This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 32009H0625
Commission Recommendation of 20 August 2009 on media literacy in the digital environment for a more competitive audiovisual and content industry and an inclusive knowledge society
Zalecenie Komisji z dnia 20 sierpnia 2009 r. w sprawie umiejętności korzystania z mediów w środowisku cyfrowym w celu stworzenia bardziej konkurencyjnego sektora audiowizualnego i treści cyfrowych oraz stworzenia integracyjnego społeczeństwa opartego na wiedzy
Zalecenie Komisji z dnia 20 sierpnia 2009 r. w sprawie umiejętności korzystania z mediów w środowisku cyfrowym w celu stworzenia bardziej konkurencyjnego sektora audiowizualnego i treści cyfrowych oraz stworzenia integracyjnego społeczeństwa opartego na wiedzy
Dz.U. L 227 z 29.8.2009, p. 9–12
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
29.8.2009 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
L 227/9 |
ZALECENIE KOMISJI
z dnia 20 sierpnia 2009 r.
w sprawie umiejętności korzystania z mediów w środowisku cyfrowym w celu stworzenia bardziej konkurencyjnego sektora audiowizualnego i treści cyfrowych oraz stworzenia integracyjnego społeczeństwa opartego na wiedzy
(2009/625/WE)
KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,
uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 211 (1),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) |
W dniu 20 grudnia 2007 r. Komisja wydała komunikat „Europejskie podejście do umiejętności korzystania z mediów w środowisku cyfrowym” (2) skupiający się na umiejętności korzystania z mediów w zakresie informacji handlowych i obejmujący kwestie związane z reklamą i z umiejętnościami korzystania z mediów w zakresie dzieł audiowizualnych oraz dotyczący częściowo podnoszenia świadomości w zakresie filmu europejskiego i rozwijania umiejętności w zakresie kreatywności oraz umiejętności korzystania z mediów internetowych, dzięki którym, na przykład, obywatele dowiedzieliby się więcej o sposobie funkcjonowania wyszukiwarek internetowych. |
(2) |
W swoim sprawozdaniu w sprawie umiejętności korzystania z mediów w środowisku cyfrowym (3) Parlament Europejski wezwał Komisję do rozwijania polityki wspierania umiejętności korzystania z mediów we współpracy ze wszystkimi instytucjami europejskimi oraz z podmiotami lokalnymi i regionalnymi. |
(3) |
W konkluzjach Rady w sprawie umiejętności korzystania z mediów (4) przyjętych przez Radę ds. Edukacji, Młodzieży i Kultury na posiedzeniu w dniach 21–22 maja 2008 r. poparto zaproponowane przez Komisję Europejską strategiczne podejście zakładające, że umiejętność korzystania z mediów stanowi istotny element służący aktywności obywatelskiej w nowoczesnym społeczeństwie informacyjnym. |
(4) |
W październiku 2008 r. Komitet Regionów przyjął opinię „Kreatywne treści online” oraz „Umiejętność korzystania z mediów” (5). |
(5) |
Rada w Lizbonie (6) stwierdziła, że „sektor treści cyfrowych tworzy wartość dodaną poprzez wykorzystywanie i tworzenie sieci europejskiej różnorodności kulturowej”. W zapoczątkowanej w 2007 r. europejskiej agendzie kultury ustanowiono strategiczne ramy polityczne mające na celu sprostanie kluczowym wyzwaniom w dziedzinie kultury, podczas gdy w konkluzjach Rady z maja 2009 r. w sprawie kultury jako katalizatora twórczości i innowacji podkreślono szczególny wkład, jaki kultura może wnieść w twórczość i innowację oraz zachęcono do postrzegania innowacji w sposób szeroki, jako części strategii lizbońskiej po 2010 r. Jest to także szczególnie istotne w ramach inicjatywy i2010 Komisji Europejskiej w celu wzmocnienia konkurencyjności w sektorze technologii informacyjno-komunikacyjnych i utworzenia jednolitej europejskiej przestrzeni informacyjnej. |
(6) |
Wyższy poziom umiejętności korzystania z mediów pomógłby w znacznej mierze w zbliżeniu się do celów Unii Europejskiej ustanowionych podczas posiedzenia Rady Europejskiej w Lizbonie i w inicjatywie i2010, odnoszących się w szczególności do bardziej konkurencyjnej gospodarki opartej na wiedzy, i przyczyniłby się tym samym do powstania bardziej integracyjnego społeczeństwa informacyjnego. |
(7) |
Konsultacje społeczne przeprowadzone pod koniec 2006 r. wykazały, że w Europie stosowane są różne praktyki i osiągane są nierówne poziomy umiejętności korzystania z mediów. Równocześnie uznaje się, że nie ma ustalonych kryteriów lub standardów służących dokonywaniu oceny umiejętności korzystania z mediów i że istnieje pilna potrzeba dokonania szerszego i długoterminowego badania w celu ustalenia tych kryteriów. |
(8) |
W badaniu „Obecne tendencje i podejścia w zakresie umiejętności korzystania z mediów” przeprowadzonym na potrzeby Komisji w drugim półroczu 2007 r. stwierdzono, że na szczeblu europejskim istnieją pewne przeszkody utrudniające rozwój w dziedzinie umiejętności korzystania z mediów. Do przeszkód tych należą w szczególności brak wspólnej wizji, brak widoczności na poziomie europejskim inicjatyw krajowych, regionalnych i lokalnych, brak europejskich sieci i brak koordynacji pomiędzy zainteresowanymi stronami. |
(9) |
Bardzo ważne byłoby posiadanie możliwości badania, określania i upowszechniania dobrych praktyk w tej dziedzinie na terenie całej Unii Europejskiej oraz możliwości tworzenia i wspierania europejskich sieci wśród zainteresowanych stron. |
(10) |
Zdolność obywateli europejskich do podejmowania świadomych i zróżnicowanych wyborów w roli konsumentów mediów przyczyniłaby się do zwiększenia konkurencyjności europejskiego sektora audiowizualnego i treści cyfrowych. |
(11) |
Umiejętność korzystania z mediów odnosi się do zdolności do korzystania z mediów, rozumienia i krytycznej oceny różnych aspektów mediów i ich treści oraz porozumiewania się w różnych kontekstach. |
(12) |
Rozpowszechnianie kreatywnych treści cyfrowych i zwiększenie liczby platform dystrybucji online i mobilnych platform dystrybucji stawia nowe wyzwania w zakresie umiejętności korzystania z mediów. W dzisiejszym świecie obywatele muszą wykształcić umiejętności analityczne, które pozwalają na lepsze intelektualne i emocjonalne zrozumienie mediów cyfrowych. |
(13) |
Umiejętność korzystania z mediów obejmuje wszystkie media. Celem umiejętności korzystania z mediów jest zwiększenie świadomości ludzi w zakresie wielu form wiadomości medialnych, które napotykają w codziennym życiu. Wiadomościami medialnymi są programy, filmy, obrazy, teksty, dźwięki i strony internetowe przekazywane za pośrednictwem różnych form komunikacji. |
(14) |
Umiejętność korzystania z mediów odgrywa istotną rolę w podnoszeniu świadomości w zakresie europejskiego dziedzictwa audiowizualnego i tożsamości kulturowych oraz w zwiększaniu wiedzy i zainteresowania dziedzictwem audiowizualnym i nowymi europejskimi dziełami kultury. |
(15) |
Umiejętność korzystania z mediów jest związana z kwestią integracji i postaw obywatelskich w nowoczesnym społeczeństwie informacyjnym. Jest to podstawowa umiejętność przydatna nie tylko młodym ludziom, ale także osobom dorosłym i starszym, rodzicom, nauczycielom i osobom zatrudnionym w sektorze mediów. Dzięki Internetowi i technologii cyfrowej coraz większa liczba Europejczyków może obecnie tworzyć i rozpowszechniać obrazy, informacje i treści. Umiejętność korzystania z mediów jest obecnie uważana za kluczowy warunek konieczny do aktywnego i pełnego korzystania z obywatelstwa, a posiadanie tej umiejętności ma na celu zapobieganie ryzyku wykluczenia z życia społecznego i zmniejszanie tego ryzyka. |
(16) |
Społeczeństwo posiadające umiejętność korzystania z mediów stanowiłoby równocześnie bodziec i warunek konieczny do zaistnienia pluralizmu i niezależności mediów. Wyrażanie różnych opinii i pomysłów w różnych językach i reprezentowanie różnych grup w obrębie społeczności i w kontaktach między społecznościami ma pozytywny wpływ na takie wartości jak różnorodność, tolerancja, przejrzystość, sprawiedliwość i dialog. Dlatego też należy upowszechniać umiejętność korzystania z mediów we wszystkich grupach społecznych i uważnie obserwować rozwój tych umiejętności. |
(17) |
Demokracja zależy od aktywnego udziału obywateli w życiu swojej społeczności, a umiejętność korzystania z mediów zapewniłaby im umiejętności potrzebne do zrozumienia informacji napływających codziennie za pośrednictwem nowych technologii komunikacyjnych. |
(18) |
Na różnych poziomach powinno się inaczej podchodzić do umiejętności korzystania z mediów. Główną odpowiedzialność za sposoby uwzględnienia umiejętności korzystania z mediów w programach nauczania na wszystkich poziomach ponoszą państwa członkowskie. Rola pełniona przez władze lokalne jest także bardzo istotna, ponieważ są one bliżej obywateli i wspierają inicjatywy w nieformalnym sektorze edukacji. Społeczeństwo obywatelskie powinno także aktywnie przyczynić się do promowania umiejętności korzystania z mediów w sposób oddolny. |
(19) |
Inicjatywy Komisji, takie jak program MEDIA 2007 (decyzja nr 1718/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 listopada 2006 r. w sprawie wprowadzenia w życie programu wspierającego europejski sektor audiowizualny (MEDIA 2007) (7)) i dyrektywa w sprawie audiowizualnych usług medialnych (dyrektywa 2007/65/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 grudnia 2007 r. zmieniająca dyrektywę Rady 89/552/EWG w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich, dotyczących wykonywania telewizyjnej działalności transmisyjnej (8)), mające na celu poprawienie konkurencyjności europejskiego sektora audiowizualnego i treści cyfrowych, wnoszą wkład w umiejętność korzystania z mediów. |
(20) |
Komisja zamierza monitorować starania podejmowane w zakresie umiejętności korzystania z mediów audiowizualnych i umiejętności korzystania z mediów w zakresie informacji handlowych zgodnie z motywem 37 dyrektywy w sprawie audiowizualnych usług medialnych, w szczególności w ramach Komitetu Kontaktowego ds. Audiowizualnych Usług Medialnych i w ramach obowiązku przedstawiania sprawozdań przewidzianego w art. 26 dyrektywy. |
(21) |
W ramach istniejących programów Komisja będzie wspierała projekty badawcze dotyczące umiejętności korzystania z mediów. W szczególności Komisja zamierza rozpocząć badanie poziomu świadomości zagrożeń związanych z rozpowszechnianiem danych osobowych w środowisku internetowym i badanie dotyczące sposobu ulepszenia korzystania z wyszukiwarek internetowych. |
(22) |
Inicjatywy związane z umiejętnością korzystania z mediów powinny także obejmować aspekt odnoszący się do świadomości roli, jaką odgrywa prawo autorskie. |
(23) |
Przetwarzanie danych osobowych w sieciach informacyjno-komunikacyjnych, w szczególności w celu przedstawiania konsumentom ofert dopasowanych do ich potrzeb, oraz wyzwania, jakie to przetwarzanie stwarza w odniesieniu do ochrony danych osobowych i poszanowania prywatności, muszą być przedmiotem inicjatyw dotyczących umiejętności korzystania z mediów. Sieci informacyjno-komunikacyjne rzeczywiście otwierają przed użytkownikami nowe możliwości, ale mogą też stwarzać jednostkom nowe zagrożenia, takie jak kradzież tożsamości, dyskryminacyjne profilowanie użytkowników lub ciągły nadzór. Komisja odniosła się do tych kwestii i możliwych rozwiązań w komunikacie w sprawie lepszej ochrony danych z wykorzystaniem technologii na rzecz ochrony prywatności (9). |
(24) |
Inicjatywy związane z umiejętnością korzystania z mediów cyfrowych powinny zapewnić ścisłe zaangażowanie tradycyjnych wydawców ze względu na niezwykle cenne doświadczenia branży wydawniczej w odniesieniu do umiejętności korzystania z mediów poza środowiskiem internetowym i ze względu na coraz większy zwrot tej branży w kierunku produkowania i rozpowszechniania treści cyfrowych. |
(25) |
Komisja zamierza osiągnąć szersze porozumienie w sprawie istotnych aspektów umiejętności korzystania z mediów (definicji, celów) oraz wspierać badanie i wymianę dobrych praktyk w zakresie umiejętności korzystania z mediów w środowisku cyfrowym, w tym w zakresie gospodarki sektora mediów w Europie, w szczególności przez organizowanie spotkań Komitetu Kontaktowego ds. Audiowizualnych Usług Medialnych (10), promowanie i wspieranie przedsięwzięć w ramach programu MEDIA 2007 (11), współpracę z innymi instytucjami europejskimi i organizacjami międzynarodowymi, takimi jak Rada Europy, UNESCO i Alians Cywilizacji w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz promowanie partnerstwa publiczno-prywatnego w zakresie umiejętności korzystania z mediów, |
NINIEJSZYM ZALECA:
I. |
Aby państwa członkowskie, w stosownych przypadkach we współpracy z władzami odpowiedzialnymi za uregulowania w dziedzinie łączności audiowizualnej i elektronicznej oraz we współpracy z nadzorczymi organami ochrony danych:
|
II. |
Sektorowi mediów, by zwiększył swe zaangażowanie w dostarczenie niezbędnych narzędzi służących zwiększaniu poziomu umiejętności korzystania z mediów przez:
|
III. |
Niniejsze zalecenie skierowane jest do państw członkowskich. |
Sporządzono w Brukseli dnia 20 sierpnia 2009 r.
W imieniu Komisji
Viviane REDING
Członek Komisji
(1) Dz.U. C 325 z 24.12.2002, s. 1.
(2) COM(2007) 833 wersja ostateczna.
(3) 2008/2129(INI) z dnia 24 listopada 2008 r.
(4) 2008/C 140/08.
(5) CdR 94/2008.
(6) http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?type=REPORT&reference=A6-2005-0278&language=EN
(7) Dz.U. L 327 z 24.11.2006, s. 12.
(8) Dz.U. L 332 z 18.12.2007, s. 27.
(9) COM(2007) 228 wersja ostateczna z dnia 2 maja 2007 r.
(10) Dyrektywa w sprawie audiowizualnych usług medialnych, zob. 2007/65/WE.
(11) Decyzja nr 1718/2006/WE.