i obowiązki organu sprawującego nadzór nad grupą powinny obejmować odpowiednie uprawnienia decyzyjne i uprawnienia w zakresie koordynacji. Organy zaangażowane w nadzór nad zakładami ubezpieczeń i zakładami reasekuracji należącymi do tej samej grupy powinny dokonać uzgodnień dotyczących koordynacji.

(112)

Wobec rosnącego zakresu kompetencji organu sprawującego nadzór nad grupą należy zapewnić, by nie istniała możliwość arbitralnego obejścia kryteriów wyboru organu sprawującego nadzór nad grupą. Zwłaszcza w przypadkach, gdy organ sprawujący nadzór nad grupą będzie wyznaczany z uwzględnieniem struktury grupy i względnej wagi działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej na różnych rynkach, transakcje wewnątrz grupy i reasekuracja w ramach grupy nie powinny być podwójnie naliczane przy ocenie ich względnej wagi na danym rynku.

(113)

Organy nadzoru ze wszystkich państw członkowskich, w których zakłady danej grupy mają siedzibę, powinny uczestniczyć w sprawowaniu nadzoru nad grupą za pośrednictwem kolegium organów nadzoru (kolegium). Powinny mieć dostęp do informacji dostępnych innym organom nadzoru należącym do kolegium i aktywnie i stale uczestniczyć w procesie podejmowania decyzji. Należy ustanowić współpracę między organami sprawującymi nadzór nad zakładami ubezpieczeń i zakładami reasekuracji, jak również między tymi organami a organami odpowiedzialnymi za nadzór nad przedsiębiorstwami prowadzącymi działalność w innych gałęziach sektora finansowego.

(114)

Działalność kolegium powinna być współmierna do charakteru, skali i złożoności ryzyk właściwych dla działalności prowadzonej przez wszystkie zakłady należące do danej grupy, a także do jej aspektów transgranicznych. Kolegium powinno być ustanowione w sposób zapewniający faktyczne stosowanie procedur współpracy, wymiany informacji i konsultacji między organami nadzoru należącymi do kolegium zgodnie z niniejszą dyrektywą. Organy nadzoru powinny wykorzystywać kolegium do wspierania spójności podejmowanych przez nie decyzji i do ścisłej współpracy w wykonywaniu działań nadzorczych w całej grupie na podstawie ujednoliconych kryteriów.

(115)

Niniejsza dyrektywa powinna przyznawać CEIOPS rolę doradczą. Opinia wydana przez CEIOPS dla organu sprawującego nadzór nad grupą nie powinna być dla niego wiążąca przy podejmowaniu decyzji. Podejmując decyzję, odpowiedni organ sprawujący nadzór nad grupą uwzględnia jednak w pełni tę opinię i wyjaśnia wszelkie znacznie od niej odbiegające elementy.

(116)

Zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji będące częścią grupy, której siedziba znajduje się poza Wspólnotą, powinny podlegać równoważnemu i właściwemu systemowi nadzoru nad grupą. Konieczne jest zatem zapewnienie przejrzystych regulacji oraz wymiany informacji dotyczących wszystkich istotnych faktów z organami państw trzecich. Aby zapewnić ujednolicone podejście do określania i oceny równoważności systemu nadzoru ubezpieczeń i reasekuracji w państwie trzecim, należy ustanowić przepis dotyczący wiążącej decyzji Komisji w kwestii równoważności systemów wypłacalności państw trzecich. W przypadku państw trzecich, w odniesieniu do których Komisja nie przyjęła decyzji, oceny równoważności powinien dokonać organ sprawujący nadzór nad grupą po konsultacji z pozostałymi odpowiednimi organami nadzoru.

(117)

Ponieważ przepisy krajowe dotyczące środków odnoszących się do reorganizacji oraz postępowania likwidacyjnego nie są zharmonizowane, właściwe jest zapewnienie w ramach rynku wewnętrznego wzajemnego uznawania przepisów państw członkowskich dotyczących środków odnoszących się do reorganizacji i likwidacji zakładów ubezpieczeń, a także niezbędnej współpracy, przy uwzględnieniu zasad jedności, uniwersalności, koordynacji i jawności tego rodzaju środków oraz równego traktowania i ochrony wierzycieli ubezpieczeniowych.

(118)

Należy zagwarantować, że środki odnoszące się do reorganizacji, przyjęte przez właściwy organ państwa członkowskiego w celu zachowania lub przywrócenia dobrej kondycji finansowej zakładu ubezpieczeń i zapobieżenia w miarę możliwości likwidacji zakładu, stają się skuteczne w całej Wspólnocie. Nie powinno mieć to jednak wpływu na skutki tego rodzaju środków odnoszących się do reorganizacji oraz postępowania likwidacyjnego w stosunku do państw trzecich.

(119)

Należy dokonać rozróżnienia między organami właściwymi w kwestii środków odnoszących się do reorganizacji i postępowania likwidacyjnego a organami sprawującymi nadzór nad zakładami ubezpieczeń.

(120)

Zgodnie z obowiązującymi zasadami dotyczącymi niewypłacalności definicja „oddziału” do celów niewypłacalności powinna uwzględniać fakt, że jedynie zakład ubezpieczeń posiada osobowość prawną. Jednakże to przepisy państwa członkowskiego siedziby określają sposób, w jaki w postępowaniu likwidacyjnym zakładu ubezpieczeń traktowane są aktywa i zobowiązania będące w posiadaniu niezależnych osób posiadających stałe upoważnienie do działania jako upoważniony przedstawiciel w imieniu tego zakładu ubezpieczeń.

(121)

Należy określić, pod jakimi warunkami postępowanie likwidacyjne, którego podstawą nie jest niewypłacalność i które powoduje pierwszeństwo zaspokojenia roszczeń ubezpieczeniowych, wchodzi w zakres niniejszej dyrektywy. W przypadku roszczeń pracowników zakładu ubezpieczeń wynikających z umów o pracę i stosunku zatrudnienia powinna istnieć możliwość przeniesienia ich na krajowy system gwarancji płac. Przeniesione w ten sposób roszczenia powinny być traktowane zgodnie z przepisami państwa członkowskiego siedziby (lex concursus).

(122)

Zastosowanie środków odnoszących się do reorganizacji nie wyklucza otwarcia postępowania likwidacyjnego. Powinna zatem istnieć możliwość otwarcia postępowania likwidacyjnego w przypadku braku lub w następstwie przyjęcia środków odnoszących się do reorganizacji i możliwość ich zakończenia układem lub przy pomocy innych podobnych środków, w tym środków odnoszących się do reorganizacji.

(123)

Do podejmowania decyzji w sprawie postępowania likwidacyjnego dotyczącego zakładu ubezpieczeń powinny być uprawnione wyłącznie właściwe organy państwa członkowskiego siedziby. Decyzje te powinny być skuteczne w całej Wspólnocie i powinny być uznawane przez wszystkie państwa członkowskie. Decyzje powinny być publikowane zgodnie z procedurami państwa członkowskiego siedziby oraz w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Informacje powinny być także udostępniane znanym wierzycielom mającym miejsce zamieszkania lub siedzibę we Wspólnocie, którzy powinni mieć prawo wnoszenia roszczeń i przedstawiania uwag.

(124)

W postępowaniu likwidacyjnym powinny zostać uwzględnione wszystkie aktywa i zobowiązania zakładu ubezpieczeń.

(125)

Wszystkie warunki związane z otwarciem, prowadzeniem i zamknięciem postępowania likwidacyjnego powinny być określane przez przepisy prawa państwa członkowskiego siedziby.

(126)

Celem zapewnienia skoordynowanych działań państw członkowskich organy nadzoru państwa członkowskiego siedziby i organy nadzoru pozostałych państw członkowskich powinny w trybie pilnym zostać poinformowane o otwarciu postępowania likwidacyjnego.

(127)

Niezmiernie ważne jest, aby osoby ubezpieczone, ubezpieczający, beneficjenci i wszystkie poszkodowane strony posiadające bezpośrednie prawo pozwania zakładu ubezpieczeń z tytułu roszczenia powstałego na skutek działalności ubezpieczeniowej były chronione w postępowaniu likwidacyjnym, przy czym ochrona ta nie obejmuje roszczeń, które nie powstały w związku ze zobowiązaniami wynikającymi z umów ubezpieczeniowych lub innej działalności ubezpieczeniowej, ale w związku z odpowiedzialnością cywilną spowodowaną przez przedstawiciela w trakcie negocjacji, za którą, zgodnie z prawem mającym zastosowanie do umowy ubezpieczenia lub działalności ubezpieczeniowej, nie ponosi on odpowiedzialności na mocy takiej umowy ubezpieczenia lub działalności ubezpieczeniowej. Dla osiągnięcia tego celu państwa członkowskie powinny mieć możliwość wyboru między równoważnymi metodami zagwarantowania szczególnego traktowania wierzycieli ubezpieczeniowych, przy czym żadna z tych metod nie stanowi dla państwa członkowskiego przeszkody w ustaleniu kolejności zaspokajania różnych kategorii roszczeń ubezpieczeniowych. Należy również zapewnić właściwą równowagę między ochroną wierzycieli ubezpieczeniowych a ochroną innych wierzycieli uprzywilejowanych na mocy prawa krajowego danego państwa członkowskiego.

(128)

Otwarcie postępowania likwidacyjnego powinno pociągać za sobą cofnięcie zezwolenia na prowadzenie działalności udzielonego zakładowi ubezpieczeń, o ile nie zostało ono już wcześniej cofnięte.

(129)

Wierzyciele powinni mieć prawo do wnoszenia roszczeń i przedkładania pisemnych uwag w trakcie postępowania likwidacyjnego. Roszczenia wierzycieli mających miejsce zamieszkania lub siedzibę w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie siedziby powinny być traktowane tak samo, jak równoważne roszczenia w państwie członkowskim siedziby, bez dyskryminacji z powodu obywatelstwa lub miejsca zamieszkania.

(130)

Celem ochrony zaufania oraz pewności obrotu prawnego w państwach członkowskich innych niż państwo członkowskie siedziby konieczne jest określenie prawa właściwego w odniesieniu do skutków wywieranych przez środki odnoszące się do reorganizacji oraz postępowanie likwidacyjne na toczące się postępowania sądowe i działania egzekucyjne poszczególnych wierzycieli związane z postępowaniami sądowymi.

(131)

Środki niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (22).

(132)

W szczególności Komisja powinna być uprawniona do przyjęcia środków w zakresie dostosowania załączników oraz środków określających w szczególności uprawnienia nadzorcze i działania w zakresie nadzoru, które mają zostać podjęte, oraz środków określających bardziej szczegółowe wymogi w obszarach takich, jak system zarządzania, publiczne ujawnianie informacji, kryteria oceny w odniesieniu do znacznych pakietów akcji, obliczanie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych i wymogów kapitałowych, zasady lokowania i nadzór nad grupami. Komisja powinna również być uprawniona do przyjmowania środków wykonawczych przyznających państwom trzecim status równoważności z przepisami niniejszej dyrektywy. Ponieważ środki te mają zakres ogólny i służą zmianie elementów innych niż istotne niniejszej dyrektywy, między innymi poprzez jej uzupełnienie nowymi elementami innymi niż istotne, środki te muszą zostać przyjęte zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, o której mowa w art. 5a decyzji 1999/468/WE.

(133)

Ponieważ cele niniejszej dyrektywy nie mogą zostać osiągnięte w zadowalający sposób przez państwa członkowskie, natomiast z uwagi na rozmiary i skutki działania mogą zostać lepiej zrealizowane na poziomie Wspólnoty, Wspólnota może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.

(134)

Dyrektywa Rady 64/225/EWG z dnia 25 lutego 1964 r. w sprawie zniesienia ograniczeń swobody przedsiębiorczości i świadczenia usług w dziedzinie reasekuracji i retrocesji (23), dyrektywa Rady 73/240/EWG z dnia 24 lipca 1973 r. znosząca ograniczenia swobody przedsiębiorczości w zakresie ubezpieczeń bezpośrednich innych niż ubezpieczenia na życie (24), dyrektywa Rady 76/580/EWG z dnia 29 czerwca 1976 r. zmieniająca dyrektywę 73/239/EWG w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do podejmowania i prowadzenia działalności w dziedzinie ubezpieczeń bezpośrednich innych niż ubezpieczenia na życie (25) oraz dyrektywa Rady 84/641/EWG z dnia 10 grudnia 1984 r. zmieniająca, szczególnie w zakresie ubezpieczenia świadczenia pomocy turystycznej, pierwszą dyrektywę (73/239/EWG) w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do podejmowania i prowadzenia działalności w dziedzinie ubezpieczeń bezpośrednich innych niż ubezpieczenia na życie (26) stały się nieaktualne i powinny zostać uchylone.

(135)

Zobowiązanie do transponowania niniejszej dyrektywy do prawa krajowego powinno ograniczać się do tych przepisów, które stanowią zasadniczą zmianę w porównaniu z wcześniejszymi dyrektywami. Zobowiązanie do transponowania przepisów, które nie uległy zmianie, wynika z wcześniejszych dyrektyw.

(136)

Niniejsza dyrektywa nie powinna naruszać zobowiązań państw członkowskich dotyczących terminów transpozycji do prawa krajowego dyrektyw określonych w załączniku VI część B.

(137)

Komisja dokona przeglądu stosowności obowiązujących systemów gwarancji w sektorze ubezpieczeniowym i sporządzić odpowiedni wniosek legislacyjny.

(138)

Artykuł 17 ust. 2 dyrektywy 2003/41/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 czerwca 2003 r. w sprawie działalności instytucji pracowniczych programów emerytalnych oraz nadzoru nad takimi instytucjami (27) odnosi się do obowiązującego prawodawstwa w zakresie marginesów wypłacalności. Odniesienia te należy utrzymać, aby zachować status quo. Komisja powinna jak najszybciej dokonać przeglądu dyrektywy 2003/41/WE zgodnie z jej art. 21 ust. 4. Przy wsparciu ze strony CEIOPS Komisja powinna opracować właściwy system zasad wypłacalności programów emerytalnych, odzwierciedlając przy tym w pełni zasadniczą odrębność zakładów ubezpieczeń, a w związku z tym nie powinna przesądzać z góry o narzuceniu im stosowania niniejszej dyrektywy.

(139)

Przyjęcie niniejszej dyrektywy zmienia profil ryzyka zakładu ubezpieczeń w stosunku do ubezpieczającego. Komisja powinna jak najszybciej, najpóźniej do końca 2010 r., przedstawić wniosek w sprawie przeglądu dyrektywy 2002/92/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie pośrednictwa ubezpieczeniowego (28), z uwzględnieniem konsekwencji, jakie niniejsza dyrektywa będzie miała dla ubezpieczających.

(140)

Niezwykle potrzebne są dalsze szeroko zakrojone reformy modelu regulacji i nadzoru sektora finansowego w UE; Komisja powinna szybko przedstawić odpowiednie wnioski, z należytym uwzględnieniem konkluzji przedstawionych w dniu 25 lutego 2009 r. przez grupę ekspertów pod przewodnictwem Jacques’a de Larosière. Komisja powinna złożyć wnioski dotyczące przepisów niezbędnych do uzupełnienia braków wskazanych w przepisach dotyczących koordynacji nadzoru i ustaleń dotyczących współpracy.

(141)

Konieczne jest zwrócenie się do CEIOPS o opinię w sprawie najlepszego sposobu rozwiązania kwestii wzmożonego nadzoru nad grupami i zarządzania kapitałem w grupie zakładów ubezpieczeń lub zakładów reasekuracji. Należy zwrócić się do CEIOPS o przedstawienie opinii, która pomoże Komisji opracować wnioski w warunkach spójnych z wysokim poziomem ochrony ubezpieczających (i beneficjentów) oraz z zachowaniem stabilności finansowej. W związku z tym należy zwrócić się do CEIOPS o sporządzenie na użytek Komisji opinii w sprawie struktury i zasad, jakimi należy się kierować, wprowadzając w przyszłości ewentualne zmiany do niniejszej dyrektywy, które mogą być konieczne celem nadania skuteczności proponowanym zmianom. Komisja powinna przedłożyć Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie i odpowiednie wnioski dotyczące alternatywnych systemów nadzoru ostrożnościowego zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji należących do grup, które poprawią skuteczność zarządzania kapitałem w grupach, jeżeli spełniony zostanie warunek istnienia odpowiednich wspomagających ram prawnych dla wprowadzenia tego rodzaju systemu.

W szczególności pożądane jest, by wsparcia grupowego działał na solidnych podstawach w oparciu o istnienie ujednoliconych i odpowiednio finansowanych systemów gwarancji ubezpieczeniowych, ujednoliconych i prawnie wiążących ram łączących właściwe organy, banki centralne i ministerstwa finansów w odniesieniu do zarządzania w sytuacjach kryzysowych, rozwiązania i podziału obciążeń fiskalnych, wiążących uprawnienia nadzorcze i zadania fiskalne;, prawnie wiążących ram mediacji w sporach dotyczących nadzoru; ujednoliconych ram wczesnego interweniowania; oraz ujednoliconych ram możliwości dokonywania transferu kapitału, niewypłacalności i procedur likwidacji usuwających z krajowego prawa spółek lub korporacji bariery w dokonywaniu transferu kapitału. W swoim sprawozdaniu Komisja powinna również uwzględnić zachowanie się efektów dywersyfikacji w czasie oraz ryzyka związanego z przynależnością do grupy, praktyki w zakresie scentralizowanego zarządzania ryzykiem w grupach, funkcjonowanie wewnętrznych modeli grup oraz nadzór nad transakcjami wewnątrz grup i koncentracją ryzyka.

(142)

Zgodnie z pkt 34 Porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa (29) zachęca się państwa członkowskie do sporządzania – dla własnych celów i w interesie Wspólnoty – i publikowania własnych tabel jak najdokładniej ilustrujących korelacje między niniejszą dyrektywą a środkami transpozycji,

TYTUŁ I

ROZDZIAŁ I

SEKCJA 1

SEKCJA 2

Podsekcja 1

Podsekcja 2

Podsekcja 3

Podsekcja 4

SEKCJA 3

ROZDZIAŁ II

ROZDZIAŁ III

ROZDZIAŁ IV

SEKCJA 1

SEKCJA 2

SEKCJA 3

SEKCJA 4

SEKCJA 5

SEKCJA 6

ROZDZIAŁ V

ROZDZIAŁ VI

SEKCJA 1

SEKCJA 2

SEKCJA 3

Podsekcja 1

Podsekcja 2

Podsekcja 3

SEKCJA 4

Podsekcja 1

Podsekcja 2

Podsekcja 3

SEKCJA 5

SEKCJA 6

ROZDZIAŁ VII

ROZDZIAŁ VIII

SEKCJA 1

SEKCJA 2

Podsekcja 1

Podsekcja 2

SEKCJA 3

Podsekcja 1

Podsekcja 2

SEKCJA 4

SEKCJA 5

ROZDZIAŁ IX

SEKCJA 1

SEKCJA 2

ROZDZIAŁ X

TYTUŁ II

ROZDZIAŁ I

SEKCJA 1

SEKCJA 2

SEKCJA 3

SEKCJA 4

SEKCJA 5

Podsekcja 1

Podsekcja 2

ROZDZIAŁ II

SEKCJA 1

SEKCJA 2

SEKCJA 3

SEKCJA 4

SEKCJA 5

SEKCJA 6

ROZDZIAŁ III

ROZDZIAŁ IV

TYTUŁ III

ROZDZIAŁ I

SEKCJA 1

SEKCJA 2

SEKCJA 3

ROZDZIAŁ II

SEKCJA 1

Podsekcja 1

Podsekcja 2

Podsekcja 3

Podsekcja 4

Podsekcja 5

Podsekcja 6

SEKCJA 2

SEKCJA 3

ROZDZIAŁ III

ROZDZIAŁ IV

ROZDZIAŁ V

TYTUŁ IV

ROZDZIAŁ I

ROZDZIAŁ II

ROZDZIAŁ III

ROZDZIAŁ IV

TYTUŁ V

TYTUŁ VI

ROZDZIAŁ I

SEKCJA 1

SEKCJA 2

ROZDZIAŁ II

ZAŁĄCZNIK I

A.

B.

ZAŁĄCZNIK II

ZAŁACZNIK III

A.

B.

C.

ZAŁĄCZNIK IV

1.

2.

3.

4.

ZAŁĄCZNIK V

ZAŁĄCZNIK VI

Część A

Część B

ZAŁĄCZNIK VII

1.

podejmowania i prowadzenia we Wspólnocie na własny rachunek działalności w zakresie ubezpieczeń bezpośrednich i reasekuracji;

2.

nadzoru nad grupami ubezpieczeniowymi i reasekuracyjnymi;

3.

reorganizacji i likwidacji zakładów ubezpieczeń bezpośrednich.

a)

następujących działalności w zakresie ubezpieczeń na życie wynikających z umowy:

b)

następujących działań wynikających z umowy, w takim stopniu, w jakim są one przedmiotem nadzoru organów odpowiedzialnych za nadzór nad ubezpieczeniami prywatnymi:

c)

działań mających związek z długością życia człowieka, które są nakazane lub przewidziane w przepisach o ubezpieczeniach społecznych, w zakresie, w jakim są przeprowadzane lub zarządzane na własne ryzyko przez zakłady ubezpieczeń na życie zgodnie z ustawodawstwem państwa członkowskiego.

a)

roczna składka przypisana brutto zakładu nie przekracza 5 mln EUR;

b)

łączne rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe brutto zakładu (z uwzględnieniem udziału reasekuratorów i spółek celowych), o których mowa w art. 76, nie przekraczają 25 mln EUR;

c)

jeżeli zakład należy do grupy, łączne rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe grupy (z uwzględnieniem udziału reasekuratorów i spółek celowych), nie przekraczają 25 mln EUR;

d)

działalność zakładu nie obejmuje ubezpieczania lub reasekuracji oraz ryzyka kredytów i poręczeń, chyba że stanowią one ryzyka dodatkowe w rozumieniu art. 16 ust. 1;

e)

działalność zakładu w ramach reasekuracji czynnej nie przekracza 0,5 mln EUR składki przypisanej brutto, ani 2,5 mln EUR rezerw techniczno-ubezpieczeniowych brutto, z uwzględnieniem udziału reasekuratorów i spółek celowych, ani składka przypisana brutto zakładu reasekuracji czynnej nie przekracza 10 % składki przypisanej brutto, ani 10 % rezerw techniczno-ubezpieczeniowych brutto, z uwzględnieniem udziału reasekuratorów i spółek celowych.

a)

żadna z kwot określonych w ust. 1 nie została przekroczona w trzech ostatnich kolejnych latach; oraz

b)

oczekuje się, że żadna z kwot określonych w ust. 1 nie zostanie przekroczona w ciągu kolejnych pięciu lat.

1.

działań polegających na tworzeniu funduszy amortyzacyjnych zgodnie z przepisami poszczególnych państw członkowskich;

2.

działań kas oszczędności i instytucji świadczeń wzajemnych, których świadczenia są zróżnicowane w zależności od wielkości posiadanych środków i w których wkłady członków określane są według zryczałtowanej stawki;

3.

działań wykonywanych przez organizacje nieposiadające osobowości prawnej w celu zapewnienia wzajemnej ochrony swoich członków bez wpłacania składek lub tworzenia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych; lub

4.

ubezpieczeń kredytów eksportowych dokonywanych na rachunek państwa lub gwarantowanych przez państwo, lub w przypadku gdy państwo jest ubezpieczycielem.

a)

pomoc świadczona jest w razie wypadku lub awarii pojazdu drogowego, następujących na terytorium państwa członkowskiego zakładu udzielającego ochrony ubezpieczeniowej;

b)

odpowiedzialność z tytułu świadczonej pomocy ogranicza się do następujących działań:

c)

pomoc nie jest świadczona przez zakład podlegający niniejszej dyrektywie.

1.

w Danii – Falck Danmark;

2.

w Niemczech – następujących instytucji quasi-publicznych:

3.

w Irlandii – Voluntary Health Insurance Board;

4.

w Hiszpanii – Consorcio de Compensación de Seguros.

1.

działania kas oszczędności i instytucji świadczeń wzajemnych, których świadczenia są zróżnicowane w zależności od wielkości posiadanych środków i które wymagają od każdego ze swoich członków wnoszenia wkładów według właściwej, zryczałtowanej stawki;

2.

działania przeprowadzanych przez organizacje niebędące zakładami, o których mowa w art. 2, których przedmiotem działalności jest świadczenie na rzecz pracowników najemnych lub osób pracujących na własny rachunek, należących do zakładu lub grupy zakładów, lub do określonej grupy lub grup zawodowych, w przypadku śmierci lub dożycia, bądź też przerwania lub ograniczenia działalności, niezależnie od tego, czy zobowiązania wynikające z takich operacji mają w pełni i przez cały czas pokrycie w rezerwach matematycznych;

3.

związanej z emeryturami działalności zakładów ubezpieczeń emerytalnych określonych w fińskiej ustawie o emeryturach pracowniczych (TyEL) oraz innym powiązanym ustawodawstwem fińskim, pod warunkiem że:

1.

organizacji, które zapewniają świadczenia jedynie na wypadek śmierci, jeżeli wysokość takich świadczeń nie przekracza średnich kosztów pogrzebu jednej osoby lub jeżeli świadczenia zapewniane są w naturze;

2.

„Versorgungsverband deutscher Wirtschaftsorganisationen” w Niemczech, chyba że jego statut zostanie zmieniony w odniesieniu do zakresu jego działalności;

3.

„Consorcio de Compensación de Seguros” w Hiszpanii, chyba że jego statut zostanie zmieniony w odniesieniu do zakresu jego działalności.

1.

„zakład ubezpieczeń” oznacza zakład ubezpieczeń bezpośrednich na życie lub innych niż na życie, który uzyskał zezwolenie zgodnie z art. 14;

2.

„wewnętrzny zakład ubezpieczeń” oznacza zakład ubezpieczeń, którego właścicielem jest przedsiębiorstwo finansowe inne niż zakład ubezpieczeń lub zakład reasekuracji, lub grupa zakładów ubezpieczeń lub zakładów reasekuracji, w rozumieniu art. 212 ust. 1 lit. c), lub przedsiębiorstwo niefinansowe, którego celem jest objęcie ubezpieczeniem wyłącznie ryzyk zakładu lub zakładów, do którego należy, lub ryzyk zakładu lub zakładów wchodzących w skład grupy, której jest członkiem;

3.

„zakład ubezpieczeń z państwa trzeciego” oznacza podmiot, który musiałby otrzymać zezwolenie jako zakład ubezpieczeń zgodnie z art. 14, gdyby miał swoją siedzibę na terenie Wspólnoty;

4.

„zakład reasekuracji” oznacza zakład, który zgodnie z art. 14 otrzymał zezwolenie na prowadzenie działalności reasekuracyjnej;

5.

„wewnętrzny zakład reasekuracji” oznacza zakład reasekuracji, którego właścicielem jest przedsiębiorstwo finansowe inne niż zakład ubezpieczeń lub zakład reasekuracji, lub grupa zakładów ubezpieczeń lub zakładów reasekuracji, w rozumieniu art. 212 ust. 1 lit. c), lub przedsiębiorstwo niefinansowe, którego celem jest objęcie reasekuracją wyłącznie ryzyk zakładu lub zakładów, do którego należy, lub ryzyk zakładu lub zakładów wchodzących w skład grupy, której jest członkiem;

6.

„zakład reasekuracji państwa trzeciego” oznacza podmiot, który musiałby otrzymać zezwolenie jako zakład reasekuracji zgodnie z art. 14, gdyby miał swoją siedzibę na terytorium Wspólnoty;

7.

„reasekuracja” oznacza każde z poniższych:

8.

„państwo członkowskie siedziby” oznacza jedno z poniższych:

9.

„przyjmujące państwo członkowskie” oznacza państwo członkowskie inne niż państwo członkowskie siedziby, w którym zakład ubezpieczeń lub reasekuracji ma oddział lub świadczy usługi; w przypadku ubezpieczenia na życie i ubezpieczenia innego niż na życie państwo członkowskie świadczenia usługi oznacza odpowiednio państwo członkowskie zobowiązania lub państwo członkowskie, w którym umiejscowione jest ryzyko, jeżeli zobowiązanie lub ryzyko pokrywa zakład ubezpieczeń lub oddział położony w innym państwie członkowskim;

10.

„organ nadzoru” oznacza organ lub organy krajowe upoważnione na mocy ustawy lub rozporządzenia do nadzorowania zakładów ubezpieczeń lub zakładów reasekuracji;

11.

„oddział” oznacza przedstawicielstwo lub oddział zakładu ubezpieczeń lub reasekuracji, które (lub który) znajduje się na terytorium państwa członkowskiego innego niż państwo członkowskie siedziby;

12.

„jednostka organizacyjna” zakładu oznacza jego siedzibę lub jeden z jego oddziałów;

13.

„państwo członkowskie umiejscowienia ryzyka” oznacza jedno z poniższych:

14.

„państwo członkowskie zobowiązania” oznacza państwo członkowskie, w którym znajduje się jedno z poniższych:

15.

„jednostka dominująca” oznacza jednostkę dominującą w rozumieniu art. 1 dyrektywy 83/349/EWG;

16.

„jednostka zależna” oznacza jednostkę zależną w rozumieniu art. 1 dyrektywy 83/349/EWG, w tym jej jednostki zależne;

17.

„bliskie powiązania” oznaczają sytuację, w której dwie lub więcej osób fizycznych lub prawnych są powiązane ze sobą przez kontrolę lub udział kapitałowy, lub sytuację, w której dwie lub więcej osób fizycznych lub prawnych jest trwale związanych z jedną i tą samą osobą za pomocą kontroli;

18.

„kontrola” oznacza związek między jednostką dominującą a jednostką zależną, jak określono w art. 1 dyrektywy 83/349/EWG, lub podobny związek między jakąkolwiek osobą fizyczną lub prawną a zakładem;

19.

„transakcja wewnątrz grupy” oznacza każdą transakcję, w której zakład ubezpieczeń lub zakład reasekuracji opiera się bezpośrednio lub pośrednio na innych zakładach tej samej grupy lub jakiejkolwiek osobie fizycznej lub prawnej mającej bliskie powiązania z zakładami należącym do grupy, mającą na celu wypełnienie zobowiązania, bez względu na to, czy ma ona charakter umowny oraz czy ma ona charakter odpłatny;

20.

„udział kapitałowy” oznacza posiadanie, bezpośrednio lub za pomocą kontroli, co najmniej 20 % praw głosu lub kapitału przedsiębiorstwa;

21.

„znaczny pakiet akcji” oznacza każdy posiadany bezpośrednio lub pośrednio pakiet akcji lub udziałów w przedsiębiorstwie stanowiący 10 % lub więcej kapitału lub dający prawo do 10 % lub więcej praw głosu lub taki, który umożliwia wywieranie znacznego wpływu na zarządzanie tym przedsiębiorstwem;

22.

„rynek regulowany” oznacza jedno z poniższych:

23.

„biuro krajowe” oznacza krajowe biuro ubezpieczeniowe w rozumieniu art. 1 ust. 3 dyrektywy 72/166/EWG;

24.

„krajowy fundusz gwarancyjny” oznacza instytucję określoną w art. 1 ust. 4 dyrektywy 84/5/EWG;

25.

„przedsiębiorstwo finansowe” oznacza każdą z poniższych jednostek:

26.

„spółka celowa (podmiot specjalnego przeznaczenia)” oznacza przedsiębiorstwo, posiadające osobowość prawną lub nie, niebędące istniejącym zakładem ubezpieczeń lub zakładem reasekuracji, które przejmuje ryzyka od zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji oraz w pełni finansuje ekspozycję z tytułu takich ryzyk z wpływów z emisji dłużnej lub innego sposobu finansowania, gdzie prawa spłaty dostawców takiego długu lub sposobów finansowania są podporządkowane zobowiązaniom reasekuracyjnym takiego przedsiębiorstwa;

27.

„duże ryzyka” oznaczają:

Jeśli ubezpieczający należy do grupy przedsiębiorstw, dla której sporządzane jest skonsolidowane sprawozdanie finansowe w rozumieniu dyrektywy 83/349/EWG, kryteria określone w akapicie pierwszym lit. c) stosowane są na podstawie skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

Państwa członkowskie mogą dodać do kategorii, o której mowa w akapicie pierwszym lit. c), ryzyka ubezpieczane przez organizacje branżowe, spółki joint ventures lub ugrupowania tymczasowe.

28.

„outsourcing” oznacza dowolnego rodzaju umowę między zakładem ubezpieczeń lub zakładem reasekuracji a dostawcą usług, będącym jednostką nadzorowaną lub nie, na podstawie której dostawca – bezpośrednio bądź w drodze suboutsourcingu – wykonuje proces, usługę lub działanie, które w innym przypadku zostałyby wykonane przez sam zakład ubezpieczeń lub zakład reasekuracji;

29.

„funkcja” w ramach systemu zarządzania oznacza wewnętrzną możliwość podjęcia praktycznych zadań; system zarządzania obejmuje funkcję zarządzania ryzykiem, funkcję zgodności z przepisami, funkcję audytu wewnętrznego i funkcję aktuarialną;

30.

„ryzyko ubezpieczeniowe” oznacza ryzyko straty lub niekorzystnej zmiany wartości zobowiązań ubezpieczeniowych w związku z niewłaściwymi założeniami dotyczącymi wyceny i tworzenia rezerw;

31.

„ryzyko rynkowe” oznacza ryzyko straty lub niekorzystnej zmiany sytuacji finansowej, wynikające bezpośrednio lub pośrednio z wahań poziomu i wahań zmienności rynkowych cen aktywów, zobowiązań i instrumentów finansowych;

32.

„ryzyko kredytowe” oznacza ryzyko straty lub niekorzystnej zmiany sytuacji finansowej wynikające z wahań zdolności kredytowej emitentów papierów wartościowych, kontrahentów i wszelkich dłużników, na które narażone są zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji, w postaci ryzyka niewykonania zobowiązania przez kontrahenta lub ryzyka spreadu lub koncentracji ryzyka rynkowego;

33.

„ryzyko operacyjne” oznacza ryzyko straty wynikające z niewłaściwych lub błędnych procesów wewnętrznych, z działań personelu lub systemów, lub ze zdarzeń zewnętrznych;

34.

„ryzyko płynności” oznacza ryzyko niemożności zrealizowania przez zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji lokat i innych aktywów w celu uregulowania swoich zobowiązań finansowych w momencie, gdy stają się one wymagalne;

35.

„ryzyko koncentracji” oznacza każde ryzyko z możliwością poniesienia tak dużej straty, że zagrożona może być wypłacalność lub sytuacja finansowa zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji;

36.

„techniki ograniczania ryzyka” oznaczają wszystkie techniki, które umożliwiają zakładom ubezpieczeń i zakładom reasekuracji przeniesienie na inny podmiot części lub wszystkich ponoszonych ryzyk;

37.

„efekty dywersyfikacji” oznaczają ograniczenie ekspozycji na ryzyko zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji oraz grup związane z dywersyfikacją ich działalności, wynikające z faktu, że niekorzystny wynik z jednego ryzyka może zostać zrównoważony korzystniejszym wynikiem z innego ryzyka w przypadku gdy ryzyka te nie są w pełni skorelowane;

38.

„prognoza rozkładu prawdopodobieństwa” oznacza funkcję matematyczną, która układowi wszystkich możliwych przyszłych zdarzeń wzajemnie wykluczających się przyporządkowuje prawdopodobieństwo ich wystąpienia;

39.

„miara ryzyka” oznacza funkcję matematyczną, która przyporządkowuje kwotę pieniężną danej prognozie rozkładu prawdopodobieństwa i rośnie monotonicznie wraz z poziomem ekspozycji na ryzyko leżącym u podstaw danej prognozy rozkładu prawdopodobieństwa.

a)

każdy zakład, który ustanawia swoją siedzibę na terytorium tego państwa członkowskiego; lub

b)

każdy zakład ubezpieczeń, który uzyskawszy zezwolenie zgodnie z ust. 1 zamierza rozszerzyć swoją działalność na całą grupę ubezpieczeń lub na grupy ubezpieczeń inne niż te, na które uzyskał zezwolenie.

a)

są związane z ryzykiem podstawowym;

b)

dotyczą przedmiotu objętego ubezpieczeniem od ryzyka podstawowego; i

c)

są objęte umową ubezpieczenia dotyczącą ryzyka podstawowego.

a)

ryzyko podstawowe jest związane wyłącznie z pomocą świadczoną osobom, które napotkały trudności w czasie podróży, podczas nieobecności w swoim miejscu zamieszkania lub miejscu zwykłego pobytu; lub

b)

ubezpieczenie dotyczy sporów lub ryzyk wynikających z użytkowania statków morskich lub z nim związanych.

a)

w odniesieniu do zakładów ubezpieczeń – ograniczenia przedmiotu działalności do działalności ubezpieczeniowej oraz czynności bezpośrednio z niej wynikających, wyłączając jakąkolwiek inną działalność gospodarczą;

b)

w odniesieniu do zakładów reasekuracji – ograniczenia przedmiotu działalności do działalności reasekuracyjnej i powiązanych czynności; wymóg ten może obejmować funkcję i działalność spółki holdingowej w odniesieniu do działań sektora finansowego w rozumieniu art. 2 ust. 8 dyrektywy 2002/87/WE;

c)

przedłożenia planu działalności zgodnie z art. 23;

d)

posiadania dopuszczonych podstawowych środków własnych na pokrycie nieprzekraczalnego dolnego progu minimalnego wymogu kapitałowego przewidzianego w art. 129 ust. 1 lit. d);

e)

udowodnienia, że w przyszłości będzie w stanie posiadać dopuszczalne środki własne na pokrycie kapitałowego wymogu wypłacalności, jak przewidziano w art. 100;

f)

udowodnienia, że w przyszłości będzie w stanie posiadać dopuszczone podstawowe środki własne na pokrycie minimalnego wymogu kapitałowego, jak przewidziano w art. 128;

g)

udowodnienia, że w przyszłości będzie w stanie spełniać wymogi systemu zarządzania, o którym mowa w sekcji 2 rozdziału IV;

h)

w odniesieniu do ubezpieczeń innych niż na życie – powiadomienia o nazwisku i adresie wszystkich przedstawicieli do spraw roszczeń wyznaczonych zgodnie z art. 4 dyrektywy 2000/26/WE w każdym państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie, w którym podjęto starania o udzielenie zezwolenia, jeżeli ubezpieczane ryzyka zaliczają się do klasy 10 pkt A załącznika I do niniejszej dyrektywy, poza odpowiedzialnością cywilną przewoźnika.

a)

posiada dopuszczone podstawowe środki własne na pokrycie nieprzekraczalnego dolnego progu minimalnego wymogu kapitałowego w odniesieniu do zakładów ubezpieczeń prowadzących działalność w zakresie ubezpieczeń na życie i nieprzekraczalnego dolnego progu minimalnego wymogu kapitałowego w odniesieniu do zakładów ubezpieczeń prowadzących działalność w zakresie ubezpieczeń innych niż na życie, jak przewidziano w art. 129 ust. 1 lit. d);

b)

zobowiązuje się do pokrycia w przyszłości minimalnych zobowiązań finansowych, o których mowa w art. 74 ust. 3.

a)

posiada dopuszczone podstawowe środki własne na pokrycie nieprzekraczalnego dolnego progu minimalnego wymogu kapitałowego w odniesieniu do zakładów ubezpieczeń prowadzących działalność w zakresie ubezpieczeń na życie i nieprzekraczalnego dolnego progu minimalnego wymogu kapitałowego w odniesieniu do zakładów ubezpieczeń prowadzących działalność w zakresie ubezpieczeń innych niż na życie, o których mowa w art. 129 ust. 1 lit. d);

b)

zobowiązuje się do pokrycia w przyszłości minimalnych zobowiązań finansowych, o których mowa w art. 74 ust. 3.

a)

rodzaju ryzyk lub zobowiązań, które dany zakład ubezpieczeń lub reasekuracji zamierza ubezpieczać lub reasekurować;

b)

rodzaju umów reasekuracji, które zakład reasekuracji zamierza zawierać z zakładami dokonującymi cesji;

c)

podstawowych wytycznych dotyczących reasekuracji i retrocesji;

d)

pozycji podstawowych środków własnych składających się na nieprzekraczalny dolny próg minimalnego wymogu kapitałowego;

e)

oszacowań kosztów związanych z utworzeniem administracji oraz struktury organizacyjnej zabezpieczającej działalność zakładu; środków finansowych przeznaczonych na pokrycie tych kosztów oraz – w przypadku gdy ubezpieczenie ma objąć ryzyka zaliczone do grupy 18 w pkt A załącznika I – środków pozostających w dyspozycji zakładu ubezpieczeń, przeznaczonych na świadczenie obiecanej pomocy.

a)

prognozę bilansu;

b)

oszacowania przyszłego kapitałowego wymogu wypłacalności, jak przewidziano w rozdziale VI sekcja 4 podsekcja 1, na podstawie prognozy bilansu, o której mowa w lit. a), a także metodę obliczeniową zastosowaną do sporządzenia tych oszacowań;

c)

oszacowania przyszłego minimalnego wymogu kapitałowego, jak przewidziano w art. 128 i 129, na podstawie prognozy bilansu, o której mowa w lit. a), a także metodę obliczeniową zastosowaną do sporządzenia tych oszacowań;

d)

oszacowania środków finansowych przeznaczonych na pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, minimalnego wymogu kapitałowego oraz kapitałowego wymogu wypłacalności;

e)

w odniesieniu do ubezpieczeń innych niż na życie i reasekuracji, również:

f)

w odniesieniu do ubezpieczeń na życie, również plan ustanawiający szczegółowy szacunek przychodów i wydatków związanych z bezpośrednią działalnością ubezpieczeniową, ryzykami przyjętymi do reasekuracji i cesjami reasekuracyjnymi.

a)

jednostce zależnej zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji posiadającego zezwolenie w tym innym państwie członkowskim;

b)

jednostce zależnej jednostki dominującej nad zakładem ubezpieczeń lub zakładem reasekuracji posiadającym zezwolenie w tym państwie członkowskim; lub

c)

zakładowi kontrolowanemu przez tę samą osobę fizyczną lub prawną, która kontroluje zakład ubezpieczeń lub reasekuracji posiadający zezwolenie w tym państwie członkowskim.

a)

jednostką zależną instytucji kredytowej lub przedsiębiorstwa inwestycyjnego, posiadającego zezwolenie we Wspólnocie;

b)

jednostką zależną jednostki dominującej nad instytucją kredytową lub przedsiębiorstwem inwestycyjnym posiadającymi zezwolenie we Wspólnocie; lub

c)

zakładem kontrolowanym przez tę samą osobę fizyczną lub prawną, która kontroluje instytucję kredytową lub przedsiębiorstwo inwestycyjne posiadające zezwolenie we Wspólnocie.

a)

tekstów przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych oraz ogólnych wytycznych w dziedzinie regulacji działalności ubezpieczeniowej;

b)

podstawowych kryteriów i metod, w tym narzędzi opracowanych zgodnie z art. 34 ust. 4, stosowanych w procesie nadzoru określonym w art. 36;

c)

zbiorczych danych statystycznych dotyczących głównych aspektów stosowania nadzoru ostrożnościowego;

d)

sposobu korzystania z możliwości wyboru opcji przewidzianych w niniejszej dyrektywie;

e)

celów nadzoru oraz jego głównych funkcji i działań.

a)

oceny systemu zarządzania stosowanego przez zakłady, działalności prowadzonej przez zakłady, zasad wyceny stosowanych do celów określenia wypłacalności, ryzyka związanego z działalnością zakładu, systemów zarządzania ryzykiem, a także ich struktury kapitałowej, potrzeb kapitałowych i zarządzania kapitałem;

b)

podjęcia wszelkich stosownych decyzji wynikających z wykonywania ich praw i obowiązków nadzorczych.

a)

określania charakteru, zakresu i formatu informacji, o których mowa w ust. 1, których przekazania wymagają od zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji:

b)

uzyskania wszelkich informacji dotyczących umów zawartych przez pośredników lub umów zawartych z osobami trzecimi; oraz

c)

żądania informacji od ekspertów zewnętrznych, takich jak biegli rewidenci i aktuariusze.

a)

elementy jakościowe lub ilościowe, lub wszelkie odpowiednie połączenie tych elementów;

b)

elementy odnoszące się do przeszłości, teraźniejszości lub przyszłości, lub wszelkie odpowiednie połączenie tych elementów; oraz

c)

dane pochodzące ze źródeł wewnętrznych lub zewnętrznych, lub wszelkie odpowiednie połączenie tych danych;

a)

muszą odzwierciedlać charakter, skalę i złożoność działalności danego zakładu, a w szczególności ryzyka właściwego dla jego działalności;

b)

muszą być dostępne, kompletne pod wszelkimi istotnymi względami, porównywalne i spójne na przestrzeni czasu; oraz

c)

muszą być istotne, wiarygodne i zrozumiałe.

a)

systemu zarządzania, w tym własnej oceny ryzyka i wypłacalności, określonych w rozdziale IV sekcja 2;

b)

rezerw techniczno-ubezpieczeniowych określonych w rozdziale VI sekcja 2;

c)

wymogów kapitałowych określonych w rozdziale VI sekcja 4 i 5;

d)

zasad inwestowania określonych w rozdziale VI sekcja 6;

e)

jakości i ilości środków własnych określonych w rozdziale VI sekcja 3;

f)

w przypadku gdy zakład ubezpieczeń lub zakład reasekuracji stosuje pełny lub częściowy model wewnętrzny, ciągłej zgodności z wymogami dla pełnych i częściowych modeli wewnętrznych określonymi w rozdziale VI sekcja 4 podsekcja 3.

a)

organ nadzoru stwierdził, że profil ryzyka zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji znacznie odbiega od założeń leżących u podstaw kapitałowego wymogu wypłacalności obliczonego przy zastosowaniu standardowej formuły zgodnie z przepisami rozdziału VI sekcja 4 podsekcja 2, oraz:

b)

organ nadzoru stwierdził, że profil ryzyka zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji znacznie odbiega od założeń leżących u podstaw kapitałowego wymogu wypłacalności obliczonego przy zastosowaniu modelu wewnętrznego lub częściowego modelu wewnętrznego zgodnie z przepisami rozdziału VI sekcja 4 podsekcja 3, ponieważ niektóre mierzalne rodzaje ryzyka nie zostały uwzględnione w sposób wystarczający i dostosowanie modelu w celu lepszego odzwierciedlenia danego profilu ryzyka w odpowiednim terminie nie odniosło pożądanego skutku; lub

c)

organ nadzoru stwierdził, że system zarządzania zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji znacznie odbiega od standardów określonych w rozdziale IV sekcja 2, że rozbieżności te uniemożliwiają zakładowi odpowiednie określenie, pomiar i monitorowanie ryzyk, na które zakład jest lub może być narażony, odpowiednie zarządzanie nimi i ich zgłaszanie, oraz że mało prawdopodobne jest, aby zastosowanie innych środków samo w sobie doprowadziło do wystarczającej poprawy niedociągnięć w odpowiednim terminie.

a)

dostawca usług musi współpracować z organami sprawującymi nadzór nad zakładem ubezpieczeń i zakładem reasekuracji w związku z funkcją lub działaniem zleconym w ramach outsourcingu;

b)

zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji, ich biegli rewidenci i organy nadzoru muszą posiadać faktyczny dostęp do danych związanych z funkcjami lub działaniami zlecanymi w drodze outsourcingu;

c)

organy nadzoru muszą posiadać rzeczywisty dostęp do lokali dostawcy usług i muszą być w stanie egzekwować te prawa dostępu.

a)

ich kwalifikacje zawodowe, wiedza i doświadczenie są odpowiednie, aby umożliwić prawidłowe i ostrożne zarządzanie (kompetencje); oraz

b)

są osobami uczciwymi i cieszącymi się nieposzlakowaną opinią (reputacja).

a)

ocena ryzyka przyjmowanego do ubezpieczenia i tworzenie rezerw;

b)

zarządzanie aktywami i pasywami;

c)

lokaty, w szczególności w instrumenty pochodne i podobne instrumenty finansowe;

d)

zarządzanie płynnością i ryzykiem koncentracji;

e)

zarządzanie ryzykiem operacyjnym;

f)

reasekurację i inne techniki ograniczania ryzyka.

a)

opracowanie i wdrożenie modelu wewnętrznego;

b)

sprawdzenie i walidacja modelu wewnętrznego;

c)

opracowanie dokumentacji modelu wewnętrznego i wszelkich późniejszych zmian w nim dokonanych;

d)

analiza działania modelu wewnętrznego i opracowywanie w tym zakresie raportów podsumowujących,

e)

informowanie organu administrującego, zarządzającego lub nadzorczego o działaniu modelu wewnętrznego ze wskazaniem obszarów wymagających poprawy, oraz powiadamianie tego organu na bieżąco o działaniach podejmowanych w celu usprawnienia poprzednio stwierdzonych słabych stron.

a)

ogólne potrzeby w zakresie wypłacalności przy uwzględnieniu specyficznego profilu ryzyka, zatwierdzonych limitów tolerancji ryzyka oraz strategii działalności zakładu;

b)

ciągłą zgodność z wymogami kapitałowymi określonymi w rozdziale VI sekcja 4 i 5 oraz wymogami odnoszącymi się do rezerw techniczno-ubezpieczeniowych określonymi w rozdziale VI sekcja 2;

c)

istotność, z którą profil ryzyka danego zakładu odbiega od założeń leżących u podstaw kapitałowego wymogu wypłacalności określonego w art. 101 ust. 3, obliczonego według standardowej formuły zgodnie z rozdziałem VI sekcja 4 podsekcja 2 lub według częściowego lub pełnego modelu wewnętrznego zakładu zgodnie z rozdziałem VI sekcja 4 podsekcja 3.

a)

koordynacji ustalania wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych;

b)

zapewnienia adekwatności metodologii i stosowanych modeli, jak również założeń przyjętych do ustalania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych;

c)

oceny, czy dane wykorzystane do obliczenia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych są wystarczające i czy są odpowiedniej jakości;

d)

porównania najlepszych oszacowań z danymi wynikającymi ze zgromadzonych doświadczeń;

e)

informowania organu administrującego, zarządzającego lub nadzorczego o wiarygodności i adekwatności ustalania wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych;

f)

nadzorowania obliczeń rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w przypadkach określonych w art. 82;

g)

wyrażania opinii na temat ogólnej polityki przyjmowania ryzyka do ubezpieczenia;

h)

wyrażania opinii na temat adekwatności rozwiązań w zakresie reasekuracji; oraz

i)

wnoszenia wkładu w efektywne wdrażanie systemu zarządzania ryzykiem, o którym mowa w art. 44, w szczególności w odniesieniu do modelowania ryzyka leżącego u podstaw obliczeń wymagań kapitałowych określonych w rozdziale VI sekcja 4 i 5, oraz w odniesieniu do oceny, o której mowa w art. 45.

a)

istotnego pogorszenia jakości systemu zarządzania danego zakładu;

b)

nadmiernego zwiększenia ryzyka operacyjnego;

c)

pogorszenia możliwości monitorowania przez organ nadzoru przestrzegania przez zakład jego obowiązków;

d)

pogorszenia w zakresie świadczenia ciągłych i zadowalających usług ubezpieczającym.

a)

elementów systemów, o których mowa w art. 41, 44, 46 i 47, a w szczególności obszarów objętych zarządzaniem aktywami i pasywami oraz polityką lokacyjną, w rozumieniu art. 44 ust. 2, zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji;

b)

funkcji, o których mowa w art. 44 i 46-48;